Penggunaan Rumus Dalam Tatabahasa

d

Frasa Kerja Tak Transitif (FKTT)KKTT -+ KSKKTTber-...-kan -+ KN

KKTT (kata kerja tak transitif)

balik ke kampungbalik kampungpergi ke sekolahpergi sekolahberdasarkan perkara ituberdasarkan kepada perkara ituberpandukan arahannyaberpandukan pada arahannyaberbekalkan maklumatberbekalkan dengan maklumat

a

a

a

a

a

a

a

a

a

a

Frasa Kerja Transitif (FKT) a

a

a

a

a

a

a

a

a

a

menendang bola itumenendang akan bola itumenyatakan perkara itumenyatakan tentang perkara itumeningkatkan pencapaian lagimeningkatkan lagi pencapaianmemahami perkara itumemahami akan perkara itumenulis karangan itu semulamenulis semula karangan itu.

KKT -+ KN

KKT (kata kerja transitif)

Hukum D-MD * DiterangkanM * Menerangkan

Restoran MohideenMohideen Restoransos tomatotomato sosbas ekspresekspres bas

. sebuah rumah" sebuah kereta. sebuah impian. sebuah cita-cita. sebuah kenangan. sebuah harapan

Kata Sendi Nama"dari" dan "daripada,'. dari -+ ATM(A-Arah, T-Tempat, M-Masa). daripada -+ KABOS(K.Keanggotaan, A-Abstrak,B-Benda, O-Organisasi atauOrang, 5-Sumber)

Frasa Sendi NamaK5 --r KN1 kata sendi mesti diikuti oleh

kata nama2 kata sendi nama tidak boleh

hadir secara berturutan

7 i Frasa Sendi Nama Berpasangan. dari..,ke.... daripada...kepada.... sejak...hingga.... antara...dengan.... dari...hingga,,.

Frasa Sendi Nama Gabungan. di...dan di.... ke...dan ke...

. di depan dan di belakang. di depan dan belakang. ke kiri dan ke kanan. ke kiri dan kanan

Penjodoh Bilanganbuah -+ KN konkrit (,/)buah -r KN abstrak (,x)

a

a

a

a

I

a

a

a

a

a

:a

o

a

a

a

a

. dari Eropah

. daripada Eropah. daripada benang

. dari benang

. dari utara

. daripada kekuatan. dari pagi

. daripada getah

oleh sebaboleh keranaselain daripada ituselain itudemi untuk negarademi negarasejak dari hari itusejak hari itu

dari masa ke masadari semasa ke semasadari masa ke semasadari semasa ke masadaripada seorang kepadadaripada seorang kepadasejak dahulu hingga kiniantara ayam dengan itikdari atas hingga bawah

seorangorang

.ii:*,Jj,hgfi uiAIn u.t;i;h,,ii i*i,i; ',.;----l'-'-1ffi8i.'L:,1:;lirrl;,ii-' Afito*iti:.i+;.,r',.,':,;1::,,:i, ri:

I Frasa Adjektifo amat/sangat/sungguh boleh

diikuti kata penguat sekali. ter- (yang bermaksud paling)

dan paling tidak bolehdiikuti kata penguat sekali

. amat pandai sekali

" sangat pandai sekali '

o sungguh pandai.sekali. paling pandai sekalir paling pandai. pandai sekali. terpandai sekali '

. pandai sekali

10 Hukum Aneksi PersonaKGNDl & 2 -+ KK Pasif tanpa

' awalan

KGND (kata ganti nama diri)

. telah saya jawab

. saya telah jawab

. kamu telah jawab

. telah kamu jawab

. telah dijawab oleh kita

. telah kita jawab

11 Frasa Kerja Pasif 'Diri Pertamadan Kedua (FKPD1 & 2)

. saya baca

.' awak baca

. dibaca oleh saya

. terbaca oleh saya

12 Frasa Kerja Pasif Diri Ketiga(FKPD3)

KKP3 -r oleh + FN

. dinaiki oleh mereka

. mereka naiki

. dibuat oleh Ali

. Ali buat

13 Apitan "men-...-i" dan"men-...-kan" dengan dua objekCara 1

. apitan men-...-kan mestilahdiikuti oleh objek tidakbernyawa (OTB)

. apitan men-...-i mestilah diikutioleh objek bernyawa (OB)

