laporan besar stela p1

8/15/2019 Laporan Besar STELA P1

http://slidepdf.com/reader/full/laporan-besar-stela-p1 1/44

DAFTAR ISI

BAB I................................................................................................................................ ...............

PENDAHULUAN............................................................................................................ ...............

1.1 Latar Belakang........................................................................................................ ...............

1.2 Tujuan..................................................................................................................... ................

1.3 Manfaat................................................................................................................ ...............

BAB II.............................................................................................................................. ...............

TINJAUAN PUSTAKA................................................................................................... ...............

2.1 Met!e Penentuan T"t"k Penga#atan................................................................. ...............

2.2 A......................................................................................................................... ...............

2.3 A......................................................................................................................... ...............

2.$ A......................................................................................................................... ...............

2.% A......................................................................................................................... ...............

2.& E'alua(" La)an................................................................................................... ...............

2.&.1 Met!e Anal"("( Ke#a#*uan La)an.........................................................................

2.&.2 Met!e Anal"("( Ke(e(ua"an La)an............................................................ ...............

BAB III............................................................................................................................. .............

K+NDISI ,ILA-AH....................................................................................................... .............

DATA/ PUSTAKA....................................................................................................... ..............



2

BAB I

PENDAHULUAN

1.1 Latar Belakang

Sur'e" tana) #eru*akan (erangka"an keg"atan *engu#*ulan !ata tana) 0a"k

!ata #rflg" #au*un f"("graf" untuk !"gunakan (e0aga" !a(ar *enentuan

kla("f"ka(" tana) !an karakter"(t"k (uatu la)an. Pelak(anaan (ur'e" tana) #e#erlukan

*er("a*an ang #atang !an !ukungan !ata ang #en!ukung u*aa (ur'e" ter(e0ut.

Da(ar uta#a #elakukan kla("f"ka(" !an #e#a)a#" tana) a!ala) !engan !e(kr"*("

*rf"l tana) ang !"lakukan !" la*ang. Penga#atan !" la*ang *a!a !a(arna !"

0e!akan #enja!" t"ga #aa# a"tu4 15 Penga#atan "!ent"f"ka(" 6*e#0ran5 25

Penga#atan !eta"l 6#"n"*"t !an *e#0ran5 35 De(kr"*(" *rf"l tana) 6/ae( M.L.

277&5. E'alua(" la)an #eru*akan *r(e( *en"la"an *ten(" la)an untuk 0er#aa#8

#aa#alternat"f *enggunaan. E'alua(" ke(e(ua"an la)an (angat flek("0el tergantung

ke0utu)an kn!"(" 9"laa) ang )en!ak !" e'alua(". A!a*un 0er0aga" ara !ala#

*r(e( *er0a"kan ang !"lakukan ter)a!a* la)an akan #e#0er"kan ga#0aran tentang

0aga"#ana *enggunaan la)an (eara *t"#al 0a"k !an 0enarguna #en"gkatkan

*r!ukt"'"ta( la)an k)u(u(na e'alua(" la)an ter)a!a* *e#0u!"!aaan tana#an

*ertan"an6A0!ulla) 1::35.

Pa!a tanggal 2: A*r"l 271& !"lakukan (ur'e" tana) !" kak" gunung Arjun

0ag"an (elatan le) t"# (ur'e" !ar" #a)a("(9a Agrekteknlg" P UB angkatan

271$. Sur'e" tana) ang !"lakukan !" lereng gunung Arjun te*atna 0era!a !" !e(a

Ta9ang Arg Kea#atan Karang Pl( Malang. Pa!a f"el!9rk kal" "n" 0ertujuan

untuk #engeta)u" kla("f"ka(" tana) ang a!a (e)"ngga !a*at !"lakukan *e#0uatan

(atuan *eta tana) 6SPT5. Lka(" (ur'e" 0era!a te*at !" 0ag"an kak" gunung Arjun

gunung Arjun ang tela) #engala#" letu(an la'a !an tela) #en"(akan 0e0era*a

#ater"al. Pa!a u#u#na 0a)an "n!uk tana) 0era(al !ar" #ater"al letu(an !ar" gunung

Arjun ang teru( #engala#" *erke#0angan )"ngga #enja!" tana) !e9a(a. Melalu"

!e(kr"*(" !ar" *rf"l tana) ang !"lakukan ter!a*at te#uan !"#ana la*"(an tana)

0ag"an 0a9a) le0") 0erke#0ang !ar" 0ag"an ata(na. Hal "n" #eng"n!"ka("kan 0a)9a

la)an ang ter!a*at !" !aera) ter(e0ut 0era(al !ar" tana) ang ter0entuk le9at

#ater"al letu(an gunung (e0aga" 0a)an "n!ukna. La*"(an tana) ang #a(")

#engala#" *erke#0angan (er"ngkal" tert"#0un 0a)an "n!uk tana) 0aru !ar" #ater"al

letu(an gunung (e)"ngga tera*at 0anak la*"(an ang *erke#0angan tana)na

0er0e!a. Penggunaan la)an !"lka(" (ur'e" !" !#"na(" le) tana#an *"nu( k*" !an

0er0aga" #aa# (auran (e*ert"4 a0a" t#at (a9" 9rtel ku0"( !ll.



3

Melalu" *elak(anaan (ur'e" tana) ang tela) !"lakukan !")ara*kan keluaran

!ata ke#a#*uan la)an untuk (elanjutna !a*at !"ja!"kan auan !ala# #elakukan

0u!"!aa tana#an *ertan"an 0er!a(arkan ke(e(ua"an la)an ang a!a.

1.2 TujuanTujuan !ar" Sur'e" Tana) !an E'alua(" La)an a!ala) untuk #e#0uat

"nfr#a(" (*e("f"k ang *ent"ng tentang (et"a* #aa#8#aa# tana) ter)a!a*

*enggunaanna !an ("fat8("fat la"nna (e)"ngga !a*at !"tentukan ara

*engellaanna (erta #enaj"kan ura"an (atuan *eta (e!e#"k"an ru*a (e)"ngga !a*at

!" "nter*reta("kan le) rang8rang ang #e#erlukan !ata #en!a(ar tentang tana).

Se!angakan (eara k)u(u( tujuan e'alua(" la)an ang uta#a a!ala) #eneta*kan

t"ngkat ke(e(ua"an untuk #aa# *enggunaan la)an tertentu !" (uatu 9"laa).

1.3 Manfaat1. Ma#*u #enentukan ke(e(ua"an la)an !engan kr"ter"a ang a!a untuk

tana#an *angan

2. Ma#*u #e#8*lt"ng )a("l *enga#atan la*ang ke *eta !a(ar

3. Ma#*u #e#0uat *eta tana) !an *eta ke(e(ua"an la)an !engan !ata ang

tela) !"*erle)

$. Ma#*u #enaj"kan )a("l "ntre*reta(" !ata !an #enu(un *erenanaan tata

guna la)an



4

BAB II

METDL!I

2.1 L"ka#$ %#er&a#$ 'an (aktu

Pelak(anaan f"el!tr"* Sur'e" Tana) !an E'alua(" La)an !"lak(anakan *a!a

tanggal 2: A*r"l 271& !" De(a Ta9angarg Ke. Karang*l( Ka0u*aten

Malang Pr*"n(" Ja9a T"#ur. Pelak(anaan (ur'e !"lakukan *a!a *ag" )ar" .

Ka#" 0erangkat *a!a *ukul 1:.77 ,IB !ar" akulta( Pertan"an UB #enuju

De(a Ta9angarg #enggunakan truk TNI. Ter!a*at % t"t"k lka("

*enga#atant"t"k ang ka#" a#at" 0era!a *a!a lereng 0a9a) gunung Arjun.

D" #ana (et"a* t"t"k ter!a*at *a!a kea!aan la)an ang 0er0e!a*a!a t"t"k 1 0era!a *a!a la)an *er(a9a)an 0eg"tu juga t"t"k 2 !an $ *a!a t"t"k 3 0era!a

*a!a la)an *erke0unan k*" (e!angkan t"t"k % *a!a !aera) ang 0elu# a!a

*engla)an #anu("a.

2.2 Peralatan !an Ba)an Sur'e" (erta ung("

1 Peralatan

a Alat Penggal$

• ;angkul

D"gunakan untuk #enangkul 6#enggal"5 tana) untuk #e#0uat

*rf"l tana).

• Sek*

Me#*er#u!a) !ala# #enangkul !an #ega#0"l tana)

untuk #e#0uat #"n"*"t.

% De#kr$)#$ Tana*

• P"(au tana)

D"gunakan untuk #e#0uat 0ata( )r"(n tana) !an kn("(ten("

tana).

• Buku <Mun(ell ;lur ;)art=

D"gunakan untuk ##enentukan 9arna tana).

• Btl a"r

Se0aga" te#*at a"r ang !"gunakan untuk #e#0a(a)" tana)

!ala##enetukan tek(tur (truktur !an kn("(ten(" tana).

• Meteran



5

D"gunakan untuk #engukur ke!ala#an *rf"l tana)

!an kete0alan)r"(n ang tela) !"gal".

• Sa0uk *rf"l

D"gunakan untuk #enentukan 0ata( kete0alan )r"(n.

• Meja !a!aD"gunakan (e0aga" te#*at 6ala(5 untuk #enatat !ata (ur'e".

• Alat tul"( 60l*"n kerta( *en("l *eng)a*u( (t"* *enggar"(5

D"gunakan untuk #enatat !an #e#0uat la*ran )a("l (ur'e".

• Ka#era

D"gunakan untuk #en!ku#enta("kan keg"atan (ur'e".

• Kantng *la(t"k

D"gunakan (e0aga" te#*at (a#*el tana) ang !"a#0"l.

+ De#kr$)#$ L"ka#$

• K#*a(

D"gunakan untuk #enetukan ara) !ala# #enar" t"t"k *enga#atan.

• Kl"n#eter

D"gunakan untuk #enentukan 0e(ar kelerengan (uatu te#*at (ur'e

' Referen#$ La)angan

• Buku Pan!uan De(kr"*(" La*ang

D"gunakan (e0aga" *an!uan untuk #engu#*ulkan !ata )a("l (ur'e

• Buku Ke( t S"l Ta>n#

Untuk #enentukan jen"( tana) e*"*e!n !an en!*e!n ang

0era!a !" !aera) (ur'e".

