BAB 15: KERAJAAN

NEGERIOLEH:-

WAN, ZATI, FATIN AFIQAH

KETUA NEGERI

SULTAN – KETUA NEGERI BAGI

NEGERI-NEGERI JOHOR, PAHANG,

KELANTAN, TERENGGANU,

SELANGOR, PERAK & KEDAH

RAJA – KETUA NEGERI

BAGI PERLIS

YDPB – KETUA NEGERI

BAGI NEGERI

SEMBILAN

YDPNEGERI – KETUA NEGERI BAGI MELAKA, PULAU PINANG,

SABAH & SARAWAK

KERANA NEGERI-NEGERI

TERSEBUT TIDAK BERAJA

SULTAN/RAJA/YDPB

~ DIPILIH MENGIKUT PERLEMBAGAAN

NEGERI/BERDASARKAN PEWARISAN TAKHTA

KERAJAAN~ SARAAN DITANGGUNG

OLEH KWND~ KETUA AGAMA ISLAM

~ MENJADI KOMPONEN BADAN PERUNDANGAN NEGERI TETAPI TIDAK MENGAMBIL BAHAGIAN

DALAM PERSIDANGANNYA~ BERTINDAK ATAS NASIHAT

MENTERI BESAR & MAJLIS MESYUARAT KERAJAAN NEGERI DALAM MEMERINTAH NEGERI

BIDANG KUASA SULTAN/RAJA/YDPB

(MENJALANKAN TANGGUNGJAWAB

BERASASKAN KUASA BUDI BICARA & KUASA NASIHAT)

