SEJARAH POLIS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI 1952 -1963

HASSAN YUSOF PH.D .•

PENGENALAN Kerajaan British di London telah memilih Jeneral Sir Gerald Templer bagi menggantikan Sir Henry Gurney. Beliau telah diberikan kedua-dua tanggungjawab, iaitu sebagai Pesuruhjaya Tinggi dan pada masa yang sarna sebagai Pengarah Operasi (Director Of Operational). Ini bermakna beliau bertanggungjawab mentadbir Persekutuan Tanah Melayu dan juga mengarah segala aktiviti-aktiviti operasi dan juga strategi menentang ancaman komunis.

Jeneral Templer telah tiba di Tanah Melayu pada 7 Februari 1952 dan dalam masa yang singkat sahaja beliau lelah mengumumkan bahawa kerajaan mesli melaksanakan serta merta liga perkara berikut:

I. Penyusunan semula pasukan polis dan perubahan dalam peranannya; 2. Penubuhan sebuah organisasi perisikan negara yang manlap dan yang

cukup baik; dan 3. Perkhidmatan-perkhidmatan penerangan termasuklah penyiaran dan

perfileman perlu diselaraskan serta digunakan untuk perang gerak­saraf (psychological warfare.)'

Sementara itu, Kolonel Arthur E. Young, Pesuruhjaya Polis bagi Bandaranya London telah dihantar ke Tanah Melayu untuk bertugas selama satu lahun sebagai Pesuruhjaya Pasukan Polis Persekutuan Tanah Melayu .

• Penulis adalah bekas pelajar Doktor Falsafah di labatan Sejarah UKM. I Harry Miller. 1972 Jungle War In Malaya. Arthur Baker Ltd .. London, him. 84. luga lihat

Anthony short. 1975 The Communist Insurrection in Malaya, 1948·1960, Frederick Muller Ltd., London. him. 343 .

45

MALAYSIA dari segi S£fARAH

Beliau bersama Templer telah memainkan peranan yang penting dalam

pembentukan serta permodenan pasukan polis yang kini wujud di negara inL

TEMPLER General Templer mallU supaya Pasukan Polis Persekutuan memainkan peranan utama dalam menjaga keamanan dan keselamatan orang ramai. Untuk

menjayakan matlamat ini Pasukan Polis mestilah:-

a) Mendapat kepercayaan orang ramai dan menjaga keselamatan mereka.

b) Mendapat risikan keselamatan bagi membolehkan polis - menghancurkan pergerakan MIN YUEN, komunis .

c) Menentukan supaya bahan-bahan makanan tidak jatuh ke tangan

komunis . d) Membuat rondaan secara aktifsupaya komunis tidak boleh berhubung

dengan orang ramai di kawasan-kawasan ladang getah dan lombong

dan juga kawasan kediaman orang ramai.

Untuk menjayakan gerakan ini, pasukan polis didukung oleh anggota polis

beruniform dan juga dari cawangan Khas.

i) Cawangan Beruniform a) Menjaga keselamatan orang ramai. b) Menguatkan peraturan-peraturan/undang-undang Darurat.

ii) Cawangan Khas a) Mengwujudkan strategi penentangan terhadap MRLA dan MIN

YUEN.

b) Menghancurkan MIN YUEN. c) Mendapatkan risikan keselamatan bagi membolehkan pasukan

keselamatan melancarkan serangan ke atas pengganas komunis.'

Tahun 1952 menandakan permulaan kekalahan pihak komunis di Tanah

Melayu. Sebenarnya pada bulan Oktober, 1951 , satu arahan telah dikeluarkan

oleh pihak pemimpin PKM supaya tektik-tektik pasukan gerilanya diubah.

Arahan tersebut telah menegaskan supaya pejuang-pejuang gerila komunis tidak

2 The Conduct a/Anti - Terroris t Operations ill /!'·falaya . 1952 (Restricted) .

46

SEJARAH POLIS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALA YANISASI1952 - 1963

menyerang ataupun membahayakan rakyat biasa tetapi haruslah menumpukan peffiatian terhadap perlindungan pemimpin-pemimpin PKM.'

Templer telah melanjutkan dan melaksanakan dasar-dasar yang dibuat oleh Henry Gurney dan beliau menempatkan semula setinggan-setinggan yang eIah dimulakan oleh Briggs, dengan lebih giat lagi. Menjelang tahun 1954, kerja menempatkan semula sejumlah kira-kira 500,000 orang setinggan telah bmpir selesai.'

Templer telah menggunakan tektik-tektik bagi menarik sokongan massa kepada kerajaan. Dalam usaha ini beliau telah membuat beberapa peristiharan, ompamanya Safe-Conduct Passes,' dan Reward Pardon.'

Templer juga mengadakan beberapa usaha untuk menggalakkan pihak komunis menyerah diri, antaranya mengadakan voice-aircraft- dan menggugurkan risalah-risalah menyeru gerila yang masih bergiat di dalam hUlan !IIpaya menyerah diri. Pada bulan Oktober 1953 sebanyak 20 juta risalah seruan untuk menyerah diri digugurkan.' Antara seruannya ialah memulakan hidup barn dan membina negara baru Tanah Melayu.

