A-PDF Merger DEMO : Purchase from www.A-PDF.com to remove the watermark

SISTEM KEDATANGAN KELAS MENGGUNAKAN PENDEKATAN BIOMETRIK

(CAP JARI)

MOHAMAD HAIDER BIN ABU YAZID

Laporan projek ini dikemukan sebagai

memenuhi sebahagian daripada syarat penganugerahan

Ijazah Sarjana Muda Sains Komputer

FAKULTI SAINS KOMPUTER DAN SISTEM MAKLUMAT

UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

JULAI,2009

ii

“Saya akui karya ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan ringkasan yang setiap

satunya telah saya jelaskan sumbernya”.

Tandatangan :

Nama Penulis : MOHAMAD HAIDER BIN ABU YAZID

Tarikh : 13 JULAI 2009

iii

Buat keluarga tersayang yang banyak memberi dorongan dan sokongan. Tidak lupa kepada

rakan–rakan yang banyak membantu dalam menyiapkan projek ini.

iv

PENGHARGAAN

Alhamdullilah, bersyukur ke hadrat Ilahi, kerana dengan perkenannya maka laporan

Projek Sarjana Muda yang bertajuk Sistem Kedatangan Kelas Menggunakan Pendekatan

Biometrik (Cap Jari) dapat disiapkan.

Setinggi-tinggi penghargaan dan ucapan terima kasih kepada En Tuan Syed Othmawi

selaku penyelia dalam Projek Sarjana Muda ini. Tidak dilupakan kepada seluruh keluarga iaitu

ibu saya,Fatimah bt Harun, bapa saya,(Abu Yazid bin Mat Adam) dan juga ahli keluarga yang

lain iaitu Mohd Ezani dan sekeluarga,Mohd Harmizi dan sekeluarga, Mohd Harmizan dan

sekeluarga, Mohd Harimi, Mohd Hazwan dan sekeluarga, dan Mohd Hazeli dan sekeluarga

kerana banyak memberi bantuan,sokongan dan juga dorongan. Selain itu terima kasih juga

kepada rakan-rakan yang banyak membantu dalam menyiapkan projek ini secara langsung atau

tidak iaitu Zulhilmi,Arqam,Shahrul Nashidy,Sharul Hafiz, Faizal Sidek, Nabil, Khidir, Palan,

Fauzan, Amiruddin, Zulkiflie, Syahmie, Poji, Apis, Rahim dan lain-lain lagi.

Akhir kata, terima kasih kepada semua yang telah memberikan sokongan dan bantuan

kepada langsung atau tidak. Jasa dan pengorbanan yang diberikan tidak akan dilupakan.

v

ABSTRAK

Kehadiran pelajar ke kelas adalah amat penting dalam seisi pembelajaran dan juga

pengajaran. Terdapat peraturan di setiap universiti yang menggariskan tindakan dan hukuman

kepada mereka yang tidak hadir ke kuliah dengan kerap. Pada masa ini catatan atau rekod

kehadiran pelajar telah direkod secara manual dan ianya menimbulkan beberapa kekangan. Satu

sistem kedatangan pelajar menggunakan pengesah biometrik (cap jari) telah dibangunkan untuk

mengatasi masalah ini. Metodologi prototaip eksplorasi digunakan kerana mempunyai beberapa

kelebihan seperti fleksibel dan kos yang rendah. Bahasa pengaturcaraan yang digunakan adalah

VB.Net. Maka beberapa perisian seperti Microsoft Visual Studio.Net 2003 dan Microsoft Access

telah digunakan.Selain itu pengesah biometrik jenis cap jari digunakan dalam projek ini.

