bab ti tii{jai.ia}i srcafia i.i}{u}i 1retfltat.ic …digilib.uinsby.ac.id/6607/5/bab 2.pdfturunriya...
TRANSCRIPT
BAB TITII{JAI.IA}I SrcAFIA I.I}{U}I
1rETflTAT.IC ITAFSIFI
A - f.]engert ian Taf sir
Kata Taf sir yang berasal l clari baha.sa Arab..1I' /*-."..-s0-d I*'--- " seberrar'nya sude.r'r barryak clipahanri orang.,
r,,i1 ;1 ,, i.ei..apr rin i:.uk menghindari ac! anya kesaluharr calarrliir ,]irr.'riri:Jrr j rrI t. i L.r r::sc:rta perLg,er:tiarr tersebut, clibawah irrii.i ii,:l:skan h.,ei:,e;apa. definisi pengertirrn tersebLlt.L I't:rigt: r t. i arr [rcrruru t" bu.hasa -
Ar'ti J.aisir meriur.ut bahrsa, f_,arn ulalrra i:erbeda
1, e:i,;i,..r"1.,ai... d i;rl.ar.arrya :
a. l'{* nurr-it Brsuni. Far:,Jah, taf sir. a.cl alah keterang&n,( a 1- I,la.hu ) da.ri pen j e l.asarr ( aI_Bayarru ) yang
merupaka,, nrasdar dari kata kerj a ', f assara,,(Hal^rrrud Basurri Far_rdah, 1SB? : 1).
b. Henurut- ::ebagia* ularra. dalam kitab aI-rtqan, cilkat akarr b:Lhwa :
d ,/r/ U
"L.b \
'Tafsir i-tu berasal dari kebalikan l-rata "sa.f&T,,,sefrt:i-tj k:ta Asfar.as*sul_,Iru yang ber.ar:ti fa;iari"elah bereahal,3 t,erang. oleh karena itu tafsiri:erarti perrei-&rigarr atau keters.ngan" (JalaludcrirrAs-Suyr:ti, tt., II, 1?3).
,
,;i\y(6\L,'":*j?$,* Ve ..
*apst1"u.-'.n
#_+' --J-\i\'Tafsir itu L,era.sa1 dari ka.ta "Tafsiran" yangL.ie-'art. i- slatoskop, ya.itu suatu alat yang ciipakaiseol':1ng ,jokter untuk rrerreriksa orang sakit, (ya.ngber-furigs i urttult rrerr j elaskarr perryakitnya) , olehkarena itu taf sir bera.r't i perr j e lasan . sebagairianadoilter n!'rrgetahui perryakit seor&nEi pasi-err crerrgarrstatoskop*ya, begi bu juga dengan rruf assir, cierrga.nia dapal rrr&rr-ielasl.arr arti ayat. kisah-kis.,alr darrsebab-sebab ti:runnya ayat " ( Bahr.ucrd in Az-Zarkasyi, tt., fI, 162-163).
Merrrurut- Marirra 'u I Qatta.n dalam kitabnya
fi 'ulr:r,i A1-Qr-rr'&rr. sel".,aEai Lrerikut :
nrabahisu
i\iy : a;ufti ;J;i, - r.,u' u ;a1#)i yli er*-Jr r dj J;lil, ;tf ;(b5 eS i* zV ,/ ;- v L> V V 4J -,r t'J', ',7 ) /',' ,, , / ,-* /
#\ L;lJ' u' .=_, |t ;; c*,:;=:i' \\
"Taf sir itu berasal dari kata " f asara,,, rlengikutiwazen 'taf ilun" yang berarti rrener&rrEt karr,irrerrrrruka, dan nrenjelasl.larr makna yang Ma'qu1. Dalairri"rahasa Ar ab kata " f asru " n:embuka art i yang sukar,sedang liata " taf sir" berarti membuka/rren j elaskan.'.irLi y&rrqf dinraksi:d clari keta-kat.a yeng su1it,e-'Ieh l';.a'ena. itu tafsir berarti- tafsir berartif,errjelasair,lketerarigarr" (Hanrra'u AI-eattarr, 1g-i3 :.-r.l J :'
Dari samua pendapat tersebut di ata.s, para ularra
c. I,{erruri:t As*Za::kasvi :
nt ,_ r.rrd)
,1ff
r,dr.t. yang, berbeda penda.pat tentang asal dari pada kate"tafsir" itrr, akarr tetapi rrcreka seperrdapat jika artitafsir rnenurrit- bahase itu a.cla.1ah ketera.ngan, penjerasarr
i:tar-l l"lup,asarr yanE, dipakai untuk rreruudahkarr rraksuci dari
tzt-:t*llat-a yang s;uIit di6-,alrarni. .