2 Ba*an

• A"r Untuk #enentukan tek(tur (truktur !an kn("(ten(" tana)

• Tana)

Se0aga" 0jek ang !"a#at"

2.3 Met"'e Penentuan T$t$k Penga,atan

Untuk *enentuan t"t"k *enga#atan *a!a la)an ang ka#" a#at" #et!e

ang !"gunakan a!ala) !engan #enggunakan #et!e gr"! 0e0a( *a!a % t"t"k

*enga#atan.Met!e ?r"! Be0a( Meru*akan #et!e ga0ungan antara gr"! kaku !an

#et!e IU@f"("graf". Met!e "n" !"tera*kan *a!a (ur'e !eta"l )"ngga (e#"

!eta"l #et!e "n" !"*"l") !"karenakan (ur'e *eta #enggunakan (kala 0e(ar akn"

1%7.777. Pelak(anaan (ur'e "n" !"a9al" !engan anal"("( f"("graf" #elalu"

"nter*reta(" ft u!ara 6IU5 (eara !eta"l. Dala# #et!e (ur'e 0e0a( *e#eta

<0e0a(= lka("@ t"t"k *enga#atan !"*"l") (eaara 0e0a(.



6

Pa!a #et!e "n" *enga#atan la*angan !"lakukan (e*ert" *a!a #et!e gr"!

kakuteta*" jarak jarak *enga#atan t"!ak *erlu (a#a !ala# !ua ara)#et!e gr"!

0e0a( !" tera*kan *a!a (ur'e !eta"l )"ngga (e#"8!eta"lft u!ara 0erke#a#*uan

ter0ata( !an !" te#*at te#*at ang 0err"enta(" !" la*angan uku* (ul"t !"

lakukan. 6/ae(2775.

2.- Met"'e Penga,atan Tana*

Untuk *enentuan t"t"k *enga#atan *a!a la)an ang ka#" a#at" #et!e ang

!"gunakan a!ala) !engan #enggunakan #et!e gr"! 0e0a( *a!a % t"t"k *enga#atan.

Met!e ?r"! Be0a( Meru*akan #et!e ga0ungan antara gr"! kaku !an #et!e

IU@f"("graf". Met!e "n" !"tera*kan *a!a (ur'e !eta"l )"ngga (e#" !eta"l #et!e

"n" !"*"l") !"karenakan (ur'e *eta #enggunakan (kala 0e(ar akn" 1%7.777.

Pelak(anaan (ur'e "n" !"a9al" !engan anal"("( f"("graf" #elalu" "nter*reta(" ftu!ara 6IU5 (eara !eta"l. Dala# #et!e (ur'e 0e0a( *e#eta <0e0a(= lka("@ t"t"k

*enga#atan !"*"l") (eaara 0e0a(. Pa!a #et!e "n" *enga#atan la*angan !"lakukan

(e*ert" *a!a #et!e gr"! kakuteta*" jarak jarak *enga#atan t"!ak *erlu (a#a !ala#

!ua ara) #et!e gr"! 0e0a( !" tera*kan *a!a (ur'e !eta"l )"ngga (e#"8!eta"lft

u!ara 0erke#a#*uan ter0ata( !an !" te#*at te#*at ang 0err"enta(" !" la*angan

uku* (ul"t !" lakukan. 6/ae(2775

2. /la#$f$ka#$ Tana*Kla("f"ka(" tana) #eru*akan keg"atan #e#0e!a80e!akan atau

#engel#*kkan tana) 0er!a(arkan ("fat8("fatna ang 0ertujuan untuk #engeta)u"

("fat !an "r" tana) *a!a #a("ng8#a("ng kel#*k tana) (e)"ngga #e#u!a)kan

*engguna tana) untuk #engella tana) ter(e0ut agar !a*at 0er*r!uk(" (eara

#ak("#al. Tana) #eru*akan tu0u) ala# t"ga !"#en(" ang #eru*akan te#*at

akt"'"ta( (e#ua #a)luk )"!u* ter#a(uk te#*at tu#0u)na tana#an. Menurut

Har!j9"gen !an ,"!"at#aka 2774 Sltan" 2713 tana) #e#*una" karakter"(t"k

ang #e#*engaru)" *ertu#0u)an tana#an ang akan !"u(a)akan. Kla("f"ka(" tana)

!an e'alua(" la)an #eru*akan (ala) (atu ara untuk #engeta)u" kekan (uatu

la)an untuk #enge#0angkan tana#an *ertan"an.

Klasifkasi tanah dapat di klasifkasikan sebagai berikut :

a) Gleisol.



7

Jenis tanah Gleisol merupakan enis tanah !ang terbentuk di daerah

"ekungan !ang dipengaruhi oleh air !ang berlebihan. #e"ara

genesis merupakan tanah !ang belum berkembang$ tanahn!a

selalu enuh air karena berdrainase buruk sehingga ber%arna

kelabu atau menunukkan si&at'si&at hidromorfk$ sehingga teradi

gleisasi. (anah Gleisol selalu terbentuk pada drainase !ang selalu

tergenang. Jenis tanah ini dengan kondisi tergenang mempun!ai

potensi !ang tinggi untuk pengembangan tanaman pertanian

terutama tanaman padi sa%ah ika didukung dengan &asilitas irigasi

dan drainase !ang baik *aro%igeno$ 2++3).

b) ,lu-ial. (anah ,lu-ial pada proses pembentukann!a sangat tergantung

dari &aktor bahan induk asal tanah dan &a"tor topograf. (anah

,lu-ial mempun!ai tingkat kesuburan !ang dapat seragam ,lam et

al.$ //3) atau ber-ariasi dari rendah sampai tinggi$ tekstur dari

sedang hingga kasar$ serta kandungan bahan organik dari rendah

sampai tinggi dan p* tanah berkisar masam$ netral$ sampai alkalin$

keenuhan basa dan kapasitas tukar kation uga ber-ariasi karena

tergantung dari bahan induk *ardo%igeno$ 2++3). (anah ,lu-ial

!ang disa%ahkan akan berbeda si&at mor&ologin!a dengan tanah

!ang tidak disa%ahkan. 0erbedaan !ang sangat n!ata dapat

diumpai pada epipedonn!a$ dimana pada epipedon !ang tidak

pernah disa%ahkan berstruktur granular dan %arna "oklat tua +

1 43). #edangkan epipedon tanah ,lu-ial !ang disa%ahkan tidakberstruktur dan %arna berubah menadi kelabu + 15) unir$

//6).

") Gambut.



(anah Gambut terbentuk dari timbunan bahan organik$ sehingga

kandungan karbon pada tanah Gambut sangat besar. raksi organik

tanah Gambut di ndonesia lebih dari /58$ kurang dari 58 sisan!a

adalah &raksi anorganik. raksi organik terdiri atas sen!a%a'

sen!a%a humat sekitar + hingga 2+8$ sebagian besar terdiri atas

sen!a%a'sen!a%a non'humat !ang meliputi sen!a%a lignin$

selulosa$ hemi selulosa$ lilin$ tannin$ resin$ suberin$ dan seumlah

ke"il protein. #edangkan sen!a%a'sen!a%a humat terdiri atas asam

humat$ himatomelanat dan humin (an$ //3).d) Kambisol.

Jenis tanah Kambisol tergolong tanah baru berkembang !ang

mempun!ai potensi untuk pengembangantanaman pertanian

karena termasuk tanah !ang subur. Kambisol biasan!a mempun!ai

tekstur !ang beragam dari kasar hingga halus$ dalam hal ini dapat

tergantung pada tingkat pelapukan bahan indukn!a. Kesuburan

tanahn!a tinggi$ kedalaman e&ekti&n!a beragam dari dangkal

hingga dalam$ di dataran rendah pada umumn!a tebal$ sedangkan

pada daerahdaerah lereng "uram solumn!a tipis 9arma%ia!a$

//7).e) 0odsolik.

Jenis tanah 0odsolik merupakan enis tanah !ang tergolong miskin

unsur hara dan bereaksi masam. Kesuburan alami tanah ini han!a

tergantung pada lapisan atas bahan organik !ang tidak mantap

sehingga tanah ini bermasalah$ namun penampang tanahn!a masih

"ukup dalam dan kadar liatn!a tinggi$ sehingga "o"ok untuk

pengembangan lahan sa%ah !ang membutuhkan lapisan ba%ah

!ang padat unir$ //6).Kesesuaian Lahan Aktual dan Potensial

Klasifkasi kesesuaian lahan a"tual adalah sistem klasifkasi

kesesuaian lahan !ang pengelompokann!a didasarkan pada

karakteristik lahan !ang ada pada saat itu$ tanpa



/

mempertimbangkan input !ang dibutuhkan. Kesesuaian lahan

potensial adalah kesesuaian lahan !ang akan di"apai untuk tipe

penggunaan lahan tertentu setelah mempertimbangkan masukan

input) !ang dibutuhkan itung et al.$ 2++7).

2.0 E&alua#$ La*an

Dala# (uatu *r(e( keg"atan *renanaan *enggunaan la)an 6lan! u(e

*lann"ng5 e'alua(" la)an #enja!" (ala) (atu k#*nen ang *ent"ng. Menurut

Ar(a! 6277&5 e'alua(" la)an #eru*akan *r(e( *en"la"an atau keraga#an

la)an j"ka !"*erlukan untuk tujuan tertentu ang #el"*ut" *elak(anaan !an

"nter*reta(" (ur'e" !an (tu!" 0entuk la)an tana) 'egeta(" "kl"# !an a(*ek

la)an la"nna agar !a*at #eng"!ent"f"ka(" !an #e#0uat *er0an!"ngan

0er0aga" *enggunaan la)an ang !"ke#0angkan. Ber!a(arkan tujuan e'alua("

kla("f"ka(" la)an !a*at 0eru*a kla("f"ka(" ke#a#*uan la)an atau kla("f"ka("

ke(e(ua"an la)an. E'alua(" la)an a!ala) (uatu *r(e( *en"la"an (u#0er !aa

la)an untuk tujuan tertentu !engan #enggunakan (uatu *en!ekatan atau ara

ang (u!a) teruj". Ha("l e'alua(" la)an akan #e#0er"kan "nfr#a(" atau

ara)an *enggunaan la)an (e(ua" !engan ke*erluan. Menurut A+ 61:C%5

*r(e!ur e'alua(" la)an teruta#a !"!a(ar" le) a!ana kenataan 0a)9a

*enggunaan la)an ang 0er0e!a #e#erlukan *er(aratan ang t"!ak (a#a

"nfr#a(" ang ang !"*erlukan !ala# e'alua(" la)an #enangkut t"ga a(*ek

uta#a a"tu la)an *enggunaan la)an !an a(*ek ekn#"(.

