Prosedur Perundangan

Pemeriksaan SaksiTahun 2 Semester 2Program Kesihatan Persekitaran Kolej Sains Kesihatan Bersekutu Oleh: Mazlan Mansor

Pemeriksaan saksi

Selepas menamatkan kuliah ini, pelatih sepatutnya berupaya:

Menerangkan tujuan pemeriksaan saksi. 2. Menghuraikan cara-cara pemeriksaan saksi semasa perbicaraan dijalankan , pemeriksaan utama, balas dan semula. 3. Menerangkan kaedah pengendalian saksi yang baik. 4. Menerangkan prosedur mencabar1.

Untuk mendapatkan keterangan Di mahkamah apa jua fakta yang di ketahui, lihat, dengar atau perhatikan tentang sesuatu kes semasa perbicaraan diadakan Keterangan penting untuk mengukuhkan bukti perbicaraan Diperlukan semasa OKT tidak mengaku salah Membuktikan kes melalui keterangan Keterangan sebenar apa yang dilakukan Pembuktikan keterangan bukti sejelas-jelasnya Pembuktian keterangan saksi supaya tidak bercanggah semasa pemeriksaan balas peguambela Membuktikan kesahihan kes Membolehkan perjalanan bicara berjalan lancar

Seorang yang memberi keterangan selepas mengambilsumpah di mahkamah apa

jua

fakta yang beliau ketahui, lihat,dengar atau perhatikan tentang sesuatu kes semasa perbicaraan diadakan Keterangan penting untuk mengukuhkan bukti perbicaraan diperlukan semasa OKT tidak

Siapa saksi kes tersebut ? Saksi Pendakwa? Saksi Pembela ?

Saksi cekap - Seseorang yang boleh memberi keterangan di mahkamah Peraturan am - semua saksi cekap bolehdipaksa memberi keterangan Terdapat

Pengecualian:

Siapa boleh memberi keterangan (sek 118) Saksi bisu (sek 119)

Pihak-pihak dalam guaman sivil dan isteri dan

suami [sek 120(1), sek 120(2) dan sek 120(3)]

(Sek-sek di atas didapati dalam akta keterangan)

Saksi Pakar Saksi yang mempunyai pengetahuan atau kemahiran istimewa yang diperolehi dengan pelajaran, latihan atau pengalaman dan mungkin disaman ke mahkamah untuk memberi keterangan pendapat atau pakar semasa bicara berdasarkan bidang kepakaran seseorang itu, contoh: Ahli Kimia Pakar Perubatan AKS

PERANAN SAKSI

Kunci untuk penyiasatan yang berjaya Memberi keterangan tentang kejadian yang dipersoalkan Kerana beliau mempunyai pengetahuan penting tentang kes yang dibicarakan Mempunyai maklumat tentang apa yang terjadi boleh dipanggil untuk memberi keterangan Saksi yang tidak melihat kejadian juga boleh dipanggil untuk memberi keterangan kerana mereka mempunyai maklumat lain yang penting tentang kes Penting untuk sistem pengadilan semasa memberi keterangan di mahkamah Pengadilan tidak dapat dilakukan tanpa saksi yang memberi keterangan untuk mahkamah bertindak

Tanggung jawab saksi

Bercakap benar semasa memberi keterangan

Jika palsu - boleh didakwabawah Sek 193 Kanun Keseksaan dan Sek 153 Akta Keterangan

Mahkamah ialah satu tempat di mana

kes undang-undang dibicarakanDari keterangan yang diberi oleh saksisaksi, Mahkamah dapat memutuskan samada seseorang yang dituduh telah melakukan kesalahan atau tidak

Sekiranya ya maka beliau akan dihukum tetapi sekiranya tidak maka beliau akan dibebaskan

Mahkamah bererti Mahkamah Tinggi, Mahkamah Sesyen atau mana-mana Mahkamah Majistret , mengikut konteksnya (Tafsiran di KPJ)

Membuktikan kes melaluiketerangan Keterangan sebenar apa yang dilakukan Pembuktikan keterangan bukti sejelasjelasnya Pembuktian keterangan saksi supaya tidak bercanggah semasa pemeriksaan balas peguambela Membuktikan kesahihan kes

