NordinTahir

IPG Kampus Ipoh

TAJUK 3:

MODEL GAYA BELAJAR

1. Model Cara Belajar Dr Rita Dunn

Dan Kenneth Dunn

Kenneth

Dunn

PERSE KITARAN

SUASANA EMOSI

SUASANA SISIOLOGI

FIZIKAL

PSIKO LOGIKAL

2Nordin Tahir, JIP, IPG Kampus

Ipoh.

Jika anda termasuk di dalam kategori ini anda seharusnya selesa

belajar di dalam suasana yang tenang dan aman.

Anda suka kepada kedinginan dan nyaman suasana. Anda juga

selesa jika ada muzik yang lembut yang menjadi later belakang

semasa anda belajar.

Anda juga memerlukan bilik yang cerah dan terang. Anda juga tidak

bermasalah belajar di luar kawasan bagunan seperti taman-taman,

tepi laut, tepi sungai dan di tepi tasik.

Secara umumnya anda bebas memilih suasana dan tempat yang

paling selesa untuk anda mentelaah buku.

i. Persekitaran

3Nordin Tahir, JIP, IPG Kampus

Ipoh.

Jika anda termasuk dalam kategori ini anda seharusnya mempunyai

satu dorongan yang kuat untuk belajar. Anda memerlukan dorongan

keluarga dan rakan-rakan.

Anda perlu dicabar dan dirangsang untuk mendapatkan minat untuk

belajar. Dorongan mungkin berupa luaran ataupun dalaman.

Suasana dan persekitaran perlu ditingkatkan agar rasa untuk belajar

timbul di dalam diri anda.

Peristiwa-peristiwa yang menyedihkan, menggembirakan, melucukan

semuannya member makna kepada anda untuk meningkatkan lagi

minat anda dalam perkara yang anda pelajari. Kata-kata perangsang

merupakan nadi penggerak untuk anda belajar.

ii. Emosi

4Nordin Tahir, JIP, IPG Kampus

Ipoh.

Jika anda termasuk di dalam kategori ini anda seharusnya mempunyai

ramai rakan sokongan untuk belajar.

Anda kurang selesa untuk belajar sendirian. Anda perlu mendengar

pendapat dan pandangan orang lain.

Anda juga perlukan rakan untuk menerangkan sesuatu perkara yang

anda kurang faham. Di samping itu, anda juga inginkan pendapat dan

pandangan anda didengar oleh orang lain. Anda juga inginkan audien/

pendengar untuk mendengar hujah-hujah anda.

Anda gemar kepada suasana perbincangan, kerjasama, bersoal-

jawab, mengemukakan hujah dan memberi ulasan kepada maklumat

yang diterima.

Perkara penting di sini ialah orang lain adalah factor penting untuk

anda belajar. Tanpa mereka suasana belajar anda akan menjadi hambar.

Minat belajar anda akan cepat hilang.

iii. Sosiologikal

5Nordin Tahir, JIP, IPG Kampus

Ipoh.

Jika anda termasuk di dalam kategori ini,anda termasuk di dalam

kalangan orang yang tidak boleh duduk sahaja semasa belajar. Anda

memerlukan aktiviti dan pergerakkan yang banyak.

Semasa anda belajar, mungkin anda akan melukis sesuatu, bangun

mengambil air, pen, pencil dan seumpamanya. Ada masanya anda akan

ke dapur untuk apa di bawah tudung sajian sambil di tangan anda ada

buku yang anda baca.

Semasa membaca anda mugkin akan membuka tingkap, membuka

radio dan mundar-mandir di dalam rumah anda sehinggakan orang lain

tidak menyangka bahawa anda sedang tekun belajar.

Anda mungkin kelihatan seolah-olah kurang berdisiplin tapi hakikatnya

itulah cara suasana anda belajar. Anda masih boleh menonton TV dan

berbual dengan ahli keluarga yang lain.

iv. Fizikal

6Nordin Tahir, JIP, IPG Kampus

Ipoh.

Jika anda termasuk di dalam kategori ini anda seharusnya

belajar menggunakan segala potensi yang ada dalam diri

anda.