Menurut A+ 61:&5 0a)9a !ala# e'alua(" la)an ("fat8("fatl"ngkungan f"("k !an k"#"a (uatu 9"laa) !"r"n"kan !ala# kual"ta( la)an !an

t"a* kual"ta( la)an !a*at ter!"r" !ar" (atu karakter"(t"k la)an g u#u#

#e#"l"k" )u0ungan (atu (a#a la"nna. Karakter"(t"k la)an a!ala) ("fat8("fat

tana) g !a*at !"ukur atau !"!uga. Kual"ta( la)an a!ala) ("fat tana) ang

k#*lek( !an 0er*eran *a!a *enggunaan la)an ang (*e("f"k.

Menurut A+ 61:&5 !ala# Djaenu!!"n !kk 2777.keg"atan uta#a !ar"

e'alua(" la)an a!ala) (e0aga" 0er"kut

a5 Kn(ulta(" *en!a)uluan #el"*ut" *ekerjaan8*ekerjaan *er("a*an

antara la"n *eneta*an ang jela( tujuan e'alua(" jen"( !ata ang akan

!"gunakan a(u#(" ang !"gunakan !ala# e'alua(" !aera) *enel"t"an

(erta "!ent"ta( !an (kala (ur'e".

05 Penja0aran 6!e(kr"*("5 !ar" jen"( *enggunaan la)an ang (e!ang

!"*ert"#0angkan !an *er(aratan8*er(aratan ang !"*erlukan.



+

5 De(kr"*(" (atuan *eta la)an 6Lan! Ma**"ng Un"t5 !an ke#u!"an

kual"ta( la)an 6Lan! ual"t"e(5 0er!a(arkan *engeta)uan tentang

*er(aratan ang !"*erlukan untuk (uatu *enggunaan la)an tertentu

!an *e#0ata(8*e#0ata(na.

!5 Me#0an!"ngkan jen"( *engguanaan la)an !engan t"*e8t"*e la)an anga!a. In" #eru*akan *r(e( *ent"ng !ala# e'alu(a" la)an !"#ana !ata

la)an *enggunaan la)an !an "nfr#a("8"nfr#a(" ekn#" !an (("al

!"ga0ungkan !an !"anal"("( (eara 0er(a#a8(a#a.

e5 Ha("l !ar" 0ut"r ke8$ a!ala) )a("l kla("f"ka(" ke(e(ua"an la)an.

f5 Penaj"an !ar" )a("l8)a("l e'alua(".

2.0.1 Met"'e Anal$#$# /e,a,)uan La*an

Ke#a#*uan La)an a!ala) (uatu ("(te# kla("f"ka(" la)an ang !"ke#0angkan

teruta#a untuk tujuan kn(er'a(" tana). S"(te# ter(e0ut #e#*ert"#0angkan

kele(tar"an la)an !ala# #en*ang *enggunaanna untuk *ertan"an (eara lua((e*ert" untuk 0u!"!aa tana#an *ertan"an u#u# *a!ang ru#*ut !an agrfre(tr

6let)er an! ?"00 1::75.

Kela( ke#a#*uan la)an #eru*akan t"ngkat kekan *la *enggunaan la)an.

Ber!a(arkan kela( ke#a#*uanna la)an !"kel#*kkan !ala# !ela*an kela(. La)an

kela( I (a#*a" I #eru*akan la)an ang (e(ua" 0ag" u(a)a *ertan"an (e!angkan

la)an kela( (a#*a" III #eru*akan la)an ang t"!ak (e(ua" untuk u(a)a *ertan"an.

Ket"!ak(e(ua"an "n" 0"(a ja!" karena 0"aa *engla)anna le0") t"ngg" !"0an!"ngkan

)a("l ang 0"(a !"a*a" 6Ar(a! 277&5.

Seara le0") ter*er"n" kela( F kela( ke#a#*uan la)an !a*at !"!e(kr"*("kan (e0aga" 0er"kut

a /ela# I Meru*akan la)an !engan "r" tana) !atar 0ut"ran tana) agak )alu(

#u!a) !"la) (angat re(*n("f ter)a!a* *e#u*ukan !an #e#"l"k" ("(te#

*enga"ran a"r ang 0a"k. Tana) kela( I (e(ua" untuk (e#ua jen"( *enggunaan

*ertan"an tan*a #e#erlukan u(a)a *enga9etan tana). Untuk #en"ngkatkan

ke(u0uranna !a*at !"lakukan *e#u*ukan.

0 /ela# II Meru*akan la)an !engan "r" lereng lan!a" 0ut"ran tana)na )alu(

(a#*a" agak ka(ar. Tana) kela( II agak *eka ter)a!a* er(". Tana) "n" (e(ua"

untuk u(a)a *ertan"an !engan t"n!akan *enga9etan tana) ang r"ngan (e*ert"

*engla)an tana) 0er!a(arkan gar"( ket"ngg"an !an *enggunaan *u*uk )"jau. /ela# III Meru*akan la)an !engan "r" tana) terletak !" !aera) ang agak

#"r"ng !engan ("(te# *enga"ran a"r ang kurang 0a"k. Tana) kela( III (e(ua"

untuk (egala jen"( u(a)a *ertan"an !engan t"n!akan *enga9etan tana) ang

k)u(u( (e*ert" *e#0uatan tera(er"ng *erg"l"ran tana#an !an ("(te# *enana#an

0erjalur. Untuk #e#*erta)ankan ke(u0uran tana) *erlu *e#u*ukan.



! /ela# I Meru*akan la)an !engan "r" tana) terletak *a!a 9"laa) ang #"r"ng

(ek"tar 12837G !engan ("(te# *enga"ran ang 0uruk. Tana) kela( I "n" #a(")

!a*at !"ja!"kan la)an *ertan"an !engan t"ngkatan *enga9etan tana) ang le0")

k)u(u( !an le0") 0erat.

e /ela# Meru*akan la)an !engan "r" terletak !" 9"laa) ang !atar atau agak ekung na#un *er#ukaanna 0anak #engan!ung 0atu !an tana) l"at. Karena

ter!a*at !" !aera) ang ekung tana) "n" (er"ngkal" tergenang a"r (e)"ngga

t"ngkat kea(a#an tana)na t"ngg". Tana) "n" t"!ak k untuk !"ja!"kan la)an

*ertan"an teta*" "n"*un le0") (e(ua" untuk !"ja!"kan *a!ang ru#*ut atau

!")utankan.

f /ela# I Meru*akan la)an !engan "r" kete0alan tana)na t"*"( !an terletak !"

!aera) ang agak ura# !engan ke#"r"ngan la)an (ek"tar 378$% G. La)an kela(

I "n" #u!a) (ekal" terer(" (e)"ngga la)an "n"*un le0") (e(ua" untuk !"ja!"kan

*a!ang ru#*ut atau !")utankan.

g /ela# II Meru*akan la)an !engan "r" terletak !" 9"laa) ang (angat ura#

!engan ke#"r"ngan antara $%8&% G !an tana)na (u!a) #engala#" er(" 0erat.

Tana) "n" (a#a (ekal" t"!ak (e(ua" untuk !"ja!"kan la)an *ertan"an na#un le0")

(e(ua" !"tana#" tana#an ta)unan 6tana#an kera(5.

) /ela# III Meru*akan la)an !engan "r" terletak !" !aera) !engan ke#"r"ngan

!" ata( &% G 0ut"ran tana) ka(ar !an #u!a) le*a( !ar" "n!ukna. Tana) "n"

(angat ra9an ter)a!a* keru(akan karena "tu la)an kela( III )aru( !"0"arkan

(eara ala#"a) tan*a a#*ur tangan #anu("a atau !"0uat agar ala#

6/ae(277&5.

2.0.2 Met"'e Anal$#$# /e#e#ua$an La*an

Ke(e(ua"an la)an a!ala) t"ngkat kekan (uatu 0"!ang la)an untuk kegunaan

tertentu. M"(alna untuk *ertan"an tana#an ta)unan atau (e#u("#. Ke(e(ua"an la)an

ter(e0ut !a*at !"n"la" untuk kn!"(" (aat "n" atau (etela) !"a!akan *er0a"kan. Le0")

(*e("f"k lag" ke(e(ua"an la)an ter(e0ut !"t"njau !ar" ("fat8("fat f"("k l"ngkunganna

ang ter!"r" ata( "kl"# tana) t*graf" )"!rlg" !an !ra"na(e (e(ua" untuk u(a)a

tan" atau k#!"ta( tana#an ang *r!ukt"f 6/ae( 277&5.Sala) (atu kn(e* ang !"*er)at"kan !ala# "!ent"f"ka(" ke(e(ua"an la)an a"tu

ke(e(ua"an la)an aktual 6(aat "n"5 !an ke(e(ua"an la)an *ten("al. Ke(e(ua"an la)an

aktual !"!a(arkan *a!a ke(e(ua"an la)an untuk *enggunaan tertentu *a!a (aat "n"(e!angkan kela( ke(e(ua"an la)an *ten("al a!ala) ke(e(ua"an la)an untuk

*enggunaan tertentu (etela) !"lkukan *er0a"kan la)an ter*enu)" 6Dj"ker#an !an

D"an"ng(") 1:C%5.Pen"la"an ke(e(u"an la)an !"!a(arkan ata( !ata !an "nfr#a(" ang !"*erle)

lang(ung !" la*angan !"ta#0a) !engan !ata )a("l anal"("( !"la0ratr"u#. Met!e



2

ang !"gunakan a!ala) kerangka *en"la"an la)an ;S/@A+ Staff 61:C35 !ala#

Ar(a! 277&. Dala# kerangka *en"la"an la)an "n" !"kenal kela( F kela( ke(e(ua"an

la)an (e0aga" 0er"kut

a S1 Sangat Se#ua$

La)an t"!ak #e#*una" *e#0ata( ang (er"u( untuk #enera*kan *engla)an ang!"0er"kan atau )ana #e#*una" *e#0ata( ang t"!ak 0erart" ang t"!ak (eara nata

0er*engaru) ter)a!a* *r!uk(" !an t"!ak akan #ena"kkan #a(ukan #ele0")" ang

0"a(a.

