1

PENDIDIKAN ISLAMTINGKATAN 4

LAMBAIAN KAABAHUnit 2: Cara Menyempurnakan

Ibadah Haji & Umrah(Bidang Ibadah)

2

SUB TOPIK1. KONSEP HAJI & UMRAH

3. RUKUN HAJI & UMRAH

2. SYARAT HAJI & UMRAH

4. BEZA RUKUN HAJI & UMRAH

5. WAJIB HAJI

6. WAJIB UMRAH

8. PERKARA YG DILARANG KETIKA IHRAM9. CARA MENGERJAKAN IBADAH HAJI

10. DAM

7. SUNAT HAJI

3

1. SYARAT WAJIB HAJI

Syarat yg mewajibkan seseorang melakukan haji & umrah

ISLAMBALIGH

BERKEMAMPUAN

:mampu menyediakan tambang & perbelanjaan mengerjakan haji

:memberi nafkah yg cukup utk tanggunggan yg ditinggalkan.

:mempunyai kenderaan pergi & balik

:selamat perjalanan pergi & balik

:ada kesempatan masa

:ada mahram (bagi perempuan)

BERAKALMERDEK

A

4

RUKUN HAJI & UMRAH

Niat

Tawaf

Wuquf di Padang Arafah

Tertib

Bercukur

Sa’ie

5

RUKUN HAJI & UMRAH

1. NIAT

�َع�اَل�ى �لِه� َت �ِه� َل ْم�ُت� ِب �ْح�َر� �َح�َّج� َو�َا �ُت� َاَل �َو�ْي َن• Maksudnya: Sahaja aku berniat haji dan berihram

dengannyakerana Allah Taala.

• Hendaklah mula berniat di miqat (tempat berniat yg telah ditetapkan) setelah memakai pakaian ihram.

6

2. WUQUF DI PADANG ARAFAH• Berada di Padang Arafah walaupun hanya

sekejap.• Bermula selepas gelincir matahari 9

Dzulhijjah hingga terbit fajar 10 Dzulhijjah.

RUKUN HAJI & UMRAH

3. TAWAF• Mengelilingi Baitullah sebanyak 7 kali dengan

syarat-syarat tertentu.• Tawaf haji-dilakukan slps wuquf di Arafah.• Tawaf umrah-dilakukan slps niat ihram umrah.

7

RUKUN HAJI & UMRAH

3. TAWAF ( (َط�َو�اْف�• Mengelilingi Baitullah sebanyak 7 kali dengan

syarat-syarat tertentu.• Tawaf haji-dilakukan slps wuquf di Arafah.

• Tawaf umrah-dilakukan slps niat ihram umrah.

1. Menutup aurat2. Suci drp hadas kecil & besar (ada wudhu’)3. Dilakukan sbyk 7 kali mengelilingi Kaabah

(dimulakan pd penjuru hajarul aswad)4. Baitullah berada di sebelah kiri ketika

melakukan tawaf.5. Dilakukan di dalam Masjidil Haram

SYARAT TAWAF

8

1. TAWAF QUDUM (ْو�مُد (َط�َو�اْف� ُق• Tawaf selamat datang• Disunatkan kepada sesiapa yg baru sampai ke Mekah

JENIS-JENIS TAWAF

2. TAWAF IFADHAH/ RUKUN ( ْة� اَض� (َط�َو�اْف� ِإ�َف�• Tawaf rukun yang yg wajib ditunaikan oleh org

yang menunaikan ibadah haji.

2. TAWAF SUNAT ( َن�ْة� (َط�َو�اْف� ُس• Tawaf yg boleh dilakukan pada bila-bila masa.

3. TAWAF WADA’ ( َد�اْع� (َط�َو�اْف� ْو�• Tawaf selamat tinggal.• Sunat dilakukan oleh sesiapa yang akan

meninggalkan Mekah

9

4. SA’IE ( ِع�ْى� (ُس�• Jalan berulang alik dari bukit Safa ke bukit

Marwah sebanyak 7 kali.• Dilaksanakan selepas tawaf.