KUASA BUDI BICARA~ MELANTIK MB

~ MEMBERI PERSETUJUAN BUBARKAN DUN ATAS PERMINTAAN MB

~ PERMINTAAN MENGADAKAN MESYUARAT MRR

~ MELANTIK JEMAAH PEMANGKU RAJA/ PEMANGKU RAJA, WARIS & PERMAISURI

~ BERSETUJU MEMBERI KURNIAAN DARJAH KEBESARAN NEGERI

KUASA NASIHAT~ DINASIHATI OLEH MAJLIS MESYUARAT

KERAJAAN & MAJLIS PENGAMPUNAN SERTA HAKIM BESAR

~ KUASA YANG TERLIBAT DALAM KUASA NASIHAT:-

1. MERASMIKAN PERSIDANGAN DUN2. PERKENANKAN RANG UNDANG-

UNDANG NEGERI 3. MENGAMPUNKAN PESALAH JENAYAH

KECIL

YANG DIPERTUA NEGERI

MEMPUNYAI PERANAN SEBAGAI KETUA NEGERI DI PULAU

PINANG, MELAKA, SABAH & SARAWAK

BELIAU MERUPAKAN SEBAHAGIAN ANGGOTA

MESYUARAT MAJLIS RAJA-RAJA

PELANTIKAN YANG DIPERTUA NEGERI

DILANTIK OLEH YDPA SETELAH BERUNDING DENGAN KETUA MENTERI UNTUK PERKHIDMATAN BERASASKAN TEMPOH 4 TAHUN SEKALI TANPA HAD

TEMPOH LANTIKAN BOLEH DILANJUTKAN SELAMA MANA

PERKENAN YDPA

LANTIKAN BOLEH DIBUBARKAN JIKA YDPA MEMECAT BELIAU

MELALUI RESPRENTASI 2/3 AHLI DUN

BOLEH MELETAK JAWATAN DENGAN MENULIS SURAT

KEPADA YDPA

BIDANG KUASA

YDPNEGERIMENJALANKAN TANGGUNGJAWAB MENGIKUT

BUDI BICARA SEPERTI:-1. MELANTIK KETUA MENTERI

2. MEMBERI PERSTUJUAN MEMBUBARKAN DU ATAS PERMINTAAN KETUA MENTERI

3. BERSTUJU MEMBERIKAN DARJAH KEBESARAN NEGERI

~MELANTIK AHLI MESYUARAT KERAJAAN NEGERI DENGAN NASIHAT KETUA MENTERI

~ MERUPAKAN PENGERUSI LEMBAGA PENGAMPUNAN

~ MEMANGGIL, MERASMIKAN & BERUCAP DALAM PERSIDANGAN DUN,

JUGA MELULUSKAN ENAKMEN/ORDINAN NEGERI

~ MELANTIK MAJISTRET ATAS NASIHAT HAKIM BESAR

MALAYA/SABAH/SARAWAK

HAD KUASA YDPNEGERI

~ MERUPAKAN JAWATAN YANG DILANTIK OLEH YDPA

~ WALAUPUN JAWATAN TERSEBUT BERSTATUS KETUA NEGERI, TERDAPAT

BATASAN YANG TERTENTU BERBANDING DENGAN

SULTAN/RAJA/YDPB

BERIKUT ANTARA BATASAN/SEKATAN

TERHADAP YDPNEGERI :-

1. TIDAK BOLEH DIPILIH MENJADI YDPA2. TIDAK TERLIBAT DALAM PEMILIHAN YDPA3. DILARANG BERGIAT DALAM PERNIAGAAN

& POLITIK4. TIDAK MEWARISI/MEWARISKAN JAWATAN

KETUA MENTERI/MENTERI BESAR

~ MERUPAKAN KETUA EKSEKUTIF KERAJAAN NEGERI

~ MELAKSANAKAN KUASA EKSEKUTIF NEGERI YANG DIPEGANG OLEH KETUA

NEGERI~ MERUPAKAN AHLI DUN & MENDAPAT

SOKONGAN MAJORITI AHLI DUN

~ MENGIRINGI RAJA/YDPNEGERI KE

MESYUARAT MRR~ MENJADI ANGGOTA

LEMBAGA PENGAMPUNAN BAGI

NEGERI BELIAU

KETUA MENTERI:-PANGGILAN UNTUK KETUA

EKSEKTUTIF NEGERI-NEGERI YANG TIDAK

BERAJAMB:-

PANGGILAN UNTUK KETUA EKSEKUTIF NEGERI-

NEGERI YANG BERAJA

~ DILANTIK OLEH RAJA/YDPNEGERI

~ MEMILIH AHLI-AHLI MAJLIS MESYUARAT

KERAJAAN NEGERI YANG DIKEMUDIANNYA AKAN DILANTIK OLEH RAJA-

RAJA/YDPNEGERI~ MENGETUAI MAJLIS

MESYUARAT KERAJAAN NEGERI & JENTERA

PENTADBIRAN NEGERI

~ PERUNTUKAN TETAP DALAM

PERLEMBAGAAN NEGERI

~ MEMPUNYAI KABINET DI PERINGKAT

PERSEKUTUAN~

MENGANDUNGI 4 HINGGA 12 AHLI

DARI DUN

~ AHLI-AHLI MMKN DILANTIK OLEH

RAJA/YDPNEGERI~ MERUPAKAN

PEMBENTUK DASAR NEGERI YANG

TERTINGGI & BADAN PEMERINTAH YANG MELAKSANAKAN PENTADBIRAN

NEGERI

~ DI SEMENANJUNG MALAYSIA, AHLI MMKN DIKENALI SEBAGAI AHLI

EXCO, TERMASUK MB/KETUA MENTERI

~ DI SABAH & SARAWAK, AHLI MMKN DIKENALI

SEBAGAI MENTERI

~ AHLI-AHLI MMKN BERTANGGUNGJAWAB

SECARA KOLEKTIF KEPADA DUN

~ MEREKA TIDAK BOLEH MENJALANKAN

PEKERJAAN ASAL MEREKA

MAJLIS MESYUARAT KERAJAAN NEGERI

~ AHLI EXCO MEMGANG 1 PORTFOLIO NEGERI SEPERTI

EXCO PELAJARAN, PERTANIAN, & PERUMAHAN (SABAH & SARAWAK, EXCO

DIGGANTIKAN OLEH MENTERI)

~ MERUPAKAN PEMBENTUK DASAR

& BADAN PEMERINTAH

TERTINGGI NEGERI

~ BERTINDAK SEBAGAI PENASIHAT UTAMA

PENTADBIRAN KEPADA SULTAN/RAJA/YDPB &

YDPNEGERI

~ MMKN MERANCANG DASAR-DASAR

PEMBANGUNAN NEGERI & BERTINDAK MENJALANKAN

PEMERINTAHAN NEGERI

PENYELERASAN PENTADBIRAN KERAJAAN NEGERI DIPERTANGGUNGJAWABKAN KEPADA 3 BUAH MAJLIS YANG BERIKUT:-A. MAJLIS TINDAKAN NEGERI – MENYELARASKAN & MELAKSANAKAN PROGRAM KERAJAAN NEGERIB. MAJLIS PERANCANGAN NEGERI – MERANCANG PEMBANGUNAN EKONOMI NEGERIC. MAJLIS KESELAMATAN NEGERI – MENYELARAS KESELAMATAN NEGERI

1.

