perlaksanaan akta keselamatan dan kesihatan pekerjaan, 1994 di

PERLAKSANAAN AKTA KESELAMATAN DAN KESIHATAN

PEKERJAAN, 1994 DI INSTITUT LATIHAN AWAM

HELMI BIN HJ. HARON

UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

PERLAKSANAAN AKTA KESELAMATAN DAN KESIHATAN

PEKERJAAN, 1994 DI INSTITUT LATIHAN AWAM

HELMI HJ. HARON

Laporan projek ini dikemukakan sebagai memenuhi sebahagian

daripada syarat penganugerahan

Ijazah Sarjana Sains (Pengurusan Fasiliti)

Fakulti Kejuruteraan dan Sains Geoinformasi

Universiti Teknologi Malaysia

JUN, 2008

DEDIKASI

Istimewa buat isteriku tercinta

Roshafima binti Rasit Ali

Semoga berkat pengorbanan dan usaha ini akan diberkati dan menjadi

dorongan buat mutiara hati kita bersama untuk lebih berjaya dizaman

mereka kelak...

Doa ayah untuk anak-anak yang tersayang..

Hannan Firdaus Iman bin Helmi,

Hannan Fathiyyah Iman binti Helmi

dan

Demi insan yang mulia dihati dan dicintai

Buat ibuku, Hjh. Sa’adiah binti Ahsan, ayahku, Hj. Haron bin Hj. Salleh,

Inilah pencapaian anakmu...

Semoga Allah murahkan rezekiku, dipanjangkan umurku

dan dipermudahkan segala urusanku agar dapat aku memberikan

yang terbaik untuk keluargaku

Amin, Amin Ya Rabbal A’Lamin..

iii

PENGHARGAAN

Alhamdulillah, bersyukur saya kehadarat Allah S.W.T kerana dengan

limpah kurnia dan rahmat-Nya dapat saya melaksanakan kajian dan penulisan saya

ini. Ucapan terima kasih yang tidak terhingga kepada pihak yang telah menghulurkan

sokongan, bantuan, kerjasama dan nasihat sama ada secara langsung atau tidak

di dalam menjayakan penulisan ini.

Penghargaan ini saya buat khusus untuk Profesor Madya Dr. Buang bin Alias,

selaku Penyelia Projek Sarjana ini di atas bimbingan, nasihat dan tunjuk ajar yang

membina sepanjang proses perlaksanaan projek dan penulisan ini dilakukan.

Tidak lupa juga kepada Penyelaras Projek Sarjana merangkap panel

Projek Sarjana, Profesor Madya Dr. Hishamuddin bin Mohd. Ali dan

En. Shahabuddin bin Abdullah selaku panel Projek Sarjana yang telah banyak

membantu dalam menjayakan penulisan ini.

Kepada Pengarah Institut Latihan Perindustrian (ILP) Pasir Gudang iaitu

En. Mazlan bin Abd. Majid, yang telah membenarkan projek ini dilakukan di institut

tersebut serta semua kakitangan dan pengajar ILP Pasir Gudang yang telah

sudi membantu menyediakan segala data-data yang diperlukan dalam menjayakan

projek ini.

Untuk rakan-rakan seperjuangan di dalam program Sarjana Sains

(Pengurusan Fasiliti) juga tidak dilupakan di atas dorongan, tunjuk ajar dan

nasihat kalian. Semoga jasa baik kamu semua diberkati Allah S.W.T.

iv

ABSTRAK

Akta 514 atau dikenali sebagai Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 telah diwartakan pada 24 Februari 1994 bertujuan untuk menjadi payung kepada semua akta yang mengawal atau mengurus keselamatan dan kesihatan di tempat kerja. Akta ini adalah berasaskan kepada beberapa prinsip. Antaranya ialah pengaturan kendiri. Menurut Akta 514, pihak majikan yang mempunyai jumlah pekerja seramai 40 orang atau lebih perlu mengadakan satu polisi dan sistem pengurusan kerja yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan pekerjaan. Bermula dengan satu polisi keselamatan dan kesihatan untuk pekerja-pekerjanya, pihak majikan juga perlu mengadakan satu jawatankuasa yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan untuk dilaksanakan. Oleh itu, satu kajian telah dilakukan di salah sebuah Institut Latihan Awam (ILA) di bawah Jabatan Tenaga Manusia, Kementerian Sumber Manusia iaitu Institut Latihan Perindustrian (ILP) Pasir Gudang, Johor bagi mengenalpasti polisi dan sistem pengurusan kerja yang berkait rapat dengan keselamatan dan kesihatan di Institut tersebut. Tiga objektif telah ditetapkan dalam kajian ini iaitu objektif pertama, mengenalpasti polisi dan sistem pengurusan kerja yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan yang dipraktikkan oleh pengurusan ILP Pasir Gudang, objektif kedua, menilai tahap keselamatan dan kesihatan ke atas pekerja ILP Pasir Gudang dan objektif ketiga, memberikan cadangan dan penambahbaikan ke atas sistem pengurusan kerja yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan di ILP Pasir Gudang. Data-data telah dikumpul melalui kaedah teoritikal, kaedah temubual dan soal selidik terhadap responden yang terdiri daripada kakitangan di Bahagian Pentadbiran dan pengajar di Bahagian Teknikal yang bekerja di ILP Pasir Gudang. Kajian teoritikal dilakukan bagi memperolehi data primer iaitu melalui jurnal dan bahan-bahan rujukan yang lain bagi membentuk soalan-soalan kepada pihak responden yang terlibat. Selain itu, kaedah analisa secara ‘cross-tab’ juga digunakan dalam kajian ini. Penemuan utama kajian ini telah dapat mengenalpasti polisi yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan di Institut tersebut dan seterusnya cadangan dan penambahbaikan ke atas sistem pengurusan kerja yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan dapat dihasilkan. Justeru itu, hasil dari kajian dapat membantu pihak pengurusan ILP Pasir Gudang dalam meningkatkan lagi tahap keselamatan dan kesihatan di Institut tersebut seperti yang dikehendaki dalam Akta 514.

v

ABSTRACT

Act 514, Act of Safety and Health of Work 1994 was a gazette out on 1994 February, 24th with the purpose of blaze the trail for every act which is control and manage the Safety and Health in working place. This Act based on some principle. One of the principles is self-regulation. According to the Act, employers which have 40 or more employees must have one policy and working management system related to the safety and health at the working place. Started with the policy of Safety and Health for their employees, employer should establish the committee which is related to the safety and health and implemented it. Thus, one research related the safety and health on the Industrial Training Institute (ITI) of Pasir Gudang (one of the Public Training Institute under Man Power Department, Ministry of Human Resource) have been made to identify the policy and working management system at the Institute. Three objectives have been setup to the research. It is to identify the policy and working management system practice in the ITI of Pasir Gudang, second objective to evaluate the level of safety and health on the employees at ITI of Pasir Gudang and third objective to give some suggestions and good things added on the working management system related to the safety and health at the Institute. The data have been collected from the respondents which are worked at the Institute (staff from administration division and lecturer form technical division) through by theoretical method, conversation method and questionnaire. Doing theoretical method is to get the premier data (from the journal and material as references) before designing the questionnaire for the respondent involved. The cross-tab analysis method is used to analyses the collecting data from the questionnaire. The research has found the policy of Safety and Health for the Institute which is the main objective in the research. Hence, the suggestions on the working management system related to the safety and health issue can be made it. Thus, from the result of the research can help the top management of ITI Pasir Gudang to enhance the level of safety and health at the institute as the Act 514 need.

vi

KANDUNGAN

BAB PERKARA MUKA SURAT

PENGAKUAN ii

DEDIKASI iii

PENGHARGAAN iv

ABSTRAK v

ABSTRACT iv

KANDUNGAN vii

SENARAI JADUAL xi

SENARAI RAJAH xiv

1 ISU PERLAKSANAAN KESELAMATAN DAN KESIHATAN

PEKERJAAN DI TEMPAT KERJA

1.1 Pendahuluan 1

1.2 Penyataan Masalah 2

1.3 Objektif Kajian 5

1.4 Skop Kajian 5

1.5 Jangkaan Hasil Daripada Kajian 6

1.6 Organisasi Bab 6

1.7 Kesimpulan 8

2 KAEDAH MELAKSANAKAN KAJIAN KES

2.1 Pengenalan 9

2.2 Proses Kajian 9

2.3 Strategi Kajian 10

2.3.1 Kaedah Mencapai Objektif Pertama 12

2.3.2 Kaedah Mencapai Objektif Kedua 13

vii

2.3.3 Kaedah Mencapai Objektif Ketiga 24

2.4 Rumusan Kajian 24

2.5 Kesimpulan 25

3 KEMALANGAN DI TEMPAT KERJA

3.1 Kemalangan di Tempat Kerja 26

3.2 Kategori Kemalangan 26

3.3 Punca-punca Kemalangan 31

3.4 Elemen Kemalangan 33

3.5 Peralatan dan Pakaian Keselamatan 36

3.6 Kesimpulan 42

4 POLISI DAN SISTEM PENGURUSAN KERJA YANG

BERKAITAN DENGAN KESELAMATAN DAN

KESIHATAN DI ILP PASIR GUDANG

4.1 Pengenalan 43

4.2 Definasi Polisi dan Sistem Pengurusan Kerja 43

4.3 Perkaitan Elemen Keselamatan Dengan Pengurusan

Aset Kerajaan Malaysia 44

4.3.1 Kepentingan Pengurusan Penyelenggaraan

Aset Kerajaan 46

4.4 Pengurusan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 47

4.5 Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994

(Akta 514) 48

4.6 Implikasi Perlaksanaan Akta Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan, 1994 51

4.7 Institut Latihan Jabatan Tenaga Manusia (ILJTM) 54

4.7.1 Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan,

Jabatan Tenaga Manusia 55

4.7.2 Objektif Dasar Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan, JTM 56

4.8 Senarai Tugas Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan,

JTM 62

viii

4.8.1 Tugas dan Tanggungjawab Organisasi Institut

Latihan Jabatan Tenaga Manusia (ILJTM) 62

4.8.2 Jawatankuasa Pengurusan Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan 64

4.8.3 Tugas dan Tanggungjawab Jawatankuasa

Keselamatan dan Kesihatan 65

4.8.4 Tugas dan Tanggungjawab Jawatankuasa Kecil

Kecemasan, Kebakaran dan Pengosongan Bangunan 67


Audit Keselamatan dan Kesihatan 67


Pertolongan Cemas 67

4.9 Analisa Polisi dan Sistem Pengurusan Kerja 68

4.10 Kesimpulan 69

5 PENILAIAN TAHAP KESELAMATAN DAN KESIHATAN

PEKERJAAN DI ILP PASIR GUDANG

5.1 Pengenalan 70

5.2 Analisa Soal Selidik Responden 71

5.3 Analisa Peratusan dan Analisa Frekuensi 72

5.3.1 Bahagian A : Analisa Demografi Responden 72

5.3.2 Taburan Bahagian tempat bertugas, Jantina, Umur,

Pendidikan dan Kursus KKP oleh Responden 73

5.4 Analisa Perbandingan Min 75

5.4.1 Bahagian B : Analisa Terhadap Elemen-elemen

Keselamatan 75

5.4.2 Purata Keseluruhan Elemen-elemen Keselamatan

di Bahagian B 94

5.5 Soalan Terbuka 95

5.5.1 Bahagian C : Pendapat dan Cadangan Mengenai

Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan di ILP

Pasir Gudang 96

5.6 Analisis Data Soalan Temubual 97

5.7 Kesimpulan 98

viiii

6 CADANGAN DAN KESIMPULAN

6.1 Pengenalan 99

6.2 Penemuan Kajian 99

6.2.1 Objektif Pertama 100

6.2.2 Objektif Kedua 100

6.2.3 Objektif Ketiga 101

6.3 Cadangan Kajian Lanjutan 103

6.4 Kesimpulan Keatas Kajian 103

RUJUKAN 104 - 105

Lampiran 106 - 155

x

SENARAI JADUAL

NO. JADUAL TAJUK MUKA SURAT

2.1 Bentuk soalan jenis terbuka 16

2.2 Skala pengukuran dalam borang soal selidik 17

2.3 Populasi pekerja ILP Pasir Gudang mengikut

Bahagian 18

2.4 Klasifikasi Skala Indeks oleh Mc Caffer dan

Majid (1997) 23

3.1 Had Maksimum Pendedahan Bunyi 39

4.1 Senarai contoh Akta dan Peraturan yang telah

diwartakan oleh Kerajaan Malaysia 48

4.2 Jumlah kes kemalangan yang berlaku di industri

mengikut sektor dari tahun 1994 hingga 2000 52

4.3 Jumlah kes kemalangan yang dilaporkan mengikut

sektor dari tahun 2001 hingga 2005 53

5.1 Edaran dan Pengembalian Borang Soal Selidik 71

5.2 Taburan Latarbelakang Responden 74

xi

5.3 Maklumbalas Responden Terhadap Soalan 1 77

5.4 Rumusan Analisa Pandangan Responden ke atas

Polisi Keselamatan Mengikut Bahagian 79


Jawatankuasa Keselamatan Mengikut Bahagian 81


Langkah-langkah Keselamatan Mengikut

Bahagian 83


Peralatan dan Kemudahan Keselamatan Mengikut

Bahagian 85


Program dan Latihan Keselamatan Mengikut

Bahagian 87


Audit, Pemeriksaan dan Penilaian Keselamatan

Mengikut Bahagian 89


Promosi Keselamatan Mengikut Bahagian 91


Kebajikan Pekerja Mengikut Bahagian 93

5.12 Kedudukan dan Klasifikasi Kajian Bagi Setiap

Elemen Keselamatan di Bahagian B Mengikut

Skala Indeks 95

xii

5.21 Rumusan Analisa Data Temubual 97

xiii

SENARAI RAJAH

NO. RAJAH TAJUK MUKA SURAT

2.1 Carta Alir Metodologi Kajian 11

2.2 Proses Pengumpulan Data Temubual 20

3.1 Syarat Kebakaran 29

4.1 Carta organisasi ILP Pasir Gudang 60

4.2 Carta organisasi Jawatankuasa Keselamatan

dan Kesihatan di ILP Pasir Gudang 61

5.1 Perbandingan Min Bagi Soalan 2 78







xiv


5.9 Perbandingan Min Bagi Elemen-elemen

Keselamatan 94

xv

BAB 1

ISU PERLAKSANAAN KESELAMATAN DAN

KESIHATAN PEKERJAAN DI TEMPAT KERJA

1.1 Pendahuluan

Para pekerja adalah antara aset penting negara dan menjadi tulang belakang

proses pembangunan dimana tanpa sumbangan mereka, pembangunan ekonomi dan

sosial tidak akan tercapai. Justeru itu, usaha-usaha sentiasa dijalankan bagi

memastikan keselamatan dan kesihatan pekerja-pekerja tidak terjejas. Pekerja yang

tidak sihat, tidak dapat menyumbangkan kepada produktiviti diri atau perusahaan

atau negaranya.

Keperihatinan dan komitmen pihak Kerajaan Malaysia untuk meningkatkan

tahap keselamatan dan kesihatan pekerja dapat dilihat dengan penguatkuasaan

undang-undang seperti Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994. Sebuah

Institut Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan Negara (NIOSH) telah ditubuhkan

kerajaan adalah bertujuan untuk menjalankan aktiviti penyelidikan dan pembangunan,

memberi khidmat teknik dan kepakaran, dan menyediakan latihan kepada

pekerja-pekerja di dalam bidang keselamatan dan kesihatan mereka (Mahathir

Mohamad, 1994).

Dengan penubuhan NIOSH, pihak Kerajaan Malaysia berharap agar para

pekerja di pelbagai sektor di negara ini akan lebih peka terhadap isu keselamatan dan

kesihatan sewaktu melaksanakan tugasan yang diberi di tempat kerja. Kesedaran

tentang isu keselamatan dan kesihatan di tempat kerja seharusnya telah diambil

tindakan yang sewajarnya oleh pihak majikan terhadap para pekerja mereka agar

lebih peka kepada masalah yang akan timbul dan boleh mendatangkan kemudaratan

sekiranya tidak ada langkah awal bagi menangani masalah tersebut.

1.2 Penyataan Masalah

Pendidikan tentang aspek-aspek keselamatan dan kesihatan pekerjaan

perlulah bermula diperingkat awal usia kanak-kanak lagi. Ini bermakna ibu bapa

haruslah memberikan kesedaran tentang aspek keselamatan dan kesihatan kepada

anak-anak mereka bermula dari rumah hingga ke pendidikan anak-anak di peringkat

persekolahan oleh guru-guru dan seterusnya hingga ke peringkat tinggi pendidikan

iaitu di institusi pengajian tinggi.

Langkah-langkah keselamatan dan kesihatan pekerjaan hendaklah diterapkan

dalam pembelajaran anak-anak sama ada secara formal atau tidak formal bermula

dari rumah ke peringkat sekolah dan seterusnya ke peringkat pengajian tinggi.

Perkara ini adalah amat penting kerana isu kemalangan dan kecederaan yang berlaku

di premis sekolah ada dipaparkan dalam media dimana insiden dan kemalangan ini

melibatkan guru, pekerja sekolah dan juga pelajar.

Sebagai contoh bagi isu keselamatan, kejadian yang pernah berlaku di Sungai

Siput, Perak di mana 12 orang pelajar cedera dan 3 daripadanya cedera parah apabila

dihempap tembok konkrit penghadang tanah sepanjang 10 meter yang runtuh.

Kejadian ini berlaku kira-kira jam 10.45 pagi sewaktu pelajar tersebut menyertai

sukaneka di sebuah padang permainan di Sekolah Rendah Kebangsaan Methodist

(Utusan Malaysia, 15/09/2006).

Pengajaran yang boleh diperolehi dari kejadian tersebut adalah pihak majikan

(syarikat kontraktor yang terlibat dalam kerja-kerja pembinaan tersebut) yang

dilantik oleh pihak berkuasa (pengurusan sekolah) perlu memastikan setiap hasil

kerja yang dilakukan oleh pekerja mereka (pekerja syarikat kontraktor) tidak akan

mendatangkan insiden kemalangan kepada pihak yang lain (pelajar, guru dan

2

masyarakat setempat) kerana sebagai ibu bapa, sudah tentu mereka mahu

memastikan keselamatan dan kesihatan anak-anak mereka terjamin ketika berada di

sekolah (Lee Lam Thye, 2007).

Selain isu keselamatan, isu kesihatan juga tidak diberikan perhatian oleh

pihak pengurusan sekolah dimana aspek kebersihan persekitaran sekolah

terutamanya di sekitar luar kawasan sekolah juga tidak diberikan penekanan yang

serius. Sebagai contoh, salah sebuah sekolah rendah di Selayang, Selangor yang

terletak di tepi jalan utama mempunyai persekitaran yang tidak bersih terutamanya di

bahagian kawasan belakang sekolah yang tidak berpagar dan kotor dengan sampah-

sarap yang memenuhi longkang-longkang. Ini menyebabkan pengaliran air tidak

sempurna dan menjadi tempat pembiakan nyamuk pula (Utusan Malaysia,

23/04/1999).

Dari contoh yang diberikan, ia memberikan gambaran bahawa terdapat juga

sesetengah pengurusan sekolah yang tidak peka kepada masalah isu kesihatan.

Perkara ini adalah sangat serius kerana sekolah merupakan tempat di mana guru-guru

bekerja dan memberikan ilmu pengetahuan kepada pelajar mereka sendiri. Sekiranya

kawasan persekitaran sekolah tidak bersih, maka masalah persekitaran yang kurang

selesa akan wujud dan masalah kesihatan pula akan berlaku kepada penghuni yang

berada di dalam kawasan sekolah dan seterusnya kepada masyarakat setempat yang

berada di luar kawasan sekolah tersebut.

Perkara ini membuktikan bahawa isu keselamatan dan kesihatan tidak

boleh dipisahkan dimana-mana tempat kerja samada di sektor pendidikan,

perindustrian dan pertanian. Menurut Akta 514, Akta Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan 1994 telah meletakkan tanggungjawab keselamatan dan kesihatan

pekerjaan semasa bekerja kepada pihak majikan dimana pihak majikan hendaklah

mewujudkan sebuah Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (JKKP)

yang dipengerusikannya sendiri di tempat kerja sekiranya jumlah pekerjanya adalah

seramai 40 orang pekerja atau lebih. Menurut akta tersebut, majikan adalah satu

pihak yang mewujudkan suatu risiko dan pekerja adalah satu pihak yang bekerja

dengan risiko tersebut (Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994).

3

Ia membawa maksud bahawa majikan bukan hanya bertanggungjawab

sekiranya berlaku sesuatu kemalangan, malah majikan juga bertanggungjawab untuk

mencegah kemalangan. Perundangan sebenarnya memerlukan majikan mangambil

usaha dan tindakan untuk memastikan kemalangan tidak berlaku. Bagi memastikan

penguatkuasaan Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 ini dijalankan

seperti yang terkandung dalam Seksyen 16, Bahagian IV, kewajipan untuk

membentuk dasar keselamatan dan kesihatan yang berbunyi:

“Kecuali dalam apa-apa hal yang ditetapkan, adalah menjadi kewajipan

tiap-tiap majikan dan tiap-tiap orang yang bekerja sendiri untuk menyediakan dan

seberapa kerap yang sesuai mengkaji semula pernyataan bertulis dasar amnya

berkenaan dengan keselamatan dan kesihatan pekerja-pekerjanya semasa bekerja

dan organisasi dan perkiraan yang sedang berkuatkuasa bagi menjalankan dasar itu,

dan membawa pernyataan dan apa-apa kajian semulanya kepada perhatian kesemua

pekerjanya.”..

(Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, 1994, muka surat 10)

Pihak majikan perlu membangunkan satu sistem kerja dan pengurusan yang

cekap serta kemas melalui dasar keselamatan dan kesihatan yang dibentuk bagi

menangani perkara-perkara berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan pekerjaan.

Bermula dengan satu polisi keselamatan dan kesihatan untuk pekerja-pekerjanya,

pihak majikan juga perlu mengadakan satu jawatankuasa yang berkaitan dengan

keselamatan dan kesihatan untuk dilaksanakan.

Sebagai sebuah Institut Latihan Awam (ILA) di bawah Jabatan Tenaga

Manusia, Kementerian Sumber Manusia, Institut Latihan Perindustrian (ILP) Pasir

Gudang, Johor tidak terkecuali dari memikul tanggungjawab dalam

menguatkuasakan Akta 514, Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994

kerana kemalangan dan wabak penyakit boleh berlaku pada bila-bila masa tanpa

disedari sekiranya tidak di ambil langkah berjaga-jaga di peringkat awal. Oleh itu,

seharusnya satu sistem pengurusan kerja yang berkait rapat dengan keselamatan dan

kesihatan telah dibuat dan diadakan oleh pihak Institut bagi menangani isu yang

berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan di Institut tersebut.

4

Sehingga kini, tiada kajian yang dibuat berhubung dengan isu yang berkaitan

dengan keselamatan dan kesihatan di Institut tersebut. Oleh itu, disertasi ini adalah

untuk menumpukan kepada keberkesanan sistem pengurusan kerja yang berkaitan

dengan pengurusan keselamatan dan kesihatan pekerjaan yang diamalkan oleh ILP

Pasir Gudang beserta dengan polisi-polisi keselamatan dan kesihatan yang sedia ada

untuk pekerjanya seperti yang dikehendaki dalam Akta 514, Akta Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan 1994.

1.3 Objektif Kajian

Berdasarkan kepada isu-isu yang dikemukakan dalam bahagian pengenalan

sebelum ini, objektif kajian yang telah ditetapkan adalah seperti berikut:-

i. Mengenalpasti polisi dan sistem pengurusan kerja yang berkaitan

dengan keselamatan dan kesihatan yang dipraktikkan oleh pengurusan

ILP Pasir Gudang;

ii. Menilai tahap keselamatan dan kesihatan pekerjaan ke atas pekerja ILP

Pasir Gudang; dan

iii. Memberikan cadangan dan penambahbaikan ke atas sistem pengurusan

kerja yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan di ILP Pasir

Gudang.

1.4 Skop Kajian

Skop bagi kajian yang dijalankan adalah seperti berikut:-

i. Kajian ini hanya difokuskan di Institut Latihan Perindustrian (ILP),

Jalan Gangsa, 81700 Pasir Gudang, Johor; dan

5

ii. Pengedaran borang soal selidik hanya akan difokuskan kepada semua

pekerja di ILP Pasir Gudang, Johor iaitu kakitangan di Bahagian

Pentadbiran dan pengajar di Bahagian Teknikal.

1.5 Jangkaan Hasil Daripada Kajian

Daripada kajian ini, polisi dan sistem pengurusan kerja dari aspek

keselamatan dan kesihatan yang diamalkan oleh ILP Pasir Gudang dapat dikenalpasti.

Justeru itu, potensi untuk mempertingkatakan tahap keselamatan dan kesihatan yang

sedia ada dapat dikenali. Hasil ini bukan sahaja dapat memberikan manfaat kepada

pihak ILP Pasir Gudang malah boleh menjadi contoh kepada Institut Latihan

Jabatan Tenaga Manusia (ILJTM) yang lain di bawah Kementerian Sumber

Manusia seterusnya meningkatkan tahap keselamatan dan kesihatan pekerjaan

negara secara amnya.

1.6 Organisasi Bab

Dalam kajian ini, terdapat enam bab akan diwujudkan secara berperingkat

dan berikut adalah deskripsi tentang bab-bab yang terkandung di dalam kajian ini:

a) Bab 1 : Isu Perlaksanaan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan

Di Tempat Kerja

Bab ini akan menerangkan serba ringkas tentang latarbelakang kajian kes

selain membincangkan isu yang timbul di kawasan kajian dalam penyataan masalah.

Selain itu, bab ini juga dinyatakan sekali tentang objektif kajian yang cuba dicapai,

matlamat skop kajian, jangkaan hasil daripada kajian yang dibuat dan huraian

ringkasan tentang bab-bab lain yang terkandung di dalam laporan ini.

6

b) Bab 2 : Kaedah Melaksanakan Kajian Kes

Bab ini akan menerangkan serba ringkas tentang kaedah untuk menjalankan

kajian yang dibuat bagi mencapai setiap objektif kajian.

c) Bab 3 : Kemalangan Di Tempat Kerja

Bab ini akan menerangkan tentang kategori kemalangan, punca-punca

kemalangan, elemen kemalangan dan kepentingan peralatan serta pemakaian

keselamatan bagi mengelakkan kemalangan berlaku di tempat kerja.

d) Bab 4 : Polisi dan Sistem Pengurusan Kerja Yang Berkaitan Dengan

Keselamatan dan Kesihatan Di ILP Pasir Gudang

Bab ini akan menerangkan tentang kajian yang akan dibuat bagi

membolehkan objektif yang pertama dicapai. Oleh itu, polisi dan sistem pengurusan

kerja akan dapat dikenalpasti.

e) Bab 5 : Penilaian Tahap Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan

Di ILP Pasir Gudang

Bab ini akan membincangkan tentang hasil kajian yang akan dibuat

berdasarkan kepada data yang diperolehi pengedaran dari Borang Soal Selidik

kepada pihak responden. Data yang diambil adalah untuk memenuhi objektif yang

kedua.

f) Bab 6 : Cadangan dan Kesimpulan

Bab ini akan membincangkan tentang kesimpulan, cadangan

penambahbaikan dari hasil kajian yang telah dibuat berdasarkan kepada keputusan

dan perbincangan dalam Bab 4 dan Bab 5 dan seterusnya cadangan kajian lanjutan.