Llrrllnr A.,tlur Hrr liata 1-afs;il. yeng l;t::rart.i
tti.:!:.i:r'ai'tgan alai; penje, la.san iLu hanya adE. s;:tr.l ayat,
-\r,r,:ri.l t.',,r'i.lrr;':i l- rltr irrni :; rlr.H1.. A.l -Fttrqu.rr :-ryat :1 3, :;r:ba$ai:
i,..r- i L',r:
WG$:zru+It V;\UL!;"'l'iduklal'r or arrg*or.arrg i-laf 1r i1-u dalang kepadi: Irarrrui-rncmirar.ia) iesiurliu yang ganj i1, rielairiksn Kaurid.i1-:ir:SIt;,rr ke'ra.6| alnp sesuatu yang, benar dan ysnHte::i-:,'ik i,errjelas&nrryr." (Der,ag RI., lgBg : 564).
2. Tafsir rnenun t istilah
Ar:ti. iafsir rrenr-lrut
[.];jrtdapat, arrtarE lairr :
istl 1ah, a.da bebera.pa
8.. l'{errur:ut As-Suyuti da}arr kitabnya. AI-Itqan.. yang
nerupakan f,erldap&L dar i sebagiarr u larra
rrrenyata!rarr. ::ebaflai. berikut :
)q '/r/
.c-c-G*^-.Ctz-J Jt z
,n r-)
"Tafsir' adalah ilmu yang menrpelajari tentangturunriya ayat-ayat dan haI il'rwalnya, cerit,a-c'erita dan sebab-sebab turunya, terti-b Makkiyyaiidarr Hrrdaniyyah, BDhkarr darr rrut&syabihatrrya,nasikir serta mansukhrrya, irrujnrBl dan trrufassarryD,ha1a1 darr Lrararrnya, khusus darr umutrrnya, trrutlaqd an nrl,tealadnya j arr j i dan ancanrannya sertanrerrgerrs,i urrgkapan-unEi kaparr darr perunpamaan-llarDIIrFrErrraar\nya." (Jalaluddin As-Suyuti, tt., II,174 ) .
lr l'{enu:'ut- Abu Hayyan dala.nr }.iitab At-Taf s: r: wa
i"lrrf a:,;s; j r.ur,, rierrflirta.katr :
A1-
1 ,) . / ,
'"*_rr,)il\;o 4ri Vr;^\;i"\c'#iiq*r>W/re!;l5aatl' ,rS-4I.
1, Is\rF&xiiF& LA*i#-bij,r.'5'i
"Trill,;jl' .idri. 1ah ilrru yeng rrenba,has c'4. r,lcl arrmengllnca.pkarr lafa1- lafa 1 A1-Qur'an
nierrer'angkarr ser-ta lrukurr*hukumnya, baik Sra.rrgnrufils-ri niFupLlrr yilng tersusr:n.. dan rrerrjelaskarrn,ekrra yBng c.ii.bawa oleh lafal-.1 .qfir1 itu kr:t.iki; aclari:-larr redaksi, serta rrerrjelasF,arr ulasarr-urasarr)r8ng iengkapi semua -j.tu" (M. Huseirr, Abu HayyanA:-Is,liabj. 1961 : 141-tt).
hlerrurr-:t Az-zarqir.ni dala.m kitabrrya Manahilur. rrfa.n
[renfl8.tahan:) z't) P'
, 2.">/
. qt/ ',-M +jdl
-YV-r
"'i'r,f:;it" arl;rla)-r i lmrr yarrE nernrl,rrLlia:; Lerri_arrg A1-{jr.ir':rri a.i-Karin'r dari segi peLunjuk-peturr.iuhrryu.t-r;r'h;-r,-iiii, niakr.ra-rta.kna yang c]ikehenrlaki A11ah S}JT.:.,'.::S;ll,!r i clt:rrEiBfi kt:nrnIlrl-,11 oft rriinr.ts;i lr" (Abcj. Acl .Zinr A::-Z:,rr<1rerri, 1g:it] : il).
i{(r11 )t}'11i. }ji:.;l, j As-iiirJlqi ,jrrl.,rnr }.lit.at-,nyrr j lnrr.t-.ilruu
A1*QLrr &rr yarrB lrrerup&kan kulig.ran dari perrgEranEi
iiiial: f a.r: j ih, nrengatakBn :
"Taf s ir i l..r: oadE Lrakekatrrya ada]ah merlsy&rahkani:rlal yang sukar dip,ahamk:.n r:Ieh pengedar. c_lenganriraian y&ng nenjelaskarr rraksud. yarrEl deu.rikian it,uadakalal-rya. dengan rrenyebut sinonimnya, atau ya.ngr:ierrciel-latinya atu ia mempuriyai peturrjuk kepaclarryarrelalui sesuatu jalan dalalah (petunjuk)" (HasbiAs-Sicliqi. Lg72 : 122).
