UNDANG-UNDANG JENAYAH SYARI’AH DI BRUNEI :

HALANGAN DAN CABARAN PELAKSANAAN.

SHAMSUL BIN HAJI AHMAD09D 0014

Agenda pembentangan

UNDANG-UNDANG JENAYAH SYARI’AH : ERA KESULTANAN MELAYU BRUNEI.UNDANG-UNDANG JENAYAH SYARI’AH : ERA KESULTANAN MELAYU BRUNEI.

BAHAGIAN 1

BAHAGIAN 2 UNDANG-UNDANG JENAYAH SYARI’AH : ERA KESULTANAN MUTAKHIR.UNDANG-UNDANG JENAYAH SYARI’AH : ERA KESULTANAN MUTAKHIR.

ISLAM DI BRUNEI : PERKEMBANGAN DAN KEDUDUKAN.

1

KEDATANGAN ISLAM

PERKEMBANGAN DAN KEDUDUKAN ISLAM

Menurut para Pengkaji sejarah, Islam telah

bertapak di Brunei sejak abad ke-10 Masihi.

Penduduk-penduduk Alam Melayu menganut

Hindu.

Kekuatan pengaruh Kerajaan Hindu merupakan

penghalang terhadap usaha-usaha penyebaran

Islam.

PERINGKAT PERTAMA:ABAD KE-10 MASIHI

PERINGKAT KEDUA:ABAD KE-13 MASIHI

PERINGKAT KETIGA:ABAD KE-16 MASIHI

BAHAGIAN 1

UNDANG-UNDANG JENAYAH SYARI’AH DI : ERA KESULTANAN

MELAYU BRUNEI.

UNDANG-UNDANG JENAYAH SYARI’AH DI : ERA KESULTANAN

MELAYU BRUNEI.

KES-KES JENAYAH SYARI’AH DI DALAM HUKUM KANUN BRUNEI

SEJARAH MAKAM RAJA AYANG

PENGAMPUNAN PENGIRAN BENDAHARA SAKAM

Di bunuh (Qisas)Di denda sepuluh se tahil sepaha

Membunuh tiada setahu raja-raja dan menteri

5

Mencuri 7Di denda sepuluh se tahil sepaha

Di kudung tangannya(Hudud)

Menampar 8

10

11

Membawa biduanda org dgn tiada setahu penghulu

Mencuri binatang ternakan

Setengah harga

Di denda seharga orang mati

Di denda sepuluh se tahil sepaha

Di tampar juga (Qisas)

Tidak di kenakan denda

Sekadar memberi harganya

Menawar anak isteri orang

Tuduh menuduh

Meminjam sesuatu

12

14

15

Didenda lima mas / sepuluh mas

Di bunuh / di denda

Di ganti sepertiga harganya / setengah harganya

Di rejam

Bersumpah / bertaubat

Barang yang di pinjam itu di tentukan

Zina 16 Di bunuh Di dera (Hudud)

“Menurut sejarah, terdapat dua orang Keluarga Diraja Brunei yang cantik

rupawan dan tampan telah melakukan perbuatan yang menyalahi dengan

hukum Islam, yang perempuan termasyur dengan nama ‘Raja Ayang’. Maka

atas titak perintah Sultan Sulaiman (TM 1432-1485), Sultan Brunei yang

termasyur warak, berpegang teguh kepada lunas-lunas Islam, iaitu siapa sahaja

yang melanggar hukum Islam akan dihukum setimpal dengan perbuatannya.

Mereka pun dihukum menurut undang-undang Islam tetapi hukuman terhadap

mereka itu diwalihkan daripada yang lain, iaitu diaturkan diam di satu tempat

yang disifatkan sebagai rumah di dalam tanah dan dibekalkan dengan

keperluan secukupnya, termasuk mengadakan serombong pernafasan.

Keberangkatan mereka ke tempat dikhaskan itu diarak dengan penuh

kebesaran menurut adat istiadat Diraja Brunei”

SEBUAH ARTIKEL MENCERITAKAN

Sejarah lisan yang nyata.