RUKUN HAJI & UMRAH

1. Dimulai dari Safa & disudahi di Marwah2. Dilakukan sebanyak 7 kali dgn yakin

3. Dilakukan slps tawaf rukun/ tawaf ifadhah4. Dilakukan dgn perjalanan biasa secara

normal, bkn menungging kepala atau berundur.

5. Mulakan niat Sa’ie semasa mula di Safa

SYARAT SA’IE

10

5. Bercukur (برخَوكَور)• Bercukur/ bergunting rambut

sekurang-kurangnya 3 helai rambut.• Dilakukan selepas sa’ie bagi

menamatkan ibadah haji/ umrah.

RUKUN HAJI & UMRAH

6. TERTIB (ترتيب)• Rukun haji hendaklah dilakukan

mengikut susunan dgn dimulai niat ihram hingga bercukur.

11

BANDING BEZA RUKUN HAJI & UMRAH

RUKUN HAJI

RUKUN UMRAH

NIAT

WUQUF DI ARAFAH

x

TAWAF DI BAITULLAH

SA’IE

BERCUKUR

TERTIB

12

WAJIB HAJI

Berniat ihram di miqat

Melontar Jamrah Aqabah

Bermalam di Mina

Bermalam di Muzdalifah

Melontar ketiga-tiga Jamrah

Meninggalkan perkara-perkara

yang diharamkan ketika ihram

13

WAJIB HAJIIalah amalan yg wajib dilakukan oleh setiap orang yg

mengerjakan ibadah haji.Jika tertinggal salah satu drp wajib haji, haji tetap sah tetapi

dikenakan denda (dam).

• 1. BERNIAT IHRAM DI MIQAT ( اْت� ي�َق� (ِم�Miqat: sempadan tempat atau masa yg ditentukan untuk berniat ihram haji atau umrah.Miqat zamani: sempadan masa bagi jemaah haji mula berniat ihram.

(bermula dr bulan Syawal hingga sblm terbit fajar siddiq hari ke 10 Dzulhijjah)Miqat makani: sempadan tempat bagi jemaah haji mula berniat ihram.

Jemaah haji Malaysia: :penerbangan terus ke Madinah akan berniat

ihram di Dzulkhalifah.:penerbangan ke Jeddah akan berniat ihram

di Qarnul Manazil.

14

WAJIB HAJI

2. BERMALAM DI MUZDALIFAH (ْة َد�ِل�َف� ْز� �ِم )• Muzdalifah ialah tempat yg terletak antara

Arafah dan Mina (dlm negara Arab Saudi)• Jemaah haji perlu berada di Muzdalifah selepas

separuh malam ke 10 Dzulhijjah – selepas waktu wuquf di Arafah.

3. MELONTAR JAMRAH AL-AQBAH ( َب�ْة� ُة اِل�ِع�َق� ر� ْم� (َج�• Dilakukan selepas bermalam di Muzdalifah.• Waktu mula melontar: slps tgh malam 10 Dzulhijjah• Waktu habis melontar: terbenam matahari 13

Dzulhijjah.• Waktu afdhal melontar: pagi 10 Dzulhijjah.

15

WAJIB HAJI

4. BERMALAM DI MINA َن�ْى� ((ِم�• Bermalam di Mina pada hari Tasyrik 11, 12 &

13 Dzulhijjah.

5. MELONTAR KETIGA-TIGA JAMRAH) (ُة ر� ْم� َج�• Melontar 3 Jamrah: Jamratul Ula (, Jamratul

Wusto & Jamratul Aqabah.• Melontar sebanyak 7 biji batu setiap jamrah.• Waktu melontar: slps gelincir matahari pada

hari tasyrik hingga terbit fajar (kecuali pada 13 Dzulhijjah hingga

16

WAJIB HAJI

6. MENINGGALKAN PERKARA YG DIHARAMKAN KETIKA IHRAM

1. Memakai pakaian berjahit bg lelaki.2. Memakai wangi-wangian.3. Memotong kuku.4. Memotong rambut atau menghilangkan

mana2 bulu anggota badan.5. Menutup kepala bg lelaki.6. Menutup muka & 2 tapak tgn bg

wanita.

