bab 4 kemudahan masyarakat

8/8/2019 Bab 4 Kemudahan Masyarakat

1/36

Manual Garis Panduan Dan Piawaian Perancangan Negeri SelangorBAB 4-KEMUDAHAN MASYARAKAT

Jabatan Perancangan Bandar Dan Desa Negeri Selangor 4 - 1

4.0 KEMUDAHAN MASYARAKAT

Kemudahan

Masyarakat

4.1 KEMUDAHAN KESIHATAN

4.2 KEMUDAHAN PENDIDIKAN4.2.1 Pelaksanaan Lain-Lain Projek Pendidikan

4.3 KEMUDAHAN POLIS

4.4 KEMUDAHAN BOMBA DAN PENYELAMAT

4.5 KEMUDAHAN KOMPLEKS DAN PUSAT KOMUNITI

4.6 KEMUDAHAN PERPUSTAKAAN AWAM

4.7 KEMUDAHAN PERKHIDMATAN POS

4.8 KEMUDAHAN ORANG KURANG UPAYA4.8.1 Garispanduan Mengikut Tempat4.8.2 Garispanduan Mengikut Elemen4.8.3 Keperluan Tempat Letak Kenderaan Bagi Orang Kurang Upaya

4.9 TANAH PERKUBURAN4.9.1 Piawaian Tanah Perkuburan Islam Dan Bukan Islam

4.10 TEMPAT IBADAT4.10.1 Tempat Ibadat Islam4.10.2 Tempat Ibadat Bukan Islam

4.11 KAWASAN LAPANG DAN REKREASI (TLR)4.11.1 Definisi Kawasan Lapang

4.11.2 Dasar Penyediaan Kawasan Lapang4.11.3 Piawaian Kawasan Lapang Dan Rekreasi

4.0 Kemudahan

Masyarakat

( m/s 4-1 : 4-35)


2/36



4.1 KEMUDAHAN KESIHATAN

Hierarki

KemudahanKesihatan

SaizKeluasanMinimum

BilanganPenduduk

KawasanPerkhidmatan Anjakan Bangunan

Tempat LetakKereta

KomponenKemudahan

750 katil30 hek(74 ek)

357,000


125,000

a. Hospital Besar


50,000

1 Hospital Besardisediakan di setiap

negeri

b. Hospital Daerah 76 katil12 hek(30 ek)

38,0001 Hospital Daerah

disediakan di setiapdaerah

20 m(66)

a) 1 petak kereta / 55mp (592 kp) ruanglantai

b) Tambahan 20%petak motosikal

c) 5 ruang lay-byuntuk teksimenunggudisediakan.

Jenis I : 800-1000 Pesakit

sehari

Tanpakuarters

1.6 - 3.2 hek

(4 8 ek)

Jenis II300-500

Jenis II :500-800

c. Klinik Kesihatan /Poliklinik

Komuniti

Jenis IV :>800

Dengankuarters4.1 hek(10 ek)

15,000 -20,000

Pusat Perkhidmatandan Kejiranan

12 .2 m(40)

a) 1 petak kereta / 25

mp (269.1 kp) ruanglantai

b) Tambahan 50%petak motosikal

d. Klinik Desa

-0.4 hek( 1 ek)

4,000-5,000

Pusat Kejiranan dikawasan luar

bandar

12.2 m(40)

a) 1 petak : 3kakitanganpentadbiran danteknikal

b) 1 petak : 1kakitanganprofesional

e. Hospital Swasta - 1.8 hek4.5 ek

(nisbah plot1: 1.2

- Lokasi di manabersesuaiansupaya tidakmenyebabkankacauganggu danmudah akses.

Tidak galakkanrumah kedai

12.2 m(40)

a) 1 petak kereta / 46mp (500 kp) ruanglantai

b) Tambahan 20%petak motosikal.

i. Kantin

ii. Surau

iii. Papan tandanama danalamatbangunandalam tulisan

jawi dan rumi.

Sumber : Kementerian Kesihatan, 2004, Garis Panduan Kemudahan Masyarakat, JPBD Semenanjung Malaysia Bil, 19/97


3/36



4.2 KEMUDAHAN PENDIDIKAN

Keluasan Tapak Anjakan BangunanJenis Kemudahan

PendidikanPermuka-an Rata(Minimum)

Berbukit(Mininimum)

Saiz(Maksimum.)

BilanganPenduduk

PeletakanLokasi

TempatLetak Kereta Menghadap

JalanSempadanBersama

KomponenKemudahan

a. SekolahMenengah,SekolahMenengah Agama

3.6 hek(9 ek)

4.5 hek(11 ek)

Melebihi 9,000penduduk

(1 sekolah bagi 2-3unit kejiranan)

1.5 petakkereta / 2kakitangan

Tambahan 20% petak keretapelawat

Tambahan 1petakmotosikal / 30pelajar

b. Sekolah Rendah

(Kriteria ini tidakterpakai bagi Sekolah

Orang Asli dankampung terpencil)

2.4 hek(6 ek)

3.2 hek(8 ek)

3,000-7,500penduduk (1

sekolah bagi 1 unitKejiranan)

c. Sekolah RendahAgama ( di bawahpentadbiran JAIS dan

diletakan dalam/diletakkan

bersebelahan dengankawasan masjid )

0.8-2 hek(2-5 ek)

0.8 -2.4 hek(2 - 6ek)

5000-10,000penduduk

1 petak kereta

/ 2 kakitangan Tambahan 20

% petak keretapelawat

Tambahan 20% petakmotosikal

d. KompleksSekolah

(menengah danrendah

6 hek(15 ek)

7 hek(17 ek)

30 -35pelajar/kelas*

(sek. satusesi)

10,000(1 sekolah bagi

2 -3 unit kejiranan)

e. SekolahWawasan(Gabungan SRK,SRJK(C) & SRJK(T)

Di dalam satukawasan sekolah)

2.4 hek(6 ek)

3.2 hek(8 ek)

1000-1500 buahrumah

5,000 -7,500penduduk

Akses teruskepada jalan 20 m(66) (dalamkawasanperumahan).

Mempunyaijalanperkhidmatan12.2 m (40)

Mempunyaipengangkutanawam.

0.4 - 0.8 km / 5minit 10 minitPerjalanandaripada rumahterjauh.

Jauh daripadapersimpangan

Lay-by untukdrop-off danpick-up.

1.5 petakkereta/2kakitangan

Tambahan 20

% petakkereta pelawat

Tambahan 1petakmotosikal / 30pelajar

20 m(66)

12.2 m(40)

i. Pagar di sekelilingii. Papan tanda nama

dan alamat bangunandalam tulisan jawi &rumi

iii. Tandasiv. Padang permainanv. Kantin & dewanvi. Tiang Bendera minima

3 unit (Malaysia,Selangor dan

Sekolah).vii. Gelanggangviii. Pusat Sumberix. Surau & Wakafx. Pondok Basxi. Pencawang elektrikxii. Laluan pejalan kaki

berbumbungxiii. 1 pintu masukxiv. 1 pondok pengawalxv. Hentian sebelah(lebar

min. 3.5m) untuk bassekolah dan kereta.

xvi. Padang sekolahdibenarkan untukkegunaan komuniti.

Sumber : Jabatan Pelajaran Negeri Sel angor, 2004Kementerian Pendidikan Malaysia,2004

Garis Panduan Kemudahan Masyarakat , JPBD Semenanjung Malaysia, Bil 19/97


4/36



4.2 (Samb.)

Keluasan Tapak Anjakan Bangunan

Jenis KemudahanPendidikan

Permukaan Rata

(Minimum)

Berbukit(Minimum)

Saiz(Maksimum)

BilanganPenduduk

Jarak/ MasaPerjalanan

TempatLetakKereta

MenghadapJalan

SempadanBersama

KomponenKemudahan

f. Lain-Lain Kemudahan Pendidikan

i. Sekolah MenengahBerasrama Penuh

14-16 hek(35-40 ek)

16 - 18 hek(40 - 44.5 ek)

ii. Sekolah MenengahTeknik (Berasrama)

10-12 hek(25-30 ek)

12 - 16 hek(30 - 40 ek)

iii. Kolej Komuniti(Bangunan Akademik

Dan Pentadbiran)

25 - 49 hek

(66 - 121 ek)

4.5 - 8.5 hek

(11 - 21 ek)

30-35pelajar/kelas

1 pintumasuk

1 pondok

pengawal

PeringkatDaerah/Negeri

iv. Institusi Pengajian

Politeknik

MaktabPerguruan

Kolej Matrikulasi( Pra U )

32 - 40 hek(79 -100 ek)

40 - 48 hek(100 -118 ek)

35 - 60pelajar/kelas

PeringkatWilayah

Persekutuan

Akses teruskepada jalan20m (66)(dalamkawasanperumahan).

Harusdiletakkan di

luar pusatbandar.

Mempunyaijalanperkhidmatan12.2m (40)

Mempunyaipengangkutanawam(LRT/MRT/ERL) 30 minit-1jam)

1 petak : 2kakitangan

1 petak basikal :10 pelajar

1 petak : 1kakitanganpentadbiran

Tambahan 1petak kereta / 3kakitangan lain

Tambahan 1petak kereta / 40pelajar

Tambahan 10%petak keretapelawat

Tambahan 1petak motosikal

/ 5 pelajar

20.2 m(66)

12.2 m(40)

v. Tadika 740mp(8,000 kps)

- 60 murid/kelas

2,500 0.2-0.4km1/8-1/2 batu5 minit

1 petak : 3Kakitangan

1 Petak :10pelajar

6.1m(20)

6.1m(20)

Pagar di sekeliling Papan tanda nama dan

alamat bangunan dalamtulisan jawi & rumi

Tandas Padang permainan Kantin & dewan

Tiang Bendera minima 3unit (Malaysia, Selangor &Sekolah

Gelanggang Pusat Sumber Surau & Wakaf Pondok Bas Pencawang elektrik Laluan pejalan kaki

berbumbung

1 pintu masuk 1 pondok pengawal Hentian sebelah(lebar

min. 3.5m) untuk bassekolah dan kereta.