Terdapat kepelbagaian cara dan gaya anda mendapatkan

maklumat dari pembelajaran anda. Anda belajar secara

keseluruhan dan bersifat global. Anda menganalisis sesuatu

dengan tekun dan membuat reflektif terhadap apa yang telah

anda pelajari.

Anda juga menggunakan kemampuan kedua-dua otak kiri

dan kanan anda untuk mendapatkan maklumat. Anda

membaca bermula dari yang asas kepada yang lebih

kompleks.

Anda mengukuhkan konsep kendiri dan ego anda semasa

anda membaca dan pada masa yang sama banyak perkara

dan pengalaman yang anda perolehi dari bacaan anda.

v. Psikologikal

7Nordin Tahir, JIP, IPG Kampus

Ipoh.

Model ini telah dibina oleh Dr. Bernice McCarthy.

Beliau telah membahagikan cara belajar kepada empat

golongan pelajar

2. Model Cara Belajar Empat Matriks

Golongan Yang Imaginatif

Golongan Pelajar Analitikal

Golongan Pelajar Praktikal

Dinamik

CARA EMPAT MATRIK

8Nordin Tahir, JIP, IPG Kampus

Ipoh.

Jika anda termasuk dalam ketegori ini anda seharusnya mengamati

maklumat secara konkrit dan memproses maklumat secara imaginasi dan

berbentuk visual.

Anda selesa dengan pengalaman yang berdasarkan kepada bahan-bahan

yang konkrit, anda sering mengeluarkan idea dan mudah berinteraksi

dengan persekitaran. Anda belajar dengan menggunakan deria rasa, deria

dengar.

Anda juga mudah melontarkan idea dan berkongsi idea tersebut dengan

orang lain. Di samping anda suka berimaginasi anda juga tidak terlepas dari

meminati dunia realiti anda, khususnya budaya dan kebudayaan.

Anda bertimbang rasa, boleh bekerja dan sukakan hubungan harmonis

dengan orang lain. Anda suka mencipta benda baru dan banyak soalan-

soalan “mengapa” dalam pemikiran anda.

i. Imaginative

9Nordin Tahir, JIP, IPG Kampus

Ipoh.

Jika anda termasuk dalam kategori ini anda seharusnya suka

mengamati maklumat yang berbentuk abstrak dan mempunyai maklumat

tersebut secara reflektif.

Suka kepada teori dan hipothesis. Anda sering membuat andaian-

andaian berdasarkan maklumat yang anda perolehi.

Anda juga suka kepada perkara-perkara yang berbentuk fakta dan anda

mempunyai banyak idea untuk mengembangkan fakta-fakta tersebut.

Kebanyakkan pandangan dan corak pemikiran anda berdasarkan

kepada pembacaan anda yang mendalam melalui penulisan orang yang

pakar.

Anda sering menganalisis sesuatu maklumat yang diperolehi dan anda

juga berkebolehan untuk membina konsep, dan membina model. Soalan

yang selalu berada di dalam fikiran anda ialah “apakah”.

ii. Analitikal

10Nordin Tahir, JIP, IPG Kampus

Ipoh.

Jika anda termasuk di dalam kategori ini anda seharusnya

mempunyai minat untuk mengamati maklumat yang abstrak dan

memprosesnya secara aktif.

Anda suka belajar sesuatu untuk mencari kegunaannya dan yang

dapat member manfaat. Anda suka melakukan sesuatu ujikaji untuk

melihat hasil yang memberi faedah kepada manusia.

Anda juga sering menggunakan pemikiran yang rasional untuk

mencari sebab dan akibat sesuatu perkara. Anda suka kepada

maklumat yang praktikal, suka kepada orang yang praktikal dan suka

kepada perkara-perkara yang praktikal.

Anda tidak mempercayai sesuatu gagasan yang belum dapat

dibuktikan. Sebab itulah anda tidak berminat dengan teori atau

hipotesis.

iii. Praktikal

11Nordin Tahir, JIP, IPG Kampus

Ipoh.

