PERTUKARANPEGAWAIPERKHIDMATANPENDIDIKANNEGERIDISEKOLAHAGAMAMENENGAHKEPADAPERKHIDMATANPERSEKUTUAN:SUATUKAJIANKESANNYA

KEPADAPENTADBIRANPENDIDIKANISLAMDINEGERISELANGOR

AziziUmarPusatPengajianUmum,UniversitiKebangsaanMalaysia

SupyanHussin

InstitutAlamTamadunMelayu,UniversitiKebangsaanMalaysia

Abstrak: Kertas kerja ini akan membincangkan masalah kakitangan perkhimatan pendidikannegeri Selangor yang telahmembuat opsyen untuk berada di bawah perkhidmatan pendidkanpersekutuan. Pertukaran ini adalah hasil daripada ppilihan yang disediakan olehKementerianPelajaran susulan daripada proses pendaftaran Sekolah Agama Menengah di bawah JabatanAgama Islam Selangor sebagai SekolaAgama BantuanKerajaan pada tahun 2005. Ia bertujuanuntukmengemukakankesanpertukaran tersebutdalampentadbiranpendidikanagama Islamdinegeritersebut.Hasilkajianyangdiperolehidaripadameteodologiyangdigunakan,keprihatianankepada pemerkasaan Sekolah agama tersebut semakinmeningkat dari keduadua belah pihak.Bagaimanapun, tahap keprihatianan tersebut telahmempengaruhipolisipendidikan keduaduabelahpihaksehinggamencetuskankonflikpemilikankuasadarisudutautoritidanlogistik.

PENGENALANDalamperbincanganmengenaiisuisupendidikandirantaudanMalaysiaamnya,masalahpendidikanIslamseringterpinggirdalamaruspendidikannegara.KemungkinaniniadalahdisebabkanpendidikanIslam itu sendiridilihatdalamperspektif kecilmelalui amalan kurikulumnya yangmenfokuskepadabidangpendidikanIslamdanbahasaArab.PendidikanIslammerupakansalahsatudaripadasatusistemkehidupan dalam Islam itu sendiri. Lantaran itulah ia dibina di atas falsafah, pembudayaan danpenginstitusiaannyasertamempunyaikaedahpembelajaran,pengajarandanteori ilmuyangtersendiri.Ilmu dan pembinaan kurikulumnya adalah alat untukmencapai tujuan pendidikan tadi termasuklahguruyangmengajarilmutersebut.Dalamperspektifyanglain,pendidikanIslamjugamempunyaiinstitusinyayangtersendirisepertisuraudanpondokyangdibinasejakawalkemunculanIslamlagisehinggalahsaatkejatuhankeagungannyadizamanKhalifahOthmaniyyah 1920an.DiNusantara samadadiMalaysia atau Indonesia,kemunculaninstitusinya tidak jauh berbeza kerana iamenerima Islam dalam kontek satu kelompok yang sama.Perbezaan perkembangan institusinya hanya berlaku selepasmasingmasingmencapai kemerdekaan.Pengisiandalamkemerdekaantersebutsudahtentubergantungkepadaperancanganpolisiyangdibinaoleh penjajahmasingmasing.Dengan semangat nasionalismedandasar pecahdan perintah penjajahpadamasaitu,tidakmungkincorakperkembangannyasama.DiMalaysia, jelassekaliundangundangyangdigubaladalahberasaskanSuruhanjayaLordReiddanahliahli jawatankuasanya.Dalamkontekpolisipendidikanpula,LaporanBarnes 1951,bolehlahdianggap sebagai laporanpendidikanpertamayangdibinasebaiksahajaMalaysiamencapaikemerdekaan.Dalamlaporantersebutterdapatkedudukankurikulumpengajaranagamadalampolisipendidikankebangsaan(FederalOrdinance,1952).PERSPEKTIFAWALDIINSTITUSIPENDIDIKANISLAMDIMALAYSIAOlehyangdemikian,perbincanganmengenaiisuisupendidikanIslamkhususnyadiMalaysiatidaklagiterikatkepadakurikulumnyasahajatetapi juga institusinyasepertisekolahagama.Perludisebutkandisini,selepaskemerdekaan,berasaskanprinsipperlembagaan,terdapatduakerajaanyangmenguruskan