KE3-3 BUAH JAWATANKUASA DIPENGERUSIKAN OLEH MENTERI BESAR/KETUA MENTERI & DIANGGOTAI AHLI-AHLI EXCOPENYELERASAN ANTARA KERAJAAN NEGERI DENGAN KERAJAAN PERSEKUTUAN DILAKUKAN MELALUI MAJLIS KEWANGAN NEGARA, MAJLIS NEGARA, MAJLIS TANAH NEGARA, MAJLIS AIR NEGARA, MAJLIS PERHUTANAN NEGARA, MAJLIS PERUMAHAN NEGARA & MRR

2.

SUMBER KEWANGAN KERAJAAN NEGERI

~ SUMBER KEWANGAN SESEBUAH NEGERI DAPAT DIPEROLEH DARIPADA:-

A. CUKAI KUARI & LOMBONGB. CUKAI HIBURANC. CUKAI TANAH

D. KUTIPAN ZAKAT & FITRAHE. PERUNTUKAN, PINJAMAN & ROYALITI

DARIPADA KERAJAAN PERSEKUTUANF. HASIL JUALAN HARTA KARUN

G. HASIL KUTIPAN DARIPADA LESEN PEMBALAKAN & PERIKANAN DI SUNGAI

H. KEUNTUNGAN YANG DIPEROLEH BADAN TIDAK BERKANUN NEGERI

~ SABAH & SARAWAK JUGA MEMPEROLEH

TAMBAHAN DARIPADA:-A. DUTI EKSAIS

PETROLEUMB. DUTI IMPORT

KENDERAANC. ROYALITI HASIL EKSPORT NEGERI

~ MERANCANG & MENYELARASKAN SEGALA DASAR KERAJAAN NEGERI~ MEMASTIKAN BAHAWA AGENSI-AGENSI NEGERI MELAKSANAKAN DASAR KERAJAAN NEGERI