Diharapkan agar sistem ini memberi kemudahan kepada pensyarah disamping membantu

universiti menguatkuasakan peraturan dan undang – undang.

vi

ABSTRACT

In learning process, students are required to attend every class that had been taken. There

are rules and regulation that states act and punishment to those who did not attend to the class

repeatedly. Nowadays, student attendance record is taken manually via attendance sheet and it

was not effective and efficient. The attendance system using biometric approach (fingerprint) is

use to solve current system problems. Methodology used in this project is exploration

prototyping because of some reason including flexibility and low in cost. Programming language

that used in this project is VB.Net. Some software like Microsoft Visual Studio.Net 2003 and

Microsoft Access is used. Finger Print reader is used in this project. It hopes that this system will

beneficial to the lecturer and will help university to strengthen the law enforcement.

vii

KANDUNGAN

BAB PERKARA MUKASURAT

JUDUL i

PENGAKUAN ii

DEDIKASI iii

PENGHARGAAN iv

ABSTRAK v

ABSTRACT vi

KANDUNGAN vii

SENARAI JADUAL xii

SENARAI RAJAH xiii

SENARAI SINGKATAN xiv

SENARAI ISTILAH xv

SENARAI LAMPIRAN xvi

1. PENGENALAN PROJEK

1.1 Pengenalan 1

1.2 Latar Belakang Masalah 2

1.3 Matlamat Projek 2

1.4 Objektif Projek 2

1.5 Skop Projek 2

1.6 Justifikasi 3

viii

2. KAJIAN LATARBELAKANG

2.1 Pengenalan 4

2.2 Kajian Organisasi 5

2.3 Kajian Sistem Sedia Ada 5

2.3.1 IDAttend 6

2.3.2 Sistem Kedatangan Kelas BePunctual 7

2.4 Pengenalan Biometrik 11

2.4.1 Jenis – Jenis Cap Jari 11

2.4.1.1 Cap Jari 12

2.4.1.2 Anak Mata (Iris) 12

2.4.1.3 Muka 12

2.4.1.4 Suara 12

2.4.1.5 DNA 13

2.4.1.6 Geometri Tangan 13

2.4.1.7 Urat Saraf (Vein) 13

2.4.1.8 Tandatangan 14

2.4.1.9 Keystroke 14

2.4.1.10 Lain-lain 14

2.5 Kajian Aplikasi Berasaskan Window Form 14

2.6 .NET Framework 15

2.6.1 Infrastruktur .Net 16

2.7 Microsoft Visual Basic.Net 16

2.8 Rumusan 17

ix

3. METODOLOGI

3.1 Pendahuluan 19

3.2 Metodologi Yang Digunakan 20

3.2.2 Prototaip Eksplorasi 21

3.2.3 Prototaip Pakai Buang 22

3.2.4 Justifikasi Pemilihan Prototaip 22

3.3 Metodologi Pembangunan Sistem 23

3.3.1 Fasa Perancangan 24

3.3.2 Fasa Analisa Sistem 24

3.3.3 Fasa Rekabentuk Sistem 24

3.3.4 Fasa Implementasi Sistem 25

3.4 Analisa Keperluan Sistem 25

3.4.1 Keperluan Sistem 26

3.4.2 Keperluan Perisian 27

3.5 Spesifikasi Input 27

3.6 Spesifikasi Output 27

3.7 Kekangan 29

3.8 Andaian 30

4. REKABENTUK SISTEM 31

4.1 Pengenalan 31

4.1.1 Permodelan Menggunakan Pendekatan UML 31

4.2 Hasil Analisa Keperluan 32

x

4.2.1 Keperluan Fungsian 32

4.2.2 Keperluan Bukan Fungsian 33

4.2.4 Permodelan Kes Guna 33

4.2.4.1 Keterangan Aktor 33

4.2.4.2 Keterangan Kes Guna 35

4.2.5 Gambarajah jujukan 37

4.3 Rekabentuk Sistem 37

4.4 Rekabentuk Antaramuka 39

4.4.1 Rekabentuk Antaramuka Sistem 39

4.5 Rekabentuk Pengkalan Data 43

5. IMPLEMENTASI DAN PENGUJIAN 49

5.1 Pengenalan 49

5.2 Persekitaran Pembangunan 49

5.2.1 Windows XP SP3 50

5.2.2 Microsoft Visual Studio.Net 2003 50

5.2.3 Pengkalan Data 50

5.2.4 Digital Persona Finger Print reader 50

5.3 Implementasi Sistem 51

5.3.1 Capaian Pengkalan Data 51

5.3.2 Halaman Log masuk 52