ProsidingSeminarPendidikanSerantauKe42009/ 134 pendidikan Islam iaitu kerajaan persekutuan dan negeri.Kerajaan persekutuanmentadbir kurikulumpendidikanIslammanakalakerajaannegerimempunyaikuasakeatasinstitusipendidikanIslamseprtisekolah agamadankurikulumpengajian agamayangberasaskan sistemmadrasah (kurikulumDiniahatau juga disebut kurikulum AlAzhar). Pembinaan sekolah agama adalah hasil daripada perubahanbesarbesaran institusi pondok yang telahmengalami pembaharuannya. Pembaharuan yang berlakusejakawalabadke20 inimendapatkerjasamayangpadudaripadapihakberkuasaagamanegeriyangpadamasaitubelummempunyaikerajaanberdaulatsepertihariini.Iahanyamuladiperkukuhkanolehpihakberkuasaagamanegerisejakselepaskemerdekaan(NabirAbdullah,1976).Dalamsituasihari ini,sekolahagamaseringkalidikaitkandenganmasalahkelemahanpengurusandanmasalahsumberkewanganwalaupuniajugatelahditadbirolehsebuahkerajaan.Darisegikebaikandankehebatannya pula, ditonjolkan sekolah tersebut dari sudut pembinaan kurikulumnya yang bersifatserampangduamataataudwikurikulumyangbertujuanmelahirkaninsanyangbergunakepadaagama,masyarakat dan negara. Dalam kertas kerja yang ringkas ini penulis inginmembincangkan tentangmasalah perancangan dan pengurusan sumber manusia bagi guruguru sekolah agama di bawahpentadbiranjabatanagamakhususnyadinegeriSelangor.PERKHIDMATANPENDIDIKANSistembantuanperkapitakepadasekolahsekolahagamarakyat(SAR)telahdihentikanpadatahun2002.Bagaimanapun satu langkah baru untuk mengatasi masalah SAR ialah dengan mendaftar sekolahtersebutsebagaiSekolahAgamaBantuanKerajaan(SABK).CadanganiniadalahhasildaripadaLaporanJawatankuasa Khas Mengkaji Isu Pendidikan Islam, Peranan Sekolah Agama Rakyat danMemperkasakan SekolahKebangsaanKhususnya Pendidikan Islam. Laporan ini dipengerusikan olehTanSriMuradpada tahun2004.Cadangan ini sebenarnyabukanlahbarukerana ia telah lamadibuatoleh kementerian pendidikan berkaitan dengan status SAR pada tahun 1996. Kajian tersebutmencadangkan agarmenjadikan SAR sebagai SekolahAgama BantuanKerajaan (SABK) berdasarkanaktatersebut(KementerianPendidikan,1996).Melaluibeberapaperbincangan,kerajaannegeriSelangortelahmengambilkeputusanuntukmendaftarkesemuasekolahmenengahyangberjumlah23buahdandiserahkan kepada kementerian pelajaran (sebelum ini dikenali sebagai kementerian pendidikan). Iatelah diakhiri dengan satu memorendum persefahaman antara kedua belah pihak. Memorandumtersebuttelahditandatanganipada28Disember2004.Berasaskanmemorendumpersefahamantersebut,terdapat tiga asas utama yangmelibatkan perkhidmatan pendidikan dan perguruan (MemorandumPersefahaman,2004): Pegawai perkhidmatan pendidikan negeri yang bertaraf tetap mempunyai pilihan untuk

memasukiperkhidmatanpendidikanpersekutuanataukekaldenganperkhidmatan sediaada.Penerimaankemasukantersebuttertaklukkepadasyaratsyaratperkhidmatanyangditetapkan.

GuruguruyangmemilihuntukkekaldenganperkhidmatansediaadadibenarmengajarmanamanasekolahagamadibawahpersekutuandengansyaratgajidanelaunmerekadibayarolehKerajaanNegerisehingga tamatperkhidmatanataubersara.KerajaanPersekutuanmempunyaikuasakeatasgurugurutersebutdarisudutpengajaran,kaedahpengajarandanpembelajaran.

Manakala bagi guru dalam perkhidmatan negeri yang belum bertaraf tetap diterimamasukdalam perkhidmatan persekutuan tertakluk kepada syaratsyarat perkhidmatan yang telahditetapkan.

