KKEMENTERIAN EMENTERIAN PPENDIDIKAN ENDIDIKAN MMALAYSIAALAYSIA

KKonsep onsep SSekolah ekolah

SSelamatelamat Panduan Pelaksanaan Menjadikan Panduan Pelaksanaan Menjadikan

Sekolah, Komuniti dan Keluarga Selamat Sekolah, Komuniti dan Keluarga Selamat Untuk Kanak-KanakUntuk Kanak-Kanak

Oleh:Tuan Haji Asmawi bin Haji Abdul KadirTuan Haji Asmawi bin Haji Abdul Kadir

Pengarah Bahagian Sekolah

Kementerian Pendidikan Malaysia

1. Media massa kita sering membuat liputan tentang keselamatan sekolah yang agak longgar.

2. Aspek fizikal, sosial, emosi dan teknikal digambarkan seolah-olah kurang selamat dan

kurang menyakinkan orang ramai.

3. Namun realitinya bukanlah semua sekolah berkeadaan begitu kerana masih banyak lagi sekolah di negara ini berkeadaan selamat dan berfungsi secara efektif.

PENDAHULUANPENDAHULUAN

4. Perubahan dalam iklim pendidikan dewasa ini telah mewujudkan keperluan mengenal pasti kaedah, strategi dan model program yang mampu mempertingkatkan keselamatan dan kejayaan murid serta guru.

5. Pihak keluarga, sekolah dan komuniti harus bertanggungjawab untuk mewujudkan Polisi Polisi Sekolah Selamat.Sekolah Selamat.

KKRONOLOGI RONOLOGI INISIATIF SEKOLAH SELAMATINISIATIF SEKOLAH SELAMAT

Oktober 2001 - Y.B. Menteri Pendidikan meminta supaya dikaji pelaksanaan Inisiatif Sekolah Selamat di Malaysia.

Oktober 2001 - Pembentukan JawatankuasaJawatankuasa PemanduPemandu SekolahSekolah SelamatSelamat

di Bahagian Sekolah.

November 2001 - Penyediaan Kertas Konsep Inisiatif Sekolah Selamat.

November 2001 - Penyediaan Rangka Pelaksanaan.

Disember 2001 - Pemilihan 31 buah31 buah Sekolah Projek Rintis Sekolah Selamat (16 Sekolah Rendah & 15 Sekolah Menengah).

Jan – April 2002 - Pelaksanaan secara rintis Inisiatif Sekolah Selamat di 31 buah31 buah Sekolah Projek Rintis Sekolah Selamat.

- Pemantauan Projek Rintis.

Januari 2002 - Pembentukan JawatankuasaJawatankuasa Penulis Penulis Manual Sekolah Manual Sekolah SelamatSelamat

Jan - April 2002 - Bengkel Penulisan dan Penyediaan Manual Sekolah Selamat.

15 April 2002 - Pembentangan Buku Konsep dan Buku Konsep dan Manual Sekolah Selamat Manual Sekolah Selamat kepada Y.B. Menteri Pendidikan.

6 Mei 2002 - Pelancaran Inisiatif Sekolah Sekolah oleh Y.B. Menteri Pendidikan di Hotel Park Avenue, Sungai Petani Kedah.

6 – 8 Mei 2002 - Konvensyen Sekolah Selamat di Hotel Park Avenue, Sungai Petani, Kedah Darul Aman.

Mulai Mei 2002 - Pelaksanaan Inisiatif Sekolah Selamat di sekurang-kurangnya 20% buah sekolah di setiap negeri sehingga akhir tahun 2002.

- Pelaksanaan akan dibuat secara berfasa sehingga tahun 2006.

““Sekolah Selamat”Sekolah Selamat” didefinisikan sebagai

persekitaran sekolah yang selamatpersekitaran sekolah yang selamat di mana warga sekolah

merasa selamatmerasa selamat tanpa gangguan daripada mana-mana pihak

sama ada dari dalam mahu pun dari luar.

DIFINISIDIFINISI

Mewujudkan ““Budaya Selamat”Budaya Selamat”

di sekolah dan persekitaran secara berterusan dengan

sokongan keluarga keluarga

dan komuniti setempat.komuniti setempat.

MATLAMATMATLAMAT

RASIONALRASIONAL

1. Dalam banyak keadaan keselamatan kerap

diabaikan dan jarang dijadikan asas utama

pertimbangan.