% S2 uku) Se#ua$

La)an #e#*una" *e#0ata( F *e#0ata( ang uku* (er"u( untuk #e#*erta)ankan

t"ngkat *engla)an ang )aru( !"tera*kan. Pe#0ata( akan #engurang" *r!uk(" atau

kelent"ngan atau #en"ngkatkan #a(ukan ang !"*erlukan.

+ S3 Bata# A,%ang Se#ua$

La)an #e#*una" *e#0ata( F *e#0ata( ang uku* (er"u( untuk #e#*erta)ankan

t"ngkat *engla)an ang )aru( !"tera*kan !engan !e#"k"an akan #engurang" *r!uk(" !an keuntungan atau *ena#0a) #a(ukan ang !"*erlukan.

' N T$'ak Se#ua$

La)an #e#*una" *e#0ata( (angat (er"u( teta*" #a(") #ungk"n !"ata(" !engan

t"ngkat *engellaan ang #e#0utu)kan #!al (angat 0e(ar4 atau la)an ang

#e#*una" *e#0ata( *er#anen ang #enutu* (egala ke#ungk"nan *enggunaan

ang 0erkelang(ungan.

Kela( F kela( ke(e(ua"an la)an !" ata( !"0ag" ke!ala# (u08kela(. Pa!a t"ngkat

"n" terl")at !ar" jen"( !ar" *e#0ata( ang ter!a*at *a!a (uatu (atuan *eta. aktr

*e#0ata( ang !"gunakan !ala# #et!e *en"la"an ke(e(ua"an la)an "n" a!ala) a t Su)u 67;5 a"tu rerata (u)u ta)unan. 0 9a Keter(e!"aan a"r #el"*ut" ura) )ujan 6##5 !an la#a #a(a ker"ng

60ulan@ta)un5. a Keter(e!"aan k("gen a"tu !ra"na(e.

! r Me!"a *erakaran #el"*ut" tek(tur 0a)an ka(ar 6G5 !an ke!ala#an tana)

6#5.

e nr /eten(" )ara #el"*ut" KTK l"at 6; #l5 kejenu)an 0a(a 6G5 *H H2+ !an

;8rgan"k.

f e) Ba)aa er(" #el"*ut" lereng 6G5 !an 0a)aa er(".

g f) Ba)aa 0anj"r a"tu genangan.

) l* Pen"a*an la)an #el"*ut" 0atuan !" *er#ukaan 6G5 !an ("ngka*an 0atuan6G5.



3

BAB III

/NDISI (ILA4AH

3.1 L"ka#$5 A',$n$#tra#$ ($la6a*

Lka(" (ur'e !"lak(anakan !" !e(a Ta9angarg Kea#atan Karang*l(

Ka0u*aten Malang Ja9a T"#ur. Seara a!#"n"(trat"f De(a Ta9angarg terletak !"

9"laa) Kea#atan Karang*l( Ka0u*aten Malang !engan *("(" !"0ata(" le)

9"laa) !e(a !an Hutan. D" (e0ela) Utara 0er0ata(an !engan Per)utan" D" (e0ela)

Barat 0er0ata(an !engan De(a ?"r"*urn kea#atan Bu#"aj" Kta Batu. Dengan kata

la"n !e(a Ta9angarg #eru*akan (ala) (atu De(a Per0ata(an ang ter!a*at *a!a

9"laa) Ka0u*aten Malang !an Kta Batu. D" ("(" Selatan 0er0ata(an !engan De(a

Pen!e# Kea#atan Junrej kta Batu (e!angkan !" ("(" t"#ur 0er0ata(an !engan

De(a Dn9ar") Kea#atan Karang*l( Ka0u*aten #alang. Pa!a !aera) ter(e0ut

#e#"l"k" (u)u ang !a*at !"katakan uku* ren!a) atau !a*at !"katakan (u)u

terglng !"ng"n.

Ber!a(arkan )a("l (ur'e" ang tela) !" lakukan *enentuan t"t"k kr!"nat *a!a

t"t"k *enga#atan #enggunakan ?PS !"!a*atkan !ata (e0aga" 0er"kut

1. T"t"k 1

Lat"tu!e 7&3722

Lng"tu!e :13$2$$2. T"t"k 2

Lat"tu!e 7&317%

Lng"tu!e :13$22%3. T"t"k 3

Lat"tu!e 7&31&1

Lng"tu!e :13$1C%$. T"t"k $

Lat"tu!e 7&3232

Lng"tu!e :13$223

%. T"t"k %

Lat"tu!e 7&32:

Lng"tu!e :1:$27&



4

Seara gegraf"( !an gelg"( De(a Ta9angarg terletak *a!a *("(" %3 3%

L"ntang Selatan !an 112 %3 $1 Bujur T"#ur. T*graf" ket"ngg"an !e(a "n" a!ala)

0eru*a !aratan t"ngg" a"tu (ek"tar 77 # F 1777 # !" ata( *er#ukaan a"r laut.

Ber!a(arkan !ata BPS Ka0u*aten Malang ta)un 2717 (ela#a ta)un 2711 ura) )ujan

!" De(a Ta9angarg rata8rata #ena*a" 1%7782.777 ##. ;ura) )ujan ter0anak

terja!" *a!a 0ulan De(e#0er )"ngga #ena*a" $7%7$ ## ang #eru*akan ura)

)ujan tert"ngg" (ela#a kurun 9aktu 277782711. Lua( ,"laa) De(a Ta9angarg

a!ala) &%$ &32 Ha. Lua( la)an ang a!a ter0ag" ke !ala# 0e0era*a *eruntukan ang

!a*at !"kel#*kkan (e*ert" untuk fa("l"ta( u#u# *e#uk"#an *ertan"an

*erke0unan keg"atan ekn#" !an la"n8la"n. ,"laa) De(a Ta9angarg (eara u#u#

#e#*una" "r" gelg"( 0eru*a la)an tana) )"ta# ang (angat k (e0aga" la)an *ertan"an !an *erke0unan. Seara *r(enta(e ke(u0uran tana) De(a Ta9angarg

ter*etakan (e0aga" 0er"kut (angat (u0ur 17% Ha (u0ur :% Ha (e!ang 3.3 Ha )al

"n" #e#ungk"nkan tana#an Hrt"kultura teruta#a (aur #aur !an *a!" (angat k

!"tana# !" ("n".

3.2 F$#$"graf$ La*an 7ura$an tentang %entuk la*an8f$#$"graf$n6a9

Dar" )a("l *enga#atan f"("graf"( *a!a (aat (ur'e !"!e(a Ta9angarg

Kea#atan Karang Pl( Ka0u*aten Malang ter#a(uk !ataran t"ngg". Pa!a t"t"k 1

*enga#atan !engan lat"tu!e 7&3722 LS@LU lng"tu!e :13$2$$ BT kn!"(" lereng

22G 0a)aa er(" *er"k !engan kela( er(" r"ngan rel"ef #akr !atar rel"ef #"kr

tera( al"ran *er#ukaan la#0at !ra"na(e ala#" la#0at *er#e0eal"ta( agak e*at

tan*a a!ana genangan atau 0anj"r untuk *enggunaan la)an *a!a t"t"k "n" a"tu (e#ak

!engan 'egeta(" ala#" ang !#"nan a"tu tu#0u)an l"ar !an 'egeta(" (*e("f"k a!ala)

(e#ak 0elukar t#at !an a0a" !engan re"# lenga( tana) u!"k !an re"# (u)u

tana) k)"*ter#"k.Pa!a t"t"k 2 *enga#atan *enga#atan !engan lat"tu!e 7&317% LS@LU

lng"tu!e :13$22% BT kn!"(" lereng 21 G 0a)aa er(" *er"k !engan kela( er("

r"ngan rel"ef #akr 0er#0ak rel"ef #"kr tera( al"ran *er#ukaan (e!ang !ra"na(e

ala#"( (e!ang *er#e0eal"ta( e*at !an (angat jarang a!ana genangan atau 0anj"r



5

untuk *enggunaan la)an *a!a t"t"k "n" a"tu tegalan !engan 'egeta(" ala#" ang

!#"nan a"tu tala( !an 'egeta(" (*e("f"k a!ala) *"(ang k*" nangka ("ngkng !an

*"nu( !engan ("(te# *enana#an #nkultur ((te# "r"ga(" ang !"gunakan a!ala)

(eara #anual !engan (u#0er a"r 0era(al !ar" (u#ur@kran a"r re"# lenga( tana) u!"k

!an re"# (u)u tana) a!ala) "()"*ter#"k.

Pa!a t"t"k 3 *enga#atan *enga#atan !engan lat"tu!e 7&31&1 LS@LU

lng"tu!e :13$2C% BT kn!"(" lereng 1$ G 0a)aa er(" *er"k !engan kela( er("

r"ngan rel"ef #akr 0er#0ak rel"ef #"kr g"lga" al"ran *er#ukaan (e!ang !ra"na(e

ala#"( la#0at *er#e0eal"ta( agak e*at !an (angat jarang a!ana genangan atau

0anj"r untuk *enggunaan la)an *a!a t"t"k "n" a"tu ke0un !engan 'egeta(" ala#" ang

!#"nan a"tu k*" !an *"nu( (erta 'egeta(" (*e("f"k a!ala) *"(ang (a9" !an a0a"!engan ("(te# *enana#an tu#*ang(ar" !an ("(te# "r"ga(" ta!a) )ujan re"# lenga(

tana) u!"k !an re"# (u)u tana) "()"*ter#"k.

Pa!a t"t"k $ *enga#atan *enga#atan !engan lat"tu!e 7&3232 LS@LU

lng"tu!e :13$22$ BT kn!"(" lereng 1 G 0a)aa er(" alur !engan kela( er("

(e!ang rel"ef #akr 0er#0ak rel"ef #"kr g"lga" al"ran *er#ukaan e*at !ra"na(e

ala#" la#0at *er#e0eal"ta( e*at !engan tan*a a!ana genangan atau 0anj"r untuk

*enggunaan la)an *a!a t"t"k "n" a"tu *erke0unan !engan 'egeta(" ala#" ang

!#"nan a"tu *"nu( t"#un 0a9ang #era) t#at !an 'egeta(" (*e("f"k a!ala) *"nu(

!engan re"# lenga( tana) u!"k !an re"# (u)u tana) "()"*ter#"k.