Padang sekolahdibenarkan untukkegunaan komuniti.

Bilik Pengetua/guru Laluan pejalan kaki

Sumber : Jabatan Pelajaran Negeri Selangor, 2002, Kementerian Pendidikan Malaysia,2004Garis Panduan Kemudahan Masyarakat, JPBD Semenanjung Malaysia Bil, 19/97


5/36



4.2.1 Pelaksanaan Lain-Lain Projek Pendidikan

Projek Konsep Tujuan Kaedah Perlaksanaan Kemudahan

a. Sekolah KhasGabungan pendidikan rendahdan menengah di bawah satubumbung. Pendidikan rendahyang dimaksudkan ialah diperingkat Tahap II iaitu Tahun 4,Tahun 5 dan Tahun 6. Manakalapendidikan menengah pula ialahdari Tingkatan 1 hinggaTingkatan 5.

Menyediakan kemudahan fizikalyang kondusif untukmeningkatkan peluang dankualiti pendidikan kepada muridyang berpotensi khususnya dikawasan luar bandar.

Pelaksanaan adalah melalui duapendekatan iaitu menaik tarafsekolah sedia ada denganmenambahkan kemudahan fizikaldan membina sekolah baru.Sekolah ini dikategorikan sebagaiGred A dan diurus oleh PengetuaGred DG2.

Kemudahan fizikal adalah sama sepertisekolah menengah dengan 24-36 bilikdarjah dan dilengkapkan dengan asramauntuk 800 penghuni, dewan makan, danrumah kakitangan serta pengetua.

b. Sekolah

BerasramaPenuh

(Integrasi) SBP (I)

Sekolah Berasrama Penuh yang

menawarkan tiga aliranpengajian iaitu Sains Tulen,Teknologi, dan Pengajian Islampada peringkat menengah atas.

Menjimatkan kos pembangunan

fizikal kerana ia dapatmemenuhi kehendak dantuntutan pelbagai pihak.Kemudahan yang disediakandapat diguna sama oleh semuapelajar.

Pembahagian nisbah kelas pada

peringkat menengah atasmengikut aliran Sains Tulen,Teknologi, dan Pengajian Islamialah 7-3-1.

Kemudahan fizikal adalah sama dengan

SBP dan dilengkapkan dengan kemudahanbagi tiga aliran pengajian, asrama, dankemudahan lain untuk 900 pelajar.Keluasan tapak yang diperlukan seluasbanyak 16.2 hek (40 ek)

c. KompleksSekolahWawasan(3 jenis aliran)

Sekolah rendah yangberkonsepkan belajar bersama-sama dalam satu kawasan yangsama tanpa mengira kaum atauagama. Dua atau tiga buahsekolah rendah berlainan aliran(SRK/ SJKC/ SJKT) ditempatkan

dalam kawasan yang samatetapi mengekalkan identiti asalsekolah-sekolah berkenaan.

Menyediakan kemudahan fizikaldan prasarana bagi:

Mewujudkan semangatperpaduan dan integrasi

Menggalakkan interaksiyang maksimum; dan

Melahirkan sifat toleransidan persefahaman tinggiantara murid pelbagai kaum.

Setiap sekolah mempunyaibangunan dengan kemudahanpentadbiran, akademik, dankemudahan lain yang sendiri.Warga sekolah digalakkanberkongsi menggunakansebahagian kemudahan sekolah

seperti kantin, lapanganperhimpunan dan padang.

Bilangan bilik darjah yang d isediakan:berikut:

SekolahKebangsaan (SK) 18 bilik darjah

Sekolah Jenis

Kebangsaan Cina(SJKC) 18 bilik darjah

Sekolah JenisKebangsaan Tamil(SJKT)

12 bilik darjah

Sumber : Jabatan Pelajaran Negeri Selangor, 2002 Kementerian Pendidikan Malaysia,2004



6/36



4.2.1 (Samb.)

Projek Konsep Tujuan Kaedah Perlaksanaan Kemudahan

d. Sekolah Sukan Sekolah menengah yangdilengkapi dengan kemudahanasrama penuh dan kemudahansukan yang terbaik bagi pelajaryang cenderung kepada sukanuntuk kecemerlangan danberjaya dalam sukan. Konseppengurusan dan pentadbiransekolah sukan keseluruhannyamirip kepada konsep SekolahBerasrama Penuh.

Menyediakan kemudahandan aksesibiliti kepadapelajar yang berpotensidalam bidang sukan danmenghasilkan atlet yangcemerlang dalampertandingan peringkatantarabangsa.

Pembinaan sekolah baru yangdilengkapi dengan kemudahansukan yang lengkap.

Kemudahan fizikal sekolah samaseperti sekolah menengah biasadengan ditambah kemudahan sukan,asrama pelajar yang dilengkapidengan dewan makan, dan kuartersguru dan kakitangan sokongan.

e. SekolahMenengahPendidikanKhasVokasional

(SMPKV)

Konsep 3 dalam 1menggabungkan ketiga-tigakategori pelajar pendidikankhas (bermasalah penglihatan,pendengaran danpembelajaran) dalam satukompleks pendidikan dandilengkapi dengan asramapelajar. SMPKV jugamenawarkan bidang vokasionalkepada pelajar berkeperluankhas

Menyediakan peluang untukmengembangkan bakat danpotensi murid berkeperluankhas dalam bidangvokasional bagi keperluanpekerjaan masa depan.

Menyediakan pendidikanyang sesuai dan relevankepada pelajar berkeperluankhas dalam bidangvokasional yang mungkintidak ditawarkan olehsekolah menengah

teknik/vokasional. Menyediakan peluang dan

hak pendidikan yang samakepada murid berkeperluankhas sebagaimana yangdiperoleh pelajar biasa.

Perlaksanaan adalah melalui duakaedah iaitu pembinaan sekolahbaru dengan kelengkapan ruang-ruang yang sesuai bagi pendidikankhas dan pengubahsuaian sekolahsedia ada (baru) untuk dijadikanSMPKV.

Kemudahan fizikal sekolah yangdisediakan adalah seperti berikut:

Pentadbiran : Sama seperti di sekolah menengah

biasa dengan pengubahsuaian yangrelevan kepada pendidikan khas.

Akademik : Bilik-bilik mata pelajaran; Bilik-bilik khas, bengkel dan makmal;

Bilik-bilik kurikulum.Kompleks lain : Kemudahan sukan;

Bilik-bilik kemudahan bersesuaiandengan pendidikan khas;

Kuarters guru dan staf sokongan;

Asrama pelajar dengan kemudahanpendidikan khas.

Sumber : Jabatan Pelajaran Negeri Selangor, 2004Kementerian Pendidikan Malaysia,2004



7/36



4.3 KEMUDAHAN POLIS

Anjakan Bangunan

Hierarki Kemudahan Polis Penduduk Tadahan Keluasan MenghadapJalan SempadanBersama Komponen Kemudahan

a. Ibu Pejabat Kontinjen Polis Setiap Ibu Negeri6 8 hek(15 20 ek)

b. Ibu Pejabat Polis Daerah Setiap Daerah4 6 hek(10 15 ek)

20 m(66)

12.2 m(40)

c. Balai Polis Bandar 10,000-15,0002 4 hek(5 10 ek)

d. Pondok Polis/Balai Polis Komuniti 5,000-10,000 1 hek (2.5 ek)

20.2 m(66)

12.2 m(40)

Kantin dan Surau

Papan tanda nama dan alamatbangunan dalam tulisan jawi danrumi

e. Polis Bit/Pondok Polis Mini Setiap Pusat Kejiranan3.1m x 3.1m

(10x 10)Tidak berkenaan Tidak berkenaan

Berada di lokasi yang sesuai danstrategik serta tidak mengganggupenglihatan pengguna jalan raya.

Sumber:PDRM 2002 Panduan Kemudahan Masyarakat JPBD Se menanjung Malaysia Bil. 19/97

4.4 KEMUDAHAN BOMBA DAN PENYELAMAT

Anjakan BangunanHierarkiKemudahan Bomba

Kriteria PerancanganKategori Balai (2 bay memerlukan

3-5 ek ; dan 3 bay memerlukan 5 -10 ek. MenghadapJalan

SempadanBersama

KomponenKemudahan

a. KELAS ARisiko Amat Tinggi

Penduduk melebihi 100,000; Risiko high risedan high risk/norma masa yang ideal tidakmelebihi 5 minit. Terletak di pusat perkhidmatanutama

1 balai 3 petak (bay), dengan 6 atau lebih

keluaran jentera.

b. KELAS BRisiko Tinggi

Kepadatan penduduk 50,000- 100,000 orang.Keluaran jentera perlu sampai dalam masatidak lebih 5-8 minit. Bandar-bandar bersaizsederhana dan bandar yang mempunyaiindustri bersaiz sederhana besar.