Dari bei-.,rrapa. defirrisi tersebr:t rli ata.s, ternya.ta
r'*dal;"sirr1ra b*rleL-ra--beda, akarr Letap,i cjari sernlla
,iaf:-rri.si ilr-r d;pnr cis:-rrpulkan ba.hwa; tafsir j.tu atla.lah
i lrrr: !Errg rfierrtlarras terrtanfl ayat-a,yat A1-(.luy'an iierrgan
'r l:;ir,r:i:-r untuh nren j elaskan maksr:rl Al1ah Str{T. clirlaian
i.litab suci
trenj e lasan
-I{ya, y&rrg n:religruti peuial-rariarr artj clan
m:l lisur:i-trrB.ksDdnya yarrg ter.karrrJung ci iclalanirrye
t) l{aju.t Hnnusin Terhadap Tafsir
ilyeikh Manrr 'r:i r:la.1an'r kita.bnya Haba.hitsu di, 'lJ1r:rri
LJ
:i I -^(Jur sn, nr*ilj e laskan secara singkat sebab-sebab
J a -t,5/U.-- _--_* J*9 J i., Li, o &c-*fr.-;"c.sy*tqiFEm.LJJ\*L//,
ilr-'\ '
, j i-but-uhhErlrrya taf sir A1*Qur's.n, sebaEiai berikut :
zn 2r/,,d t- J\*GF ;, #;'*Ve iil\ti Ic, , ), /*/j 't, ,"r'-r'\'i< '.) " ('a'r'
':-: yt'ri'97i*-t-\E=J:-z 1.7 /z /
'. ., , ) /
_ j*futi:,i4,ii,- , L ,., ,t ) rll \/t /
fJ4U*^iA-+r'.,\,,',t}t'?'.9
d apat
&ri itu
iJa.pat
ha.ny a
#J\ +ri-ri"i(ebutuir.'rrr rLkan taf sir i Lu sangat nrendesak,k:rre:rrtr l-rt:I;(rlrrptt]:IlrrtlIl rl.El&IrrE darl dltnia itu haruuslahr;jelar'asj rle;rgi trn ltui-irrur syars' Dan keselara::an,ryait,ru sarrglat tergantung atas perrgetahuannya1-erhadaF, ).iitab Allah" (Manna'u1 Qattan, 1973:14).
AL:d. Djr.1a1 merrjelaskarr seb,labr clibutr-:hkarrnya
i.i".f :ir A1-Qur'arr, yang nerupakan kutipan dari pengat:eng
ji it"ab H i-rr Rawar ' i 1 Qur - arr derrgarr patr j aug lebar yang
;,i:rla intinya seb:".gai berikut :
li . A 1-Qu r 'arr rrrerrakai un$kaparr yang sesuai untull
s;enrua tingkat kepandaian manusia.
b ri1*Qur arr tidak bisa diketahui maksudrrya hanya
dengan sekedar nendengarkan.
c. A1-Qur an neng ar:durrS pokok* po ko k aq id ah,
s:,/ari'ah.. akhlak, kisah-kisah dan sebagainya.
d . []engan lz.f s: ir Cap.lat d i ist irrbatkarr iiukun-hukuui dan
11u'ru peng;tahr-r&rr dari kandrrngan A1-Qur'an itu
::':r:c'ij.ri (A5ci . ttjalal-. lg90 : 41).
[:r'i F-'errdapat-peridapat tersebut di atas
rijrla:;1-',rrr lra.hwa dibutuhkarrrrya tafsir Al*Qur'
.r:i al":;ii i-larena a1:sarr-a1a.sa.rr sebagai berikr:t :
l. Al-Qur i-rr.r arl alalr Kalanr Ilnhr yiang ticl ah
.i l jan{i.:air nrar))-rs is . ar'ti dan riaksudrr 1:.t
,)'
ienEi an rrerdengarkannya, untr:k itu
hetet'anELLyt lairr dari ayat-ayat da"n
lisbi Muiiamrrad saln.
per 1u d icar i
haclits-hadits
2. Pe:'intrrli lrinEs;unE clari Allrrh. :;ebaEairrana fir'rrart*
I'i y:r CaleLur s;urat An-1.1 ah1 ayat 44, yaittt :
- r r i"r'",' , , ..\rL*Vr/' €
?
" D:rn Kairri tur'urrkan kepadanr: A1-Qur'an adar kamurleners.rrEikan kepada urrat nanusia apa yang telaii,l ilururrl-ran kepada rrereka" (Depagi RI . , 19Bg:408 ) .
A1*Qur'r:ln lrrerupak&rl tata aturart irl&nusia, oleh
karena itu sangat diperlukan sekali adanys suatu
alat urrlr:ii nrenrbul-ia tata aturarr terr:ebut den'ri
k *n,as l ulilr t an rratrli s i a .