3. GAYA BELAJAR QUADRANT

Dirujuk sebagai konsep kehemisferaan yg

berasaskan kpd pembahagian empat quadrant

(sukuan).

Menjelaskan perkaitan fungsi otak yg berkaitan dgn

fungsi hemisfera otak kiri (HOKi) dan hemisfera otak

kanan (HOKa).

Setiap satu quadrant ada elemen-elemen tertentu &

setiap pelajar yg dominan mana-mana quadrant

akan menunjukkan ciri-ciri tertentu dalam

pembelajarannya.

Quadrant A : analitikal, logik, kuantitatif, rasional,

fakta.

Quadrant B : terperinci, perancangan, prosedur,

ulangan dan pengelolaan.

Quadrant C : intuitif, perkongsian, muzik, emosi

dan kerohanian.

Quadrant D : holistik, serentak, kreatif, imaginatif

dan visi.

KIRI ATAS (A)

1. Analitik

5. Logik

9. Kuantitatif

13. Rasional

17. Fakta

KANAN ATAS (D)

4. Holistik

8. Serentak

12. Kreatif

16. Imaginatif

20. Visi

KIRI BAWAH (B)

2. Terperinci

6. Perancangan

10. Prosedur

14. Ulangan

18. Pengelolaan

Elemen-Elemen Mewakili Fungsi Qudrant A, B, C dan D

(Sumber: Haji Abdul Fatah b. Hasan, “Kecemerlangan Minda

Dalam Pembelajaran Keseluruhan Otak dan Daya Berfikir” 1996,

Utusan Publications & Distributors Sdn. Bhd, Kuala Lumpur, hlm 37)

KANAN BAWAH (C)

3. Intuitif

7. Perkongsian

11. Muzik (Irama)

15. Emosi

19. Kerohanian

OTAK

MANUSIA

4. MODEL GAYA KOGNITIF KLOB

(1976)

Menunjukkan setiap individu ada gaya

pembelajaran yg terdiri drp pemperosesan

maklumat berdasarkan hemisfera otak berserta

pengalaman dari persekitaran (experimential

learning).

Maklumat & pengalaman dlm bentuk :

Konkrit : pengetahuan melalui panca indera

Abstrak : pengetahuan yang memerlukan

penganalisisan dan penaakulan.

Pemperosesan maklumat adalah dalam bentuk

kontium dari bentuk aktif seperti mencuba sesuatu

kepada bentuk realitif seperti memikirkan dan

melihat semula.

Kolb (1985) : nyatakan 4 Gaya Pbj ; pengalaman

konkrit, pemerhatian reflektif, konseptualisasi

(pembentukan konsep) abstrak dan pengkajian aktif.

Kolb juga menyatakan 4 kumpulan Gaya Belajar

ketika murid berinteraksi dgn maklumat iaitu.

konverger, diverger, asimilator dan akomodator.

PENGETAHUAN

ASIMILATOR

Tranfomation

Via INTENTIONPEMERHATIAN

REFLEKTIF

PENGALAMAN

KONKRIT

PENGETAHUAN

DIVERGER

PENGETAHUAN

KONVERGER

PENGETAHUAN

AKOMODATOR

Grasping

Via APPREHENSION

Tranfomation

Via EXTENSION

Grasping

Via COMPREHENSION

KONSEPTUALISASI

ABSTRAK

PENGKAJIAN

AKTIF

CARA GAYA

PEMBELAJARAN

CIRI-CIRI

GAYA PEMBELAJARAN

PENGALAMAN

KONKRIT

• rasa, reseptif, intuitif

• libatkan perasaan

• gemarkan contoh spesifik

• anggap setiap masalah satu perkara terasing.

PEMERHATIAN

REFLEKTIF

• fahami makna sebenar sblm buat keputusan

• penelitian yang mendalam

• melibatkan proses dalaman

• reflektif, interovert (lebih suka tumpu perhatian

dan perhatian pada diri sendiri)

• pemerhatian teliti

• berhati-hati mengambil keputusan

CARA GAYA

PEMBELAJARAN

CIRI-CIRI

GAYA PEMBELAJARAN

KONSEPTUALISASI

ABSTRAK

• menganalisis konsep, idea, teori secara logik

• suka berfikir

• tranformasi maklumat menerusi pemerhatian

reflektif / pengkajian aktif

• menekankan teori dan analisa sistematik

• pemikiran logik

• gemarkan arahan guru

• Analitikal / Konseptual / Rasional

• sukakan benda dan simbol.

