Pengajian Kurikulum dan Model Prasekolah

Tajuk 4: Pendekatan DalamKurikulum Standard Prasekolah

Kebangsaan

Disediakan oleh: Stephen Liew Jui Siong

Dennis Ha Yee Heng

Hiew Wei Kian

Pendekatan Belajar Melalui Bermain

Pusat Perkembangan Kurikulum telah

menggariskan konsep “belajar melalui bermain”

perlulah:

• Merupakan sesuatu aktiviti yang memberi

kegembiraan serta peluang kepada murid

melahirkan perasaan

• Membolehkan murid untuk meneroka, mencuba

dan meningkatkan penguasaan kemahiran

• Memastikan murid dapat memberi tumpuan dan

perhatian semasa bermain.

• Membantu murid mengembangkanpertumbuhan dari segi kognitif danpsikomotor

• Memastikan murid berada dalam keadaanyang bebas, terancang dan selamat

• Memberi peluang bagi mereka untukmencuba idea sendiri

Jenis-jenis main

Terdapat pelbagai jenis main yang boleh dijadikanpendekatan dalam melaksanakan kurikulumprasekolah. Di antaranya ialah:

• Main Sosial (Sosial Play)

• Main Kognitif (Cognitif Play)

• Main Bebas (Informal Play)

• Main Sosiodrama (Socio-dramatic Play)

• Permainan Luar (Outdoor Play)

Main Sosial (Sosial Play)

Main sosial belaku apabila kanak-kanak bermainbersama dalam kumpulan. Terdapat beberapajenis main social seperti:

- Main ‘ occupied ’

kanak-kanak tersebut tidak bermain apa-apaalatan atau dengan sesiapa pun. Dia hanyaberdiri atau duduk tanpa berbuat apa-apa.

- Main ‘ solitary ’ Kanak-kanak tersebut bermain seorang diri. Tanpamenghiraukan rakan atau keadaan sekeliling.

- Main ‘ onlooker ‘Kanak-kanak tersebut memerhati rakannya yang lain bermain. Dia lebih berminat dengan permainanorang lain.

- Main ‘parallel ’Kanak-kanak tersebut bermain sendirian denganmenggunakan cara dan alatan yang sama denganrakannya.

- Main ‘ associative ’

Kanak-kanak berinteraksi antara satu sama lain dengan bertanya atau meminjam alatan, tetapimereka tidak bermain bersama-sama.

- Main ‘cooperatif ’

Kanak-kanak bermain bersama-sama dalamkelas.

Main Kognitif (Cognitif Play)

Dalam permainan berbentuk kognitif, kanak-kanak mengalamiproses berfikir untuk membuat keputusan dan menentukanmatlamat. Mereka terlibat secara aktif dalam ativitipembelajaran dengan menggunakan bahan maujud ataumengaplikasikan peraturan

J. Piaget mengkategorikan main kognitif kepada empat iaitu:

• Main berfungsi (Functional Play)• Main simbolik• Main ‘games and rules’• Main konstruktif (Constructive Play)

Main Berfungsi Dan Main Simbolik

• Permainan jenis ini sering dimainkan oleh kanak-kanak dalamperingkat umur 2-3 tahun, iaitu dalam tempoh sensorimotor sebagai gerak balas kepada aktiviti otot.

• Main simbolik memberi peluang kepada kanak-kanak berlatihsecara fizikal semasa meneroka persekitaranya.

• Kanak-kanak pada peringkat ini gemar dan gembira apabila dapatmembuat pergerakan dan sebutan yang berulang.

• Main berfungsi dan main simbolik memberi peluang kepada kanak-kanak mempamerkan kreativiti, kebolehan fizikal, dan kesedaransosial dengan berpura-pura menjadi satu objek kepada objek lain.

Main ‘Games And Rules’

Dalam main ‘Games and Rules’ kanak-kanakakan belajar bermain mengikut peraturan yang telah ditentukan. Tingkah laku mereka semasabermain adalah dalam had atau peraturanpermainan tersebut.

Main Konstruktif (Constructive Play)

Main konstruktif adalah berasaskan kepada main simbolikdan mewakili adaptasi kanak-kanak kepada masalah dantingkah laku kreatif.

• Kanak-kanak bermain untuk membina pengetahuanmereka untuk mengenali dunia mereka.

• Mereka menggunakan bahan atau alatan mainan dandigunakan untuk mewujudkan atau membina bahanlain seperti istana pasir, bangunan dan kedai.

Main Bebas (Informal Play)

Main bebas atau informal melibatkan aktivitimain yang spontan, tidak formal dan tidakberstruktur dalam persekitaran yang kaya dengan bahan dan interaksi dengan rakansebaya, orang dewasa dan bahan yang disediakan.

Main Sosiodrama (Socio-Dramatic Play)

• Main dramatik atau sosiodrama memberipeluang kepada kanak-kanak mengambilbahagian dalam aktiviti yang luas meliputikeluarga, masyarakat dan warisan budaya.

• Main sosiodramatik melibatkan peristiwaharian yang benar dan realistik.

• Main fantasi melibatkan perkara yang tidakrealistik atau fantasi kepada kanak-kanaktersebut.