1 balai 3 petak, dengan 6 keluaran jentera; 5 buah atau lebih balai 2 petaksebagai balai cawangan dengan keluaran2 atau lebih jentera.

c. KELAS CRisikoSederhana

Kepadatan penduduk kurang 50,000 orang.Kebanyakan bangunan low rise, tidak melebihi5 tingkat. Keluaran jentera harus sampai dalammasa tidak lebih 8-10 m init.

2 atau lebih balai 2 petak, dengan 2

keluaran jentera bagi setiap balai.

20.2 m(66)

12.2 m(40)

d. KELAS DRisiko Rendah

Kepadatan penduduk kurang 20,000 orang.Pergerakan jentera harus sampai dalam masatidak melebihi 20 minit.

Sekurang-kurangnya 1 balai 2 petakdengan 2 keluaran jentera. Jika balaiterdekat mengambil masa 20 minit,mungkin 2 atau 3 buah balai diperlukan.

Kuarters pekerja

kantin dan Surau

Papan tanda namadan alamat bangunandalam tulisan jawi danrumi

Akses jalan minimum20m (66)

Jarak minimum dari

simpang 50m (164)

Penentuan lokasipenempatan balai

Tanah separasdengan jalan sediaada

Menghadap jalanutama

Sumber : Jabatan Bomba Dan Penyelamat, 2004 , Garis Panduan Kemudahan Masyarakat JPBD Semenanjung Malaysia Bil 19/97.*Nota : Penubuhan Bomba Sukarela adalah digalakkan di kawasan pusat kejiranan


8/36



4.5 KEMUDAHAN KOMPLEKS DAN PUSAT KOMUNITI

Kategori Dewan KeluasanLot KeluasanLantai KawasanTadahan

Jarak

MaksimumPerjalanan

KeperluanTLK Cadangan Komponen Kemudahan Tambahan

a. KompleksKomuniti

2 - 4 hek(5 10 ek)

185 - 1850 mp(2,000

20,000 kp)

kawasanbandar

1 : 10,000penduduk

b. Pusat Komuniti 1.2 - 2 hek(3 5 ek)

315 mp(3,400 kp)

Kawasanbandar,sebuah mukim1 : 3,000-10,000

JarakMaksimumpejalan kaki :800m (2625)atau 15 min.

Masamemandu : 15min.

1 petak kereta/25 mp (269.1 kp)ruang lantai atau1 petak kereta /10 tempat duduk

Tambahan1petak motosikal /50mp (538.2 kp)ruang lantai

Bilik Sembahyang; Bilik Mesyuarat JKKK/Bengkel;

Bilik Ahli Majlis/Persatuan Penduduk; Bilik Kawalan/Seliaan Bangunan; Pejabat Cawangan PBT;

Bilik Sumber/Cyber cafe; Bilik Ruang Pameran; Bilik Pemulihan Dalam komuniti ; Bilik Pejabat Pos/Pos mini; Taska/Tadika; Pusat Jagaan Warga Emas;

Pusat Pemulihan dan SPA; Gelanggang

-Tenis

- Badmintan

- Volley ball

- Ping Pong Padang Bola

- Gimnasium/Senamrobik; Kedai jualan alat sukan;

Kafeteria; Kemudahan orang kurang upaya; Tandas; dan Landskap di sekitar kawasan


9/36



4.6 KEMUDAHAN PERPUSTAKAAN AWAM

Kategori Jumlah Penduduk Keluasan Tapak Keperluan Tempat Letak Kenderaan

a. Perpustakaan Negeri 400,000 ke atas 20.2 hek (50 ek )

b. Perpustakaan Daerah 100,000-200,000 2 hek (5 ek )

c. Perpustakaan KomunitiBandar

50,000-100,000 1.2 hek (3.0 ek)

d. Perpustakaan KomunitiTempatan

10,000-50,000 0.2 hek (0.5 ek )

e. Mini Perpustakaan 3,000-10,00010,00 mp (108 kp)

(Diletakkan di dalam Pusat komuniti)

1 petak kereta / 3 kak itangan pentadbiran

Tambahan 1 petak kereta / 200mp (2152.8 kp)ruang lantai

Tambahan 30% petak motosikal

Garis Panduan Kemudahan Masyarakat JPBD Semenanjung Malaysia, Bil. 19/97

4.7 KEMUDAHAN PERKHIDMATAN POS

Kategori Kemudahan Pos Jumlah Penduduk Keluasan Tapak Komponen Kemudahan

a. Pejabat Pos Besar 1 : 1 negeri 1.0 hek (2.5 ek)

b. Pejabat Pos(diletakkan dalam Pusat Komunitidan Kompleks Komuniti atau bolehdi mana-mana kompleks

perniagaan/kedai pejabat yang

bersesuaian)

Melebihi 15,000 penduduk bagisetiap pusat pertumbuhan;

mengikut kesesuaian

0.3 hek (0.74 ek)

i. Ruang perkhidmatan kaunter;ii. Ruang pejabat/ pentadbiran;iii. Ruang menunggu orang awam;iv. Ruang pengagihan (sorting);v. Bilik bungkusan;vi. Bilik air/ tandas;vii. Bilik rehat;viii. Stor;

ix. Ruang landskapx. Bilik Sembahyang;danxi. Tempat letak kereta/ kenderaan pos;

Sumber : Pos Malaysia Berhad,2004.Garis Panduan Kemudahan Masyarakat JPBD Semenanjung Malaysia, Bil. 19/97


10/36



4.8 KEMUDAHAN ORANG KURANG UPAYA

Perundangan Peruntukan Khas

Undang-Undang KecilBangunan Seragam (1984),1990

Undang-Undang Kecil 34A mewajibkan agar semua bangunan yang boleh dikunjungi disediakan kemudahan untuk orang kurangupaya.

Setiap PBT yang mengguna pakai UKBS dikehendaki menguatkuasakan undang-undang ini dan memastikan bahawa kehendak-kehendak kemudahan bangunan untuk orang kurang upaya disediakan berdasarkan Piawaian Malaysia MS 1184 dan MS 1331.

SIRIM Code of PracticeMS 1184 : 1991

Code of Practice For Access For Disabled People To Public Buildings (MS 1184) yang dikeluarkan oleh SIRIM pada tahun 1991menyediakan piawaian khas ke atas peruntukan rekabentuk kemudahan-kemudahan khas di dalam bangunan supaya bolehdigunakan secara mudah dan selamat oleh orang kurang upaya.

SIRIM Code of PracticeMS 1331 : 1993

Code of Practice For Access For Disabled People Outside Buildings (MS 1331) yang dikeluarkan pada 1993 adalah berkenaanPiawaian Malaysia ke atas peruntukan rekabentuk kemudahan-kemudahan khas luar bangunan supaya ia mudah diakses (accessible)dan boleh diguna (usable) oleh orang kurang upaya.

*

Rajah 4.8.1: Contoh Konsep Perancangan Luaran Rajah 4.8.2: Contoh Perancangan Kemudahan Orang Kurang Upaya

Laluan/Hubungan


11/36



4.8.1 Penyediaan Kemudahan Mengikut Tempat

Kawasan Aspek **Elemen

A. Aksesibiliti

A1A2A3A4A5A6A7

RampHandrailLaluan pejalan kakiAnjung masuk bangunanLaluan berteksturTangga/ tangga automatikLintasan pejalan kaki

B. Reruang

B1B2B3B6

Tempat letak kereta khas (TLKK)TandasBilik persalinan/ penyusuanHentian Bas

a. Kawasan Perniagaan

C. Kemudahan Sokongan

C1C2

C3C4C5C7C9

Papan tanda kenyataan, tanda tunjuk arah dan keterangan bertulisPapan tanda khas

Bangku/ tempat dudukPondok telefonPeti surat/ tong sampahPagarTiang lampu isyarat melintas

A. Aksesibiliti

A1A2A3A4A5A6A7


B. Reruang

B1B2

B3B6

Tempat letak kereta khas (TLKK)Tandas

Bilik persalinan/ penyusuanHentian Bas

b. Bangunan/Institusi Awam Hospital Sekolah Masjid Pusat-pusat kebajikan

orang tua, orang cacatdan lain-lain.


C1C2C3C4C5C7C9

Papan tanda kenyataan, tanda tunjuk arah dan keterangan bertulisPapan tanda khasBangku/ tempat dudukPondok telefonPeti surat/ tong sampahPagarTiang lampu isyarat melintas

Nota ** untuk keterangan selanjutnya, sila rujuk garis panduan elemen selanjutnya.


12/36



4.8.1 (Samb.)


A. Aksessibiliti

A1A2A3A4A5A6A7


B. Reruang

B1B2B3B6

Tempat letak kereta khas (TLKK)TandasBilik persalinan/ penyusuanHentian Bas

c. Terminal PengangkutanAwam


C1C2

C3C4C5C7C9



A. Aksesibiliti

A1A2A3A4A5A6A7


B. ReruangB1

B5

Tempat letak kereta khas (TLKK)

Kedai Runcit (corner shop)

d. Rumah Bertingkat


C1C2C3C4C5C7C9

Papan tanda kenyataan, tanda tunjuk arah dan keterangan bertulisPapan tanda khasBangku/ tempat dudukPondok telefonPeti surat/ tong sampahPagarTiang lampu isyarat melintas



13/36



4.8.1 (Samb.)