Prosedur Dalam Perbicaraan Terus (Sek. 173 KPJ)

Pertuduhan di baca/diterangkan kepada yang dituduh Sekiranya yang dituduh mengaku salah pengakuan dicatat dan disabitkan kesalahan dan hukuman dijatuhkan Sekiranya yang dituduh tidak mengaku salah dan menuntut bicara, mahkamah rekodkan semua keterangan bagi menyokong pendakwaan Pendakwa teruskan prosiding pendakwaan mahkamah akanmenentukan samada prndakwa telah membuat suatu kes prima facie terhadap yang dituduh

Sekiranya tidak mahkamah akan bebaskan yang dituduh

Bila saksi memberi keteranganMasuk kandang biasa di penjuru hadapan mahkamah/mana-mana tempat yang diarahkan Berpakaian kemas dan sopan ketika memberi keterangan Keterangan diberi bila OKT tidak mengaku salah

Saksi mengambil sumpah

Saksi memberi keterangan

Dalam penggulungan perbicaraan semua keterangan diteliti oleh mahkamah Jika pendakwa membuktikan kesnya hingga tiada keraguan munasabah mahkamah hendaklah mendapati yang dituduh bersalah dan boleh disabitkan ke atasnya yang dituduh akan dihukum Jika pendakwa masih belum membuktikan kesnya hingga tiada keraguan munasabah mahkamah hendaklah merekodkan suatu perintah pembebasan Ini bermaksud beban bukti (burden of proof) diletakkan di bahu pendakwa bermaksud

Prosecutor

Gambarajah mahkamah sedang bicara

Gambarajah menunjukkan satu perbicaraan di mahkamah majistret. Dalam mahkamah Majistret orang yang dituduh biasanya dinamakan sebagai defendan (defendant).

(A)(B)

Seorang peguam membantu orang yang dituduh. Beliau dinamakan sebagai peguambela. Orang ini dinamakan sebagai pegawai pendakwa.

Saksi memberi keterangan

Cara pengendalian1)2) 3) 4)

Persediaan senarai saksi mengikutturutan semasa memanggil saksi Membuat pilihan keterangan Membuat persediaan bertulis bentuk soalan Soalan terbuka peluang saksi memberi keterangan tanpa gangguan dengan memberi fakta kes Soalan terbuka dan tertutup - pada mulanya beri peluang saksi beri keterangan tapi di pertengahan boleh soal jawab jika fakta tidak kukuh

5)

6)

7) 8)

Soalan tertutup - termaktub kepada skop jawapan yang diberikan - ia hanya berkisar kepada perkara yang ingin diketahui saja (eg. Ya / Tidak) Transition membawa saksi dari satu peristiwa kepada peristiwa lain. Point of reference - menyoal saksi berdasarkan kepada faktor/fakta yang boleh dibuktikan sebagai bahan untuk mengingat saksi

1) 2) 3)

Pemeriksaan utama Pemeriksaan balas Pemeriksaan semula(Sek 137 Akta Keterangan)

Susunan pemeriksaan dan arahan bagi pemeriksaan semulaSaksi-saksi hendaklah mula-mulanya diperiksa utama, kemudiannya; Diperiksa balas jika dikehendaki sedemikian oleh pihak lawan, kemudianya; Diperiksa semula jika dikehendaki sedemikian oleh pihak yang telah memanggil mereka [sek 138 (1) akta ketrerangan]

Pemeriksaan

dan pemeriksaan balas mesti berhubungan dengan

fakta relevan, tetapipemeriksaan balas tidak perlu dihadkan kepada fakta-fakta yang telah diberi sebagai keterangan oleh saksi itu dalam pemeriksaan utamanya- [Sek 138 (2) Akta Ketrerangan]

Pemeriksaan semula hendaklah diarahkan kepada penghuraian perkara-perkara yang disebut di dalam pemeriksaan balas;

dan jika, dengan kebenaranmahkamah, suatu perkara baru dikemukakan di dalam pemeriksaan semula, maka pihak lawan boleh selanjutnya memeriksa balas atas perkara itu. - [Sek 138 (3) Akta Keterangan]

