potensi amanah pelaburan hartanah islam (i-reits) dalam ... · pdf file“dasar awam dalam...
TRANSCRIPT
PROSIDING PERKEM VIII, JILID 1 (2013) 516 - 523
ISSN: 2231-962X
Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia ke VIII (PERKEM VIII)
“Dasar Awam Dalam Era Transformasi Ekonomi: Cabaran dan Halatuju”
Johor Bahru, 7 – 9 Jun 2013
Potensi Amanah Pelaburan Hartanah Islam (i-REITs) dalam
Industri Penjagaan Kesihatan
Nurhanie Binti Mahjom
Fakulti Pengurusan dan Ekonomi
Universiti Pendidikan Sultan Idris
E-mail: [email protected]
Mohd Yahya Bin Mohd Hussin
Fakulti Pengurusan dan Ekonomi
Universiti Pendidikan Sultan Idris
E-mail: [email protected]
Fidlizan Bin Mohamad
Fakulti Pengurusan dan Ekonomi
Universiti Pendidikan Sultan Idris
E-mail: [email protected]
Yusni Anis Binti Yusuf
E-mail: [email protected]
ABSTRAK
Perkembangan industri penjagaan kesihatan yang dianggarkan bernilai USD60 bilion pada tahun 2014
dijangka akan terus pesat berkembang sehingga mencecah USD260 bilion pada tahun 2020. Hal ini
menjadikan industri penjagaan kesihatan sebagai salah satu industri yang berpotensi tinggi untuk
diceburi oleh para pelabur tempatan dan luar negara. Bagi Malaysia khususnya, perkembangan dalam
industri ini telah mulai mendapat perhatian pihak pemerintah apabila industri penjagaan kesihatan ini
disenaraikan sebagai salah satu Bidang Ekonomi Utama Negara (NKEA). Namun begitu, penguasaan
pelaburan secara Islamik dalam industri ini didapati masih jauh ketinggalan berbanding dengan
pelaburan konvensional. Oleh itu, artikel ini bertujuan untuk menunjukkan potensi industri ini yang
masih belum dicapai oleh pelaburan yang menepati kehendak Syariah terutamanya Amanah Pelaburan
Hartanah Islam (i-REITs).
Kata Kunci: I-REITs, Hartanah Islam, Penjagaan Kesihatan, Malaysia
ABSTRACT
Health care industry will be expected to continue growing rapidly from about USD60 billion in years
2014 to USD260 billion in year 2020. This situation leads the health care industry to be as one of the
high potential industries that have been plunged by local and overseas investors. Reflecting its high
potential growth in future, the Malaysian government had also been identified this industry as one of
the National Key Economic Areas (NKEA). However, the Islamic investment in this industry is still
relatively at its early stage compared to its conventional counterpart. Therefore, this article aims to
evidance the attractiveness potential of this industry and ample opportunities to grab by invetors
especially by bringing more Islamic funds such as Amanah Pelaburan Hartanah Islam (i-REITs) into
this industry.
Keywords: I-REITs, Islamic Real Estate, Healthcare, Malaysia
PENGENALAN
Perkembangan global industri penjagaan kesihatan yang dianggarkan bernilai USD60 bilion pada tahun
2014 dijangka akan terus pesat berkembang sehingga mencecah USD260 bilion pada tahun 2020.
Situasi ini telah mulai mendapat perhatian pihak pemerintah Malaysia di mana industri penjagaan
kesihatan telah disenaraikan sebagai salah satu Bidang Ekonomi Utama Negara (NKEA) yang akan
Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke VIII 2013 517
turut menjadi pemangkin kepada usaha negara nenjadi sebuah negara maju menjelang tahun 2020.
Sejajar dengan itu, industri penjagaan kesihatan di negara ini yakin dapat menyediakan 181000 peluang
pekerjaan menjelang tahun 2020. Disamping itu, industri ini juga mensasarkan sumbangan sebanyak
RM35.3 bilion sebagai pendapatan kasar kepada negara
Peningkatan populasi kelompok usia emas, peningkatan pendapatan dan keupayaan membayar
perkhidmatan rawatan yang berkualiti telah menjadi pemacu utama di dalam peningkatan permintaan
terhadap perkhidmatan perubatan swasta (Al-Aqar Healthcare REITs, 2007) yang lebih canggih dan
berinfrastruktur tinggi. Strategi pengenalan Malaysia sebagai salah satu pusat pelancongan kesihatan
serantau di dalam Rancangan Malaysia ke Sembilan (RMK9) telah berjaya melonjakkan kepesatan
industri penjagaan kesihatan. Malaysia yang mempunyai potensi infrastruktur dan sumber manusia
sebagai destinsi pelancongan kesihatan yang kompetitif Berjaya menarik peningkatan kemasukan
pelancong dari seluruh dunia. Kadar pelancong ke Malaysia untuk mendapatkan perkhidamatan
perubatan telah meningkat sebanyak 25.3% dari tahun 1998 ke tahun 2008 (International Medical
Travel Journal). Antara pelancong kesihatan tersebut adalah dari negara-negara seperti Indonesia,
Jepun, Eropah, Amerika Syarikat, Kanada, Timur Tengah, Sri Lanka, Vietnam, dan China.
