skpw 2163 kuliah 4 pemilihan pasangan, perkahwinan dan pembujangan (12 mac 2013)

Pemilihan Pasangan, Perkahwinan dan

Pembujangan Dinamika Keluarga

©Jamiah Manap. Nota Kuliah Dinamika Keluarga (12 Mac 2013).

Pemilihan Pasangan SKPW 2163

2 ©Jamiah Manap. Nota Kuliah Dinamika Keluarga. Mac 2013.

Pemilihan Pasangan

Pilihan Ibu Bapa

Pilihan Sendiri

◦ Teori Pertukaran Sosial

◦ Teori Rangsangan-Nilai-Peranan

Telangkai

Bagaimana pekerja sosial boleh

membantu?


Faktor Pemilihan Pasangan

Cinta

Peranan gender

Pasaran perkahwinan

Tarikan fizikal

Kaum/etnik

Agama

Status sosioekonomi

Umur

Ciri personaliti

Propinquity atau kedudukan geografi

Budaya

Adat resam

Pengaruh ibu bapa


Pemilihan Pasangan dari Perspektif Islam

Dinikahi wanita kerana 4 perkara:

◦ Kecantikan

◦ Keturunan

◦ Kekayaan

◦ Agama

Kufu/Kafaah

Agama dan akhlak – asas pemilihan pasangan

Menjauhi lelaki yang fasik

Merisik

Istiharah dan musyawarah


Homogami Lwn Complementary

Homogami

◦ Kufu/kafaah (kesamaan taraf)

◦ Latarbelakang etnik, pendidikan, status

sosioekonomi, agama dan nilai yang sama

Saling-melengkapi (complementary)

◦ Kahwin campur

◦ Penyesuaian perkahwinan lebih sukar


Teori Jaringan (Kerchhoff & Davis, 1962)

7

Semua pasangan yang sesuai untuk dating

Jaringan Propinquity

Individu yang dikenali

Jaringan latarbelakang sosial

Individu yang mempunyai latarbelakang sama

Jaringan tarikan

Pasangan yang tertarik antara satu sama lain

Jaringan kesesuaian

Personaliti kesesuaian

Jaringan keseimbangan

Komitmen antara

pasangan

©Jamiah Manap. Nota Kuliah Dinamika Keluarga. Mac 2013.

Teori Rangsangan-Nilai-Peranan (Murstein, 1980)

Didorong oleh Teori Pertukaran Sosial

Apabila setiap tahap memenuhi faedah yang dikehendaki, individu akan meneruskan pada tahap yangg lebih tinggi

Tahap

◦ Rangsangan Saling tertarik kerana kualiti fizikal dan sosial

Seimbang dalam banyak perkara seperti paras rupa, personaliti, kemahiran sosial

◦ Nilai Keseimbangan dan keseuaian nilai agama, falsafah kehidupan, ideologi

politik, jangkaan perkahwinan dan impian membentuk keserasian

◦ Peranan Keserasian peranan antara diri dan pasangan

Penterjemahan nilai kepada perlakuan

Keserasian pada tahap ini mendorong kepada perkahwinan


Peranan Gender

Tradisional ◦ Lelaki menawarkan status, stabiliti ekonomi dan

penjagaan

◦ Rupa paras menarik, keupayaan melahirkan dan menjaga anak menjadi tukaran wanita bagi mendapatkan status dan keselamatan ekonomi

Moden ◦ Wanita berkerjaya mencapai kebebasan ekonomi dan

status

◦ Kestabilan ekonomi lelaki tidak lagi dianggap kriteria utama pemilihan pasangan

Semakin usia wanita bertambah, ‘pasarannya’ semakin berkurang?


Penyempitan dan Kecerunan Perkahwinan

Kesempitan perkahwinan

◦ Bilangan kaum lelaki dan wanita tidak seimbang

◦ Peluang monogami adalah terhad

Kecerunan perkahwinan

◦ Kebiasaannya, wanita berkahwin dengan lelaki yang

mempunyai latarbelakang sosio-ekonomi lebih tinggi

◦ Era moden, perkahwinan antara pasangan yang hampir

sama latarbelakang sosio-ekonomi atau isteri yang

berkedudukan lebih tinggi dari suami


Dating

Aktiviti rekreasi

Diperkenalkan di Amerika dan negara Eropah

Diharamkan di Mesir, Arab Saudi, Iran, Libya

dan beberapa negara Islam

Sistem tawar menawar

Tujuan

◦ Mendapatkan keseronokan

◦ Eksplorasi seksual

◦ Mendapatkan status dan pengiktirafan


Sebab Dating (Eshleman, 2000 & Cox, 1996)

Rekreasi

◦ Memenuhi masa antara baligh dan perkahwinan

◦ Mendapatkan keseronokan

Sosialisasi

◦ Berinteraksi antara dua jantina

◦ Berlatih memegang rol orang dewasa (anticipatory socialization)

Status

◦ Mendapat status sosial berdasarkan siapa dan bagaimana seseorang dating.

