PERSEPSI KAKITANGAN UNIT PEMBANGUNAN MAJLIS AGAMA ISLAM ADAT DAN ISTIADAT MELAYU KELANTAN TERHADAP

PENGAGIHAN ZAKAT

TENGKU NORAINI BINTI TENGKU HASSAN

Fakulti Pendidikan Universiti Teknologi Malaysia

PSZ 19: 16 (Pind. 1/97)

UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

BORANG PENGESAHAN STATUS TESIS♦

JUDUL : PERSEPSI KAKITANGAN UNIT PEMBANGUNAN MAJLIS AGAMA

ISLAM DAN ADAT ISTIADAT MELAYU KELANTAN TERHADAP PENGAGIHAN ZAKAT

SESI PENGAJIAN : 2010/2011

Saya TENGKU NORAINI BINTI TENGKU HASSAN

(HURUF BESAR)

mengaku membenarkan tesis (PSM / Sarjana / Doktor Falsafah) * ini disimpan di Perpustakaan Universiti Teknologi Malaysia dengan syarat-syarat kegunaan seperti berikut : 1. Tesis adalah hakmilik Universiti Teknologi Malaysia. 2. Perpustakaan Universiti Teknologi Malaysia dibenarkan membuat salinan untuk tujuan pengajian sahaja. 3. Perpustakaan dibenarkan membuat salinan tesis ini sebagai bahan pertukaran antara institusi pengajian tinggi. 4. ** Sila tandakan ( √ )

SULIT (Mengandungi maklumat yang berdarjah keselamatan atau kepentingan Malaysia seperti yang termaktub di dalam AKTA RAHSIA RASMI 1972)

TERHAD (Mengandungi maklumat TERHAD yang telah ditentukan

oleh organisasi/badan di mana penyelidikan dijalankan) TIDAK TERHAD Disahkan oleh

(TANDATANGAN PENYELIA)

Alamat Tetap: LOT 1986 A, DR. BUERAH BINTI TUNGGAK KAMPUNG WAKAF TANJUNG, Nama Penyelia HILIR SERING, 16150 KOTA BHARU, KELANTAN DARUL NAIM. TEL : 013-7025346 Tarikh: 16 MEI 2011 Tarikh: 16 MEI 2011

CATATAN : * Potong yang mana tidak berkenaan.

** Jika tesis ini SULIT atau TERHAD, sila lampirkan surat daripada pihak berkuasa/organisasi berkenaan dengan menyatakan sekali sebab dan tempoh tesis ini perlu dikelaskan sebagai SULIT atau TERHAD.

♦ Tesis dimaksudkan sebagai tesis bagi Ijazah Doktor Falsafah dan Sarjana secara penyelidikan, atau disertasi bagi pengajian secara kerja kursus dan penyelidikan, atau Laporan Projek Sarjana Muda (PSM)

√

PENGESAHAN PENYELIA

“ Saya akui bahawa saya telah membaca karya ini dan pada pandangan saya karya ini

adalah memadai dari segi skop dan kualiti untuk tujuan penganugerahan

Ijazah Sarjana Muda Sains Serta Pendidikan (Pengajian Islam) ”.

Tandatangan : ............................................................

Nama Penyelia : DR. BUERAH BINTI TUNGGAK

Tarikh : 16 MEI 2011

 

 

 

 

 

PERSEPSI KAKITANGAN UNIT PEMBANGUNAN MAJLIS AGAMA ISLAM ADAT

DAN ISTIADAT MELAYU KELANTAN TERHADAP PENGAGIHAN ZAKAT

TENGKU NORAINI BINTI TENGKU HASSAN

Laporan projek ini dikemukakan sebagai memenuhi

sebahagian daripada syarat penganugerahan

Ijazah Sarjana Muda Sains serta Pendidikan

(Pengajian Islam)

Fakulti Pendidikan

Universiti Teknologi Malaysia

MEI 2011

ii  

 

“ Saya akui bahawa karya ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan

ringkasan yang setiap satunya telah saya jelaskan sumbernya ”.

Tandatangan : ...............................................................