Hasil daripada kajian oleh Asia-Pacific REITs Survey mendapati industri hospital
menunjukkan 53 peratus dalam memberikan prospek yang baik bagi pertumbuhan Islamic Real Estate
Investment Trust atau lebih dikenali sebagai I-REITs (The Trust Company dan Baker & McKenzie,
2010). Pertumbuhan pesat industri penjagaan kesihatan telah memberikan prospek yang besar bagi
REITs prihatin Islam (I-REITs) yang pertama di dunia iaitu Al-‘Aqar Healthcare REITs. Secara
umumnya I-REITs merupakan satu jenis tabung amanah yang memberi peluang pelaburan dalam
bidang hartanah melalui instrumen pasaran modal patuh syariah (Lembaga Hasil Dalam Negara, 2012).
Dalam erti kata lain, I-REITs mengaplikasikan perundangan Islam dalam urusniaga dimana ia bebas
daripada penglibatan aktiviti yang dilarang oleh Islam serta bebas daripada unsur-unsur seperti riba,
perjudian dan kesamaran (gharar) (Suruhanjaya Sekuriti, 2008).
KONSEP AMANAH PELABURAN HARTANAH ISLAM (I-REITs)
Pengenalan I-REITs dalam Pasaran Modal Islam dianggap sebagai satu kejayaan Malaysia dalam usaha
mempelbagaikan produk pasaran modal Islam yang lebih inovatif dan produktif (Hamdana & Ahmad
Azam, 2010). Kewujudan I-REITs dapat meningkatkan pertumbuhan dan persaingan Pasaran Modal
Islam di Malaysia disamping menarik pelabur asing yang ingin melabur di dalam hartanah yang
berlandaskan prinsip syariah. Di Malaysia terdapat tiga I-REITs yang menjalankan aktiviti yang
berbeza iaitu Al-‘Aqar Healthcare REITs, Al-Hadharah Boustead REITs dan Axis REITs. Penulisan ini
akan membincangkan prestasi Al-‘Aqar Healthcare REITs yang menjalankan aktiviti pelaburan
hartanah berasaskan industri penjagaan kesihatan.
Pengenalan Garis Panduan I-REITs pada November 2005 oleh Suruhanjaya Sekuriti menjadi
titik permulaan baru dalam Pasaran Modal Islam kerana ia merupakan Garis Panduan yang pertama
dikeluarkan di dunia (Suruhanjaya Sekuriti,2005). Garis panduan ini secara khususnya menetapkan
kriteria syariah bagi memandu aktiviti syarikat pengurusan, termasuk sewaan yang dibenarkan dan
tidak dibenarkan oleh syariah (Hamdana dan Ahmad Azam, 2010). I-REIT adalah serupa dengan
REITs/PTF konvensional disebabkan kedua-duanya adalah alat pelaburan kolektif yang
mengumpulkan wang daripada pelabur dan digunakan untuk membeli, mengurus dan menjual hartanah
(Lembaga Hasil Dalam Negari, 2012). Namun begitu, perbezaan utama terletak pada keperluan
undang-undang untuk mempunyai jawatankuasa atau penasihat syariah bagi melaksanakan fungsi
professional tertentu. Pulangan bagi I-REITs dijana daripada pendapatan sewa dan kenaikan modal
yang diterbitkan daripada memegang aset hartanah bagi tempoh pelaburan. Pemegang unit menerima
pulangan dalam bentuk agihan pendapatan dan keuntungan modal bagi tempoh pegangan (Suruhanjaya
Sekuriti, 2005).
PRINSIP-PRINSIP SYARIAH DALAM AMANAH PELABURAN HARTANAH ISLAM
Penggunaan prinsip-prinsip syariah dalam transaksi Amanah Pelaburan Hartanah Islam merupakan
faktor yang membezakan Amanah Pelaburan Hartanah Islam dengan Amanah Pelaburan Hartanah
konvensional. Terdapat 4 empat prinsip Syariah yang digunakan iaitu:
518 Nurhanie Binti Mahjom, Mohd Yahya Bin Mohd Hussin, Fidlizan Bin Mohamad,
Yusni Anis Binti Yusuf
i. Al-Musyārakah
Amanah Pelaburan Hartanah Islam (I-REITs) menggunakan prinsip al-musyārakah dalam
pelaksanaanya dimana ia merujuk perkongsian atau usahasama antara dua pihak atau
menjalankan perniagaan tertentu yang bermotifkan keuntungan (Ab.Mumin Ab.Ghani, 1999).
