tajuk 1 - kemahiran maklumat

KEMAHIRAN KEMAHIRAN MENCARIMENCARI

MAKLUMATMAKLUMAT

Pada Akhir Kuliah, Pelajar Pada Akhir Kuliah, Pelajar Akan Dapat 3 Perkara Asas:Akan Dapat 3 Perkara Asas:

APA ITU MAKLUMATAPA ITU MAKLUMAT APA ITU LITERASI APA ITU LITERASI

MAKLUMATMAKLUMAT APLIKASINYAAPLIKASINYA

APA ITUAPA ITUMAKLUMAT ?MAKLUMAT ?

DEFINISI MAKLUMATDEFINISI MAKLUMAT

KAMUS DEWAN KAMUS DEWAN

Maklumat adalah satu Maklumat adalah satu pengetahuanpengetahuan

KAMUS OXFORD KAMUS OXFORD

Apa yang diketahui seseorang Apa yang diketahui seseorang dan apa ang diberitahu kepada dan apa ang diberitahu kepada seseorang.seseorang.

MAKLUMATMAKLUMAT Data, bahan, Data, bahan,

pengetahuan dan pengetahuan dan kebijaksanaankebijaksanaan

MAKLUMAT MAKLUMAT juga adalah juga adalah data yang tersusun data yang tersusun dalam satu struktur dalam satu struktur

tertentu yang tertentu yang mempunyai maknamempunyai makna

CIRI-CIRI MAKLUMATCIRI-CIRI MAKLUMAT

RELEVANRELEVAN BOLEH DIPERCAYAIBOLEH DIPERCAYAI BOLEH DIFAHAMIBOLEH DIFAHAMI LENGKAPLENGKAP TEPAT PADA MASANYATEPAT PADA MASANYA MENGURANGKAN MENGURANGKAN

KETIDAKPASTIANKETIDAKPASTIAN

BUKAN MAKLUMAT BUKAN MAKLUMAT SEKIRANYA…SEKIRANYA…

Lama/ KetinggalanLama/ Ketinggalan Terlalu BanyakTerlalu Banyak Tidak JelasTidak Jelas Tidak LengkapTidak Lengkap Bukan Dalam Format Bukan Dalam Format

Yang DiperlukanYang Diperlukan

ORGANISASI YANG ORGANISASI YANG MENGURUS MAKLUMATMENGURUS MAKLUMAT

PerpustakaanPerpustakaan ArkibArkib MuziumMuzium Galeri SeniGaleri Seni InternetInternet

APA ITU APA ITU LITERASI LITERASI

MAKLUMAT ?MAKLUMAT ?

KONSEP LITERASI KONSEP LITERASI MAKLUMATMAKLUMAT

Diperkenalkan pada pertengahan Diperkenalkan pada pertengahan tahun 1980an oleh AMERICAN tahun 1980an oleh AMERICAN LIBRARY ASSOCIATION (ALA) LIBRARY ASSOCIATION (ALA)

Di Amerika Syarikat pencarian Di Amerika Syarikat pencarian maklumat dicipta oleh Michael B. maklumat dicipta oleh Michael B. Eisenberg dan Robert Berkowitz Eisenberg dan Robert Berkowitz (1987) yang dinamakan (1987) yang dinamakan Big Six Big Six Skills Skills atau Enam Kemahiran atau Enam Kemahiran UtamaUtama

Definisi Definisi LiterasiLiterasi

Mempunyai Mempunyai pengetahuan yang pengetahuan yang secukupnya untuk secukupnya untuk

menggunakan menggunakan sesuatusesuatu

Literasi MaklumatLiterasi Maklumat adalah adalah

Kebolehan mencari dan Kebolehan mencari dan memperoleh maklumat dalam memperoleh maklumat dalam apa jua formatapa jua format

Menggunakan maklumat Menggunakan maklumat tersebut secara aktif .tersebut secara aktif .

“Information is power, action “Information is power, action is absolute power”is absolute power”.. Anthony Anthony Robins - Robins - The Unlimited PowerThe Unlimited Power

Definasi Literasi Definasi Literasi Maklumat (Information Maklumat (Information

Literacy)Literacy)

“…kemahiran yang “…kemahiran yang diperoleh dari pelbagai diperoleh dari pelbagai sumber dan kebolehan sumber dan kebolehan

mencapai dan mencapai dan menggunakan maklumat menggunakan maklumat

tersebut..” tersebut..” Pat Avann (1985)Pat Avann (1985)

Kebolehan mencapai Kebolehan mencapai (access), menilai (access), menilai

(evaluate) dan mengguna (evaluate) dan mengguna maklumat dari pelbagai maklumat dari pelbagai

sumbersumber

Christina A. Doyle (1992)Christina A. Doyle (1992)

Literasi Maklumat juga Literasi Maklumat juga boleh didefinisikan boleh didefinisikan

sebagai keupayaan untuk sebagai keupayaan untuk

mengeksesmengekses dan dan menilai menilai maklumatmaklumat bagi bagi membuat membuat

pemilihanpemilihan dan dan menyelesaikanmenyelesaikan

permasalahanpermasalahan secara secara efektif.efektif.