Pa!a t"t"k % *enga#atan *enga#atan !engan lat"tu!e 7&32: LS@LU

lng"tu!e :13$27& BT kn!"(" lereng 21 G 0a)aa er(" *er"k !engan kela( er("

r"ngan rel"ef #akr 0er#0ak rel"ef #"kr tera( al"ran *er#ukaan e*at !ra"na(e

ala#"( (angat la#0at *er#e0eal"ta( e*at !an (angat jarang a!ana genangan atau

0anj"r untuk *enggunaan la)an *a!a t"t"k "n" a"tu )utan !engan 'egeta(" ala#" ang

!#"nan a"tu ja#0u *"nu( !an 'egeta(" (*e("f"k a!ala) ja#0u k*" la#tr !engan

((te# "r"ga(" ta!a) )ujan re"# lenga( tana) u!"k !an re"# (u)u tana) a!ala)

"()"*ter#"k.

3.3 /arakter$#t$k Tana*



6

Prakt"ku# !"lakukan !" % t"t"k ang 0er0e!a !engan rata8rata ju#la) )r"n 28

3 )r"n *ert"t"k. Ke!ala#an )r"n t"a* t"t"k *un 0er0e!a80e!a )r"n !engan

ke!ala#an tert"ngg" ter!a*at *a!a t"t"k *erta#a )r"n ke!ua a"tu (e!ala# 3$ #

(e!angkan )r"n !engan ke!ala#an teren!a) a!a *a!a t"t"k ke!ua )r"n ke!ua

!engan ke!ala#an 12 #. Ju#la) !an ke!ala#an )r"n "n" juga #enunjukkan

*erke#0angan tana) ang terja!" !" la)an *enga#atan.

Tek(tur ang !"a#0"l !ar" (et"a* )r"n *a!a t"t"k *enga#atan #enunjukkan

rata8rata ang )a#*"r (eraga#. Le#*ung 0er!e0u #eru*akan tek(tur ang )a#*"r

ter!a*at !" (eluru) )r"n ang tera#at". Hal "n" !"!a*at (etela) #elakukan

*engulangan *enguj"an tek(tur ang *a!a a9alna !"!uga *a("r na#un *a!a faktana

0eru*a *a("r (e#u.

Data ang (eraga# juga !"te#ukan *a!a *r" tana). Pa!a *enga#atan la*ang

!"te#ukan )a#*"r !" (eluru) )r"n !" t"a* t"t"k 0anak *r" #"kr ang !"tan!a"!engan a!ana *erakaran )alu( ang 0erju#la) (e!"k"t. Se!"k"tna ju#la) *erakaran

ang !"te#ukan (ala) (atuna !"(e0a0kan le) te#*at *enga#atan ang jau) !ar"

*)n !engan *erakaran !ala# na#un )ana !"kel"l"ng" tana#an (e#ak ang

#e#"l"k" *erakaran *en!ek.

Ke(eraga#an !"te#ukan *a!a *enga#atan kn("(ten(" !ar" (et"a* )r"n tana)

ang !"!#"na(" !engan tana) ang ge#0ur !engan kelekatan ang agak lekat !an

*la(t"("ta( ang agak *la(t"(. Hal ang (a#a juga terja!" *a!a *enga#atan *H !"

(et"a* )r"n ang 0erk"(ar &8.

3.- Penggunaan La*an

Ber!a(arkan )a("l *enga#atan !" kak" ?unung Arjuna De(a Ta9ang Arg

Kea#atan Karang Pl( Ka0u*aten #alang ter!a*at 0er0aga" #aa# *enggunaan

la)an !" (et"a* t"t"k F t"t"k ang ka#" a#at" !"antarana a!ala)



7

T$t$k :en$# Penggunaan La*an

1 Agrfre(tr

2 Tegalan3 Agrfre(tr

$ Agrfre(tr

% Agrfre(t

Pa!a (aat f"el!9rk kn!"(" la)an ang ka#" a#at" !" % t"t"k #e#"l"k" 0e0era*a

*enggunaan la)an Pa!a t"t"k *erta#a la)an ang ka#" a#at" !"!#"na(" le) (e#ak

0elukar ang 0era!a !" *"ngg"r lereng la)an "n" ter#a(uk !ala# la)an (e#ak. Pa!a

t"t"k *erta#a tana#an ang a!a !" t"t"k ter(e0ut a!ala) (e#ak 0elukar !engan r"n"an

tana#an (e#ak 0elukar !an tala(. Pa!a t"t"k ke!ua #eru*akan la)an tegalan ang

!"!#"na(" le) tana#an tala( (e#ntara "tu untuk r"n"anna a"tu ter!a*at tana#an

*"(ang k*" ("ngkng !an *ak". Pa!a t"t"k ket"ga ter#a(uk la)an agrfre(tr ang

!"!#"na(" le) *"nu( !an k*" untuk (*e("f"kna ter!a*at tana#an k*" *"nu(

*"(ang !an a0a". Pa!a t"t"k kee#*at ter#a(uk ke !ala# la)an agrfre(tr ang

!"!#"na(" le) tana#an t#at !an *"nu( untuk (*e("f"kna ter!a*at tana#an t#at

*"nu( !an 0a9ang #era). Pa!a t"t"k kel"#a ter#a(uk ke!ala# la)an agrfre(tr

ang !"!#"na(" le) tana#an ja#0u !an *"nu( untuk (*e("f"kna ter!a*at tana#an

ja#0u *"nu( k*" !an la#tr.

3. Se%aran SPT '$ L"ka#$ Sur&e6

Pa!a u#u#na *a!a !aera) (ur'e ka#" ang #enggunakan #et!e gr"!

0e0a( "n" C%G le0") t"t"k (ur'e !"kla("f"ka("kan ke!ala# Hu#" D(tru!e*t(. Dan

(ele0")na #a(uk ke!ala# T*" D(tru!e*t( An!" D(tru!e*t( T*"

Ha*lu!an!(T*" Ha*lu!alf( !an t*" Melanu!an!(. Se0aran SPT untuk !aera)

Utara !"!#"na(" le) T*" D(tru!e*t( !an Hu#" D(tru!e*t(. Ke#u!"an untuk

!aera) (e0aran Utara !"!a*at" *er(e0aran kla("f"ka(" SPT ang le0") 0eraga# na#un

#a(") !"!#"na(" le) Hu#" D(tru!e*t(. Untuk 0ag"an T"#ur !an Barat juga

!"!#"na(" le) Hu#" D(tru!e*t( (erta T*" D(tru!e*t(. Se)"ngga !a*at



!"("#*ulkan 0a)9a *a!a !aera) (ur'e ka#" !"!#"na(" le) Kn(("a(" Hu#"

D(tru!e*t( !an A(("a(" Hu#" D(tru!e*t( !an T*" D(tru!e*t.



/

BAB I

PEMBAHASAN

$.1 Mrflg" Tana)

T$t$

k

Na,a

H"r$#"

n

!enet$

k

/e'ala,a

n 7+,9

(arn

a

/ela#

Tek#turStruktur /"n#$#ten#$ P"r$ )H

1 A7 813@ 1&

#

17-/

3@2

Le#*ung

0er!e0u?ranular

ge#0ur4

agak *la(t"(4

agak lekat

Pr"M"kr

Perakaran

)alu(

Ju#la)

Se!"k"t

&

B9 1& 8 %7

#

17-/

3@$

Le#*ung

0er!e0u

?u#*al

0er(u!ut

ge#0ur4

agak *la(t"(4

agak lekat

Pr"

M"kr

Perakaran

)alu(

Ju#la)Se!"k"t

2 A* 781&@21#17-/

2@1

Le#*ung

0er!e0u?ranular

ge#0ur4aga

k *la(t"(4

agak lekat

Pr"

M"kr

Perakaran

)alu(

Ju#la)

Se!"k"t

&

B91218

33@3%#

17-/

2@2

Le#*ung

0er!e0u

?u#*al#e#0ula

t

ge#0ur4aga

k

*la(t"(4agak

lekat

Pr"

M"kr

Perakaran

)alu(

Ju#la)

Se!"k"t



+

B92 3%8%7#17-/

3@3

Le#*ung

l"at

0er!e0u

?u#*al

0er(u!ut

agak

tegu)4*la(t"

(4lekat

Pr"

M"kr

Perakaran

)alu(

Ju#la)

Se!"k"t

3 A* 782%#17-/

2@1

Le#*ung

0er!e0u

?u#*al

#e#0ula

t

ge#0ur4

agak *la(t"(4

agak lekat

Pr"

M"kr

Perakaran

)alu(

Ju#la)

Se!"k"t

&

AB 2%8%7#17-/

2@2

Le#*ung

0er!e0u

?u#*al

0er(u!ut

ge#0ur4agak *la(t"(4

agak lekat

Pr"

M"kr

Perakaran

)alu(

Ju#la)

Se!"k"t

$ A* 7 8 2#17-/

2@1

Le#*ung

0er!e0u?ranular

ge#0ur4

agak

*la(t"(4agak

lekat

Pr"

M"kr

Perakaran

)alu(

Ju#la)

Se!"k"t

B9 28%7#17-/

3@&

Le#*ung

0er!e0u

?u#*al

#e#0ula

t

ge#0ur

4agak

*la(t"(4agak

lekat

Pr"

M"kr

Perakaran

)alu(

Ju#la)

Se!"k"t

&

% A7 8

1&@1C#

17-/

2@1

Le#*ung

0er!e0u

?ru#*al

#e#0ula

t

ge#0ur4aga

k

*la(t"(4agak lekat

Pr"

M"kr

Perakaran

Halu(Ju#la)

Se!ang

&

B91 1C83%# 17-/

3@2

Le#*ung

0er!e0u

?u#*al

#e#0ula

t

ge#0ur4aga

k lekat4agak

*la(t"(

Pr"

M"kr

Perakaran



)alu(

Ju#la)

Se!"k"t

B92 3$8%7#17-/

3@$

Le#*ung

0er!e0u

?u#*al

0er(u!ut

ge#0ur4aga

k lekat4agak

*la(t"(

Pr"M"kr

Perakaran

)alu(

Ju#la)

Se!"k"t

Mrflg" T"t"k 1

Pa!a M"n"*"t 1 !" te#ukan 2 )r"n !engan #a("ng8#a("ng

#rflg" )r"n (atu ke!ala#anna 7 813@ 1& # #e#"l"k" 9arna tana)17-/ 3@2 0ertek(tur le#*ung 0er!e0u !an (trukturna granular. Kn("(ten("

ang !"te#ukan !ala# kea!aan le#0a0 a!ala) ge#0ur !ala# kea!aan 0a(a)

agak *la(t"( !an agak lekat. Pr" ang !" te#ukan a!ala) *r" #"kr !engan

*erakaran )alu( ju#la) (e!"k"t. Hr"n 1 "n" !a*at !" glngkan ke!ala#

)r"n genet"k A.