~ MENYELARASKAN HUBUNGAN ANTARA KERAJAAN NEGERI DENGAN KERAJAAN PERSEKUTUAN

PEJABAT SETIAUSAHA KERAJAAN

NEGERI

SETIAUSAHA KERAJAAN NEGERI• PEGAWAI TADBIR UTAMA

NEGERI• PENASIHAT PENTADBIR UTAMA KEPADA MENTERI BESAR/KETUA MENTERI &

MMKN• PELANTIKAN BELIAU MESTI

MENDAPAT PERSETUJUAN DARIPADA KERAJAAN

PERSEKUTUAN• KETUA PERKHIDMATAN

AWAM NEGERI

SAMBUNGAN• MEMPENGERUSIKAN

JAWATANKUASA PERNGKAT NEGERI UNTUK MERANCANG &

MENYELARASKAN PELAKSANAAN DASAR

KERAJAAN NEGERI• MEMASTIKAN AGENSI-AGENSI

NEGERI MELAKSANAKAN DASAR KERAJAAN NEGERI

• MENJADI AHLI JAWATANKUASA PERHUBUNGAN ANTARA KERAJAAN PERSEKUTUAN

DENGAN KERAJAAN NEGERI

PEJABAT KEWANGAN

NEGERI~ DIKETUAI

OLEH PEGAWAI KEWANGAN

NEGERI~ PEGAWAI –

AHLI EX-OFFICIO DALAM MMKN

~ MENGURUSKAN PENTADBIRAN KEWANGAN PERINGKAT

NEGERI~

MENGURUSKAN PERUNTUKAN WANG KEPADA AGENSI-AGENSI

NEGERI

PEJABAT PENASIHAT UNDANG-UNDANG NEGERI

~ DIKETUAI OLEH PENASIHAT

UNDANG-UNDANG NEGERI~ PENASIHAT –

AHLI EX-OFFICIO DALAM MMKN~ MENDRAF

RANG UNDANG-UNDANG UNTUK

KERAJAAN NEGERI UNTUK DIBENTANGKAN

DI DUN~ PENASIHAT

UNDANG-UNDANG KEPADA

MB/KETUA MENTERI

JABATAN KEMAJUAN NEGERI &

UNIT PRANCNGN EKONOMI

~ MENASIHATI KERAJAAN

NEGERI TENTANG EKONOMI

~ MERANCANG & MENYELARASKAN KEGIATAN &

PROGRAM PEMBANGUNAN~ MENYEDIAKAN

RANCANGAN-RANCANGAN

PEMBANGUNAN NEGERI

~ MENYELARASKAN PROJEK-PROJEK

PEJABAT PERJAWATAN NEGERI~ HANYA WUJUD DI SABAH & SARAWAK

~ MERANCANG

& MEWUJUDKAN JAWATAN PRKHMTN NEGERI

PERKHIDMAT

AN & KEMUDAHAN

KEPADA

ORANG

RAMAI

JABATAN-

JABATAN

NEGERI

YANG BERHUBUN

G & BERTANGGUNGJAWAB KEPA

DA KEDU

A-DUA KN &

KP

~ KERAJAAN NEGERI – MEMPUNYAI PERBADANAN AWAM NEGERI~ KERAJAAN PERSEKUTUAN – MEMPUNYAI PERBADANAN AWAM PERSEKUTUAN~ TERBAHAGI KEPADA BADAN BERKANUN & BADAN TIDAK BERKANUN~ MEMPUNYAI AHLI LEMBAGA PENGARAH

PERBADANAN AWAM NEGERI

~ DIBENTUK MELALUI ENAKMEN NEGERI~ PKEN (PERBADANAN KEMAJUAN EKONOMI NEGERI) WUJUD DI SEMUA NEGERI~ CONTOH:- 1. YAYASAN SABAH2. TABUNG BAITULMAL SARAWAK3. YAYASAN ISLAM KELANTAN

BADAN BERKANUN

~ DITUBUHKAN MENGIKUT AKTA SYARIKAT~ KERAJAAN NEGERI/BADAN BERKANUN NEGERI BOLEH TERLIBAT UNTUK MENUBUHKAN ANAK SYARIKAT ~ CONTOH:-1. AMANAH SAHAM PAHANG BHD.2. LABUAN WOOD PRODUCTS SDN. BHD.3. SYARIKAT SERAGAM JOHOR

BADAN TIDAK BERKANUN

• PEJABAT-PEJABAT INI DIKETUAI OLEH SETIAUSAHA

PERSEKUTUAN SABAH & SARAWAK MASING-MASING

TUGAS-TUGAS PEJABAT INI ADALAH:-

• PENGHUBUNG ANTARA KERAJAAN NEGERI DENGAN KERAJAAN PERSEKUTUAN

• PEMUDAH CARA PELAKSANAAN PROJEK PEMBANGUNAN KERAJAAN PERSEKUTUAN

• PEGAWAI PERHUBUNGAN AWAM KERAJAAN PERSEKUTUAN UNTUK MEMPERERAT

HUBUNGAN ANTARA KER.NEG DENGAN KER.PERS

SAMBUNGAN• PERMUDAHKAN CARA SECARA LANGSUNG

ANTARA KER.NEG DENGAN KER.PERS, IAITU MEMBAWA PERKARA YANG AKAN MENJADI PERKEMBANGAN UTAMA KER.NEG KEPADA

KER.PERS• PENYELARAS PROGRAM PENINGKATAN KUALITI &

PRODUKTIVITI BAGI JABATAN/BADAN BERKANUN KER.PERS

PERBENDAHARAAN MALAYSIA SABAH &

SARAWAK~ KEDUA-DUA AGENSI BERPERANAN SEBAGAI AGENSI

PUSAT PERBENDAHARAAN MALAYSIA DALAM MENGAWAL PERKARA-PERKARA YANG BERKAITAN

DENGAN PENGURUSAN & PENTADBIRAN KEWANGAN SEMUA JABATAN KERAJAAN PERSEKUTUAN SABAH &

SARAWAK

TUGAS-TUGAS:-~ MEMASTIKAN SEMUA JABATAN KERAJAAN PERSEKUTUAN

MEMATUHI TATACARA & DASAR-DASAR KEWANGAN ~ MEMASTIKAN RAKYAT MENDAPAT MANAFAAT YANG MAKSIMUM MELALUI PELAKSANAAN TATACARA & DASAR-DASAR KEWANGAN