2. Warga sekolah dewasa ini terdedah dengan isu-isu

keselamatan fizikal, sosial, emosi dan teknikal. Justeru, polisi yang berterusan perlu

diwujudkan.

3. Kurang mendapat kerjasama

daripada keluarga dan masyarakat dengan institusi

pendidikan dari segi keselamatan

4. Keupayaan sekolah dalam

menangani isu-isu keselamatan amat terbatas,

tanpa sokongan keluarga dan komuniti.

UMUMUMUM::Meningkatkan kefahaman dan penghayatan bahawa Meningkatkan kefahaman dan penghayatan bahawa keselamatan hendaklah dijadikan agenda utama dalam keselamatan hendaklah dijadikan agenda utama dalam semua aspek pendidikan di sekolah.semua aspek pendidikan di sekolah.

OBJEKTIFOBJEKTIF

PENGETUA & GURU BESARPENGETUA & GURU BESAR::Memahami dan menghayati dalam merangka dan Memahami dan menghayati dalam merangka dan melaksanakan tindakan untuk mewujudkan Budaya melaksanakan tindakan untuk mewujudkan Budaya Selamat di sekolah.Selamat di sekolah.

GURUGURU::Memahami, menghayati serta membantu merancang, Memahami, menghayati serta membantu merancang, melaksana dan memantau semua tindakan melaksana dan memantau semua tindakan mewujudkan Budaya Selamat.mewujudkan Budaya Selamat.

Membimbing dan menasihat murid akan Amalan Membimbing dan menasihat murid akan Amalan Selamat semasa di dalam dan di luar kawasan Selamat semasa di dalam dan di luar kawasan sekolah.sekolah.

MURIDMURID::Memahami, menghayati dan memahami tatacara dan Memahami, menghayati dan memahami tatacara dan elemen Budaya Selamat.elemen Budaya Selamat.

Mengamalkan cara hidup selamat semasa di dalam Mengamalkan cara hidup selamat semasa di dalam dan di luar kawasan sekolah.dan di luar kawasan sekolah.

IBU BAPAIBU BAPA::Memahami, menghayati dan membantu semua polisi Memahami, menghayati dan membantu semua polisi dan aktiviti sekolah yang berdasarkan kepada amalan dan aktiviti sekolah yang berdasarkan kepada amalan cara hidup selamat di dalam dan di luar kawasan cara hidup selamat di dalam dan di luar kawasan sekolah.sekolah.

Model Untuk Menjadikan Murid SelamatModel Untuk Menjadikan Murid Selamat

SEKOLAH SEKOLAH SELAMATSELAMAT

KOMUNITI KOMUNITI SELAMATSELAMAT

KELUARGA KELUARGA SELAMATSELAMAT

MURID MURID SELAMATSELAMAT

PERMUAFAKATANPERMUAFAKATAN PERMUAFAKATANPERMUAFAKATAN

PERMUAFAKATANPERMUAFAKATAN

Peranan SekolahPeranan Sekolah

1. Menyediakan prasaranaprasarana yang selamat dan kondusif untuk proses pengajaran dan pembelajaran.

2. Memastikan semua warga sekolah (Guru, Murid dan Staf sokongan) sentiasa selamat semasa pergi dan dan balik sekolah termasuk selamat semasa menjalankan aktiviti kokurikulum dan lain-lain aktiviti luar bilik darjah.

3. Mempamerkan semua polisi, peraturan dan tatacara yang berkaitan dengan Amalan Selamat di tempat yang sesuai.

4. Melaksanakan Pelan Pengurusan Krisis.Pelan Pengurusan Krisis.

5. Menyediakan prosedur/sistem Amaran AwalAmaran Awal akan isu keselamatan seperti banjir & ribut.

6. Mewujudkan Sistem PelaporanSistem Pelaporan bagi sebarang kes yang melibatkan isu keselamatan murid.

7. Melaksanakan Sistem MerekodSistem Merekod semua peristiwa mengenai keselamatan.

Melibatkan semua ketua masyarakat dan pemimpin agama dalam proses menjadikan sekolah tempat yang selamat melalui:

A.A. Di dalam SekolahDi dalam Sekolah1. Menyokong semua polisi, peraturan panduan

yang disediakan oleh pihak sekolah.2. Memberi sumbangan material, idea dan

kepakaran dalam perkhidmatan mengawal keselamatan sekolah.