5.3.3 Modul Admin 52

5.3.4 Modul Pensyarah 52

5.3.5 Modul Pelajar 52

5.3.6 Modul Pengambilan Kehadiran Pelajar 54

5.4 Pengujian 56

xi

VI. PERBINCANGAN DAN KESIMPULAN 58

6.1 Hasil dan Pencapaian 58

6.2 Kelemahan Sistem 59

6.3 Cadangan Masa Depan 59

6.4 Kesimpulan 59

RUJUKAN 60

LAMPIRAN A-C 61 - 79

xii

SENARAI JADUAL

NO. JADUAL TAJUK HALAMAN

3.1 Spesifikasi Perkakasan 26

3.2 Spesifikasi Perisian 27

3.3 Spesifikasi Input 28

3.4 Spesifikasi Output 29

4.1 Keterangan Kes Guna Pensyarah 35

4.2 Keterangan Kes Guna Pelajar 36

4.3 Keterangan Kes Guna Admin 37

4.4 Jadual user dalam table enroll 44

4.5 Jadual user dalam table Lect Info 44

4.6 Jadual user dalam table Subject List 46

4.7 Jadual user dalam Student Subject 46

4.8 Jadual user dalam table admin 47

4.9 Jadual user dalam table subjek 48

xiii

SENARAI RAJAH

NO. RAJAH TAJUK HALAMAN

2.1 Contoh Antaramuka IDAttend 7

2.2 Pilih Kelas 8

2.3 Log Masuk Sistem 8

2.4 Menanda Kedatangan 8

2.5 Skrin Paparan Sistem 9

2.6 Mengambil Rekod Suhu Pelajar 10

2.7 Aplikasi antaramuka pengaturcaraan yang merupakan 15

sebahagian daripada rangka kerja .Net

2.8 Timbunan rangka kerja .Net 16

2.9 Ringkasan Infrastruktur CLI secara visual 17

2.10 Contoh antaramuka Visual Basic.Net 18

3.1 Proses Dalam Metodologi Prototaip 20

4.1 Kes Guna untuk aktor pensyarah 34

4.2 Kes Guna untuk aktor pelajar. 34

4.3 Kes Guna untuk aktor admin 35

4.4 Gambarajah Senibina Sistem. 38

4.5 Antaramuka Utama Sistem 39

4.6 Antaramuka Login Admin 40

4.7 Antaramuka Login Lecture 40

4.8 Antaramuka Login Student 41

4.9 Antaramuka bagi Lecture 41

4.10 Antaramuka bagi Student 42

4.11 Antaramuka bagi Admin 43

4.12 Antaramuka Pengesah Biometrik untuk pengambilan 43

Kedatangan

4.13 Contoh data dalam jadual enroll 44

xiv

4.14 Contoh data dalam jadual Lect_Info 45

4.15 Contoh data dalam jadual Subject List 46

4.16 Contoh data dalam jadual Student Subject 47

4.17 Contoh data dalam jadual admin 47

4.18 Contoh data dalam jadual subjek 48

5.1 Keratan kod sambungan pengkalan data pada DBclass.vb 51

5.2 Keratan kod sambungan ke pengkalan data bagi setiap

halaman 52

5.5 Keratan aturcara untuk fungsi Log masuk 53

5.6 Keratan aturcara bagi modul pengambilan kehadiran

pelajar (Ekstrak cap jari). 54

5.7 Keratan aturcara bagi modul pengambilan kehadiran

pelajar 55

5.8 Keratan aturcara untuk modul pengambilan kedatangan 56

xv

SENARAI SINGKATAN

RINGKASAN NAMA PENUH

AFIS Automated Fingerprint Identifications System

BASIC Beginners’ All-purpose Symbolic Instruction Code

BIOFIS Biometrics Fingerprint Identifications System

CLI Common Language Infrastructure

CLR Common Language Runtime

DNA Deoxyribonucleic

PATI Pendatang Tanpa Izin

RAD Rapid Application Development

RFID Radio Frequency Identifications

TITAS Tamadun Islam dan Tamadun Asia

UML Unified Modelling Languange

xvi

SENARAI SINGKATAN

ISTILAH NAMA PENUH

Windows Form Application Fungsi Aplikasi Tetingkap

Workstation Stesen Kerja

Barcode Kod Bar

xvii

SENARAI LAMPIRAN

LAMPIRAN PERKARA HALAMAN

A Carta Gantt Projek 61

B Gambarajah Jujukan 63

C Manual Pengguna 72

BAB I

PENGENALAN PROJEK

1.1 Pengenalan

Sistem pengambilan kedatangan pelajar di kebanyakan institusi pengajian masih lagi