Bagimenjayakan hasrat tersebut, beberapa langkah telah diambil oleh kerajaan persekutuanmelaluikementerianpelajaraniaitumenawarkanpilihankepadakakitanganataugurudisekolahagamauntuk

134

ProsidingSeminarPendidikanSerantauKe42009/ 135 membuat opsyen samada kekal dengan perkhidmatan negeri atau membuat pilihan baru denganmemasuki skim baru sebagai pegawai perkhidmatan pendidikan persekutuan. Langkah ini adalahbertepatan dengan peraturan perkhidmatan awam (Abrar, Temubual, 16Mei 2006).Menurut sumberJabatanAgamaIslamSelangor(JAIS),seramai79gurudaripada113orangyangberjawatantetapdalamperkhidmatan negeri telah memilih untuk memasuki perkhidmatan baru iaitu perkhidmatanpersekutuan. Selebihnya kekal dengan perkhidmatan sedia ada. Manakala kakitangan yang tidakberjawatantetap,kesemuanyamemasukiperkhidmatanpersekutuan.TUJUANKAJIANSatu kajian telah dijalankan untuk meneliti, pertama, mengetahui beberapa asas pertukaranperkhidmatan tersebut;kedua,melihatkesanpertukaran tersebutkhususnyapertukaranperkhidmatandaripada JabatanAgama Islam Selangor (JAIS) dan KerajaanNegeri Selangor kepada perkhidmatanpersekutuan.Kertasiniakanmembincangkankesantersebutdarisudutarahandanetikaperkhidmatan,perjalanan kurikulummatapelajaranDiniah di sekolah tersebut,masalah dalammenentukan sumberkewangan yang wajar diperolehi dan yang paling penting ialah kedudukan negeri sebagai kuasaeksekutifkeatassekolahtersebut.KaedahpengumpulandatakertaskerjainidiperolehimelaluitemubualpihakpihakyangberautoritidiJabatanAgamaIslamdiNegeriSelangorkhususnyabahagianpentadbiran,sumbermanusia,kurikulumdan pengurusan sekolah. Bagaimanapun, penyelidik juga telah menemubual pegawaipegawaipersekutuan samadadiKementerianPelajaranMelaysia (KPM)dan JabatanKemajuan IslamMalaysia(JAKIM).DiKPM,pegawaibahagianpengurusansekolahdibawahJabatanPendidikanIslamdanMoral(JAPIM)menjadi rujukanpenyelidik. Jabatan ini telahdistruktur semula sekarang inidandigantikandengan Bahagian Pendidikan Islam.Manakala di JAKIM, bahagian pendidikan Islam dan UrusetiaLEPAImenjadipihakyangsangatberautoritikepadakajianpenulisanini.Informanyangditemubualadalahterdiridaripadapegawaipegawaiyangsedangberkhidmatdantelahbersaradaripadaperkhidmatan.Keduaduagabunganiniakanmemberikankelebihandalamkajianinikerana sesetengah pegawai tidak lagi terikat dengan etikadalam perkhidmatan khususnya dalammemberikan pandangan bebas. Penyelidik juga menemubual pegawai dari luar negeri ini bagimenyokong hujah yang dikemukan kerana ia bersifat pembuatan polisi yang sama. Selain daripadatemubual, penyelidikmemperolehidatadaripadadokumendokumen rasmi kerajaan termasuk aktaakta, enakmen, laporan rasmi danmemorendum untukmenguatkan kajian ini. Penyelidik juga telahmenggunakan metod observasi dengan hadir sendiri ke majlismajlis tertentu berkenaan denganpertukaranperkhidmatanini.PenyelidikmemilihnegeriSelangorsebagaisampelkajianmengenaisumbermanusiainimemandangkania merupakan sebuah negeri yang sudah maju berbanding dengan negerinegeri lain dari sudutpembangunan sekolah agama. Bagaimanapun, pertukaran dan perpindahan guru tetap berlakuwalaupunupahbagiperkhidmatanmerekasebenarnyaberadapadatahapyangmemuaskan.Sekiranyapertukaran ini berlaku di negerinegeri lain seperti Kedah, Perak, Kelantan, ia tidak mengejutkanpenyelidik kerana sudah pasti perkhidmatan yang bakal dipeolehi nanti jauh berbeza denganperkhidmatanbaruyangdiperolehidaripadaperkhidmatanpersekutuan.PERBINCAN