Pemilihan pasangan

◦ Membawa kepada pemilihan pasangan

Peningkatan diri

◦ Memenuhi kehendak ego dan kepuasan diri


Dating

Semasa muda untuk keseronokan

Apabila meningkat usia menjurus kepada pemilihan pasangan

Masalah dalam dating ◦ Kewangan

◦ Kepura-puraan (mahu kelihatan sentiasa sempurna di depan pasangan)

◦ Cemburu

◦ Konflik nilai

◦ Keganasan terhadap pasangan

◦ Hubungan seksual


Persoalan

Adakah dating sesuai diamalkan dalam

budaya Malaysia?


Cinta dan Perkahwinan

Cinta sebelum berkahwin vs

Cinta selepas berkahwin


Model Segi Tiga Cinta

Kemesraan

◦ Perasaan erat yang mementingkan kebajikan

pasangan

◦ Saling memahami dan mendapatkan sokongan

Keghairahan

◦ Ciri romantik, tarikan fizikal dan seksual

Komitmen

◦ Pembuatan keputusan untuk saling bercinta

dan mengekalkan percintaan


Lapan Bentuk Cinta

Suka Kemesraan sahaja

Romantik Kemesraan + Keghairahan

Asyik (Infatuation) Keghairahan

Mabuk (Fatuous) Keghairahan + Komitmen

Kosong (Empty) Komitmen sahaja

Persahabatan (Companionate) Kemesraan + Komitmen

Sempurna (Consummate) Kemesraan + Keghairahan + Komiten)

Bukan Cinta (Nonlove) Tiada sebarang komponen cinta


Persediaan Perkahwinan Kerohanian

◦ Mengetahui dan memahami hukum-hukum yang berkaitan perkahwinan, hak dan tanggungjawab, cara peradaban dan pembentukan akhlak suami-isteri yang baik

Fizikal

◦ Pemeriksaan kesihatan mental dan fizikal bagi mengesan penyakit dan pemeriksaan kesuburan

Sosiobudaya

◦ Persediaan majlis perkahwinan (walimah)

◦ Berkenal-kenalan dengan rakan-rakan bakal pasangan

◦ Mengetahui persekitaran pekerjaan pasangan

Sosio-emosi

◦ Mementingkan elemen kasih-sayang dan adab dalam hubungan seksual, dinamik perkahwinan, keibubapaan dan dinamik keluarga.

Sosioekonomi

◦ Menyediakan kemudahan fizikal seperti tempat tinggal, jaminan kewagan untuk menyara keluarga serta persediaan kewangan untuk majlis nikah dan perkahwinan


Pertunangan

Proses pra-perkahwinan

Perjanjian di antara seorang lelaki dan wanita untuk berkahwin

Siapakah wanita yang boleh dipinang?

Membolehkan individu dan keluarga saling mengenal supaya wujud keserasian dalam perkahwinan

Fungsi pertunangan (Carmody, 1992): ◦ Mencerminkan komitmen terhadap perkahwinan

◦ Mendefinisikan objektif kepada hubungan perkahwinan

◦ Menyediakan pasangan secara mental, emosional, fizikal dan spiritual tentang kehidupan seharian dalam tempoh perkahwinan yang bakal dihadapi

◦ Memberi masa kepada diri untuk merapatkan hubungan

◦ Waktu untuk mengenali satu sama lain


Perkahwinan SKPW 2163


Kualiti Perkahwinan

Kestabilan perkahwinan ◦ jangkamasa perkahwinan

Jangkaan perkahwinan ◦ Saling memenuhi jangkaan

◦ Jangkaan tidak realistik menimbulkan konflik

Saling memenuhi keperluan ◦ Keperluan psikologi (kasih-sayang, kemesraan,

pengiktirafan dan pengukuhan peranan)

◦ Keperluan sosial (persahabatan, teman dan pengalaman baru)

◦ Keperluan seksual (secara fizikal dan psikik)

◦ Keperluan kebendaan (tempat tinggal, makanan, pakaian dan perkhidmatan)