Pemegang unit akan berkongsi dalam pengumpulan dana dan tiap-tiap mereka memiliki syer
dalam amanah saham tersebut. Ini bermaksud apabila seseorang membeli unit dalam amanah
pelaburan hartanah Islam, mereka akan berkongsi pemilikan dana amanah pelaburan hartanah
tersebut bersama dengan pemilik-pemilik unit yang lain.
ii. Al-Wakālah
Al-wakālah secara umumnya bermaksud perwakilan. Menurut Faizah Ismail (2002), wakālah
dari segi bahasa mempunyai dua maksud iaitu ‘penjagaan’ dan ‘penyerahan kuasa’mengikut
istilah fuqahā’, al-wakalāh bermaksud memberi kuasa kepada orang lain untuk menguruskan
hal-hal tertentu di bawah kuasanya. Di samping itu, al-wakalāh merupakan akad yang
memberi kuasa kepada orang yang diwakilkan untuk menjalankan sesuatu tugas atau kerja
bagi pihak orang yang memberi wakil itu (BIMB Institute Of Research And Training (BIRT),
1998). Berdasarkan kepada perjanjian di dalam surat ikatan amanah bagi Amanah Pelaburan
Hartanah Islam, pemegang amanah berperanan sebagai wakil pemegang unit dan pemegang
kuasa (custodian) bagi dana hartanah yang dilabur oleh syarikat pengurusan serta menerima
yuran di atas perkhidmatan yang diberikan. Pemegang amanah berperanan untuk melindungi
kepentingan pemegang unit setelah pemegang unit amanah menyerahkan sepenuh
kepercayaan untuk mewakili mereka bagi membuat pelaburan modal (Fadillah Mansor dan
Fakhruddin Sulaiman, 2009). serta menyelia syarikat pengurusan supaya sentiasa mematuhi
garis panduan yang telah ditetapkan.
iii. Al-Ujr
Al-Ujr membawa maksud upah. Dalam Amanah Pelaburan Hartanah Islam, syarikat
pengurusan berfungsi untuk menubuhkan, menjalankan operasi dan mentadbir tabung amanah
manakala pengurus harta merupakan orang yang dilantik oleh syarikat pengurusan untuk
mengurus hartanah. Dalam melaksanakan tugas ini, syarikat pengurus dan pengurus harta
akan menerima yuran pengurusan di bawah konsep al-Ujr. Prinsip al-Ujr dalam Amanah
Pelaburan Hartanah Islam secara lebih tepat merujuk kepada yuran dan komisyen yang
dibayar oleh pelanggan kerana menggunakan perkhidmatan yang ditawarkan (Sudin Haron,
1996).
iv. Harta Musyā
Harta musyā merujuk kepada harta yang mempunyai kaitan antara satu bahagian dengan
bahagian yang lain, dimiliki oleh ramai pemilik dan setiap pemilik boleh berurusan dengan
bahagian yang telah ditentukan tanpa menunggu hak ahli syarikat yang lain dengan syarat
bahagian tersebut telah ditentukan kadarnya (Fadillah Mansor dan Fakhruddin Sulaiman,
2009). Hal ini bertepatan dengan konsep Amanah Pelaburan Hartanah Islam yang terdiri
daripada pelbagai jenis harta yang dicampurkan hasil daripada pengumpulan dana secara
kolektif.
PERKEMBANGAN AMANAH PELABURAN HARTANAH ISLAM (i-REITs) BERASASKAN
PENJAGAAN KESIHATAN
Pengenalan garis panduan Suruhanjaya Sekuriti Malaysia untuk REIT Islam pada tahun 2005
merupakan titik permulaan industri ini di Malaysia. Pada Julai 2006, KPJ Healthcare dan
AmInvestment Group telah Berjaya menerbitkan Al-‘Aqar Healthcare REITs dan disenaraikan di
bawah Garis Panduan I-REITs Suruhanjaya Sekuriti Malaysia (Hamdana dan Ahmad Azam, 2010). Al-
‘Aqar Healthcare REIT telah mendapat manfaat yang banyak dari garis panduan ini, dimana telah
membolehkannya menjadi REIT Islam yang pertama disenaraikan di Papan Utama Bursa Malaysia
pada 10 Ogos 2006 (Asyraf Wajdi Dusuki, 2007) serta merupakan Healthcare REIT Islam yang
pertama yang diwujudkan di bawah Garis Panduan Suruhanjaya Sekuriti berkenaan Dana Pelaburan
Hartanah dan Amanah Pelaburan Hartanah Islam. Sehingga kini ia terus kekal sebagai satu-satunya
REIT prisihatin dan penjagaan kesihatan bercirikan Islam di dunia. Al-’Aqar juga merupakan
Healthcare REIT berlandaskan Syariah yang pertama disenaraikan di dunia (Al-‘Aqar Healthcare
REITs, 2006). Penjenamaan semula Al-‘Aqar Healthcare REITs telah dibuat pada tahun 2011 bagi
Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke VIII 2013 519
mengubah Al-‘Aqar kepada REITs penjagaan kesihatan sepenuhnya bagi aset-aset hospital pakar dan
aset berkaitan penjagaan kesihatan (Al-‘Aqar Healthcare REITs, 2011).
Ciri yang unik bagi Al-‘Aqar Healthcare REIT adalah perjanjian eksklusif “jual dan pajak
balik” dengan KPJ Healthcare Berhad sebagai pemilik aset-aset tersebut (Hamdana dan Ahmad Azam,
2010). Perjanjian ini memperkukuhkan sumber pendapatan Al-‘Aqar Healthcare REIT dan
menghindari dari masalah mendapatkan penyewa dan pembeli jangka masa panjang selepas tempoh
pegangan hartanah tersebut tamat. Berikutan perjanjian itu, Al-‘Aqar Healthcare REIT telah menjana
satu aliran pendapatan yang berterusan dan mantap sejak penubuhannya, melalui sewaan serta laba
modal portfolio aset-asetnya.
