7/17/2019 Al

http://slidepdf.com/reader/full/al563db8a8550346aa9a95b5be 1/3

 Al-Farabi

Digelar Aristotle kedua.Tulisan ahli falsafah Yunani seperti Plato dan Aristotlemempunyai pengaruh yang besar terhadap pemikiran ahli

falsafah Islam. Salah seorang ahli falsafah Islam yang

terpengaruh dengan pemikiran kedua tokoh tersebut ialahAl-Farabi.Nama sebenarnya Abu Nasr Muhammad Ibnu Muhammad Ibnu

Tarkhan Ibnu Uzlaq Al Farabi. Beliau lahir pada tahun 874M!"#$% di Trans&'ia yan( terletak dalam )ilayah )asi* di Turki.

Bapanya merupakan se&ran( an((&ta tentera yan( miskin tetapisemua itu tidak men(halan(nya daripada mendapat pendidikan di

Ba(hdad. Beliau telah mempela*ari bahasa Arab di ba+ah pimpinan Ali Abu Bakr

Muhammad ibn al,-ariy. 

-elepas beberapa +aktu beliau berpindah ke /amsyik sebelum meneruskan

per*alanannya ke $alab. -emasa di sana beliau telah berkhidmat di istana -ai0 al,

/aulah den(an (a*i empat dirham sehari. $al ini menyebabkan dia hidup dalamkeadaan yan( serba kekuran(an. 

Al,Farabi terdidik den(an si0at qanaah men*adikan beliau se&ran( yan( amatsederhana tidak (ilakan harta dan 1intakan dunia. Beliau lebih menumpukan

perhatian untuk men1ari ilmu daripada mendapatkan kekayaan dunia+i. -ebab itulahAl,Farabi hidup dalam keadaan yan( miskin sehin((a beliau men(hembuskan na0as

yan( terakhir pada tahun 23#M 2$%. 

)alaupun Al,Farabi merupakan se&ran( yan( zuhud tetapi beliau bukan se&ran( ahlisu0i. Beliau merupakan se&ran( ilmu+an yan( 1ukup terkenal pada zamannya. /ia

berkemampuan men(uasai pelba(ai bahasa. 

-elain itu dia *u(a merupakan se&ran( pemuzik yan( handal. 5a(u yan( dihasilkanmenin((alkan kesan se1ara lan(sun( kepada penden(arnya. -elain mempunyai

kemampuan untuk bermain muzik beliau *u(a telah men1ipta satu *enis alat muzikyan( dikenali seba(ai (ambus.

 6emampuan Al,Farabi bukan sekadar itu malah beliau *u(a memiliki ilmu

pen(etahuan yan( mendalam dalam bidan( perubatan sains matematik danse*arah. Namun keterampilannya seba(ai se&ran( ilmu+an yan( terulun( lebih

dalam bidan( 0alsa0ah. Bahkan kehebatannya dalam bidan( ini men(atasi ahli0alsa0ah Islam yan( lain seperti Al,6indi dan Ibnu usyd.

 

/alam membi1arakan te&ri p&litiknya beliau berpendapat baha+a akal dan +ahyuadalah satu hakikat yan( padu. -ebaran( per1ubaan dan usaha untuk memisahkan

kedua,dua elemen tersebut akan melahirkan sebuah ne(ara yan( pin1an( serta

masyarakat yan( ka1au,bilau. leh itu akal dan +ahyu perlu di*adikan seba(ai dasarkepada pembinaan sebuah ne(ara yan( kuat stabil serta makmur.

 Al,Farabi banyak men(ka*i men(enai 0alsa0ah dan te&ri -&1rates 9lat& dan Arist&tle

dalam usahanya untuk men(hasilkan te&ri serta k&nsep men(enai kebaha(iaan.Maka tidak hairanlah Al,Farabi dikenali seba(ai &ran( yan( palin( memahami

0alsa0ah Arist&tle. /ia *u(a merupakan se&ran( yan( tera+al menulis men(enai ilmul&(ik :unani se1ara teratur dalam bahasa Arab.

7/17/2019 Al

http://slidepdf.com/reader/full/al563db8a8550346aa9a95b5be 2/3

 Meskipun pemikiran 0alsa0ahnya banyak dipen(aruhi &leh 0alsa0ah :unani tetapi

beliau menentan( pendapat 9lat& yan( men(an*urkan k&nsep pemisahan dalamkehidupan manusia.