Cara 2. bagi men-...-i, objek tidak

bergerak, subjek bergerak. bagi men-...-kan, objek

bergerak, subjek tidakbergerak

menghadiahi Siti buku.menghadiahkan Siti bukumenghadiahkan buku kepada Sitimenghadiahi buku kepada SitiSiti dihadiahi oleh ... bukubuku dihadiahkan oleh ... kepada Siti

membekali ru*ajwa gulamembekalkan gula kepada Najwamembekalkan Najwa gulamembekali gula kepada Najwamenghidangi tetamu kuihmenghidangkan kuih kepada tetamumenghidangkan tetamu kuihmenghidangi kuih kepada tetamu

14 Awalan "me-" dan apitan"me-...-kan" dengan dua objek. awalan men- mestilah diikuti

oleh objek tidak bernyawa(OTB)

. apitan men-...-kan mestilahdiikuti oleh objek bernyawa(oB)

. membuat kopi untuk Siti

. membuatkan kopi untuk Siti

. membuatkan Siti kopi

. membuat Siti kopi .

. kopi dibuat oleh Aini untuk Siti

. Siti dibuatkan oleh Aini kopi

. mengambil buku untuk Ali

. mengambilkan Ali buku

. mengambilkan buku untuk Ali

itqi fi'rgii,tlqd$.t-6;!,,15 Apitan "di-...-kan" dan

awalan "di-"KN *+ di'...-kan (subjek bernyawa)KN -+ di- (subjek tidak bernyawa)

. Johan dibelikan baju

. Johan dibeli baju

. Baju dibeli oleh Johan

. Baju dibelikan'oleh Johan

16 Kata Bilangan Pecahankata bilangan pecahanmestilah menggunakan katasendi nama daripada.

. setengah kuih itu

. setengah daripada kuih itu

. sepertiga guli

. sepertiga daripada guli

. sebahagian harta

. sebahagian daripada harta

17 Frasa Nama Jamak (FNJ)

KBJ.-r KNT

KBJ - kata bilangan jamakKNT - kata nama tunggal

o jamak -.-l jamak. jamak -+ tunggal. tunggal -+ jamak. banyak pokok-pokok kelapa'. banyak pokok kelapa. pokok-pokok kelapa

18 Kata Pemeri. ialah -+ FN. adalah -i FA atau FS

Peringatan:adalah tidak boleh hadir didepan frasa kerja

. ialah pihak kerajaan

. ialah pengetua sekolah

. adalah sukar

. adalah benar

. adalah untuk

. adalah dimaklurrrkan

. adalah merupakan

. adalah bergantung

Frasa Kerja Gabungan a memajukan dan meningkatkanmemaju dan meningkatkanmelebarkan dan mendalamkanmelebar dan mendalamkan

19

a

a

a

20 Awalan "rnemper-" dan kataadjektif. kata adjektif hanya

bergabung dengan awalan"memper-" dan bukan apitan" memper-...-kan "

memperdalammemperdalamkanmemperbesarrnemperbesarkanmemperluasmemperluaskanmempercantikmempercantikkan

21 Kata Ganda. kata ganda separa

berimbuhan yang bermaksudsaling tidak perlu dibubuhperkataan "saling"

. kata nama yang tidak dapatdibilang tidak bolehdigandakan

. saling tolong-menolong

. tolong-menolong

. saling menolong

. saling hormat-menghormati

. saling menghormatii aSap-asap

" udara-t,dara. alr-atr

4

Faez dengan peruh yakin melalgkah ke dewan peperiksaan berbekalkan doaABtr-

i b u nya. Iala_kselehan..:D

Puan Aishah meny,ur-u.h pelajarnya memasukkan te.lgr putih itu ke dalam a.dunanABc

biskut. Tiada k,esalahan.D.

a_bh -Sehcb telah lbma ticial< bersua, mereka bertukar-tukar pelbagai cerita_ceritaABcmenarik daiam pertemuan itu. Tiada kesalahan.

D

Wang yang saya iumpai icetika balik dari sekolah akan saya serahkan keABC

pihak polis. Tiada kesalahanD

Per"hiirahan belia ke bandar-bandarA

keluarga mereka. Tiada kesalahan.D

telah dapat meningka]| tarafB

Kemalangan jalan raya yang membabitkan motosikal mencatat peratusan yangAB

paling tinggi sekali berbanding dengan bas dan kereta. Tiada kesalahan.

Puan Lina dijahitkan dua pasang baju kurungA

hari raya yang akan datang. Tiada kesalahan.

Kain sutera bati.kA

Tiada kesalahan.D

buatan tanganEropah.

