PROSES PENGHASILAN

KONSONAN

MOHD PIHIN & SITI SARAH

FONETIK DAN FONOLOGI

IPG KAMPUS KENINGAU

PRAKATA

• Konsonan merupakan bunyi yang dihasilkan selain daripada bunyi vokal.

• Konsonan terbahagi kepada dua iaitu konsonan bersuara dan konsonan tidak

bersuara.

• Melibatkan getaran pita suara adalah konsonan bersuara.

• Tidak melibatkan getaran pita suara adalah konsonan tidak bersuara.

• Dalam konteks bahasa Melayu, konsonan terbahagi kepada dua iaitu

konsonan asli dan konsonan pinjaman.

INDEKS

• SENGAUAN

• SISIAN

• SEPARUH VOKAL

KONSONAN SENGAUAN

• Bunyi sengau terhasil apabila lelangit lembut diturunkan membolehkan udara

keluar melalui rongga hidung.

• Dalam Bahasa Melayu, bunyi sengau dihasilkan dengan pita suara bergetar.

• Kesemua bunyi sengau adalah bersuara.

• Terdapat empat bunyi konsonan sengau iaitu [m], [n], [ny/ɲ] dan [ng/ŋ].

KONSONAN SENGAUAN [m]

• [m] merupakan konsonan sengau dua bibir bersuara.

• Cara membunyikan [m] ialah:

Bibir bawah dan bibir atas dirapatkan untuk membuat sekatan pada arus udara.

Lelangit lembut dan anak tekak diturunkan untuk memberikan laluan arus dari paru-paru kerongga hidung.

Arus udara dari paru-paru masuk ke rongga mulut dan terus ke rongga hidung.

Pita suara dirapatkan untuk membuat getaran.

Arus udara dilepaskan perlahan-lahan.

• Contoh perkataan: [macam], [lumba], [badam]

KONSONAN SENGAUAN [n]

• [n] merupakan konsonan sengau gusi bersuara.

• Cara membunyikan [n] ialah:

Hujung lidah dinaikkan pada gusi/gigi gusi untuk membuat sekatan arus udara.

Lelangit lembut dan anak tekak diturunkan untuk memberikan laluan arus udara dari paru-paru kerongga hidung.

Pita suara dirapatkan untuk membuat getaran.

Arus udara dari paru-paru melalui rongga mulut terus ke rongga hidung.

Arus udara dilepaskan perlahan-lahan.

• Contoh perkataan: [naga], [tanah], [laman]

KONSONAN SENGAUAN [ŋ/ng]

• [ŋ] merupakan konsonan sengau lelangit lembut bersuara.

• Cara membunyikan [ŋ] ialah:

Belakang lidah dirapatkan ke lelangit lembut untuk membuat sekatan arus udara.

Lelangit lembut dan anak tekak diturunkan untuk memberikan laluan arus udara yang keluar dari paru-paru masuk ke rongga hidung.

Pita suara dirapatkan dan digetarkan.

Arus udara dari paru-paru melalui rongga mulut dan terus ke rongga hidung.

Arus udara yang tersekat oleh belakang lidah dan lelangit lembut dilepaskan perlahan-lahan.

• Contoh perkataan: [ŋilu], [biŋka], [lalaŋ]

KONSONAN SENGAUAN [ɲ/ny]

• [ɲ] merupakan konsonan sengau gusi lelangit keras bersuara.

• Cara membunyikan [ɲ] ialah:

Depan lidah dinaikkan ke lelangit keras untuk membuat sekatan arus udara.

Lelangit lembut dan anak tekak diturunkan untuk memberikan laluan arus udara yang keluar dari paru-paru ke rongga hidung.

Pita suara dirapatkan dan digetarkan.

Arus udara dari paru-paru melalui rongga mulut dan terus ke rongga hidung.

Udara yang tersekat oleh depan lidah dan lelangit keras dilepaskan perlahan-lahan.

• Contoh perkataan: [ɲaris], [səɲap]

KONSONAN SISIAN [l]

• Bahasa Melayu mempunyai hanya satu bunyi konsonan sisian iaitu [l].

• Bunyi konsonan sisian ini dihasilkan apabila udara dilepaskan melalui kiri dan kananlidah.

• Cara membunyikan [l] ialah:

Hujung lidah diangkat ke tengah gusi.

Lelangit lembut dirapatkan ke belakang rongga tekak.

Udara yang dilepaskan dari paru-paru melalui sisi kanan dan kiri lidah dan menggetarkanpita suara.

• Contoh perkataan: [lagu], [tilam], [təbal]

KONSONAN SEPARUH VOKAL [w]

• [w] merupakan separuh vokal dua bibir bersuara.

• Cara membunyikan [w] ialah:

Bibir dibundarkan dan belakang lidah dinaikkan ke arah lelangit lembut.

Lelangit lembut terangkat ke bahagian rongga tekak.

Pita suara digetarkan sambil lidah bergerak dengan pantas ke kedudukan untuk

mengeluarkan vokal tengah.

• Contoh perkataan: [wali], [bawah], [takraw]

KONSONAN SEPARUH VOKAL [j]

• [y] merupakan separuh vokal langit keras bersuara.

• Cara membunyikan [j] ialah:

Depan lidah diangkat agak tinggi ke arah lelangit keras dengan bibir dihamparkan.

Lelangit lembut itu sendiri terangkat ke bahagian belakang rongga tekak.

Pita suara digetarkan sambil lidah bergerak dengan pantas ke kedudukan untuk

mengeluarkan vokal tengah.

• Contoh perkataan: [yatim], [bayar], [yuran]