Pada zaman pemerintahan Sultan Sulaiman (TM 1432 – 1485).

Adik-beradik daripada golongan Keluarga Diraja Brunei.

Kesalahan bersekedudukan seakan-akan suami isteri lalu dihukum mati.

Kedua-dua mereka rela menjalani hukuman.

Pengetua Pusat Sejarah

Brunei,

Yang Berhormat Pehin

Jawatan Dalam Seri

Maharaja Dato Seri Utama

Dr. Haji Awang Mohd. Jamil

Al-Sufri.

SEJARAH RAJA AYANG

Pengetua Pusat Sejarah

Brunei,

Yang Berhormat Pehin

Jawatan Dalam Seri

Maharaja Dato Seri Utama

Dr. Haji Awang Mohd. Jamil

Al-Sufri.

SEJARAH RAJA AYANG

Cara pelaksanaan hukuman :

Disediakan sebuah rumah di dalam tanah

seakan-akan bukit,

Di dalamnya bilik untuk tempat tinggal,

Di bekalkan dengan makanan termasuk alat

memasak.

Mendiami tempat tersebut sehingga

menghembuskan nafas terakhir.

Ulasan:

Firman Allah Ta’ala:

“Perempuan Yang berzina dan lelaki Yang berzina, hendaklah kamu sebat tiap-tiap

seorang dari keduanya seratus kali sebat; dan janganlah kamu dipengaruhi oleh

perasaan belas kasihan terhadap keduanya dalam menjalankan hukum ugama Allah,

jika benar kamu beriman kepada Allah dan hari akhirat; dan hendaklah disaksikan

hukuman seksa Yang dikenakan kepada mereka itu oleh sekumpulan dari orang-orang

Yang beriman.”

(Surah An-Nuur, Ayat 2)

Hukum Syara’ telah menggariskan hukuman terhadap perlakuan tersebut :

Di dera dengan seratus kali rotan dan di buang negeri setahun

Sambungan…

Pemakaian undang-undang jenayah Syari’ah merupakan lunas

kepada pemerintahan, namun cara menjalankan hukuman pula

kemungkinan bersumberkan daripada Undang-Undang Resam.

Rasulullah Sallallahu ‘Alaihi Wa Sallam bersabda, bermaksud:

“Lelaki dan perempuan (yang belum pernah berkahwin) apabila

melakukan zina hendaklah didera seratus kali rotan dan dibuang

negeri setahun”

Hadith Riwayat Muslim

Pada zaman pemerintahab Sultan Saiful Rijal

(TM1533 -1581)

Kesalahan : Merampas pengantin perempuan daripada suaminya

ketika berlangsung majlis persandingan.

Tuduhan : Melanggar kehormatan manusia, tidak menghormati

undang-undang negara, adat istiadat dan

menghilangkan kehormatan pembesar-pembesar

negara

Pengiran Seri Laila lawan Pengiran

Bendahara Sakam

Pengiran Seri Laila lawan Pengiran

Bendahara Sakam

Mahkamah telah mendapati beliau bersalah dan dihukum mengikut

hukuman yang tersebut di dalam Hukum Kanun Brunei

Apabila rayuan dihadapkan, Pengiran Bendahara Sakam diberikan

pengampunan dan kebebasan berdasarkan ‘Undang-Undang

Resam’.

Pengiran Seri Laila lawan Pengiran

Bendahara Sakam

Peruntukan Undang-Undang Resam :

Seseorang yang sangat berjasa, ikhlas hati dan berguna kepada

negara, kalau ia dihukum, boleh diampunkan jika rakyat

memohonkan ampun baginya.

Suatu undang-undang itu diperbuat oleh Raja dengan persetujuan

rakyat.

Bererti hukuman boleh dibatalkan kerana Raja memang sedia ada

kuasa pengampunan.

Ulasan:

Hukum Kanun sudah dipraktikkan dalam pemerintahan Sultan

Saiful Rijal dan Sultan-Sultan terdahulu.

Pemakaian Undang-Undang Resam juga diterapkan bersama.