Asap-asaB hitam yang keluar berkepul-kepul dari ekzos lori mencgnrari alamA -r r B

vr\cvJ rull lllt

csekitar. fiada kesalahan

-%

{ nnat tlnn s'^ia itu berada di sisi ibunya hingga ke saat terakhir. frae*esaianan.ABCD

..','%

Encik Osnran selalu

menampung belanja

men0irimkanA

persekolaha.n

c

andknya wang peda setiapB

anaknya itu.. Tiada kesalahan,D

akhir bulan bagi

Ali memusingkan badannya ke kirr dan k.e kana.n ketika bersenam.A ke kiri kanan C ke kiri dan kananB kiri dan ke kanan n t.^ t.i-? r ,D ke kiri dan ke kanan

:ilTin resah saya cuba selindungkan dengan tersenyum ketika menghadiri tenru

A cuba saya menyelindungkanB saya cuba menyelindrngk.nC cuba saya selindungkanD saya cuba selindungkan

6

Dalam perjalarran pulang, Encik Jamal mernb-eli goreng keledek dari gerai MakEsa h.A .membeli keledek goreng dariB membeli goreng keledek daripadaC membeli keledek goi'eng daripadaD membeli goreng keledek dari

Yanq tulrut ha.dir dalam majlis itu ialah PengdrahA Yang turut hadir dalam majlis itu adalahB Yang furut menghadiri ke majlis itu ialahC Yang turut menghadiri majlis itu adalahD Yang tuiut hadir cjalam majlis itu ialah

Pelajaran Negeri.

Mak Cik Minrah sekeluarga pulang ke kampung sejak darj seminggu y-ang laluuntuk berjumpa dengan saudara-mara mereka.A pada seminggu yang laluB daripada seminggu yang laluC sejak seminggu yang laluD sejak dari seminggu yang lalu

Daripada sehari ke sehari, Encik Strarif menantinegara dengan sabar.A dari hari ke sehariE daripada sehari ke hariC dari sehari ke sehariD daripada sehari ke sehari

kepulangan anaknya dari luar

Pembangunan negara kita hendaklah bbrteras Rukun NegarA.A berteraskan kepada Rukun NegaraB berteraskan pada Rukun NegaraC berteraskan Rukun NegaraD berteras Rukun Negara

"l

"Akan saya tonton pertandingan itu pada malam ini," beritahu Yusof kepadarakannya.A Akan ditonton oleh saya pertandingan ituB Akan ditonton pertandingan itu oleh sayaC Akan saya menonton pertandingan ituD , Akan saya tonton pertandingan itu

Banyak pepohon_kelapa yang sudah tua itu ditebang untuk mengeiakkansebarang kejadiah yang tidak diingini berlaku.A banyak pohon-pohon kelapaB pohon-pohoh kelapaC pepohon-pepohon kelapaD banyak pepohon kelapa

Sebahagign daripada harta-harta pusaka itu disurnbangkan kepada anak-aqakyatim.A sebahagian hartaB sebahagian dari hartaC sebahagian daripada hartaD sebahagian daripada harta-harta

I Alrnari yang usang itu dipenuhi majalah-majalah lama.ll Ayam kari yang dijual di Restoran Pelita mendapat sarnbutan yang amat

menggalakkan daripada para pelanggan.lll Sejak bersara daripada perkhidmatan tentera, Pak Jamil mendamar di hutan

untuk mengisi masa lapang.lV Setiap hari, Nor Afiqah berkayuh basikal sejauh lima kilometer ke sekolahnya.A I dan ll sahajaB lll dan lV sahajaC l, lll, dan lV sahajaD ll, lll, dan lV sahaja

' n:#itTn ffff.$:Xi:,,?r*ru Kerajaan Neseri yans ,.,..*r, cantik itu terah

" lil::'r:r?::n' api itu kelihatan sunssuh indah pada.maram sambutan Harilll umar meminjam buku cerita yang baharu itu kepada kawannya.tu

,[:r' baru sahaja tiba t" prirt peranginan yung terkenar di purau Langkawi

A I dan ll sahajaB I dan ilt sahajaC ll dan lV sahajaD lll dan lV sahaja

' Ah Leong terbaring keretihan.seterah pu.lang daripada menjaja aiskrim.ll Encik A'shad memJsukr ;;;; itu ke dj;; p".t] surat di pejabat pos.

:]: iJr: i:';:.i:?xl-'"" o"^ g- r apa -apa va ne .d

ica kapk J;';i; sar ma hlv warna kain itu terai ruput kerana acap kari dibasuh oreh Rashidah.I I 9.n il sahaja r--! 're'

B I dan ilt sahajaC ll dan lV sahaiaD lll dan tV sahaja

kerana

1

[D