Rajah 1 di atas merupakan struktur bagi Al-‘Aqar KPJ REITs yang mula berpengkalan di
Malaysia pada tahun 2006 (Al-‘Aqar Healthcare REITs, 2011). Termeterainya penubuhan Al-‘Aqar
KPJ REITs dalam surat ikatan bertarikh 27 Jun 2006 di antara pengurus iaitu Damanasara REITs
Manager Sdn Bhd (DRMSB) dan pemegang amanah (Amanah Raya Berhad) (Al-‘Aqar Healthcare
REITs, 2007). Pengurus (DRMSB) bertanggungjawab menyediakan dan membentangkan penyata
kewangan yang adil seperti yang peruntukan Perjanjian Ikatan bertarikh 27 Jun 2006 dan piawaian
perakaunan yang diluluskan oleh Lembaga Piawaian Perakaunan Malaysia yang diubahsuai oleh Garis
panduan Suruhanjaya Sekuriti untuk Tabung Amanah Pelaburan Hartanah. Di samping itu juga,
pengurus bertanggungjawab untuk mencipta strategi untuk meningkatkan kadar pulangan Al-‘Aqar
Healthcare REITs sama ada dengan meningkatkan sewa atau kadar penghunian hartanah (Al-‘Aqar
Healthcare REITs 2008). Secara umumnya, pengurus mempunyai kuasa pengurusan mutlak dan perlu
menguruskan Al-‘Aqar Healthcare REITs untuk kepentingan pemegang unit.
Jawatankuasa syariah telah ditubuhkan sejak 3 April 2006 dan pada 8 jun 2006 telah mula
menjalankan operasinya dalam hartanah Al-‘Aqar Healthcare REITs untuk memastikan segala operasi
dan pelaksanaan Al-‘Aqar Healthcare REITs mematuhi prinsip-prinsip syariah yang telah ditetapkan
(Al-Aqar Healthcare REITs, 2006). Di samping itu, penasihat syariah juga perlu memastikan
pendapatan hasil sewaan adalah daripada aktiviti yang mematuhi syariah (Lembaga Hasil Dalam
Negeri, 2012). Manakala pemegang amanah bagi Al-‘Aqar Healthcare REITs adalah Amanah Raya
Berhad. Amanah Raya Berhad telah ditubuhkan pada tahun 1995. Manakala pengurus penyelenggaraan
bagi Al-‘Aqar Healthcare REITs iaitu Healthcare Technical Services Sdn Bhd dan IM Global Property
Consultant (Al-‘Aqar Healthcare REITs, 2011).
PORTFOLIO HARTANAH AL-‘AQAR HEALTHCARE REITs
Al-‘Aqar Healthcare REITs bermula dengan pemilikan hartanah yang terdiri daripada Bangunan
Hospital Pakar KPJ Ampang Puteri, Bangunan Hospital Pakar KPJ Damansara, Bangunan Hospital
Pakar KPJ Johor, Bangunan Hospital Pakar KPJ Ipoh, Bangunan Hospital Pakar KPJ Selangor dan
Bangunan Hospital Pakar Puteri dan semua dimiliki melalui suntikan pertama pada tahun 2006 yang
pada asalnya penubuhan tersebut adalah untuk memiliki dan melabur dalam harta yang mematuhi
syariah (Al-‘Aqar Healthcare REITs, 2007). Al-‘Aqar Healthcare terus melakar sejarah apabila tabung
amanah telah diperkukuhkan lagi dengan lebih banyak hartanah dengan suntikan lima (5) hospital di
tahun 2008, menjadikan jumlah hartanah kepada sebelas (11) hartanah. Pemilikan kedua ini terdiri
daripada Bangunan Hospital Pakar KPJ Perdana, Bangunan Hospital Pakar Kuantan, Bangunan Pusat
Perubatan Selangor, Bangunan Hospital Pakar KPJ Kajang dan Bangunan Pusat Perubatan Kedah.
Dalam ketidakstabilan dan ketidakpastian ekonomi akibat krisis kewangan gobal pada tahun
2008, sekali lagi Al-‘Aqar Healthcare REITs telah berjaya mencatat pertumbuhan kukuh pada tahun
2009 dengan pengambilalihan ketiga. Ia merupakan pengambialihan terbesar yang pernah dilakukan
oleh Al-‘Aqar Healthcare REITs dengan pemilikan tambahan sembilan lagi bangunan, menjadikan
bilangan keseluruhan hartanah kepada dua puluh (20). Selain itu, Al-‘Aqar Healthcare REIT juga
memiliki hartanah di luar negara. Usaha Al-‘Aqar dalam pemerolehan harta di luar negara bermula
pada tahun 2010. Pada Julai 2011, Al-‘Aqar berjaya mengambilalih Rumah Sakit Bumi Serpong Damai
dan Rumah Sakit Medika Permata yang terletak di Indonesia manakala Jeta Gardens di Australia
berjaya dimiliki pada November 2011. Pelaburan di luar negara ini dianggap sebagai “pintu masuk”
yang akan membawa kepada perkembangan prestasi dan peluang pelaburan yang lebih besar kepada
Al-‘Aqar (Al-‘Aqar Healthcare REITs, 2011).