Pelaksanaan hukuman undang-undang jenayah Syari’ah

menghadapi cabaran dan halangan dengan adanya penggunaan

‘Undang-Undang Resam’ dalam masa yang sama.

BAHAGIAN 2UNDANG-UNDANG JENAYAH

SYARI’AH DI : ERA KESULTANAN MUTAKHIR.

UNDANG-UNDANG JENAYAH SYARI’AH DI : ERA KESULTANAN

MUTAKHIR.

CITA-CITA SULTAN HAJI HASSANAL BOLKIAH MU’IZZADDIN WADDAULAH

PENUBUHAN MAHKAMAH SYARI’AH DAN PELAKSANAAN KANUN JINA-I

ISLAM

CABARAN DAN HALANGAN PELAKSANAAN KANUN JINA-I ISLAM

CITA-CITA KDYMM KEARAH PENGISLAMAN

UNDANG-UNDANG BRUNEI

Memperkenankan penubuhan Mahkamah-Mahkamah Syari’ah ke

tahap yang setinggi-tingginya

Kerajaan Baginda berusaha untuk melaksanakan

Islam sebagai falsafah negara dalam semua

bidang dan kegiatan.

Kerajaan Baginda memutuskan untuk menjadikan

undang-undang Islam sebagai undang-undang

dasar negara

KERATAN TITAH KDYMM

Sempena Menyambut

Pelancaran Menulis Al-Quran

yang menggantikan Cokmar

Universiti Brunei Darussalam.

Pada 23hb Februari 1993

“ Kita tahu, tidak ada undang-undang dan

perlembangaan yang lebih benar dan lebih unggul

daripada al-Quran. Kerana itu turut menjadi

kewajipan kita untuk mengutip mana-mana yang

termampu oleh kita melaksanakannya daripada

ajaran-ajaran al-Quran itu. Sebagai misalan, kita

telah pun melaksanakan pengharaman arak, kerana

arak dengan terangnya diharamkan oleh al-

Quran.....”

“Begitulah seterusnya, banyak lagi perkara yang

ditegah oleh al-Quran itu sudahpun menjadi

sebahagian daripada peraturan dan undang-undang

negara kita…..”

KERATAN TITAH KDYMM

Sempena Hari Keputeraan

Baginda yang ke-50 tahun di

Balai Singgahsana Istana

Nurul Iman.

Pada 15hb Julai 1996

“ Oleh itu, dengan rasa keimanan yang bulat

terhadap peraturan dan undang-undang Allah, maka

beta telah memperkenankan penubuhan mahkamah-

mahkamah syari’ah sehingga ke tahap yang

setinggi-tingginya, bagi menangani bukan sahaja

pentadbiran undang-udang keluarga, malahan juga

di ketika yang sesuai dan munasabah akan juga

mengendalikan Kanun Jina-’I Islam yakni ‘Islamic

Criminal Act’ selengkapnya, sebagaimana yang

dituntut oleh Allah Subhanahu Wa Ta’ala….”

Undang-Undang Acara Jenayah Mahkamah

Syariah : Bagi mengendalikan kes-kes hudud,

qisas, diat dan ta’zir

PERKARA YANG DIPERLUKAN DI DALAM ‘PENTADBIRAN DAN PELAKSANAAN’

Perintah Keterangan Mahkamah Syariah : Bagi

pembuktian kes-kes hudud, qisas, diat dan ta’zir.

Pendakwaan yang cekap, berwibawa dan berpengalaman :

Memainkan peranan penting di dalam kes-kes jenayah

Penguatkuasaan : Bagi penyiasatan yang merupakan asas kepada

sesuatu kes untuk di teruskan

Peguam Syari’e : Bagi Membantu Mahkamah Syariah menegakkan

keadilan, memberi keputusan dan menjatuhkan hukuman yang adil

KESALAHAN JENAYAH SYARI’AH DI BAWAH

AKTA MAJLIS UGAMA ISLAM DAN MAHKAMAH-MAHKAMAH KADI, PENGGAL 77.

