WAJ3107 SENI DALAM PENDIDIKAN

MOHD FAKRULLAH BIN ABDUL RAHMANABDUL FATTAH BIN ABDUL GHANI NADZIRAH BINTI AMIR HAMZAH

ISL MINGGU 4: PENGETAHUAN ASAS DALAM SENI VISUAL

1) GARISAN

• Garisan ialah satu deretan titik yang bersambung-sambung yang mempunyai jarak tertentu

• Garisan boleh diolah untuk mencipta rupa, jalinan, ton, corak, dan untuk menimbulkan bentuk, ruang, dan pergerakan.

UNSUR-UNSUR SENI

2) RUPA

• Rupa adalah hasil pertemuan titik hujung dengan titik mula

• Terdapat dua jenis rupa iaitu rupa geometri dan rupa organik.

3) BENTUK• Bentuk mempunyai keluasan, ketinggian, jisim dan

lebih daripada satu permukaan• Terdapat 2 jenis bentuk iaitu:•  a- Bentuk konkrit – bentuk objek sebenar yang

bersifat 3 dimensi iaitu boleh disentuh, dilihat, dan dirasai. (bukan berbentuk gambar)

•  b- Bentuk ilusi – bentuk visual yang bersifat 2 dimensi yang digambarkan melalui lukisan atau catan.

4) JALINAN

• Jalinan ialah kesan yang terdapat pada permukaan sesuatu benda

• Terdapat dua jenis jalinan iaitu jalinan sentuh dan jalinan tampak.

• Jalinan sentuh ialah jalinan yang dapat dirasai dengan sentuhan/tangan. Jalinan tampak hanya dapat dilihat tetapi tidak dapat dirasai dengan tangan

UNSUR-UNSUR SENI`

6) WARNA

• Terdapat tiga jenis warna iaitu warna asas, warna sekunder, warna tertier.

• Warna asas ialah warna merah, biru, kuning, warna sekunder ialah campuran dua warna asas, manakala warna tetier pula ialah campuran warna asas dengan warna sekunder.

5) RUANG

• Ruang ialah kawasan kosong di sekeliling objek, jarak antara dua objek, atau rongga dalam sesuatu objek.

• Terdapat dua jenis tuang iaitu ruang nyata dan ruang tampak.

• Ruang nyata ialah ruang sebenar yang terdapat pada bentuk-bentuk konkrit. Ruang tampak ruang yang hanya dapat dilihat dalam seni tampak

PRINSIP REKAAN

HARMONI

•Dalam istilah bahasa harmoni membawa maksud

aman dan damai.

•Dalam istilah seni harmoni merupakan hasil

ulangan dan rentak unsur seni yang sesuai dan

seimbang.

•Harmoni wujud dalam penggunaan garisan

dan warna.

•Harmoni tidak akan wujud jika ada unsur-unsur

yang bercanggah

Kontra

•Kontra wujud jika ada unsur-unsur seni yang

bertentangan atau bercanggah dalam sesuatu

gubahan.

•Fungsi kontra ialah untuk menarik

perhatian, memberi fokus, mengelakkan

kebosanan dan kesan pergerakan.

•Kontra dapat dihasilkan melalui penggunaan

unsur seni, teknik dan bahan yang berlainan

PENEGASAN

•Penegasan wujud apabila terdapat sesuatu unsur yang menonjol, kontra atau ganjil dalam sesuatu gubahan.•Fungsi penegasan ialah untuk menarik perhatian, memberi fokus, dan mengelakkan kebosanan.•Penegasan dapat dihasilkan melalui penggunaan unsur seni yang kontra atau asingkan objek yang hendak ditegaskan

IMBANGAN•Imbangan bermaksud kesamaan dan

kesepadanan dari segi berat, tarikan dan tumpuan

•Terdapat 2 jenis imbangan iaitu:

a. Imbangan simetri – unsur seni yang sama

antara kiri dan kanan atau atas dan bawah (garisan

‘axis’ dilukis di tengah-tengah pembahagian

tersebut) 