Dahulu…Dahulu…

GURU

MuridMurid

Murid

Murid

Murid

Murid

Murid

MuridMurid

Sekarang…Sekarang…

MURID

Murid

PSS

TVPTVP

RadioInternet

Buku

APLIKASI APLIKASI LITERASI MAKLUMATLITERASI MAKLUMAT

Ciri-Ciri Kemahiran Ciri-Ciri Kemahiran MaklumatMaklumat

Mengutamakan:Mengutamakan: Kemahiran perpustakaan, belajar, Kemahiran perpustakaan, belajar,

berkomunikasi dan kemahiran berkomunikasi dan kemahiran hiduphidup

Penggunaan sumber maklumat Penggunaan sumber maklumat bercetak, tidak bercetak dan bercetak, tidak bercetak dan elektronikelektronik

Mementingkan konsep Mementingkan konsep ‘Resource ‘Resource Based Learning’Based Learning’

Kemahiran Maklumat Kemahiran Maklumat merangkumi:merangkumi:

A.A. Kemahiran PerpustakaanKemahiran Perpustakaan kecekapan menggunakan PSS:kecekapan menggunakan PSS:

Lokasi bahanLokasi bahan Sistem katalogSistem katalog Susunan buku, majalah, akhbar dllSusunan buku, majalah, akhbar dll Bahagian buku, glosari, indeks dllBahagian buku, glosari, indeks dll Menggunakan bahan rujukan asasMenggunakan bahan rujukan asas Membuat rujukan dan bibliografiMembuat rujukan dan bibliografi Mengakses dan menggunakan Mengakses dan menggunakan

internetinternet

Kemahiran Maklumat Kemahiran Maklumat merangkumi:merangkumi:

B.B. Kemahiran Belajar Kemahiran Belajar yang terkandung di yang terkandung di dalamnya kemahiran:dalamnya kemahiran:

BerfikirBerfikir MembacaMembaca MendengarMendengar MelihatMelihat Mencatat notaMencatat nota Mengorganisasi dan menyampaikan Mengorganisasi dan menyampaikan

maklumat secara betulmaklumat secara betul Membuat renungan dan rumusanMembuat renungan dan rumusan

Kemahiran Maklumat Kemahiran Maklumat merangkumi:merangkumi:

C.C. Kemahiran Komunikasi iaitu Kemahiran Komunikasi iaitu kemahirankemahiran

BertanyaBertanya MenemuramahMenemuramah Memberi pendapatMemberi pendapat BerbahasBerbahas Memberikan ucapanMemberikan ucapan Menyampaikan laporanMenyampaikan laporan

Kemahiran Maklumat Kemahiran Maklumat merangkumi:merangkumi:

D.D. Kemahiran Hidup yang Kemahiran Hidup yang melibatkan kecekapan:melibatkan kecekapan:

Mengurus masaMengurus masa Mengurus diriMengurus diri Berinteraksi dan etikaBerinteraksi dan etika Pembelajaran sepanjang hayatPembelajaran sepanjang hayat

Model Enam Kemahiran Utama Model Enam Kemahiran Utama ((The Big 6 skills information The Big 6 skills information problem-solving approach to problem-solving approach to library and information skills library and information skills

instruction) – instruction) – cara menyelesaikan cara menyelesaikan masalah yang berkaitan dengan masalah yang berkaitan dengan

kemahiran maklumatkemahiran maklumat

ModelModelMichael Eisenberg & Michael Eisenberg & Bob Berkowitz (1998)Bob Berkowitz (1998)

ENAM KEMAHIRAN UTAMAENAM KEMAHIRAN UTAMA

1. Menentukan

2. Mencari

3. Memilih

4. Menggunakan / Menguruskan

5. Menyampaikan

6. Menilai Kembali

Ringkasan 6 langkah Ringkasan 6 langkah untuk Pelajaruntuk Pelajar

Langkah 1 – MenentukanLangkah 1 – Menentukan

Apa yang perlu saya ketahui secara Apa yang perlu saya ketahui secara tepat?tepat?

Apakah yang sudah saya tahu?Apakah yang sudah saya tahu?

Apakah yang akan saya buat Apakah yang akan saya buat dengan maklumat tersebut?dengan maklumat tersebut?

Ringkasan 6 langkah Ringkasan 6 langkah untuk Pelajaruntuk Pelajar

Langkah 2 - MencariLangkah 2 - Mencari

Di mana saya boleh mendapat Di mana saya boleh mendapat maklumat?maklumat?