A. Aksesibiliti

A1A2A3A4A5A6A7


B. ReruangB1B2B3

Tempat letak kereta khas (TLKK)TandasBilik persalinan/ penyusuan

e. Kawasan Rekreasi


C1C2

C3C4C5C7C9




Ilustrasi Kemudahan Awam untuk Orang Kurang Upaya


14/36



4.8.2 Penyediaan Kemudahan Mengikut Elemen

Aspek Elemen Garis Panduan

Kumpulan Sasaran

(Mengikut Keutamaan)

A1.1

Ramp perlu disediakan di semua bangunan awam, bangunan perniagaan,kawasan tempat letak kereta, kawasan rekreasi, terminal pengangkutan dankediaman bertingkat. Minimum satu ramp juga perlu disediakan pada setiapderetan rumah kedai/ pejabat.

A1.2Semua ramp mestilah dihubungi dengan laluan orang kurang upaya danberterusan tanpa halangan.

A1.3Maksimum bagi kecerunan ramp mestilah 1 : 15 dengan kelebaran minimum 1800

mm (6) (SIRIM Kod MS 1331 : 1993)

A1.4Ramp tanpa penghadang di kiri kanan perlu disediakan kerb tidak kurang daripada100 mm (0.3) tinggi bagi keselamatan pengguna kerusi roda dan penggunabertongkat (SIRIM Kod MS 1331 : 1993)

A1.5Permukaan ramp mesti dari bahan yang tidak licin dan bersesuaian (SIRIM KodMS 1331 : 1993)

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang buta3. Orang tua4. Perempuan mengandung5. Kanak-kanak dan orang kerdil

A1 Ramp

A1.6Handrailperlu disediakan bersama ramp di anjung masuk ke bangunan-bangunan.Spesifikasi ukur lilit handrailadalah 40 mm (SIRIM Kod MS 1331 : 1993)

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang tua3. Perempuan mengandung4. kanak-kanak dan orang kerdil5. Orang buta

A2.1Handrailperlu disediakan bersama-sama ramp di anjung masuk bangunan-bangunan dan kawasan pejalan kaki.

A2.2Handrailatau grab barmesti mempunyai ukur lilit/ belar dan kekuatan yang sesuaisupaya mudah digenggam dan untuk sokongan. Spesifikasi ukur lilit 40mm (0.1)minimum dan tidak lebih dar i 50 mm (SIRIM Kod MS 1331 : 1993)

A2.3

Jika handrailatau grab bardibina berhampiran dengan dinding bangunan, ruang diantara handrailatau grab bardengan dinding tersebut perlu mempunyai dengan

jarak 50mm (0.2) minimum dan tidak lebih daripada 100mm (SIRIM Kod MS 1331 :1993)

A2.4Ketinggian handrailyang sesuai adalah 900 mm dan bagi handrailkedua untukkanak-kanak dan orang kerdil ketinggiannya adalah 700 mm.

A2 HandraildanGrab bar

A2.5Tanda Braile, perlu disediakan pada permulaan dan hujung handrailuntuk

kegunaan orang buta.

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang tua3. Perempuan mengandung4. Kanak-kanak dan orang kerdil5. Orang Buta

A3.1Laluan pejalan kaki secara terus dan tanpa halangan perlu disediakan untukmenghubungkan pergerakan ke bangunan awam, bangunan perniagaan, terminalpengangkutan awam dan tempat letak kereta di sesuatu kawasan.

a. Aksesibiliti

A3 Laluan Khas/pejalan kakidan kaki lima

A3.2Laluan pejalan kaki perlu disediakan di kawasan kediaman bertingkat yangmenghubungkan kawasan tempat letak kereta ke bangunan kediaman.

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang Buta3. Orang tua4. Perempuan mengandung5. Kanak-kanak dan orang kerdil

Sumber : Garis Panduan dan Piawai an Perancangan Kemudahan Golongan Kurang Upaya JPBD 1/2000


15/36



4.8.2 (Samb.)

Aspek Elemen Garis PanduanKumpulan Sasaran


A3.3Laluan pejalan kaki yang disediakan seharusnya boleh juga digunakan olehorang lain.

A3.4

Saiz laluan pejalan kaki mestilah sesuai untuk pengguna kerusi roda dangolongan lain. Saiz lebar minimum adalah 1500 mm (SIRIM Kod MS 1331 :1993). Sekiranya kurang daripada 1500 mm, ruang untuk berpusing perludisediakan pada jarak bersesuaian.

A3.5Permukaan laluan pejalan kaki mestilah dari bahan yang tidak licin dan sesuaiuntuk orang buta dan pengguna kerusi roda (SIRIM MS 1331 dan MS 1184)

A3.6Tekstur permukaan di pintu masuk dan keluar hendaklah berbeza dari teksturlaluan biasa untuk kemudahan orang buta.

A3.7Sekiranya laluan pejalan kaki tidak disediakan kerb,jarak ket inggiannyadengan jalan tidak boleh melebihi 10 mm (SIRIM Kod MS 1331 : 1993).

A3.8 Laluan pejalan kaki dan kaki lima tidak boleh dikongsi bersama laluan basikal.


A4.1Ramp dan handrailperlu disediakan paling hampir dengan anjung masuk kesesebuah bangunan.

A4.2Pintu masuk ke bangunan perlu cukup lebar untuk laluan dua penggunakerusi roda (minimum 1800 mm)(SIRIM MS 1331 dan MS 1184).

A4.3Pintu masuk automatik disediakan dan sekiranya tiada pintu demikian makaperlu disediakan pintu yang boleh dibuka dengan sebelah tangan.

A4.4

Perlu ada penggunaan color contrastpada ruang masuk ke bangunan sertapermukaan lantai dot type blockperlu disediakan di anjung masuk bagi tujuantanda amaran.

A4.5Simbol khas OKU (Orang Kurang Upaya) atau tanda khas perlu disediakanuntuk panduan masuk/ keluar kemudahan orang kurang upaya.

A4 AnjungMasuk keBangunan

A4.6

Pintu kaca hendaklah mempunyai tanda yang jelas di antara paras 800 mm -1500 mm (SIRIM Kod MS 1184 : 1991) dari lantai untuk kemudahan orangkurang penglihatan memasuki bangunan.

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang Buta3. Perempuan mengandung4. Kanak-kanak dan orang kerdil5. Orang tua

A5.1Permukaan laluan bertekstur yang sesuai perlu disediakan untuk memanduarah orang buta di kawasan-kawasan pejalan kaki dan laluan khas.A5 Permukaan

LaluanBertekstur

A5.2

Dua jenis permukaan laluan:1. Dot type blockmemberi tanda amaran bertujuan menangkis halangan dan

bahaya, menunjuk arah dan amaran sekiranya menghampiri selekoh dansimpang (SIRIM Kod MS 1331 : 1993).

2. Line type blockasas kepada menunjuk arah laluan (SIRIM Kod MS 1331 :1993).

1. Orang buta


16/36



4.8.2 (Samb.)



A5.3

Tempat yang perlu disediakan permukaan laluan khas:i. Berhadapan anjung masuk bangunan, mana-mana tangga di luar

bangunan dan di hadapan kemudahan tempat melintas;ii. Anjung keluar/ masuk terminal pengangkutan awam;iii. Di kaki lima menghala ke bangunan;iv. Laluan pandu arah dari kemudahan awam ke terminal pengangkutan

awam yang berhampiran; danv. Berhadapan laluan trafik.

1. Orang buta

A6.1 Spesifikasi penyediaan tangga perlu mengikut SIRIM MS 1184 : 1991

A6.2Permukaan yang berbeza perlu disediakan di awal dan akhir tangga sebagaitanda permulaan mendaki dan mengakhiri tangga, serta perlu ada colorcontrastpada anak tangga pertama dan akhir.

A6.3 Handrailperlu disediakan di kedua-dua belah tangga.

A6.4Papan tanda khas perlu disediakan di tangga-tangga untuk kemudahan orangkurang upaya.

A6 Tangga/TanggaAutomatik

A6.5 Mana-mana terminal pengangkutan awam, escalatorperlu disediakan.

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang buta3. Orang tua

4. Perempuan mengandung5. Kanak-kanak dan orang kerdil

A7.1

Lintasan pejalan kaki perlu d isediakan:i. Kawasan-kawasan yang melintasi trafik;ii. Berhampiran dengan pusat-pusat kebajikan, rumah-rumah orang tua dan

orang pekak serta pusat orang buta;iii. Berhampiran dengan hospital-hospital dan klinik;iv. Berhampiran kawasan membeli-belahv. Luar kawasan sekolah;vi. Lampu isyarat khas (audio signal) perlu disediakan untuk kemudahan

golongan kurang upaya melintas khususnya bagi orang buta (SIRIM Kod MS1331 : 1993).; dan

vii. Berhampiran kawasan ibadat.

A7.2Permukaan lintasan bertekstur perlu disediakan di kedua-dua arah ke pelicancrossing (SIRIM Kod MS 1331 : 1993)

A7 LintasanPejalan kaki

A7.3Pada jalan-jalan utama di mana trafik adalah sibuk (di mana pembahagi j alanadalah cukup luas atau lebih 5 kak i)pelican crossing perlu disusunatur secarastaggered(SIRIM Kod MS 1331 : 1993)



17/36



4.8.2 (Samb.)


(Mengikut Keutamaan)B1.1

TLKK perlu disediakan di semua bangunan awam, bangunan perniagaan,kawasan rekreasi, terminal pengangkutan awam dan kediaman bertingkat.