Berdasarkan jadual 1, didapati Al-‘Aqar Healthcare REIT menunjukkan kepelbagaian dalam
portfolionya dengan pemilikan Hotel Selesa Johor Bharu yang memberikan kelebihan kepada
pelancongan penjagaan kesihatan yang mana ianya adalah berlandaskan kepada prinsip-prinsip syariah
(Al-‘Aqar Healthcare REITs, 2008). Selain itu, di dapati terdapat dua hartanah di luar kategori hospital
tetapi menjadi pelengkap kepada industri pelancongan kesihatan iaitu Selesa Tower dan Kompleks
520 Nurhanie Binti Mahjom, Mohd Yahya Bin Mohd Hussin, Fidlizan Bin Mohamad,
Yusni Anis Binti Yusuf
Kolej Antarabangsa KPJ. Kedua-dua hartanah ini menempatkan KPJ International College of Nursing
and Health Sciences (KPJ IC) yang merupakan institusi kejururawatan KJP Healthcare Bhd. Objektif
utama penubuhan kolej dan institusi pendidikan ini adalah untuk menyediakan keperluan sumber
manusia yang berkesan terutamanya jururawat kepada industri penjagaan kesihatan. Secara
keseluruhannya, sehingga Disember 2012, Al-‘Aqar Healthcare REITs beroperasi dengan kekuatan
sebanyak 24 hartanah dengan jumlah kasar luas lantai semua hospital yang berukuran pada 62 939
meter persegi, serta tambahan 92,178 meter persegi dari segi hartanah berkaitan penjagaan kesihatan
(Al-Aqar Healthcare REITs, 2011).
ANUGERAH DAN PENGIKTIRAFAN AL-‘AQAR HEALTHCARE REITs
Sebagai pengiktirafan kepada statusnya sebagai REIT Islam yang pertama yang disenaraikan di dunia,
Al-’Aqar melalui anak syarikat sepenuhnya, Al-’ Aqar Capital Sdn Bhd telah dianugerahkan ”Deal of
the year Awards in the Real EstateDeal of the year Category” oleh Islamic Finance News (IFN) pada
2009. Terdahulu, Al-‘Aqar telah memenangi anugerah yang sama bagi kategori REIT Islam Pertama.
Tambahan, bagi tahun kewangan berakhir 2009, Al-‘Aqar telah memenangi “RAM League Awards
2009”, “RAM Award of Distinction 2008, Blueprint Awards, New Real Estate Benchmark Deal
category”.
Al-‘Aqar sebagai Healthcare REIT Islam yang pertama di Malaysia telah memenangi
Anugerah Kewangan Islam, Kategori Urus Niaga Paling Inovatif oleh Euromoney, majalah terkemuka
industri serta permodalan yang memfokuskan kepada pasaran perbankan profesional di seluruh dunia.
Anugerah yang diterima adalah pengiktirafan ke atas penerbitan sebanyak RM300 Program Sukuk
Ijarah oleh Al-’Aqar Capital Sdn Bhd.
Pada 28 November 2011, Al-’Aqar menerima Anugerah Mata Berlian untuk Komitmen,
Kualiti dan Kecemerlangan oleh Pengurusan yang dianugerahkan oleh otherways Consulting yang
berpangkalan di Paris dalam satu acara yang gilang gemilang yang diadakan di Grand Hotel Kempinski
di Geneva. Anugerah itu diterima sebagai pengiktirafan pada pencapaian korporat yang diperolehi dari
jumlah undi mengenai konsep Keunggulan, Inovasi, Kualiti Komitmen dan Kecemerlangan dalam
pengurusan dan Kepuasan Pelanggan, Kepimpinan, Keputusan Perniagaan dan Pengurusan Kualiti.
PRESTASI AL-‘AQAR HEALTHCARE REITs
Jadual 2 menunjukkan maklumat utama kewangan bagi Al-‘Aqar REITs yang meliputi pendapatan
bersih, jumlah aset, jumlah nilai aset bersih, bilangan unit edaran, permodalan pasaran, harga pasaran
seunit, pengagihan seunit (DPU) dan nisbah pengearan. Secara keseluruhannya, portfolio prisihatin Al-
‘Aqar menunjukkan prestasi yang cemerlang sepanjang tahun beroperasi. Strategi pengambilalihan
telah menjadi pemangkin utama bagi Al-‘Aqar Healthcare REITs kerana ia menawarkan pertambahan
hasil, kekuatan pada pendapatan serta menjadikan Al-‘Aqar lebih kompetitif. Selain itu, strategi ini
juga menyebabkan berlakunya peningkatan kecairan dan skala ekonomi kepada pemegang unit.
Berdasarkan jadual, kedua-dua hospital dan portfolio penjagaan kesihatan menunjukkan
prestasi yang baik sepanjang tahun dengan penghunian keseluruhan 100% menjelang akhir tahun 2011.