Ringkasan 6 langkah Ringkasan 6 langkah untuk Pelajaruntuk Pelajar

Langkah 3 - MenggunaLangkah 3 - Mengguna

Apakah maklumat yang perlu saya Apakah maklumat yang perlu saya ketahui?ketahui?

Ringkasan 6 langkah Ringkasan 6 langkah untuk Pelajaruntuk Pelajar

Langkah 4 - MencatatLangkah 4 - Mencatat

Apakah maklumat yang perlu Apakah maklumat yang perlu saya catatkan?saya catatkan?

Bagaimana memilih dan Bagaimana memilih dan mencatatnya? mencatatnya?

Ringkasan 6 langkah Ringkasan 6 langkah untuk Pelajaruntuk Pelajar

Langkah 5 - MelaporLangkah 5 - Melapor

Apa yang diperlukan untuk Apa yang diperlukan untuk mendapat maklumat secara mendapat maklumat secara sistematis dan sistematis dan mempersembahkannya dengan mempersembahkannya dengan baik? baik?

Ringkasan 6 langkah Ringkasan 6 langkah untuk Pelajaruntuk Pelajar

Langkah 6 - MenilaiLangkah 6 - Menilai

Proses/pembinaanya?Proses/pembinaanya?

Hasil terakhir?Hasil terakhir?Puas hati?Puas hati?

Manusia mengingati: 10% - dibaca 20% - didengari30% - dilihat40% - didengari dan dilihat> 70% - dilakukan

INDIVIDU YANG KAYA INDIVIDU YANG KAYA MAKLUMATMAKLUMAT

Membina ilmuMembina ilmu

BerkomunikasiBerkomunikasi

BerbahasBerbahas

Bertutur dengan lancarBertutur dengan lancar

Membuat bandinganMembuat bandingan

MeramalMeramal

Berfikir secara kritikalBerfikir secara kritikal

Memberi pelbagai contohMemberi pelbagai contoh

INDIVIDU YANG KAYA INDIVIDU YANG KAYA MAKLUMATMAKLUMAT

Memberi contoh terkiniMemberi contoh terkiniMembuat keputusanMembuat keputusanMenjadi bebasMenjadi bebasBerani bercakapBerani bercakapBerani menghadapi apa-apa situasi, Berani menghadapi apa-apa situasi, topik dan krisistopik dan krisisPercaya diri sendiriPercaya diri sendiriTidak hipokritTidak hipokritBerfikiran terbukaBerfikiran terbuka

KOMPONEN MODEL LITERASI KOMPONEN MODEL LITERASI MAKLUMATMAKLUMAT

Proses pemikiran pencari Proses pemikiran pencari maklumat: maklumat: kenapa maklumat kenapa maklumat diperlukan?diperlukan?

Proses penyelidikan: Proses penyelidikan: menentukan menentukan keperluan maklumat keperluan maklumat

Strategi pencarian: Strategi pencarian: kaedah yang kaedah yang akan digunakan untuk mendapat akan digunakan untuk mendapat maklumat.maklumat.

KOMPONEN KOMPONEN KEMAHIRANKEMAHIRAN

Kitaran maklumat: penghasilan, Kitaran maklumat: penghasilan, penyebaran, perolehan, pemerosesan, penyebaran, perolehan, pemerosesan, penyimpanan dan penggunaan.penyimpanan dan penggunaan.

Penilaian maklumat: kewibawaan, Penilaian maklumat: kewibawaan, kesahihan, kejituan, kesesuaian.kesahihan, kejituan, kesesuaian.

Menganalisis & mengsintesis maklumatMenganalisis & mengsintesis maklumat

Pengolahan dan penyampaian maklumatPengolahan dan penyampaian maklumat

ELEMEN DALAM BUDAYA KEMAHIRAN ELEMEN DALAM BUDAYA KEMAHIRAN MAKLUMATMAKLUMAT

o

inovatif

organisasi

bercetak

Sumber elektronik

individu Budayamaklumat

keusahawan kreatif

KESIMPULANKESIMPULAN““Dalam organisasi sekarang, Dalam organisasi sekarang,

setiap daripada kita perlu setiap daripada kita perlu bertanggungjawab bertanggungjawab

memperoleh maklumat kerana memperoleh maklumat kerana maklumat adalah peralatan maklumat adalah peralatan

utama bagi melakukan segala-utama bagi melakukan segala-galanya. Namun yang lebih galanya. Namun yang lebih

penting lagi adalah kita perlu penting lagi adalah kita perlu tahu menggunakan tahu menggunakan

maklumat… tetapi sangat maklumat… tetapi sangat sedikit antara kita yang celik sedikit antara kita yang celik

maklumat.”maklumat.” -Peter -Peter

Drucker-Drucker-

Sekian..Sekian..