B1.2TLKK mestilah dihubungkan dengan laluan orang kurang upaya dandisediakan step ramp selebar 1000 mm di mana sesuai (SIRIM Kod MS 1331 :1993) (Rujuk Rajah 4.8.3)

B1.3

Lokasi TLKK mestilah disediakan paling hampir dengan laluan dan anjungmasuk ke bangunan. Keluasan sesuatu ruang termasuk kawasanperpindahan dari kenderaan ke kerusi roda (accessible) mestilah mengikutSIRIM Kod MS 1331 : 1993. (Rujuk Rajah 4.8.4)

B1.4TLKK mestilah di permukaan yang rata dan disertakan dengan simbol orangkurang upaya yang mudah dilihat di atas permukaan ruang TLKK dan di tiangtanda berhampiran yang disertakan simbol.

b. Reruang B1 Tempat LetakKereta Khas(TLKK)

B1.5Simbol TLKK mestilah disediakan di kawasan letak kereta sama ada di luaratau dalam bangunan dan dapat dilihat apabila memasuki kawasan TLK.Tanda yang menunjukkan arah ke ruang TLKK mestilah juga disediakan(SIRIM Kod MS 1184 : 1991)

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang tua3. Perempuan mengandung

Rajah 4.8.3:

Laluan orangKurang Upaya

Rajah 4.8.4:

Lokasi TLK Khas


18/36



4.8.2 (Samb.)



B1.6Jumlah ruang TLKK bagi sesebuah bangunan mestilah mengikut nisbah yangditetapkan oleh SIRIM Kod MS 1184 : 1991 iaitu satu ruang bagi setiap 100kenderaan dan sekurang-kurangnya 2 ruang TLKK bagi setiap kategoribangunan.

B1.7TLKK mestilah disediakan bagi kereta biasa dan van mengikut keluasanruang, iaitu 3300 mmlebar x 6600 mm panjang (SIRIM Kod MS 1331 : 1993)

B2.1

Tandas bagi orang kurang upaya mestilah disediakan di semua bangunanawam, bangunan perniagaan, kawasan rekreasi dan terminal pengangkutanawam. Bilangan dan reka bentuk tandas mestilah mengikut SIRIM Kod MS1184 : 1991.B2 Tandas

B2.2 Simbol tandas lelaki/ perempuan hendaklah timbul (embossed) dan diletakkandi pemegang pintu masuk tandas.

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang buta3. Orang tua4. Kanak-kanak dan orang kerdil

B3 Bilik Persalinan/Penyusunan

B3.1Bilik persalinan/ penyusuan perlu disediakan di tempat-tempat awamterutamanya di kompleks-kompleks perniagaan.

1. Perempuan menyusukan anak

B4 Peruntukan UnitKediaman

B4.1Unit kediaman bagi orang kurang upaya harus diperuntukkan di tingkat bawahbangunan kediaman bertingkat. 1% atau sekurang-kurangnya 1 unit daripada

jumlah keseluruhan unit kediaman.

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang buta3. Orang tua

B5 Kedai Runcit(Corner Shop)

B5.1Kedai runcit (corner shop) bagi kegunaan harian untuk penduduk setempatyang boleh digunakan oleh orang kurang upaya mestilah disediakan dikawasan perumahan. Peletakannya di penjuru/ blok-blok perumahan.

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang tua3. Kanak-kanak dan orang kerdil4. Orang buta

B6.1Hentian bas perlu disediakan di tempat tumpuan awam seperti pusat membeli-belah dan riadah dan persimpangan jalan utama.

b. Reruang

(samb.)

B6 Hentian Bas

B6.2Pencahayaan di hentian bas perlulah sentiasa cerah dan mempunyai kerusiyang sesuai. (SIRIM Kod MS 1331 : 1993)

1. Orang buta2. Orang tua3. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota


19/36



4.8.2 (Samb.)

Aspek Elemen Garis Panduan Kumpulan Sasaran(Mengikut Keutamaan)

C1.1Peletakan papan-papan tanda perlulah mendatar (horizontal) denganketinggian yang efektif (boleh dibaca oleh orang kurang upaya). Ketinggianpapan tanda jalan hendaklah sekurang-kurangnya 2000 mm dari paras jalan.

C1.2Papan tanda tunjuk arah perlu menunjukkan laluan tanpa halangan kebangunan atau ke kawasan tertentu.

C1.3 Warna, tulisan dan saiz papan tanda mesti jelas dan boleh dibaca.

C1.4Papan tanda dengan tulisan braille perlu disediakan untuk kemudahangolongan buta.

C1 Papan tandakenyataan,tanda tunjukarah, keteranganbertulis, tandaamaran dansebagainya

C1.5Tanda amaran berbunyi/ berlampu di kawasan-kawasan bahaya sertakawasan pembinaan perlu disediakan. Perletakan tanda amaran tersebutmestilah di sekitar kawasan berkenaan.

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang tua3. Orang buta4. Kanak-kanak dan orang kerdil

C2 Papan TandaKhas

C2.1 Papan tanda khas orang kurang upaya perlu disediakan untuk menunjukkanlokasi kemudahan golongan tersebut seperti tandas, tempat letak kereta danlain-lain.

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang tua3. Orang buta

C3.1Sebanyak 5% daripada bangku-bangku di tempat awam dikhaskan untukorang kurang upaya. Sekurang-kurangnya satu tempat duduk dikhaskan untukorang kurang upaya.

C3.2Tempat-tempat tertentu seperti laluan pejalan kaki atau gili-gili perlumenyediakan tempat duduk/ berehat.

C3.3 Perletakan bangku/ tempat duduk perlulah mudah sampai.

C3 Bangku/ TempatDuduk fixedataupun built-indan meja

C3.4Rekabentuk bangku perlu menepati ciri-ciri keselesaan, kesesuaian ketinggiandan keselamatan. Penyandar, pemegang dan permukaan kerusi mestilahsesuai untuk kegunaan orang kurang upaya.

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang tua3. Orang buta4. Perempuan mengandung5. Kanak-kanak dan orang kerdil

C4.1 Sekurang-kurangnya satu telefon awam khas disediakan di tempat awam.

c. KemudahanSokongan

C4 Pondok Telefon,Berbayar dankemudahanseumpamanya

C4.2

Ciri-ciri telefon khas yang perlu diambil kira : Laluan/ akses tanpa halangan ke telefon Papan tunjuk arah Reka bentuk telefon yang mudah dengan ketinggian tidak melebihi 200

mm dari aras bawah telefon (SIRIM kod MS 1331 : 1993) Alat bantuan tambahan disediakan (sekiranya perlu)

Perletakan telefon tidak menghalang laluan



20/36



4.8.2 (Samb.)


(Mengikut Keutamaan)C5 Peti surat C5.1

Perletakan, kesesuaian, reka bentuk dan ketinggian elemen mesti mengambilkira keupayaan orang kurang upaya.

C6.1 Aspek keselamatan mesti diambil kira

C6 Longkang/ ParitC6.2

Penutup longkang/ parit perlu mempunyai ciri-ciri keselamatan seperti samarata dan tidak ber lubang-lubang terutamanya di bangunan awam, bangunanperniagaan dan terminal pengangkutan awam.

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang buta3. Perempuan mengandung4. Kanak-kanak dan orang kerdil

C7 Pagar C7.1Reka bentuk dan bahan binaan pagar mestilah mempunyai ciri-cirikeselamatan dan ketahanan.

1. Orang tua

C8.1Halangan-halangan laluan dihindarkan terutama di laluan/ pejalan kaki dantempat tumpuan awam.

C8 Halangan-halangan (pokok,pasu bunga,tiang lampu,papan tanda dankerb)

C8.2Perletakan tanda arah/ papan tanda, tiang lampu, pondok telefon seharusnyadi tepi laluan awam t anpa mengganggu pergerakan.

1. Pengguna kerusi roda/ cacat anggota2. Orang buta

3. Perempuan mengandung4. Kanak-kanak dan orang kerdil5. Orang tua

C9.1 Perletakan tiang perlu sesuai untuk memberi laluan tanpa halangan.

C9 Tiang LampuIsyarat Melintas

C9.2

Jangka masa lampu isyarat hijau untuk melintas hendaklah mengambil kira

keupayaan orang kurang upaya. Perlu menggunakan sistem bunyi untukmemudahkan OKU melintas.

Semua orang kurang upaya.


21/36



4.8.3 Keperluan Tempat Letak Kenderaan Bagi Orang Kurang Upaya

Jumlah Tempat Letak Kereta Biasa Keperluan Tempat Letak Kereta Orang Kurang Upaya Yang Perlu Disediakan

1 25 1

26 50 2

51 75 3

76 100 4

101 150 5

151 200 6

201 300 7

301 400 8

401 500 9

501 1000 2 % daripada jumlah

Lebih 1000 20 tambahan 1 setiap 100 selepas 1000


22/36



Rajah 4.8.5 : Piawaian Ukuran dan Lokasi Tempat Letak Kenderaan bagi Orang Kurang Upaya


23/36



4.9 TANAH PERKUBURAN

Aspek Kriteria Garis Panduan

KepercayaanAgama danAdat Resam

Tanah Perkuburan Islama. Perletakan biasanya berhampiran dengan masjid dan kawasan perumahan untuk memudahkan pengurusan jenazah untuk

disembahyangkan dahulu sebelum dikebumikan serta memudahkan mereka untuk menziarahi si mati; danb. Jenazah diwajibkan menghadap Kiblat atau Kaabah (arah kedudukan menghadap Kiblat ialah 29230 ). Bagi tujuan ini, tanah yang

rata adalah paling sesuai. Tanah Perkuburan Cina

Penganut ancestor worship mengambil kira adat feng shui. Bagi adat ini parameter-parameter adalah seperti berikut :a. Bentuk muka bumi yang landai di lereng-lereng bukit, tanpa bukit-bukit kecil, batu kecil, batu besar atau bentuk-bentuk buatan

manusia seperti empangan; danb. Kewujudan badan-badan yang mengandungi air di hadapan kubur-kubur melambangkan kekayaan dan kemewahan kepada kedua-

dua pihak yang hidup dan yang mati. Tanah Perkuburan Hindu

Kaum Hindu lebih mementingkan kepada pembakaran mayat dan tidak ada apa-apa faktor khas yang perlu dipertimbangkan di dalam

perletakan tanah perkuburan mereka. Walau bagaimanapun, tanah yang rata adalah sesuai untuk memudahkan pengurusan mayat. Tanah Perkuburan Kristian

Taburan tanah perkuburan untuk orang-orang Kristian juga tidak menekankan kepada apa-apa kriteria khas, selain tanah yang rataadalah sesuai untuk memudahkan pengurusan mayat.