b. Imbangan tidak simetri – unsur seni tidak sama

di kedua-dua bahagian tetapi mempunyai cirri-ciri

yang menimbulkan kesan keseimbangan

IMBANGAN SIIMETRI

IMBANGAN TAK SIIMETRI

IRAMA DAN PERGERAKAN

•Pergerakan ialah keadaan yang bergetar,

bergoyang, berayun, berpancar, bersinar-

sinar dsb

•Fungsi irama dan pergerakan ialah untuk

memberi kesan lebih hidup dan realistic

terhadap sesuatu gubahan

•Pergerakan dapat dilihat melalui kesan

angin, air, ombak, taufan dsb

KEPELBAGAIAN•Kepelbagaian wujud hasil penggunaan

pelbagai gaya, nilai, dan idea yang berbeza

dalam sesuatu gubahan

•Kepelbagaian dapat memberi gaya, variasi,

tenaga, dan daya tarikan dalam sesuatu

gubahan

•Kepelbagaian dapat dihasilkan melalui

penggunaan unsur seni seperti garisan, rupa

dan warna yang pelbagai dalam sesuatu

gubahan

KESATUAN

•Kesatuan bermaksud satu tema

atau satu idea bagi semua unsur

dalam sesuatu gubahan

•Kesatuan dapat menimbulkan

suasana yang tenteram, teratur

dan selesa

FUNGSI KRAF TRADISIONAL

alat domestik

alat pertahanan

diri

alat permainan

alat perniagaan

alat upacara pertabalan

dan alat upacara

keagamaan

TEPAK SIRIH.

Pada zaman dahulu, masyarakat di Tanah Melayu menyambut

tetamu dengan menghidangkan tepak sirih dan kini ia digunakan untuk

upacara merisik, tunang dan nikah.

tepak sirih sebagai

pembuka kata.

sebagai barang perhiasan dan

dalam upacara-upacara rasmi.

Sistem pertukaran ini berlaku ketika proses menjalankan upacara

seperti merisik, pertunangan dan

perkahwinan dimana mereka akan bertukar barang dari satu pihak

kepada pihak yang lain.

SONGKET

dijadikan tengkolok

Tengkolok pula merupakan

perhiasan diri bagi kaum lelaki

memperagakan kegagahan mereka

dan juga menunjukkan herarki pangkat seseorang.

digunakan dalam melangsungkan

perkahwinan raja sehari

BATIK

digunakan dalam pelbagai cara antaranya mengikat barang, kain

sarung, alas meja, selimut

dijadikan pakaian yang formal dalam majlis-majlis yang tertentu

KERIS

alat pertahanan

diri

Ukiran yang terdapat pada keris dan

sarungnya memberikan banyak makna dan

simbol yang tersendiri.

sebagai bahan

perhiasan

SEPAK TAKRAW

kraf tradisional

alat permainan

sumber untuk bersosial iaitu

menghubungkan masyarakat

unsur anyaman

kerap dimainkan

WAU BULAN

terkenal di negeri Kelantan dan Wau Burung di negeri

Terengganu

alat permainan masyarakat

berfungsi sebagai bahan untuk mereka

mengisi masa lapang.

GENDANG

menjadi hiburan kepada

masyarakat

meraikan majlis keramaian dan juga bertujuan untuk menghiburkan suasana sesuatu upacara atau

perayaan

kompang juga turut dijadikan sebagai bahan

bunyian yang digunapakai pada majlis perkahwinan

dan cukur jambul bagi masyarakat kaum Melayu.

ALAT PERNIAGAAN DALAM KRAF TRADISIONAL

ukiran kayu, tenunan, batik, tekat atau sulaman dan

tembikar banyak dipasarkan sejak zaman dahulu lagi.

menjadi bahan keperluan dan

tujuan perniagaan adalah untuk

menyara kehidupan harian

masyarakat

barangan kraf tradisional itu masih kekal dipasaran dan

dikomersialkan untuk tujuan memberikan keuntungan kepada

pembekal dan peniaga runcit.

banyak memberikan bantuan bagi meningkatkan

pasaran ekonomi negara kerana

keaslian barangan yang berkualiti dan bermutu

tinggi.

COKMA DAN

TENGKOLOK

alat upacara pertabalan

menunjukkan simbol

kekuasaan dan darjat pangkat seseorang itu

Cokma yang dimiliki oleh sultan atau raja-raja di

pegang bagi menunjukkan kegagahan dan kekuasaan

pimpinan kedaulatan mereka

kraf tradisional alat upacara

pertabalan masih kekal digunakan

dalam majlis-majlis tertentu

seperti perlantikan,

pertabalan dan sebagainya

ALAT UPACARA

KEAGAMAAN KRAF

TRADISIONAL

percaya kepada semangat dan patung-patung

yang dipuja.

contoh patung-patung ukiran dan boneka yang mana mereka percaya

bahawa perkara ini dapat membantu menjaga

kemakmuran dan ketenteraman masyarakat

setempat

wayang kulit juga dapat membuat

seseorang itu asyik dan berkhayal

dengan persembahan cerita dan muzik dan

dimainkan.