Sejak awal penubuhannya pada tahun 2006, pendapatan bersih Al-‘Aqar Healthcare REITs sentiasa
menunjukkan perkembangan positif walaupun berlaku kemeruapan dan ketidakpastian ekonomi akibat
krisis kewangan global yang berlanjutan pada tahun 2008. Hal ini dapat dilihat melalui rajah 1.
Pendapatan bersih Al-‘Aqar melonjak sehingga 85.9% kepada RM 43.85 juta pada tahun 2008
berbanding RM 23.57 juta pada tahun 2006. Pada tahun 2010, pendapatan bersih Al-‘Aqar didapati
menurun sehingga 17% menjadikan jumlahnya RM 44.8 juta. Penurunan jumlah pendapatan bersih
sebanyak RM 8.8 juta ini adalah disebabkan oleh kelewatan pengambilalihan kali ke 3 dan perubahan
dalam kadar sewa yang ditetapkan mengikut kadar MGS semasa yang menurun (Laporan Tahunan Al-
‘Aqar, 2009). Walaubagaimanapun, pada tahun 2011 pendapatan bersih Al’Aqar Healthcare REITs
melonjak kembali kepada RM 85.1 juta akibat peningkatan dalam kadar sewa dan pengambilalihan ke
4 yang berjalan lancar.
Al-‘Aqar Healthcare REITs kini beroperasi dengan kekuatan sebanyak 24 hartanah dengan
jumlah kasar luas lantai semua hospital yang berukuran pada 62 939 meter persegi, serta tambahan
92,178 meter persegi dari segi hartanah berkaitan penjagaan kesihatan. Nilai keseluruhan aset pada
akhir tahun 2007 berjumlah RM 494.9 juta berbanding RM 481.0 juta pada tahun 2006. Kini, nilai
hartanah Al-‘Aqar telah meningkat 3 kali ganda daripada RM 481.0 juta pada tahun 2006 kepada RM
1.426 billion pada tahun 2011. Pertambahan saiz aset ini merupakan satu pertambahan besar iaitu
Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke VIII 2013 521
melebihi 50 % dari saiz aset asal ketika awal penyenaraiannya di Bursa Sekuriti Malaysia. Sumbangan
tambahan kepada pemerolehan Al-‘Aqar telah diperolehi melalui penilaian semula hartanah mengikut
piawaian pelaporan kewangan 140 (FRS 140) yang memerlukan penilaian semula tahunan hartanah.
Jumlah nilai aset bersih Al-‘Aqar Healthcare REITs juga menunjukkan peningkatan positif sepanjang
penubuhannya. Pada tahun 2006, jumlah nilai aset bersih Al-‘Aqar ialah RM 348.2 juta dan meningkat
kepada RM 348.7 juta pada tahun 2007. Jumlah ini terus meningkat sebanyak 54.9% pada tahun 2009
kepada RM 540.4 juta. Pada tahun berakhir 31 Disember 2011, jumlah nilai aset bersih terkumpul Al-
‘Aqar adalah sebanyak RM 718.8 juta.
Setelah lima tahun tersenarai di Papan Utama Bursa Sekuriti, Al-‘Aqar terus menunjukkan
prestasi cemerlang dengan peningkatan jumlah modal dari penawaran asas saham yang dilancarkan
pada tahun 2006. Bilangan unit edaran Al-‘Aqar berjumlah 340.0 juta unit pada tahun 2006 dan 2007.
Jumlah ini meningkat sebanyak 88.7 juta unit sepanjang tahun 2008 dan menjadikan jumlah
keseluruhan modal pada tahun tersebut berjumlah 428.7 juta unit. Peningkatan jumlah modal ini
disebabkan oleh beberapa faktor termasuklah implementasi Program Sukuk Ijarah yang dilaksanakan.
Pada tahun 2011, Al-‘Aqar meningkatkan tambahan sebanyak 59.4 juta unit berbanding 580.1 juta unit
pada tahun 2010. Berikutan penambahan bilangan unit edaran tersebut, permodalan pasaran Al-‘Aqar
juga meningkat sebanyak 130 % kepada RM 736 juta daripada RM 320 juta pada tahun 2006.
Sepanjang tempoh dagangannya sehingga akhir 2006, Al-‘Aqar telah mencapai nilai dagangan
sebanyak 1.02 sen seunit. Nilai dagangan ini menurun kepada 0.97 sen seunit pada tahun 2007 dan 0.87
sen seunit pada than 2008. Harga pasaran seunit ini kemudiannya meningkat sebanyak 0.11 sen seunit
kepada 0.98 sen pada tahun 2010. Pada tahun 2011, Al-‘Aqar telah mencapai nilai dagangan tertinggi
sejak disenaraikan iaitu 1.15 sen seunit. Dari segi pengagihan pendapatan, didapati Al-‘Aqar
menunjukkan arah aliran negatif dan positif sepanjang penubuhannya. Tahun 2008 dan 2009
mencatatkan pengagihan pendapatan yang tertinggi iaitu sebanyak 8.10 sen seunit manakala tahun
2006 mencatakan pengagihan pendapatan yang terendah iaitu sebanyak 2.72 sen. Pada Februari 2012,
Lembaga Pengarah Damansara REIT Managetment Sdn. Bhd. Mengumumkan pengagihan akhirnya
pada 2.52 sen seunit bagi tahun kewangan berakhir 31 Disember 2011 yang membawa nilai pengagihan
dividen keseluruhan pada tahun tersebut sebanyak 7.69 sen seunit. Pengagihan dividen tersebut
mewakili kira-kira 99.9% pendapatan boleh diagihkan oleh Al-‘Aqar dan ia menjadi bukti komitment
mutlak pengurus untuk memenuhi jangkaan pemegang unit Al-‘Aqar untuk pengagihan yang mampan
dan stabil seunit.
