kajian fabrik bab 7

KAJIAN FABRIK

BAB 7

HASIL PEMBELAJARAN

• Menyatakan klasifikasi fabrik mengikut gentian

• Mengenal pasti sumber gentian asli dan sumber gentian buatan

• Menyatakan contoh bagi setiap sumber gentian asli dan gentian buatan

GentianGentian

YanYan

BenangBenang

FabrikFabrik

KLASIFIKASI FABRIK

MAKSUD GENTIAN:

- Ialah serabut serat dan filamendaripada bahan asli dan buatan yang dijaikan yarn untuk menghasilkan fabrik.

KAJIAN FABRIK

• Kajian fabrik meliputi:

i. Klasifikasi Gentian

ii. Kegunaan

iii. Ciri-ciri• Pengetahuan tentang fabrik dapat membantu kita

untuk memilih fabrik yang sesuai untuk pakaian dan kelengkapan rumah tangga.

Klasifikasi fabrik

Gentian AsliGentian Asli Gentian BuatanGentian Buatan

Selulosa Terjana Selulosa Terjana SemulaSemulaGentian HaiwanGentian HaiwanGentian TumbuhanGentian Tumbuhan

Gentian kapasGentian kapas

Gentian LinenGentian Linen

Gentian SuteraGentian Sutera

Gentian BenangGentian BenangSayatSayat

Campuran Campuran kapas kapas

dan selulosadan selulosa

Campuran Campuran arangbatu atau arangbatu atau

petroleum petroleum dengandengan

bahan kimiabahan kimia

SintetikSintetik

Gentian Tumbuhan

Gentian KapasGentian Kapas

dihasilkan dari buah kapasdihasilkan dari buah kapas

Struktur gentian kapas

• pipih seperti riben dan berpintalpipih seperti riben dan berpintal

Kategori Ciri Kegunaan

Kapas Sea Island • Panjang dan halus• 35mm-65mm• Berwarna putih

• Membuat benang kapas• Membuat fabrik nipis dan bermutu

Kapas Mesir • Panjang dan halus• Berwarna krim

• Membuat benang kapas• Membuat fabrik nipis

Kapas Amerika • Tebal dan berat• 20mm-35mm• Berwarna krim keputihan

• membuat fabrik sederhana tebal• membuat pakaian dan kelengkapan rumah tangga• Kegunaan industri

Kapas India • Kasar• Berkualiti rendah• panjang 10mm-25mm

• Membuat selimut dan ambal

Ciri fabrik kapasCiri fabrik kapas

KeteguhanKeteguhan

•teguh semasa teguh semasa kering atau basahkering atau basah

Ketahanan Ketahanan terhadap suhuterhadap suhu

• suhu yang panassuhu yang panas

•cahaya mataharicahaya matahari Kekonduksian Kekonduksian habahaba

•pengalir haba yang pengalir haba yang baikbaik

Ketahanan terhadapKetahanan terhadap bahan kimiabahan kimia

• tahan asid dan alkalitahan asid dan alkali

Ketahanan terhadap Ketahanan terhadap mikroorganismamikroorganisma

•Mudah bertahi lalatMudah bertahi lalat

KeselesaanKeselesaan•Selesa dipakaiSelesa dipakai

•Kandunan lembapan 7%Kandunan lembapan 7%•Daya penyerapan 21%Daya penyerapan 21%

KekenyalanKekenyalan•Mudah renyukMudah renyuk

•Mengecut semasa Mengecut semasa cucian pertamacucian pertama

Penyerapan lembapanPenyerapan lembapan•Mudah menyerap lembapanMudah menyerap lembapan

•Bersifat hidrofilikBersifat hidrofilik•Tiada cas elektrostatikTiada cas elektrostatik

Contoh fabrik dari gentian kapas- Tebal

DenimDenim DrillDrill TerryTerry

Sederhana

Belacu Gingham PoplinBelacu Gingham Poplin

Nipis

Muslin Lawn VoileMuslin Lawn Voile

Linen• Gentian asli dari tumbuhan yang

paling kukuh dan halus• Dihasilkan dari pokok fleks• Digunakan untuk membuat

pakaian dan kain kelengkapan rumah

Struktur gentian linen

• Bulat dan berbuku antara ruas seperti

buluh

..