17

7. Memakai minyak pd rambut atau janggut.

8. Mencabut atau memotong tumbuh-tumbuhan di tanah haram

9. Berburu binatang buruan di darat.10.Bernikah atau menikahkan.11.Melakukan perkara yg boleh

merangsang persetubuhan.12.Bersetubuh.

WAJIB HAJI

18

1. NIAT IHRAM DI MIQATBerniat di tempat yg sama

dgn ibadah haji

WAJIB UMRAH

2. MENINGGALKAN PERKARA-PERKARA YG DILARANG SEMASA IHRAM

19

1. Mandi sebelum berniat ihram di miqat.2. Solat sunat 2 rakaat sblm berniat ihram.3. Memakai pakaian ihram berwarna putih.4. Memotong kuku.5. Membanyakkan ucapan talbiyah semasa

ihram.6. Mandi sebelum memasuki kota Mekah &

sebelum wuquf di Arafah.7. Membanyakkan bacaan tahmid, zikir dan

doa sepanjang mengerjakan haji.

SUNAT HAJI

20

8. Membaca doa-doa tertentu ketika tawaf, sa’ie dan ketika berada di padang Arafah.

9. Solat sunat 2 rakaat slps tawaf (afdhal di belakang makam ibrahim)

10.Berturut-turut 7 pusingan tawaf.11.Bermalam di Mina pd malam 9

Dzulhijjah (sblm bertolak ke Arafah).12.Melewatkan tempoh berada di

padang Arafah hingga terbenam matahari 9 Dzulhijjah.

SUNAT HAJI

21

13.Berada di Muzdalifah hingga waktu subuh 10 Dzulhijjah.

14.Keluar ke tempat sa’ie melalui pintu Safa.

15.Menaiki bukit Safa dan Marwah hingga sampai ke batu-batu bukit.

SUNAT HAJI

22

HIKMAH DIADAKAN LARANGAN TERTENTU DALAM IHRAM

1. Semua manusia sama sahaja di sisi Allah tanpa mengira pangkat, darjat dan bangsa.

2. Menguji keimanan & kesabaran manusia ketika melakukan ibadah.

3. Meningkatkan daya fokus ketika melakukan ibadah (kurang memikirkan urusan keduniaan).

4. Melatih jemaah haji haji supaya menghormati makhluk lain.

5. Melatih umat Islam supaya berdisiplin.

23

IFRAD (َاْد� �ْف�َر� (ِإ

CARA MENGERJAKAN IBADAH HAJI

TAMATTUK ( �ْع� �َم�ُّت (َت

QIRAN ( َاْن� (ِق�َر�

24

HAJI IFRAD (َاْد� �ْف�َر� (ِإ• Mengerjakan amalan haji & umrah secara

berasingan. Iaitu sama ada: - mengerjakan umrah dahulu sebelum

masuk bulan haji (bulan haji:Syawal, Dzulkaedah & Dzulhijjah).

- Mengerjakan haji dahulu hingga selesai kemudian baru mengerjakan umrah.

• Jemaah haji yang berniat ihram awal akan berada dalam ihram dalam jangkamasa yg lama sehingga selesai ibadah haji.

• Tidak dikenakan dam.

25

• Mengerjakan umrah terlebih dahulu dlm bulan haji diikuti dgn mengerjakan ibadah haji.

• Memberi keselesaan & kelapangan pd jemaah haji kerana tidak perlu berada dalam ihram dalam jangka masa yg lama.

• Tetapi dikenakan dam.

TAMATTUK ( �ْع� �َم�ُّت (َت

26

QIRAN ( َاْن� (ِق�َر�

• Mengerjakan ibadah haji & umrah serentak.

• Memberi kemudahan kepada jemaah haji kerana dapat menyelesaikan ibadah haji dan umrah dalam masa yang singkat.

• Dikenakan dam.