Nama Penulis : TENGKU NORAINI BINTI TENGKU HASSAN

Tarikh : 16 MEI 2011

 

 

 

 

 

       

iii

Dedikasi

Tuhanku Setinggi-Tinggi Kesyukuran Ku Panjatkan PadaMu

Ku Syukuri Atas Setiap AnugerahMu Yang Tidak Ternilai

Hanya KepadaMu Aku Berserah Dan Memohon Pertolongan

Nabi Muhammad Al-quran dan as-sunnah menjadi peganganku..

Ayah & Ibu Tengku Hassan bin Tengku Daud & Nik Som bt Nik Wail

Terima kasih di atas pengorbanan kalian yang amat bernilai buat anakmu ini

Bersabar dengan karenahku…

Kalian teramat kucintai dan kurindui…

Selama-lamanya…

Adik-beradikku… Tengku Hashim & Tengku Hazani

Tengku Azmi & Tengku Hasliza Tengku Abd Aziz, Tengku Muhammad Faris & Tengku Muhammad Faiz

Terima kasih atas bimbingan &dorongan kalian…

Kalian pembakar semangatku …

Anak-anak saudaraku… Tengku Alyaa Husna, Tengku Nur Aqilah,

Tengku Muhammad Alif & Tengku Afif Mukri Ketahuilah kalian kejayaan tidak datang bergolek…

Ia memerlukan usaha yang gigih & hati yang cekal…

Semoga kalian menjadi insan berguna kelak…amin….

Pensyarah Dan Pendidikku… Khasnya DR.Buerah

Terima Kasih Di Atas Ilmu dan didikan Yang Diberikan…

Jasa kalian teramat bernilai pada diriku…

Barakallahu fikum…

Teristimewa buat 4SPI 2007-2011…

Terima kasih atas segala pertolongan dan pengorbanan kalian…

Sahabat-sahabat seperjuanganku….

Kerana Ilmu Kita Bertemu, Kerana Perkenalan Persahabatan Terjalin

Semoga Persahabatn Kita Berkekalan Dan Mewangi Selamanya

Semoga Kejayaan Milik Kita Bersama…

Terima kasih atas segalanya……

iv

PENGHARGAAN

Segala puji bagi Allah, selawat dan salam keatas junjungan Rasulullah s.a.w, ahli

keluarga Baginda, para sahabat, tabi’-tabi’in serta seluruh umat Islam sekalian. Ribuan

kesyukuran di panjatkan kehadrat Ilahi kerana dengan limpah kurnia dan izin-Nya,

laporan Projek Sarjana Muda (PSM) ini dapat disiapkan dengan sempurna. Setinggi

penghargaan dan terima kasih yang tidak terhingga buat penyelia yang di segani, Dr.

Buerah Bt Tunggak di atas segala nasihat, dorongan dan bimbingan serta tunjuk ajar

yang telah diberikan di sepanjang proses menyiapkan laporan PSM ini.

Jutaan terima kasih juga buat pensyarah-pensyarah Fakulti Tamadun Islam (FTI)

di atas tunujuk ajar yang diberikan dalam membantu melengkapkan lagi laporan ini.

Terima kasih juga kepada kakitangan Fakulti Pendidikan, UTM, Perpustakaan Sultanah

Zanariah, Perpustakaan Majlis Agama Islam Kelantan (PMAIK) di atas segala bantuan

maklumat yang diberikan.

Terima kasih kepada Puan Asma binti Mat Salleh Penolong Pegawai Urusan

Sumber Unit Agihan Zakat yang telah memberikan kerjasama yang baik sepanjang

proses temubual. Buat sahabat-sahabat tahun akhir Sarjana Muda Sains Serta Pendidikan

(Pengajian Islam) sesi 2010/2011, terima kasih kerana memberikan sokongan dalam

usaha menyiapkan projek ini.

Akhir kalam, kepada semua individu yang terlibat secara langsung atau tidak

langsung, terima kasih di ucapkan. Semoga Allah melipatgandakan pahala amalan kalian

seterusnya di kurniakan kejayaan di dunia dan di akhirat, amin.

v

ABSTRAK

Kajian ini bertujuan untuk meninjau persepsi Kakitangan Unit Pembangunan

terhadap pengagihan zakat di Majlis Agama Islam adat dan istiadat Melayu Kelantan

(MAIK). Seramai 20 orang kakitangan unit pembangunan Majlis Agama Islam dan Adat

Istiadat Melayu Kelantan (MAIK) dipilih untuk menjadi responden dalam kajian ini.