 Menurut Al,Farabi se&ran( ahli 0alsa0ah tidak seharusnya memisahkan dirinya

daripada sains dan p&litlk. -ebaliknya perlu men(uasai kedua,duanya untuk men*adise&ran( ahli 0alsa0ah yan( sempurna. 

Tanpa sains se&ran( ahli 0alsa0ah tidak mempunyai 1ukup peralatan untuk

dieksp&litasikan untuk kepentin(an &ran( lain. ;usteru se&ran( ahli 0alsa0ah yan(tulen tidak akan merasai sebaran( perbezaan di antaranya den(an pemerintah yan(

tertin((i kerana keduanya merupakan k&mp&nen yan( salin( len(kap melen(kapi./alam hal ini beliau men1adan(kan a(ar di+u*udkan sebuah ne(ara keba*ikan yan(

diketuai &leh ahli 0alsa0ah. 

9andan(an 0alsa0ahnya yan( kritikal telah meletakkannya sebaris den(an ahli0alsa0ah :unani yan( lain. /alam kalan(an ahli 0alsa0ah Islam beliau *u(a dikenali

seba(ai Arist&tle kedua. Ba(i Al,Farabi ilmu se(ala,(alanya dan para ilmu+an harus

diletakkan pada kedudukan yan( tertin((i dalam pemerintahan sesebuah ne(ara. 9andan(an Al,Farabi ini sebenarnya mempunyai persamaan den(an 0alsa0ah dan

a*aran <&n0u1ius yan( meletakkan (&l&n(an ilmu+an pada tin(kat hierarki yan(tertin((i di dalam sistem s&sial sesebuah ne(ara.

 /i sampin( itu Al,Farabi *u(a men(emukakan banyak pandan(an yan( mendahului

zamannya. Antaranya beliau menyatakan baha+a keadilan itu merupakan si0atsemula *adi manusia manakala pertarun(an yan( berlaku antara manusia

merupakan (e*ala si0at semula *adi tersebut. 

9emikiran idea dan pandan(an Al,Farabi men(enai 0alsa0ah p&litik terkandun(

dalam karyanya yan( ber*udul =Madinah al,Fadhilah=. 9erbi1araan men(enai ilmu0alsa0ah zaman :unani dan 0alsa0ah 9lat& serta Arist&tle telah disentuhnya dalam

karya = Ihsa> al,Ulum= dan =6itab al,;am=. 

Terdapat dua buku tidak dapat disiapkan &leh Al,Farabi di zamannya. Buku,buku ituialah =6un1i Ilmu= yan( disiapkan &leh anak muridnya yan( bernama Muhammad Al

6ha+arismi pada tahun 27"M dan =Fihrist Al,Ulum= yan( diselesaikan &leh Ibnu Al,

Nadim pada tahun 288M. 

Al,Farabi *u(a telah men(hasilkan sebuah buku yan( men(andun(i pen(a*aran dante&ri muzik Islam yan( diberikan *udul =Al,Musiqa= dan dian((ap seba(ai sebuah

buku yan( terpentin( dalam bidan( berkenaan. 

-eba(ai see&ran( ilmu+an yan( tulen Al,Farabi turut memperlihatkanke1enderun(annya men(hasilkan beberapa ka*ian dalam bidan( perubatan.

)alaupun ka*iannya dalam bidan( ini tidak men*adikannya masyhur tetapipandan(annya telah memberikan sumban(an yan( 1ukup bermakna terhadap

perkemban(an ilmu perubatan di zamannya. 

-alah satu pandan(annya yan( menarik ialah men(enai betapa *antun( adalah lebihpentin( berbandin( &tak dalam kehidupan manusia. Ini disebabkan *antun(

memberikan kehan(atan kepada tubuh sedan(kan &tak hanya menyelaraskan

7/17/2019 Al

http://slidepdf.com/reader/full/al563db8a8550346aa9a95b5be 3/3

kehan(atan itu menurut keperluan an((&ta tubuh badan. 

-esun((uhnya Al,Farabi merupakan se&ran( t&k&h 0alsa0ah yan( serba b&leh.Banyak daripada pemikirannya masih rele?an den(an perkemban(an dan kehidupan

manusia hari ini. -ementelahan itu pemikirannya men(enai p&litik dan ne(arabanyak dika*i serta dibi1arakan di perin(kat uni?ersiti ba(i men1ari penyelesaian dan

sintesis terhadap se(ala kemelut yan( berlaku pada hari ini.