FONEM SEGMENTAL DALAM BAHASA MELAYU

Konsonan LetupanKonsonan GeseranKonsonan Getaran

Nur Azwani Bt Mohd Sezali

Mohd Fikri Hafiz B Ramzi

cara

sebutan

daerah sebutan

bib

ir

gu

si

gu

si-

l.

ke

ras

lela

ng

it

ke

ras

lela

ng

it

lem

bu

t

pita

su

ara

letupan tb p t k

b b d g

letusan tb č

b j

sengauan b m n

geseran tb f s š x h

b v z

getaran b r

sisian b l

separuh

vokal

b w y

Konsonan letupan

konsonan letupan dua bibir [p] dan [b]

KETERANGAN1. Letupan dua bibir bersuara [b] / tak bersuara [p]2. Udara disekat dengan merapatkan dua bibir3. Udara dilepaskan serta merta4. Pita suara bergetar [b]/ tak bergetar [p]

• Contoh letupan dua bibir tak bersuara [p]

[papan]

[lapan]

[t təap]

Contoh letupan dua bibir bersuara [b]

[balik]

[lᵊbat]

[kitab]

• konsonan letupan gusi [t] dan [d]

Keterangan

1. Letupan gigi tidak bersuara [t] / bersuara [d]2. Udara disekat dengan merapatkan hujung lidah pada gigi gusi3. Udara dilepaskan serta merta4. Pita suara tidak bergetar [t] / bersuara [d]

• Contoh letupan gusi tak bersuara [t]

[tulis]

[itu]

[pusat]

Contoh letupan gusi bersuara [d]

[daun]

[ada]

[had]

Konsonan letupan lelangit lembut [k] dan [g]

KETERANGAN1. Letupan lelangit lembut tidak bersuara[k] / bersuara [g]2. Udara disekat dengan merapatkan belakang lidah pada lelangit lembut3. Udara dilepaskan serta merta4. Pita suara tidak bergetar [k]/bergetar [g]

• Contoh letupan lelangit lembut tak bersuara[k]

[keldai]

[paku]

• contoh letupan lelangit lembut bersuara [g]

[gagal]

[ragu]

[beg]

Konsonan letupan pita suara [?]

Keterangan

1. Pita suara dirapatkan, udara terkumpul dantertahan

2. Serta merta pita suara terbuka danmembebaskan udara

3. Bunyi yang dihasilkan dinamakan letupanpita suara [?]

• Contoh letupan pita suara [?]

[buda?]

[bale?]

[kaka?]

Konsonan geseran

• Geseran gigi bibir [f] dan [v]

Keterangan

1. Gigi bawah dan bibir atas dirapatkan tetapitidak menghalang aliran udara keluar.

2. Laluan terbentuk laluan sempit

3. Udara yang dikeluarkan dari paru-parumenyebabkan geseran berlaku

4. Geseran tak bersuara [f]/ bersuara [v]

• Contoh geseran gigi bibir tak bersuara [f]

[fikir]

[lafaz]

[ma?af]

Contoh geseran gigi bibir bersuara [v]

[variasi]

[novel]

Geseran gusi [s] dan [z]

Keterangan

1. Hujung lidah dirapatkan ke arah gusi lelangitkeras

2. Udara tersekat. Udara dari paru-paru keluarmenyebabkan geseran berlaku.

3. Bunyi geseran tak bersuara [s]/ bersuara [z]

• Contoh geseran tak bersuara [s]

[sah]

[kisah]

[lipas]

• Contoh geseran bersuara [z]

[zaman]

[hafiz]

Geseran lelangit keras [š]

Keterangan

1. Bunyi geseran lelangit keras dihasilkan

dengan depan lidah dinaikkan ke arah

lelangit keras tetapi tidak rapat.

2. Udara dari paru-paru keluar dengan

berlakunya geseran. Bunyi geseran gusilelangit keras tak bersuara adalah [š].

• Contoh geseran lelangit keras tak bersuara [š]

[šubuht]

[ašar]

Geseran lelangit lembut [x]

Keterangan

1. Konsonan geseran lelangit lembut dihasilkandengan mengangkat belakang lidah rapat kelelangit lembut. Udara yang keluar dari paru-paru terdesak keluar melalui rongga mulut.

2. Ini menyebabkan geseran berlaku. Konsonangeseran lelangit lembut tak bersuara

Contoh geseran lelangit lembut tak bersuara [x]

[xianat]

[tarix]

Geseran pita suara [h]

Keterangan

1. Geseran pita suara dihasilakan apabila pita suara dirapatkan yang mengakibatkan udarakeluar di antara pita suara secara bergeser.

Contoh geseran pita suara [h]

[hati]

[lihat]

[rumah]

Konsonan getaran

• Keterangan

1. Lidah diangkat ke arah gusi

2. Udara dari paru-paru menggetarkan hujunglidah dan pita suara.

3. Bunyi getaran dihasilakan [r]

Contoh konsonan getaran [r]

[rantai]

[baru]

[ular]