Bab ini adalah untuk memenuhi objektif yang ketiga.

7

1.7 Kesimpulan

Secara keseluruhannya, bab ini adalah untuk menjelaskan tentang kajian yang

akan dilaksanakan. Ia merupakan rangka kajian yang akan dijadikan sebagai

panduan bagi perlaksanaan kajian ini untuk mencapai objektif-objektif berdasarkan

kepada isu yang timbul.

8

BAB 2

KAEDAH MELAKSANAKAN KAJIAN KES

2.1 Pengenalan

Kaedah melaksanakan kajian kes menerangkan tentang proses-proses dan

peringkat yang terlibat dalam pengumpulan data. Sebelum sesuatu penganalisaan

dilakukan, data-data yang berkaitan perlulah dikumpulkan terlebih dahulu bagi

memudahkan kajian seterusnya dibuat. Bab ini akan menerangkan mengenai

pendekatan atau metodologi yang digunakan untuk pengumpulan dan menganalisa

data yang diperolehi. Seterusnya bab ini juga akan menjelaskan tentang teknik

penganalisaan data yang sesuai dan berkaitan.

2.2 Proses Kajian

Proses kajian adalah dengan mengikuti langkah-langkah berikut:-

a) Memahami apakah perkara yang dikaji dan seterusnya mengenalpasti

pernyataan yang berkaitan;

b) Membuat kajian literatur untuk memahami bagaimana pendekatan yang

dilakukan dalam mengendalikan sesuatu perkara;

c) Mendapatkan dan mengumpul data dengan keadaan terkawal dan

sempurna ke arah mencapai keputusan yang tepat;

d) Menganalisa data dengan tepat dan bersesuaian dengan perkara-perkara

yang hendak dikenalpasti dan dikaji; dan

e) Merumus dan membuat kesimpulan serta cadangan.

Proses-proses tersebut adalah pendekatan asas yang digunakan di dalam

melaksanakan kajian ini. Ia adalah bertujuan untuk mengelakkan kajian tersasar

daripada objektif asal. Peringkat-peringkat tersebut adalah mengikut keutamaan

dan mudah untuk perlaksanaan kajian dari peringkat awal hingga akhir. Secara

ringkasnya, kaedah penulisan kajian ini dapat ditunjukkan dalam Rajah 2.1.

Bagi mengenalpasti pendekatan kaedah kajian yang sesuai digunakan,

objektif kajian perlulah dikenalpasti terlebih dahulu dan objektif kajian ini adalah:-

iv. Mengenalpasti polisi dan sistem pengurusan kerja yang berkaitan

dengan keselamatan dan kesihatan yang dipraktikkan oleh pengurusan

ILP Pasir Gudang, Johor;

v. Menilai tahap keselamatan dan kesihatan pekerjaan ke atas pekerja ILP

Pasir Gudang; dan

vi. Memberikan cadangan dan penambahbaikan ke atas sistem pengurusan

kerja yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan di ILP Pasir

Gudang, Johor.

2.3 Strategi Kajian

Pemilihan kaedah kajian yang sesuai adalah penting untuk memastikan kajian

berjalan dengan lancar. Semua data dan maklumat yang diperlukan untuk mencapai

objektif kajian sebagaimana yang telah digariskan dapat diperolehi melalui kajian

yang terperinci dan teratur. Tujuananya adalah untuk memastikan agar segala data

dan maklumat yang diperolehi dapat dikumpulkan dan dianalisa dengan jelas dan

tepat tanpa menimbulkan sebarang keraguan.

10

Rajah 2.1 : Carta Alir Metodologi Kajian

CADANGAN DAN KESIMPULAN

Peringkat Ketiga

PENYATAAN MASALAH

ILP Pasir Gudang tidak terkecuali dari berlaku kemalangan

sewaktu latihan sedang berlangsung. Oleh yang demikian,

kajian ini akan mengenalpasti sistem pengurusan kerja yang

berkait rapat dengan keselamatan dan kesihatan telah

diadakan oleh pihak Institut bagi menangani isu yang

berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan di tempat kerja.

Peringkat Pertama KAJIAN LITERATUR

Mengenalpasti polisi dan sistem pengurusan kerja

yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan yang

dipraktikkan oleh pengurusan ILP Pasir Gudang, Johor.

PENGUMPULAN DATA

Peringkat Kedua

BORANG SOAL SELIDIK TEMUBUAL

ANALISIS KAJIAN

PENGENALAN KEPADA KAJIAN

11

Selain itu, perjumpaan dengan pegawai yang bertanggungjawab tentang hal

ehwal keselamatan dan kesihatan pekerjaan dan pekerja-pekerja di ILP Pasir Gudang

telah diadakan. Pengumpulan data telah dibuat melalui borang soal selidik dan

temubual. Data-data yang diperolehi dan diterima telah dikumpul, disusun dan

dianalisa bersesuaian dengan objektif dan skop kajian. Beberapa jadual dan

gambarajah telah digunakan untuk memberi gambaran yang lebih jelas tentang data-

data yang diperolehi. Bagi mengawal kualiti pengumpulan data, disertasi ini telah

difokuskan ke atas tiga peringkat kajian sebagaimana yang telah dinyatakan di atas.

2.3.1 Kaedah Mencapai Objektif Pertama

Peringkat pertama kajian mengandungi dua proses seperti berikut:

i) Kajian Literatur; dan

ii) Pengumpulan Data.

i) Kajian Literatur

Bagi mencapai objektif yang pertama, sumber utama maklumat dan data bagi

kajian ini adalah untuk mengenalpasti isu yang berlaku melalui pengumpulan

dokumentasi dan kajian teoritikal seperti penggunaan pelbagai rujukan ke atas buku-

buku dan penerbitan (jurnal) telah digunakan untuk mendapatkan maklumat-

maklumat terkini yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan di tempat kerja.

Pendekatan ini digunakan untuk mendapatkan kesahihan dan ketepatan maklumat-

maklumat yang diperolehi.

Oleh itu di dalam Bab 4, dasar tersebut telah dilihat samada ianya mematuhi

kehendak dalam Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, 1994 atau tidak melalui

syarat pematuhan yang terkandung di dalam Seksyen 16 dan juga penubuhan

Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan di dalam Seksyen 30 dan 31,

Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994. Hasil dari kajian literatur di

peringkat awal ini telah membolehkan pengumpulan data kajian ini dapat dicapai.

12

ii) Pengumpulan Data

Sebagai salah sebuah Institut Latihan Awam dibawah Kerajaan Malaysia

yang menjadi peneraju dalam bidang latihan kemahiran, ILP Pasir Gudang

yang diletakkan dibawah Jabatan Tenaga Manusia seharusnya telah mempunyai

Dasar atau Polisi Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan. Data dan maklumat yang

diperolehi dari penggunaan pelbagai rujukan yang berkaitan dengan kajian adalah

untuk memudahkan proses penganalisaan kajian yang dibuat. Antara kaedah atau

teknik yang digunakan adalah kaedah pencarian dan pengumpulan data. Data-data

yang diperolehi adalah melalui hasil dari kajian literatur sebagai persediaan

awal bagi membolehkan kajian soal selidik dan temubual dibuat ke atas responden

diperingkat seterusnya.

2.3.2 Kaedah Mencapai Objektif Kedua

Peringkat kedua kajian mengandungi tiga proses seperti berikut:

i) Kajian Soal Selidik;

ii) Kajian Temubual; dan

iii) Teknik dan Kaedah Analisis Data

Bagi mencapai objektif yang kedua, kaedah kajian yang dijalankan adalah

melalui pengedaran borang soal selidik dan temubual ke atas responden untuk

mendapatkan data-data bagi mencapai objektif tersebut. Maklumbalas daripada

pekerja ILP Pasir Gudang yang terdiri daripada kakitangan di Bahagian Pentadbiran

dan pengajar di Bahagian Teknikal merupakan salah satu kaedah di dalam kajian ini

untuk mendapatkan input tentang tahap keselamatan dan kesihatan pekerjaan yang

dilaksanakan oleh pekerja ILP Pasir Gudang. Kaedah kajian temubual adalah untuk

mengetahui sejauhmana kefahaman responden berhubung pengetahuan dan isu-isu

yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan pekerjaan di tempat kerja mereka.

Kaedah ini telah dijalankan sewaktu borang soal selidik diedarkan kepada responden.

13

i) Kajian Soal Selidik

Di peringkat ini, borang soal selidik ini telah diadaptasi dari hasil kajian yang

telah dijalankan oleh Ahmad Zainoreen (2006), bertajuk ‘Amalan Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan Di Telekom Malaysia Berhad’. Secara ringkas tentang kajian

yang telah dijalankan oleh Ahmad Zainoreen (2006) adalah untuk mengenalpasti

polisi dan sistem kerja yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan yang

diamalkan oleh Telekom Malaysia Berhad serta dibuat perbandingan dengan Akta

Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan.

Namun begitu, hanya butiran penting sahaja yang diambil dan dimuatkan

didalam borang soal selidik khusus untuk diedarkan kepada responden dalam kajian

ini. Penyediaan soal selidik ini adalah termasuk membentuk struktur borang soal

selidik, penghasilan borang soal selidik, cara pengedaran dan pengumpulan semula

soal selidik serta mengenalpasti responden yang disasarkan.

a) Fungsi Kajian Soal Selidik

Kajian soal selidik dibentuk untuk mendapatkan maklumbalas daripada

responden tentang tahap keselamatan dan kesihatan pekerjaan yang dilaksanakan

oleh pengurusan ILP Pasir Gudang. Kajian soal selidik ini dilakukan untuk

mendapatkan pandangan responden mengenai objektif kajian yang telah ditetapkan.

b) Struktur Kajian Soal Selidik

Borang soal selidik yang diedarkan telah membantu dalam proses

pengumpulan data yang diperlukan dalam membuat analisis kajian bagi mengetahui

dan mengenalpasti sejauhmana tahap keselamatan dan kesihatan pekerjaan yang

dilaksanakan oleh pengurusan ILP Pasir Gudang. Disini, Akta Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan 1994 telah dijadikan sebagai panduan dan rujukan dimana akta

ini memainkan peranan yang penting di dalam menangani isu-isu yang timbul.

Umumnya, borang soal selidik dalam kajian ini adalah ringkas dan telah

dibahagikan tiga bahagian iaitu :

14

a) Bahagian latarbelakang responden;

b) Bahagian elemen-elemen keselamatan; dan

c) Bahagian pendapat dan cadangan daripada responden.

c) Rangka Borang Soal Selidik

Rangka borang soal selidik ini diwujudkan dengan menggunakan rangka

soalan yang mudah difahami, ringkas dan jelas. Faktor ini adalah penting supaya

responden mudah menjawab segala soalan yang dikemukakan dan jawapan yang

dipadankan bagi memenuhi objektif kajian. Soalan-soalan yang dirangka adalah

merujuk kepada objektif kajian. Penerangan mengenai rangka borang soal selidik

secara umumnya adalah seperti berikut :

i) Bahagian A : Latarbelakang responden

Bahagian ini adalah bahagian permulaan soal selidik yang mengkaji

tentang latarbelakang responden bagi mengenali profail atau kumpulan

responden yang menjawab borang soal selidik. Soalan yang dikemukakan

adalah secara umum dan tidak melibatkan soalan yang bersifat peribadi.

ii) Bahagian B : Elemen-elemen keselamatan

Bahagian ini adalah kajian ke atas tahap keselamatan dan kesihatan

pekerjaan yang telah dilaksanakan oleh pengurusan ILP Pasir Gudang ke atas

pekerjanya. Soalan yang dikemukakan adalah untuk melihat sejauhmana

tahap keselamatan dan kesihatan pekerjaan oleh responden yang bekerja di

ILP Pasir Gudang.

iii) Bahagian C : Pendapat dan Cadangan

Bahagian ini adalah untuk mendapatkan komen atau pendapat dan

cadangan dari pihak responden berhubung isu-isu keselamatan dan kesihatan

pekerjaan yang timbul bagi tujuan penambahbaikan sistem yang ada.

15

d) Format Borang Soal Selidik

Di Bahagian A borang soal selidik, bentuk soalan soal selidik ini adalah

seperti di Jadual 2.1 dan soal selidik yang dikemukan kepada responden adalah

berbentuk pilihan untuk dikenalpasti berdasarkan kepada keadaan yang hampir

dengan diri responden itu sendiri seperti berikut :

i) Bahagian;

ii) Jantina;

iii) Status Perkahwinan;

iv) Umur;

v) Tahap Pendidikan;

vi) Menghadiri Kursus Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (KKP); dan

vii) Kemalangan di tempat kerja.

Jadual 2.1 : Bentuk soalan jenis terbuka

Bahagian A

Latar belakang responden Jawatan :

Bahagian :

Sila tandakan ( √ )

1. Jantina : i. Lelaki ( ) ii. Perempuan ( )

2. Status Perkahwinan : i. Bujang ( ) ii. Berkahwin ( ) iii. Janda/Duda ( )

3. Umur : i. Bawah 19 tahun ( ) ii. 20 – 29 tahun ( ) iii. 30 – 39 tahun ( ) iv. 40 – 49 tahun ( ) v. 50 tahun dan keatas ( )

4. Tahap pendidikan : i. Sekolah ( ) ii. Kolej/Politeknik/Universiti ( ) iii. Lain-lain ( ) : (Sila nyatakan)

5. Pernah mengikuti mana-mana Kursus Keselamatan dan Kesihatan

( ) Ya ( ) Tidak

6. Pernah mengalami kemalangan semasa bekerja

( ) Ya Sila nyatakan: ( ) Tidak

16

Di Bahagian B borang soal selidik, elemen-elemen keselamatan yang

disentuh adalah seperti berikut :

i. Pengetahuan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan;

ii. Polisi Keselamatan;

iii. Jawatankuasa Keselamatan;

iv. Langkah-langkah Keselamatan;

v. Peralatan dan Kemudahan Keselamatan;

vi. Program dan Latihan Keselamatan;

vii. Audit, Pemeriksaan dan Penilaian Keselamatan;

viii. Promosi Keselamatan; dan

ix. Kebajikan Pekerja.

Kaedah yang digunakan adalah kaedah jangkaan kuantitatif digunakan untuk

tujuan mengkaji pandangan responden mengenai tahap keselamatan dan kesihatan

pekerjaan yang dilaksanakan oleh pengurusan ILP Pasir Gudang. Dalam kaedah ini,

responden perlu membuat penilaian dan pemilihan ke atas setiap soalan yang

disenaraikan berdasarkan kepada lima titik kepekaan seperti yang ditunjukkan dalam

Jadual 2.2.

Jadual 2.2 : Skala pengukuran dalam borang soal selidik

Skor Pandangan Responden

1 Sangat Tidak Memuaskan

2 Tidak Memuaskan

3 Sederhana

4 Memuaskan

5 Sangat Memuaskan

Jadual 2.2 di atas menunjukkan skala 1 hingga 5 yang digunakan untuk

mengukur pandangan responden iaitu kakitangan di Bahagian Pentadbiran dan

pengajar di Bahagian Teknikal. Skala (1) memberi maksud pandangan yang

Sangat Tidak Memuaskan, (2) untuk Tidak Memuaskan, (3) untuk Sederhana, (4)

untuk Memuaskan dan (5) untuk Sangat Memuaskan.

17

e) Mengenalpasti Jenis Responden

Responden yang telah dikenalpasti bagi kajian ini adalah kakitangan di

Bahagian Pentadbiran dan pengajar di Bahagian Teknikal yang bekerja di ILP Pasir

Gudang sahaja.

f) Pengedaran dan Penerimaan Borang Soal Selidik

Pengedaran borang soal selidik telah dibuat kepada semua kakitangan

di Bahagian Pentadbiran seramai 12 orang dan pengajar di Bahagian Teknikal

seramai 70 orang menjadikan jumlah pekerja ILP Pasir Gudang seramai 82 orang

seperti yang ditunjukkan dalam Jadual 2.3. Bagi memastikan kajian ini mendapat

kerjasama dan berjalan dengan lancar, kaedah pertemuan secara individu telah

dilakukan dalam perlaksanaan pengedaran dan penerimaan borang soal selidik.

Secara keseluruhan, sebanyak 82 set borang soal selidik telah diedarkan

kepada pihak responden tetapi hanya 50 set borang soal selidik yang berjaya di

kumpulkan. Ini adalah kerana terdapat responden yang terpaksa menghadiri kursus

yang panjang pada keesokan hari antara 2 hingga 9 minggu. Proses ini mengambil

masa 3 hari sahaja untuk diselesaikan sepenuhnya termasuk kajian melalui temubual.

Jadual 2.3 : Populasi pekerja ILP Pasir Gudang mengikut Bahagian

Bahagian Jenis Pekerja Populasi

Pentadbiran Kakitangan 12

Teknikal Pengajar 70

ii) Kajian Temubual

Objektif utama kajian temubual yang dilakukan adalah untuk mendapatkan

maklumat daripada pihak responden berhubung pelaksanaan keselamatan dan

18

kesihatan pekerjaan yang dilaksanakanoleh pengurusan ILP Pasir Gudang. Dalam

menjalankan kajian temubual ini, terdapat beberapa proses yang perlu diberi

perhatian iaitu :

a) Mengenalpasti pihak atau orang perseorangan yang hendak

di temubual;

b) Menentukan objektif temubual dilakukan;

c) Persediaan untuk menemubual;

d) Melaksanakan temubual;

e) Menyimpan maklumat temubual; dan

f) Menilai hasil temubual.

a) Mengenalpasti pihak atau orang perseorangan yang hendak di temubual

Sebelum melaksanakan temubual, pihak yang terlibat perlu dikenalpasti

termasuk orang yang hendak ditemubual. Berdasarkan kepada kajian yang

dijalankan, pihak yang perlu ditemubual adalah di Bahagian Pentadbiran (kakitangan)

dan di Bahagian Teknikal (pengajar).

b) Menentukan objektif temubual dilakukan

Setelah pihak responden yang akan ditemubual telah dikenalpasti, mereka

hendaklah diberitahu mengenai objektif sesi temubual ini dilakukan. Sesi ini lebih

kepada bentuk perbincangan dan soal jawab antara pihak responden dengan penulis

yang berkaitan dengan tahap perlaksanaan keselamatan dan kesihatan pekerjaan di

ILP Pasir Gudang.

c) Persediaan untuk menemubual

Bagi menjalankan proses temubual, temujanji perlu dilakukan terlebih dahulu

dengan pihak yang terlibat. Soalan-soalan yang hendak dikemukakan juga perlu

disediakan supaya mudah difahami dan dijawab untuk menjimatkan masa.

19

d) Melaksanakan temubual

Proses temubual yang dijalankan tidak mengambil masa yang terlalu lama.

Perkara-perkara yang hendak dibincangkan telah ditentukan semasa proses

pembentukan objektif temubual dan ia adalah penting kerana responden yang hendak

ditemubual kemungkinan mempunyai tugas-tugas penting yang harus dilaksanakan

ketika itu. Di dalam proses ini, catitan ringkas perlu dibuat agar memudahkan

penilaian semula dalam kajian ini.

e) Menyimpan maklumat temubual

Segala maklumat atau data yang telah diperolehi melalui kajian temubual

mesti disimpan sebagai salah satu punca data utama.

f) Menilai hasil temubual

Penilaian hasil temubual adalah melalui pengumpulan data. Terdapat proses

yang perlu dilalui di mana ia dapat dilihat sepertimana Rajah 2.2.

Rajah 2.2 : Proses Pengumpulan Data Temubual

Sumber : Zanariah (2007)

Mengenalpasti pihak atau orang perseorangan yang hendak di temubual

Menentukan objektif temubual dilakukan

Persediaan untuk menemubual

Melaksanakan temubual

Menyimpan maklumat temubual

Menilai hasil temubual

20

iii) Teknik dan Kaedah Analisa Data

Bagi mencapai objektif yang kedua, kaedah statistik yang diaplikasikan bagi

menganalisa data yang diterima ialah dengan menggunakan analisa deskriptif,

analisa frekuensi dan analisa kandungan.

a) Analisa Deskriptif Melalui Perbandingan Kuantitatif

Bagi proses memperolehi data-data, analisa deskriptif melalui perbandingan

dan penilaian telah dilakukan. Analisa deskriptif adalah salah satu daripada analisa

awalan yang boleh digunakan untuk mendapatkan gambaran secara kasar dan

menyeluruh mengenai data yang telah dikumpulkan. Data-data ini akan diterangkan

dan diringkaskan dalam bentuk yang paling mudah untuk difahami. Analisa ini

menggunakan kaedah kuantitatif di mana data-data soal selidik dianalisa secara

frekeunsi. Pendekatan analisa adalah dengan menggunakan Penskalaan Likert.

i) Analisa Penskalaan Likert

Analisa ini memerlukan responden memberikan pertimbangan dan

pandangan mereka kepada beberapa jawapan yang telah diberikan skala

tertentu. Menurut Aaker dan Day (1990) dalam Zanariah (2007), analisa ini

kadangkala dikenali juga dengan analisa jumlah yang mana setiap responden

akan dijumlahkan untuk mendapatkan jumlah yang besar. Secara umumnya,

soalan-soalan yang dikemukakan perlu mendapat persetujuan dari pihak

responden melalui tahap kepuasan dan pandangan tentang sesuatu perkara.

Penskalaan Likert ini mengandungi jawapan-jawapan yang

dibahagikan kepada 5 dan setiap satu akan diberi skor dalam bentuk nombor

di mana skor 1 adalah skor yang terendah atau Sangat Tidak Memuaskan

dengan pendapat dan skor 5 adalah skor yang tertinggi atau Sangat

Memuaskan seperti di Jadual 2.2. Di dalam kajian ini, nilaian tersebut dibuat

bagi mengetahui kefahaman dan pandangan responden ke atas tahap

keselamatan dan kesihatan pekerjaan ke atas pekerja di ILP Pasir Gudang.

21

Contoh penggunaan borang ini dapat dilihat pada lampiran soal selidik yang

disertakan.

Apabila soalan-soalan ini telah dijawab oleh pihak responden, jumlah

skor akan diambilkira. Jumlah skor yang diperolehi ini bergantung kepada

pandangan responden yang berlainan pendapat. Secara keseluruhannya,

jumlah skor akan dijumlahkan dan dibahagikan semula dengan jumlah

responden yang memberikan maklumbalas bagi mendapatkan min atau purata

skor tersebut. Seterusnya, analisa perbandingan bagi setiap skor min yang

diperolehi dijalankan bagi mendapatkan jawapan kepada objektif yang kedua.

ii) Analisa Frekuensi

Hasil daripada pengumpulan data tersebut akan dijadualkan dan

diproses dengan menggunakan perisian komputer “Statistical Package for

Social Science (SPSS)” untuk memudahkan analisa frekuensi dilaksanakan.

Analisa frekuensi ini digunakan untuk mengenalpasti kekerapan

sesuatu perkara yang berlaku di dalam taburan data (Ibrahim Atan, (2003)

dalam Zanariah (2007). Kaedah ini boleh dilakukan secara manual atau

dengan menggunakan SPSS. Jawapan yang mempunyai kekerapan yang

tinggi menunjukkan pilihan jawapan majoriti dari keseluruhan responden

yang terlibat. Kaedah ini digunakan untuk menganalisa soalan-soalan di

Bahagian B dalam borang soal selidik.

Hasil analisa maklumat tersebut akan dirumuskan bagi membolehkan

objektif kajian yang kedua dicapai seperti yang telah digariskan dalam

kawasan kajian. Keputusan, purata dan lain-lain bagi setiap perkara akan

digambarkan dalam statistik yang telah dianalisis menggunakan perisian

SPSS. Pengelasan bagi purata mata pula adalah merujuk kepada maklumat

dalam Jadual 2.4.

22

Jadual 2.4 : Klasifikasi Skala Indeks oleh Mc Caffer dan Majid (1997)

Kedudukan Klasifikasi Purata Indeks

1 Sangat Tidak Memuaskan 0.00 ≤ Purata Mata < 1.50

2 Tidak Memuaskan 1.50 ≤ Purata Mata < 2.50

3 Sederhana 2.50 ≤ Purata Mata < 3.50

4 Memuaskan 3.50 ≤ Purata Mata < 4.50

5 Sangat Memuaskan 4.50 ≤ Purata Mata < 5.00

iii) Analisa Perbandingan Min

Analisa perbandingan min digunakan untuk menganalisa data bagi

memperolehi pandangan dan pendapat responden berhubung tahap

keselamatan dan kesihatan pekerjaan di ILP Pasir Gudang. Ianya digunakan

untuk menentukan skor yang tertinggi dengan kenyataan yang diberikan. Ia

akan digambarkan melalui jadual yang menunjukkan perbezaan pendapat di

antara responden yang bekerja di ILP Pasir Gudang.

iv) Analisa Perbandingan Kedudukan

Analisa perbandingan kedudukan digunakan untuk menganalisa

kedudukan data yang telah diperolehi melalui hasil analisa perbandingan min.

Ianya digunakan untuk menentukan kedudukan tertinggi melalui data yang

diperolehi. Ia akan digambarkan melalui jadual yang menunjukkan

kedudukan skor tertinggi hingga skor terendah. Analisa ini akan membantu

hasil kajian berhubung tahap keselamatan dan kesihatan pekerjaan di ILP

Pasir Gudang.

23

2.3.3 Kaedah Mencapai Objektif Ketiga

Bagi mencapai objektif yang ketiga melalui proses di peringkat pertama dan

peringkat kedua kajian, pengumpulan data melalui kajian temubual yang telah

dilakukan dan jawapan responden bagi setiap soalan elemen keselamatan yang

diberikan di Bahagian B borang soal selidik akan dirumuskan melalui cadangan

penambahbaikan oleh pihak responden dan dibuat kesimpulan ke atas kajian secara

keseluruhannya.

2.4 Rumusan Kajian

Bagi memenuhi kesemua objektif, perjumpaan dengan pegawai yang

bertanggungjawab tentang hal ehwal keselamatan dan kesihatan pekerjaan dan

pekerja-pekerja di ILP Pasir Gudang telah diadakan dimana pengumpulan data telah

dibuat melalui borang soal selidik dan temubual.

Rajah 2.1 telah menunjukkan ringkasan metodologi kajian yang telah

dijalankan dan objektif kajian telah dapat dicapai hasil daripada pengumpulan,

penganalisaan, pengolahan serta penemuan yang telah diperolehi seperti berikut:-

i) Bagi mencapai objektif yang pertama seharusnya ILP Pasir Gudang

telah mempunyai Dasar atau Polisi Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan dan dasar tersebut telah dilihat samada mematuhi kehendak

dalam Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan atau tidak di dalam

Bab 4;

ii) Bagi mencapai objektif yang kedua, kajian melalui temubual dan

borang soal selidik telah dijalankan untuk mendapatkan data-data bagi

mencapai objektif tersebut di dalam Bab 5; dan

iii) Bagi mencapai objektif yang ketiga, cadangan dari pihak responden

telah diambilkira dalam kajian bagi tujuan penambahbaikan dan

kesimpulan dari kajian dinyatakan dalam Bab 6.