Mahkamah boleh dalam segala hal membenarkan seseorang saksi dipanggil semula sama ada untuk pemeriksaan utama selanjutnya atau untuk pemeriksaan balas selanjutnya, dan jika mahkamah membenarkan demikian itu, maka pihak-pihak berkenaan adalah berhak memeriksa balas selanjutnya dan memeriksa semula selanjutnya, mengikut mana yang berkenaan

- [Sek 138 (4) Akta Ketrerangan]

1) Pemeriksaan utama

Merupakan keterangan pertama yang disoal oleh pihak yang memanggilnya - [Sek 137 (1)] Akta keterangan]Satu proses mendapatkan keterangan

Tujuan mengeluarkan keteranganyang menyokong kes pihak tersebut Ia mesti tumpu dengan nyata relevan kepada isu dalam kes dan soalan yang dikaitkan hanya kepada kepujian saksi adalah tidak dibenar

Soalan

memimpin tidak

boleh

ditanya Soalan tidak boleh ditanya jika dibantah kecuali dibenarkan mahkamah - [Sek 142 (1) Akta Keterangan] Contoh

Rationale (tidak membenarkan soalanmemimpin)

Saksi

biasanya menguntungkan pihak yang memanggilnya membenarkan soalan memimpin

serupa mengajarnya - yangakan memesongkan atau mensasarkan daripada

kebenaran.

Soalan memimpin..

Soalan menyarankan jawapan yang hendak atau yang dijangka akan didapati oleh orang yang mengemukakannya atau apa-apa soalan yang menyarankan faktafakta pertikaian yang mengenainya saksi itu dipanggil untuk memberi keterangan (sek 141 akta keterangan)Contoh : Adakah Ali membeli sampel dari Ah Seng di

2020, jalan wawasan?

Pengecualian tentang pertanyaansoalan memimpin

Mahkamah membenarkan soalan memimpin mengenai; Perkara pengenalan atau perkara yang

tidak dipertikaikan atau Perkara yang pada pendapatnya telah terbukti dengan secukupnya [sek 142 (2) Akta Keterangan]Contoh;

Kamu adalah PPKP? Ya/tidak

Bila soalan memimpin boleh ditanya- (Sek 143 Akta Keterangan)

Soalan memimpin boleh ditanya dalam pemeriksaan balas, tertakluk kepada syarat berikut: [Sek 143 (1)] Soalan itu tidak boleh mengandungi perkataan yang

saksi itu dikehendaki memperkatakan balik dan [Sek 143 (1)(a)] Soalan itu

tidak boleh menganggap fakta-fakta yang

belum terbukti sebagai telah terbuktikan atau menganggap bahawa jawapan-jawapan tertentu telah diberi berlawanan dengan fakta itu [Sek 143 (1)(b)]

2) Pemeriksaan balas[Sek 137(2) Akta keterangan]

Pemeriksaan seseorang saksi oleh pihak lawan Tujuan - melemahkan kes Soalan memimpin boleh disoal Prinsip-prinsip:

Soalan relevan Jika tidak relevan - sentuh kredibiliti saksi Bentuk soalan bukan komen Bukan bertengkar Hanya faktor yang saksi tahu Soalan bentuk pendapat tidak dibenarkan kecuali saksi pakar Soalan dikemukakan bukan soalan menghina/skandal

Skop pemeriksaan balas

Soalan yang sah di sisi undang-undang dalam pemeriksaan balas

Saksi boleh ditanya soalan yang cenderung kepada: Pengujian ketepatan, kebenaran atau kebolehpercayaannya Menentukan siapa dan taraf hidupnya Melemahkan kebolehpercayaannya dengan mencela wataknya walaupun jawapan mungkinsecara langsung atau tidak langsung Melibatkannya dalam jenayah atau boleh mendedahkan atau,

Penghadan Pemeriksaan Balas

Pembatasan - pemeriksaan balas tidak

disalah gunakan Soalan yang bertujuan menghina atau menggusar

Mahkamah hendaklah melarang apa-apasoalan yang pada hematnya bertujuan menghina atau menggusar, atau apa-apa soalan yang pada hematnya berbentuk menyinggung yang tak semestinya, walaupun soalan itu sendirinya soalan yang wajar [Sek 152 Akta keterangan]