YANG DITETAPKAN OLEH KERAJAAN

SURUHANJAYA PEKHIDMATAN AWAM NEGERI

~ TERDAPAT DI SEMUA NEGERI

KECUALI PERLIS,PULAU

PINANG, NEGERI 9, & MELAKA

~ NEGERI-NEGERI TERSEBUT DIBANTU OLEH SURUHANJAYA

PERKHIDMATAN AWAM PERSEKUTUAN

~ BERTANGGUNGJAWAB ATAS HAL-HAL YANG

BERIKUT:-

1. PELANTIKAN JAWATAN-JAWATAN DALAM

PERKHIDMATAN AWAM2. MENGURUS KENAIKAN

PANGKAT

MUKIM :-(PENGHULU/PENGGAWA DI KELANTAN)

KAMPUNG:-(KETUA KAMPUNG/PENGHULU DI KELANTAN)TAMAN:-( PENGERUSI PERSATUAN PENDUDUK TAMAN)

PERINGKAT PENTADBIRAN

NEGERI

DAERAH:-(PEGAWAI DAERAH)

KAMPUNG:-(KETUA

KAMPUNG)TAMAN:-

(PENGERUSI PERSATUAN PENDUDUK

TAMAN)

BAHAGIAN:-

(RESIDEN)

DAERAH:-

(PEGAWAI

DAERAH)

DAERAH KECIL:-

(PEGAWAI PERKHIDM

ATAN TADBIR

SARAWAK)

KAMPUNG:-

(PENGHULU)

TAMAN:-(PENGERUSI TAMAN PENDUDUK TAMAN)

PENTADBI

RAN

PERING

KAT D

AERAH

1. DIURUS OLEH PEJABAT DAERAH & TANAH YANG DIKETUAI PEGAWAI DAERAH2. FUNGSI-FUNGSI:-~ MERANCANG PEMBANGUNAN DAERAH & TANAH~ MENDAPATKAN BANTUAN DARIPADA AGENSI-AGENSI NEGERI & PERSEKUTUAN3. DUA BUAH JAWATANKUASA PENTING:-~ JAWATANKUASA PEMBANGUNAN~ TINDAKAN DAERAH~ JAWATANKUASA KESELAMATAN DAERAH

PENTADBI

RAN

PERIN

GKAT M

UKIM

1. DIURUS OLEH PEJABAT PENGHULU YANG DIKETUAI OLEH PENGHULU2. DILANTIK OLEH KETUA NEGERI & MERUPAKAN PERSONEL AWAM3. MENYELARASKAN TNGGUNGJWB KEPADA KEGIATAN-KEGIATAN DI KAMPUNG4. JAWATANKUASA PENTING:-~ JAWATANKUASA KEMAJUAN & KESELAMATAN MUKIM

PENTADBIRAN PE

RINGKAT KAMPUNG/TAMAN

1. DIKETUAI KETUA KAMPUNG – KAMPUNG; DIKETUAI PENGERUSI PERSATUAN PENDUDUK TAMAN – TAMAN2. KEDUA-DUANYA BUKAN KAKITANGAN PERKHIDMATAN AWAM TETAPI DIBAYAR ELAUN3. MENGETUAI JAWATANKUASA KESELAMATAN & KEMAJUAN KAMPUNG