24

2.5 Kesimpulan

Bab 2 ini telah menerangkan serba ringkas tentang kaedah untuk menjalankan

kajian yang dibuat bagi mencapai objektif kajian. Setelah mengenalpasti dasar,

polisi dan sistem pengurusan keselamatan dan kesihatan pekerjaan di ILP Pasir

Gudang di dalam Bab 4, data yang telah diperolehi melalui temubual dan borang

soal selidik telah dikumpulkan dan dianalisa di dalam Bab 5. Hasil daripada kajian

tersebut secara tidak langsung dapat membantu pihak pengurusan ILP Pasir Gudang

berhubung isu keselamatan dan kesihatan pekerjaan dengan cadangan

penambahbaikan yang diberikan oleh pihak responden di dalam Bab 6 dan boleh

dijadikan panduan kepada Institut Latihan Awam yang lain khususnya di bawah

Jabatan Tenaga Manusia, Kementerian Sumber Manusia.

25

BAB 3

KEMALANGAN DI TEMPAT KERJA

3.1 Kemalangan di Tempat Kerja

Kegagalan memastikan keselamatan dan kesihatan di tempat kerja boleh

berlakunya kemalangan. Kemalangan boleh didefinasikan sebagai suatu kejadian

yang di luar kawalan atau jangkaan dan melibatkan kecederaan dan kerosakan.

Kemalangan boleh mengakibatkan kerugian masa, sumber manusia, kewangan dan

akhirnya mengganggu produktiviti suatu organisasi (Kazutaki, 1997).

Menurut Laney (1982), menakrifkan tempat kerja yang selamat adalah suatu

tempat dimana pekerjanya boleh bekerja seperti biasa tanpa ada risiko kemalangan.

Walaubagaimanpun, keadaan yang menyebabkan berlakunya kemalangan biasanya

dapat dikawal dengan mengutamakan keselamatan melalui keadaan dan prosedur

keselamatan tertentu yang dipanggil langkah pencegahan bagi mengelakkan punca

atau sebab kemalangan itu berlaku (Luise, 2000).

3.2 Kategori Kemalangan

Menurut Ahmad Zainoreen (2006), kategori kemalangan boleh dibahagikan

mengikut punca atau sebab berlakunya kemalangan seperti dibawah berikut:-

i) Bahaya Biasa;

ii) Bahaya Kebakaran;

iii) Bahaya Bahan Penggunaan; dan

iv) Bahaya Penggunaan Peralatan dan Jentera.

i) Bahaya Biasa

Menurut laporan tahunan Pertubuhan Keselamatan Sosial (PERKESO) 2003,

bahaya biasa meliputi 40% dari jumlah keseluruhan kemalangan yang dilaporkan.

Antaranya ialah:-

a) Terjatuh;

b) Bahan Binaan Jatuh;

c) Terpijak Objek;

d) Struktur Runtuh; dan

e) Terkena Objek.

a) Terjatuh

Laney (1982) menyatakan bahawa tiada industri yang lebih banyak

kejadian pekerja terjatuh dari industri pembinaan. Dalam kajian yang

dilakukannya, hampir 29% daripada kematian akibat kemalangan di tapak

binaan adalah akibat terjatuh. Kejadian terjatuh tidak hanya berlaku dari

tempat yang tinggi malah termasuk pekerja yang tergelincir dari sesuatu pada

tingkat atau aras yang sama seperti terjatuh tangga.

b) Bahan Binaan Jatuh

Semakin tinggi sesuatu tempat kerja, maka lebih tinggi risiko

kejatuhan bahan binaan. Bahan yang jatuh bukan sahaja boleh mengakibatkan

kecederaan malah kerosakan harta benda. Begitu juga semakin tinggi jarak

jatuh bahan tersebut, lebih besar impak semasa jatuh.

c) Terpijak Objek

Keadaan di tapak pembinaan kebiasaannya agak berselerak dengan

bahan-bahan binaan serta alat-alat yang digunakan (Ahmad Zainoreen, 2006).

27

Oleh itu, terdapat risiko untuk terpijak objek-objek termasuk objek

yang boleh mencederakan kaki seperti paku yang tajam atau berkarat, besi-

besi dan sebagainya. Kemalangan seperti ini walaupun bersifat sementara

tetapi boleh melumpuhkan sesuatu pekerjaan untuk beberapa tempoh masa.

d) Struktur Runtuh

Kebanyakkan langkah keselamatan adalah bertujuan untuk

mengelakkan kemalangan secara individu tetapi struktur yang runtuh

melibatkan ramai pekerja. Kebanyakan keruntuhan adalah disebabkan

kegagalan kekuatan atau kestabilan bangunan dan ini adalah diluar bidang

keselamatan. Selain itu, sikap pekerja yang menggunakan bahan dibawah

piawaian atau tidak mengikut spesifikasi rekabentuk juga boleh menyebabkan

kegagalan.

e) Terkena Objek

Pekerja yang bekerja di tapak pembinaan juga tidak terelak dari

terkena objek-objek sama ada objek tersebut adalah objek yang statik,

bergerak atau objek yang melayang. Kebiasaannya kemalangan boleh

menyebabkan kecederaan yang sementara (Ahmad Zainoreen, 2006).

.

ii) Bahaya Kebakaran

Menurut Laney (1982), kebakaran bukanlah merupakan faktor yang utama

kepada kemalangan di tapak bina. Ini disebabkan kebakaran lebih mudah berlaku di

tempat yang telah didiami berbanding tempat yang belum diduduki. Namun

kebakaran yang kecil dan tidak dikawal juga boleh menyebabkan kebakaran yang

besar yang boleh mencederakan pekerja dan merosakkan harta benda dan Rajah 3.1

menunjukkan kebakaran hanya berlaku jika terdapat tiga perkara.

Dari Rajah 3.1, jika salah satu dari perkara diatas tiada maka kebakaran tidak

akan berlaku. Kebakaran berlaku disebabkan perkara seperti berikut:-

28

a) Rokok dan Mancis;

b) Alatan Elektrik;

c) Kerja Mengimpal;

d) Pembakaran; dan

e) Bahan Buangan.

Rajah 3.1 : Syarat Kebakaran

(Ahmad Zainoreen, 2006, muka surat 10)

a) Rokok dan Mancis

Kecuaian pekerja dalam membuang puntung rokok yang menjadi

punca haba dan boleh menyebabkan kebakaran terutama di tempat yang

mempunyai bahan mudah terbakar.

b) Alatan Elektrik

Kejadian litar pintas, beban terlebih, wayar yang rosak boleh

menyebabkan percikan api yang menjadi punca haba.

c) Kerja Mengimpal

Pengawalan percikan api sewaktu kerja-kerja mengimpal sangat susah

dan memerlukan kemahiran yang tinggi oleh pengimpal dan merupakan

sumber haba yang besar (Ahmad Zainoreen, 2006).

Bahan Bakar

Haba

Oksigen

29

d) Pembakaran

Setiap tapak bina pasti akan menghasilkan sampah yang kebiasaanya

akan dibakar. Proses pembakaran perlu diselia dengan baik. Pembakaran

adalah sumber haba yang sangat baik.

e) Bahan Buangan

Bahan buangan adalah sumber bahan bakar dan kerap menjadi punca

pelengkap kepada kejadian kebakaran apabila wujudnya haba yang

mencukupi (Ahmad Zainoreen, 2006).

iii) Bahaya Bahan Penggunaan

Menurut Laney (1982), antara bahan yang boleh menjadi hazard ditapak bina

ialah penggunaan bahan letupan. Kebiasaannya bahan letupan digunakan untuk

meruntuhkan bangunan lama, kerja pengorekan, pembinaan terowong dan kerja

penimbusan. Selain itu, bahan binaan ditapak bina juga boleh menjadi punca

kejadian kemalangan seperti bahan yang terjatuh atau terlanggar bahan binaan yang

statik dan sebagainya.

iv) Bahaya Penggunaan Peralatan dan Jentera

Sesetengah peralatan dan jentera di tapak bina memerlukan kemahiran

dalam penggunaan serta penyeliaan yang baik. Kemalangan yang sering berlaku

di tapak bina termasuk tersepit antara objek sama ada pegun, bergerak atau

kedua-duanya serentak. Alat seperti pengimpal contohnya memerlukan kemahiran

dan seliaan yang betul disamping penggunaan alat keselamatan seperti pelindung

muka (Laney, 1982)

Secara umum, semua pernyataan diatas dapat diketahui apabila kita

mengetahui punca-punca kemalangan yang berlaku di tempat kerja.

30

3.3 Punca-punca Kemalangan

Kajian tentang punca kemalangan sangat penting bagi mengurangkan

kejadian kemalangan. Sikap atau perbuatan manusia merupakan antara punca-punca

berlakunya kemalangan. Untuk mencegah kemalangan seharusnya manusia perlu

mengetahui bagaimana suatu kemalangan boleh berlaku (Luise, 2000).

Menurut Ahmad Zainoreen (2006), berikut adalah punca berlakunya

kemalangan secara amnya:-

a. Kecuaian dan sambil lewa;

b. Kekurangan latihan;

c. Tidak berdisiplin;

d. Gangguan;

e. Komunikasi; dan

f. Pengurusan kerja.

i) Kecuaian dan sambil lewa

Sikap sambil lewa selalunya berlaku kepada pekerja yang berpengalaman dan

mendakwa diri mereka mengetahui selok-belok tentang kerja yang dilakukan.

Perkara ini jarang berlaku kepada pekerja baru yang kebiasaanya mengikut arahan

dari ketuanya.

Namun begitu, Laney (1982), berpendapat kecuaian dan sikap sambil lewa

berlaku kepada pekerja muda lepasan universiti, kolej atau sekolah yang bersemangat

dan membuat perkara atau keputusan tanpa berfikir dahulu secara mendalam tentang

kesan yang akan berlaku pada kerja yang dilakukan.

ii) Kekurangan latihan

Menurut Ahmad Zainoreen (2006), bagi pekerja baru yang tidak

berpengalaman dalam sesuatu pekerjaan akan belajar tentang kerja yang akan

dilakukan melalui pekerja yang berpengalamandan bukannya latihan secara formal.

31

Selain itu, kebanyakan kerja-kerja yang dilakukan atas dasar “asal boleh” yang

akhirnya boleh menyebabkan kemalangan.

iii) Tidak berdisiplin

Menurut Luise (2000), tidak ada pekerja yang menjangkakan disiplin seperti

tentera perlu ada di tempat kerja tetapi setiap pekerjaan yang dilakukan ada

mengandungi arahan-arahan yang patut dipatuhi oleh setiap pekerja dari pihak atasan.

Sebagai contoh, seorang penyelia perlu mengambil tindakan terhadap pekerja mereka

yang melanggar peraturan selain memberi contoh yang baik kepada pekerja mereka.

Kebiasaannya kemalangan yang berlaku di tempat kerja akan dikaitkan dengan

pekerja yang melanggar peraturan dan tidak diambil tindakan selanjutnya oleh

penyelia.

iv) Gangguan

Gangguan dari rakan sekerja juga boleh menyebabkan berlakunya

kemalangan ditempat kerja. Walaupun pekerja tersebut adalah pekerja yang terlatih,

berdisiplin dan tahu tentang akan bahaya hazard tetapi dengan hanya hilang tumpuan

walaupun seketika boleh menyebabkan berlakunya kemalangan.

Oleh itu adalah menjadi keperluan untuk melatih pekerja lebih menumpukan

perhatian kepada kerja selain melatih untuk tidak menggangu pekerja lain yang

sedang membuat kerja (Kazutaki, 1997).

v) Komunikasi

Antara perkara yang paling banyak menyebabkan kemalangan ialah

komunikasi yang lemah. Arahan yang disampaikan kepada pekerja hendaklah jelas

dan mudah difahami. Namun begitu, jika arahan yang diberi tidak betul boleh

menyebabkan kemalangan (Ahmad Zainoreen, 2006).

.

Menurut Luise (2000), komunikasi adalah proses dua arah yang melibatkan

lebih dari seorang. Antara kaedah komunikasi yang baik ialah:-

32

i) Arahan mestilah jelas dan tepat;

ii) Menggunakan perkataan yang ringkas;

iii) Gunakan alat dan media lain seperti lakaran untuk memudahkan

penerangan; dan

iv) Memastikan arahan difahami.

vi) Pengurusan kerja

Menurut Laney (1982), 70% daripada kemalangan dapat dielak

jika terdapat satu sistem kerja dan pengurusan yang baik. Disebabkan itu,

Akta 514 – Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 diadakan bertujuan

untuk memastikan setiap syarikat atau agensi mempunyai polisi, sistem kerja dan

pengurusan sendiri bagi mengurangkan kemalangan.

Selain daripada mempunyai polisi, sistem kerja dan pengurusan sendiri bagi

mengurangkan kemalangan, faktor elemen kemalangan perlu di ambil kira dalam

mencegah kemalangan berlaku di tempat kerja (Ahmad Zainoreen, 2006).

3.4 Elemen Kemalangan

Menurut Ahmad Zainoreen (2006), lima elemen kemalangan yang telah

dikenalpasti seperti berikut:-

i) Tahap Kecederaan;

ii) Jenis Kemalangan;

iii) Penyebab Kemalangan;

iv) Kecederaan Biasa; dan

v) Kecederaan Tubuh Badan.

i) Tahap Kecederaan

Tahap kecederaan boleh dibahagikan kepada dua iaitu:-

i) Kemalangan maut; dan

33

ii) Kemalangan yang menyebabkan kecederaan kekal atau sementara.

ii) Jenis Kemalangan

Pertubuhan Keselamatan Sosial (PERKESO) membahagi jenis kemalangan

kepada 9 iaitu:-

i) Orang jatuh:

a) Orang terjatuh dari tempat yang tinggi atau terjunam ke dalam

jurang yang dalam; dan

b) Orang terjatuh atas aras yang sama.

ii) Terhempap benda-benda yang jatuh:

a) Orang tertimbus oleh tanah, batu atau pasir;

b) Orang tertimpa bangunan runtuh, dinding atau tangga; dan

c) Dihempap oleh benda jatuh.

iii) Akibat objek selain objek jatuh:

a) Orang terpijak sesuatu objek;

b) Terkena objek pegun;

c) Terkena objek yang bergerak; dan

d) Terkena objek yang melayang atau berterbangan.

iv) Tersepit di dalam atau di antara objek:

a) Tersepit di dalam objek;

b) Tersepit antara objek pegun dan bergerak; dan

c) Tersepit antara objek bergerak.

v) Pergerakan yang berat atau melampau:

a) Terseliuh apabila mengangkat objek;

b) Terseliuh apabila menolak objek atau menarik objek;

c) Terseliuh semasa mengurus atau melontar objek; dan

d) Pergerakan yang berat.

vi) Terdedah atau tersentuh suhu yang melampau:

34

a) Terdedah kepada haba yang panas;

b) Terdedah kepada hawa dingin;

c) Tersentuh objek atau bahan yang panas; dan

d) Tersentuh objek atau bahan yang sejuk.

vii) Terdedah atau tersentuh bahan-bahan yang berbahaya:

a) Terhidu atau terserap bahan berbahaya;

b) Terdedah kepada sinaran radiasi; dan

c) Terdedah kepada sinaran selain daripada sinaran radiasi.

viii) Terdedah atau tersentuh elektrik.

ix) Kemalangan kecil lain

iii) Penyebab Kemalangan

Pertubuhan Keselamatan Sosial (PERKESO) telah mengelaskan penyebab

kemalangan kepada 6 iaitu:

1. Mesin;

2. Kenderaan dan Peralatan mengangkut;

3. Alat-alat lain;

4. Bahan radiasi;

5. Keadaan tempat kerja; dan

6. Agen lain seperti binatang.

iv) Kecederaan Biasa

Kecederaan yang tidak serius tetapi meninggalkan kesan yang kekal.

v) Kecederaan Tubuh Badan

Kecederaan pada bahagian tertentu di anggota badan seperti muka, telinga,

mata, tangan, kaki atau kulit (Ahmad Zainoreen, 2006).

35

Dari elemen kemalangan yang telah dinyatakan di atas, penggunaan peralatan

dan pakaian keselamatan hendaklah di ambil serius dalam tugasan harian bagi

mengelakkan kemalangan yang mungkin berlaku.

3.5 Peralatan dan Pakaian Keselamatan

Menurut Ahmad Zainoreen (2006), kesan kemalangan dapat dikurangkan dan

dapat dielakkan dengan adanya peralatan keselamatan. Selain itu, peralatan

keselamatan dapat mengurangkan kadar kemalangan malah sesetengah peralatan

dapat mengelak kejadian kemalangan dari berlaku.

Setiap dari peralatan keselamatan mempunyai fungsi-fungsi tertentu seperti

melindungi bahagian-bahagian tertentu pekerja. Bahagian yang perlu dilindungi

adalah seperti berikut:-

i) Pelindung kepala;

ii) Pelindung mata;

iii) Pelindung telinga;

iv) Pelindung tangan;

v) Pelindung kaki;

vi) Pelindung kulit; dan

vii) Peralatan keselamatan.

i) Pelindung kepala

Bahaya yang mungkin dihadapi oleh bahagian kepala sewaktu bekerja di

industri ialah:-

i) Risiko terkena bahan yang jatuh dari tempat tinggi;

ii) Risiko terkena objek keras yang pegun atau bergerak seperti kayu selain

hentakan semasa jatuh dari tempat tinggi; dan

iii) Risiko berambut panjang yang mana mungkin terkena percikan api atau

mesin yang sedang berputar.

36

Bahagian kepala adalah bahagian yang kritikal. Hentakan yang kuat bukan

sahaja boleh meninggalkan kesan seperti parut malah boleh menyebabkan kerosakan

hentakan otak yang boleh hilang daya ingatan dan kerosakan mental. Sesetengah kes

boleh menyebabkan kematian.

Oleh itu, terdapat keperluan untuk menggunakan topi keselamatan di tempat

terdapatnya risiko kecederaan kepala seperti di tapak binaan. Namun begitu, ada

juga pekerja di sektor industri seperti di tapak binaan tidak mengamalkan

penggunaan topi keselamatan dengan alasan tidak selesa dan mengganggu pekerjaan

yang sedang dilakukan (Ahmad Zainoreen, 2006).

ii) Pelindung mata

Risiko yang mungkin dihadapi oleh mata sewaktu bekerja adalah seperti

berikut:-

i) Risiko terdapat terhadap bahan pepejal seperti habuk kayu termasuk juga

bahan pejal yang besar seperti batu. Bahan seperti ini boleh menyebabkan

sakit mata, gangguan penglihatan dan merosakkan mata;

ii) Risiko terhadap bahan cecair termasuk bahan kimia berbahaya boleh

menyebabkan kesakitan mata dan buta;

iii) Terdedah kepada sinaran matahari yang terlalu lama dan terlampau.

Pendedahan kepada cahaya matahari secara terus juga boleh

menyebabkan kerosakan mata dan buta; dan

iv) Risiko terkena objek tajam secara terus yang boleh merosakan mata.

Oleh itu, ciri-ciri pelindung mata seperti berikut diperlukan sewaktu

menjalankan kerja:-

i) Mempunyai penapis wayar bagi mengelakkan objek besar dan tajam;

ii) Mempunyai 2 lapis kanta bagi mengelak kabut pada keadaan yang sejuk

atau panas;

iii) Menutupi seluruh ruang mata dan mempunyai pengudaraan yang baik;

dan

iv) Menghalang sebahagian cahaya dari memasuki terus ke mata.

37

iii) Pelindung telinga

Menurut Ahmad Zainoreen (2006), antara bahaya yang mungkin dihadapi

oleh telinga adalah sepeti berikut:-

i) Bunyi bising daripada peralatan seperti mesin dan jentera. Pendedahan

yang terlalu lama pada bunyi boleh memberi kesan jangka pendek dan

jangka panjang pada telinga. Antaranya ialah telinga menjadi berdesing,

sakit telinga, keletihan, pening, muntah, lemah pendengaran, separuh

pekak atau pekak; dan

ii) Terdedah kepada kemasukan pepejal seperti habuk pembinaan dan

bendasing lain. Ini juga boleh merosakkan pendengaran.

Bagi pekerja yang bekerja di tempat bising, terdapat had waktu bekerja bagi

kekuatan bunyi tertentu yang diukur dalam unit decibels (dB). Semakin kekuatan

bunyi, semakin tinggi bahaya terhadap pendengaran. Frekuensi atau sound pitch

yang diukur dal unit Hertz (Hz) terhad kepada julat tertentu bagi pendengaran

manusia iaitu antara 300Hz ke 3500Hz. Lebih tinggi frekuensi (1000 ke atas) maka

lebih tinggi bahaya kepada pendengaran. Frekuensi dan kekuatan bunyi diukur

dalam unit dBA.

Dari Jadual 3.1, bagi bunyi pada dBA 97 had pendedahan ialah 3 jam.

Ini bermakna pekerja tersebut hendaklah berhenti bekerja setelah bekerja selama

3 jam pada bunyi 97 dBA. Bunyi yang kuat masih menjadi hazard kepada

pendengaran walaupun pada had kebenaran bekerja. Oleh itu adalah menjadi

keperluan untuk melindungi telinga dari pendedahan bunyi yang terlampau kuat.

Antaranya ialah peralatan keselamatan seperti penutup telinga atau earmuff.

Penutup telinga hendaklah mampu menapis bunyi bising disamping membolehkan

bunyi berfrekeunsi rendah sampai ke telinga dan pendengaran persekitaran tidak

terganggu dan pekerja masih boleh membuat kerja.

Penggunaan kapas untuk menyumbat telinga adalah tidak efektif kerana

tidak mampu menapis bunyi dan frekuensi yang kuat dengan baik. Had kebenaran

untuk pendedahan kepada kekuatan bunyi adalah seperti di Jadual 3.1.

38

Jadual 3.1 : Had Maksimum Pendedahan Bunyi

Masa maksimum pendedahan setiap hari

(jam)

Kekuatan bunyi dBA

(Slow Response)

8 90

6 92

4 95

3 97

2 100

1.5 102

1 105

0.5 110

0.4 atau kurang 115

(Ahmad Zainoreen, 2006, muka surat 20)

iv) Pelindung tangan

Kecederaan, luka dan melecur adalah kecederaan biasa bagi tangan. Selain itu,

apabila pekerja tidak dapat memegang objek dengan baik juga boleh menyebabkan

kecederaan pada kaki dan mencederakan pekerja lain apabila objek tersebut jatuh

dari tempat yang tinggi. Antara risiko kecederaan tangan adalah seperti berikut:

i) Terdedah kepada suhu yang terlampau seperti objek panas yang boleh

menyebabkan melecur dan terbakar;

ii) Terdedah kepada bahan kimia yang berbahaya kepada tangan;

iii) Terkena benda yang keras dan tajam; dan

iv) Kejutan elektrik.

Bagi melindungi tangan adalah tidak cukup menggunakan sarung

tangan yang dibeli dari kedai serbaguna. Terdapat pembekal yang mengeluarkan

pelbagai jenis sarung tangan untuk pelbagai jenis pekerjaan dan situasi. Sarung

tangan gaunlet misalnya boleh melindungi pergelangan tangan tetapi terdedah

kepada bahaya percikan api. Terdapat sarung tangan yang tahan kepada bahan kimia

39

tertentu dan penebat elektrik. Oleh itu, pemilihan terhadap sarung tangan yang

sesuai dengan kerja adalah penting bagi memberi perlindungan yang efektif .

v) Pelindung kaki

Antara bahaya yang paling biasa bagi anggota kaki ialah tertimpa benda yang

jatuh seperti bata, terpijak benda yang tajam seperti paku, terkena objek pegun atau

bergerak seperti batu dan terdedah kepada bahaya elektrik. Oleh itu, kasut

keselamatan adalah suatu keperluan ketika bekerja di sektor industri bagi melindungi

anggota kaki dari bahaya-bahaya tersebut.

Di pasaran seperti pelindung tangan, terdapat pelbagai jenis kasut

keselamatan untuk pelbagai jenis kerja. Ciri-ciri kebiasaan kasut keselamatan adalah

mempunyai bahagian hadapan yang terdiri daripada keluli untuk melindungi dari

objek yang mempunyai beban yang besar jatuh.

Selain itu, terdapat juga lapisan keluli yang boleh dilentur pada

bahagian tapak bagi melindungi terkena benda yang tajam seperti paku. Terdapat

rekabentuk kasut yang tahan suhu panas atau sejuk. Bagi tempat yang terdedah

kepada bahaya elektrik, terdapat kasut keselamatan yang terdiri daripada jenis

penebat elektrik (Ahmad Zainoreen, 2006).

vi) Pelindung kulit

Risiko yang mungkin dihadapi oleh kulit ialah seperti berikut:

i) Kejutan elektrik;

ii) Pendedahan suhu yang terlalu tinggi;

iii) Keadaan cuaca seperti hujan atau panas;

iv) Terkena benda yang tajam atau keras; terjatu atau terlanggar; dan

v) Terkena bahan kimia atau bahan pengawet yang sensitif pada kulit.

Walaupun kecederaan pada kulit kebiasaannya adalah kecil dan tidak

membawa maut namun ia boleh mengganggu produktiviti seseorang pekerja. Oleh

40

itu adalah disyorkan tidak menggunakan pakaian yang terlalu nipis semasa bekerja

bagi mengelakkan kecederaan dan luka (Ahmad Zainoreen, 2006).

Bagi pekerja yang terdedah kepada cahaya matahari adalah

digalak menggunakan pekaian yang berlengan panjang. Majikan juga perlu

menyediakan First-Aid Kit dan juga krim pelindung dan pembersihan bagi

mengurangkan alahan dan risiko terhadap kulit.

vii) Peralatan keselamatan

Menurut Ahmad Zainoreen (2006), selain alat pelindung individu, terdapat

juga peralatan keselamatan lain yang perlu digunakan untuk pekerjaan tertentu

seperti berikut:

i) Papan tanda amaran;

ii) Peti ubat kecemasan;

iii) Jaring keselamatan;

iv) Tali pinggang keselamatan;

v) Pakaian pembalik cahaya (untuk kerja malam);

vi) Alat pemadam kebakaran;

vii) Kain rentang amaran;

viii) Kon pembalik cahaya;

ix) Lampu amaran;

x) Lampu pembahagi jalan;

xi) Perintang bahagian jalan; dan

xii) Alat keselamatan lain.

Menyedari tentang punca-punca kemalangan dan pentingnya penggunaan

peralatan pelindung keselamatan sewaktu bekerja, maka pihak kerajaan melalui

Jabatan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan telah meluluskan Akta 514, Akta

Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 untuk dikuatkuasakan dan dilaksanakan

ke atas setiap majikan yang mempunyai pekerjanya seramai 40 orang pekerja atau

lebih dalam pelbagai sektor bagi menjamin keselamatan dan kesihatan pekerja itu

sendiri (Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994).

41

3.6 Kesimpulan

Bab ini telah menerangkan tentang kategori kemalangan, punca-punca

kemalangan, elemen kemalangan dan kepentingan peralatan serta pemakaian

keselamatan. Justeru itu, bagi mengelakkan kemalangan berlaku di tempat kerja,

Akta 514 yang telah dikuatkuasakan oleh pihak kerajaan telah dikenakan ke atas

setiap majikan yang mempunyai pekerjanya seramai 40 orang pekerja atau lebih

dalam pelbagai sektor. Pihak majikan juga telah diminta untuk mengadakan satu

polisi dan sistem pengurusan kerja yang berkaitan dengan isu-isu keselamatan dan

kesihatan di tempat kerja bagi menjamin keselamatan dan kesihatan pekerja itu

sendiri.

42

BAB 4

POLISI DAN SISTEM PENGURUSAN KERJA YANG BERKAITAN

DENGAN KESELAMATAN DAN KESIHATAN DI ILP PASIR GUDANG

4.1 Pengenalan

Bab ini akan menerangkan tentang kajian literatur yang akan dibuat.