• Terdapat lebih 200 spesis pokok fleks ditanam Terdapat lebih 200 spesis pokok fleks ditanam diseluruh dunia. diseluruh dunia.

• Pokok fleks matang (tinggi 1m dan diameter batang Pokok fleks matang (tinggi 1m dan diameter batang 3mm) akan menghasilkan gentian linen yang 3mm) akan menghasilkan gentian linen yang bermutu. bermutu.

• Mengandungi gam dan lilin untuk mengekalkan Mengandungi gam dan lilin untuk mengekalkan bentuknya.bentuknya.

Ciri fabrik linenCiri fabrik linen

KeteguhanKeteguhan

• paling teguh paling teguh

•Sel berpoligonSel berpoligon

Ketahanan Ketahanan terhadap suhuterhadap suhu

• suhu yang tinggisuhu yang tinggi

•cahaya mataharicahaya matahariKekonduksian Kekonduksian

habahaba•pengalir haba yang pengalir haba yang

baikbaik

Ketahanan terhadapKetahanan terhadap bahan kimiabahan kimia

• tahan asid lemahtahan asid lemah• dan alkalidan alkali

Penyerapan lembapanPenyerapan lembapan•Daya penyerapan baikDaya penyerapan baik•Daya penyerapan 20%Daya penyerapan 20%

•Cepat kering kerana beronggaCepat kering kerana berongga

KekenyalanKekenyalan•Tidak kenyalTidak kenyal

•Mudah renyukMudah renyuk

Contoh fabrik linen

Damask Linen berat Linen jarangDamask Linen berat Linen jarang

Gentian Haiwan

Terbahagi 2 iaitu sutera dan benang sayat.

Gentian haiwan mengandungi protein daripada rambut, bulu dan filamen. Protein bagi sutera dikenali sebagai fibrion manakala protein dalam benang sayat digelar keratin.

Gentian Haiwan Gentian Sutera

- dihasilkan oleh lelehan ulat sutera

- gentian lembut, teguh dan halus

- sesuai digunakan untuk membuat tudung,

tali leher, blaus, kemeja, langsir, sarung

kusyen dan sebagainya.

Struktur gentian sutera

Licin seperti rod kaca

Contoh fabrik sutera

SatinSatin JacquardJacquard Crepe de chineCrepe de chine

Ciri fabrik SuteraCiri fabrik Sutera

KeteguhanKeteguhan

• teguh semasa kering teguh semasa kering

• Lemah 20% bila basahLemah 20% bila basah

Ketahanan terhadap suhuKetahanan terhadap suhu

• sensitif pada suhu tinggisensitif pada suhu tinggi

• tidak tahan cahaya mataharitidak tahan cahaya matahari

Kekonduksian Kekonduksian habahaba• cepat keringcepat kering• pengalir haba yang pengalir haba yang baikbaik

Ketahanan terhadapKetahanan terhadap bahan kimiabahan kimia• mudah rosak oleh asid mudah rosak oleh asid dan alkalidan alkali

Penyerapan lembapanPenyerapan lembapan•Daya penyerapan baik (20%)Daya penyerapan baik (20%)



Ketahanan terhadap Ketahanan terhadap mokroorganismamokroorganisma

• mudah diserang gegatmudah diserang gegat

KelelesaanKelelesaan• ringan dan lembutringan dan lembut• sangat selesasangat selesa

Gentian Benang Sayat Dihasilkan dari bulu haiwan contohnya kambing

biri-biri Kualiti gentian bergantung kepada baka kambing,

iklim dan kaedah penternakan Sesuai digunakan untuk pakaian dan alat

kelengkapan rumah tangga

Baka MohairBaka MohairBaka AngoraBaka Angora

Struktur gentian benang sayat

Keriting atau berombak

Contoh fabrik benang sayat

tweedtweed twilltwill jersijersi

Ciri fabrik linenCiri fabrik linen

KeteguhanKeteguhan

• Teguh semasa kering Teguh semasa kering

• Lemah 20% bila basahLemah 20% bila basah


•Tidak tahan cahaya matahariTidak tahan cahaya matahari

• Keras dan kering jika terdedahKeras dan kering jika terdedah

terlalu lamaterlalu lama

Kekonduksian Kekonduksian habahaba• Penebat yang baikPenebat yang baik• Tidak mudah terbakarTidak mudah terbakar