3. Menerapkan nilai-nilai kerohanian.4. Melibatkan diri secara aktif dalam aktiviti

sekolah.

Peranan KomunitiPeranan Komuniti

B. Di luar Sekolah:B. Di luar Sekolah:

5. Menyokong dan menjadi ahli dalam pertubuhan yang membantu meningkatkan keselamatan.

6. Mewujudkan sistem pemantauan kawasan sekitar sekolah bagi mencegah jenayah.

7. Mengelolakan dan menganjurkan aktiviti-aktiviti yang boleh menimbulkan kesedaran kepada keselamatan sekolah adalah tanggungjawab bersama.

8. Membimbing, menasihat dan menegur golongan muda agar Budaya Selamat sentiasa di utamakan.

Peranan KeluargaPeranan Keluarga (Ibu Bapa/Penjaga)(Ibu Bapa/Penjaga)

Ibu bapa harus berperanan sebagai penyampai maklumat kepada pihak sekolah mengenai sebarang kes-kes keselamatan dan membantu dalam melaksanakan Sistem Amaran Awal disamping:

1. Menyokong semua polisi dan peraturan sekolah.2. Melibatkan diri secara aktif dalam semua aktiviti

sekolah dan komuniti. 3. Memperkukuh nilai-nilai agama/moral kepada

anak-anak.4. Kerap berkomunikasi dengan anak-anak.

5. Mengenali rakan anak -anak.

6. Bekerjasama dengan ibu bapa lain.

7. Menjadi ahli dalam pertubuhan yang boleh membantu menangani isu-isu keselamatan.

8. Mendidik anak-anak bagaimana menjaga keselamatan diri.

Apabila sesuatu perancangan hendak dibuat mengenai pelaksanaan Sekolah Selamat elemen-elemen seperti di bawah harus diambil kira dan diteliti terlebih dahulu.

Pengubahsuaian elemen-elemen yang dicadangkan mengikut keadaan setempat akan menjamin pelaksanaan konsep Sekolah Selamat ini dengan lebih berkesan.

ELEMEN PERANCANGAN SEKOLAH SELAMATELEMEN PERANCANGAN SEKOLAH SELAMAT

1. Kesedaran awam atau komuniti.

2. Penekanan kepada penghayatan nilai-nilai murni merentasi kurikulum dan kokurikulum.

3. Peraturan sekolah.

4. Pengurusan bencana alam dan kecemasan.

5. Kehadiran warga sekolah.

6. Membasmi ponteng.

7. Pencegahan dadah, rokok dan arak.

8. Perkongsian bijak dengan agensi luar.

9. Kesedaran sosial dan budaya.

10.Kepimpinan murid.

11.Penglibatan keluarga dan komuniti.

12.Program khas bersama komuniti.

13.Pencegahan jenayah melalui pelan reka bentuk bangunan sekolah yang selamat.

14.Aktiviti kokurikulum dan rekreasi.

15.Perkongsian bijak dengan pihak berkuasa tempatan.

16.Mengenal pasti latar belakang warga sekolah.

17.Pembangunan staf.

18.Kawalan keselamatan sekolah.

19.Khidmat kemasyarakatan.

20.Perkongsian bijak bersama korporat.

21.Perkongsian bijak dengan media.

22.Perkhidmatan kesihatan sekolah.

23.Pengangkutan.

24.Perundangan.

25.Penilaian dan pemantauan.

Cadangan Keahlian JawatankuasaCadangan Keahlian Jawatankuasa

Pengerusi : Pengetua/Guru BesarNaib Pengerusi : Penolong Kanan Hal Ehwal MuridSetiausaha : Kaunselor Sekolah/Guru BimbinganAhli-ahli : Wakil ibu bapa/PIBG

Wakil guruWakil muridPolisBombaJKKK/Rukun TetanggaJabatan Kebajikan MasyarakatMajlis JuvanaWakil Persatuan BeliaWakil Pejabat Kesihatan Daerah/Klinik KesihatanPenghulu/Ketua KampungMajlis Perbandaran/DaerahNGO (yang releven seperti MCPF dll)Individu yang boleh menyumbang