A1*Qur''iJrr rrerupakarr n'ru'i izat bagii I'labi Huhan:n,ad
sar,, darr :rreniiliilr- rrilai--ni1ai sastra yang tinggi.,
..eiii ngEii t.rdak t,isa cl ipalrant j. oleh serrl-rararrEi
orang, hr,:cual i dL.ngan penjelas;an at au
prl,afsirar.rrya terl ebi h dahL.,1u .
Ks linral A1- Qur'arr itu banyak yang si.ngkat-sirrgkat
iia.ri lat alnya*purr barryak yaafi bermakrra Etarrd&,
seiiirrgga $angat dipcrlukatr adanya tafisr untuk
nrenjelaskan rraksi-tcl dari kalin'rat-kalilrrat tersebut.
Adanya marjalah-rrasalah baru yang muncu I dan
nrerrL,utuhkan acl arrya suatu ketetapan hukt-:rrnya.
a.
C
t)
,,1
L4
(l " iiyu r:u 1- -:-;ytr.rat. Hu ['ass ir .
Pi'irs ulirnrl herbt:,.1r,-i:,r clrr prr-:lriiapirt. drrl:rm rrenr)rltr.tkrrrr
:lyar&.t *syarat bagi sieolanEl muf assir, seh.ragiainarra
i,,.:i'i!;L:t- :
1. i'{enurut Az-Zahabi, dalam kitabrrya At-Taf siru w&
{1-HLrf assi.rurr, rflerrentukarr bahwa sys.raL nuf assir
itu ada 15 rracam, yaitu :
&. Haru:j tirerrguasai ilmu Iiahwu.
b . Haru:r merrEiuasai i lrru Sharaf .
c . Haru s rrenEiuasai i lirru Bahasa Ar'ab .
d. Harus nenEiuasai ilmu Isytiqaq (etirnologi).
e. r{ari-r,; tlrengr.} asai ilmu Ha'ani.
f . Harus rrJnguasai ilmu Bayarr.
g. Harus n:errguass.i ilmu Bu.cii' .
ii . Harus rreriguasa.i i lmu Qira':it .
i - Haru:i menguasai ilrru Kalam.
:i . Hari:s rn!ngua.sai ilmu Ushr:1 Fiqih.
!l . Hari::l rrjrrEiuasai iimu Asbabun tluzuL
i . IJar'i:s iniinguasai ilmu Qashas.
rir " Hrrri:s; lTrr-nguasa i i 1mr: l{as; i kh-Harrsukh .
ri. Harus menguasai ilmu Hadits.
(r. Harus r.renEluasai ilmu Mauhibah (Kurnia Al t ah),
(H Hr:s:irr, Abu Hayyan Az-Zahabi, 1961 : 265).
?.. l'{enurut Marirra'u1 Qalt,an, bahwa syarat rruf assrr
itr: adEr s:nacanr, Ejec&ra gs"ris besarnya adalah:
&. Harus ber'sih rrtat.nya.
b. Harus L,ebas dari. haria rra.f su.
r:. Dalam perraf sirannya harus; dirrulai A1-Qur'an.
ci. Ferra.f sirarr i-iedua harus da.ri Hadits tilabi- s&w.
e. Penafsirarr ketiga harus dari qaul sahabat.
f . Perraf sirarr keerrpat dieari dari pendapat
Tabi'in.
C Mur:g,lasai uslr:b ilmu-i-1mu persa.rrbungan A1-
Qur"arr.
h . Her,p,unvai kelaj aman dalam penrahanra.n (Ha.nna'u 1
Qat-r.rL.n. 1973 : 329-331).
:i. Hi.:rrrlru1. Syaikh Mustaf a A1-Hz,didi ciidalan'r kilabnya
Ittijal-ra1-u At-Tafsiri fi AI-Asri AI-Hadits, telah
rrrjrlerrt.uj-lg.rr ba.hr+a syarat mufassir itu ada 7 rracaln,
Ua i +11j/ *a Lu '
a. Harus nengetahui fiqhu lughah hukum kalimat.
h,,. Herrgetahui ilrru Bayan.
c. Hengetahui ilmu Ma'ani.
d. Herrgetahui iluir: Badi'.
'. I'( r.nosf-ahu i i lmu Hubham da.rr Huf as:sa1 ..rer.br
f . Henget ai-ru i i 1mr: 'Aar, darr Khas .
g. i'{c-np,ela.hui iln'ru Kalanr dan Qira'at. (Hr-rstafa
l'{itiranrrrrci A1*FIa'lidi. l-974 : 6*B\"
i)xr'i berbagai nr acarr penr.irpal ler-sebr:t di a.tas.
lrr'ri':i1 ir,;."11. r.ii:;inil:)it:i.f'&rl l.rahwa syarat mufassir i-tu
:r,isl:il.i:
l. Dari lrrenEi-rasai ilmu bahasa Ar'aLr dan cabarrp-
&w
fJ
r:efieIigIrl'.3 .