KESALAHAN JENAYAH SYARI’AH DI BAWAH

AKTA MAJLIS UGAMA ISLAM DAN MAHKAMAH-MAHKAMAH KADI, PENGGAL 77.

Minuman Yang Memabukkan

Membeli atau menjual atau meminum sebarang minuman yang

memabukkan atau minuman lain yang ditegah oleh hukum Syara’

dalam mana-mana kedai atau tempat awam.

Denda: $500 / Kesalahan kedua $750 / kesalahan seterusnya $1,000.

Bab 172

Bab 178(1) (2) (3) (4)

Persetubuhan Luar Nikah :

Bersekedudukan semula dengan isteri

tanpa melafaz rujuk yang sah.

(Penjara sebulan atau denda $1,000).

Perempuan bersubahat melakukan

perkara di atas. (Penjara 7 hari atau

denda $200)

Persetubuhan haram dengan siapa

yang ditegah oleh hukum Syara’

untuk berkahwin. (Lelaki: penjara 5

tahun / Perempuan: penjara 1tahun.

Persetubuhan haram dengan sama ada

atau tidak menganut ugama

Islam. (Penjara 6 bulan atau denda

$5,000)

CONTOH KES

Yang Tertuduh 1 (Perempuan)Yang Tertuduh 2 (Lelaki)

LawanPendakwa Syari’e

Aduan Orang Awam mengenai seorang perempuan melahirkan sepasang anak kembar pada 13th sept 1998 sedangkan baru bernikah 14th august 1998.

Rangka tuduhan:Yang Tertuduh 1 dan 2 pada bulan Januari 1998 hingga julai 1998 waktu siang dan malam dirumah telah melakukan persetubahan haram. Dengan itu kesalahan dihukum dibawah Bab 178(4) akta majlis ugama islam dan mahkamah2 kadi penggal 77 Semakan 1984. Hukuman : Penjara 6 bulan atau didenda sebanyak 5ribu ringgit. 

Perintah mahkamah:Tertuduh pertama (perempuan) : Denda $1,300.00 atau penjara 50 hari.Tertuduh kedua (lelaki) : Denda $1,300 atau penjara 50 hari.

PERLEMBAGAANPERLEMBAGAAN

‘Perlembagaan Negeri Brunei 1959’’ menyatakan :

Bab 3(1) The religion of Brunei Darussalam shall be the Muslim

Religion according to the Shefeite Sect of that Religion:

Provided that all other religion may be practised in peace

and harmony by the person professing them in any part of

Brunei Darussalam.

Bab ini membuat peruntukan khusus mengenai agama Islam.

Persoalan: Adakah ini bererti undang-undang Islam hendaklah

menjadi undang-undang dasar Negara?

Adakah bermaksud undang-undang yang berkuatkuasa

di Negara ini hendaklah sesuai dengan kehendak

Syara’?

AKTA PEMAKAIAN UNDANG-UNDANGAKTA PEMAKAIAN UNDANG-UNDANG

‘Application of Law ’ menyatakan :

Bab 2 : Tertakluk kepada peruntukan dalam undang-undang ini, dan kecuali

peruntukan lain telah atau akan dibuat oleh sebarang undang-undang

bertulis yang berjalan kuatkuasanya di dalam negeri, Common Law

England dan doktrin ekuiti bersama dengan statut pemakaian am, seperti

yang ditadbir atau dikuatkuasakan di England pada permulaan undang-

undang ini, akan berjalan kuatkuasanya di dalam negeri dengan syarat

Common Law, doktrin ekuiti dan statut pemakaian am itu hanya akan

berjalan kuatkuasanya dalam negeri sejauh mana keadaan negeri dan

penduduknya mengizinkan, dan tertakluk kepada syarat-syarat yang

dikehendaki oleh keadaan tempatan dan adat bumi putera

Akta ini menyempitkan dan menyekat pemakaian undang-

undang Islam sebagai sumber undang-undang Brunei.

Akta ini juga menutup pintu bagi undang-undang Islam

untuk dijadikan rujukan terakhir.