Soal selidik telah dibahagikan kepada empat bahagian. Bahagian A mengandungi latar

belakang responden, bahagian B mengetahui kefahaman umum tentang kewajipan zakat,

bahagian C mengkaji tentang bentuk pengagihan zakat terhadap asnaf dan bahagian D

aliran pengagihan zakat mengikut keutamaan. Setiap item soal selidik adalah dinilai

berdasarkan skala Likert lima peringkat. Data yang terkumpul dianalisis menggunakan

perisian Statistical Package for Social Science for Windows version 15.0 secara

deskriptif untuk mendapatkan nilai kekerapan, peratusan dan min bagi setiap item yang

digunakan. Keputusan kajian rintis menunjukkan nilai Cronbach’s Alpha α = 0.874.

Secara keseluruhannya hasil kajian menunjukkan responden memberikan persepsi yang

positif terhadap aspek yang dikaji iaitu kefahaman umum tentang kewajipan zakat

adalah tinggi dengan nilai min 4.45 dan persepsi mereka tentang bentuk pengagihan

zakat terhadap asnaf mencatatkan min iaitu 4.35. Manakala persepsi responden terhadap

aliran pengagihan zakat mengikut keutamaan adalah dengan nilai min 4.21. Sebagai

maklum balas kepada kajian yang dijalankan, penyelidik mengemukakan beberapa

cadangan untuk meningkatkan lagi kaedah pengagihan dan langkah-langkah yang perlu

dilakukan. Kajian lanjutan juga turut dicadangkan untuk penyelidikan pada masa akan

datang.

vi

ABSTRACT

The purpose of this study is to determine the perceptions of Staff Development

Unit on the distribution of zakat in Islamic Religious Council of Malay customs and

traditions of Kelantan (MAIK). 20 respondents from the development units of the

Islamic Religious Council and Malay Customs Kelantan (MAIK) were chosen for this

study. The questionnaire was divided into four parts. Part A consisted of respondents’

background whereas Part B aimed to gain the general understanding of the duties of

zakat. Part C was developed to investigate the distribution of alms to the recipients while

Part B intended to find out the distribution of zakat based on the priority. Each item of

the questionnaire was evaluated based on five-level Likert scale. The collected data were

analyzed descriptively to obtain the frequency, percentage and mean for each item by

using Statistical Package for Social Science for Windows version 15.0 software. Results

from the pilot study showed that Cronbach's alpha was α = 0.874. The overall results

showed that the respondents have positive perceptions towards the studied aspects which

have high mean of 4.45 for public understanding about the duty of zakat and 4.35 for

their perceptions regarding the recipients of zakat distribution. Meanwhile, the

respondents' perceptions towards the flow of the zakat distribution based on priority

have a mean value of 4.21. In response to the study, the researcher suggested several

recommendations to improve the distribution methods and actions that need to be done.

Suggestions for further research were also provided in this study.