i{z:'.r,ts rrertEuasei pc'1"'ok-poLiok
l-r r: :: r: r' t- e ,-1 ii t] E n g - c x-i: r-il?.n';l a'
liar'r-i rj {ir:lrPua-:rai ilrrr: hra'r-l it'-q ria'rr
ilrrir l, 1*rdur'ai'r
,.1 rj g B I a ltt E. rj A.1I,l
l)- Hel-hode, corah dan sistenatika Penafsiran A1*Qur'an'
1. Hethode darr corak penafsiran Al-Qur'an
Ai-'ilr-ir''a.i-r arja.ia-ir 5rl[iLier':jaral-t I*larr' I(it'ai-' suci
ir-u rlelieIIrL,al:i pc,sisi s;err tra'I' br:!ian saja' dalarr
F.,r:r.l.lerrbarrcarr darr F,srrBl:{rbani{ari liirtu-ilnru lieis}antnn,
ti.r1-:-r!.i ..1 I,i ljii ,JleI.L.rpa.!ian Irr ,.-li:,irai-.,-rr', perra.ndu r)a.n pe1113'ri'Ju
dpr.r!,rrrn- eey'a.i',art r:trial: Islan s*parrjar:€ etrrpat i-'e1as aba"aF. Ir'rq;tL-'^.
s:e.iarsLr pt:t'fieraliarr umal ini (Shihab' 1gS2 : E3)'
,.iii.llr,ieri'i.hi11rr "i. 1-r.r lral.rrya, rtai'ia pemst'rr.nran tt'rhat:l ap
i:)!rjr -:i.ya.L Ai--i.)ur'a.rr, irreia1r,ri pertaf *irer.n-peinaf .':iI.anny8.,
.v r-e,,r rlr-:1rf! i r.L;,lqrinqrr ..rrlrid ss.nEil:.1 k,r:.-;ar' l:aE.t ttta.jr-i rillncir'lrrl:"4'ilit--'l:l llli.' :: j- i r. r r-''rt'''''r
,liri irt iieh:,r.iigu.s., F,erraf :.;iI'ir.n-prsna.f sir'urr itr: ti'--i e'k rlapat
n-rirt,le::rlirrflal-r6,eiLiei,tbarlg&Ir1:';etLact:ra!lpenril'iiranaer#!ia'
ggF.jflrr yir
l{lr'rt:r ttl('rt;.il.ll-1 ::8: t-l tit;al:' r'lrr't-;itr i lnru
ieg.alL xiil,::alil 8.5p.'elinya'
ll ar'r.t:-i Iiir--I'rgua5a.i trel ihlra 1 ten t-atl4
, ,r ii i iilii,. 1!.:i:l : 331 .
fra lanr se.i ar.'a-l-i L'f r!ie$ilri1rlgs'rr
s;:rrtniall tlru perttadwiriarr sartpai
agatrr r, T:;]arr cia.r:i
tua.T't[7;AA- .
taf sir t^;1.-Q.ltr' a.rr
memasr: I'l i ;'e r i r:ri e
o*7r-l
:ijr.IlLjzrillririir. r,r:1-ocl e r-l ala.nt urtir'n cB']:'a trenaf sirart darr
,:r;ralrrrya ::e1aiu berL;errbatt€, menEl iiir:ti perLiembanEl arr
..'r,ri1kit';v.ri r:i-.rlil nia. itu senci iri-.
i_l :baY, i-_rul.iti, l:.al-au merrgarrali nretode penafsirarr
:.:11l,ibr-rt-s.irii:rh,e.t l{ii}'-,i 3aw " dilerrul,larr L,ahr'la E'ada-
,i;.r:,;r, p:t','IJ :';r'1i'.1.:li'r 'e91P:1'l. nrr:rtr:rrr:l'iart 1'r-:tl.it,,laserr t'lrrf"' j '..]aw '
riii:r.F:!ii: rteu.x.-t 4ii !',r:pa.ii a pellg!11it"t75.i71 , b8.Yt8.1:8. dan :;y8.'ir-
.ri,b :r. Alei-. i]r;!'ir3p, t"rnrtyai'l c*rrtohnya- yang rfepat
I ihrrrr-rV,itl.iitrr t-eriranA lral irri, nrisalnya. I Urrar b j-rr Khatab
f,er:.nair i-re::te!tVa terrta.nd a.r:ti " tekl78r+r,ru f " eJalam f irrrart
l) I I trfr'
Seo,ia.rLE Ar.ai-, rja-r i Kai"ri lah Hr-rzai 1 nrerr.i e lasLlarr k;aLrwa.