Nisbah pengearan yang lebih tinggi akan meningkatkan daya saing REITs negara berbanding
negara serantau. Berdasarkan jadual, dapat dilihat bahawa nisbah pengearan Al-‘Aqar tidak melebihi
nisbah pengearan yang ditetapkan di dalam garis panduan REITs. Peratusan gearan bagi Al-‘Aqar
menunjukkan peningkatan sepanjang tahun 2006 hingga 2011 tetapi tidak melebihi kadar pengearan
50% yang ditetapkan iaitu pada kadar 27.8% pada tahun 2006, 27.9% pada tahun 2007 dan 35.4%
pada tahun 2008. Nisbah pengearan pada tahun 2009 ialah sebanyak 42.7 % dan meningkat kepada
47.7 % tahun 2011.
PENUTUP
Amanah Pelaburan Hartanah Islam (I-REITs) adalah satu jenis tabung amanah yang memberikan
peluang pelaburan bagi mereka yang ingin memilih instrumen modal patuh syariah dalam bidang
hartanah. Ia juga merupakan satu bentuk peluburan kolektif yang mengumpul wang daripada pelabur
dan diuruskan oleh pihak pengurusan dana professional. Dana-dana ini akan dilaburkan ke dalam
pelaburan yang telah ditetapkan oleh Majlis Penasihat Syariah (MPS) serta perlulah menepati prinsip-
prinsip syariah seperti al-Musyārakah, al-wakālah, al-Ujr dan harta musyā. Daripada hasil kajian, di
dapati bahawa Al-‘Aqar Healthcare REITs adalah menepati konsep-konsep asas pelaburan yang
digariskan dalam Amanah Pelaburan Hartanah Islam (I-REITs). Prestasi Al-‘Aqar Healtcare REITs
yang memberangsangkan membolehkan ia terus menerajui industri Prisihatin dan Penjagaan Kesihatan
Islam.
RUJUKAN
Ab.Mumin Ab. Ghani (1999), Sistem Kewangan Islam Dan Pelaksanaanya Di Malaysia. Kuala
Lumpur : Jabatan Kemajuan Islam Malaysia, h.269.
Al-Aqar Healthcare REITs (2011). Laporan Tahunan 2011. Kuala Lumpur. Al-‘Aqar KPJ REITs.
Al-Aqar KPJ REITs (2010). Laporan Tahunan 2010. Kuala Lumpur. Al-‘Aqar KPJ REITs.
522 Nurhanie Binti Mahjom, Mohd Yahya Bin Mohd Hussin, Fidlizan Bin Mohamad,
Yusni Anis Binti Yusuf
Pemegang Unit
Pemegang Amanah (Amanah Raya Berhad) Pengurus
(Damansara REIT
Managers Sdn. Bhd.)
Hartanah
REITs
Jawatankuasa Syariah
Pengurus
Penyelenggaraan
bagi Hartanah (Healtcare Technical Services Sdn. Bhd &
IM Global Property
Consultant)
Pengagihan Pemegang
Unit
Bertindak bagi pihak pemegang
unit
Yuran pemegang
Amanah
Penasihat
Hal
Ehwal Syariah
Perkhidmatan
Pengurusan
Yuran
Pengurusan
Pemilikan
Hartanah
Pendapatan Hartanah Bersih
Yuran Penyelenggaraan
dan Pengurusan
Perkhidmatan
Penyelenggaraan dan Pengurusan
(2009). Laporan Tahunan 2009. Kuala Lumpur. Al-‘Aqar KPJ REITs.
(2008). Laporan Tahunan 2008. Kuala Lumpur. Al-‘Aqar KPJ REITs.
(2007). Laporan Tahunan 2007. Kuala Lumpur. Al-‘Aqar KPJ REITs.
(2006). Laporan Tahunan 2006. Kuala Lumpur. Al-‘Aqar KPJ REITs.
BIMB Institute Of Research And Training (BIRT) (1998), Konsep Syariah dalam Sistem Perbankan
Islam. Kuala Lumpur : BIMB Institute Of Research And Training (BIRT), h. 117.
Fadillah Mansor dan Fakhruddin Sulaiman (2009). Operasi Dana Saham Amanah Secara Islam: Kajian
Kes Di Public Mutual Berhad, pp. 69-88.
Faizah Ismail (2002), Asas-Asas Muamalat dalam Islam. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan
Pustaka.H. 116.