Templer juga mengadakan beberapa soal selidik, iaitu mengemukakan !Oalan-soalan rahsia kepada penduduk-penduduk di tiap-tiap rumah di kampung untuk mendapatkan maklumat berhubung dengan aktiviti Komunis, perasaan mereka dan lain-lain lagi. Segala maklumat ini ditulis dan dimasukkan kaji selidik ini dapatlah diketahui akan kekuatan musuh dan kelemahannya.

Walau bagaimanapun undang-undang dan ketertiban juga dikenakan kepada penduduk untuk memberi perangsang kepada mereka supaya menyokong kerajaan; kalau tidak mereka akan menerima akibat buruk, iaitu seperti dikenakan "collective punishment.'"

J Sil, lihat Harry Miller, t 954 Menace in Malaya. George Harrop & Co. Ltd., London, him. 213. bagi keterangan yang lebih mendalam.

4 Gene Z. Hanrahan, 1971 Communist Struggle in Malaya 1948-1960. New York, him. 141. S Memberi layanan di pengawasan kesihatan yang baik kepada mereka yang menyerah. Ini

menggalakkan ramai lagi pengganas menyerah diri. 6 Mengeluarkan hadiah kepada penduduk yang membantu kerajaan untuk menangkap komunis

atau berjaya menyeru komunis supaya menyerah diri. Hadiah ini menggalakkan penduduk memberi maklumat kepada pihak Cawangan Khas untuk menjaiankan tugas mereka.

7 VOice-aircraft dilengkapkan dengan pita rakaman yang merakarnkan seruan beberapa orang ahli komunis yang telah tertangkap dan menyerah diri. Mereka menyeru kawan-kawan mereka yang masih di dalam hutan supaya menyerah diri, supaya tidak. lagi membantu komunis.

i Gene Z. Hanrahan - 1971, Communist Struggle in Malaya 1948 - 1960. New York, him. 76. 9 Collective Punishment dijalankan dengan menutup kedai dan menambahkan masa perintah

bcrkurung bagi kawasan-kawasan yang dipercayai terdapat anasir komunis.

47

:\fA 1..·1 rS/'·1 dari scgi SFJARA/-/

Pada pertengahan talHm 1953 Templer menjalan operasi Kawasan Putili (White Area)'" dan kawasan Hitam (Black Area). II Oleh sebab KawasanPutih terbebas dari perintah berkurung, maka keadaan ini akan menggalakkao penduduk supaya tidak lagi membantu komunis.

Templer telah membuat lawatan ke hospital dan mendirikan dewan orang ramai untuk kemudahan sosial rakyat. Ini sedikit sebanyak dapat menarik minat penduduk supaya menyokong kerajaan dan mengalihkan perhatian mereka kepada riadah dan dapat mengurangkan masa mereka di dalam kegiat.n yang tidak diingini.

Satu perkara yang agak menarik daripada operasi Templer ialah pembentukan 'Special Operational Volunteer Force' yang dianggotai oleh bekas-bekas komunis yang menyerah diri. Mereka diberi senjata dan dihantM ke dalalll hutan untuk menolong kerajaan memerangi komunis.'~

Kerajaanjuga telah membina satll strllktllr pentadbiran yang sesuai dengan Darurat itll. Sebuah badan yang bergelar Jawatankuasa Eksekutif Peperangan terhadap komunis telah ditubuhkan. Jawatankuasa ini menjalankan kempendi kampung-kampung untuk menimbulkan sikap kerjasama dengan kerajaandi kalangan negeri dan daerah. Polisi dan panduan dikeluarkan di peringkatnegara Dengan adanya perancangan sedemikian rllpa, kerajaan telah berjaya dalam perancangan dan strategi menentang pengganas-pengganas KOlllunis.

Langkah ini bersama dengan gerakan-gerakan kawalan bahan makanan telah melemahkan pihak PKM. Pad a akhir bulan Ogos, 1952 Lee Meng, pemimpin PKM yang telah meny"sun dan mengarahkan sistem perhubungan rahsia PKM, telah ditangkap" dan ini telah membawa kepada kemerosotan organisasi PKM. Kerjasama yang erat di antara pihak Cawangan Kilas, Polis, Tentera dan Pentadbiran Awam telah menghasilkan kejayaan menumpaskan sejumlah besar pengganas-pengganas komunis.

Kejayaan-kejayaan kerajaan juga ialah kerana sokongan rakyat setelah rakyat mendapat maklumat yang penuh dari kerajaan. Maklumat-maklumat ini disalurkan melalui Jabatan Penerangan.

10 Kawas;:m yang dibebaskan dari perinlah berkurung. Kebebasan ini diberikan kerana ia lidak diganggui KOlllunis dalam jangkamasa lertenlu .