:rr.1.iirl,a a.clz.le.Yt "peilgurangan". r\rti ini ber'dasarksrr
i.,t-.nHdurrurrrr l-;irirag;a y€ind,:libUl'it ihan dr:nElan EjyAir pra"'
I:;lari. lJrrar ir:t iiia. il:r-: F'tf 8.5 rJB.n v,tertg,8.nJ urlisrr untul'i
inemF,r, 1e.ia.r'i:;ys.i::-slra.ir I3I'sebut da. lant tartd,L"a' nremahar.i
A1-0al: ir.t1 {ll,itiiral.i, 1992 : 83}.
ijet*ls.h ftasa sahtaL,atpr:n! para tabi'irr dan
atbt.':,t.i.-1:nl-,i' jrr. IriE.rji!-r rrerr€Buna. I'ia.n me1:r-rde peritla)'a-lart
,-ia;i flei--r:r.ira-:-;ai:.ri seperi:i- :;eb*lr-rrrya (Shihab. lggZ : 8"1i'
i-\l;:!i l',tt.,;'r:t:z i, tr let-,i ii ir:1a.snya. f.'r-'nib&Lta$arr t'entanfi
ri;.:l,it,.r,1* Can floLs.!i pena.f sirari A1-ilur all rialarr s:tr:ci i irti '
'rir.rtr rljirlg i trr ;:rr .'l rriii t-rr:rttr''I'!r{:rrr }.rap-,iirll t.i j;1rr l-trr'8nVa :
l- j. HBrrr-tr.r-l I A1-Far:Ir-i,:il{i daian'' !liia'hrr1'5 A1-Brr:i s'ya'Li:
f i i.t-Ta.f tir'i Ai-|4a.r:clu'i. rrerrEla-t a-i"art l-;ahrNa
rret i-rode periaf sir'arr itti ada en'rpa-t ' Yaitu :
i 1 i. l{et,-,de Tahli}1i.tll'r. H*t,-,cle IjnEsii.( :-l ) . l'{et-r-'de Huq aar:tan.(41r. i'ietr.,cle Marrdr-r'i rlAbcl . l{avvi
I ULr r - .t <I )', . Lc' !
;1, \,1,-.r,r..,-,i- A|,''l l)ir,I,,f i::ilitUt. ti'-l-Ll :t.- r1, ,f,,
Al -Farmrr+i,
" riQB . 18 : 47"i .
i:ry
t.r-,fsiI^ mairdu'i pada masa kini., rrenEataka.n ha'hwa
nretode taf sir itr-: ada sembilarr, yaitu :
( 1). |letode t,af s j-r bil-Ha"syur,/'bir-Riwaya'h,/bi1"
Harrq.r 1 .
(2). l"letole tafsir bir-Ra'yi./bid-Diravahlbi.I*
|'{a'qu } .
(3). Hr:tor-le taf::ir bi1*Izdi.waji. atau calrrp)-lra.n
cliarrt-arB. methode t.afsir bi1-Ha slrur derrgarr
i-rir'-tra'yi.
(4). HetoCe tafsir Bayarri
( 5 ) . Met.o,Je taf sir Huqaar
(6). Metr:cie tafsir Ijn'raa1
( 7 ) . M*to,le ta.f sir.' Itrrat,i
(8). MeLr:r-le tafsir Tatilii
( 1r) . l'1t,1.i.,r'le Li:.1':;ir Muur-lu'
1l-n.
1.
1i.
i ( Abd . Dj aIal, 1$S0
ti4"7rl).
Dni:i h,i'l.,r:I'aprs pt:trrlapat ters;ebut- cii ati.r.s. clapat
,i::;irli,u.l.i',arr i",.,rlltr:i. Irr:tirt-rrle Laf:;ir ilu aci a serrl,iilarr
1ii3i.rj.rrlr , yB.rl El r"l i litr-iau dtrrl evrpa.l- :;udut, F,a.n{-la.r]8, yait-u :
1. I-riti-rrjar-i dari segi sumber penafsirannya, trtaka
melhode taf sir A1-Qur'an ;tu arla 3 irracarr, Ya.itu :
i1. Het-Lr,.rrje Tafsi:: tril*Ma':jyltr.
Hei,.hr-rde ini. adalah t-at.a carB nLenaf.sirl-la.n ayai
A1*Qur" 'err yarrE d idasa.rkarr a Las sltmber A1-
Qur":, r, r.i:in ll a,'lits l'lltji, qor-1 1 s;alrg.i:at ,:1 er)
F,errclar.,at-. .t,abi'irr (Abd " Dja1al, lggtJ : 6.1).