Antaranya adalah seperti melihat isi kandungan di dalam Akta Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan 1994 yang melibatkan seksyen-seksyen tertentu, polisi dan

sistem pengurusan kerja yang berkaitan dengan akta tersebut yang dilaksanakan

di ILP Pasir Gudang bagi membolehkan kajian ini dapat mencapai objektif yang

pertama.

4.2 Definasi Polisi dan Sistem Pengurusan Kerja

Menurut Kamus Dewan, “polisi” bermaksud suatu perancangan yang telah

dipersetujui secara rasmi sebagai asas untuk melaksanakan sesuatu dasar atau

keputusan. “Sistem” pula bermaksud cara atau kaedah untuk melakukan sesuatu

perkara dan “pengurusan kerja” bermaksud suatu kerja yang dilakukan dengan lebih

tersusun dan teratur mengikut aliran kerja tersebut.

Secara umum, polisi dan sistem pengurusan kerja bermaksud setiap

keputusan yang telah dibincangkan dan dipersetujui bersama dalam suatu kumpulan

kerja tidak boleh bercanggah dengan dasar atau pernyataan bertulis yang telah

ditetapkan dalam suatu organisasi dan setiap kerja yang dilakukan hendaklah

mengikut aliran kerja yang telah ditetapkan agar pekerjaan tersebut lebih tersusun

dan bersistematik.

Sebagai contoh, didalam Pekeliling Perbendaharaan Bil. 5 Tahun 2007,

Kerajaan Malaysia telah mempunyai suatu polisi dan sistem pengurusan kerja yang

berkaitan dengan pengurusan aset kerajaan di setiap agensi dibawahnya melalui

arahan atau pekeliling yang dikeluarkan oleh Kementerian Kewangan Malaysia bagi

pihak kerajaan. Antara kandungan yang terkandung didalam pekeliling tersebut ada

menyatakan tentang elemen-elemen keselamatan terhadap setiap penggunaan aset

kerajaan agar diurus dengan baik dan dalam keadaan yang selamat digunakan bagi

mengelakkan kemalangan berlaku.

4.3 Perkaitan Elemen Keselamatan Dengan Pengurusan Aset Kerajaan

Malaysia

Menurut Kamus Dewan, “aset” bermaksud wang tunai dan harta benda

seperti tanah, bangunan dan lain-lain yang dimiliki oleh sesebuah syarikat,

pertubuhan dan sebagainya. Aset berbentuk fizikal pula adalah seperti bangunan dan

jentera yang tidak mudah ditukarkan kepada bentuk wang tunai.

Bagi Kerajaan Malaysia, definasi aset adalah harta benda kepunyaan atau

milikan atau di bawah kawalan Kerajaan yang dibeli atau yang disewa beli dengan

wang Kerajaan, yang diterima melalui sumbangan atau hadiah atau diperolehi

melalui proses perundangan. Semua aset yang dimiliki oleh Kerajaan dibuat melalui

kaedah perolehan. Menurut Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 5 Tahun 2007,

perolehan aset kerajaan dibuat melalui 3 cara iaitu:-

i) Bekalan;

ii) Perkhidmatan; dan

iii) Kerja.

44

“Bekalan” didefinasikan sebagai perolehan yang merangkumi barangan

yang dibekalkan bagi menjalankan suatu program, aktiviti atau projek Kerajaan.

Ia merupakan punca kepada suatu proses Kerja dan Perkhidmatan seperti bahan

binaan, makanan, pakaian, kenderaan dan alatan pejabat. “Perkhidmatan” pula

bermaksud perolehan yang melibatkan kepakaran atau khidmat tenaga manusia untuk

melaksanakan dan menyiapkan suatu program, aktiviti atau projek Kerajaan.

“Kerja” bermaksud perolehan yang melibatkan kerja-kerja pembinaan sivil seperti

bangunan, jalan raya, tapak kawasan, empangan air, perparitan termasuk kerja-kerja

mekanikal dan elektrikal. Pihak kerajaan melalui Kementerian Kewangan Malaysia

bertanggungjawab sepenuhnya keatas pengurusan aset-aset Kerajaan melalui proses-

proses seperti penerimaan, pendaftaran, penggunaan, penyimpanan, pemeriksaan,

pelupusan, kehilangan, hapus kira dan penyelenggaraan. Bagi menguruskan proses

penyelenggaraan aset kerajaan, satu pemeriksaan ke atas aset kerajaan seperti yang

berstatus Harta Modal dan Inventori dibuat bagi memastikan aset kerajaan sentiasa

dalam keadaan baik dan selamat digunakan. Tujuan pemeriksaan ini dibuat adalah

untuk mengelakkan kemalangan berlaku sewaktu kerja-kerja seharian dilakukan oleh

pekerja.

Menurut Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 5 Tahun 2007, bagi

memastikan semua aset Kerajaan diuruskan mengikut tatacara yang telah ditetapkan

Unit Pengurusan Aset telah diberi tanggungjawab dalam menguruskan kerja-kerja

yang berkaitan dengan penyelenggaraan. Bagi memastikan setiap aset elektrikal,

elektronik, teknikal dan mekanikal seperti mesin-mesin yang digunakan di pusat

latihan kendalian kerajaan dalam keadaan selamat, pihak kerajaan telah mengadakan

program penyelenggaraan aset yang bertujuan:-

i) memastikan aset berfungsi dengan lancar secara berterusan

dan selamat digunakan;

ii) memelihara dan memanjangkan jangka hayat;

iii) meningkatkan keupayaan;

iv) mengurangkan kerosakan;

v) menjimatkan perbelanjaan Kerajaan;

vi) menjamin keselamatan pengguna;

vii) mewujudkan suasana kerja yang kondusif serta produktif; dan

45

viii) memelihara imej Kerajaan.

Oleh itu, dengan adanya langkah-langkah bagi pengurusan penyelenggaraan

seperti ini adalah diharapkan agar setiap aset kerajaan bukan sahaja dapat

memastikan keselamatan pengguna malah dapat diurus dan dijaga dengan baik selain

memanjangkan jangka masa hayatnya.

4.3.1 Kepentingan Pengurusan Penyelenggaraan Aset Kerajaan

Menurut Pekeliling Perbendaharaan Bilangan 5 Tahun 2007, pengurusan

penyelenggaraan aset kerajaan dibahagikan kepada dua (2) jenis seperti berikut:-

i) Penyelenggaraan Pencegahan (Preventive Maintenance)

Penyelenggaraan ini adalah penyelenggaraan berjadual yang diambil

untuk memeriksa, menservis, membaiki atau mengganti komponen atau

sumber fizikal secara teratur supaya dapat berfungsi dengan lancar secara

berterusan

ii) Penyelenggaraan Pemulihan (Corrective Maintenance)

Penyelenggaraan ini adalah penyelenggaraan yang diambil untuk

tindakan membaiki atau mengganti komponen atau sumber fizikal supaya

dapat berfungsi mengikut standard yang ditetapkan.

Tujuan pihak kerajaan mengadakan pengurusan penyelenggaraan ke atas

asetnya adalah untuk memastikan aset tersebut:-

i. dalam keadaan baik;

ii. selamat digunakan oleh pengguna;

iii. dijamin keselamatan pengguna; dan

46

iv. tidak mendatangkan kemudaratan kepada kesihatan pengguna seperti

ditimpa kemalangan

Sekiranya proses penyelenggaaran ini tidak dilakukan seperti yang dirancang

akan memberikan implikasi kepada produktiviti negara kerana pekerja yang tidak

sihat, tidak boleh menyumbangkan kepada produktiviti dirinya atau perusahaannya

atau negaranya (Pekeliling Perbendaharaan Bil. 5 Tahun 2007).

Oleh itu, Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 telah meletakkan

tanggungjawab keselamatan dan kesihatan pekerjaan semasa bekerja kepada pihak

majikan yang secara tidak langsung menjadi pengerusi kepada pengurusan

keselamatan dan kesihatan pekerjaan di tempat kerja (Ismail Bahari, 2006).

4.4 Pengurusan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan

Menurut kamus Cambridge Advance Learner’s Dictionary, perkataan

keselamatan ditakrifkan sebagai sesuatu keadaan atau tempat yang selamat atau

bebas dari bahaya dan risiko. Istilah kesihatan pula ialah keadaan badan yang bebas

dari sakit atau penyakit; keadaan yang baik. Laney (1982) pula menakrifkan amalan

dan kesihatan pekerjaan sebagai satu kumpulan perkataan yang merangkumi segala

aspek keselamatan dan kesihatan dalam jangka masa yang pendek dan panjang.

Terdapat kewajipan undang-undang yang menghendaki pengurusan

keselamatan dan kesihatan di tempat kerja seperti Akta 514, Akata Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan 1994 oleh Kerajaan Malaysia dan juga peraturan yang bertujuan

mengekalkan tahap keselamatan disamping meningkatkan tahap kesihatan.

Terdapat juga badan berkuasa lain yang mempunyai kuasa untuk memantau,

membangunkan kod amalan dan menguatkuasakan undang-undang keselamatan

dan kesihatan. Tahap keselamatan di tempat kerja perlu dipertingkatkan dengan

membudayakan amalan keselamatan dan kesihatan di tempat kerja bagi menghargai

keselamatan dan kesihatan orang lain (Ahmad Zainoreen, 2006).

47

4.5 Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 (Akta 514)

Menurut Ismail Bahari (2006), sebelum Akta Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan diwartakan pada 24 Februari 1994, Malaysia mempunyai banyak akta dan

peraturan yang khusus untuk jenis pekerjaan yang terlibat dengan hazard. Akta-akta

ini dikuatkuasakan oleh pelbagai agensi kerajaan tertentu.

Jadual 4.1 menunjukkan senarai akta dan peraturan yang telah diwartakan

oleh kerajaan Malaysia untuk mengurus dan mengawal jenis pekerjaan yang terlibat

dengan hazard dan pekerjaan yang telah dikenalpasti sebagai berbahaya kepada

keselamatan dan kesihatan pekerjaan. Kewujudan pelbagai jenis akta dan peraturan

yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan di tempat kerja telah menyebabkan

pihak majikan dan pekerja menghadapi masalah untuk mematuhi keperluan sesuatu

akta dan peraturan tersebut hingga menyebabkan pekerja tidak dilindungi undang-

undang terhadap pekerjaan yang dilakukan.

Jadual 4.1 Senarai contoh Akta dan Peraturan yang telah diwartakan oleh

Kerajaan Malaysia

Akta dan Peraturan Hazard dan Pekerjaan

Akta Kilang dan Jentera 139, 1967 Keselamatan dan kesihatan di kilang dan

pengendalian jentera

Environmental Quality Act 127, 1974

dan Subsidiary Legislation Bahan toksik dan berjadual

Akta Petroleum (Langkah-Langkah

Keselamatan) 1984

Akta berhubung dengan keselamatan

dalam pengangkutan, penstoran dan

penggunaan petroleum

Akta Perlesenan Tenaga Atom 304,

1984 dan Peraturan-Peraturannya

Keselamatan dan kesihatan menangani

sinaran mengion

Akta Bekalan Elektrik, Akta 447,

1990 Keselamatan elektrik

(Ismail Bahari, 2006, muka surat 7)

48

Menyedari masalah ini dan masalah lain yang berkaitan dengan

penguatkuasaan, maka pada tahun 1994, pihak kerajaan Malaysia melalui Jabatan

Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan di bawah Kementerian Sumber Manusia telah

mewartakan Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (Akta 514) yang secara

automotik terpakai bagi semua industri kecuali Ordinan Perkapalan Saudagar 1952,

Ordinan Perkapalan Saudagar 1960 bagi Sabah dan Sarawak serta angkatan tentera

(Ismail Bahari, 2006).

Akta 514 tidak menekankan perkara-perkara operasi dan teknikal seharian

tetapi lebih kepada mengubah sikap bekerja yang lebih proaktif dan positif terhadap

mengurus keselamatan, kesihatan dan kebajikan pekerja itu sendiri. Akta 514 ini

juga telah mewajibkan majikan untuk memastikan keselamatan, kesihatan dan

kebajikan semua pekerjanya dijaga dan terpelihara dari hazard dan kemalangan

sewaktu bekerja. Secara amnya, Akta 514 mempunyai empat tujuan utama iaitu:-

i) Memastikan keselamatan, kesihatan dan kebajikan pekerja di tempat kerja;

ii) Melindungi orang di tempat kerja selain daripada pekerja di tempat

tersebut;

iii) Menggalakkan suatu persekitaran pekerjaan yang sesuai dengan

keperluan fisiologi dan psikologi mereka; dan

iv) Menyediakan kaedah di mana peraturan keselamatan dan kesihatan

pekerjaan dapat diganti secara progresif dengan sistem peraturan dan kod

amalan industri yang beroperasi bersama dengan peruntukan akta ini

untuk mengekal atau meningkatkan standard keselamatan dan kesihatan.

Menurut Akta 514, Bahagian IV, Kewajipan Am Majikan dan Orang Yang

Bekerja Sendiri ada menyatakan tentang peranan dan kewajipan setiap majikan dan

mereka yang bekerja sendiri untuk memastikan keselamatan, kesihatan dan kebajikan

pekerja yang bekerja di bawah selian masing-masing.

Berikut adalah antara kandungan yang terdapat di dalam Akta 514, Bahagian

IV, Kewajiapan Am Majikan dan Orang Yang Bekerja Sendiri mengikut Seksyen

secara ringkas:-

49

i) Seksyen 15

Seksyen ini menyatakan bahawa setiap majikan perlu memastikan

keselamatan, kesihatan dan kebajikan pekerja dibawahnya dijaga bagi

memastikan pekerja tersebut dilindungi dari elemen-elemen yang berkaitan

dengan risiko kemalangan dan wabak penyakit di tempat kerja. Selain itu,

pihak majikan juga bertanggungjawab sepenuhnya terhadap kemalangan yang

berlaku dan wabak penyakit yang merebak di tempat kerja.

ii) Seksyen 16

Seksyen ini menyatakan bahawa setiap majikan perlu mengadakan

satu polisi atau dasar secara bertulis yang berkaitan dengan keselamatan dan

kesihatan di tempat kerja dan seterusnya dikuatkuasakan ke atas setiap

pekerja di bawahnya.

iii) Seksyen 17


setiap pekerja dibawahnya tidak terdedah kepada sebarang risiko yang

berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan sewaktu bekerja.

iv) Seksyen 18


para pelanggan yang berurusan dengannya (masuk dan keluar bangunan)

adalah selamat, dilindungi dan tidak terdedah kepada sebarang risiko seperti

kemalangan dan wabak penyakit.

v) Seksyen 19

Seksyen ini menyatakan bahawa setiap majikan yang melanggar

peruntukan seksyen 15, 16, 17 atau 18 boleh disabitkan kesalahan dan boleh

didenda tidak melebihi lima puluh ribu ringgit (RM 50,000) atau

50

dipenjarakan selama tempoh tidak melebihi dua tahun (2 tahun) atau

kedua-duanya (Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, 1994).

Melalui Akta 514, Bahagian IV ini, kebaikan yang boleh diperolehi ialah

pihak majikan perlu mengadakan satu polisi dan membentuk satu dasar keselamatan

dan kesihatan untuk melindungi pekerjanya dari pelbagai hazard dan kemalangan

dengan memastikan tahap keselamatan dan kesihatan di tempat kerja adalah terjamin

ke atas setiap pekerjanya. Sekiranya Akta 514, Bahagian IV tidak dipatuhi, maka

penalti ke atas majikan akan dikenakan melalui Seksyen 19 iaitu didenda tidak

melebihi lima puluh ribu ringgit (RM 50,000) atau dipenjarakan selama tempoh tidak

melebihi dua tahun (2 tahun) atau kedua-duanya. Sejak Akta 514 ini diwartakan,

ianya telah menunjukkan pengurangan terhadap kes-kes kemalangan yang berlaku di

pelbagai sektor di negara ini (Ismail Bahari, 2006).

4.6 Implikasi Perlaksanaan Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan,

1994

Menurut kajian yang telah dibuat oleh Institut Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan Negara (NIOSH) berhubung dengan jumlah kemalangan

yang berlaku di industri telah menunjukkan pengurangan kadar kemalangan

sebanyak 95,006 kes pada tahun 2000 berbanding dengan 125,506 kes

kemalangan pada tahun 1994 dan ini telah dibuktikan melalui Jadual 4.2.

Menurut Ismail Bahari (2006), antara punca utama kemalangan di tempat

kerja adalah disebabkan oleh kelalaian atau kecuaian mangsa, kurangnya kebersihan

di tempat kerja, kurang pengcahayaan di tempat laluan, kebocoran bekas minyak

yang tidak dilaporkan, kelemahan pentadbiran dan pengurusan di tempat kerja

dan sebagainya.

Pihak majikan harus sedar bahawa apabila kemalangan ini berlaku, mereka

akan mengalami kerugian seperti produktiviti mereka terjejas dan kos-kos lain

juga akan berkait sama. Contohnya, Kerajaan terpaksa membiayai kos sampingan

51

walaupun majikan mencarum kepada Pertubuhan Keselamatan Sosial (PERKESO)

untuk rawatan dan lain-lain. Selain itu, pekerja itu sendiri sudah tentu akan

menghadapi kesengsaraan manakala keluarganya akan hilang tempat bergantung

(Mahathir Mohamad, 1994).

Jadual 4.2 : Jumlah kes kemalangan yang berlaku di industri mengikut sektor dari

tahun 1994 hingga 2000

Sektor 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000

Pertanian, Perhutanan &

Perikanan 27,268 21,954 14,250 24,390 13,880 12,753 11,893

Perlombongan & Kuari 1,406 1,017 967 763 771 756 626

Pembuatan 68,281 63,733 56,332 37,829 38,718 40,730 41,331

Elektrik, Gas & Air 588 548 725 372 3,583 592 537

Pembinaan 4,536 4,634 5,401 3,648 1,232 4,747 4,873

Perdagangan 9,173 10,200 13,058 9,248 13,015 14,685 15,452

Pengangkutan 4,437 4,840 5,093 3,276 4,077 4,462 4,778

Institusi Kewangan &

Insurans 592 681 516 367 719 627 687

Lain-lain Perkhidmatan 2,897 3,475 5,342 3,731 5,315 5,987 6,581

Perkhidmatan Awam 5,821 5,303 6,727 4,523 5,620 6,726 8,248

Lain-lain Aktiviti 507 846 7 902 1,459 9 0

Jumlah 125,506 117,231 108,418 89,049 88,389 92,074 95,006

Sumber dari Laporan Jabatan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, 2007

Menurut Pertubuhan Keselamatan Sosial (2005), dalam isu keselamatan dan

kesihatan di tempat kerja, didapati jumlah bilangan kes kemalangan yang berlaku

di tempat kerja telah menurun sebanyak hampir 30% dari tahun 2001 hingga tahun

2005 iaitu dari 85,926 kes pada tahun 2001 kepada 61,182 kes pada tahun 2005.

Dari sumber yang dikeluarkan oleh pihak PERKESO pada tahun 2005, didapati

kadar kemalangan yang berlaku di sektor Perkhidmatan Awam telah meningkat dari

tahun 2001 sebanyak 7,487 kes kepada 8,502 kes pada tahun 2005 jika dibandingkan

52

dengan sektor-sektor yang lain yang telah menunjukkan penurunan dari tahun 2001

hingga 2005 dan ditunjukkan dalam Jadual 4.3.

Jadual 4.3 Jumlah kes kemalangan yang dilaporkan mengikut sektor dari tahun

2001 hingga 2005

PERUSAHAAN DILAPOR

TAHUN 2001 2002 2003 2004 2005

1. Pertanian, Perhutanan & Perikanan 12,424 9,456 6,947 5,644 3,734

2. Perlombongan & Kuari 573 545 536 533 459

3. Pengilangan 35,642 33,523 29,780 26,690 23,350

4. Elektrik, Gas, Air & Kebersihan 499 516 510 496 465

5. Pembinaan 4,593 5,015 4,654 4,445 3,948

6. Perdagangan 13,774 13,685 13,395 12,948 11,930

7. Pengangkutan 4,382 4,439 4,104 4,151 3,643

8. Institusi Kewangan & Insurans 602 567 572 605 581

9. Perkhidmatan 5,950 5,924 5,617 5,295 4,570

10. Perkhidmatan Awam 7,487 8,140 7,743 8,325 8,502

JUMLAH 85,926 81,810 73,858 69,132 61,182

Sumber dari Laporan Pertubuhan Keselamatan Sosial, 2005

Sumber ini telah menunjukkan bahawa kakitangan di sektor Perkhidmatan

Awam masih tidak peka kepada langkah-langkah keselamatan yang perlu diambil

sewaktu menjalankan tugas mereka bagi mengelakkan kepada kemalangan yang

mungkin berlaku.

Isu ini telah dipandang serius oleh pihak atasan kepimpinan pentadbiran

Kerajaan Pusat dengan mengarahkan semua agensi Kerajaan Pusat termasuk di

Kerajaan Negeri, Badan-badan Berkanun dan Pihak Berkuasa Tempatan untuk

mengambil langkah serta-merta mewujudkan Jawatankuasa Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan di peringkat agensi masing-masing. Namun demikian, kadar

kemalangan ini iaitu lebih kurang 7 kes bagi setiap 1,000 orang pekerja adalah masih

tinggi jika dibandingkan dengan negara maju yang lain yang mencatatkan 3 hingga 4

kes bagi setiap 1,000 pekerja (Lee Lam Thye, 2007).

53

Pihak Jabatan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan dibawah Kementerian

Sumber Manusia telah diberi tugas untuk memastikan setiap agensi Kerajaan

menubuhkan jawatankuasa tersebut termasuk memberikan kesedaran tentang bahaya

kemalangan dan kesihatan yang akan timbul di tempat kerja melalui ceramah dan

sebagainya. Oleh itu, semua Institut Latihan dibawah Jabatan Tenaga Manusia

secara tidak langsung perlu mewujudkan Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan bagi mencegah dan menangani isu-isu tentang keselamatan dan kesihatan

di tempat masing-masing.

4.7 Institut Latihan Jabatan Tenaga Manusia (ILJTM)

Jabatan Tenaga Manusia (dulu dikenali sebagai Jabatan Tenaga Rakyat)

adalah sebuah Jabatan Kerajaan yang diberi tanggungjawab melaksanakan

pembangunan latihan kemahiran sumber manusia menerusi 26 buah institusi

latihannya. Institusi Latihan Jabatan Tenaga Manusia (ILJTM) merupakan institut

latihan di bawah kendalian Jabatan Tenaga Manusia, Kementerian Sumber Manusia.

ILJTM terdiri daripada 26 buah institut iaitu 4 buah Pusat Latihan Teknologi Tinggi

(ADTEC), sebuah Japan Malaysia Technical Institute (JMTI) dan 21 buah Institut

Latihan Perindustrian (ILP).

ILJTM ditubuhkan untuk menyediakan dan melaksanakan program latihan

kemahiran teknikal bagi memenuhi keperluan sektor perindustrian negara.

ILJTM bertanggungjawab bagi mengeluarkan pekerja-pekerja mahir, pensyarah

latihan vokasional, menjalankan penyelidikan latihan vokasional dan menyediakan

maklumat dan peluang-peluang latihan untuk sektor industri dan para belia

lepasan SPM.

Pusat Latihan ILJTM dilengkapi dengan kemudahan mesin serta peralatan

latihan yang termoden dan terkini, untuk mengendalikan kursus-kursus peringkat

tinggi. ILJTM telah memulakan operasinya pada tahun 8 Mei 1969 di ILP Kuala

Lumpur dan telah berkembang menjadi 26 buah institut pada RMK 8. Dalam RMK 9

54

sebanyak 7 buah institut lagi akan dibina iaitu terdiri daripada 4 buah ADTEC dan 3

buah Institut Latihan Perindustrian.

ILJTM mengendalikan kursus-kursus kemahiran sepenuh masa bertaraf Sijil,

Diploma Teknologi, Diploma Lanjutan Teknologi dan Diploma Pengajar Vokasional

di samping kursus-kursus separuh masa (customize) bagi memenuhi keperluan

industri (Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, JTM). Objektif penubuhan

ILJTM adalah untuk:-

i. Melahirkan tenaga pekerja mahir untuk memenuhi keperluan

sektor perindustrian negara;

ii. Meningkatkan kemahiran pekerja industri ke arah pembangunan

negara; dan

iii. Memudahkan para lepasan sekolah memperolehi pekerjaan

dengan berbekalkan latihan kemahiran berasaskan keperluan industri.

Sebagai sebuah Institut Latihan Awam (ILA), ILJTM tidak terkecuali dari

Akta 514, Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 yang dikenakan ke atas

semua organisasi yang mempunyai pekerja dibawahnya. Institut ini juga tidak

terelak dari berlaku kemalangan sewaktu latihan sedang berlangsung yang

melibatkan juga pelajar mereka sendiri. Oleh yang demikian, pihak Jabatan Tenaga

Manusia telah mewujudkan Dasar dan Polisi Jawatankuasa Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan keatas semua Institut Latihan dibawahnya (Dasar Keselamatan

dan Kesihatan Pekerjaan, JTM).

4.7.1 Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, Jabatan Tenaga Manusia

Menurut Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, JTM dasar ini

disediakan berasaskan kepada keperluan Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan

1994 (Akta 514), Seksyen 16 yang mana menekankan beberapa perkara

penting berkaitan dengan dasar am keselamatan dan kesihatan pekerjaan yang

55

wajib dilaksanakan oleh Institusi Latihan Jabatan Tenaga Manusia (ILJTM). Antara

perkara tersebut termasuklah:-

i. Menyediakan satu pernyataan bertulis dasar am berkenaan

keselamatan dan kesihatan pekerjaan;

ii. Menubuhkan organisasi dan perkiraan untuk menjayakan pelaksanaan

dasar;

iii. Mengkaji semula dasar; dan

iv. Memaklumkan setiap pekerja mengenai pernyataan dasar tersebut.

Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan ini hanya boleh digunakan

setelah diluluskan oleh Ketua Pengarah JTM. Pegawai dan kakitangan yang

bertanggungjawab menyimpan dan mengemaskini Dasar Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan ini mestilah mengikut arahan pengemaskinian yang dikeluarkan dari masa

ke semasa. Mana-mana bahagian daripada dokumen ini tidak boleh dikeluarkan atau

dipinda tanpa kebenaran Ketua Pengarah JTM.

4.7.2 Objektif Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, JTM

Menurut Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, JTM objektif bagi

dasar tersebut adalah untuk:-

i. Menyatakan tumpuan dan komitmen JTM dalam memastikan

keselamatan dan kesihatan pekerja di semua premisnya;

ii. Menggariskan dasar dan objektif JTM dalam membangun dan

melaksanakan program-program dan aktiviti-aktiviti dalam menyediakan

tempat kerja yang selamat dan sihat;

iii. Menerangkan mengenai peranan dan tanggungjawab organisasi serta

perkiraan yang perlu diambil untuk memastikan pernyataan dasar

direalisasikan; dan

iv. Menjelaskan secara ringkas sistem keselamatan yang dilaksanakan serta

menetapkan standard yang perlu dicapai.