Pa!a )r"n !ua #e#"l"k" ke!ala#an 1& 8 %7 # #e#"l"k" 9arna

17-/ 3@$ tek(turna le#*ung 0er!e0u !an (truktuna gu#*al 0er(u!ut

kn("(ten(" le#0a0na ge#0ur !an kn("(ten(" 0a(a) agak *la(t"( (erta agak

lekat. Pa!a )r"n "n" !" te#ukan *r" #"kr !engan *erakaran )alu( ju#la)

(e!"k"t. Hr"n 2 "n" !a*at !" glngkan ke!ala# )r"n genet"k B9. T"t"k 1"n" 0er *H &.

Mrflg" T"t"k 2


#rflg" )r"n (atu ke!ala#anna 781&@21# #e#"l"k" 9arna tana)

17-/ 2@1 0ertek(tur le#*ung 0er!e0u !an (trukturna granular. Kn("(ten("

ang !"te#ukan !ala# kea!aan le#0a0 a!ala) ge#0ur !ala# kea!aan 0a(a)

agak *la(t"( !an agak lekat. Pr" ang !" te#ukan a!ala) *r" #"kr !engan

*erakaran )alu( ju#la) (e!"k"t. Hr"n 1 "n" !a*at !" glngkan ke!ala#

)r"n genet"k A*.Pa!a )r"n !ua #e#"l"k" ke!ala#an 21833@3%# #e#"l"k" 9arna

17-/ 2@2 tek(turna le#*ung 0er!e0u !an (truktuna gu#*al #e#0ulat



(e!"k"t. Hr"n 2 "n" !a*at !" glngkan ke!ala# )r"n genet"k B9 1.



2

Pa!a )r"n t"ga #e#"l"k" ke!ala#an 3%8%7# #e#"l"k" 9arna

17-/ 3@3 tek(turna le#*ung l"at 0er!e0u !an (truktuna gu#*al 0er(u!ut

kn("(ten(" le#0a0na agak tegu) !an kn("(ten(" 0a(a) *la(t"( (erta lekat.

Pa!a )r"n "n" !" te#ukan *r" #"kr !engan *erakaran )alu( ju#la)

(e!"k"t. Hr"n 2 "n" !a*at !" glngkan ke!ala# )r"n genet"k B9 2. T"t"k

2 "n" 0er *H &.

• Mrflg" T"t"k 3


#rflg" )r"n (atu ke!ala#anna 782%# #e#"l"k" 9arna tana) 17-/

2@1 0ertek(tur le#*ung 0er!e0u !an (trukturna gu#*al #e#0ulat.

Kn("(ten(" ang !"te#ukan !ala# kea!aan le#0a0 a!ala) ge#0ur !ala#

kea!aan 0a(a) agak *la(t"( !an agak lekat. Pr" ang !" te#ukan a!ala) *r"#"kr !engan *erakaran )alu( ju#la) (e!"k"t. Hr"n 1 "n" !a*at !"

glngkan ke!ala# )r"n genet"k A*.Pa!a )r"n !ua #e#"l"k" ke!ala#an 2%8%7# #e#"l"k" 9arna

17-/ 2@2 tek(turna le#*ung 0er!e0u !an (truktuna gu#*al 0er(u!ut



(e!"k"t. Hr"n 2 "n" !a*at !" glngkan ke!ala# )r"n genet"k A0 2. T"t"k

2 "n" 0er *H &.

Mrflg" T"t"k $Pa!a #"n"*"t $ !" te#ukan 2 )r"n !engan #a("ng8#a("ng

#rflg" )r"n (atu ke!ala#anna # 7 8 2# #e#"l"k" 9arna tana)

17-/ 2@1 0ertek(tur Le#*ung 0er!e0u !an (trukturna granular.

Kn("(ten(" ang !"te#ukan !ala# kea!aan le#0a0 a!ala) ge#0ur !ala#

kea!aan 0a(a) agak *la(t"( !an agak lekat. Pr" ang !" te#ukan a!ala) *r"

#"kr !engan *erakaran )alu( (u#la) (e!"k"t. Hr"n 1 "n" !a*at !"

glngkan ke!ala# )r"n genet"k A*.

Pa!a )r"n !ua #e#"l"k" ke!ala#an 28%7 # #e#"l"k" 9arna

17-/ 3@& tek(turna Le#*ung 0er!e0u !an (truktuna gu#*al #e#0ulat



(e!"k"t. Hr"n 2 "n" !a*at !" glngkan ke!ala# )r"n genet"k B9. T"t"k $

#e#"l"k" *H &.

Mrflg" T"t"k %



3

Pa!a M"n"*"t % !" te#ukan 3 )r"n !engan #a("ng8#a("ng

#rflg" )r"n (atu ke!ala#anna 781&@1C# #e#"l"k" 9arna tana)

17-/ 2@1 0ertek(tur le#*ung 0er!e0u !an (trukturna gu#*al #e#0ulat.

Kn("(ten(" le#0ana a!ala) ge#0ur kn("(ten(" 0a(a) agak *la(t"( !an

agak lekat. Pr" ang !" te#ukan a!ala) *r" #"kr !engan *erakaran )alu(

ju#la) (e!"k"t. Hr"n 1 "n" !a*at !" glngkan ke!ala# )r"n genet"k A.

Pa!a )r"n !ua #e#"l"k" ke!ala#an 1C83% # #e#"l"k" 9arna

17-/ 3@2 tek(turna le#*ung 0er!e0u !an (truktuna gu#*al #e#0ulat

kn("(ten(" le#0a0na a!ala) ge#0ur !an kn("(ten(" 0a(a) agak lekat (erta

agak *la(t"(. Pa!a )r"n "n" !" te#ukan *r" #"kr !engan *erakaran )alu(

ju#la) (e!"k"t. Hr"n 2 "n" !a*at !" glngkan ke!ala# )r"n genet"k B9

1.

Pa!a )r"n t"ga #e#"l"k" ke!ala#an 3$8%7 # #e#"l"k" 9arna

17-/ 3@$ tek(turna le#*ung 0er!e0u !an (truktuna gu#*al 0er(u!ut

kn("(ten(" le#0a0na ge#0ur !an kn("(ten(" 0a(a) lekat (erta agak *la(t"(.

Pa!a )r"n "n" !" te#ukan *r" #"kr !engan Perakaran )alu( ju#la)

(e!"k"t. Hr"n 3 "n" !a*at !" glngkan ke!ala# )r"n genet"k B9 2. T"t"k

2 #e#"l"k" *H &.

$.2 Kla("f"ka(" tana)

$.2.1 E*"*e!n !an En!*e!n

T$t$k 1.1

E)$)e'"n kr$k

Karena e*"*e!n ter(e0ut t"!ak #e#enu)" !ef"n"(" (ala) (atu

!ar" tuju) e*"*e!n ang la"n E*"*e!n ter(e0ut #enaku*

(atu )r"n A atau AP ang #e#"l"k" 'alue 9arna !an kr#a

ren!a)

En'")e'"n /a,%$k

Karena #e#*una" tek(tur le#*ung 0er*a("r "r"8"r" antara

la"n *en"r" uta#a 9arna atau tek(tur !an t"!ak #e#enu)"

*er(aratan E*"*e!n Ml"k atau U#0r"k t"!ak #e#*una"k#0"na(" aku"k !" !ala# %7 # !ar" *er#ukaan tana)

T$t$k 1.2

E)$)e'"n U,%r$k



4

Karena e*"*e!n u#0r"k #e#*una" 'alue 9arna 3 atau

kurang j"ka le#0a0!an % atau kurang j"ka ker"ng.ke!ala#an

e*"*e!n u#0r"k (ete0al 1C #.

En'")e'"n /a,%$k

Karena #e#*una" tek(tur le#*ung 0er*a("r "r"8"r" antarala"n *en"r" uta#a 9arna atau tek(tur !an t"!ak #e#enu)"

*er(aratan E*"*e!n Ml"k atau U#0r"k t"!ak #e#*una"

k#0"na(" aku"k !" !ala# %7 # !ar" *er#ukaan tana)

T$t$k 1.3

E)$)e'"n U,%r$k

Karena e*"*e!n u#0r"k #e#*una" 'alue 9arna 3 atau kurang

j"ka le#0a0!an % atau kurang j"ka ker"ng.ke!ala#an e*"*e!n

u#0r"k (ete0al 1C #.

En'")e'"n /a,%$k

Karena #e#*una" tek(tur le#*ung 0er*a("r "r"8"r" antara la"n

*en"r" uta#a 9arna atau tek(tur !an t"!ak #e#enu)"



T"t"k 1.$

E)$)e'"n U,%r$k





5


M"l$k

En'")e'"n

T$t$k 1.-

E)$)e'"n U,%r$k




En'")e'"n /a,%$k







6

E)$)e'"n

En'")e'"n /a,%$k





$.2.2 +r!8Su0 ?ru*

T$t$k 1.1

r'" In#e)t$#"l

Tana) la"n ang #e#*una" e*"*e!n u#0r"k #ll"k atau

*lagen atau #e#*una" en!*e!n ka#0"k.

Su%;r'" U'e)t#

Ine*t"(l( la"n ang #e#*una" re"# kele#0a0an tana) u!"k

!ru) D6#tru'e)t#

U!e*t( ang la"nSu%;!ru) T6)$+ D6#tru'e)t#

D(tru!e*t( ang la"n

Re<$,

Lenga#

U'$+

Karena #eru*akan (uatu rej"# kele#0a0an !" #ana

*ena#*ang kntrl kele#0a0an tana)na t"!ak ker"ng !"

(e0arang 0ag"an (ela#a :7 )ar" ku#ulat"f !ala# ta)un8ta)un

nr#al.



7

T$t$k 1.2r'" In#e)t$#"l



Su%;r'" U'e)t#


!ru) D6#tru'e)t#

U!e*t( ang la"n

Su%;!ru) Hu,$+ D$#tru'e)t#

D(tru!e*t( ang #e#*una" e*"*e!n u#0r"k !an

#l"k

Re<$,

Lenga#

U'$+




nr#al.



r'" In#e)t$#"l



Su%;r'" U'e)t#


!ru) D6#tru'e)t#

U!e*t( ang la"nSu%;!ru) Hu,$+ D$#tru'e)t#

D(tru!e*t( ang #e#*una" e*"*e!n u#0r"k !an

#l"k

Re<$,

Lenga#

U'$+




nr#al.