Panglr:r1-ian tersebuL se,E;Lr".ri denf,an pengerti.an
yeng rlisampa j.kari oleh Manrra.'u A1-eattarr, iamengat,akan bahwa Methode 1-af sir bi1-Ma'syur
itu aCa.lah perrafsiran yarrg dic.lasarkan atas
da.1i1-d:1il yang penukilannya secara sa.hih clan
ter:t,ib_. yaitu di rrulai dari A1-eur'&rr,
krmrr,ljan Hadits; linLii, qol-tl sahal_,at rlrrn
li*nrr:,:1 ixn perrdrrpal- :)&ra Labi'irr (Harrna'u A1-
Qalta.rr, 1973 : 347 ) .
f,. lie1.irr,.,'.l e t;rf:;ir i.,ir*R"'tri.
lul r.:t. l'i ,rrie tr-l nlah t-nta cara menafsirk,-l.n A1*ttut'D.rt
y'dng, '-.1 idasar. lla.rr atas surrber iJ tihad dan
pelrilli-r'arrr nrul'a.::s:ir t-erirrrrJap luril-r-:tarr kai.rlaii
L.rah:iE;a. Arab dari !resusaslraarlrlya.. t,ec,,ri ilnru
peng'ar.a.iiuan, ser:.el.al-r ia nrenguasai sunber-
surrher: tadi (Abd. Dja1a1, 1gg0 : 66).
PerrB,ertjlr.n ter.sebut ses;r-:ai,Jenga.n penEertian
yang dis;ampaikarr oleh Marrrra'u AI-eattarr cialarr
ki"t,abnya bahwa methode taf sir bir-Ra'yi a.clalah
penafsiran yarrE penjelasannya harrya berlarrdas-
kan ke;-'sciE. perrahauran !ihusus clan pengambilannya
harryalah derrgarr dasar rrkar saj a clarr t idakrahpen j e1as.:nn1,E1 tersebr:t sesuai ciengan j ir^la
:l)r&ri'ah darr rrarh*nash al-euy' a_n (Manrra.'u
"Ja.t.Larr . 1973 : 351).
A1-
,f?
'l .-)*{"/
Hethc-,dr' t.af sir: bi1*Izdiwaj i
Methc,de ini adalah car& merraf sirkarr A1-eur'&rr
d idasarkan at as perpaduan anta.ra surrber ta.f sir
bil--n'ra'syur yarig kuat dan sahih dengarr sumber
taf sir bir-ra'yi dari hzrsil akal pikira.n yang
sehat ( Abd " Dj aIal, 1gg0 : 68 ) .
'2. i-rrtinjar: .lari segi eara. penjelasannya terharlap
t.af sirarL a\ret--eyat, A1-Qur.'rln., rraka nethorle taf sirAr*Qr:r'irr'r dibagi dua lrracanr, )rakr,j. :
Het hr-,,:.ie tafsir Bayarri.
Metirr:riti ini rrr--i ir. l.r"ih nan;J. 1's; j rl.irrn a.yat a.yat_ p"1 -
Qu r' 'arr l^ia.rrla derrgarr rrenrber ikan ketera;tgan
sjecEri:l diskriptif tanp,a derrgan mernbandirrgkan
riwaye.t atau pendapat, arrtars. yang satu clerrgan
yang 1a.:nrrya (Abd, D.ia1a1. l-gg0 : 68).
Hetirr:cle taf sir Muqariin.
Hethode tafsir ini adalah menafsirkan ayat-
a),4t. A1-Qu r an ci errgarr rrerrrband ingl.larr siyat .
ril;a.r,a. 1.. ci an pendapat Brrtara satu riengan ysng
lairrri1,s. baik clalam taf s j.r bi1*u"ra'syur rrallpltn
dalanr taf sir bir*ra'yi, ba j_k clari kalangan
ularra. salaf trr&upun uiama kholaf, untuk dicaripBi:s&maan dan perbeda.an serta faktor-faktor
yang nerupenEiaruhi (Abd. DjalaI, 1gS0 : 6g).
Ditin.iar: dari segi keluasa.n penjelasan tafsiran-
b.
3t
4.
ia.f s j.rarrrr)'<1 , rrl8ka methode taf sir A1_eur.an ini,lil,raEi rjua rrac&rrr. )r&kni" :
e. Hethorle taf sir Ijmali.
Hetfriide Lafsir. ini adalah nrenafsirkarr ayat.-:yal. i1 l,i.lrrr Bn harr ya secar.a Ellr.,bB1 s;a;ia. tiLia.k$acsr.a rreld:r1arr darr pajarrEi 1ebar.. sehinggarrur:di;.h Liipahami oleh orang ewam (Abd. DjalaI,1gg0 : trS).
h. Hellrorie taf sir Itnabi.Hethcd e Laf sir. irri adalah lrrerr&f sirkarr ayat_ayet. A1-glrr'arr secara nrerrdetail, dengan
uraiarr-L,rra.iarr yarrg parrjarrg lebar., snhinggacu)':.up jelas dan t.erang, ):,atjg banl,ap disensngioleh ps.:.s. cerdik darr panCai (Abd. Djalal,1gg0: 7O.i.
Dil:-nja.u dari segi sasaran clan tertib ayaL_ayat
|&nfl ditaf sirkan, rraka nrethoc]e taf sir A1_eur.nnini ada dua macam, ya.kni :
a. . l'{ethode raf s ir Tah 1i 1i .