Tahap soalan tertuduh terhadoleh mahkamah

Dalam prosiding jenayah, tertuduh

adalah saksi kompeten bagi pihak dirinya sendiri danboleh memberi keterangan dengan cara yang sama dan mempunyai kesan dan akibat yang sama seperti mana-mana saksi lain; dengan syarat bahawa, Setakat mana pemeriksaan balas itu berhubung dengan

kebolehpercayaan tertuduh itu, Mahkamah boleh menghadkan pemeriksaan balas itu setakat yang difikirkannya wajar, Walaupun pemeriksaan balas yang dicadangkan itu mungkin boleh dibenarkan bagi mana-mana saksi lain

[Sek 120(3) Akta Keterangan]

'Bantahan! Pendakwaan cuba untuk membawa saksi itu! '

Kegagalan untuk pemeriksaan balas dalam

kes-kes yang sesuai mungkin diambil kira sebagai pengakuan atau penerimaanketerangan yang diberi dalam pemeriksaan utama Peraturan ini telah disebut dalam wong swee chin v PP (1981) Begitu jua di mana tertuduh gagal untuk

pemeriksaan balas saksi pendakwaanpada bukti yang menentang pembelaan, pendakwaan mungkin mengatakan kegagalan tersebut dalam gulungan beliau

3) Pemeriksaan Semula

Saksi diperiksa sekali lagi oleh pihak yang memanggilnya selepas pemeriksaan balas[Sek 137 (3)] Akta keterangan]

Tujuan memperbaiki efek/kesanpemeriksaan balas dan mesti tertumpu kepada maksud yang tertimbul dari pemeriksaan balas

Prinsip-prinsip:

Berdasarkan soalan berbentuk :

Tidak jelas Isu berbangkit Tidak boleh soalan memimpin Tidak berkaitan sehingga saksi tidak boleh menjawab

Pemanggilan saksiAdalah budibicara pendakwa memanggil saksi Mahkamah boleh menganggap kewujudan sesuatu fakta tertentu (Sek. 114 Akta Keterangan) -

memperuntukkan bahawa keterangan yang boleh dikemukakan tetapi tidak dikemukakan, jika dikemukakan, tidak akan memberi manfaat kepada orang yang mengemukakannya

ilustrasi (g)

PP dikehendakki mengingati peruntukkan ini supaya tidak menahan apa jua keterangan

Mencabar Keterangan SaksiSek 155 - Akta Keterangan

Kebenaran seseorang saksi boleh dicabar dengan cara yang berikut oleh pihak lawan / dengan persetujuan mahkamah oleh pihak yang memanggilnya : Keterangan seseorang saksi yang diberi

bahawa mengikut pengetahuannya Saksi telah diberi rasuah / menerima pemberian rasuah atau apa-apa lain dorongan yang keji supaya memberi keterangan. Keterangan-keterangan dahulu tidak bersesuaian dengan mana-mana bahagian keterangan yang boleh di sangkal.

Selepas semua saksi telah diperiksa oleh kedua-dua pihak, Pegawai pendakwaan mempunyai peluang untuk menyampaikan kepada mahkamah fakta-fakta yang telah diperolehi dan juga maksud yang ada kaitan dengan undangundang

Penggulungan faktaKedua-dua pihak akan membuat penggulungan Ini akan tercapai selepas memeneliti secara teratur fakta-fakta yang boleh menyokong teori beliau dan melemahkan kedudukan pihak lawan

Fakta ini perlu diberi penekanan highlight supaya ia adalah sangat ketara Bahan-bahan perlu diatur supaya teori yang timbul dikembangkan secara logik dan menyakinkan untuk diterima mahkamah

Penggulungan menurut undangundang

Untuk menyokong penghujahandengan prinsip sah danUndang-undang yang relevan dan boleh digunakan kepada kes Kuasa-kuasa tersebut mestilah jelas, Menyakinkan supaya boleh dilihat sebagai menyokong sepenuhnya teori kes tersebut

Kes-kes yang ditandakan dan

digariskan membawa prinsip sahyang dihasilkan oleh mahkamah tinggi yang mengikat mahkamah rendah Boleh dirujukkan dalam hujah Adalah menyakinkan semasa dirujuk