PERINGKAT PENTADBIRAN NEGERI DI SEMENANJUNG

PERINGKAT PENTADBIRAN

NEGERI DI SABAH

PENTADBIRAN PERINGKAT

KAMPUNG/TAMAN~ DIKETUAI OLEH KETUA KAMPUNG

YANG BUKAN PERSONEL AWAM -

KAMPUNG~ DIKETUAI OLEH

PENGERUSI PERSATUAN

PENDUDUK TAMAN – TAMAN

PENTADBIRAN PERINGKAT DAERAH

~ DITADBIRKAN OLEH PEGAWAI DAERAH,

DIBANTU OLEH KETUA DAERAH~ SUKU KAUM DIKETUAI OLEH

KETUA ANAK NEGERI YANG MERUPAKAN PERSONEL AWAM

PENTADBIRAN PERINGKAT BAHAGIAN (KETUA – RESIDEN)~ DIBANTU OLEH TEMENGGUNG YANG BERTINDAK SEBAGAI KETUA MASYARAKAT BAGI KETURUNANNYA

PENTADBIRAN PERINGKAT DAERAH (KETUA – PEGAWAI DAERAH; DIBANTU OLEH KETUA MASYARAKAT/PEMANCA)~ 2 BUAH JK YANG PENTING – JK PEMBANGUNAN & TINDAKAN DAERAH & JK KESELAMATAN DAERAH

PERI

NGKA

T PE

NTAD

BIRA

N NE

GERI

DI

SARA

WAK

PELUASAN KUASA KERAJAAN PERSEKUTUAN TERHADAP KUASA KERAJAAN NEGERI ~ KERAJAAN

PERSEKUTUAN BOLEH TERLIBAT DALAM PENYIASATAN, PENGMUPULAN DATA SASTISTIK, & PEMBERIAN KHIDMAT RUNDINGAN KEPADA KERAJAAN NEGERI

~ KERAJAAN PERSEKUTUAN TERLIBAT DALAM PERJANJIAN ANTARA KERAJAAN NEGERI DENGAN NEGARA ASING ~ KERAJAAN NEGERI TIDAK BOLEH MENYENTUH KUASA KERAJAAN PERSEKUTUAN

~ PELANTIKAN 3 ORANG AHLI EX-OFFICIO NEGERI MESTI MENDAPAT PERSETUJUAN KERAJAAN PERSEKUTUAN~ UNDANG-UNDANG KERAJAAN PERSEKUTUAN BERKUAT KUASA DI NEGERI

KEDUDUKAN & HAK ISTIMEWA

SABAH & SARAWAK DALAM PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN

~ MEMPUNYAI KEBEBASAN UNTUK MENGGUNAKAN BAHASA INGGERIS &

BAHASA LAIN~ BERKUASA UNTUK MENGENAKAN ROYALITI HASIL EKSPORT NEGERI, MENGENAKAN DUTI

EKSAIS PETROLEUM, & DUTI IMPORT KENDERAAN

~ BERKUASA DALAM HAL-HAL IMIGRESEN SEPERTI MENYEKAT KELUAR MASUK RAKYAT SEMENANJUNG

MALAYSIA KE SABAH & SARAWAK

~ MEMPUNYAI KERAJAAN TEMPATAN YANG BEBAS DARIPADA KAWALAN KERAJAAN

PERSEKUTUAN ~ BERKUASA UNTUK MEMBERIKAN

KEWARGANEGARAAN KEPADA RAKYAT ASING

PENYELARASAN ANTARA KERAJAAN

PERSEKTUAN DENGAN KERAJAAN

NEGERI

BADAN PENYELARAS YANG TERMAKTUB

DALAM PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN

1. MAJLIS RAJA-RAJA (PR 38)

2. MAJLIS TANAH NEGARA (PR 91)

3. MAJLIS KEWANGAN NEGARA

(PR 108)4. MAJLIS NEGARA

BAGI KERAJAAN TEMPATAN (PR 95A)

BADAN PENYELARAS YANG TIDAK

TERMAKTUB DALAM PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN

1. MAJLIS PERHUTANAN NEGARA

2. MAJLIS PERUMAHAN NEGARA

3. MAJLIS AIR NEGARA

BADAN-BADAN

PENYELARAS YANG LAIN

~ MAJLIS PEMBANGUNAN

NEGARA DENGAN MAJLIS PEMBANGUNAN

NEGERI

~ MAJLIS KESELAMATAN

NEGARA DENGAN MAJLIS

KESELAMATAN NEGERI

~ MAJLIS PERANCANG

NEGARA DENGAN MAJLIS

PERANCANG NEGERI

SEKIAN SAJA DARIPADA KAMI~!TERIMA KASEH~!