vii

ISI KANDUNGAN

BAB PERKARA HALAMAN

PENGESAHAN STATUS TESIS

PENGESAHAN PENYELIA

JUDUL i

PENGAKUAN ii

DEDIKASI iii

PENGHARGAAN iv

ABSTRAK v

ABSTRACT vi

ISI KANDUNGAN vii

SENARAI JADUAL xiii

SENARAI SINGKATAN xvi

SENARAI AYAT AL-QURAN DAN AL-HADIS xviii

SENARAI SIMBOL xx

SENARAI LAMPIRAN xxi

BAB 1 PENDAHULUAN

1.1 Pengenalan 1

1.2 Latar Belakang masalah 3

1.3 Pernyataan masalah 3

1.4 Objektif kajian 4

1.5 Persoalan kajian 5

1.6 Kepentingan kajian 5

viii

1.7 Skop kajian 6

1.8 Definisi istilah 7

1.8.1 Persepsi 7

1.8.2 Pengagihan 7

1.8.3 Pembangunan 7

1.9 Kesimpulan 8

BAB 2 SOROTAN KAJIAN

2.1 Pengenalan 9

2.2 MAIK

2.2.1 Pengenalan MAIK 10

2.2.2 Bidang kuasa MAIK 10

2.2.3 Organisasi pentadbiran MAIK 12

2.2.4 Struktur organisasi 12

2.3 Pengertian dan konsep zakat dalam Islam 13

2.4 Kefahaman Umum Tentang Kewajipan Zakat 14

2.5 Pelaksanaan zakat dalam Islam 16

2.5.1 Zakat Fitrah 16

2.5.2 Zakat Harta (amwal) 18

2.6 Syarat-syarat amil dan perananya 19

2.7 Jenis-jenis harta yang wajib di keluarkan zakat 20

2.7.1 Naqdaan (matawang) 21

2.7.2 Binatang ternakan 21

2.7.3 Tanaman dan buah-buahan 23

2.7.4 Barang-barang perniagaan 24

2.7.5 Barang-barang Galian dan Rikaz

(harta karun) 24

2.8 Hukum berzakat 25

2.9 Pengagihan zakat 26

ix

2.9.1 Objektif pengagihan 26

2.9.2 Prinsip Agihan 27

2.10 Orang yang berhak mendapat zakat 29

2.11 Garis panduan agama dalam pengagihan

dana zakat 33

2.12 Bentuk Pengagihan Zakat Terhadap Asnaf 34

2.13 Aliran Pengagihan Zakat Mengikut Keutamaan 39

2.14 Fatwa-Fatwa zakat 40

2.15 Perundangan Zakat di Malaysia 43

2.16 Hikmah Syariat Zakat 44

2.17 Kajian Lepas 45

2.18 Kesimpulan 48

BAB 3 METODOLOGI KAJIAN

3.1 Pengenalan 49

3.2 Reka bentuk Kajian 50

3.2.1 Kajian perpustakaan 50

3.2.2 Kajian lapangan 51

3.3 Tempat kajian 52

3.4 Populasi dan sampel 52

3.5 Instrumen Kajian 53

3.5.1 Bahagian A 53

3.5.2 Bahagian B,C dan D 54

3.6 Analisis Data 55

3.7 Kajian Rintis 56

3.8 Jangkamasa Kajian 57

3.9 Kesimpulan 58

x

BAB 4 ANALISIS DATA

4.1 Pengenalan 59

4.2 Analisis Data (Bahagian A) 60

4.2.1 Latar Belakang Responden Mengikut

Jantina 60

4.2.2 Latar Belakang Responden Mengikut

Umur 61

4.2.3 Latar Belakang Responden Mengikut

Latar Belakang Pendidikan 62

4.2.4 Latar Belakang Responden Mengikut

Bidang Pendidikan 62

4.2.5 Latar Belakang Responden Mengikut

Pengalaman Bekerja 63

4.2.6 Jawatan 64

4.3 Analisis Data (Bahagian B, C dan D) 64

4.3.1 Bahagian B : Persepsi Kakitangan

Unit Pembangunan Majlis Agama

Islam Adat dan Istiadat Melayu

Kelantan tentang kefahaman umum

tentang kewajipan zakat 65

4.3.2 Bahagian C : Persepsi Kakitangan

Unit Pembangunan tentang

bentuk pengagihan 70

4.3.3 Bahagian D : Aliran pengagihan zakat

mMengikut keutamaan 78

4.4 Analisis Keseluruhan 85

4.4.1 Persepsi Kakitangan Unit Pembangunan

berkaitan kefahaman umum tentang

kewajipan zakat 86

xi

4.4.2 Persepsi Kakitangan Unit Pembangunan

tentang bentuk pengagihan zakat terhadap

asnaf 87

4.4.3 Aliran pengagihan zakat mengikut

keutamaan 89

4.5 Kesimpulan 91

BAB 5 PERBINCANGAN, RUMUSAN DAN CADANGAN