56

Berikut adalah Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan bagi Jabatan

Tenaga Manusia dibawah Kementerian Sumber Manusia:-

a) Pengenalan Kepada Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan JTM

Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan ini disediakan berasaskan

kepada keperluan Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 (Akta 514),

Seksyen 16 yang mana menekankan beberapa perkara penting berkaitan dengan

dasar am keselamatan dan kesihatan pekerjaan yang wajib dilaksanakan oleh Institusi

Latihan Jabatan Tenaga Manusia (ILJTM). Antara perkara tersebut termasuklah:-

i. Menyediakan satu pernyataan bertulis dasar am berkenaan keselamatan

dan kesihatan pekerjaan;

ii. Menubuhkan organisasi dan perkiraan untuk menjayakan pelaksanaan

dasar;

iii. Mengkaji semula dasar; dan

iv. Memaklumkan setiap pekerja mengenai pernyataan dasar tersebut.

Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan ini hanya boleh digunakan

setelah diluluskan oleh Ketua Pengarah JTM. Pegawai dan kakitangan yang

bertanggungjawab menyimpan dan mengemaskini Dasar Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan ini mestilah mengikut arahan pengemaskinian yang dikeluarkan dari masa

ke semasa. Mana-mana bahagian daripada dokumen ini tidak boleh dikeluarkan atau

dipinda tanpa kebenaran Ketua Pengarah JTM (Dasar Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan, JTM).

b) Maklumat Organisasi

JTM merupakan salah sebuah daripada jabatan di bawah Kementerian Sumber

Manusia yang terdiri daripada sepuluh jabatan. Fungsi utama JTM adalah

melaksanakan pembangunan latihan kemahiran sumber manusia menerusi 26 buah

institusi latihannya. ILJTM ditubuhkan untuk menyediakan dan melaksanakan

program latihan kemahiran teknikal bagi memenuhi keperluan sektor perindustrian

negara dan bertanggungjawab bagi mengeluarkan pekerja-pekerja mahir, pensyarah

57

latihan vokasional, menjalankan penyelidikan latihan vokasional dan menyediakan

maklumat dan peluang-peluang latihan untuk sektor industri dan para belia

lepasan SPM.

Pusat Latihan ILJTM dilengkapi dengan kemudahan mesin serta peralatan

latihan yang termoden dan terkini, untuk mengendalikan kursus-kursus peringkat

tinggi. ILJTM mengendalikan kursus-kursus kemahiran sepenuh masa bertaraf Sijil,

Diploma Teknologi dan Diploma Lanjutan Teknologi di samping kursus-kursus

separuh masa (customize) bagi memenuhi keperluan industri.

c) Skop Pelaksanaan

Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan ini hendaklah dilaksanakan di

semua premis JTM dan ILJTM.

d) Rujukan Normatif

Penyediaan dokumen ini adalah merujuk kepada kehendak Akta Keselamatan

dan Kesihatan Pekerjaan 1994 (Akta 514) serta peraturan-peraturannya dan lain-lain

akta yang berkaitan serta Akta Kilang dan Jentera 1967 (Akta 139) dan peraturan-

peraturan, kaedah-kaedah dan perintah dan tertakluk kepada pindaan atau perubahan

terkini (Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, JTM).

Kewajipan menyediakan dasar am keselamatan dan kesihatan di tempat kerja

diperuntukan di dalam Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 di Bahagian

IV Seksyen 16 yang berbunyi:-

“Kecuali dalam apa-apa hal yang ditetapkan, adalah menjadi

kewajipan tiap-tiap majikan dan tiap-tiap orang yang bekerja sendiri

untuk menyediakan dan seberapa kerap yang sesuai mengkaji semula

penyataan bertulis dasar amnya berkenaan dengan keselamatan dan

kesihatan pekerja-pekerjanya semasa bekerja dan organisasi dan

perkiraan yang sedang berkuatkuasa bagi menjalankan dasar itu, dan

58

membawa pernyataan dan apa-apa kajian semulanya kepada perhatian

kesemua pekerjanya”...

Pengecualian terhadap keperluan seksyen ini hanyalah bagi majikan dan

tiap-tiap orang yang bekerja sendiri yang menjalankan sesuatu pengusahaan

dengan tidak lebih daripada lima orang pekerja (Peraturan-Peraturan Keselamatan

dan Kesihatan Pekerjaan (Pernyataan Dasar Am Keselamatan dan Kesihatan

Majikan)(Pengecualian) 1995.

(Seksyen 16, Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, 1994)

e) Organisasi

Menjelaskan tugas dan tanggungjawab kakitangan, pelanggan dan

jawatankuasa-jawatankuasa yang terlibat secara langsung dengan perlaksanaan

peraturan keselamatan dan kesihatan pekerjaan di Institut Latihan Jabatan Tenaga

Manusia (ILJTM).

ILP Pasir Gudang yang merupakan salah sebuah ILJTM telah ditubuhkan

pada tahun 1982 dan sehingga kini telah mengeluarkan lebih 15,000 tenaga mahir

yang diperlukan oleh sektor perindustrian dalam bidang elektrik, elektronik,

mekanikal dan pengeluaran. Kursus yang ditawarkan oleh ILP Pasir Gudang adalah

seperti berikut:-

a. Mekanik Industri;

b. Pemesinan Am;

c. Pemesinan CNC;

d. Pembuat Acuan dan Alat Pemotong;

e. Kimpalan Arka dan Gas;

f. Fabrikasi Logam; Automotif;

g. Rekabentuk Produk Industri;

h. Juruelektrik;

i. Penjaga Jentera Elektrik;

j. Instrumen Perindustrian; dan

k. Teknologi Elektronik Industri.

59

Rajah 4.1 menunjukkan carta organisasi bagi ILP Pasir Gudang mengikut

jawatan dan bilangan kakitangannya. Dari carta organisasi yang ditunjukkan dalam

Rajah 4.1 mendapati bilangan kakitangan ILP Pasir Gudang telah melebihi 40 orang

pekerja dan ini bermakna ILP Pasir Gudang tidak terkecuali dari Akta 514, Seksyen

30 dan 31.

Rajah 4.1 : Carta Organisasi ILP Pasir Gudang

Di dalam Seksyen 30, Akta 514 ada menyatakan bahawa setiap majikan perlu

mengadakan jawatankuasa keselamatan dan kesihatan di tempat kerja jika :

i) terdapat empat puluh orang atau lebih diambil bekerja di tempat kerja;

atau

ii) Ketua Pengarah mengarahkan penubuhan jawatankuasa sedemikian di

tempat kerja.

Selain itu, seksyen ini juga menuntut pihak majikan melantik para pekerjanya

dari peringkat pengurusan hingga peringkat operasi untuk menjadi ahli anggota

Jabatan Pengajian

Am

Jabatan Pengeluaran

Pemesinan Am

Pemesinan CNC Pembuat Acuan & Alat Pemotong Rekabentuk Prod. Industri

Pengarah

Pemb. Kesetiausahaan

Timb. Pengarah (Peng. Sumber)

Timb. Pengarah (Peng. Latihan)

Bahagian Pentadbiran & Kewangan

Jab. Elektrik & Elektronik

Juruelektrik

Pen. Jen. Elektrik

Elektronik Industri

Instrumen Industri

Mekanik Industri Kimp. Arka & Gas

Fabrikasi Logam Automotif

Unit Kualiti Latihan Unit Peng. Latihan

Unit Pembangunan & Penyelenggaraan

Unit Pusat Sumber

Unit Pentad.

Unit Kewangan

Jabatan Mekanikal

60

jawatankuasa tersebut dimana pengerusi jawatankuasa tersebut adalah majikan itu

sendiri. Sekiranya pihak majikan melanggar peruntukan seksyen ini, pihak majikan

telah melakukan suatu kesalahan dan apabila disabitkan, boleh didenda tidak

melebihi lima ribu ringgit (RM 5,000) atau dipenjarakan selama tidak melebihi enam

bulan (6 bulan) atau kedua-duanya (Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan,

1994).

Carta organisasi bagi Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan

ILP Pasir Gudang ditunjukkan dalam Rajah 4.2.

Rajah 4.2 : Carta Organisasi Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan di

ILP Pasir Gudang

Menurut Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, 1994 didalam

Seksyen 31 ada menyatakan bahawa sekiranya pihak majikan telah menubuhkan

jawatankuasa keselamatan dan kesihatan di tempat kerja, maka pihak majikan perlu

menyediakan senarai tugas bagi setiap ahli dalam jawatankuasa tersebut seperti

berikut :-

i) menjalankan kajian semula langkah-langkah yang telah diambil untuk

memastikan keselamatan dan kesihatan orang-orang di tempat kerja;

Pegawai Keselamatan dan Kesihatan

Unit Kecemasan, Kebakaran dan Pengosongan Bangunan

Unit Audit Keselamatan dan Kesihatan

Unit Pertolongan Cemas

Pengarah

Wakil Majikan Wakil Pekerja

61

ii) menyiasat dan menjalankan pemeriksaan apa-apa perkara di tempat

kerja yang melibatkan kemalangan atau wabak penyakit di tempat

kerja dan dilaporkan kepada pihak majikan; dan

iii) menyelesaikan segala permasalahan yang timbul berkaitan dengan

keselamatan dan kesihatan di tempat kerja.

Secara umum dibawah seksyen 30 dan 31, Akta 514 ini dengan jelas

mewajibkan sebuah Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan diwujudkan

termasuk dengan senarai tugas oleh majikan apabila memenuhi syarat-syarat yang

telah ditetapkan.

.

4.8 Senarai Tugas Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan, JTM

Setelah diwujudkan Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan mengikut

kehendak Seksyen 30 dan 31, Akta 514 senarai tugas jawatankuasa hendaklah

diperjelaskan dengan terperinci agar setiap pekerja dari peringkat pengurusan

atasan hingga ke peringkat pengurusan bawahan dapat memahami fungsi dan

tanggungjawab masing-masing dalam jawatankuasa tersebut.

Didalam Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, JTM ada

menyenaraikan tugas bagi setiap kakitangan seperti berikut:-

4.8.1 Tugas dan Tanggungjawab Organisasi Institut Latihan Jabatan Tenaga

Manusia (ILJTM)

a) Pengarah

Pengarah Institut Latihan Jabatan Tenaga Manusia (ILJTM) bertanggungjawab

dalam memastikan keselamatan dan kesihatan pekerjaan kepada kakitangan dan

62

pelanggan. Antara tugas dan tanggungjawab terhadap keselamatan dan

kesihatan pekerjaan adalah seperti berikut:

i. Untuk menyedia dan menyelenggara mesin, peralatan, bahan dan sistem

kerja yang selamat tanpa risiko kepada kesihatan;

ii. Untuk menyusun langkah-langkah bagi memastikan keselamatan dan

kesihatan dalam penggunaan, pengendalian, penyimpanan dan

pengangkutan mesin, peralatan dan bahan;

iii. Untuk menyediakan maklumat, arahan, latihan dan penyeliaan bagi

memastikan keselamatan dan kesihatan kakitangan dan pelanggan semasa

bertugas; dan

iv. Untuk menyedia dan menyelenggara persekitaran kerja dan premis yang

selamat dan tanpa risiko kepada kesihatan, dengan kemudahan yang

mencukupi bagi kebajikan kakitangan dan pelanggan.

b) Ketua Jabatan/Ketua Bahagian/Ketua Unit

Ketua Jabatan/Ketua Bahagian/Ketua Unit di ILJTM bertanggungjawab dalam

memastikan keselamatan dan kesihatan terhadap kakitangan dan pelanggan di

ILJTM. Antara tugas dan tanggungjawab terhadap keselamatan dan kesihatan

pekerjaan adalah seperti berikut:

i) Membantu Pengarah ILJTM dalam menyelia dan memastikan

persekitaran kerja yang selamat;

ii) Menyediakan maklumat yang diperlukan bagi membantu pengarah

melaksanakan langkah-langkah pencegahan kemalangan seperti latihan,

kempen, seminar dan sebagainya;

iii) Menyelia dan menyediakan “Personal Protective Equipment” dan

“Respiratory Protective Equipment” untuk digunakan oleh kakitangan

dan Pelanggan;

iv) Memastikan segala mesin danperalatan berada dalam keadaan yang

selamat digunakan serta memastikan penggunaannya mengikut SOP

(Safe Operation Procedure);

v. Membuat pemantauan terhadap sistem kerja yang dilaksanakan; dan

63

vi. Membuat laporan kepada pihak pengurusan dan mengambil

langkah-langkah yang perlu apabila berlaku kemalangan di tempat kerja.

(Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, JTM)

c) Kakitangan

Kakitangan di ILJTM bertanggungjawab dalam memastikan keselamatan dan

kesihatan dirinya dan orang lain ketika menjalankan tugas. Antara tugas dan

tanggungjawab terhadap keselamatan dan kesihatan adalah seperti berikut:

i) Memberi perhatian yang sewajarnya semasa bekerja bagi keselamatan

dan kesihatan diri dan orang lain;

ii) Bekerjasama dengan Pengarah ILJTM atau orang lain dalam menunaikan

apa-apa kewajipan di bawah akta-akta atau peraturan-peraturan di

bawahnya;

iii) Menggunakan kelengkapan keselamatan atau pakaian perlindungan yang

sesuai semasa melakukan kerja; dan

iv) Mematuhi arahan atau langkah keselamatan dan kesihatan pekerjaan

menurut kehendak akta-akta atau peraturan-peraturan di bawahnya.


4.8.2. Jawatankuasa Pengurusan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan

a) Tugas dan Tanggungjawab

i) Dipengerusikan oleh Pengarah ILJTM; dan

ii) Bertanggungjawab menguruskan jawatankuasa dan pertubuhan-

pertubuhan yang terlibat dengan perlaksanaan peraturan keselamatan dan

kesihatan pekerjaan ILJTM.


64

4.8.3 Tugas dan Tanggungjawab Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan

a) Pegawai Keselamatan dan Kesihatan

Pegawai Keselamatan dan Kesihatan yang telah dilantik oleh Pengarah ILJTM

adalah bertanggungjawab dalam melaksanakan kewajipannya menurut Akta

Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 (Akta 514). Antara kewajipan yang

perlu dilaksanakan adalah seperti berikut:

i) Menasihati Pengarah ILJTM mengenai langkah-langkah yang perlu

diambil bagi kepentingan keselamatan dan kesihatan;

ii) Memeriksa tempat kerja untuk menentukan apa-apa yang boleh

menyebabkan kecederaan anggota ke atas mana-mana orang yang bekerja

di tempat kerja;

iii) Menyiasat apa-apa kemalangan, kemalangan nyaris, kejadian berbahaya,

keracunan pekerjaan atau penyakit pekerjaan;

iv) Membantu Pengarah ILJTM dan Jawatankuasa Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan dalam menganjur dan melaksanakan program

keselamatan dan kesihatan pekerjaan;

v) Menjadi setiausaha kepada Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan;

vi) Membantu Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan dalam

pemeriksaan tempat kerja;

vii) Memungut, menganalisa dan menyelenggara statistik mengenai sebarang

kemalangan, kejadian berbahaya, keracunan pekerjaan atau penyakit

pekerjaan;

viii) Membantu mana-mana pegawai pada menjalankan kewajipannya di

bawah Akta atau Peraturan; dan

viiii) Menjalankan apa-apa arahan lain yang dibuat oleh Pengarah ILJTM atas

apa-apa perkara yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan tempat

kerja.


65

b) Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan

Jawatankuasa Kecil Keselamatan dan Kesihatan di ILJTM adalah

bertanggungjawab dalam melaksanakan kewajipannya menurut Akta

Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 (Akta 514) dan mengadakan

mesyuarat setiap tiga (3) bulan. Antara kewajipan yang perlu dilaksanakan

adalah seperti berikut:

i) Membantu dalam merangka kaedah keselamatan dan kesihatan serta

sistem kerja yang selamat;

ii) Mengkaji semula keberkesanan pelaksanaan program keselamatan dan

kesihatan;

iii) Menjalankan kajian tentang trend kemalangan, kemalangan nyaris,

kejadian berbahaya, keracunan pekerjaan atau penyakit pekerjaan dan

melaporkan kepada majikan keadaan atau amalan yang tidak selamat atau

tidak sihat berserta dengan cadangan untuk tindakan pembaikan;

iv) Membuat kajian semula dasar keselamatan dan kesihatan dan membuat

cadangan kepada majikan bagi penyemakan dasar;

v) Menjalankan pemeriksaan keselamatan dan kesihatan di tempat kerja;

vi) Menjalankan penyiasatan terhadap aduan dan kemalangan di tempat kerja

serta menguruskan penyelesaian aduan;

vii) Membuat cadangan kepada Pengarah ILJTM mengenai langkah-langkah

pemulihan yang perlu diambil tentang apa-apa perkara yang

memudaratkan keselamatan dan kesihatan orang di tempat kerja;

viii) Membantu Pengarah ILJTM dalam apa-apa pertandingan berkaitan

dengan keselamatan dan kesihatan, ceramah keselamatan dan kesihatan

dan apa-apa kegiatan lain yang bersangkutan; dan

viiii) Mengadakan latihan “Fire Drill” sekurang-kurangnya sekali setahun.


66

4.8.4 Tugas dan Tanggungjawab Jawatankuasa Kecil Kecemasan Kebakaran

dan Pengosongan Bangunan

a) Bertanggungjawab dalam memastikan kelancaran perlaksanaan pelan tindakan

kecemasan kebakaran dan pengosongan bangunan di ILJTM; dan

b) Menyelaras aktiviti-aktiviti yang berkaitan dengan tugas dan tanggungjawab

penubuhan.


4.8.5 Tugas dan Tanggungjawab Jawatankuasa Kecil Audit Keselamatan

dan Kesihatan

a) Bertanggungjawab dalam memastikan pematuhan oleh semua peringkat

kakitangan di ILJTM kepada dasar, prosedur dan peraturan keselamatan dan

kesihatan pekerjaan; dan

b) Merancang dan menjalankan pemeriksaan berkala sekurang-kurangnya dua (2)

kali setahun ke atas semua premis.


4.8.6 Tugas dan Tanggungjawab Jawatankuasa Kecil Pertolongan Cemas

a) Bertanggungjawab dalam memberikan pertolongan cemas atau bantu-mula

kepada mangsa kemalangan di ILJTM; dan

b) Menyelaras program dan aktiviti yang berkaitan dengan pertolongan cemas.


67

4.9 Analisa Polisi dan Sistem Pengurusan Kerja

Bahagian ini akan menerangkan tentang analisa yang telah dibuat berhubung

polisi dan sistem pengurusan kerja yang telah dilaksanakan oleh pengurusan ILP

Pasir Gudang bagi mencapai objektif yang pertama kajian ini.

a) Polisi Keselamatan dan Kesihatan di ILP Pasir Gudang

Dari semua perkara yang dinyatakan di atas, maka objektif kajian yang

pertama telah dikenalpasti. Kajian mendapati pihak pengurusan ILP Pasir Gudang

melalui Jabatan Tenaga Manusia telah mematuhi kehendak Akta Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan, 1994 di Bahagian IV – Kewajipan Am Majikan dan Orang

Yang Bekerja Sendiri di bawah Seksyen 16 dengan mengadakan satu polisi dan dasar

yang berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan pekerjaan di tempat kerja.

Berikut adalah Polisi Keselamatan dan Kesihatan di ILP Pasir Gudang adalah

seperti berikut:-

1) Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, JTM iaitu berasaskan

kepada keperluan Akta 514, Seksyen 16;

2) Objektif Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan, JTM iaitu

a) Menyatakan tumpuan dan komitmen JTM dalam memastikan

keselamatan dan kesihatan pekerja di semua premisnya;

b) Menggariskan dasar dan objektif JTM dalam membangun

dan melaksanakan program-program dan aktiviti-aktiviti

dalam menyediakan tempat kerja yang selamat dan sihat;

c) Menerangkan mengenai peranan dan tanggungjawab

organisasi serta perkiraan-perkiraan yang perlu diambil

untuk memastikan pernyataan dasar direalisasikan; dan

d) Menjelaskan secara ringkas sistem keselamatan yang

dilaksanakan serta menetapkan standard yang perlu dicapai.


68

b) Sistem Pengurusan Kerja

Dari semua senarai tugas yang telah dinyatakan diatas, penubuhan

Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan oleh pengurusan ILP Pasir Gudang

adalah mengikut Seksyen 30 dan 31, Akta 514. Kajian mendapati melalui Dasar

Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan Jabatan Tenaga Manusia, jelas menyatakan

senarai tugas, tanggungjawab dan peranan yang harus dipikul bagi setiap pegawai

dan kakitangan yang bekerja di dalam kawasan ILP Pasir Gudang.

Oleh itu, sistem pengurusan kerja yang berkaitan dengan keselamatan dan

kesihatan di ILP Pasir Gudang adalah merujuk kepada senarai tugas Jawatankuasa

Keselamatan dan Kesihatan ada dinyatakan didalam Dasar Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan, JTM untuk dilaksanakan oleh pengurusan ILP Pasir Gudang.

4.10 Kesimpulan

Hasil kajian telah mendapati bahawa objektif pertama telah dicapai melalui

penemuan polisi dan sistem pengurusan kerja yang dilaksanakan oleh pengurusan

ILP Pasir Gudang. Ini dapat dibuktikan dengan polisi yang telah diadakan oleh

pihak ILP Pasir Gudang melalui Jabatan Tenaga Manusia iaitu Dasar Keselamatan

dan Kesihatan Pekerjaan JTM. Polisi ini adalah seperti yang dikehendaki di dalam

Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 (Akta 514) di bawah seksyen 16.

Bagi sistem pengurusan kerja pula, pihak pengurusan ILP Pasir Gudang telah

mengadakan Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan seperti yang dikehendaki

dalam Seksyen 30, Akta 514 dan senarai tugas bagi setiap ahli jawatankuasa seperti

yang dikehendaki dalam Seksyen 31, Akta 514.

69

BAB 5

PENILAIAN TAHAP KESELAMATAN DAN KESIHATAN

PEKERJAAN DI ILP PASIR GUDANG

5.1 Pengenalan

Dalam bab-bab sebelum ini, penerangan tentang teori dan elemen-elemen

yang penting dalam kajian telah dinyatakan dan menjadi asas kepada kajian yang

dibuat. Ini termasuklah kajian literatur supaya ciri-ciri penulisan yang dibuat lebih

jelas dan mudah difahami.

Bab ini pula akan membincangkan tentang hasil kajian yang dibuat

berdasarkan kepada data yang diperolehi dari Bahagian A dan Bahagian B dalam

Borang Soal Selidik yang diberikan kepada semua responden yang berjumlah 82

orang pekerja di ILP Pasir Gudang. Secara keseluruhan, sebanyak 82 set borang soal

selidik telah diedarkan kepada pihak responden tetapi hanya 50 set borang soal

selidik yang berjaya di kumpulkan. Proses pengedaran dan pengumpulan borang

soal selidik ini mengambil masa 3 hari sahaja untuk diselesaikan sepenuhnya

termasuk kajian melalui temubual.

Data yang diambil adalah untuk memenuhi objektif yang objektif yang kedua

dan bagi mencapai objektif tersebut, kaedah analisa yang digunapakai adalah

merujuk kepada kesesuaiannya. Analisa-analisa yang akan digunakan adalah analisa

demografi responden, analisa peratusan dan frekuensi, analisa perbandingan min dan

analisis kandungan.

5.2 Analisa Soal Selidik Responden

Borang soal selidik responden untuk kajian ini diadakan untuk mengenalpasti

persepsi responden terhadap tahap keselamatan dan kesihatan pekerjaan yang

dilaksanakan oleh pihak pengurusan ILP Pasir Gudang ke atas pekerjanya. Struktur

soal selidik ini mengandungi tiga bahagian seperti berikut :

i) Bahagian A : Latarbelakang responden;

ii) Bahagian B : Elemen-elemen keselamatan; dan

iii) Bahagian C : Berbentuk soalan terbuka mengenai pendapat dan

cadangan.

Sebanyak 82 set borang soal selidik telah diedarkan kepada responden yang

terdiri daripada kakitangan di Bahagian Pentadbiran dan pengajar di Bahagian

Teknikal. Agihan peratusan edaran borang berkenaan adalah 14.6% responden dari

Bahagian Pentadbiran dan 85.4% responden dari Bahagian Teknikal. Berikut adalah

jumlah agihan borang soal selidik kepada responden :

a) 12 set untuk kakitangan di Bahagian Pentadbiran; dan

b) 70 set untuk pengajar di Bahagian Teknikal.

Sejumlah 50 set atau 60.9% borang soal selidik telah dikembalikan oleh

pihak responden. Jadual 5.1 menunjukkan rumusan edaran dan pengembalian

borang soal selidik oleh pihak responden.

Jadual 5.1 : Edaran dan Pengembalian Borang Soal Selidik

Populasi

responden

Borang soal selidik

yang diedarkan

Borang soal selidik

yang dikembalikan

Peratus

(%)

Bahagian

Pentadbiran 12 10 83.3

Bahagian

Teknikal 70 40 57.1

Jumlah 82 50 60.9

71

Borang soal selidik telah diedarkan serentak kepada responden dan

pengembaliannya adalah dalam tempoh 3 hari daripada tarikh mula edaran. Hasil

kajian mendapati terdapat sebahagian kecil responden tidak menjawab semua soalan

dan majoriti daripada responden telah menjawab semua soalan yang telah

dikemukakan kepada mereka. Dari Jadual 5.1 didapati populasi tertinggi

responden yang memberikan maklumbalas dari segi peratusan adalah kakitangan

di Bahagian Pentadbiran sebanyak 83.3% atau 10 set borang soal selidik

manakala 57.1% atau 40 set borang soal selidik telah diterima adalah dari pengajar

di Bahagian Teknikal. Secara keseluruhannya, peratus responden yang memberikan

maklumbalas adalah 60.9%.

5.3 Analisa Peratusan dan Analisa Frekuensi

Analisa ini digunapakai bagi menganalisa soal selidik yang diperolehi

daripada responden mengenai latarbelakang responden iaitu di Bahagian A borang

soal selidik.

5.3.1 Bahagian A : Analisa Demografi Responden

Bahagian ini merekodkan latarbelakang responden secara umum. Soalan

yang diberikan adalah berkaitan dengan jawatan, bahagian tempat bertugas, jantina,

status perkahwinan dan tahap pendidikan. Responden juga diminta untuk

menyatakan sama ada pernah atau tidak menghadiri mana-mana kursus yang

berkaitan dengan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (KKP) selain pernah terlibat

dengan kemalangan sewaktu bekerja.

Selain itu, responden juga diminta untuk menyatakan peringkat umur yang

telah dibahagikan kepada 4 bahagian seperti berikut :

i) peringkat umur di bawah 19 tahun;

72

ii) peringkat umur antara 20 – 29 tahun;

iii) peringkat umur antara 30 – 39 tahun;

iv) peringkat umur antara 40-49 tahun; dan

v) peringkat umur 50 tahun dan ke atas.

Namun begitu, hanya butiran tertentu sahaja di Bahagian A dipilih dalam

kajian ini seperti bahagian tempat bertugas, jantina, peringkat umur, tahap

pendidikan dan pernah menghadiri kursus KKP oleh responden.

5.3.2 Taburan Bahagian tempat bertugas, Jantina, Umur, Pendidikan dan

Kursus KKP oleh Responden

Taburan bahagian tempat bertugas, jantina, peringkat umur, tahap

pendidikan dan menghadiri kursus KKP oleh responden telah dikenalpasti melalui

pengumpulan data daripada soal selidik di Bahagian A. Jadual 5.2 menunjukkan

taburan latarbelakang responden di dalam kajian ini.

Dari Jadual 5.2, kajian menunjukkan 80% responden adalah dari Bahagian

Teknikal dan 20% responden adalah dari Bahagian Pentadbiran. Kajian juga

menunjukkan 56% responden adalah lelaki dan 44% adalah perempuan.