/



+

T$t$k 1.-

r'"

In#e)t$#"l



Su%;r'" U'e)t#


!ru) D6#tru'e)t#

U!e*t( ang la"n

Su%;!ru) Hu,$+ D$#tru'e)t#

D(tru!e*t( ang #e#*una" e*"*e!n u#0r"k

!an #l"k

Re<$,Lenga#

U'$+Karena #eru*akan (uatu rej"# kele#0a0an !" #ana



nr#al.



T$t$k 1.

r'" In#e)t$#"l

Tana) la"n ang #e#*una" e*"*e!n u#0r"k #ll"k atau *lagen atau #e#*una" en!*e!n ka#0"k.

Su%;r'" U'e)t#


!ru) D6#tru'e)t#

U!e*t( ang la"n

Su%;!ru) T6)$+ D$#tru'e)t#

D(tru!e*t( ang la"n

Re<$,

Lenga#

U'$+

Karena #eru*akan (uatu rej"# kele#0a0an !" #ana *ena#*ang kntrl kele#0a0an tana)na t"!ak ker"ng !"


nr#al.



2

-.-. /e#e#ua$an La*an

-.-.1 /e#e#ua$an La*an Aktual

Ke(e(ua"an la)an aktual a!ala) ke(e(ua"an la)an 0er!a(arkan !ata

("fat 0"f"("k tana) atau (u#0er !aa la)an (e0elu# la)an ter(e0ut !"0er"kan

#a(ukan8#a(ukan ang !"*erlukan untuk #engata(" ken!ala. Data 0"f"("k

ter(e0ut 0eru*a karakter"(t"k tana) !an "kl"# ang 0er)u0ungan !engan

*er(aratan tu#0u) tana#an ang !"e'alua(". Ke(e(ua"an la)an aktual atau

ke(e(ua"an la)an *a!a (aat "n" 6urrent (u"ta0"l"t5 atau kela( ke(e(ua"an la)an!ala# kea!aan ala#" 0elu# #e#*ert"#0angkan u(a)a *er0a"kan !an t"ngkat

*engellaan ang !a*at !"lakukan untuk #engata(" ken!ala atau faktr8faktr

*e#0ata( ang a!a !" (et"a* (atuan *eta. Untuk #enentukan kela( ke(e(ua"an

la)an aktual #ula8#ula !"lakukan *en"la"an ter)a!a* #a("ng8#a("ng kual"ta(

la)an 0er!a(ar ata( karekter"(t"k la)an terjelek(elanjutna kela( ke(e(ua"an

la)an !"tentukan 0er!a(ar ata( kual"ta( la)an terjelek. Ber"kut !"0a9a) "n"

a!ala) ta0el ke(e(ua"an la)an *a!a t"t"k ang ka#" a#at".

Ta%el /e#e#ua$an La*an T$t$k 1.1

Per#6aratanPenggunaan T"t"k 1.1

Aktual Pten("al

K*" P"nu( K*" P"nu(



3

Su*u8 Te,)erature 7T+9

/ata8rata ta)unan S1 S2 S1 S2

/eter#e'$aan A$r 7=9

Bulan Ker"ng 6%5 S1 S1 S1 S1

;ura) Hujan 6##@t)5 S2 S2 S2 S2L?P 6)ar"5 8 8 8 8

Me'$a Perakaran 8 8 8 8

Dra"na(e tana) S1 S2 S1 S2

Tek(tur S1 S1 S1 S1

Ke!ala#an Efekt"f 6#5 S1 S1 S1 S1

!a,%ut

ke#atangan 8 8 8 8

Kete0alan 6#5 8 8 8 8

Reten#$ Hara 8

KTK tana) 8 8 8 8PH tana) S1 S1 S1 S1

;8+rgan"k 6G5 8 8 8 8

/egara,an 7+9

Sal"n"ta( 6##)(@#5 8 8 8 8

T"k#$#$ta# 7>9

Kejenu)an Al 6G5 8 8 8 8

Ke!ala#an(ulf"!" 6#5 8 8 8 8

Hara ter#e'$a 7n9

Ttal N 8 8 8 8

P2+% 8 8 8 8K2+ 8 8 8 8

/e,u'a*an)eng"la*an 7)9

Terra$n8P"ten#$ Mekan$#a#$

7#8,9

Lereng 6G5 S3 S3 S2 S2

Batuan *er#ukaan 6G5 S1 S1 S1 S1

S"ngka*an0atuan 6G5 8 8 8

T$ngkat Ba*a6a Er"#$ 7e9 S1 S2 S1 S1

Ba*a6a %anj$r 7*9 S1 S1 S1 S1

8 8 8 8+r! S S S S

Kela( S2 S3 S3 S2

Su0 Kela( S3 e) S3 e)

S3e)

9a S2 e)



4

Dar" ta0el !ata ke(e(ua"an la)an aktual tana#an k*" !an tana#an *"nu( *a!a

t"t"k 1.1 !"ata( !a*at !"l")at 0a)9a kn!"(" aktual tana#an k*" a"tu ter#a(uk !ala#

kela( S3 !engan faktr *e#0ata( a!ala) er(" lereng (e!angkan *a!a tana#an *"nu(

kn!"(" aktualna ter#a(uk !ala# kela( S3 !engan faktr *e#0ata( er(" lereng !an

keter(e!"aan a"r.


Per#6aratanPenggunaan T"t"k 1.2

Aktual Pten("al

K*" P"nu( K*" P"nu(





;ura) Hujan 6##@t)5 S2 S2 S2 S2

L?P 6)ar"5 8 8 8 8Me'$a Perakaran 8 8 8 8


Tek(tur S1 S1 S1 S1


!a,%ut



5

Ke#atangan 8 8 8 8

Kete0alan 6#5 8 8 8 8

Reten#$ Hara 8

KTK tana) 8 8 8 8

PH tana) S1 S1 S1 S1;8+rgan"k 6G5 8 8 8 8

/egara,an 7+9

Sal"n"ta( 6##)(@#5 8 8 8 8

T"k#$#$ta# 7>9


Ke!ala#an(ulf"!" 6#5 8 8 8 8

Hara ter#e'$a 7n9

Ttal N 8 8 8 8

P2+% 8 8 8 8

K2+ 8 8 8 8



7#8,9






8 8 8 8+r! S S S S

Kela( S3 S3 S2 S2

Su0 Kela( S3 S3e) S2

S2e)t9a

a


t"t"k 1.2 !"ata( !a*at !"l")at 0a)9a kn!"(" aktual tana#an k*" ter#a(uk !ala# kela(

S3 !engan faktr *e#0ata( a!ala) lereng (e!angkan *a!a tana#an *"nu( *a!a

kn!"(" aktualna ter#a(uk !ala# kela( S3 !engan faktr *e#0ata( er(" lereng.



6


Per#6aratan Penggunaan

T$t$k 1.3

Aktual P"ten#$al

/")$ P$nu# /")$ P$nu#






L?P 6)ar"5 8 8 8 8

Me'$a Perakaran


Tek(tur S1 S1 S1 S1


!a,%ut

Ke#atangan 8 8 8 8

Kete0alan 6#5 8 8 8 8

Reten#$ Hara

KTK tana) 8 8 8 8



7

PH tana) S1 S1 S1 S1

;8+rgan"k 6G5 8 8 8 8

/egara,an 7+9

Sal"n"ta( 6##)(@#5 8 8 8 8

T"k#$#$ta# 7>9


Ke!ala#an(ulf"!" 6#5 8 8 8 8

Hara ter#e'$a 7n9

Ttal N 8 8 8 8

P2+% 8 8 8 8

K2+ 8 8 8 8



7#8,9



S"ngka*an0atuan 6G5 8 8 8 8



r'" S S S S

/ela# S2 S2 S2 S2

Su%;/ela# S2e)9a S2e)t9a S29a S2t9a


t"t"k 1.3 !"ata( !a*at !"l")at 0a)9a kn!"(" aktual tana#an k*" ter#a(uk !ala# kela(

S2 !engan faktr *e#0ata( a!ala) lereng !an keter(e!"aan a"r (e!angkan *a!a

tana#an *"nu( *a!a kn!"(" aktual ter#a(uk !ala# kela( S2 !engan faktr *e#0ata(

er(" lereng (u)u !an keter(e!"aan a"r.



Ta%el /e#e#ua$an La*an T$t$k 1.-

Per#6aratan Penggunaan

T$t$k 1.-

Aktual P"ten#$al

/")$ P$nu# /")$ P$nu#



/eter#e'$aan A$r 7=9Bulan Ker"ng 6%5 S1 S1 S1 S1


L?P 6)ar"5 8 8 8 8

Me'$a Perakaran


Tek(tur S1 S1 S1 S1


!a,%ut

Ke#atangan 8 8 8 8

Kete0alan 6#5 8 8 8 8Reten#$ Hara

KTK tana) 8 8 8 8


;8+rgan"k 6G5 8 8 8 8

/egara,an 7+9



/

Sal"n"ta( 6##)(@#5 8 8 8 8

T"k#$#$ta# 7>9


Ke!ala#an(ulf"!" 6#5 8 8 8 8

Hara ter#e'$a 7n9

Ttal N 8 8 8 8

P2+% 8 8 8 8

K2+ 8 8 8 8



7#8,9



S"ngka*an0atuan 6G5 8 8 8 8



r'" S S S S

/ela# S3 S3 S2 S2

Su%;/ela# S3e) S3e) S2e)9aa S2e)t9a


t"t"k 1.$ !"ata( !a*at !"l")at 0a)9a kn!"(" aktual tana#an k*" ter#a(uk !ala# kela(

S3 !engan faktr *e#0ata( a!ala) lereng (e!angkan *a!a tana#an *"nu( *a!a

kn!"(" aktual ter#a(uk !ala# kela( S3 !engan faktr *e#0ata( er(" lereng.