Ketahanan terhadapKetahanan terhadap bahan kimiabahan kimia• mudah rosak oleh asid mudah rosak oleh asid dan alkalidan alkali

Penyerapan lembapanPenyerapan lembapan•Daya penyerapan 30%Daya penyerapan 30%



Ketahanan terhadap Ketahanan terhadap mokroorganismamokroorganisma

• mudah diserang gegatmudah diserang gegat

KelelesaanKelelesaan• LembutLembut

Gentian Buatan• Gentian buatan dihasilkan daripada tindakan kimia dengan bahan

mentah seperti petroleum, arang batu dan selulosa.

• Sesuai dijadikan bahan tekstil sekiranya polimernya boleh dicairkan, dan dikeluarkan melalui spinneret untuk membentuk aliran polimer menjadi filament.

• Tiga cara asas yang digunakan untuk membuat gentian ialah pintalan cair, pintalan basah dan pintalan kering.

• Gentian buatan dapat dibahagikan kepada:i. Selulosa Terjana Semula (diperolehi daripada campuran bahan kimia dengan selulosa daripda kayu atau serpihan kapas)

ii. Sintetik (gentian yang diperbuat daripada arang batu dan petroleum).

Gentian Selulosa Terjana Semula

- Hasil campuran sebatian bahan kimia dengan selulosa daripada kayu atau

serpihan kapas.- Contoh: Viskos, asetat dan triasetat

Viskos

• Dihasilkan daripada pulpa kayu atau biji kapas dengan soda kaustik dan karbon sulfida melalui proses pemintalan basah.

• Negara pengeluar utama viskos ialah Rusia, Jepun, Amerika, Jerman dan Britain.

• Murah dan popular• Digunakan untuk membuat pakaian dan

kain kelengkapan rumah tangga. Contoh: cadar dan sarung bantal

Ciri fabrik viskosCiri fabrik viskos

Ketahanan terhadap suhu, cahaya Ketahanan terhadap suhu, cahaya matahari dan bahan kimiamatahari dan bahan kimia

• Haba tinggi akan menukarkan warnaHaba tinggi akan menukarkan warna

• Lemah jika terlalu lama terdedah pada cahaya Lemah jika terlalu lama terdedah pada cahaya mataharimatahari

• Lemah pada asidLemah pada asid

• Lemah pada alkaliLemah pada alkali

KelelesaanKelelesaan• fabrik sejuk dan fabrik sejuk dan selesa di pakaiselesa di pakai

Kekonduksian Kekonduksian habahaba• Pengalir haba Pengalir haba sederhana baiksederhana baik

Penyerapan lembapanPenyerapan lembapan• BaikBaik• Daya penyerapan 30%Daya penyerapan 30%

Ketahanan terhadap Ketahanan terhadap Mokroorganisma dan Mokroorganisma dan

seranggaserangga• mudah diserang gegatmudah diserang gegat



KeteguhanKeteguhan


• 5% berkurang bila 5% berkurang bila basahbasah

Asetat

• Dihasilkan melalui proses pemintalan kering serpihan kayu pulpa, asid asetik, anhidrida dan aseton.

• Sesuai dijadikan pakaian seperti kemeja, tali leher, pakaian formal, blaus, langsir dan sebagainya.

• Pengeluar utama asetat adalah Amerika, Rusia dan Jepun.

Ciri fabrik asetatCiri fabrik asetat


• perlukan suhu sederhana untuk diseterikaperlukan suhu sederhana untuk diseterika

• lepah pada asid dan alkali pekatlepah pada asid dan alkali pekat

• Tahan pada sinaran cahaya matahariTahan pada sinaran cahaya matahari

Kekonduksian Kekonduksian habahaba• Pengalir haba Pengalir haba SederhanaSederhana• Penebat haba yang baikPenebat haba yang baik• sensitif pada haba dan sensitif pada haba dan Menjadikannya gentian Menjadikannya gentian termoflastiktermoflastik

Penyerapan lembapanPenyerapan lembapan• BaikBaik• Daya penyerapan 30%Daya penyerapan 30%

Ketahanan terhadap Ketahanan terhadap Mokroorganisma dan Mokroorganisma dan

seranggaserangga• mudah diserang gegatmudah diserang gegat



KeteguhanKeteguhan


• 5% berkurang bila 5% berkurang bila basahbasah

Triasetat

• Dihasilkan melalui pemintalan kering.• Triasetat adalah gentian yang diperbuat

daripada sepihan pulpa kayu dengan asetik anhidrida dan metilena klorida. Triasetat berbeza daripada asetat kerana perbezaan bahan kimia yang digunakan.