Di peringkat umur pula menunjukkan 38% responden diperingkat umur

19-29 tahun, 48% responden terdiri daripada peringkat umur 30-39 tahun,

8% responden diperingkat umur 40-49 tahun dan 6% responden diperingkat

umur 50 tahun dan ke atas. Tahap pendidikan responden menunjukkan 80%

responden adalah lepasan Kolej/Politeknik/Universiti dan 20% responden adalah

lepasan sekolah.

Selain itu, kajian juga menunjukkan 68% responden tidak pernah menghadiri

mana-mana kursus Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (KKP) dan 32% responden

pernah menghadiri kursus tersebut.

73

Jadual 5.2 : Taburan Latarbelakang Responden

Butiran Bahagian A Frekuensi Jumlah

Pentadbiran 10

(20%) Bahagian

Teknikal 40

(80%)

50

(100%)

Lelaki 28

(56%) Jantina

Perempuan 22

(44%)

50

(100%)

19 tahun dan kebawah 0

(0%)

20 – 29 tahun 19

(38%)

30 – 39 tahun 24

(48%)

40 – 49 tahun 4

(8%)

Peringkat

Umur

50 tahun dan keatas 3

(6%)

50

(100%)

Kolej/Poli/Universiti 40

(80%) Tahap

Pendidikan Sekolah

10

(20%)

50

(100%)

Tidak 34

(68%) Kursus KKP

Ya 16

(32%)

50

(100%)

*KKP – Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan

74

5.4 Analisa Perbandingan Min

Analisa perbandingan min digunakan untuk menganalisis data-data yang

diperolehi di Bahagian B borang soal selidik. Analisa ini dibuat untuk menilai

persepsi responden ke atas tahap keselamatan dan kesihatan pekerjaan yang

dilaksanakan oleh pengurusan ILP Pasir Gudang secara menyeluruh.

Di Bahagian B, struktur soalan berkehendakkan responden menjawab

setiap soalan yang diberi dengan pemilihan skor yang disediakan iaitu (1) – Sangat

Tidak Memuaskan, (2) – Tidak Memuaskan, (3) – Sederhana, (4) – Memuaskan dan

(5) – Sangat Memuaskan.

Tujuan analisa perbandingan min adalah untuk mencari skor yang tertinggi

di antara soalan yang diberikan. Selian itu, skor yang tertinggi dapat mencari

kenyataan yang paling sesuai dan terbaik.

5.4.1 Bahagian B : Analisa Terhadap Elemen-elemen Keselamatan

Analisa terhadap elemen-elemen keselamatan adalah merujuk kepada

sembilan perkara utama iaitu :

x. Pengetahuan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan;

xi. Polisi Keselamatan;

xii. Jawatankuasa Keselamatan;

xiii. Langkah-langkah Keselamatan;

xiv. Peralatan dan Kemudahan Keselamatan;

xv. Program dan Latihan Keselamatan;

xvi. Audit, Pemeriksaan dan Penilaian Keselamatan;

xvii. Promosi Keselamatan; dan

xviii. Kebajikan Pekerja.

75

Kajian mendapati walaupun terdapat sebahagian kecil responden yang tidak

menjawab semua soalan yang diberikan, mereka mampu untuk memahami setiap

soalan yang diberikan dengan mudah. Ini menunjukkan bahawa terdapat responden

yang kurang pengetahuan kepada perkara yang berkaitan dengan keselamatan dan

kesihatan pekerjaan di tempat kerja dan secara tidak langsung ia juga memberikan

gambaran sikap yang positif oleh responden tersebut terhadap aplikasinya.

i) Pengetahuan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan

Kajian ini merujuk kepada Soalan 1 iaitu pengetahuan tentang keselamatan

dan kesihatan. Hanya 43 daripada 50 responden yang memberikan maklumbalas

kepada Soalan 1. Kajian menunjukkan 14% daripada responden tidak memberikan

maklumbalas dan 86% responden memberikan maklumbalas terhadap Soalan 1.

Jadual 5.3 menunjukkan maklumbalas responden terhadap Soalan 1 melalui analisa

peratusan, analisa frekuensi dan analisa perbandingan min.

Dari Jadual 5.3, 87.5% responden dari Bahagian Pentadbiran dan

57.1% responden dari Bahagian Teknikal memberikan skor terbanyak – 3. Kajian

juga menunjukkan 56% responden adalah lelaki, 72.2% adalah perempuan

memberikan skor terbanyak – 3. Di peringkat umur pula menunjukkan 47.1%

responden diperingkat umur 19-29 tahun, 70.0% responden terdiri daripada peringkat

umur 30-39 tahun, 75.0% responden diperingkat umur 40-49 tahun dan 100.0%

responden diperingkat umur 50 tahun memberikan skor terbanyak – 3.

Dari segi tahap pendidikan responden menunjukkan 57.1% responden lepasan

Kolej/Politeknik/Universiti dan 87.5% responden lepasan sekolah memberikan

skor terbanyak – 3. Selain itu, kajian juga menunjukkan 69.0% responden yang tidak

pernah menghadiri mana-mana kursus Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (KKP)

dan 50.0% responden yang pernah menghadiri kursus KKP memberikan skor

terbanyak – 3.

Jika dilihat perbandingan min di dalam Jadual 5.3, didapati tiada skor min

yang seimbang mengikut latarbelakang responden. Kajian juga mendapati purata

nilai min keseluruhan bagi Soalan 1 adalah 3.33 yang menunjukkan tahap

76

pengetahuan pekerja ILP Pasir Gudang berhubung pengetahuan keselamatan adalah

sederhana.

Jadual 5.3 : Maklumbalas Responden Terhadap Soalan 1

Soalan 1 - Pengetahuan tentang keselamatan dan kesihatan

1 2 3 4 5

Frekuensi

Frekuensi

Frekuensi

Frekuensi

Frekuensi

Latarbelakang responden

(%) (%) (%) (%) (%)

Jumlah Skor Min

Skor Min

Keseluruhan

0 0 7 1 0 8 Pentadbiran

(0.0) (0.0) (87.5) (12.5) (0.0) (100.0) 3.13

0 2 20 11 2 35 Bahagian

Teknikal (0.0) (5.7) (57.1) (31.4) (5.7) (100.0)

3.37 3.33

0 1 14 8 2 8 Lelaki

(0.0) (4.0) (56.0) (32.0) (8.0) (100.0) 3.44

0 1 13 4 0 35 Jantina

Perempuan (0.0) (5.6) (72.2) (22.2) (0.0) (100.0)

3.17 3.33

0 0 0 0 0 0 19 tahun dan ke bawah (0.0) (0.0) (0.0) (0.0) (0.0) (0.0)

0

0 1 8 7 1 17 20 – 29

(0.0) (5.9) (47.1) (41.2) (5.9) (100.0) 3.47

0 1 14 5 0 20 30 – 39

(0.0) (5.0) (70.0) (25.0) (0.0) (100.0) 3.2

0 0 3 0 1 4 40 – 49

(0.0) (0.0) (75.0) (0.0) (25.0) (100.0) 3.5

0 0 2 0 0.0 2

Peringkat Umur

50 tahun dan ke atas (0.0) (0.0) (100.

0) (0.0) (0.0) (100.0) 3

3.33

0 2 20 11 2 35 Kolej/Poli/ Universiti (0.0) (5.7) (57.1) (31.4) (5.7) (100.0)

3.37

0 0 7 1 0 8 Tahap

Pendidikan Sekolah

(0.0) (0.0) (87.5) (12.5) (0.0) (100.0) 3.13

3.33

0 1 20 8 0 29 Tidak

(0.0) (3.4) (69.0) (27.6) (0.0) (100.0) 3.24

0 1 7 4 2 14 Kursus KKP

Ya (0.0) (7.1) (50.0) (28.6) (14.3) (100.0)

3.5 3.33

* KKP – Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan

77

ii) Polisi Keselamatan

Kajian ini merujuk kepada Soalan 2 iaitu polisi keselamatan. Hanya 46

daripada 50 responden yang memberikan maklumbalas kepada Soalan 2.1, Soalan

2.2 dan Soalan 2.3 manakala 47 daripada 50 responden memberikan maklumbalas

kepada Soalan 2.4, Soalan 2.5 dan Soalan 2.6. Kajian menunjukkan 8% daripada

responden tidak memberikan maklumbalas bagi Soalan 2.1, Soalan 2.2 dan Soalan

2.3 manakala dan 6% daripada responden tidak memberikan maklumbalas bagi

Soalan 2.4, Soalan 2.5 dan Soalan 2.6. Rajah 5.1 menunjukkan maklumbalas

responden terhadap Soalan 2 melalui analisa perbandingan min.

Dari Rajah 5.1, kajian menunjukkan bahawa skor min yang tertinggi bagi

pandangan responden ke atas polisi keselamatan adalah Soalan 2.5 iaitu keperluan

pembentukan Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (3.36) dan skor

min yang terendah adalah Soalan 2.4 iaitu penyediaan latihan keselamatan untuk

semua pekerja (2.96).

Rajah 5.1 : Perbandingan Min Bagi Soalan 2

3.26 3.26 3.22

2.96

3.36 3.28

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

4.50

5.00

Soalan 2.1 Soalan 2.2 Soalan 2.3 Soalan 2.4 Soalan 2.5 Soalan 2.6

78

Dengan merujuk kepada skor min yang terendah di dalam Rajah 5.1,

perbandingan dapat diperincikan lagi bagi mengetahui faktor yang mempengaruhi

kerendahan skor tersebut dengan melihat melalui rumusan analisa ke atas persepsi

bagi kedua-dua bahagian iaitu Bahagian Pentadbiran dan Bahagian Teknikal

di Jadual 5.4. Analisa menunjukkan bahawa Bahagian Pentadbiran menyumbang

skor min terendah bagi tajuk penyediaan latihan keselamatan untuk semua pekerja

iaitu 2.88 berbanding pandangan Bahagian Teknikal iaitu 2.97.

Jika dilihat perbandingan min di dalam Jadual 5.4, didapati skor min yang

seimbang adalah bagi Soalan 2.1 iaitu tahap perlaksanaan polisi keselamatan

yang dilaksanakan di tempat kerja di mana min skor adalah 3.25 di Bahagian

Pentadbiran dan 3.26 di Bahagian Teknikal. Dari segi kedudukan bagi setiap soalan

menunjukkan bahawa pandangan responden adalah berbeza.

Jadual 5.4 : Rumusan Analisa Pandangan Responden ke atas Polisi Keselamatan

Mengikut Bahagian

Bahagian Pentadbiran

Bahagian Teknikal Soalan Soalan 2 - Polisi Keselamatan

Skor Min Kedudukan Skor

Min Kedudukan

2.1 Tahap perlaksanaan polisi keselamatan yang dilaksanakan di tempat kerja.

3.25 2 3.26 5

2.2 Tugas dan tanggungjawab setiap individu di tempat kerja dinyatakan dengan jelas.

3.00 4 3.32 3

2.3 Objektif keselamatan difahami dengan jelas dalam polisi Jabatan. 2.63 6 3.34 1

2.4 Penyediaan latihan keselamatan untuk semua pekerja yang terdapat didalam polisi tersebut.

2.88 5 2.97 6

2.5

Pernyataan tentang keperluan pembentukkan Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan.

3.50 1 3.33 2

2.6

Pernyataan tentang keperluan penyediaan peralatan keselamatan bagi pekerja mengikut bidang tugas.

3.25 2 3.28 4

79

iii) Jawatankuasa Keselamatan

Kajian ini merujuk kepada Soalan 3 iaitu jawatankuasa keselamatan. Hanya

47 daripada 50 responden yang memberikan maklumbalas kepada Soalan 3.1, Soalan

3.2, Soalan 3.3, Soalan 3.4 dan Soalan 3.5. Kajian menunjukkan 6% daripada

responden tidak memberikan maklumbalas bagi Soalan 3.1, Soalan 3.2 dan Soalan

3.3, Soalan 3.4 dan Soalan 3.5. Rajah 5.2 menunjukkan maklumbalas responden

terhadap Soalan 3 melalui analisa perbandingan min.

Dari Rajah 5.2, kajian menunjukkan bahawa skor min yang tertinggi

bagi pandangan responden ke atas jawatankuasa keselamatan adalah Soalan 3.3 iaitu

mengadakan perbincangan dan mesyuarat diadakan setiap bulan dan bila-bila

diperlukan (3.26) dan skor min yang terendah adalah Soalan 3.5 iaitu memberi

penerangan dan pendidikan kepada pekerja dari masa ke semasa (2.89).

Dengan merujuk kepada skor min yang terendah di Rajah 5.2, perbandingan

dapat diperincikan lagi bagi mengetahui faktor yang mempengaruhi kerendahan skor

tersebut dengan melihat melalui rumusan analisis ke atas persepsi bagi kedua-dua

bahagian iaitu Bahagian Pentadbiran dan Bahagian Teknikal di Jadual 5.5.


3.09 3.23 3.263.00

2.89

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

4.50

5.00

Soalan 3.1 Soalan 3.2 Soalan 3.3 Soalan 3.4 Soalan 3.5

80

Analisa menunjukkan bahawa Bahagian Pentadbiran menyumbang skor min

terendah bagi tajuk memberi penerangan dan pendidikan kepada pekerja dari masa

ke semasa iaitu 2.63 berbanding pandangan Bahagian Teknikal iaitu 2.95.

Jika dilihat perbandingan min di dalam Jadual 5.5, didapati skor min tiada

yang seimbang antara kakitangan di Bahagian Pentadbiran dan pengajar di Bahagian

Teknikal. Dari segi kedudukan bagi setiap soalan menunjukkan pandangan

responden adalah berbeza bagi Soalan 3.2 dan 3.1 tetapi bagi Soalan 3.1, 3.4 dan 3.5

menunjukkan pandangan responden adalah sama.

Jadual 5.5 : Rumusan Analisa Pandangan Responden ke atas Jawatankuasa

Keselamatan Mengikut Bahagian


Bahagian Teknikal

Soalan Soalan 3 - Jawatankuasa Keselamatan Skor

Min Kedudukan Skor Min Kedudukan

3.1

Pemeriksaan keselamatan harian, mingguan dan juga bulanan bersama dengan pegawai keselamatan dan ajk.

3.13 3 3.08 3

3.2

Setiap ahli jawatankuasa melaksanakan tanggungjawab masing-masing.

3.50 2 3.18 1

3.3

Perbincangan dan mesyuarat diadakan setiap bulan dan bila-bila diperlukan.

3.75 1 3.15 2

3.4

Merancang dan mengadakan program-program keselamatan bagi pekerja.

2.88 4 3.03 4

3.5

Memberi penerangan dan pendidikan kepada pekerja dari masa ke semasa.

2.63 5 2.95 5

81

iv) Langkah-langkah Keselamatan

Kajian ini merujuk kepada Soalan 4 iaitu langkah-langkah keselamatan.

Hanya 47 daripada 50 responden yang memberikan maklumbalas kepada Soalan 4.1,

Soalan 4.2, Soalan 4.3, Soalan 4.4, Soalan 4.5, Soalan 4.6, Soalan 4.7, Soalan 4.8 dan

Soalan 4.9. Kajian menunjukkan 6% daripada responden tidak memberikan

maklumbalas bagi Soalan 4.1, Soalan 4.2, Soalan 4.3, Soalan 4.4, Soalan 4.5,

Soalan 4.6, Soalan 4.7, Soalan 4.8 dan Soalan 4.9. Rajah 5.3 menunjukkan

maklumbalas responden terhadap Soalan 4 melalui analisa perbandingan min.

Dari Rajah 5.3, kajian menunjukkan bahawa perbandingan di antara skor min

kelihatan tidak begitu ketara di mana skor min yang tertinggi bagi pandangan

responden ke atas jawatankuasa keselamatan adalah Soalan 4.3 iaitu kebersihan

kawasan bekerja sentiasa berada dalam keadaan yang baik dan Soalan 4.4 iaitu

penggunaan pakaian yang sesuai semasa bekerja (3.77) dan skor min yang

terendah adalah Soalan 4.7 iaitu penyediaan prosedur dan pelan kecemasan di tempat

kerja (3.43).


3.64 3.53

3.77 3.77

3.57 3.513.43 3.45 3.49

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

4.50

5.00

Soalan 4.1 Soalan 4.2 Soalan 4.3 Soalan 4.4 Soalan 4.5 Soalan 4.6 Soalan 4.7 Soalan 4.8 Soalan 4.9

82



kerendahan skor tersebut dengan melihat melalui rumusan analisis ke atas persepsi

bagi kedua-dua bahagian iaitu Bahagian Pentadbiran dan Bahagian Teknikal di

Jadual 5.6. Analisa menunjukkan bahawa Bahagian Pentadbiran menyumbang skor

min terendah bagi tajuk penyediaan prosedur dan pelan kecemasan di tempat kerja

iaitu 3.13 berbanding pandangan Bahagian Teknikal iaitu 3.49. Jika dilihat

perbandingan min di dalam Jadual 5.6, didapati skor min yang seimbang adalah bagi

Soalan 4.1 iaitu penggunaan alat pelindung keselamatan yang perlu dititikberatkan

dikalangan pekerja di mana min skor adalah 3.63 di Bahagian Pentadbiran dan 3.64

di Bahagian Teknikal. Dari segi kedudukan bagi setiap soalan menunjukkan bahawa

pandangan responden adalah berbeza.

Jadual 5.6 : Rumusan Analisa Pandangan Responden ke atas Langkah-langkah

Keselamatan mengikut Bahagian


Bahagian Teknikal Soalan Soalan 4 - Langkah-langkah

Keselamatan Skor Min Kedudukan Skor

Min Kedudukan

4.1 Penggunaan alat pelindung keselamatan yang perlu dititikberatkan dikalangan pekerja.

3.63 4 3.64 3

4.2 Pihak pengurusan mengenalpasti risiko yang bakal diterima oleh para pekerja .

3.88 1 3.46 8

4.3 Kebersihan kawasan bekerja sentiasa berada dalam keadaan yang baik.

3.75 3 3.77 1

4.4 Penggunaan pakaian yang sesuai semasa bekerja. 3.88 1 3.74 2

4.5 Penguatkuasaan peraturan keselamatan di tempat kerja. 3.25 7 3.64 3

4.6 Penggunaan alat perubatan ketika berlaku kecemasan. 3.13 8 3.59 5

4.7 Penyediaan prosedur dan pelan kecemasan di tempat kerja. 3.13 8 3.49 7

4.8 Penyediaan laporan kekerapan dan tahap kemalangan bagi suatu tempoh tertentu.

3.38 5 3.46 8

4.9 Langkah-langkah/tindakan susulan selepas berlakunya kemalangan. 3.38 5 3.51 6

83

v) Peralatan dan kemudahan keselamatan

Kajian ini merujuk kepada Soalan 5 iaitu peralatan dan kemudahan

keselamatan. Hanya 47 daripada 50 responden yang memberikan maklumbalas

kepada Soalan 5.1, Soalan 5.2, Soalan 5.3, Soalan 5.4 dan Soalan 5.5. Kajian

menunjukkan 6% daripada responden tidak memberikan maklumbalas bagi Soalan

5.1, Soalan 5.2, Soalan 5.3, Soalan 5.4 dan Soalan 5.5. Rajah 5.4 menunjukkan




responden ke atas peralatan dan kemudahan keselamatan adalah Soalan 5.2 iaitu

penyediaan pagar dan laluan keluar masuk ke tempat kerja dan Soalan 5.4 iaitu

penyediaan peralatan memadam kebakaran di tempat kerja (3.70) dan skor min yang

terendah adalah Soalan 5.5 iaitu keadaan peralatan kerja seperti mesin (3.32).


3.513.70

3.43

3.70

3.32

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

4.50

5.00

Soalan 5.1 Soalan 5.2 Soalan 5.3 Soalan 5.4 Soalan 5.5

84





di Jadual 5.7. Analisa menunjukkan bahawa Bahagian Teknikal menyumbang skor

min terendah bagi tajuk keadaan peralatan kerja seperti mesin iaitu 3.28 berbanding

pandangan Bahagian Pentadbiran iaitu 3.50.




responden adalah berbeza bagi Soalan 5.2, 5.3 dan 5.4 tetapi bagi Soalan 5.1 dan 5.5


Jadual 5.7 : Rumusan Analisa Pandangan Responden ke atas Peralatan dan

Kemudahan Keselamatan Mengikut Bahagian


Bahagian Teknikal

Soalan Soalan 5 - Peralatan dan kemudahan keselamatan Skor


5.1 Penyediaan peralatan keselamatan mengikut bidang kerja setiap pekerja.

3.75 3 3.46 3

5.2 Penyediaan pagar dan lalun keluar masuk ke tempat kerja. 4.13 1 3.62 2

5.3 Penyelenggaraan keselamatan diadakan oleh pihak majikan. 3.75 3 3.36 4

5.4 Penyediaan peralatan memadam kebakaran di tempat kerja. 4.00 2 3.64 1

5.5 Keadaan peralatan kerja seperti mesin. 3.50 5 3.28 5

85

vi) Program dan latihan keselamatan

Kajian ini merujuk kepada Soalan 6 iaitu peralatan dan kemudahan


kepada Soalan 6.1 dan Soalan 6.2, 47 daripada 50 responden yang memberikan

maklumbalas kepada Soalan 6.3 dan Soalan 6.4 manakala 46 daripada 50 responden

yang memberikan maklumbalas kepada Soalan 6.5 dan Soalan 6.6. Kajian

menunjukkan 4% daripada responden tidak memberikan maklumbalas bagi

Soalan 6.1 dan Soalan 6.2, 6% daripada responden tidak memberikan maklumbalas

bagi Soalan 6.3 dan Soalan 6.4 manakala 8% daripada responden tidak

memberikan maklumbalas bagi Soalan 6.5 dan Soalan 6.6. Rajah 5.5 menunjukkan



pandangan responden ke atas program dan latihan keselamatan adalah Soalan 6.5

iaitu penerangan terperinci tentang pengendalian peralatan dan mesin (3.59) dan skor

min yang terendah adalah Soalan 6.2 iaitu mengadakan latihan induksi kepada

pekerja baru dan latihan yang berterusan kepada pekerja lama (2.98).


3.21

2.983.09 3.19

3.593.46

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

4.50

5.00


86





di Jadual 5.8. Analisa menunjukkan bahawa Bahagian Teknikal menyumbang skor

min terendah bagi tajuk mengadakan latihan induksi kepada pekerja baru dan latihan

yang berterusan kepada pekerja lama iaitu 2.88 berbanding pandangan Bahagian

Pentadbiran iaitu 3.50. Jika dilihat perbandingan min di dalam Jadual 5.8,

didapati skor min tiada yang seimbang antara kakitangan di Bahagian Pentadbiran

dan pengajar di Bahagian Teknikal. Dari segi kedudukan bagi setiap soalan

menunjukkan pandangan responden adalah berbeza bagi Soalan 6.1, 6.2, 6.3, 6.4 dan

6.6 tetapi bagi Soalan 6.5 menunjukkan pandangan responden adalah sama.

Jadual 5.8 : Rumusan Analisa Pandangan Responden ke atas Program dan Latihan

Keselamatan Mengikut Bahagian


Bahagian Teknikal

Soalan Soalan 6 - Program dan latihan keselamatan Skor


6.1 Perancangan program keselamatan. 3.63 1 3.13 4

6.2

Mengadakan latihan induksi kepada pekerja baru dan latihan yang berterusan kepada pekerja lama.

3.50 3 2.88 6

6.3 Pengenalan kepada undang-undang tentang keselamatan dan kesihatan pekerja.

3.13 6 3.08 5

6.4

Pendedahan terhadap bahaya yang ada di tempat kerja dan mengetahui kaedah bekerja yang tidak selamat.

3.25 5 3.18 3

6.5 Penerangan terperinci tentang pengendalian peralatan dan mesin.

3.63 1 3.58 1

6.6

Sentiasa memberi motivasi kepada pekerja oleh penyelia supaya sentiasa mengikut peraturan.

3.38 4 3.47 2

87

vii) Audit, Pemeriksaan dan Penilaian Keselamatan

Kajian ini merujuk kepada Soalan 7 iaitu audit, pemeriksaan dan penilaian


kepada Soalan 7.1 dan Soalan 7.4 manakala 47 daripada 50 responden yang

memberikan maklumbalas kepada Soalan 7.2 dan Soalan 7.3. Kajian menunjukkan

8% daripada responden tidak memberikan maklumbalas bagi Soalan 7.1 dan Soalan

7.4 manakala 6% daripada responden tidak memberikan maklumbalas bagi Soalan

7.2 dan Soalan 7.3. Rajah 5.6 menunjukkan maklumbalas responden terhadap

Soalan 7 melalui analisa perbandingan min.



responden ke atas audit, pemeriksaan dan penilaian keselamatan adalah Soalan 7.3

iaitu kebersihan tempat kerja (3.53) dan skor min yang terendah adalah Soalan 7.2

iaitu pemeriksaan terperinci terhadap keseluruhan sistem kerja (3.09).


3.203.09

3.53

3.24

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

4.50

5.00

Soalan 7.1 Soalan 7.2 Soalan 7.3 Soalan 7.4

88






skor min terendah bagi tajuk pemeriksaan terperinci terhadap keseluruhan sistem

kerja iaitu 2.88 berbanding pandangan Bahagian Teknikal iaitu 3.13.




responden adalah berbeza bagi Soalan 7.1 tetapi bagi Soalan 7.2, 7.3 dan 7.4


Jadual 5.9 : Rumusan Analisa Pandangan Responden ke atas Audit, Pemeriksaan

dan Penilaian Keselamatan Mengikut Bahagian


Bahagian Teknikal

Soalan Soalan 7 - Audit,

Pemeriksaan dan Penilaian Keselamatan Skor


7.1 Mengadakan audit dan pemeriksaan keselamatan di tempat kerja.

3.00 2 3.24 3

7.2 Pemeriksaan terperinci terhadap keseluruhan sistem kerja. 2.88 4 3.13 4

7.3 Kebersihan tempat kerja. 3.50 1 3.54 1

7.4 Penilaian keselamatan oleh pegawai keselamatan dan ahli jawatankuasa.

3.00 2 3.29 2

89

viii) Promosi Keselamatan

Kajian ini merujuk kepada Soalan 8 iaitu promosi keselamatan. Hanya 48

daripada 50 responden yang memberikan maklumbalas kepada Soalan 8.1, Soalan

8.2, Soalan 8.3 dan Soalan 8.4. Kajian menunjukkan 4% daripada responden tidak

memberikan maklumbalas bagi Soalan 8.1, Soalan 8.2, Soalan 8.3 dan Soalan 8.4.

Rajah 5.7 menunjukkan maklumbalas responden terhadap Soalan 8 melalui analisa

perbandingan min.


pandangan responden ke promosi keselamatan adalah Soalan 8.3 iaitu memaparkan

cogankata keselamatan di tempat yang sesuai dalam kawasan tempat kerja (3.06) dan

skor min yang terendah adalah Soalan 8.1 iaitu menyediakan anugerah keselamatan

bagi pekerja yang mematuhi peraturan keselamatan di tempat kerja (2.40).