MEMPERKEMASKAN MAHKAMAH SYARIAHMEMPERKEMASKAN MAHKAMAH SYARIAH

Brunei Darussalam mempunyai dua sistem perundangan dan

kehakiman iaitu Syara’ dan Sivil.

Persoalan : Bagaimana kedudukan kedua-dua sistem

perundangan dan kehakiman ini di Negara kita?

Langkah mewujudkan satu sistem perundangan dan kehakiman

Islam di Brunei :

Mahkamah Syari’ah perlu dipertingkatkan bidangkuasanya.

Mahkamah Syari’ah perlu diberikan segala kemudahan sama

seperti Mahkamah Sivil.

Seandainya kedua-dua sistem perundangan dan kehakiman

ini masih berterusan dalam keadaan berasingan, maka;

Keadaan ini akan menghambat serta menghalang dan seterusnya

menggagalkan dasar matlamat kerajaan Kebawah Duli Yang

Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan.

SIKAP PEGAWAI UNDANG-UNDANGSIKAP PEGAWAI UNDANG-UNDANG

Pendedahan dan pemahaman terhadap undang-undang Islam adalah

perlu.

Fokus utama kepada mereka yang berlatarbelakang pendidikan dan

latihan undang-undang Inggeris; Peguam, Pegawai Perundangan dan

Kehakiman.

Persoalan : Sejauhmana kefahaman, pendedahan dan pengetahuan

golongan ini terhadap undang-undang Islam?

Adakah kefahaman, pendedahan dan pengetahuan

golongan ini terhadap undang-undang Islam, mencapai

tahap ‘mendukung’ pelaksanaan undang-undang Islam?

Penyertaan berkesan daripada golongan yang berlatarbelakang

pendidikan dan latihan undang-undang Inggeris terhadap undang-

undang Islam, hendaklah di ambil kira, dengan;

Memberikan kefahaman, pendedahan dan pengetahuan

secara pendekatan teratur dan berkesan.

Tujuan : Menggabungkan tenaga dan kepakaran kedua-dua

golongan perundangan dan kehakiman Brunei(Syara’/Sivil)

Mengintegrasikan kedua-kedua golongan dalam satu

sistem

perundangan dan kehakiman.

MEWUJUDKAN PEGAWAI PERUNDANGAN DAN KEHAKIMAN YANG BERWIBAWA

MEWUJUDKAN PEGAWAI PERUNDANGAN DAN KEHAKIMAN YANG BERWIBAWA

Pendidikan dan Latihan untuk menguasai undang-undang Islam

dan Sivil, hendaklah di wujudkan.

Persoalan : Sejauhmana pegawai-pegawai perundangan dan

kehakiman yang sedia ada, memberi jaminan

untuk mewujudkan satu sistem perundangan

dan kehakiman Brunei?

Didikan dan latihan melalui perancangan jangka panjang yang teliti,

teratur dan berkesan ke arah melahirkan pegawai-pegawai

perundangan dan kehakiman yang berwibawa, hendaklah dilakukan

dengan segera, kerana;

Kejayaan pelaksanaan Undang-Undang Islam sepenuhnya sebagai

undang-undang dasar dan utama, bergantung kepada mereka yang

ahli dalam kedua-dua bidang ini.

KESIMPULAN….KESIMPULAN….

Kerajaan Brunei Darussalam di bawah pimpinan KDYMM Paduka Seri Baginda

Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah telah menggariskan dasar

negara untuk menghayati nilai-nilai Islam dalam semua aspek bernegara dan

berbangsa.

Kerajaan Brunei Darussalam sedang menuju ke arah pelaksanaan undang-

undang Islam sepenuhnya.

Usaha giat sedang di lakukan ke arah pelaksanaan undang-undang Islam dengan

menjadikannya sebagai undang-undang dasar dan utama negara.

Bagi pentadbiran dan perlaksanaan kanun jina-I sepertimana kehendak titah

KDYMM, beberapa perkara perlu di wujudkan yang mana perkara-perkara tersebut

sememangnya sedang dilaksanakan.