5.1 Pengenalan 91

5.2 Perbincangan 92

5.2.1 Maklumat Latar Belakang Responden 92

5.2.2 Persepsi Kakitangan Unit Pembangunan

(MAIK) terhadap kefahaman umum

tentang kewajipan zakat 93

5.2.3 Persepsi Kakitangan Unit pembangunan

(MAIK ) tentang bentuk pengagihan

zakat terhadap asnaf di Kelantan 94

5.2.4 Persepsi Kakitangan Unit Pembangunan

(MAIK) terhadap aliran pengagihan

zakat mengikut keutamaan di Kelantan 96

5.3 Rumusan 97

5.3.1 Persepsi Kakitangan Unit Pembangunan

(MAIK) terhadap kefahaman umum

tentang kewajipan zakat 97

5.3.2 Persepsi Kakitangan Unit Pembangunan

(MAIK) tentang bentuk pengagihan

zakat terhadap asnaf 97

5.3.3 persepsi Kakitangan Unit Pembangunan

xii

(MAIK) tentang aliran pengagihan

zakat mengikut keutamaan 98

5.4 Cadangan 98

5.4.1 Unit Pembangunan Zakat 99

5.4.2 Kerajaan 99

5.4.3 Masyarakat 100

5.5 Cadangan Lanjutan Kajian 100

5.6 Kesimpulan 101

BIBLIOGRAFI 103

LAMPIRAN

xiii

SENARAI JADUAL

NO. JADUAL TAJUK HALAMAN

3.1 Skala Likert 54

3.2 Klasifikasi Item Mengikut Persoalan Kajian 55

3.3. Nilai Skor Min 55

3.4 Tahap Persetujuan 56

4.1 Taburan Responden Mengikut Jantina 60

4.2 Taburan Responden Mengikut Umur 61

4.3 Taburan Responden Mengikut Latar Belakang Pendidikan 62

4.4 Taburan Responden Mengikut Bidang Pendidikan 62

4.5 Taburan Responden Mengikut Pengalaman Bekerja 63

4.6 Taburan Responden Mengikut Jawatan 64

4.7 Skala Likert 65

4.8 Nilai Skor Min 65

4.9 Taburan Skor Bagi Item 1 65

4.10 Taburan Skor Bagi Item 2 66

4.11 Taburan Skor Bagi Item 3 66

4.12 Taburan Skor Bagi Item 4 67

4.13 Taburan Skor Bagi Item 5 67

4.14 Taburan Skor Bagi Item 6 68

4.15 Taburan Skor Bagi Item 7 68

4.16 Taburan Skor Bagi Item 8 69

xiv

4.17 Taburan Skor Bagi Item 9 69

4.18 Taburan Skor Bagi Item 10 70

4.19 Taburan Skor Bagi Item 11 70

4.20 Taburan Skor Bagi Item 12 71

4.21 Taburan Skor Bagi Item 13 71

4.22 Taburan Skor Bagi Item 14 72

4.23 Taburan Skor Bagi Item 15 72

4.24 Taburan Skor Bagi Item 16 73

4.25 Taburan Skor Bagi Item 17 73

4.26 Taburan Skor Bagi Item 18 74

4.27 Taburan Skor Bagi Item 19 74

4.28 Taburan Skor Bagi Item 20 75

4.29 Taburan Skor Bagi Item 21 75

4.30 Taburan Skor Bagi Item 22 76

4.31 Taburan Skor Bagi Item 23 76

4.32 Taburan Skor Bagi Item 24 77

4.33 Taburan Skor Bagi Item 25 77

4.34 Taburan Skor Bagi Item 26 78

4.35 Taburan Skor Bagi Item 27 78

4.36 Taburan Skor Bagi Item 28 79

4.37 Taburan Skor Bagi Item 29 79

4.38 Taburan Skor Bagi Item 30 80

4.39 Taburan Skor Bagi Item 31 80

4.40 Taburan Skor Bagi Item 32 81

xv

4.41 Taburan Skor Bagi Item 33 81

4.42 Taburan Skor Bagi Item 34 82

4.43 Taburan Skor Bagi Item 35 82

4.44 Taburan Skor Bagi Item 36 83

4.45 Taburan Skor Bagi Item 37 83

4.46 Taburan Skor Bagi Item 38 84

4.47 Taburan Skor Bagi Item 39 84

4.48 Taburan Skor Bagi Item 40 85

4.49 Rumusan dapatan kajian mengenai Persepsi 86

Kakitangan Unit Pembangunan terhadap kefahaman

umum tentang kewajipan zakat.

4.50. Rumusan dapatan kajian mengenai persepsi Kakitangan 87

Unit Pembangunan tentang bentuk pengagihan zakat

terhadap asnaf.