• Cara membuat yarn triasetat adalah sama dengan membuat asetat kecuali selulosa asetat akan terus dipintal menjadi filament.

• Sesuai dijadikan pakaian sukan dan skirt.

Gentian Sentetik

• Ialah hasil daripada campuran arang batu atau petroleum dengan bahan kimia.

• Bahan kimia yang digunakan terdiri daripada satu asid dan satu bes untuk membentuk polimer, dan seterusnya menghasilkan cecair pekat. Cecair ini dimasukkan melalui spineret untuk menghasilkan yarn melalui proses pemintalan cair.

• Gentian sintetik terdiri daripada poliamida / nilon, poliester dan akrilik

Pemintalan Cair???

• Arang batu atau petroleum, udara dan air dicampurkan untuk menghasilkan heksametilenadiamina dan asid adipik. Kedua-dua bahan ini dicairkan , kemudian dijadikan pepejal dan dipotong menjadi kepingan polimer poliamida.

• Polimer poliamida akan dicairkan semula dan dimasukkan ke dalam spinneret. Cecair poliamida yang keluar disejukkan oleh aliran udara sejuk untuk dijadikan gentian filament atau gentian staple.

Poliamida/Nilon• Dihasilkan melalui pemintalan cair.• Bahan asas untuk mambuat poliamida atau nilon

adalah arang batu, udara dan air. • Gentian ini boleh dipintal daripada gentian yang

paling halus hingga paling tebal mengikut kegunaannya.

• Contoh: gentian halus sesuai dibuat pakaian dalam, payung, baju hujan dan sebagainya. Manakala gentian nilon yang tebal sesuai untuk buat tali, khemah dan layar kapal.

• Negara pengeluar utama poliamida ialah Amerika, Eropah Barat dan Jepun.

Ciri Poliamida/Ciri Poliamida/NilonNilon

KeteguhanKeteguhan

• Paling teguh dan kerasPaling teguh dan keras


•Tidak tahan cahaya matahariTidak tahan cahaya matahari

• Keras dan kering jika terdedahKeras dan kering jika terdedah

terlalu lamaterlalu lama

Kekonduksian Kekonduksian habahaba• Penebat habayang baikPenebat habayang baik

Penyerapan lembapanPenyerapan lembapan• Menyerap 7% lembapanMenyerap 7% lembapan

• Fabrik elektrostatikFabrik elektrostatik

KekenyalanKekenyalan• kekenyakan dan kekenyakan dan kepegasan tinggikepegasan tinggi• sesuai untuk sesuai untuk Pakaian kalis peluruPakaian kalis peluru

Ketahanan terhadap Ketahanan terhadap Mokroorganisma danMokroorganisma dan

seranggaserangga• Tahan serangan gegatTahan serangan gegat

• Tidak bertahi lalatTidak bertahi lalat

KelelesaanKelelesaan• LembutLembut

Poliester

• Dihasilkan melalui pemintalan cair• Bahan asas untuk membuat polyester ialah

petrolium, asid terftalik dan gliko etilena. • Pengeluar utama polyester ialah Amerika,

Eropah Barat dan Jepun.• Sesuai untuk membuat fabrik bertenun dan

fabrik berkait kerana keteguhan dan tidak mudah renyuk.

Ciri fabrik Ciri fabrik PoliesterPoliester

KeteguhanKeteguhan

• TeguhTeguh

Ketahanan terhadap suhu, Ketahanan terhadap suhu, cahaya matahari dan bahan cahaya matahari dan bahan

kimiakimia

• Sensitif pada habaSensitif pada haba

•Tahan pada sinaran cahaya Tahan pada sinaran cahaya mataharimatahari



Penyerapan lembapanPenyerapan lembapan• Gentian hidrofobikGentian hidrofobik• Mudah mengalami elektrostatikMudah mengalami elektrostatik

KekenyalanKekenyalan• KenyalKenyal• Tak mudah renyukTak mudah renyuk




KelelesaanKelelesaan• Tidak selesa dipakaiTidak selesa dipakai• Melekat pada tubuhMelekat pada tubuh

Akrilik • Bahan asas untuk membuat akrilik ialah

camapuran petrokimia, akrilonitril dengan ammonia dan air melalui proses pemintalan kering.