PENGKAJIAN AKTIF

• mengaplikasikan sesuatu secara praktikal

sehingga berjaya

• menekankan kepada usaha luaran yang aktif

• pelajar aktif

• sukakan ujikaji

• ekstrovert (lebih pentingkan hal lahiriah

daripada hal batiniah)

• gemarkan projek, kerja di rumah

• perbincangan dalam kumpulan kecil.

KUMPULAN GAYA PEMBELAJARAN

KEKUATAN GAYA PEMBELAJARAN

ASIMILATOR

(PR & KA)

• mencipta teori, sukakan penghujahan induktif

• cipta model berbentuk teori logik

• cekap menaakul secara induktif

• pengamatan bercapah

• penjelasan berintegrasi

• cekap dalam subjek sains dan matematik

• major dalam Kimia dan Matematik

AKOMODATOR

(PK & PA)

• membuat perkara baru, menyesuaikan diri,

mencari peluang

• gemar menjalankan eksperimen

• terlibat dengan pengalaman baru

• sukakan cabaran dan risiko

• cekap untuk sesuaikan diri

• selesaikan masalah secara intuitif & cuba jaya

• major Perniagaan, Ekonomi, Perdagangan

KUMPULAN GAYA PEMBELAJARAN

KEKUATAN GAYA PEMBELAJARAN

DIVERGER

(PK & PR)

• berimaginasi, mencari idea

• imaginatif dan emosional

• lebih kepada suasana konkrit

• organisasi pemahaman secara Gestalt

• berminat dengan individu lain

• berminat dengan budaya secara meluas

• berkecenderungan dalam bidang seni

• major Sejarah, B. Malaysia, Bahasa Inggeris.

KONVERGER

(KA & PA)

• selesai masalah, buat keputusan,aplikasi idea

• aplikasi idea secara praktikal

• sukakan ujian kecerdasan yang ada satu

jawapan betul untuk satu soalan.

• organisasi pengetahuan secara deduktif

• fokus kepada masalah khusus

• tidak emosional

• gemar berhdpn dgn benda berbanding dgn org.

• minat agak sempit

• major Kejuruteraan.

5. MODEL GAYA PEMBELAJARAN GREGORC

(1979)

Setiap individu punyai pemikiran dalaman yang unik.

Pemikiran tersebut mempunyai saluran tertentu yg

digunakan utk menerima dan memproses maklumat

dgn efisyen. Berdasarkan cara pemerosesan

tersebut tdt 4 jenis GPbj yg dimiliki oleh seseorang

individu memproses maklumat secara abstrak-

turutan, konkrit-abstrak, abstarak-rawak atau konkrit-

rawak (Gregorc, 1979).

4 pemikiran ini bertindak menggambarkan wujud 2

bhg pemikiran yg berbeza dari segi fungsi &

peranan di dalam soal pemikiran.

Pemikiran ini mempengaruhi cara mentafsir &

menyusun realiti, menggunakan kemahiran,

menilai masa, memproses pemikiran dan

pemerhatian, menghadapi kehidupan dan

perubahan dan menggunakan bahasa serta

memilih persekitaran yg disukainya.

6. MODEL McCARTHY

(1980, 1990)

McCarthy (1980. 1990), ; ‘The 4 MAT System –

Teacing To Learning Styles With Right/Left Mode

Techniques’. terdapat perbezaan HOKi dan HOKa &

mendapati 4 jenis GPbj iaitu inovatif, analitik,

rasional & dinamik dipengaruhi oleh perbezaan

otak kiri dan kanan.

Pelajar GPbj Inovatif : seseorang yg „divergen‟ iaitu mencari sesuatu dgn melibatkan diri aktif dlmperbincangan & memproses maklumat secarakonkrit.