Kepuasan perkahwinan

◦ Komitmen tinggi

◦ Pengiktirafan, saling menghormati dan kejujuran

◦ Tanggugjawab

◦ Penyesuaian, tolak-ansur dan toleransi

◦ Tidak mementingkan diri sendiri

◦ Komunikasi

◦ Empati dan kepekaan

◦ Kasih-sayang dan kemesraan

◦ Teman hidup

◦ Keupayaan mengurus krisis, konflik dan tekanan

◦ Nilai keagamaan


Indikasi Keutuhan Keluarga (Trivette & Deal, 1988)

Nilai Keluarga

Ketrampilan Keluarga

Pola Interaksi


Nilai Keluarga

Percaya dan mempunyai komitmen meningkatkan kesejahteraan dan perkembangan ahli keluarga dan juga unit keluarga itu sendiri

Nilai, peraturan dan sistem kepercayaan yang jelas dan menerangkan tingkah-laku yangg boleh dan tidak boleh diterima

Hidup dengan penuh tujuan dan matlamat sama ada pada masa susah ataupun senang

Berkongsi tanggungjawab

Menghormati hak peribadi ahli keluarga

Mempunyai ritual dan tradisi keluarga

Mempercayai kepentingan untuk menjadi aktif dan mepelajari perkara baru

Mempercayai bahawa sebarang masalah boleh diselesaikan jika ahli keluarga bekerjasama

Mengambil kira tentang perpaduan dan kesetiaan keluarga


Ketrampilan Keluarga

Mempunyai strategi daya tindak yang pelbagai bagi menangani peristiwa kehidupan yang normal dan bukan normal

Mengamalkan ciri fleksibel dan adaptif dalam mengenalpasti dan mendapatkan sumber bagi memenuhi keperluan

Ilmu dan kemahiran yang digunakan untuk menegnalpasti keperluan dan menetapkan hasil

Keupayaan untuk mengekalkan ciri-ciri positif dalam semua aspek kehidupan termasuk melihat krisis dan cabaran sebagai peluang untuk berkembang

Keupayaan untuk menggerakkan ahli keluarga untuk memperolehi sumber yang diperlukan

Keupayaan mewujud dan mengekalkan hubungan harmoni di dalam dan di luar sistem keluarga

Keupayaan merancang dan merangka matlamat keluarga


Pola Interaksi

Ahli keluarga saling bersetuju mengenai nilai dan kepentingan menggunakan masa dan tenaga keluarga dalam menetapkan matlamat, mengenalpasti keperluan dan melaksana fungsi

Mengiktiraf dan menghargai sumbangan dan pencapaian besar dan kecil ahli keluarga dan menggalakkan ahli keluarga untuk terus berusaha memperbaikinya

Bersatu padu dalam menjalankan aktiviti keluarga

Berkomunikasi secara berkesan dan sentiasa menggalakkan sumbangan idea dan kritikan bernas dari ahli

Mengamalkan amalan mendengar secara efektif terhadap masalah, kehendak, kekecewaan, aspirasi, ketakutan dan harapan ahli keluarga dengan penuh sokongan

Meluahkan pengukuhan dan sokongan terhadap dan sesama ahli


Perkahwinan daripada perspektif Islam

Definisi?

Tujuan perkahwinan?

Rukun nikah?

Tanggungjawab suami?

Tanggungjawab Isteri?

Hubungan persemendaan?


Kebahagiaan pada 4 perkara:

Kenderaan yang baik

Rumah yang selesa

Kerjaya yang baik & di lokasi berhampiran

Pasangan dan anak-anak yang baik


Isu-isu Perkahwinan

Hantaran

Majlis perkahwinan

Mas Kahwin

Jejaka Lombok

Kahwin Muda

Perkahwinan Kanak-kanak

Kahwin Campur

Umur terbaik untuk berkahwin

Konflik menantu-mertua


Pembujangan SKPW 2163


Definisi

Dewan Bahasa: Hidup dengan tidak/

belum berkahwin

Bujang:

◦ Tidak beristeri, tidak (belum) bersuami

◦ Sudah dewasa

◦ Janda


Persoalan

Mengapa pembujangan berlaku?

Apakah permasalahan dan cabaran dalam

pembujangan?

Apakah implikasi pembujangan terhadap

komuniti?

Bagaimana mengatasi pembujangan dan

kesan pembujangan?


Rujukan

Rozumah Baharudin & Rumaya Juhari,

(2002). Perkahwinan dan keluarga,

Serdang: Penerbit Universiti Putra

Malaysia.


skpw 2163 kuliah 4 pemilihan pasangan, perkahwinan dan pembujangan (12 mac 2013)

Education