Permainan Luar (Outdoor Play)

• Kanak-kanak perlu melepaskan tekanan perasaan semasabermain dalam keadaan terkawal. Pusat parasekolah perlumenyediakan alat permainan luar yang sesuai untukmembantu perkembangan fizikal kanak-kanak dalam keadaanriang dan menggembirakan.

• Semasa bermain dengan alatan tersebut, kanak-kanak dapatmempelajari beberapa konsep seperti imbangan, berat danringan, tinggi dan rendah, tarikan gravity, ayunan serta konsepbanyak dan sedikit.

• Penerapan nilai murni berlaku, seperti bersabar, mengikutgiliran, bekerjasama, tolong menolong, bersikap sederhanadan hormat menghormati.

• Aktiviti permainan luar melibatkan perkembangan motor halus dan motor kasar, koordinasi tubuh badan, perkembangan bahasa, interaksi sosial dan kreativiti.

Ciri-Ciri Pendekatan Belajar MelaluiBermain

• Bahan perlu sesuai dengan perkembangan muriddan berfaedah

• Konkrit, benar dan bermakna

• Memudahkan murid ingat kembali danpengalaman bermakna

• Menggalakkan komunikasi

• Merangsang imaginasi dan kreativiti

• Menggembirakan murid dalam menjalani proses pembelajaran

Faedah Belajar Melalui Bermain

Belajar melalui bermain mempunyai banyak faedahkepada kanak-kanak, di antaranya ialah:

• Memberi ruang dan peluang bagi kanak-kanakberinteraksi dengan kanak-kanak lain dan mempelajaribanyak kemahiran sosial seperti bertolak ansur, menyelesaikan masalah, bekerjasama dan memupuksemangat kepimpinan antara mereka.

• Memberi peluang kepada kanak-kanak untukmemupuk dan membina kemahiran interpersonal danberinteraksi dengan rakan sebaya dan orang dewasa.

• Membantu kanak-kanak belajar mengawalemosi supaya mereka menyedari bahawamereka tidak boleh berbuat sesuatu dengansesuka hati.

• Memupuk nilai-nilai murni dalam kehidupanseperti perpaduan , sikap prihatin danpenyayang.

Pendekatan Bertema

Konsep Pendekatan Bertema

• Merangkumi koleksi bahan, aktiviti dan teknikyang disusun sekitar konsep atau tema.

• Alat pengelolaan kepada guru untukmenghubungkan antara mata pelajaran.

• Membolehkan pelajar menghubungkan di antara pemahaman, sikap dan kemahirantermasuk juga bidang-bidang kurikulum

Pemilihan Dan Penentuan Tema

• Berasaskan konsep

• Berasaskan kemahiran

• Berasaskan kandungan dan kemahiran

• Berfokus kepada isu

• Berfokus kepada projek

• Berorientasikan kajian kes

Pemilihan tema perlu mempertimbangkan aspek-aspek berikut:

• Boleh merentas semua mata pelajaran

• Bersesuaian dan berkaitan denganpengalaman dan kehidupan murid

• Bersesuaian dengan situasi, masa atau peristiwa

• Kemudahan untuk mendapatkan bahan dansumber yang akan digunakan dalam proses pengajaran dan pembelajaran

• Guru berminat terhadap tema yang dipilih

• Pemeringkatan tema dari yang mudah kepadayang lebih mencabar

Jenis-Jenis Tema

• Tema-Persekitaran- Persekitaran fizikal yakni pelbagai bahan, ruang untukbermain dan cukup masa mampu memberi kesan ke atasperkembangan kanak-kanak bermain. Persekitaran sosialdipengaruhi oleh gaya penjagaan ibu bapa, interaksidengan rakan sebaya serta sokongan yang diterima

• Alam Semulajadi- Peranan dan kefahaman tentang persekitaran alamsemula jadi yang meliputi segala aspek yang berada di persekitarannya, tempat dan habitat semua hidupan danberinteraksi antara satu sama lain dalam ekosistem yang seimbang

• Tema dan Masyarakat

- Penekanan terhadap manusia, sosial danbudaya.

• Tema Komunikasi

- Komunikasi merujuk kepada perlakuan tindakbalas seseorang atau lebih untuk menghantardan menerima berita yang berlaku dalamkonteks yang mempunyai kesan dan memberisedikit peluang untuk maklum balas. Verbal ( dalam bentuk bahasa ) dan bukan verbal ( isyarat )

Kekuatan Pendekatan Tema

• Untuk mewujudkan suasana yang menyeronokan dan kondusif dalam proses pengajaran dan pembelajaran

• Untuk menyemai daya imaginasi melaluipenerokaan

• Dapat meluahkan perasaan melalui pelbagaiaktiviti berlandaskan pengetahuan danpengalaman lalu,

• Untuk memperbaiki kemahiran interpersonal dan intrapersonal dalam kalangan murid

• Menyemai nilai empati ,harmoni danpemahaman sesama insan yang pelbagaibudaya

• Untuk membangunkan pembelajaranmenyeluruh yang menghubungkanpengetahuan dan kemahiran