Fungsi Jawatankuasa Sekolah SelamatFungsi Jawatankuasa Sekolah Selamat Menyediakan kod etika

dan tanggungjawab semua warga sekolah

Menyediakan kod etika dan tanggungjawab pihak lain (Komuniti, Keluarga)

Mempromosi secara aktif kod dan etika kepada semua warga sekolah

dan komuniti setempat

Mendidik dan melatih guru, kakitangan sekolah

dan ahli komuniti akan prosedur keselamatan

yang ada

Memastikan wujud kesedaran di kalangan semua pihak akan isu

Sekolah Selamat

Melaksana, menilai dan mengkaji semula semua

dasar dan prosedur Sekolah Selamat dari semasa ke semasa

JAWATANKUASA SEKOLAH SELAMAT

(JKSS)

Semua warga sekolah (Guru, Murid, Staf Sokongan), berasa yakin untuk melakukan semua aktiviti mereka dengan selamat setiap masa.

Sekolah dilihat oleh ibu bapa dan komuniti sebagai tempat yang selamat untuk anak-anak mereka menimba ilmu.

Selamat boleh direalisasikan dengan cara-cara berikut:

1. Bebas daripada sebarang gangguan sama ada dalam bentuk tutur kata atau fizikal.

2. Keselamatan harta benda terjamin.

HARAPAN SEKOLAH SELAMATHARAPAN SEKOLAH SELAMAT

3. Orang lain bersikap positif terhadap kebolehannya.

4. Mendapat kerjasama orang lain dalam menjalankan tugas.

5. Tidak dipandang rendah disebabkan oleh keturunan, agama, latar belakang sosio-ekonomi dan jantina.

6. Dilayan secara adil dan saksama.

7. Dihormati dan dihargai.

8. Bebas daripada sebarang kemalangan, kecederaan dan penyakit.

1. Bebas daripada sentimen perkauman dan diskriminasi jantina.

2. Bersikap positif terhadap orang lain.

3. Menghargai perbezaan yang wujud.

4. Bersikap dan bertindak adil.

5. Memberi kerjasama dan bantu membantu.

TANGGUNGJAWAB SEKOLAH SELAMATTANGGUNGJAWAB SEKOLAH SELAMAT

6. Mengamalkan kesopanan dan kesusilaan.

7. Elakkan sebarang kejadian kekerasan, sentimen perkauman dan perbuatan sumbang tanpa dihalang.

8. Datang ke sekolah dengan niat yang betul dan ikhlas.

9. Jangan mendera fizikal, mental dan emosi.

10. Melaporkan setiap kes

Prinsip:1. Setiap aduan hendaklah diambil perhatian serius.

2. Setiap aduan hendaklah diambil tindakan serta merta.

3. Perasaan setiap orang yang terlibat harus diambil kira.

4. Semua pihak yang terlibat dengan aduan hendaklah dilayan secara adil/saksama dan tidak ada pihak yang teraniaya.

5. Sesuatu kes tidak dianggap selesai selagi kedua-dua pihak belum berdamai dan diterima semula oleh warga sekolah.

6. Maklumat tentang dasar dan tatacara seharusnya mudah dirujuk.

7. Tatacara seharusnya boleh difahami oleh semua pihak yang terlibat.

TATACARA PENGURUSAN POLISI SEKOLAH SELAMATTATACARA PENGURUSAN POLISI SEKOLAH SELAMAT

Tatacara Membuat Aduan:

Sesiapa yang ingin membuat aduan, dia atau ibu bapa/penjaga atau wakil boleh memilih satu atau beberapa tatacara berikut :-

1. Berbincang terus dengan pihak yang terlibat.

2. Dapatkan khidmat orang tengah yang sesuai contohnya kaunselor.

3. Berjumpa dengan Pengetua/Guru Besar atau

wakilnya untuk memastikan aduan itu disiasat. Jika aduan itu terbukti, hukuman yang setimpal dikenakan dan dimaklumkan kepada pengadu.

MANUAL SEKOLAH SELAMATMANUAL SEKOLAH SELAMAT

Manual ini telah dibahagikan kepada 5 bidang utama yang melibatkan keselamatan murid.

1. Bidang Aktiviti Murid.

2. Bidang Bencana Alam.

3. Bidang Fizikal dan Bangunan.

4. Bidang Sosial.

5. Bidang Persekitaran/Lokasi

SSekian ekian

TTerima erima KKasihasih