KesihatanUmum

Kubur baru hendaklah tidak digali kurang dari enam kaki dari kubur yang lama, dan tanah perkuburan tidak boleh digunakan semulasebelum 30 50 tahun mengikut keadaan tanah, selepas pengebumian terakhir;

Jarak di antara tanah perkuburan dan rumah kediaman yang terdekat ialah sekurang-kurangnya 12.2m (40); dan

Menyediakan zon pemisah di antara tanah perkuburan dan punca-punca air untuk menjamin kesihatan umum mengikut ketetapan JPSdan JMG.

a. PerancanganTapak

Topografidan StrukturTanah

Jenis tanah yang paling sesuai ialah tanah terbuka jenis poros yang akan memudahkan laluan air dan udara ke semua arah. Tanahjenis ini membolehkan pereputan mayat dengan lebih cepat jika dibandingkan dengan tanah-tanah yang lain;

Tanah perkuburan hendaklah sekurang-kurangnya berada pada paras 2.0m (66) di atas paras banjir bagi tiap-tiap pusingan 100 tahun

Tanah perkuburan tidak sesuai diletakkan di kawasan yang mempunyai aras mata air yang tinggi. Paras air di dalam tanah harus

melebihi 2.0 m (66) di bawah permukaan bumi; Tanah perkuburan tidak sesuai bagi kawasan-kawasan seperti berikut :

a. Kawasan-kawasan banjir dan tanah runtuh;b. Kawasan-kawasan yang kerap diancam hakisan seperti sungai dan laut;c. Tanah yang bercerun; dand. Tanah paya dan jenis tanah liat.

Tanah perkuburan hendaklah jauh dari kawasan sungai, saliran atau lain-lain punca air kerana ini akan mengakibatkan pengaliran airdari kawasan perkuburan ke tempat-tempat tersebut.


24/36



4.9(Samb..)

Aspek Kriteria Garis Panduan Catatan/ Lakaran

b. KeperluanRuang

Keperluan ruang tanah perkuburan untuk sesuatu kawasan bergantung kepada saiz kubur, kadar kematian, pandangan penduduksetempat terhadap pembakaran dan penggunaan semula tanah perkuburan. Kubur orang-orang Islam boleh digunakan semula selepas90 tahun pengebumian terakhir dibuat di atas kubur itu (sumber: Jabatan Agama Islam, Selangor).

Bagi memudahkan pengiraan keperluan ruang tanah perkuburan bagi setiap 1,000 penduduk pada masa akan datang, berikutdirumuskan satu formula secara am bagi tujuan tersebut :

c. SusunaturTanahPerkuburan

Sistem Modul Sistem modul ini mengandungi 2 barisan kubur di mana satu baristerdiri daripada 20 lot kubur. (Rujuk Rajah 4.9.1).

Tiap-tiap tanah perkuburan haruslah mengandungi sekurang-kurangnya 15 modul yang boleh memuatkan sebanyak 600 lotkubur. Keperluan ruang yang diperlukan ialah 1 hek. (2.5 ek)

At = Pt x Dr/ 1000 x 1b x (1 Ce) / 1000 x Sz

Di mana,At = Kawasan tanah perkuburan pada tahun unjuran tPt = Penduduk unjuran1b = Jarak antara kubur digunakan semulaCe = Faktor pembakaran mayatSz = Purata saiz kubur = 8.36 mp

(90 kp)

Contoh kiraan,Keluasan kawasan yang diperlukan untuk perkuburanIslam bagi setiap 1,000 penduduk adalahAt = 1000 x 6/1000 x 30 x (1-0) / 1000 x 8.36mp

= 1831.1 mp= 0.2 hektar bagi setiap 1,000 penduduk atau

1hektar bagi setiap 5,000 penduduk

Rajah 4.9.1:Sistem Modul

bagi TapakPerkuburan

Pejalan Kaki 6m (20')

Pejalan Kaki 3m(10')

Pejalan Kaki 6m (20')

Pejalan Kaki 3m(10')


25/36




KemudahanAwam

Menyediakan 8-10 lot tempat letak kereta. Tiap-tiap satu lot adalahseluas 20 - 25 mp (215.3 269.1 kp).Ini termasuk kawasan untuklandskap;

Menyediakan 2 lot tempat meletak bas;

Kawasan seluas 400 mp (4305.6 kp) untuk satu bangunan awam.Bangunan ini akan memuatkan pejabat pentadbiran, kawasan rehatdan tandas;

Menyediakan kemudahan utiliti yang secukupnya.

Landskap danPendinding

Satu rizab landskap selebar 1.5 m (4 9 ) diperlukan di sepanjang garismendatar pejalan kaki. Landskap dan pokok-pokok bukan sahajadapat meningkatkan suasana yang menarik kepada sesuatu kawasantanah perkuburan, malah juga dapat bertindak sebagai zon pemisah diantara dua jenis kegunaan tanah. Rupa bentuk landskap dan jenispokok perlulah mematuhi syarat-syarat seperti yang dinyatakan da lamGaris Panduan Landskap Negara 1995. (Rujuk Rajah 4.9.2)

SistemPeredaran

Menyediakan sistem peredaran selebar 2m (65) mengelilingi setiapmodul iaitu :a. Jalan masuk ke setiap lot kubur;b. Membawa keranda; danc. Pergerakan penggali.

KrematoriaJenisTradisional

Krematoria jenis ini memerlukan minimum kawasan seluas 0.6 hek(1.5 ek) dan sesuai untuk kawasan luar bandar dan separa wilayah.Peletakan hendaklah diletakkan jauh daripada pembangunan sediaada dan akan datang.

Komponen krematoria jenis tradisional adalah seperti berikut :a. Kawasan membakar mayat berukuran 10m x 16m (328 x525).b. Tempat membakar mayat berukuran 2m x 3m (5 6x 98)c. Kawasan rehat untuk para pengunjung dan pemerhati;d. Tempat membuang sampah untuk aktiviti pembakaran mayat;

(Rujuk Rajah 4.9.3)

d. Susunatur

Krematoria

KrematoriaGas Moden

Satu krematoria gas moden memerlukan kawasan seluas 0.6 hektar(1.5 ekar) termasuk kawasan untuk landskap dan mengandungikomponen-komponen berikut :

Menyediakan tempat membuang sampah dan membakar sampah;

Zon Pemisah sekurang-kurangnya 6.1 m (20) di sekeliling krematoria.

Rajah 4.9.2: Contoh Pelan Konsep Tanah Perkuburan

Rajah 4.9.3:Krematoria

Tradisional

4.9 (Samb..)


26/36



4.9 (Samb..)


KrematoriaGas Moden

Satu krematoria gas moden memerlukan kawasan seluas 0.6 hek (1.5ekar) termasuk kawasan untuk landskap dan mengandungi komponen-komponen berikut :a. Menyediakan tempat letak kenderaan antara 8-10 tempat letakkereta dan 2 tempat letak bas.b. Menyediakan tempat membuang sampah dan membakar sampah;

dan Zon Pemisah sekurang-kurangnya 6.1m (20) di sekelilingkrematoria. (Rujuk Rajah 4.9.4 : Susunatur Kremotoria Moden)

Krematoria Jarak Jejari (KM)

Krematori gas moden Tidak melebihi 20 km dari pusatbandar; 30 km dari kawasankediaman.

Krematoria moden dikongsidengan beberapa bandar-bandarkecil yang lain.

20 km di antara 2-3 pusat bandar

Krematoria jenis tradisional bolehdisediakan

2-4 km dari kawasan kediaman

e. Susunaturdan RekaBentukTamanPeringatan

Semua tapak Taman Peringatan hendaklah mendapat kelulusan dariPihak Berkuasa Negeri (PBN) terlebih dahulu;

Taman Peringatan memerlukan satu kawasan yang luas dandiletakkan di pinggir kawasan pembangunan;

Susunatur dan reka bentuk tanah perkuburan dibahagikan kepadabeberapa taman-taman kecil. Sekiranya Krematoria diperlukan,

sebahagian daripada kawasan harus diperuntukkan bagi menyediakankrematoria;

Susunatur dalaman taman ini menekankan kepada rangkaian jalanyang menyeluruh serta sistem pejalan kaki; dan

Kemudahan awam yang dicadangkan ialah bangunan umum ataurumah ibadat. Ketinggian dan reka bentuk batu-batu tanda kubur perludikawal supaya harmonis dengan landskap keseluruhannya.

Rajah 4.9.4:SusunaturKrematoria

Moden


27/36



4.9 (Samb..)