Hamdana Abd Hafidz dan Ahmad Azam Sulaiman @ Mohamad (2010). Potensi Amanah Pelaburan
Islam (I-REITs) Dalam Pertumbuhan Ekonomi Malaysia. Prosiding PERKEM V, Jilid 1, p
140-147.
Laporan Tahunan Program Transformasi Ekonomi (2011).
Lembaga Hasil Dalam Negeri (2012). Garis panduan Amanah Pelaburan Hartanah Atau Tabung
Amanah Harta (REITs/PTF). Malaysia: Lembaga Hasil Dalam Negeri.
Suruhanjaya Sekuriti, http://www.sc.my/eng/html/icm_default.html 7 Januari 2013
Sudin Haron (1996), Prinsip dan Operasi Perbankan Islam. Kuala Lumpur : Berita Publishing Sdn.
Bhd. h.79.
Suruhanjaya Sekuriti (2005). Guidelines on Islamic Real Estate Investment Trust. Kuala Lumpur.
Suruhanjaya Sekuriti Malaysia.
________ (2008). Garis Panduan REITs. Kuala Lumpur. Suruhanjaya Sekuriti Malaysia.
The Trust Company dan Baker & McKenzie (2010), REITs survey June 2010. Australia: The Trust
Company, h. 8
Industri Pelancongan Kesihatan Malaysia. Diperolehi daripada
http://www.konsumerkini.net.my/v1/index.php/berita-terkini/kesihatan/449-industri-
pelancongan-kesihatan-di-malaysia pada 15 Januari 2013.
International Medical Travel Journal. http://www.imtjonline.com/. Diperolehi pada 12 Januari 2013.
Sumber: Al-‘Aqar Healthcare REITs
RAJAH 1: Struktur Al-‘Aqar Healthcare REITs
Prosiding Persidangan Kebangsaan Ekonomi Malaysia Ke VIII 2013 523
JADUAL 1: Susunan Portfolio Al-‘Aqar Healthcare REITs sehingga Januari 2012
Bil. Hartanah Lokasi Jenis Bangunan
1 Jeta Gardens Queensland, Australia Retirement Centre
2 KPJ Ampang Puteri Specialist
Hospital
Ampang, Selangor Hospital
3 KPJ Tawakkal Specialist Hospital Kuala Lumpur Hospital
4 KPJ Johor Specialist Hospital Johor Bharu Hospital
5 KPJ Damansara Specialist Hospital Petaling Jaya, Selangor Hospital
6 Selesa Tower Johor Bharu Hotel
7 KPJ Ipoh Specialist Hospital Ipoh, Perak Hospital
8 KPJ Selangor Specialist Hospital Shah Alam, Selangor Hospital
9 KPJ Penang Specialist Hospital Pulau Pinang Hospital
10 KPJ Seremban Specialist Hospital Seremban, Negeri Sembilan Hospital
11 Rumah Sakit Bumi Serpong Damai Jakarta, Indonesia Hospital
12 Kedah Medical Centre Alor Setar, Kedah Hospital
13 KPJ Perdana Specialist Hospital Kota Bharu, Kelantan Hospital
14 KPJ Kajang Specialist Hospital Kajang, Selangor Hospital
15 Tawakal Hopspital Kuala Lumpur Hospital
16 Puteri Specialist Hospital Johor Bharu Hospital
17 Sentosa Medical Centre Kuala Lumpur Hospital
18 Rumah Sakit Medika Permata Hijau Jakarta, Indonesia Hospital
19 Kuantan Specialist Hospital Kuantan, Pahang Hospital
20 KPJ International Collage Nilai, Negeri Sembilan Kolej
21 Bukit Mertajam Specialist Hospital Pulau Pinang Hospital
22 Damai Specialist Hospital Kota Kinabalu, Sabah Hospital
23 Taiping Medical Centre Taiping, Perak Hospital
24 Hospital Pakar Kluang Utama Johor Bharu Hospital
Sumber : Laporan Tahunan Al-‘Aqar Healthcare REITs, Pelbagai Tahun
JADUAL 2: Maklumat Utama Kewangan Al-‘Aqar Healthcare REITs
Tahun
2006 2007 2008 2009 2010 2011
Pendapatan Bersih
(RM ‘000)
23,579 25,338 43,854 53,679 44,820 85,115
Jumlah Aset
(RM ‘000)
481,000 494,925 703,774 1,011,312 1,163,489 1,421,269
Jumlah Nilai Aset
Bersih (RM ‘000)
348,283 348,710 441,721 540,455 621,021 718,826
Bilangan Unit Dalam
Edaran (‘000)
340,000 340,000 428,721 518,367 580,167 639,585
Permodalan Pasaran
(RM ‘000)
340,000 329,800 372,987 510,592 649,787 735,523
Harga Pasaran Seunit
(sen)
1.02 0.97 0.87 0.98 1.12 1.15
Pengagihan Seunit
(DPU)
2.72 7.32 8.10 8.10 7.73 7.69
Nisbah Penggearan (%) 27.8 27.9 35.4 42.7 44.9 47.7
Sumber: Laporan Tahunan Syarikat Pelbagai Tahun