menggunakan kaedah lama iaitu dengan menggunakan senarai kertas kedatangan yang perlu

ditandatangani oleh pelajar sendiri. Pensyarah akan memberikan senarai ini pada permulaan

kelas dan biasanya akan dikutip semula pada penghujung kelas. Untuk kelas yang sedikit adalah

mudah untuk mengesan penipuan dalam kertas kedatangan. Namun untuk kelas yang besar

adalah sukar untuk mengesan penipuan yang dilakukan oleh pelajar.

Bilangan kehadiran pelajar ke kelas adalah penting dalam beberapa perkara. Dalam

peraturan UTM, pelajar tidak layak untuk mengambil ujian dalam subjek yang dimana kehadiran

mereka kurang daripada 80%.Ada juga pensyarah yang mengambil kira kedatangan sebagai

markah bawaan untuk gred bagi sesuatu subjek. Kedatangan pelajar ke kelas juga adalah sebagai

ukuran komitmen pelajar untuk sesuatu subjek. Hal ini yang menyebabkan beberapa subjek teras

universiti seperti TITAS,Hubungan Etnik mahupun ko-kurikulum menekankan bahawa

kehadiran adalah penting dalam subjek tersebut.

1.2 Latar Belakang Masalah

Proses pengambilan kedatangan pelajar di kuliah di kebanyakan institusi pengajian pada

masa ini masih lagi menggunakan kaedah lama iaitu dengan menggunakan helaian kertas yang

mengandungi nama pelajar dan dan pelajar dikehendaki menandatanganinya. Proses ini adalah

tidak cekap dan penipuan boleh dilakukan. Antara masalah yang timbul dari proses ialah kertas

kedatangan itu mengalami risiko hilang dan seterusnya data kehadiran pelajar pun turut sama

hilang. Selain itu juga terdapat juga pelajar yang yang terlupa menandatangani kertas itu. Oleh

itu prosedur yang digunakan pada masa ini mempunyai pelbagai masalah dan tidak cekap.

Sistem lama ini juga menyebabkan pelajar mudah ponteng kelas tanpa dikesan oleh pensyarah.

Data kehadiran pelajar juga dapat disabotaj oleh pelajar sendiri dengan menghilangkan kertas itu

semasa kelas.

1.3 Matlamat Projek

Matlamat projek ini adalah untuk membangunkan satu sistem kedatangan kelas bagi

pelajar yang efektif dan berkesan dalam menangani beberapa masalah sistem sedia ada dan juga

untuk memudahkan pengguna sistem ini iaitu pelajar dan juga pensyarah.

1.4 Objektif Projek

Objektif projek ini adalah untuk:

I. Merekabentuk dan membangunkan sistem kedatangan pelajar ke kuliah dengan

menggunakan pendekatan pengesahan biometrik.

II. Membangunkan sistem seperti di atas dengan menggunakan persekitaran windows form

dan persekitaran web.

III. Merekabentuk sistem kedatangan pelajar yang mesra pengguna.

1.5 Skop Projek

Untuk mencapai obektif projek, beberapa skop telah dikenalpasti untuk menjadi panduan

seperti berikut:

I. Sistem ini dibangunkan menggunakan perkakasan biometrik.

II. Data yang digunakan dalam sistem ini adalah berpandukan data pelajar di FSKSM.

III. Pelajar boleh melihat bilangan ketidakhadiran mereka ke kelas

IV. Pensyarah juga boleh melihat senarai kehadiran kelas menggunakan sistem ini.

1.6 Justifikasi

Sistem ini dapat mengatasi beberapa masalah mengenai sistem pengambilan kedatangan

pelajar yang lama.Dengan menggunakan sistem ini, pelajar akan dapat mengetahui status

kehadiran mereka dari semasa ke semasa. Hal ini dapat mengelakkan pelajar untuk ponteng

kerana status kehadiran pelajar dipantau oleh sistem. Pensyarah juga dapat melihat status

kehadiran pelajar mereka. Sistem ini hendaklah diaktifkan oleh pensyarah untuk

mengelakkan sistem mengambil kedatangan semasa kelas dibatalkan.