+

Per#6aratanPenggunaan T"t"k 1.%

Aktual Pten("al

K*" P"nu( K*" P"nu(






L?P 6)ar"5 8 8 8 8

Me'$a Perakaran 8 8 8 8


Tek(tur S1 S1 S1 S1


!a,%ut

Ke#atangan 8 8 8 8

Kete0alan 6#5 8 8 8 8

Reten#$ Hara 8

KTK tana) 8 8 8 8


;8+rgan"k 6G5 8 8 8 8/egara,an 7+9

Sal"n"ta( 6##)(@#5 8 8 8 8

T"k#$#$ta# 7>9


Ke!ala#an(ulf"!" 6#5 8 8 8 8



Hara ter#e'$a 7n9

Ttal N 8 8 8 8

P2+% 8 8 8 8

K2+ 8 8 8 8



7#8,9

Lereng 6G5 N S3 n S2





8 8 8 8

+r! n S n S

Kela( n S3 n S2Su0 Kela( e) S3e) e) S2e)9a


t"t"k 1.% !"ata( !a*at !"l")at 0a)9a kn!"(" aktual tana#an k*" ter#a(uk !ala# er("

lereng (e!angkan *a!a tana#an *"nu( *a!a kn!"(" aktual ter#a(uk !ala# er("

lereng.

-.-.2 /e#e#ua$an La*an P"ten#$al

Ke(e(ua"an la)an *ten("al a!ala) ke(e(ua"an la)an ang akan !"a*a" (etela)

!"lakukan u(a)a8u(a)a *er0a"kan la)an. Ke(e(ua"an la)an *ten("al #eru*akan

kn!"(" ang !")ara*kan (e(u!a) !"0er"kan #a(ukan (e(ua" !engan t"ngkat

*engellaan ang akan !"tera*kan (e)"ngga !a*at !"!uga t"ngkat *r!ukt"'"ta( !ar"

(uatu la)an (erta )a("l *r!uk(" *er (atuan lua(na. Ke(e(ua"an la)an *ten("al

#engga#0arkan ke(e(ua"an la)an ang akan !"a*a" a*a0"la !"lakukan u(a)a8u(a)a

*er0a"kan. La)an ang !"e'alua(" !a*at 0eru*a )utan kn'er(" la)an terlantar atau

t"!ak *r!ukt"f atau la)an *ertan"an ang *r!ukt"'"ta(na kurang #e#ua(kan teta*"

#a(") #e#ungk"nkan untuk !a*at !"t"ngkatkan 0"la k#!"ta(na !"gant" !engan

tana#an ang le0") (e(ua" 6/"tung!kk. 2775.

Se!angkan #enurut 6/ae(2775 ke(e(ua"an la)an *ten("al #enunjukkan

ke(e(ua"an ter)a!a* *enggunaan la)an ang !"tentukan !ar" (atuan la)an !ala#kea!aan ang !"a*a" (etela) !"a!akan u(a)a8u(a)a *er0a"kan tertentu ang

!"*erlukan ter)a!a* faktr8faktr ang !"*erlukan ter)a!a* faktr8faktr

*e#0ata(na. Dala# )al "n" )en!akla) !"*er"n" faktr8faktr ekn#"( ang

!"(ertakan !ala# #en!uga 0"aa ang !"*erlukan untuk *er0a"kan8*er0a"kan

ter(e0ut. Jen"( u(a)a *er0a"kan karakter"(t"k kual"ta( la)an ang akan !"lakukan



2

!"(e(ua"kan !engan t"ngkat *engellaan ang akan !"tera*kan. Untuk #enentukan

jen"( u(a)a *er0a"kan ang !a*at !"lakukan #aka )aru( !"*er)at"kan karakter"(t"k

la)an ang terga0ung !ala# #a("ng #a("ng kual"ta( la)an.

Pa!a !ata )a("l kn!"(" *ten("al !a*at !"l")at 0a)9a *a!a t"t"k 1.1 *a!a

tana#an k*" kn!"(" *ten("alna a"tu #a(uk ke!ala# kela( S3 !engan faktr

*e#0ata(na a"tu er(" lereng !an keter(e!"aan a"r (e!angkan *a!a tana#an *"nu(

kn!"(" *ten("alna a"tu #a(uk ke!ala# kela( S2 !engan faktr *e#0ata( er("

lereng. Pa!a t"t"k 1.2 !a*at !"l")at 0a)9a tana#an k*" *a!a kn!"(" *ten("al faktr

*e#0ata(na a"tu *a!a kela( S2 !engan faktr *e#0ata( a!ala) er(" lereng. Dan

*a!a tana#an *"nu( *a!a kn!"(" *ten("al faktr *e#0ata(na a"tu *a!a kela( S2

!engan faktr *e#0ata( er(" lereng (u)u keter(e!"aan a"r !an keter(e!"aan k("gen.

Untuk t"t"k 1.3 !ata )a("l *ten("al !a*at !"l")at 0a)9a *a!a tana#an k*" kn!"("

*ten("al 0era!a !" kela( S2 !engan faktr *e#0ata( a!ala) keter(e!"aan a"r.

Se!angkan tana#an *"nu( kn!"(" *ten("al a"tu *a!a kela( S2 !engan faktr

*e#0ata( (u)u !an keter(e!"aan a"r. Ke#u!"an *a!a t"t"k 1.$ !a*at !"l")at *a!a

tana#an k*" kn!"(" *ten("al a"tu *a!a kela( S2 !engan faktr *e#0ata( a!ala)

er(" lereng (u)u !an keter(e!"aan a"r. Untuk tana#an *"nu( kn!"(" *ten("al a"tu

*a!a kela( S2 !engan faktr *e#0ata( er(" lereng (u)u !an keter(e!"aan a"r. Pa!a

t"t"k 1.% !a*at !"l")at 0a)9a kn!"(" *ten("al !engan faktr *e#0ata(na er("

lereng. Se!angkan *a!a tana#an *"nu( *e#0ata(na juga er(" lereng.

-.-.3 Rek",en'a#$ 7)er%a$kan la*an9

Ber!a(arkan !ata !ar" kela( ke(e(ua"an la)an atual !ar" #a(("ng #a("ng t"t"k

#e#"l"k" fatr lereng (e0aga" fatr *eng)a#0at ang !#"nan *a!a (et"a* kela(

ke(e(ua"an la)an. /ek#en!a((" *er0a"kan !a*at !"lakukan *a!a faktr kelerengan

!engan #e#0er"kan *engla)an la)an 0eru*a *e#0uatan tera(er"ng. Hal "n"

!"karenakan t"t"k *enga#atan ka#" uku* lan!a" 60erk"(ar 1$822G5 (e)"ngga

#e#ungk"nkan !"lakukanna *engunaan tera(er"ng. Tera( 0erfung(" #engurang"

*anjang lereng !an #ena)an a"r (e)"ngga #engurang" kee*atan !an ju#la) al"ran

*er#ukaan !an #e#ungk"nkan *enera*an a"r le) tana). Dengan !e#"k"an er("

0erkurang. 6Ar(a! 1:C:5.

Hal "n" juga (e(ua" !engan *enel"t"an ang !"lakukan le) La#r /a#anan!a !kk

6271$5 !"#ana Ha("l *enel"t"an #enunjukkan 0a)9a t"ngkat ke(e(ua"an la)an untuk

tana#an k*" /0u(ta *a!a ke#"r"ngan 13G ke(e(ua"an la)an aktual ter#a(uk kela(

uku* (e(ua" !engan faktr *e#0ata( ke#"r"ngan lereng 6S2(5. Pa!a ke#"r"ngan 2%G

!an ke#"r"ngan 3%G ter#a(uk kela( a"tu (e(ua" #arg"nal !engan faktr *e#0ata(

ke#"r"ngan lereng 6S3(5. Kual"ta( 0ua) k*" le0") t"ngg" *a!a ke#"r"ngan 3%G !an



3

2%G !engan ke(e(ua"an S3 !"0an!"ngkan *a!a ke#"r"ngan 13G !engan ke(e(ua"an

S2.



4

DAFTAR PUSTA/A

A0!ulla) T. S. 1::3. Survei Tanah dan Evaluasi Lahan. Pene0ar S9a!aa

Jakarta. 23 Hal

Ar(a! S. 1:C:. Konservasi Tanah dan Air. IPB8Pre((. Bgr.

Ar(a! S. 277&. Kn(er'a(" Tana) !an A"r. Pener0"t IPB

Djaenu!!"n D Dkk 61::$5. Ke(e(ua"an La)an untuk Tana#an Pertan"an !an

Ke)utanan 6Lan! Su"ta0"l"t fr Agr"ulture an! S"l'"ultural Plant(5.

Sen! Lan! /e(ure E'aluat"n an! Plann"ng Prjet ADB Lan

17:: IN+ La*ran Tekn"( N er(" 1.7. %1 **

Dj"ker#an. J.; !an D.,. D"an"ng("). 1:C%. E'alua(" La)an. Un"0ra9

Pre((.Malang.

let)er J./. an! ?"00 /.?. 1::7. Lan! /e(ure Sur'e Han!0k fr S"l

;n(er'at"n Plann"ng "n In!ne("a. DSI/ Lan! /e(ure(

S"ent"f" /e*rt 11812C *g(. 6Pu0l"()e! J"ntl 0 DSI/ Lan!

/e(ure( Ne9 ealan! De*art#ent f S"ent"f" an! In!u(tr"al

/e(ear) an! 0 DSI/ Lan! /e(ure( Ne9 ealan! De*art#ent

f S"ent"f" an! In!u(tr"al /e(ear) an! t)e D"retrate8?eneral

/efre(tat"n an! Lan! /e)a0"l"tat"n M"n"(tr f re(tr

In!ne("a5.A+. 1:&. <A ra#e9rk fr Lan! E'aluat"n.= A+ S"l Bullet"n 32. S"l

/e(ure( Manage#ent an! ;n(er'at"n Ser'"e Lan! an! ,ater

De'el*#ent D"'"t"n. /#e Ital A+

A+. 1:C%. <?u"!el"ne( L"ne( E'aluat"n fr Irr"gate! Agr"ulture=. S"l

Bullet"n %% /#e Ital A+. 231 **.

La#r /a#anan!a Bell an! Ban!" Her#a9an an! Aln*r"

Aln*r" 6271$5 ANALISIS KESESUAIAN LAHAN UNTUK

TANAMAN KOPI ROBUSTA (Coea !ane"hora# PA$A

KEMIRIN%AN $AN POSISI LEREN% &AN%

BERBE$A. Un!ergra!uate! t)e("( akulta( Pertan"an UNIB.

/ae( M. Lut)f". 277&. Met!e In'entar"(a(" Su#0er Daa La)an.

ANDI.-gakarta

laporan besar stela p1

Documents