Aspek Garis Panduan

f. PenyediaanKubur atauBayaranCaruman

Setiap pembangunan yang mempunyai keluasan 100 hektar (250.0 ek) atau lebih diwajibkan menyediakan tapak perkuburan Islam dan bukan Islam seluas2.02 hektar (5.0 ekar) dalam kawasan yang dibangunkan untuk diserahkan kepada Kerajaan Negeri dan dirizabkan di bawah Seksyen 62 Kanun Tanah Negara.

Andaian 5000 penduduk bagi 1 hektar :

1 orang penduduk = 0.0002 hek (0.0005 ek) keperluan kawasan perkuburan

atau;

1 ekar pembangunan = 0.0202 hek (0.05 ek) keperluan kawasan perkuburan

Bagi pembangunan yang kurang daripada 100 hektar ( 250.0 ekar) pemaju atau pemilik tanah tidak diwajibkan iaitu dikecualikan daripada menyediakan

tapak kubur dalam kawasan pembangunan mereka. Walau bagaimanapun, mereka diwajibkan menyumbang kepada Tabung Amanah Perkuburan.Tabung Amanah Perkuburan ini berperanan untuk menyalurkan dana atau kewangan bagi membantu kerajaan negeri untuk menyediakan tapak-tapakperkuburan di Negeri Selangor.

Keperluan pengenaan syarat penyediaan tapak perkuburan / caruman tapak perkuburan ini juga, disyorkan untuk dijadikan syarat tambahan dalam setiapkelulusan kebenaran merancang oleh pihak berkuasa perancang tempatan.

Formula Dan Kaedah Kutipan Wang Sumbangan

Purata harga tanah pertanian di bawah konsep pengambilan tanah seperti berikut:

RM 50,000 / satu ekar atau RM 123,552.50 / satu hektar.1,000 buah rumah diperlukan 2.5 ekar atau 1.177625 hektar.

Setiap 1,000 buah rumah (2.5 ekar) = RM 125,000/-Sumbangan setiap buah rumah seperti berikut:-

125,000.00 = RM 125.00 setiap rumah1,000

50 % Sumbangan Kerajaan = RM 62.50 setiap rumah50 % Sumbangan Pemaju = RM 62.50 setiap rumah

Sumber: Pengarah Pejabat Tanah dan Galian Negeri Selang or.


28/36



1. Piawaian Tanah Perkuburan

Tanah PerkuburanHierarki Penempatan Bilangan Penduduk

Islam Bukan Islam

a. Bandar Besar 200,000 +25 hek

(61.8 ek)15 hek(37.1 ek)

b. Bandar kecil atau Pekan 75,000-200,00010-25 hek

(24.7-61.8 ek)5-15 hek

(12.4-37.1 ek)

c. Kawasan Kejiranan 10,000-75,0002-10 hek

(5-24.7 ek))0.4-1.2 hek

(1-3 ek)

Nota : Setiap tambahan bagi penduduk berikutnya, perlu tambahan sebanyak 0.0001 hek (0.0005 ek) kawasan perkuburan.


29/36



4.10 TEMPAT IBADAT

4.10.1 Tempat Ibadat Islam

Hierarki Penduduk KeluasanHierarki

PetempatanElemen Tambahan

Komponen KemudahanTambahan

Keperluan TempatLetak Kenderaan

a. MasjidNegeri

3 - 5 hek(7.4 -12.4 ek)

Pusat Wilayah Negara;Pusat Wilayah Negeri/Ibu Negeri

b. MasjidDaerah/Jajahan

> 500,000 1 - 3 hek(2.5 -7.4 ek)

Pusat Separa WilayahNegeri;Pusat TempatanUtama

Pusat Islam, Balai Islam atau PusatDakwah perlu ditempatkan dikawasan bersebelahan denganmasjid bagi mewujudkanpenggunaan tanah yang bersepadudan bersesuaian serta selarasdengan peranan dan fungsi masj idyang sebenar.

Mewujudkan taman mini landskapbagi mengindahkan lagi kawasanmasjid dengan menyediakan

pondok-pondok rehat, wakaf,tempat duduk, dewan, landskaplembut dan elemen landskap yangberkaitan.

Mewujudkan satu tapak khasberhampiran masjid (di luarbangunan masjid) sebagai tapakkioskbagi aktiviti perniagaan ringan(dibuat di luar waktu sembahyang).

c. MasjidTempatan

20,000 1.2 - 2.5hek (2.9-6.2ek)(Keluasan

bertambahjikadiintegrasikan

dengan kubur

atau sekolahagama)

Pusat TempatanUtama;Pusat Pertumbuhan

Desa;Kampung/ KawasanPerumahan

1.2 2.5 hek (2.9-6.2 ek) bagisetiap 5,000 penduduk Islam/1000

jemaah

Anjakan bangunan 20 m (66)menghadap jalan awam dan 12.2m(40) berkongsi sempadan.

i. Pejabat imam dan bilikmesyuarat;

ii. Ruang untuk pungutanzakat, cukai danberkaitan;

iii. Ruang untukperpustakaan/ pusatsumber, bilik bacaan,kaunseling dan audio-visual;

iv. Kemudahan telefonawam;v. Ruang pameran;vi. Sekolah agama;vii. Laluan pejalan kaki;viii. kawasan landskap;ix. Pejabat kadi, pusat kadi

dan nursery;x. Asrama mini untuk para

musafir;xi. Pejabat; /Kafeteriaxii. Bilik Mesyuaratxiii. Kemudahan aktiviti

masyarakat (Digalakkan tidakberpagar)

xiv. Tanah perkuburan

1 petak kereta / 15 mp(161.5 kp) ruangbersembahyang

Tambahan 1 petakmotosikal / 15mp (161.5kp) ruang sembahyang


30/36



4.10.1 (Samb..)

Hierarki Penduduk Keluasan HierarkiPetempatan

Elemen Tambahan Komponen KemudahanTambahan

Keperluan TempatLetak Kenderaan

5. Surau /Madrasah /Musallah

2500 0.2 hek(0.5 ek)

Kampung/Kawasan

Perumahan/Kejiranan Kecil

0.2 hek (0.5 ek) bagi menampungjemaah seramai sekurang-kurangnya200 orang atau 800 orang pendudukIslam.

500 unit rumah atau 2500 penduduk

Anjakan bangunan 12.2 m (40)menghadap jalan dan 12.2 m (40)sekiranya berkongsi sempadan.

i. Ruang tempat sembahyang;ii. Ruang tempat letak

kenderaan;iii. Ruang Bacaan

(digalakkan mempunyaiperpustakaan mini);

iv. Ruang tempatmengambil wuduk dantandas berasingan.

v. Kelas fardu ain

6. Bilik / RuangSembahyangdi bangunanawam

- 40 mp(430.5 kp)

berasingan

- Bagi tempat-tempat tumpuan orang ramai khususnya yang melibatkanorang Islam perlu disediakan ruang untuk sembahyang sama adaberbentuk bilik sembahyang atau bangunan berasingan terutamanya bagikawasan yang jauh daripada masjid atau surau sedia ada iaitu melibatkankawasan berikut :

i. Kompleks pejabat kerajaan;ii. Terminal perhentian

pengangkutan awam termasukbas; teksi dan kereta api;

iii. Stadium dan kompleks sukan;iv. Pasar dan kompleks perniagaan;v. Hentian lebuh raya;vi. kawasan perindustrian;

vii. Pusat pelancongan;viii. Lapangan terbang;ix. Kawasan institusi atau pusat

latihan awam;x. Kompleks pendidikan dan

sekolah-sekolah;

xi. Hospital kerajaan; dan lain-lain kawasan tumpuan orangramai.

1 petak kereta / 15 mp

(161.5 kp) ruangbersembahyang

Tambahan 1 petakmotosikal / 15 mp (161.5kp) ruang sembahyang


31/36



4.10.2 Tempat Ibadat Bukan Islam

Jenis Penduduk KeluasanAnjakan

Bangunan Komponen Kemudahan TambahanCatatan

a. TempatIbadatBukanIslam

2600penduduk

bukanIslam atau

5000penduduk

Tidakmelebihi 0.5

hek (1.2 ekar)dan kawasan

lot yangdiliputi olehbangunanadalah di

antara 40%hingga 60%.

-2.12 m (40)menghadap

jalan-

aluan keluarmasuk min.12.12 m (40)

MematuhiUndang-UndangKecil BangunanSeragam 1984

Mematuhi GarisPanduanPerancanganSejagat ( EdisiKedua) oleh JPBDSemenanjungMalaysia

i. Perancangan Tempat Ibadat Bukan Islam

Penyediaan tempat ibadat bukan Islam diharuskan bagi mereka yangmengamalkan kepercayaan agama masing-masing;

Merizabkan tapak yang sesuai untuk dijadikan tempat ibadat bukan Islam secarasah;

Menyediakan ruang atau dewan penemuan masyarakatnya;

Jika tapak tempat ibadat bukan Islam yang hendak dibina terletak di dalamkawasan di mana majoriti masyarakatnya bukan penganut agama tersebut, makanotis hendaklah disampaikan kepada j iran-jiran bersebelahan sekurang-kurangnya40 buah rumah untuk mendapatkan pandangan dan kemusykilan sebelum ianyadapat diluluskan;

Konsep pemusatan perlu mengambil kira kriteria seperti

- Kemampuan, keluasan jalan untuk menampung- Keserasian lokasi alam sekitar- Persetujuan penduduk setempat dan keperluannya.

ii. Lokasi Peletakan

Rumah ibadat bukan Islam hendaklah didirikan di tengah-tengah kelompokmasyarakat berkenaan.