Pelajar GPbj Analitik : utamakan fakta & bergantung kpd pandangan pakar dlm menilai & memproses maklumat secara reflektif dan abstrak.

Pelajar GPbj Rasional : berminat utk mengetahuiperkara yg relevan dgn kehidupannya

Pelajar GPbj Dinamik : berani mengambil risiko, bijak menyelesaikan masalah serta suka merekacipta sesuatu. (Ahmad Jasni, 1997).

7. MODEL GAYA PEMBELAJARAN

DUNN & DUNN (1992)

Gaya Dunn & Dunn

Berasaskan beberapa aspek :

Alam Sekitar

Emosi

Sosiologi

Fizikal

Psikologi

Berkaitan dgn gaya kognitif, afektif, fisiologi dan

psikologi.

Terdapat 21 elemen berdasarkan teori perbezaan

hemisfera otak.

Namun begitu perbezaan hemisfera otak yang

terdapat dalam model ini berhubung dengan

pelbagai faktor seperti faktor persekitaran dan

budaya.

Faktor fisiologi berdasarkan model ini meliputi

perbezaan dan kekuatan daya tanggapan dan

persepsi terhadap kesukaan memproses

maklumat secara global atau analitik dan

menggunakan otak kiri atau kanan atau

kecenderungan merefleksi atau bertindak

spontan.

Faktor psikologi berdasarkan model ini melihat

perbezaan seseorang memproses maklumat baru

yang lebih sukar.

Seseorang itu mungkin merupakan pemproses

otak kiri atau pemproses otak kanan.

HOKi biasanya memproses maklumat berkaitan

dengan nombor, logik, bahasa (membaca dan

menulis) formal dan analisis.

HOKa menjalankan fungsi seperti mengenal

wajah, corak (lukisan), kreativiti dan sintesis.

Perbandingan Antara Individu Yang Mempunyai Pemproses Otak Kiri

dan Pemprosesan Otak Kanan.

PEMPROSES OTAK KIRI

Suka cahaya yang lebih terang dan

tempat duduk yang tersusun.

Gemar belajar di tempat senyap, bekerja

di hadapan pihak berkuasa,

menyempurnakan tugas pada satu masa

dan melaksanakan tugas yang berstruktur

(arahan yang jelas)

Gigih menyempurnakan tugasan.

Tidak suka makan / minum ketika

membuat kerja.

PEMPROSES OTAK KANAN

Gemar belajar dengan alunan muzik,

keadaan yang sederhana terang, tempat

duduk yang tersusun (informal) dan gemar

menyempurnakan beberapa tugas pada

sesuatu masa.

Memerlukan rehat sebelum dapat

menjalankan tugas.

Suka makan / minum ketika membuat

kerja dan suka tugasan yang tidak

berstruktur.

Berusaha dengan gigih tanpa pihak

berkuasa

HOKi HOka

8. Model Pemikiran Saintifik

SPB4L (2000)

Mohd Yusof Hassan (2000) mengemukakan

Sistem Pemikiran Bersepadu Empat L atau

ringkasnya SPB4L.

Menurut beliau pembangunan minda manusia

perlu berteraskan sistem pemikiran ini.

Beliau mengemukakan empat jenis pemikiran

iaitu

(1) Pemikiran Luhur – pemikiran yang suci, murnidan berasaskan ketauhidan, keimanan danketakwaan. Pemikiran keagamaan yang berhubungkait dengan unsur-unsur ghaib dan ketuhanan.

(2) Pemikiran Lahir – kemampuan berfikir tentangkemampuan manusia daripada peringkat dalamrahim (berusia 6 hari) kemudian lahir sehinggaberusia 6 tahun.

(3) Pemikiran Logik – pemikiran berdasarkan ilmu-ilmu pasti, ilmu sains dan matematik. Pemikiran yangmemerlukan hujaah dan bukti.

(4) Pemikiran Lateral – pemikiran yang tidakmementingkan logik fakta atau kebenaran tetapilebih mengutamakan imaginasi, rekaan dankhayalan semata-mata.