• Sesuai dibuat pakaian seperti jersi, kardigan, stoking dan kelengkapan rumah tangga seperti langsir dan permaidani.

• Pengeluar utama ialah Eropah, Jepun dan Amerika.

Ciri fabrik Ciri fabrik AkrilikAkrilik

KeteguhanKeteguhan

• LemahLemah

• Kurang 20% apabila Kurang 20% apabila basahbasah


• Suhu sederhanaSuhu sederhana

• Tahan pada cahaya matahariTahan pada cahaya matahari

• Tahan pada asidTahan pada asid



Penyerapan lembapanPenyerapan lembapan• Menyerap 4%Menyerap 4%• Gentian hidrofobikGentian hidrofobik• Mudah mengalami elektrostatikMudah mengalami elektrostatik

KekenyalanKekenyalan• KenyalKenyal• Tak renyukTak renyuk




KelelesaanKelelesaan• SederhanaSederhana

Ciri Gentian Asli dan Gentian Buatan

Gentian

Ciri

Kapas Lenen Sutera Benang Sayat

Keteguhan - Teguh ketika kering atau basah

-Paling teguh

-Sel berpoligon

- Teguh ketika kering

-Teguh apabila kering

- Kurang teguh bila basah

Penyerapan Lembapan

-Mudah menyerap

-Bersifat hidrofolik

-Baik

-Boleh serap hingga 20%

-Cepat kering kerana kurang rongga dalam gentian

-Daya penyerapan baik

- Boleh serap 20%

- Mampu serap kelembapan hingga 30%

Keselesaan -struktur yang nipis dan berpintal membuatnya selesa dipakai

-Sejuk dipakai -Ringan, lembut dan sangat selesa dipakai

-Lembut dan selesa dipakai

Kekonduksian Haba

-Pengalir haba yang baik

- Pengalir haba yang baik

-Penyerap haba yang baik(fabrik cepat kering)