Perancangan tapak untuk pembinaan tempat ibadat bukan Islam hendaklahmengikut piawaian yang ditetapkan.

Tiap-tiap keramat atau tempat penyembahan sementara yang dibina di tapakprojek pembinaan hendaklah dimansuhkan sebaik sahaja projek siap.

Menyediakan jalan susur dan kemudahan TLK yang secukupnya supaya tidakmengganggu lalu lintas

iii. Reka Bentuk

Reka bentuk hendaklah bersesuaian dan berpadanan dengan kawasan sekitarnya.Ukiran bangunan dibolehkan di tempat tertentu seperti:- Ruang tempat penyembahan- Ruang perletakan patung atau imej penyembahan- Dewan dan ruang perhimpunan- Ruang menyimpan peralatan penyembahan


32/36



4.10.2 (Samb....)

Jenis Penduduk Keluasan Anjak Bangunan Komponen Kemudahan Tambahan Catatan

iv. Gunatanah Persekitaran

Persekitaran tempat ibadat bukan Islam perlulah harmoni dengan kawasanpersekitaran. Penyediaan zon pemisah adalah perlu bagi memisahkan tempattersebut dengan kediaman masyarakat Islam sekurang-kurangnya 50 m.

v. Rekabentuk Luaran Dan Landskap

Reka bentuk bangunan tempat ibadat bukan Islam tidak dibenarkan mempunyaiunsur-unsur penonjolan imej yang boleh menimbulkan sensitif kepadamasyarakat persekitaran. Saiz dan ketinggian patung, arca tidak boleh melebihiketinggian perumahan bertanah sekitar atau ketinggian maksimum 9m (29.5 ka)bagi kawasan perumahan bertingkat.

Kawasan hendaklah di landskap dengan indah dan menarik bersesuaian

dengan persekitaran.

Sumber : Garis Panduan Pembangunan Sejagat (Edisi Kedua) JPBD Semenanjung Malaysia dan telah diluluskan oleh Jawatankuasa Perancang Negeri Selangor Bil 4/2000 pada 21hb. Disember 2000


33/36



4.11 KAWASAN LAPANG DAN REKREASI

4.11.1 Definisi Kawasan LapangKawasan lapang berdasarkan Akta 172 ialah tanah lapang sebagai mana-mana tanah sama ada dikepung atau tidak yang dikhaskan ataudirizabkan untuk dikhaskan atau sebahagiannya sebagai suatu taman bunga awam, taman awam, padang sukan dan rekreasi awam, tempatmakan angin awam, tempat jalan kaki awam atau sebagai suatu tempat awam.

4.11.2 Dasar Penyediaan Kawasan Lapang

1. Penyediaan kawasan lapang dan rekreasi adalah mengikut jenis dan hierarki2. Peruntukan kawasan lapang bagi suatu projek pembangunan;

i. 10 % daripada keseluruhan kawasan pemajuan perumahan yang mempunyai 50 atau lebih unit rumah, atau pemajuan kawasanpembangunan 5 ekar dan lebih diperuntukkan sebagai kawasan lapang, tidak termasuk taman wilayah/bandar.

ii. Bagi pemajuan perumahan yang mempunyai 50 atau kurang unit perumahan atau kurang daripada 5 ekar, perlu diperuntukkan 5%kawasan lapang.

iii. Bagi plot pembangunan perumahan bertingkat, perlu menyediakan 10% kawasan lapang dan tambahan 50 mp (53.8 kp) bagi setiapunit rumah

iv. 30% dari keluasan zon penampan, jalur hijau dan kolam takungan air boleh diambil kira sebagai sebahagian daripada 10% kawasanlapang

Contoh pengiraan;

30% daripada kawasan tadahan/kolam takungan/zon penampan/jalur hijau seluas 3 ekar ialah:

Oleh itu,hanya 0.9 ekar daripada 3 ekar boleh dikira sebagai sebahagian daripada 10% kawasan lapang.

v. Kawasan Lapang hendaklah diserah kepada kerajaan negeri untuk diwartakan sebagai kawasan lapang.

30

100

X 3ekar = 0.9 ekar


34/36



4.11.3 Piawaian Kawasan Lapang Dan Rekreasi

Jenis dan HierarkiSaiz

kawasan

Bilangan

Penduduk

Jarak

Perkhidmatan

Kemudahan Sokongan

a. Taman NegaraNasional

Tiada Had Tiada Had Seluruh Negara Kawasan pemuliharaan alam sekitar;

Kemudahan penginapan termasuk chalet, tetapi tidak menjejaskan ekologi danwild life;

Kemudahan utiliti

Tempat letak kereta dan bas;

Kedai dan Gerai;

Tempat penginapan;

Surau dan wakaf

Tandas / telefon awam; dan

Tempat makan

Kemudahan pengangkutan awam

Kemudahan seperti tempat perkelahan, perkhemahan, hiking, boatingdll;

Kompleks sukan terbuka;

Kawasan semula jadi seperti tasik, air terjun dll;

Kawasan rekreasi sepertijungle tracking, hutan lipur dan tempat penyelidikanalam sekitar;

Tempat penginapan termasuk tapak perkhemahan,karavan dan chalet; Kedai dan gerai;

Tandas, telefon awam, surau;

Tempat letak kenderaan (bergantung pada keluasan)

Kemudahan pengangkutan awam

b. Taman Wilayah/

Taman Negeri(Contoh: TamanEndau Rompin,Taman WarisanNegeri Selangor)

100.0 hek(250.0 ek)

ke atas

Seluruhpenduduk dalam

Wilayah atauPerbandaran

(1 TamanWilayah antara 1atau 2 daerah)

Dalam lingkungan 1jam perjalanan

dengan kenderaan


35/36



4.11.3 (Samb.)


kawasanBilangan

PendudukJarak

PerkhidmatanKemudahan Sokongan

c. Taman Bandar(1 taman bagi setiap

PBT)

40-100 hek(100-250 ek)

50,000 ke atas Lingkungan 0.5 km(0.3-6 batu) jam

perjalanan

Padang sukan;

Gelanggang permainan; Kompleks sukan;

Kolam renang;

Driving Range;

Padang permainan kanak-kanak;

Kawasan berkelah dan berkhemah;

Aktiviti sukan air;

Hutan lipur dan taman bunga;

Wakaf atau surau;

Tandas, telefon awam; Tempat penginapan;

Tempat makan/gerai;

Kemudahan pengangkutan awam Tempat Letak Kenderaan

-35 petak kereta bagi 2.0 hek (5 ek) pertama-Tambahan 1 petak kereta / 1500mp

(16,145.8 kp)

luas tapak selebihnya

-Tambahan 30% petak motosikal-Tambahan petak bas mengikut jenis aktiviti dan keperluan tapak

d. Taman Tempatan 8-40 hek(20-100 ek)

i. Setiap 12,000orangpenduduk; dan

ii. Setiappertambahan12,000 orangpenduduk

memerlukan 8hek (20 ek)

Lingkungan 3 km(1.8 batu)

Pelbagai gelanggang permainan dan padang bola dalam bentuk kompleks sukankecil;

Kolam renang; Taman dan kawasan permainan kanak-kanak;

kawasan berkelah dan adventure game;

Dewan tertutup;

Gerai;

Tandas awam;

Wakaf; Telefon awam;

Tempat makan

Kemudahan pengangkutan awam Tempat Letak Kenderaan

-35 petak kereta bagi 2.0 hek (5 ek) pertama-Tambahan 1 petak kereta / 1500mp

(16,145.8 kp)




36/36



4.11.3(Samb.)


kawasan

Bilangan

Penduduk

Jarak

Perkhidmatan

Kemudahan Sokongan

e. PadangKejiranan

2.0-8.0hek(5-20 ek)

Setiap 3,000orangpenduduk; dan

Setiappertambahan3,000 orangpendudukmemerlukan2.0hek (5.0 ek)

Lingkungan 1.5 km(0.9 batu)

Padang permainan kanak-kanak;

Padang bola;

Gelanggang badminton, tenis, takraw dll; kawasanjogging;

Taman dan perteduhan;

Tempat rehat; Telefon awam;

Tandas; dan

Tempat Letak Kenderaan-35 petak kereta bagi 2.0 hek (5 ek) pertama-Tambahan 1 petak kereta / 1500mp

(16,145.8 kp)



f. PadangPermainan/Laman sukan

0.6-2.0hek(1.5-5 ek)

Setiap 1,000orangpenduduk; dan

Setiappertambahan1,000 orangpendudukmemerlukan0.6hek (1.5ek)

Lingkungan 1km(0.6 batu)

Kawasan teduhan taman;

Kawasan berturap dan berlampu untuk gelanggang sukan dan permainan;

Kawasan permainan kanak-kanak Adventure ground;

Telefon awam

Tempat letak kenderaan-10 petak kereta bagi 0.4 hek (1 ek) pertama-Tambahan 1 petak kereta / 600mp (6458.3 kp) luas tapak selebihnya-Tambahan 30% petak motosikal

g. Lot Permainan 0.2-0.6hek(0.5-1.5 ek)

Setiap 300

orangpenduduk; Setiap

pertambahan300 pendudukmemerlukan0.2hek (0.5ek)

Lingkungan 0.5km

(0.3 batu) Kawasan berumput;

Kawasan berpasir; Tempat berteduh dan tempat duduk;

Alat permainan kanak-kanak

Sumber: Piawaian Perancangan Tanah Lapang dan Rekreasi, JPBD 21/97.

bab 4 kemudahan masyarakat

Documents