HethoCe ini aclalah rrenafsirkarr ayat_ayat A1_
Qu r 'a, clerrEian $ecar& urut cian tert i"b sesuaidensan terdapatnya ayat-ayat rie, suret-sur.atyarLP- :da dalnrr mr,t:;haf , cl r:,ri ,riral ^ciLlr.at Al_f Etiiiah C:rn hingga aklrir Maucju.i (Abcr . Djal_a1.
19110 : 7t_r).
F,engetahuan rrerr6Jeriai .se:tratD sisterr,
:r,-laIi.rh c-'era )rarrg leratur r:nlr:k melakr:ka.n
tr. Methude taf sir Haudu'i.
Hethc,ci* Laf sir irri adalah nrenaf sirkan ayat-
ayat A i -Qur'arr derrgan c&ra il€jrrElutrrpulkarr ayat-
ayat- tetrtanEl satu judul ter'Lentu denEian
nrerlperhaLikarr mas& tur:urr dan merrpelai ari ayat-
ayaL tersebut dengatr car'a cernrat serta
rri€rrrj*izrnr d isampirrg memperhati!ir.rr huburrgatr ayat
yarlr-j sar-\t cienparr yanEi lain da. larr nrenr:nir:k
s;i:r.il.).r i:rurr'l'raiis,srrn, kerrudian rremberi 1-le:';irrpulan
nrlr.;rr I itlr ytrtrEl ,l ii-r>liras.; t.rir:j i i.l ar i ayrit. yilrlt',
d ital's j. r'kan siecar'a terpadu ( Abd . Di a1a1 ,
1990:7[, ) .
$istenatika Fenafsiran Al-Qur'an.
3isterra:ika acl a 1ah su sun a.n aturarr atau
seCarrg sist.enr
sesu at r: ( IilJ S .
Poerwadarnnirrta, - (^!Cr \. -,.t <J ..,
3r-"rilvllrrn '-JenBan paerrafsiran Al--Qur ir.rl , nialla yarr g
rrai,,.:;ud sist.err&.t ika perraf sirati adalal-r j alarr yang
'-1 it eir,!,r-:h para nrlr f assir' dalarr rrenaf sirka.n ayat-ayat At-
Qur 'arr. sebaga.iriarra muf assiv' Irrenberikarr F,err j elasarr
ieriten;i arti atau rrakna niufradatrrl,s, rrakna ringkasnya
setelah rremberikan penjelasan tentarrg rraksud dari
hT rrdun;,Jan ayat-ayat yang d ila.f sirkan ( Abd . Di a.1al .
I:iuu i I d ) .
?a'
l'{e}ii'rat- pengertian t.ersebut di atas;, nraka
:i i:;1.t::lrlt-i!rti 1.,erraf sirrrrr A1-Qur'arr llr-r iJerlrlacarl , a'.ci a !arr$
Tt,.r.l ,-,r'ili:rr-r?, :;er! ang, a.da pu1-a ysng lenpi kap, sebagairrana
,.1 ilriil-,r'r'harl r-i iblwali ini,
rr. 3i:;i"enrrtjka s;ederha.na (A1-Hanhaju A1-Bashit.)
yailLr; yanEl hrarrya nenggunakerr atau rrerrgelnukakarr
scgl llerrLf siranrrya saj a, dan biasan)ra ha.nya
rrembrr ikt rr kaLa-kata sinoniri dari 1af a1-lafa1
yanE :::r-:kar serta sedikit diberika.n E,enjelasan
s:ingl-rat.
t.",. Sr,sterratika sedang (A1-Manhaju !trashit), yaiLu;
yang rr(rliggurrakan dua at&u t iga pen&f sir &rr,
nrisaln5,3 hanya meneranglkarr kata-kata rrufradatny&,
se'uab-set,rrb tururrya, dan sedikit memberi.kan
taf s i-rarr l<a1 imat-kalinratnya .
c: . Sist enrati ka lengkap (41-Manhaju A1-Mabshut ),
yaitu. yans banyak rrrenElernukakan segi-segi
pena,fsiran ayat rrulai dari kata-kata mufradat,
r' ri..Lr, i-ri^L&arrrlye., nrunasab:rlr a.)7rrt yarlg ditafsrrkanelr:rrg,rrrr larrrnya., rrakria ringkas, penafsir'an
kal inrel-. .;ebab t-Lrri-:nnya r:l;,rn pengi:rtirrbatern tiukurrr
i.rai^rri,:rrllatt serta i-rikrrah syari'ahnya (Abd . Dj al,a1,
1990 : 79).
IJr:nr j kian 1ah :;elragai landesan teorit. i rr.i ruan 5rf L.:ri.f i1 umurr terrtarr$ taf sir yang
l,xI,:;r'l: :rti.. )/i1 ;rg rl&na rrantinya eilarr dijadikaniic'uiirl driIanr F errl.}ahrasan selarr jr-itrrya.
tentrrng
penu 1 iss ebe ga i,