2.40

2.73

3.06

2.46

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

4.50

5.00

Soalan 8.1 Soalan 8.2 Soalan 8.3 Soalan 8.4

90






skor min terendah bagi tajuk menyediakan anugerah keselamatan bagi pekerja yang

mematuhi peraturan keselamatan di tempat kerja iaitu 2.25 berbanding pandangan

Bahagian Teknikal iaitu 2.43.




responden adalah berbeza bagi Soalan 8.2 dan 8.3 tetapi bagi Soalan 8.1 dan 8.4


Jadual 5.10 : Rumusan Analisa Pandangan Responden ke atas Promosi Keselamatan

Mengikut Bahagian


Bahagian Teknikal Soalan Soalan 8 - Promosi

Keselamatan Skor Min Kedudukan Skor

Min Kedudukan

8.1

Menyediakan anugerah keselamatan bagi pekerja yang mematuhi peraturan keselamatan di tempat kerja.

2.25 4 2.43 4

8.2 Pelaksanaan kempen seperti poster dan seminar keselamatan. 3.25 1 2.63 2

8.3

Memaparkan cogankata keselamatan di tempat yang sesuai dalam kawasan tempat kerja.

3.00 2 3.08 1

8.4 Mengadakan minggu atau bulan keselamatan. 2.50 3 2.45 3

91

ix) Kebajikan Pekerja

Kajian ini merujuk kepada Soalan 9 iaitu kebajikan pekerja. Hanya 47

daripada 50 responden yang memberikan maklumbalas kepada Soalan 9.1 dan

Soalan 9.3 manakala 48 daripada 50 responden yang memberikan maklumbalas

kepada Soalan 9.2, Soalan 9.4, Soalan 9.5 dan Soalan 9.6 Kajian menunjukkan 6%

daripada responden tidak memberikan maklumbalas bagi Soalan 9.1 dan Soalan 9.3

manakala 4% daripada responden tidak memberikan maklumbalas bagi Soalan 9.2,

Soalan 9.4, Soalan 9.5 dan Soalan 9.6. Rajah 5.8 menunjukkan maklumbalas

responden terhadap Soalan 9 melalui analisa perbandingan min.


pandangan responden ke kebajikan pekerja adalah Soalan 9.6 iaitu penghantaran

pekerja ke pusat rawatan dengan segera sekiranya berlaku kecemasan (3.60) dan skor

min yang terendah adalah Soalan 9.5 iaitu menyediakan bilik rawatan sekiranya

berlaku kemalangan kecil di tempat kerja (2.85).


2.96 3.063.19 3.25

2.85

3.60

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

4.50

5.00


92




bagi kedua-dua bahagian iaitu Bahagian Pentadbiran dan Bahagian Teknikal di

Jadual 5.11. Analisa menunjukkan bahawa Bahagian Teknikal menyumbang skor

min terendah bagi tajuk menyediakan bilik rawatan sekiranya berlaku kemalangan

kecil di tempat kerja iaitu 2.85 berbanding pandangan Bahagian Pentadbiran iaitu

2.88. Jika dilihat perbandingan min di dalam Jadual 5.11, didapati skor min

yang seimbang adalah bagi Soalan 9.4 iaitu penggunaan peti pertolongan cemas

kepada pekerja di mana min skor adalah 3.25 di Bahagian Pentadbiran dan

di Bahagian Teknikal. Dari segi kedudukan bagi setiap soalan menunjukkan

pandangan responden adalah berbeza bagi Soalan 9.1, 9.2, 9.3 dan 9.4 tetapi bagi

Soalan 9.5 dan 9.6 menunjukkan pandangan responden adalah sama.

Jadual 5.11 : Rumusan Analisa Pandangan Responden ke atas Kebajikan Pekerja

Mengikut Bahagian


Bahagian Teknikal

Soalan Soalan 9 - Kebajikan Pekerja Skor Min Kedudukan Skor

Min Kedudukan

9.1 Mewajibkan setiap memiliki polisi insurans di tempat kerja seperti yang disyorkan oleh Perkeso.

3.38 3 2.87 5

9.2 Menyediakan wang khairat kematian pekerja. 3.75 2 2.93 4

9.3

Menyediakan kemudahan yang selesa seperti bilik air, tempat tinggal dan sebagainya kepada pekerja.

3.25 4 3.18 3

9.4 Peti pertolongan cemas kepada pekerja. 3.25 4 3.25 2

9.5 Menyediakan bilik rawatan sekiranya berlaku kemalangan kecil di tempat kerja.

2.88 6 2.85 6

9.6 Penghantaran pekerja ke pusat rawatan dengan segera sekiranya berlaku kecemasan.

3.88 1 3.55 1

93

5.4.2 Purata Keseluruhan Elemen-elemen Keselamatan di Bahagian B

Purata nilai min keseluruhan bagi setiap elemen keselamatan yang dikaji di

Bahagian B dalam Borang Soal Selidik mengikut latarbelakang responden adalah

seperti Rajah 5.9.

Rajah 5.9 : Perbandingan Min Bagi Elemen-elemen Keselamatan

Secara keseluruhan, purata nilai min bagi semua elemen keselamatan

mengikut latarbelakang responden adalah 3.23 iaitu di tahap sederhana

seperti berikut:-

23.39

)15.366.227.325.353.357.309.322.333.3(. =

++++++++=IP

Di Jadual 5.12, kajian menunjukkan kedudukan dan klasifikasi bagi setiap

elemen keselamatan di Bahagian B adalah mengikut skala indeks seperti yang telah

dinyatakan di dalam Bab 2 kajian ini. Kajian mendapati bahawa kedudukan pertama

adalah Soalan 4 iaitu langkah-langkah keselamatan (3.57), kedudukan kedua adalah

Soalan 5 iaitu peralatan dan kemudahan keselamatan (3.53), kedudukan ketiga

adalah Soalan 1 iaitu pengetahuan keselamatan (3.33), kedudukan keempat adalah

Soalan 7 iaitu audit, pemeriksaan dan penilaian keselamatan (3.27), kedudukan

kelima adalah Soalan 6 iaitu program dan latihan keselamatan, kedudukan keenam

adalah Soalan 2 iaitu polisi keselamatan (3.22), kedudukan ketujuh adalah Soalan 9

iaitu kebajikan pekerja (3.15), kedudukan kelapan adalah Soalan 3 iaitu

3.33 3.22 3.09

3.57 3.533.25 3.27

2.66

3.15

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

4.50

5.00

Pengetahuan

Keselamatan

Polisi

Keselamatan

Jawatankuasa

Keselamatan

Langkah-langkah

Keselamatan

Peralatan dan

Kemudahan

Keselamatan

Program dan

Latihan

Keselamatan

Audit,

Pemeriksaan dan

Penilaian

Keselamatan

Promosi

Keselamatan

Kebajikan

Pekerja

94

jawatankuasa keselamatan (3.09) dan kedudukan kesembilan adalah Soalan 8 iaitu

promosi keselamatan (2.66)

Jadual 5.12 : Kedudukan dan Klasifikasi Kajian Bagi Setiap Elemen Keselamatan

di Bahagian B Mengikut Skala Indeks

Bil. Butiran Purata Indeks Kedudukan

1 Pengetahuan Keselamatan 3.33 3

2 Polisi Keselamatan 3.22 6

3 Jawatankuasa Keselamatan 3.09 8

4 Langkah-langkah Keselamatan 3.57 1

5 Peralatan & Kemudahan Keselamatan 3.53 2

6 Program dan Latihan Keselamatan 3.25 5

7 Audit, Pemeriksaan dan Penilaian Keselamatan 3.27 4

8 Promosi Keselamatan 2.66 9

9 Kebajikan Pekerja 3.15 7

5.5 Soalan Terbuka

Di bahagian ini, responden telah diberi peluang untuk memberikan jawapan

mengikut pandangan dan cadangan mereka. Tiada pilihan jawapan disediakan dan

responden bebas untuk memberikan penjelasan tentang soalan yang diberi. Bagi soal

selidik ini, hanya satu soalan diberikan iaitu :

95

a) Sila berikan komen atau cadangan yang anda rasakan perlu

dititikberatkan supaya tahap keselamatan dan kesihatan yang

dikehendaki dicapai?

5.5.1 Bahagian C : Pendapat dan Cadangan Mengenai Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan di ILP Pasir Gudang

Berikut adalah komen atau cadangan yang diberikan oleh responden pada

soalan yang diberikan :

i) Mengadakan program pendidikan dan kesedaran melalui taklimat

berhubung keselamatan dan kesihatan pekerjaan seperti didalam

perhimpunan bulanan kakitangan atau seminar;

ii) Memperbanyakkan poster keselamatan untuk dilekatkan disetiap

bangunan dalam kawasan ILP Pasir Gudang;

iii) Mengadakan latihan keselamatan seperti “Fire-Drill” sekurang-kurang

setahun sekali dengan kerjasama pihak Jabatan Bomba dan Penyelamat

Malaysia agar warga ILP Pasir Gudang bersedia menghadapi apa-apa

insiden yang mungkin berlaku;

iv) Mengambil tindakan tegas kepada setiap ahli jawatakuasa yang dibentuk

dan membuat pemantauan dari semasa ke semasa melalui pemeriksaan

dan laporan keselamatan yang dibuat;

v) Memastikan peruntukan yang mencukupi untuk mengadakan latihan

induksi kepada pekerja baru dan latihan yang berterusan kepada pekerja

lama samada yang dianjurkan oleh pihak Jabatan Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan (JKKP) atau Institut Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan Negara (NIOSH); dan

vi) Memastikan sistem dan peralatan keselamatan dalam keadaan baik dan

diselenggara bagi memastikan ia boleh berfungsi pada bila-bila masa.

96

5.6 Analisis Data Soalan Temubual

Kajian temubual telah dilakukan ke atas kakitangan di Bahagian Pentadbiran

dan pengajar di Bahagian Teknikal. Kajian ini dilakukan sewaktu pengedaran

borang soal selidik dilakukan.

Hanya soalan yang berkaitan dengan pengetahuan dan pemahaman

keselamatan dan kesihatan pekerjaan (KKP) di tanya kepada pihak responden dalam

kajian ini secara langsung. Merujuk kepada pemerhatian dan penelitian ke atas

kajian temubual yang dilakukan, didapati beberapa pendapat atau kata kunci yang

boleh dijadikan asas kepada kajian yang dibuat seperti di Jadual 5.13.

Jadual 5.13 : Rumusan Analisa Data Temubual

Bil. Jenis

Responden Bahagian Pendapat Responden

1 Kakitangan Pentadbiran

i) Mengadakan taklimat berhubung KKP;

dan

ii) Mengambil tindakan tegas kepada setiap

ahli jawatakuasa KKP yang dibentuk.

2 Pengajar Teknikal

i) Mengadakan latihan keselamatan setiap

tahun;

ii) Memastikan sistem dan peralatan

keselamatan dalam keadaan baik; dan

iii) Memastikan peruntukan yang mencukupi

untuk mengadakan latihan atau kursus

Keselamaan dan Kesihatan Pekerjaan.

97

5.7 Kesimpulan

Hasil kajian telah mendapati bahawa objektif kedua telah dicapai melalui

penilaian tahap keselamatan dan kesihatan pekerjaan ke atas pekerja ILP Pasir

Gudang telah dikenalpasti seperti yang ditunjukkan di dalam Jadual 5.20. Kajian

juga mendapati nilai min yang tertinggi adalah bagi Soalan 4 iaitu 3.57 berada di

tahap yang memuaskan dan nilai min yang paling rendah adalah bagi Soalan 8 iaitu

2.66 berada di tahap yang sederhana.

Namun begitu, secara keseluruhan bagi kajian yang dijalankan untuk

mencapai objektif kedua mendapati semua elemen keselamatan yang diberikan

kepada responden secara purata atau keseluruhan adalah di tahap sederhana (3.23).

Oleh itu, langkah penambahbaikan seperti cadangan untuk mengatasi permasalahan

tersebut oleh pihak responden telah dicapai untuk objektif kajian yang ketiga di

dalam bab seterusnya.

98

BAB 6

CADANGAN DAN KESIMPULAN

6.1 Pengenalan

Sebagai imbasan kepada kajian yang dibuat, Bab 1 menyentuh tentang

latarbelakang kajian kes selain membincangkan isu yang timbul di kawasan kajian

dalam penyataan masalah, objektif yang cuba dicapai serta kepentingannya,

matlamat skop kajian dan jangkaan hasil daripada kajian yang dibuat. Seterusnya,

Bab 2 menyentuh tentang bentuk kajian yang akan dijalankan (metodologi) melalui

objektif kajian seperti yang dinyatakan di dalam Bab 1. Bab 3 telah menerangkan

tentang kategori kemalangan, punca-punca kemalangan, elemen kemalangan dan

kepentingan peralatan serta pemakaian keselamatan. Justeru itu, bagi mengelakkan

kemalangan berlaku di tempat kerja, Akta 514 yang telah dikuatkuasakan oleh pihak

kerajaan telah dikenakan ke atas setiap majikan yang mempunyai pekerjanya seramai

40 orang pekerja atau lebih dalam pelbagai sektor dan seterusnya diminta untuk

mengadakan satu polisi serta jawatankuasa yang berkaitan dengan keselamatan dan

kesihatan di tempat kerja.

6.2 Penemuan Kajian

Bahagian ini akan menerangkan tentang penemuan kajian bagi setiap objektif

seperti berikut:-

6.2.1 Objektif Pertama

Bab 4 pula menyentuh tentang objektif yang pertama iaitu “Mengenalpasti

polisi dan sistem pengurusan kerja yang berkaitan dengan keselamatan dan

kesihatan yang diamalkan oleh pengurusan ILP Pasir Gudang, Johor”. Hasil kajian

telah mendapati bahawa objektif pertama telah dicapai melalui penemuan polisi dan

sistem pengurusan kerja yang dilaksanakan oleh pengurusan ILP Pasir Gudang. Ini

dibuktikan dengan polisi yang telah diadakan oleh pihak ILP Pasir Gudang melalui

Jabatan Tenaga Manusia iaitu Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan JTM

adalah mengikut kehendak Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 (Akta

514) di bawah Seksyen 16. Bagi sistem pengurusan kerja pula, pihak pengurusan

ILP Pasir Gudang telah mengadakan Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan

mengikut kehendak Seksyen 30, Akta 514 dan senarai tugas bagi setiap ahli

jawatankuasa adalah mengikut kehendak Seksyen 31, Akta 514.

6.2.2 Objektif Kedua

Bab 5 menyentuh tentang objektif yang kedua iaitu “Menilai tahap

keselamatan dan kesihatan pekerjaan ke atas pekerja ILP Pasir Gudang”.

Kesimpulan yang boleh diperolehi dalam Bab ini ialah penilaian tahap keselamatan

dan kesihatan pekerjaan di ILP Pasir Gudang telah dikenalpasti dimana semua

elemen keselamatan seperti Pengetahuan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan,

Polisi Keselamatan, Jawatankuasa Keselamatan, Langkah-langkah Keselamatan,

Peralatan dan Kemudahan Keselamatan, Program dan Latihan Keselamatan, Audit,

Pemeriksaan dan Penilaian Keselamatan, Promosi Keselamatan dan Kebajikan

Pekerja oleh responden berada pada tahap yang sederhana.

100

6.2.3 Objektif Ketiga

Bab 6 pula menyentuh tentang objektif yang ketiga iaitu “Memberikan

cadangan dan penambahbaikan ke atas sistem pengurusan kerja yang berkaitan

dengan keselamatan dan kesihatan di ILP Pasir Gudang, Johor”. Bermula dari

proses pengumpulan data melalui kajian literatur yang dinyatakan di dalam Bab 3,

Bab 4 dan hasil kajian melalui borang kaji selidik dan temubual yang telah dibuat

dan dinyatakan di dalam Bab 5, didapati polisi dan sistem pengurusan kerja yang

berkaitan dengan keselamatan dan kesihatan pekerjaan telah dilaksanakan oleh pihak

pengurusan ILP Pasir Gudang seperti yang dikehendaki didalam Akta Keselamatan

dan Kesihatan Pekerjaan 1994 (Akta 514).

Antaranya pihak Institut telah mengadakan Dasar Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan mengikut kehendak Seksyen 16, Akta 514, mewujudkan Jawatankuasa

Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan dan senarai tugas dalam jawatakuasa tersebut

mengikut kehendak Seksyen 30 dan 31, Akta 514 juga telah dipatuhi.

Namun begitu, secara keseluruhannya amalan yang dibuat adalah berada

ditahap yang sederhana dimana skor min adalah 3.23 iaitu dengan merujuk

kepada purata nilai min bagi semua elemen keselamatan mengikut latarbelakang

responden di dalam Bab 5. Cadangan dari pihak responden bagi penambahbaikan

untuk Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan yang dibentuk dan pihak

pengurusan ILP Pasir Gudang adalah melalui Bahagian C, Borang Soal Selidik yang

telah diedarkan.

Kajian telah membahagikan cadangan penambahbaikan tersebut kepada

empat bahagian utama iaitu :

i) Pendidikan;

ii) Penyelenggaraan;

iii) Kewangan; dan

iv) Penguatkuasaan.

101

i) Pendidikan

Melalui pendidikan, pihak responden mencadangkan agar pihak Institut

mengadakan program pendidikan dan kesedaran melalui taklimat

berhubung Dasar Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan ILJTM seperti didalam

Perhimpunan Bulanan Kakitangan atau seminar, memperbanyakkan poster

keselamatan untuk dilekatkan disetiap bangunan dalam kawasan ILP Pasir Gudang;

dan mengadakan latihan keselamatan seperti “Fire-Drill” sekurang-kurang setahun

sekali dengan kerjasama pihak Jabatan Bomba dan Penyelamat Malaysia agar warga

ILP Pasir Gudang bersedia menghadapi apa-apa insiden yang akan berlaku.

ii) Penyelenggaraan

Melalui penyelenggaraan, pihak responden mencadangkan agar pihak Institut

memastikan sistem dan peralatan keselamatan dalam keadaan baik dan diselenggara

bagi memastikan ia boleh berfungsi pada bila-bila masa.

iii) Kewangan

Melalui kewangan, pihak responden mencadangkan agar pihak Institut

memastikan peruntukan yang mencukupi untuk mengadakan latihan induksi kepada

pekerja baru dan latihan yang berterusan kepada pekerja lama samada yang

dianjurkan oleh pihak Jabatan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (JKKP) atau

Institut Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan Negara (NIOSH).

iv) Penguatkuasaan

Melalui penguatkuasaan, pihak responden mencadangkan agar pihak Institut

mengambil tindakan tegas kepada setiap ahli jawatakuasa yang dibentuk dan

membuat pemantauan dari semasa ke semasa melalui pemeriksaan dan laporan

keselamatan yang dibuat.

102

6.3 Cadangan Kajian Lanjutan

Kajian ini boleh dibuat ke atas Institut-institut latihan di bawah Jabatan

Tenaga Manusia yang lain bagi mendapatkan gambaran sebenar berhubung amalan

keselamatan dan kesihatan pekerjaan di Institut tersebut.

6.4 Kesimpulan Keatas Kajian

Dari disertasi yang telah dilakukan terhadap amalan keselamatan dan

kesihatan pekerjaan di ILP Pasir Gudang, kajian mendapati kurangnya peranan

dan tanggungjawab yang berkesan melalui penubuhan Jawatankuasa Keselamatan

dan Kesihatan Pekerjaan seperti yang dikehendaki dalam Akta Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan, 1994.

Walaupun pihak pengurusan ILP Pasir Gudang melalui Institut Latihan

Jabatan Tenaga Manusia telah mempunyai satu polisi dan dasar yang berkaitan

dengan keselamatan dan kesihatan pekerjaan, masih terdapat segelintir pekerjanya

yang kurang peka dan tidak mengambil serius atau perhatian terhadap masalah-

masalah yang kemungkinan berlaku insiden kemalangan kepada mereka sendiri

sewaktu bekerja. Faktor ini telah menyebabkan pekerja-pekerja di ILP Pasir Gudang

berkemungkinan besar akan terdedah kepada bahaya, risiko dan hazard ketika

bekerja.

Oleh itu, pihak pengurusan ILP Pasir Gudang melalui penubuhan

Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan hendaklah memainkan peranan

masing-masing dengan mengambil tindakan yang tegas bagi memastikan semua

objektif yang terkandung didalam Dasar dan Manual Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan ILJTM dipatuhi dan dilaksanakan dengan berkesan.

103

RUJUKAN

Ahmad Zainoreen (2006). Amalan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan Di

Telekom Malaysia Berhad. Projek Sarjana Muda. Universiti Teknologi Malaysia,

Skudai.

Dewan Bahasa dan Pustaka (2006). Kamus Dewan (Edisi Keempat). Kuala Lumpur.

Ismail Bahari (2006). Pengurusan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan. (Edisi

kedua). Bangi : McGraw Hill.

Jabatan Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan (2007). Seminar Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan di Sektor Awam 2007. Putrajaya : Jabatan Keselamatan dan

Kesihatan Pekerjaan.

Jabatan Tenaga Manusia (2007). Dasar dan Manual Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan, JTM. Putrajaya : Jabatan Tenaga Manusia.

Kazutaki, K. (1997). Environmental Management and Health : Historical

development in occupational and environmental health. Kawasaki, Japan : Institute

for Science of Labour. 151-153

Kebersihan sekolah tidak peduli kawasan luar pagar (1999, 23 April). Akhbar

Utusan Malaysia.

Kementerian Kewangan Malaysia (2007). Tatacara Pengurusan Aset Alih Kerajaan.

Putrajaya : Kementerian Kewangan Malaysia.

104

Mahathir Mohamad (1994). Penerbitan Khas – Kempen Keselamatan dan Kesihatan

Pekerjaan Kebangsaan 1994 : Perutusan Yang Amat Berhormat Perdana Menteri

Malaysia. Kuala Lumpur : Kementerian Sumber Manusia. 9-11.

Laney, J.C. (1982). Site Safety. United States of America : Construction Press.

Lee Lam Thye (2007). Program KKP di Sekolah. Buletin Selamat dan Sihat.

Petaling Jaya : Majlis Negara Bagi Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan. 5.

Luise, V. (2000). Managing homeworking: health and safety responsibilites.

Employee Relations. 22 (6), 540-554.

Undang-Undang Malaysia (2006). Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan dan

Peraturan-Peraturan. Bahagian IV Kewajipan Am Majikan Dan Orang Yang

Bekerja Sendiri. Kuala Lumpur : MDC Publishers. 9-11.

Zanariah Kadir (2007). Persepsi Pelanggan Terhadap Aplikas Perjanjian Tahap

Perkhidmatan Dalam Pengurusan Penyelenggaraan Fasiliti Di Intitusi Pengajian

Tinggi. Projek Sarjana. Universiti Teknologi Malaysia, Skudai.

12 pelajar cedera di hempap konkrit di Sungai Siput, Perak (2006, 15 September).

Akhbar Utusan Malaysia..

105

Lampiran

106

JTM bertanggungjawab memastikan keselamatan dan kesihatan semua kakitangan dan pelajar-pelajarnya di semua ILJTM bebas daripada apa jua perbuatan atau keadaan yang boleh menyebabkan kemalangan dan risiko kesihatan selaras dengan kehendak Akta Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan 1994 dan Akta Kilang dan Jentera 1967. Dasar-dasar Keselamatan dan Kesihatan JTM meliputi pelaksanaan perkara-perkara berikut: 1. Menyedia dan menguruskan tempat kerja, latihan dan penginapan yang

selamat serta suasana kerja yang sihat. 2. Memastikan mesin, peralatan dan bahan-bahan yang digunakan dalam

keadaan baik dan selamat. 3. Berusaha menghapuskan semua keadaan dan situasi yang dianggap

merbahaya. 4. Memastikan semua kakitangan dan pelajar diberi latihan yang secukupnya,

merangkumi piawaian keselamatan dan peraturan yang diperlukan, sebelum mereka diberikan tanggungjawab untuk mengendalikan mesin, peralatan tangan atau apa-apa jua tugas yang berkaitan.

5. Mewujudkan kaedah dan sistem kerja yang selamat untuk dipatuhi oleh semua kakitangan dan pelajar semasa melaksanakan aktiviti kerja.

6. Sentiasa mengutamakan keselamatan dalam semua tugas-tugas yang berkaitan.

7. Mematuhi kehendak Akta Keselamatan Dan Kesihatan Pekerjaan 1994 dan Akta Kilang dan Jentera 1967.

Mencegah kemalangan dan risiko kesihatan adalah tanggungjawab semua kakitangan dan pelajar. Pelaksanaan amalan Keselamatan dan Kesihatan yang sempurna adalah keperluan yang amat penting bagi kejayaan yang sepenuhnya. Dengan ini, pihak JTM bertanggungjawab memastikan para pelajar dan kakitangan memahami serta mematuhi dasar-dasar keselamatan dan kesihatan tanpa memansuhkan dasar-dasar lain yang sedia ada.

(Romli bin Hj. Hassan) Ketua Pengarah Tarikh: 1 Ogos 2007

Jabatan Tenaga Manusia

DASAR KESELAMATAN DAN KESIHATAN

107

BORANG KAJI SELIDIK Borang kaji selidik ini disediakan untuk mendapatkan maklumbalas pekerja terhadap amalan keselamatan dan kesihatan pekerjaan di Institut Latihan Perindustrian (ILP) Pasir Gudang, Johor. Bahagian A Latar belakang responden Jawatan : Bahagian : Sila tandakan ( √ ) 1. Jantina : i. Lelaki ( ) ii. Perempuan ( )

2. Status Perkahwinan : i. Bujang ( ) ii. Berkahwin ( ) iii. Janda/Duda ( )

3. Umur : i. Bawah 19 tahun ( ) ii. 20 – 29 tahun ( ) iii. 30 – 39 tahun ( ) iv. 40 – 49 tahun ( ) v. 50 tahun dan keatas ( )

4. Tahap pendidikan : i. Sekolah ( ) ii. Kolej/Politeknik/Universiti ( ) vi. Lain-lain ( ) : (Sila nyatakan)

5. Pernah mengikuti mana-mana Kursus Keselamatan dan Kesihatan

( ) Ya ( ) Tidak 6. Pernah mengalami kemalangan semasa bekerja

( ) Ya Sila nyatakan: ( ) Tidak

Bahagian B Elemen-elemen Keselamatan

108

Sila bulatkan nombor berdasarkan skor petunjuk yang diberi.

1 Sangat tidak memuaskan 2 Tidak memuaskan 3 Sederhana 4 Memuaskan 5 Sangat memuaskan

1.0 Pengetahuan tentang Keselamatan dan

Kesihatan ( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

2.0 Polis Keselamatan 2.1. Tahap perlaksanaan polisi

keselamatan yang dilaksanakan di tempat kerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

2.2 Tugas dan tanggungjawab setiap

individu di tempat kerja dinyatakan dengan jelas

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

2.3 Objektif keselamatan difahami

dengan jelas dalam polisi Jabatan

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

2.4 Penyediaan latihan keselamatan untuk

semua pekerja yang terdapat didalam polisi tersebut

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

2.5 Penyataan tentang keperluan

pembentukkan Jawatankuasa Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

2.6 Penyataan tentang keperluan

penyediaan peralatan keselamatan bagi pekerja mengikut bidang tugas

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

3.0 Jawatankuasa Keselamatan 3.1 Pemeriksaan keselamatan harian,

mingguan dan juga bulanan bersama dengan pegawai keselamatan dan ahli jawatankuasa

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

3.2 Setiap ahli jawatankuasa

melaksanakan tanggungjawab masing-masing

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

109

3.3 Perbincangan dan mesyuarat diadakan

setiap bulan dan bila-bila diperlukan

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

3.4 Merancang dan mengadakan

program-program keselamatan bagi pekerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

3.5 Memberi penerangan dan pendidikan

kepada pekerja dari masa ke semasa

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

4.0 Langkah-langkah Keselamatan 4.1 Penggunaan alat pelindung

keselamatan yang perlu dititikberatkan dikalangan pekerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

4.2 Pihak pengurusan mengenalpasti

risiko yang bakal diterima oleh para pekerja apabila terdedah kepada bahaya semasa bekerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

4.3 Kebersihan kawasan bekerja sentiasa

berada dalam keadaan yang baik.