4.51. Rumusan dapatan kajian mengenai persepsi Kakitangan. 89

Unit Pembangunan terhadap aliran pengagihan zakat

mengikut keutamaan.

xvi

SENARAI SINGKATAN

Bil - Bilangan

SAW - Sallallahu’alaihiwasallam

MAIK Majlis Agama Islam Adat dan Istiadat

Melayu Kelantan

KIJP Kompleks Islam Jubli Perak Sultan Ismail

Petra

STS - Sangat Tidak Setuju

TS - Tidak Setuju

KS - Kurang Setuju

S - Setuju

SS - Sangat Setuju

YIK - Yayasan Islam Kelantan

Fi’il - Perbuatan

OKU - Orang Kurang Upaya

NGO - Non Government Organization

SWT - Subhanahuwata’ala

SPSS - Statistical Package For Social Science

TYPTSIPT - Tabung Yayasan Pengajian Tinggi Sultan

Ismail Petra

IPT - Institut Pengajian Tinggi

TYPT - Tabung Yayasan Pengajian Tinggi

PSZUTM - Perpustakaan Sultanah Zanariah

Universiti Teknologi Malaysia

xvii

MAIJ - Majlis Agama Islam Johor

MAIN - Majlis Agama Islam Negeri

TYPT - Tabung yayasan Pelajar Tahfiz

PMR - Peperikasaan Menengah Rendah

R.A - Radiyallah Anhu

JAJ - Jabatan Agama Johor

KDYMM Kebawah Duli Yang Maha Mulia

JKM Jabatan Kebajikan Masyarakat

xviii

SENARAI AYAT AL-QURAN

SURAH HALAMAN

Al-Baqarah 15

At-Taubah 15

At-Taubah 21

Al-An’am 23

Al-Baqarah 24

Al-Baqarah 26

At-Taubah 29

At-Taubah 32

At-Taubah 33

At-Taubah 34

Al-Fajr 41

Al-‘Adiyat 41

Ali-‘Imran 41

xix

SENARAI HADIS

HADIS RIWAYAT HALAMAN

Bukhari 16

Bukhari 22

Bukhari 25

Bukhari 42

xx

SENARAI SIMBOL

% Peratus

N Jumlah sampel

K Kekerapan

% Peratus

< Kurang daripada

> Lebih daripada

xxi

SENARAI LAMPIRAN

LAMPIRAN TAJUK

A Borang Soal Selidik

B Surat Pengesahan Menjalankan Kajian

(Fakulti Pendidikan)

BAB 1

PENDAHULUAN

1.1 Pengenalan

Zakat menurut (Dr. M. Yusuf Qardawi 1988:34) dari segi bahasa, kata zakat

merupakan kata dasar (masdar) dari zaka yang bererti berkat, tumbuh, bersih, dan

baik . Zaka bererti tumbuh dan berkembang, dan seorang itu zaka, bererti orang itu

baik. Manakala zakat dari segi istilah bererti “sejumlah harta tertentu yang

diwajibkan Allah diserahkan kepada orang-orang yang berhak”. Zakat merupakan

salah satu daripada rukun Islam yang disyariatkan oleh Allah SWT kepada umat

Islam. Ia berkait secara langsung dengan ekonomi dan kewangan ummah. Para

fuqaha telah menulis serta membincangkan secara mendalam tentang zakat sesuai

dengan zaman mereka sejak berkurun lamanya. Zakat juga terbukti sebuah institusi

yang memainkan peranan yang amat penting sejak zaman Rasulullah SAW, para

2 

 

 

sahabat dan juga zaman kegemilangan empayar Islam. Pelaksanaannya juga mampu

menangani sebahagian daripada masalah ekonomi Negara amnya dan umat Islam

secara khususnya.

Zakat merupakan sebuah institusi yang mengagihkan wang dalam

memberikan sumbangan kepada asnaf serta orang yang mempunyai masalah

kewangan dan memerlukan bantuan. institusi zakat memainkan peranan yang amat

penting dalam membantu membasmi kemiskinan dalam meningkatkan dan

menstabilkan ekonomi umat Islam secara umumnya, manakala secara khususnya ia

dapat membantu meringankan beban sesebuah keluarga yang memerlukan

pertolongan serta bantuan.