-Pengalir haba yang baik

-Penebat yang baik

-Tidak mudah terbakar

Gentian

Ciri

Kapas Lenen Sutera Benang Sayat

Kekenyalan -Mudah renyuk jika tidak diberi kemasan khas

-Mengecut semasa cucian pertama

-Tidak kenyal

-Mudah renyuk

-tidak renyuk

-Mudah memeri

-Tidak mengecut

-Baik

-Tidak mudah renyuk

-Kepegasan baik

Ketahanan Terhadap Suhu

-Tahan pada suhu yang tinggi

- Tahan pada suhu yang tinggi

-Sensitif pada suhu tinggi

-Rosak pada suhu tinggi

Ketahanan terhadap cahaya matahari

- Tahan pada cahaya matahari

-Tahan pada cahaya matahari

-Tidak tahan pada cahaya matahari

-Gentian menjadi keras dan kering jika terdedah terlalu lama

Ketahanan terhadap Bahan Kimia

- Tahan pada asid dan lemah pada alkali

- Tahan pada asid dan lemah pada alkali

-Mudah rosak oleh asid dan alkali

-Rosak oleh alkali dan asid pekat

Ciri Gentian Buatan

Gentian

Ciri

Viskos Asetat dan Triasetat

Poliamida/

Nilon

Poliester Akrilik

Keteguhan -Sederhana teguh

-Berkurang 40% apabila basah

-Lemah 35% apabila basah

-Paling teguh

- Keras dan teguh

-Teguh -Teguh dan berkurangan 20% bila basah

Penyerapan Lembapan

-Baik

-Berupaya seray 30% air

-serap lembapan sederhana

-alami elektrostatik

-serap 7%

- alami elektrostatik

-serap sedikit

-Gentian hidrofobik

-Mudah alami elektrostatik

-serap 4%

-Gentian hidrofobik

-alami elektrostatik

Keselesaan -selesa dan sejuk dipakai

-selesa kerana lembut

-Tidak selesa

-Sesuai untuk pakaian kalis peluru

-Tidak selesa dipakai

-Melekat pada tubuh

-Selesa

- Gentian cuci dan pakai

Kekonduksian Haba

-Pengalir haba sederhana baik

- Pengalir haba sederhana

-Penebat haba yang baik

-Penebat yang baik

-Penebat yang baik

Gentian

Ciri

Viskos Asetat dan Triasetat

Poliamida/

Nilon

Poliester Akrilik

Kekenyalan -Tidak kenyal

-Mudah renyuk

-Lebih kenyala daripada viskos

-Kenyal dan kepegasan tinggi

-Kenyal dan tidak mudah renyuk

-Sederhana, mudah renyuk dan tidak memeri


-Haba tinggi akan menukar warna

- Suhu sederhana

-Suhu sederhana

-Suhu sederhana

-Suhu sederhana

Ketahanan terhadap cahaya matahari

- Lemah jika terdedah lama




-Paling tahan

Ketahanan terhadap Bahan Kimia

-Lemah pada asid

-Tahan pada alkali

- lemah pada alkali pekat

-Tahan pada asid dan alkali lemah

-Tahan pada asid dan alkali

-Tahan pada asid dan lemah pada alkali

Perbezaan antara Gentian asli dengan gentian buatan

Aspek Gentian Asli Gentian Buatan

Pengeluaran Mengikut musim kerana perlu cukup matang untuk dituai

Dihasilkan dikilang dan pengeluaran boleh dijalankan secara berterusan

Kualiti Berubah ikut cuaca, nutrien dibekalkan dan kesan serangan serangga atau penyakit

Terkawal kerana bahan yang digunakan merupakan campuran bahan kimia

Ciri Fizikal Bergantung pada pertumbuhan semula jadi tumbuhan atau haiwan

Bergantung pada proses pemintalan dan kemasa yang diberikan

Kuasa Penyerapan Lembapan

Baik Rendah kecuali viskos


Tahan pada suhu tinggi Tahan pada suhu sederhana

Keseragaman Tidak seragam disebabkan oleh faktor luaran seperti kebersihan, warna & lain-lain

Lebih seragam kerana proses keluaran terkawal

Perbezaan ciri Gentian Asli dan Gentian Buatan

Gentian

Ciri

Tumbuhan

(Selulosa)

Haiwan

(Protein)

Selulosa (Terjana semula)

Sintetik

Keteguhan •Teguh•Tambah teguh bila basah

•Teguh•Lemah bila basah

•Sederhana teguh•Lemah bila basah

•Teguh •Berkurangan bila basah

Penyerapan lembapan

•Mudah serap lembapan

•Daya serap baik (20%-30%)

•Sederhana •Serap sedikit•Alami elektrostatik

Keselesaan •Selesa dipakai

•Selesa sipakai kerana lembut

•Selesa sipakai kerana lembut

•Tidak selesa kecuali akrilik

Kekondusian Haba

•Pengalir haba yang baik




Kekenyalan •Tak kenyal•Mudah renyuk

•Tak mudah renyuk

•Tak kenyal •Kenyal•Tak mudah renyuk

Gentian

Ciri

Tumbuhan

(Selulosa)

Haiwan

(Protein)

Selulosa (Terjana semula)

Sintetik

Ketahanan Ketahanan Terhadap SuhuTerhadap Suhu

•Tahan pada Tahan pada suhu tinggisuhu tinggi

•Rosak oleh Rosak oleh suhu tinggisuhu tinggi

•Suhu Suhu sederhanasederhana

•Suhu Suhu sederhanasederhana

Ketahanan Ketahanan terhadap terhadap cahaya cahaya mataharimatahari

•Tahan pada Tahan pada cahaya cahaya mataharimatahari


•Tahan kecuali Tahan kecuali viskosviskos


Ketahanan Ketahanan terhadap bahan terhadap bahan kimiakimia

•Tahan pada Tahan pada asid dan lemah asid dan lemah pada alkalipada alkali

•Rosak oleh Rosak oleh asid dan alkaliasid dan alkali

•Lemah pada Lemah pada asid dan tahan asid dan tahan pada alkalipada alkali

•Tahan pada Tahan pada asid dan lemah asid dan lemah pada alkalipada alkali

TAMAT….

kajian fabrik bab 7

Documents