27

TERTIB ( ت�يب� (ت�ر�Dam yg dibayar

mengikutmengikut susunan

DAM ( (َد�م�

TA’DIL ( (ت�ِع�ُد�يَل�Dam yang dibayarmengikut kadar yg

ditentukan mengikut kemampuan

TAQDIR ( ُد�ير� (ت�َق�Dibolehkan membayarmengikut nilaian harga

dam

TAKHYIR ( ي�ير� (ت�ْخ�Dibolehkan membayarmana-mana jenis dam

yg ditetapkan olehsyara’

28

TERTIB ( ت�يب� ) TA’DIL & (ت�ر� (ت�ِع�ُد�يَل�

JENIS KESALAHAN

DAM/ DENDA

1. Melakukan persetubuhan yg merosakkan haji sblm tahalul awal

•Menyembelih seekor unta. Jika tdk mampu:•Menyembelih seekor lembu. Jika tidak mampu:•Menyembelih 7 ekor kambing. Jika tidak mampu:•Membeli makanan dengan nilai harga seekor unta kemudian makanan itu diberi kpd fakir miskin di Mekah. Jika tidak mampu:•Berpuasa mengikut jumlah bilangan cupak makanan yg dibeli dgn nilai harga seekor unta.

29

JENIS KESALAHAN

DAM/ DENDA

2. Dikepung atau ditawan sblm masuk ke Mekah stlh berniat ihram (hendaklah bertahalul)

•Menyembelih seekor kambing. Sekiranya tidak mampu:•Membeli makanan dengan nilaian harga yang sama dan disedekahkan kpd faqir miskin. Sekiranya tidak mampu:•Berpuasa mengikut bilangan hari yang dikira mengikut bilangan cupak makanan yg dibeli dgn nilai harga seekor kambing.

TERTIB ( ت�يب� ) TA’DIL & (ت�ر� (ت�ِع�ُد�يَل�

30

JENIS KESALAHAN

DAM/ DENDA

1. Ihram Tamattuk & ihram Qiran

2. Tidak bermalam di Muzdalifah

3. Meninggalkan wajib haji

•Menyembelih seekor kambing. Sekiranya tidak mampu:•Berpuasa selama 10 hari iaitu 3 hari di Mekah dan 7 hari lg setelah balik ke kampung halaman.

TERTIB ( ت�يب� ) TAQDIR & (ت�ر� ُد�ير� (ت�َق�

31

JENIS KESALAHAN

DAM/ DENDA

1. Memburu atau mengusir binatang buruan darat yg halal di makan.2. memotong, menebang atau mencabut sebarang tumbuh-tumbuhan di tanah haram.

•Menyembelih binatang yg sama bandingan dgn binatang yg telah diburu. (bg pokok yg besar diganti dgn menyembelih binatang yg besar dan sebaliknya).•Sedekah makanan kpd faqir miskin mengikut nilai binatang yg disembelih.•Berpuasa mengikut bilangan cupak makanan yg boleh dibeli mengikut nilai binatang sembelihan.

TAKHYIR ( ي�ير� ) TA’DIL & (ت�ْخ� (ت�ِع�ُد�يَل�

32

JENIS KESALAHAN DAM/ DENDA

1. Memotong kuku, mencabut rambut/ bulu mana2 bahagian tubuh.2. Mengerat kuku.3. Memakai pakaian yg dilarang ketika ihram.4. Memakai minyak pd rambut, janggut/ misai.5. Memakai bau bauan pd pakaian atau badan.6. Melakukan perkara2 yg boleh merangsang persetubuhan.7. Melakukan persetubuhan kali kedua (persetubuhan kali pertama telah merosakkan haji)8. Bersetubuh slps tahalul pertama

Boleh memilih salah satu daripada berikut:1. Menyembelih seekor kambing.2. Bersedekah kepada 6 orang faqir miskin (2 cupak seorang).3. Berpuasa selama 3 hari.

TAKHYIR ( ي�ير� ) TAQDIR & (ت�ْخ� ُد�ير� (ت�َق