Pelaksanaannya amatlah dituntut dalam Islam untuk kita sentiasa mendapat

keberkatan harta dalam kehidupan seharian di dunia dan di akhirat. Zakat merupakan

penyucian jiwa orang yang menunaikan zakat. Perkara ini berkaitan di dalam

kehidupan seharian kita, sekiranya ada individu yang tidak menunaikan zakat,

walaupun mempunyai kemampuan, hartanya tidak diberkati oleh Allah walaupun

hartanya banyak bertimbun-timbun, kehidupannya tetap tidak akan tenang.

Melalui sistem zakat, masalah ekonomi umat Islam dapat diselesaikan dengan

cara tersendiri dengan mengambil jalan sederhana, baik dan praktikal untuk

mewujudkan keseimbangan antara golongan kaya dengan miskin. (Adil Akhyar,

2006:21)

3 

 

 

1.2 Latar Belakang Masalah

Zakat merupakan salah satu rukun daripada rukun Islam, ia adalah rukun

Islam yang ketiga. Bertepatan dengan syariat Islam Allah SWT telah

memerintahkan agar umat Islam mengeluarkan zakat, yang bertujuan untuk

menyucikan jiwa dan juga harta yang dimiliki. Zakat dituntut di dalam Islam

untuk dikeluarkan oleh setiap individu muslim kepada orang-orang tertentu yang

telah ditetapkan oleh syarak. Menurut Mohamad Uda kasim (2005:1) pengertian

zakat mengikut bahasa, dalam bahasa Arab, zakat ialah ism masdar (kata nama

dasar) daripada kata fi’il zaka yang bererti berkat, tumbuh, bersih dan baik.

Sekiranya dinyatakan: زكا الشيء bererti ia tumbuh dan berkembang. Sekiranya

dikatakan: زكا فالن bererti orang itu baik.

1.3 Pernyataan Masalah

Di antara isu yang sentiasa melanda dalam masyarakat pada zaman dahulu

dan kesinambungannya sehingga sekarang adalah kemiskinan. Isu kemiskinan

memerlukan kepada bantuan daripada pihak yang berwajib dalam membantu

membasmi hal ini daripada wujudnya ramai pengemis di kalangan kanak-kanak

dan wanita serta warga tua dan orang kurang upaya (OKU) yang sentiasa berada

di lokasi-lokasi tertentu untuk menagih simpati orang ramai dan meminta

sedekah di jalanan. Hal ini menggambarkan bahawa umat Islam begitu lemah dan

sanggup menggadaikan maruah diri untuk mengemis.

Selain itu juga, tidak terdapat bantuan serta simpati dari pihak-pihak

tertentu seperti Jabatan Kebajikan Masyarakat (JKM), badan-badan pertubuhan

bukan kerajaan (NGO) yang mengambil berat akan keadaan ini. Individu yang

4 

 

 

terlibat ini seperti orang fakir atau miskin juga tidak tahu untuk merujuk di

bahagian mana untuk mendapatkan bantuan seperti bantuan kewangan sara diri

seperti sakit lumpuh atau mengalami kecacatan kekal. Institusi zakat merupakan

jalan penyelesaian yang terbaik dalam menyelesaikan permasalahan ini

sebagaimana yang telah disyariatkan oleh Allah SWT dan seperti yang telah

dianjurkan dan digalakkan oleh Islam itu sendiri. Pengagihan perlulah dilakukan

dengan teliti berteraskan kepada prinsip keadilan dan sebagainya.

1.4 Objektif kajian

1.4.1 Mengkaji tentang persepsi kakitangan Unit Pembangunan MAIK tentang

kefahaman umum terhadap kewajipan zakat.

1.4.2 Mengkaji tentang persepsi kakitangan Unit Pembangunan MAIK terhadap

bentuk pengagihan zakat terhadap asnaf.

1.4.3 Mengenalpasti persepsi kakitangan Unit Pembangunan MAIK mengenai

aliran pengagihan zakat mengikut keutamaan.

5 

 

 

1.5 Persoalan kajian

1.5.1 Apakah kefahaman umum Kakitangan Unit Pembangunan MAIK tentang

kewajipan zakat?

1.5.2 Bagaimanakah persepsi kakitangan Unit Pembangunan MAIK tentang bentuk

pengagihan zakat yang dilaksanakan terhadap asnaf?

1.5.3 Apakah persepsi kakitangan Unit Pembangunan MAIK mengenai aliran

pengagihan zakat mengikut keutamaan?