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

4.4 Penggunaan pakaian yang sesuai

semasa bekerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

4.5 Penguatkuasaan peraturan

keselamatan di tempat kerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

4.6 Penggunaan alat perubatan ketika

berlaku kecemasan.

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

4.7 Penyediaan prosedur dan pelan

kecemasan di tempat kerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

4.8 Penyediaan laporan kekerapan dan

tahap kemalangan bagi suatu tempoh tertentu

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

4.9 Langkah-langkah/tindakan susulan

selepas berlakunya kemalangan

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

110

5.0 Peralatan dan kemudahan keselamatan

5.1 Penyediaan peralatan keselamatan

mengikut bidang kerja setiap pekerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

5.2 Penyediaan pagar dan lalun keluar

masuk ke tempat kerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

5.3 Penyelenggaraan keselamatan

diadakan oleh pihak majikan

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

5.4 Penyediaan peralatan memadam

kebakaran di tempat kerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

5.5 Keadaan peralatan kerja seperti mesin

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

6.0 Program dan latihan keselamatan 6.1 Perancangan program keselamatan ( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 ) 6.2 Mengadakan latihan induksi kepada

pekerja baru dan latihan yang berterusan kepada pekerja lama

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

6.3 Pengenalan kepada undang-undang

tentang keselamatan dan kesihatan pekerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

6.4 Pendedahan terhadap bahaya-bahaya

yang ada di tempat kerja dan mengetahui kaedah bekerja yang tidak selamat

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

6.5 Penerangan terperinci tentang

pengendalian peralatan dan mesin

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

6.6 Sentiasa memberi motivasi kepada pekerja sebelum dan ketika bekerja oleh penyelia supaya sentiasa mengikut peraturan

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

111

7.0 Audit, Pemeriksaan dan Penilaian Keselamatan

7.1 Mengadakan audit dan pemeriksaan

keselamatan di tempat kerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

7.2 Pemeriksaan terperinci terhadap

keseluruhan sistem kerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

7.3 Kebersihan tempat kerja ( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 ) 7.4 Penilaian keselamatan oleh pegawai

keselamatan dan ahli jawatankuasa

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

8.0 Promosi Keselamatan 8.1 Menyediakan anugerah keselamatan

bagi pekerja yang mematuhi peraturan keselamatan di tempat kerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

8.2 Pelaksanaan kempen seperti poster

dan seminar keselamatan

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

8.3 Memaparkan cogankata keselamatan

di tempat yang sesuai dalam kawasan tempat kerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

8.4 Mengadakan minggu atau bulan

keselamatan ( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

9.0 Kebajikan Pekerja 9.1 Mewajibkan setiap memiliki polisi

insurans di tempat kerja seperti yang disyorkan oleh Perkeso

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

9.2 Menyediakan wang khairat kematian

pekerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

9.3 Menyediakan kemudahan yang selesa

seperti bilik air, tempat tinggal, kantin dan sebagainya kepada pekerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

9.4 Peti pertolongan cemas kepada

pekerja ( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

112

9.5 Menyediakan bilik rawatan sekiranya

berlaku kemalangan kecil di tempat kerja

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

9.6 Penghantaran pekerja ke pusat

rawatan dengan segera sekiranya berlaku kecemasan

( 1 ) ( 2 ) ( 3 ) ( 4 ) ( 5 )

Bahagian C Pendapat dan Cadangan Mengenai Keselamatan dan Kesihatan Pekerjaan di ILP Pasir Gudang Sila berikan komen atau cadangan yang anda rasakan perlu dititikberatkan supaya tahap keselamatan dan kesihatan yang dikehendaki dicapai?

“Terima kasih di atas kerjasama yang diberikan”

113

Frequency Table Bahagian A Borang Soal Selidik

Baha gia n

10 20.0 20.0 20.0

40 80.0 80.0 100.0

50 100.0 100.0

Pentad b ira n

Tek nikal

Total

ValidFrequ en cy Perce nt Valid Per c e n t

Cu m u lative

Per cent

Jan ti n a

28 56.0 56.0 56.0

22 44.0 44.0100. 0

50100. 0100. 0

Lela ki

P er em pua n

Tot al

Val idF re qu enc yPe r ce nt Valid P er c ent

Cu m u lative

Per c ent

Statu s P e rk ahw i n an

13 26.0 26.0 26.0

37 74.0 74.0 100. 0

50100. 0 100. 0

Buja ng

Kahw in

Tota l

Vali dFr eq ue n cy Per cen tValid Per ce nt

Cu mu lati ve

Per cen t

Umur

1938.0 38.0 38.0

24 48.0 48.0 86.0

4 8.0 8.0 94.0

3 6.0 6.0100 .0

50100 .0 100 .0

19- 29

30- 39

40-49

50

Total

ValidFr eq ue n cy Perc en tValid Pe r c e nt

C u mu lative

Pe rc ent

Tahap Pe nd i dik an

40 80.0 80.0 80.0

10 20.0 20.0100. 0

50100. 0100. 0

Kolej / Poli t e kn ik / Unive rs it i

Sek olah

Tota l

ValidFreque ncyPerce ntValid Pe rcen t

Cumulativ e

Percen t

114

Menghadir i K urs us KK P

34 68.0 68.0 68.0

16 32.0 32.0 100. 0

50100. 0 100. 0

Tida k

Ya

Tota l

Vali dF re q uenc yPe rc entValid Pe rce nt

Cum ulativ e

Per ce nt

Perna h K e malan g an di Tem pat Ke r ja

48 96.0 96.0 96.0

2 4.0 4.0 100.0

50 100.0 100.0

Tidak

Ya

Tot al

Val idF re qu en cyPe rc e ntValid P ercen t

Cu mu lativ e

Pe rc en t

Frequencies Soalan 1 Bahagian B, Borang Soal Selidik

Sta ti s t ic s

Soal an 143

7

3.33

3.00

3

.644

Vali d

Mis sing

N

Mean

Medi a n

Mode

Std. D ev ia t ion

Soalan 1

2 4.0 4.7 4.7

27 54.0 62.8 67.4

12 24.0 27.9 95.3

2 4.0 4.7 100 .0

4386.0 100 .0

714.0

50 100.0

TM

Sed er han a

M

SM

Total

Valid

0Miss ing

Total

Fre que nc yPerc en tValid Perc e n t

Cu m u lative

Per cen t

115


Soa lan 2 - 1

1 2.0 2.2 2.2

1 2.0 2.2 4.3

29 58.0 63.0 67.4

15 30.0 32.6 100.0

46 92.0 100.0

4 8.0

50 100.0

STM

TM

Sed er ha na

M

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al

F r eq ue nc y Per c en tValid Perc e n t

C um ulati ve

Pe rc en t

Soala n 2- 2

3 6.0 6.5 6.5

26 52.0 56.5 63.0

16 32.0 34.8 97.8

1 2.0 2.2 100. 0

46 92.0 100.0

4 8.0

50100.0

STM

Sed er han a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al

F re qu e n c y Per ce n tValid Perc e n t

C um ulati ve

Pe rc en t

Statisti c s

46 46 46 47 47 47

4 4 4 3 3 3

3.26 3.26 3.22 2.96 3.36 3.28

3.00 3.00 3.00 3.00 3.00 3.00

3 3 3 3 3 3

.612 .801 .814 .721 .673 .852

Valid

Missi ng

N

Mean

Media n

Mode

Std. De vi a tio n

Soal an 2 - 1Soal a n 2-2 Soal an 2 -3Soal an 2-4 Soal a n 2-5Soal a n 2 -6

116

Soa lan 2 - 3

2 4.0 4.3 4.3

4 8.0 8.7 13.0

23 46.0 50.0 63.0

16 32.0 34.8 97.8

1 2.0 2.2 100.0

46 92.0 100.0

4 8.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al

F re que n c yPe rc en t Valid Perc e n t

C um ulati ve

Pe rc e nt

S oalan 2 -4

2 4.0 4.3 4.3

7 14.0 14.9 19.1

29 58.0 61.7 80.9

9 18.0 19.1 100. 0

47 94.0 100.0

3 6.0

50100.0

STM

TM

Sed er hana

M

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al

F re que nc yPe rc en tValid Perc e n t

C u m ulati v e

Pe rc e nt

Soa lan 2 - 5

1 2.0 2.1 2.1

1 2.0 2.1 4.3

26 52.0 55.3 59.6

18 36.0 38.3 97.9

1 2.0 2.1100.0

47 94.0100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss i ng

Tot al

F re qu en c yPe rc e nt Valid Perc e n t

C um ulati ve

Pe rc e nt

117

Soa lan 2 - 6

1 2.0 2.1 2.1

5 10.0 10.6 12.8

25 50.0 53.2 66.0

12 24.0 25.5 91.5

4 8.0 8.5100. 0

47 94.0100. 0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erhan a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss i ng

Tot al

Fr eq u enc y Pe rc e nt Valid Perc e n t

C u m u lativ e

Pe r c e nt


Statisti c s

47 47 47 47 47

3 3 3 3 3

3.09 3.23 3.26 3.00 2.89

3.00 3.00 3.00 3.00 3.00

3 3 3 3 3

.880 .729.765 .909 .866

Val id

Mi ss in g

N

Mean

Med ia n

Mode

Std. De vi ati on

S o a l an 3- 1 S oa l a n 3- 2 Soala n 3-3 Soalan 3 -4 Soalan 3 -5

S o a lan 3 - 1

2 4.0 4.3 4.3

9 18.0 19.1 23.4

20 40.0 42.6 66.0

15 30.0 31.9 97.9

1 2.0 2.1 100.0

47 94.0 100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erhan a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al

Fr eq ue nc y Pe rc en t Valid Perc e n t

C u m u lativ e

Pe r c e nt

118

Soa lan 3 - 2

1 2.0 2.1 2.1

4 8.0 8.5 10.6

26 52.0 55.3 66.0

15 30.0 31.9 97.9

1 2.0 2.1100.0

47 94.0100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss ing

Tot al

Fr e quen c y Pe rc ent Valid Perc e n t

C u m u lativ e

Pe r c e nt

S oal an 3-3

1 2.0 2.1 2.1

4 8.0 8.5 10.6

26 52.0 55.3 66.0

14 28.0 29.8 95.7

2 4.0 4.3 100.0

47 94.0 100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss i ng

Tot al

F re qu en c y Pe rc e ntValid Pe rc en t

C um ulati ve

Pe rc e nt

Soal an 3 -4

2 4.0 4.3 4.3

11 22.0 23.4 27.7

21 42.0 44.7 72.3

11 22.0 23.4 95.7

2 4.0 4.3 100.0

47 94.0 100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh ana

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al

F re qu en c yPe rc en t Valid Perc e n t

C u m ulati v e

Per c e nt

119

Soa lan 3 - 5

3 6.0 6.4 6.4

10 20.0 21.3 27.7

24 48.0 51.1 78.7

9 18.0 19.1 97.9

1 2.0 2.1100 .0

47 94.0100 .0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss i ng

Tot al

F r eq ue nc y Per ce nt Valid Perc e n t

C u m u lativ e

Pe r c e nt


Soa lan 4 - 1

1 2.0 2.1 2.1

21 42.0 44.7 46.8

19 38.0 40.4 87.2

6 12.0 12.8 100.0

47 94.0 100.0

3 6.0

50100.0

TM

Sed er ha na

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al


C u m u lativ e

Pe r c e nt

S t a tis t ic s

47 47 47 47 47 47 47 47 47

3 3 3 3 3 3 3 3 3

3.64 3.53 3.77 3.77 3.57 3.51 3.43 3.45 3.49

4.00 3.00 4.00 4.00 4.00 4.00 3.00 3.00 3.00

3 3 4 4 3a 4 3 3 3

.735 .804.666 .666 .853 .856 .853 .775 .906

Val id

Mi ssin g

N

Mean

Med ia n

Mode

Std. De v ia ti o n

S oal a n 4 - 1 So alan 4-2 So ala n 4-3 So alan 4 -4 Soa la n 4-5 Soa la n 4 -6 Soa la n 4-7Soal a n 4-8Soal a n 4 -9

Multipl e mo d es exist. The s mal l es t v alu e is sho w na.

S t a tis t ic s

47 47 47 47 47 47 47 47 47

3 3 3 3 3 3 3 3 3

3.64 3.53 3.77 3.77 3.57 3.51 3.43 3.45 3.49

4.00 3.00 4.00 4.00 4.00 4.00 3.00 3.00 3.00

3 3 4 4 3a 4 3 3 3

.735 .804.666 .666 .853 .856 .853 .775 .906

Val id

Mi ssin g

N

Mean

Med ia n

Mode

Std. De v ia ti o n

S oal a n 4 - 1 So alan 4-2 So ala n 4-3 So alan 4 -4 Soa la n 4-5 Soa la n 4 -6 Soa la n 4-7Soal a n 4-8Soal a n 4 -9

Multipl e mo d es exist. The s mal l es t v alu e is sho w na.

120

Soa lan 4 - 2

1 2.0 2.1 2.1

1 2.0 2.1 4.3

22 44.0 46.8 51.1

18 36.0 38.3 89.4

5 10.0 10.6100.0

47 94.0100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss ing

Tot al

Fr e quen c y Pe rc entValid P erc e nt

C um ulati ve

Pe rc e nt

S oalan 4 -3

17 34.0 36.2 36.2

24 48.0 51.1 87.2

6 12.0 12.8100. 0

47 94.0100. 0

3 6.0

50 100.0

Sed er h ana

M

SM

Total

Valid

0Miss in g

Total

Fr e quen cy Pe rc entValid Pe rcent

C u m u lativ e

Pe r c e nt

Soa lan 4 - 4

1 2.0 2.1 2.1

14 28.0 29.8 31.9

27 54.0 57.4 89.4

5 10.0 10.6 100.0

47 94.0 100.0

3 6.0

50100.0

TM

Sed er hana

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss i ng

Tot al

F re qu e nc yPe r ce n tValid Perc e n t

C u m ulati v e

Pe rc e nt

Soa lan 4 - 5

1 2.0 2.1 2.1

2 4.0 4.3 6.4

19 38.0 40.4 46.8

19 38.0 40.4 87.2

6 12.0 12.8 100.0

47 94.0 100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al


C um ulati ve

Pe rc e nt

121

Soa lan 4 - 6

1 2.0 2.1 2.1

4 8.0 8.5 10.6

16 32.0 34.0 44.7

22 44.0 46.8 91.5

4 8.0 8.5 100.0

47 94.0 100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh ana

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss i ng

Tot al


C u m u lativ e

Pe r c e nt

S o alan 4-7

1 2.0 2.1 2.1

4 8.0 8.5 10.6

20 40.0 42.6 53.2

18 36.0 38.3 91.5

4 8.0 8.5 100.0

47 94.0 100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erhan a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss i ng

Tot al

Fr e qu enc y Pe rc e nt Valid Perc e n t

C u m u lativ e

Pe r c e nt

Soa la n 4- 8

1 2.0 2.1 2.1

2 4.0 4.3 6.4

22 44.0 46.8 53.2

19 38.0 40.4 93.6

3 6.0 6.4100.0

47 94.0100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al

F re q ue n c y Per ce n tValid Perc e n t

C u m u lativ e

Pe r c e nt

122

Soa lan 4 - 9

1 2.0 2.1 2.1

3 6.0 6.4 8.5

22 44.0 46.8 55.3

14 28.0 29.8 85.1

7 14.0 14.9100.0

47 94.0100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss ing

Tot al

F re que n c yPe rc en tValid Perc e n t

C um ulati ve

Pe rc en t


S tatisti c s

47 47 47 47 47

3 3 3 3 3

3.51 3.70 3.43 3.70 3.32

4.00 4.00 3.00 4.00 3.00

3a 4 3 4 3

.748 .689 .715 .689 .810

Valid

Mi ss i n g

N

Mean

Med ian

Mode

Std. De v i atio n

S oa lan 5 -1 So a lan 5 -2 S oa lan 5 -3S oa la n 5-4S oa la n 5-5

Multip l e modes e xist. The s mallest value is shown a.

S oal an 5-1

1 2.0 2.1 2.1

1 2.0 2.1 4.3

21 42.0 44.7 48.9

21 42.0 44.7 93.6

3 6.0 6.4 100.0

47 94.0 100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss i ng

Tot al

F re qu en c yPe rc e ntValid Perc e n t

C um ulati ve

Pe rc e nt

123

So alan 5 - 2

1 2.0 2.1 2.1

17 34.0 36.2 38.3

2448.0 51.1 89.4

5 10.0 10.6 100. 0

47 94.0 100. 0

3 6.0

50100. 0

TM

S ed erhan a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss ing

Tot al

F re qu en c yPe r ce nt Valid Perc e n t

C um ulativ e

Pe rc en t

Soala n 5- 3

3 6.0 6.4 6.4

24 48.0 51.1 57.4

17 34.0 36.2 93.6

3 6.0 6.4 100. 0

47 94.0 100.0

3 6.0

50 100.0

TM

Sede rh ana

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss ing

Tot al

F re quen c y Pe rc ent Valid Pe rc en t

C um ulativ e

Pe rc en t

S o alan 5-4

1 2.0 2.1 2.1

17 34.0 36.2 38.3

24 48.0 51.1 89.4

5 10.0 10.6 100.0

47 94.0 100.0

3 6.0

50 100.0

TM

Sede rh a na

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al

Fr eq ue nc y Pe rc en tValid Perc e n t

Cu m ulati v e

Pe rc e nt

S o alan 5-5

2 4.0 4.3 4.3

2 4.0 4.3 8.5

2448.0 51.1 59.6

1734.0 36.2 95.7

2 4.0 4.3100.0

47 94.0100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erhan a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss i ng

Tot al

F re q uen c yPer ce nt Valid Perc e n t

C um ulati v e

Pe rc e n t

124


Soalan 6 - 1

2 4.0 4.2 4.2

2 4.0 4.2 8.3

30 60.0 62.5 70.8

12 24.0 25.0 95.8

2 4.0 4.2 100. 0

4896.0 100 .0

2 4.0

50100.0

STM

TM

Sede rh ana

M

SM

Total

Valid

0Missi ng

Total

Frequ enc y Perce nt Valid Perc e n t

C um u lative

Pe r c ent

S o alan 6-2

5 10.0 10.4 10.4

5 10.0 10.4 20.8

26 52.0 54.2 75.0

10 20.0 20.8 95.8

2 4.0 4.2100.0

48 96.0100.0

2 4.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al

F re qu e n c yPe r ce n t Valid Perc e n t

C u m ulati ve

Pe r c en t

St atis t ic s

48 48 47 47 46 46

2 2 3 3 4 4

3.21 2.98 3.09 3.19 3.59 3.46

3.00 3.00 3.00 3.00 4.00 3.00

3 3 3 3 3 3

.771 .956 .880 .825 .686 .751

Val id

Mi ssi ng

N

Mean

Med ia n

Mode

Std. D ev i ation

S o ala n 6- 1S oala n 6-2 S o ala n 6-3S oalan 6 - 4S oalan 6- 5S o ala n 6-6

125

Soalan 6 - 3

2 4.0 4.3 4.3

7 14.0 14.9 19.1

2652.0 55.3 74.5

918.0 19.1 93.6

3 6.0 6.4 100 .0

4794.0 100 .0

3 6.0

50100.0

STM

TM

Sede rha na

M

SM

Total

Valid

0Missi ng

Total

Frequ enc y Perce nt Valid Perc e n t

C um ulati ve

Pe rc en t

S o alan 6-4

2 4.0 4.3 4.3

4 8.0 8.5 12.8

26 52.0 55.3 68.1

13 26.0 27.7 95.7

2 4.0 4.3100.0

47 94.0100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erhan a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al

F re qu e nc yPe r ce nt Valid Perc e n t

C um ulativ e

Pe rc e n t

S oa lan 6 - 5

1 2.0 2.2 2.2

21 42.0 45.7 47.8

20 40.0 43.5 91.3

4 8.0 8.7 100. 0

46 92.0 100.0

4 8.0

50100 .0

TM

S eder han a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ssin g

Tot al

F re quenc y Pe rc e ntValid Perc e n t

C u m ulati v e

Pe rc e nt

126

Soa lan 6 - 6

1 2.0 2.2 2.2

1 2.0 2.2 4.3

2346.0 50.0 54.3

1836.0 39.1 93.5

3 6.0 6.5100 .0

4692.0 100 .0

4 8.0

50 100.0

STM

TM

Sed erh an a

M

SM

Total

Valid

0Miss in g

Total

Fre qu en c yPerc e ntValid P erc e n t

C u m ulati ve

Pe rc ent


S tatis ti cs

46 47 47 46

4 3 3 4

3.20 3.09 3.53 3.24

3.00 3.00 4.00 3.00

3 3 4 3

.719 .747 .747 .736

Valid

Miss ing

N

Mean

Media n

Mode

Std. D ev ia t ion

S o a lan 7-1 S oa lan 7-2 Soalan 7- 3 Soalan 7- 4

Soa lan 7 - 1

1 2.0 2.2 2.2

4 8.0 8.7 10.9

27 54.0 58.7 69.6

13 26.0 28.3 97.8

1 2.0 2.2100.0

46 92.0100.0

4 8.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al


C u m u lativ e

Pe rc e n t

127

Soa lan 7 - 2

1 2.0 2.1 2.1

7 14.0 14.9 17.0

2754.0 57.4 74.5

1122.0 23.4 97.9

1 2.0 2.1 100 .0

4794.0 100 .0

3 6.0

50100.0

STM

TM

Sed er ha na

M

SM

Total

Valid

0Miss in g

Total

Fre qu e n c yPerce n tValid Perc e n t

C um ulati ve

Pe rc en t

Soala n 7- 3

1 2.0 2.1 2.1

1 2.0 2.1 4.3

20 40.0 42.6 46.8

22 44.0 46.8 93.6

3 6.0 6.4100.0

47 94.0100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erhan a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss i ng

Tot al

F re qu enc yPe rc e nt Valid P erc e n t

C um ulativ e

Pe rc ent

S o a lan 7 - 4

1 2.0 2.2 2.2

3 6.0 6.5 8.7

28 56.0 60.9 69.6

12 24.0 26.1 95.7

2 4.0 4.3100.0

46 92.0100.0

4 8.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al

Fr e quen c y Pe rc ent Valid Perc e n t

Cu mu lati ve

Per c en t

128


Statisti c s

48 48 48 48

2 2 2 2

2.40 2.73 3.06 2.46

2.50 3.00 3.00 3.00

3 3 3 3

1.005 1.005 .909 .967

Valid

Miss ing

N

Mean

Med ian

Mode

Std. D ev ia t ion

S oa lan 8 -1S oa lan 8 -2 Soala n 8- 3Soala n 8- 4

Soal a n 8 - 1

11 22.0 22.9 22.9

13 26.0 27.1 50.0

19 38.0 39.6 89.6

4 8.0 8.3 97.9

1 2.0 2.1 100.0

48 96.0 100.0

2 4.0

50 100.0

STM

TM

S ed erhan a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al

F re qu e nc yPe rc e n tValid Perc e n t

Cu mu lati ve

Pe rc en t

129

So alan 8 - 2

7 14.0 14.6 14.6

10 20.0 20.8 35.4

21 42.0 43.8 79.2

9 18.0 18.8 97.9

1 2.0 2.1100.0

48 96.0100.0

2 4.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss ing

Tot al


C um ulativ e

Pe rc ent

So alan 8-3

2 4.0 4.2 4.2

10 20.0 20.8 25.0

21 42.0 43.8 68.8

13 26.0 27.1 95.8

2 4.0 4.2100.0

48 96.0100.0

2 4.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al


C umu lativ e

Pe rce nt

S oa lan 8 -4

10 20.0 20.8 20.8

11 22.0 22.9 43.8

23 46.0 47.9 91.7

3 6.0 6.3 97.9

1 2.0 2.1 100. 0

4896.0 100 .0

2 4.0

50100 .0

STM

TM

S ed er hana

M

SM

Total

Valid

0Missi ng

Total

Freq ue nc yPerc en tValid Perc e n t

C um ulati ve

Per cent


S ta ti sti cs

47 48 47 48 48 48

3 2 3 2 2 2

2.96 3.06 3.19 3.25 2.85 3.60

3.00 3.00 3.00 3.003.00 4.00

3 3 3 3a 3 4

.999 1.2 10.876 .786 .967 .893

Valid

Missing

N

Mean

Median

Mode

Std. De via tion

Soala n 9 -1Soala n 9 -2 S oa lan 9- 3So a lan 9- 4 Soa l an 9- 5S oa la n 9 -6

Multi pl e m o de s exi st . Th e s mal les t valu e is sh ow na.

130

S oalan 9 - 1

5 10.0 10.6 10.6

7 14.0 14.9 25.5

22 44.0 46.8 72.3

11 22.0 23.4 95.7

2 4.0 4.3 100.0

47 94.0 100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh ana

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss i ng

Tot al

Fr eq u enc y Pe rc en tValid Perc e n t

C u mu lati v e

Per c e nt

So alan 9 -2

8 16.0 16.7 16.7

4 8.0 8.3 25.0

18 36.0 37.5 62.5

13 26.0 27.1 89.6

5 10.0 10.4100.0

48 96.0100.0

2 4.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh an a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss i ng

Tot al

F re qu en c yPe rc e ntValid Pe rc en t

C u mu lati v e

Per c e nt

So al an 9- 3

2 4.0 4.3 4.3

6 12.0 12.8 17.0

22 44.0 46.8 63.8

15 30.0 31.9 95.7

2 4.0 4.3100.0

47 94.0100.0

3 6.0

50 100.0

STM

TM

S ed erh ana

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss i ng

Tot al


C umu lativ e

Pe rc ent

131

Soalan 9 - 4

9 18.0 18.8 18.8

19 38.0 39.6 58.3

19 38.0 39.6 97.9

1 2.0 2.1 100.0

48 96.0 100.0

2 4.0

50 100.0

TM

Sede rh ana

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss ing

Tot al

F re qu en c y Per ce nt Valid Perc e n t

Cu mu lati ve

Per c en t

Soala n 9 - 5

5 10.0 10.4 10.4

10 20.0 20.8 31.3

21 42.0 43.8 75.0

11 22.0 22.9 97.9

1 2.0 2.1 100.0

48 96.0 100.0

2 4.0

50 100.0

STM

TM

S ed erhan a

M

SM

Tot al

Val id

0Mi ss in g

Tot al

F re qu e nc yPe rc e nt Valid Perc e n t

C umu lativ e

Pe rce nt

So a lan 9 -6

2 4.0 4.2 4.2

1 2.0 2.1 6.3

1734.0 35.4 41.7

2244.0 45.8 87.5

612.0 12.5 100 .0

4896.0 100. 0

2 4.0

50 100 .0

STM

TM

S ed er h ana

M

SM

Total

Valid

0Missi n g

Total

Frequ e nc yPerce n tValid Perc e n t

C um ulati ve

Per cen t

132

perlaksanaan akta keselamatan dan kesihatan pekerjaan, 1994 di

Documents