11 Kawasan yang dikcnalkan pcrintah berkurung kcrana terdapal aktiviti Komunis. 12 I larry Miller - Jungle. hIm. 97. Juga lihal Fcderalioll oJ I\falaya Annlwl Report, I 953. him.

233 . 13 Sila lihat Noell3arber. 1971 Thc War o/The Running Dogs, William Collins Sons & Co.

Lid .. London. him. 162-176 untuk ct:rila yang sept:nuhnya.

48

S£JARAH POLIS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI1952 -1963

Pampasan wang yang menarik juga telah mendorong orang ramai memberikan maklumat, malahan pengganas-pengganas komunis sendiri telah menyerah diri." Bekas-bekas Pengganas Komunis pula ada yang telah membawa anggota-anggota pasukan polis untuk menyerang dan menawan mkan-rakan seperjuangan mereka yang lain ataupun telah memujuk lebih ramai lagi anggota-anggota pasukan pejuang komunis supaya menyerah diri. Hasil dari usaha-usaha Templer, di antara tahun 1952 dan 1954 tidak kurang dari 2,000 orang pengganas terbunuh, ditawan ataupun telah menyerah diri."

Pada 3 September 1953. sebuah kawasan seillas 221 batu persegi di Melaka lelah diisytiharkan sebagai 'Kawasan Putih' (White Area). Tahun-tahun berikutnya pula telah menyaksikan perisytiharkan lebih ban yak lagi kawasan­kawasan di Tanah Melayu sebagai 'Kawasan Putih ' ."

Apabila negeri-negeri di Tanah Melayu terutamanya di Pahang, Terengganu dan Kelantan telah di 'Putihkan ' . pasukan tentera dikeluarkan dari kawasan-kawasan tersebut dan dihantar ke kawasan yang masih serius yang diganggu oleh komunis. Sebaliknya pula pasukan polis terutamanya PPH telah diberi peranan tanggungjawab yang penuh bagi menjamin keselamatan yang kekal kepada kawasan-kawasan yang slldah di 'putihkan ' itu.

Kesedaran bahawa kemungkinan PKM memenangi perjuangannya menentang kerajaan menjadi semakin tipis telah mendorong Chin Peng,

14 lumlah wang pampasan bcrgantung kcpada pangkat alau jawatan yang dipcgang olch pengganas komunis bcrhnaan. Kadarnya scjak tahun 1951 adalah scperti bcrikut:·

I. Setiausaha Agung 2. Setiausaha lawatankuasa NegcrilBandar 3. Ahli lawatankuasa Ncgeri Bandar 4. Setiausaha lawatankuasa Dacrah S. Ahli lawatankuasa Daerah/Pemimpin Kornpeni MRLA 6. Pemimpin Platun MRLA 7. Ahli lawatankuasa Daerah/Pemimpin scksyen MRLA 8. Kelua Sci 9. Lain-lain pengganas komunis

$60.000 $30.000 $20.000 $14.000 $10.000 $ 6.000 $ 5.000 $ 3.000 $ 2.000

R. Clutterbuck. 1973 Riot and Revolution in Singapore and Malaya, Faber & Faber Ltd .. London, hIm . 180-181 . Templer telah menaikkan kadar wang pampasan di mana $250,000 diberi kepada Setiausaha Agung PKM. Sila lihat Harry Miller, Jungle ... .. hIm. 87.

IS Harry Miller. Jungle .. . him. 108. 16 Kenyataan Akhbar Kerajaan PerSekUIUGn, pada 196031 Julai. hIm. 5. Anthony Short, op. cit. ,

hIm. 378-379. Kawasan putih didefiniskan sebagai kawasan-kawasan di mana beberapa peraturan Darurat seperti kawalan bahan makanan dan perintah berkurung dapal dihentikan kerana keadaan Darurat sudah pulih ke tara I' yang mcmuaskan.

49

MALAYSIA dari segi S£JARAH

pemimpin PKM, untuk mengadakan rundingan dengan pihak kerajaan." Langkah ini juga didorong oleh hakikat bahawa kemajuan-kemajuan polilik sedang dicapai pada masa itu. Pilihanraya pada bulan Julai 1955 telah membuktikan bahawa pihak British akan memberikan kemerdekaan kepada Malaya dalam masa yang singkat. Sekiranya ini berlaku, perjuangan PKM untuk 'mengusir keluar pihak penjajah' dari Malaya tidak akan bermakna lagi. Rakyal juga semakin mempercayai pihak kerajaan dan sokongan terhadap PKM lelah merosot. 18

Akhirnya, satu sidang perundingan telah diadakan di antara Chin Peng, selaku Setiausaha PKM, Rashid bin Maidin dan Chan Tian di pihak PKMdan Tunku Abdul Rahman (Ketua Menteri Malaya), David Marshall (Ketua Menleri Singapura) dan Dato' Tan Cheng Lock (Pemimpin Malayan Chinese Association) di pihak kerajaan. Bagaimanapun, rundingan terse but yang lelah diadakan di Baling pada 28 dan 29 Disember 1955. tidak membawa hasilyang memuaskan bagi kedua-dua pihak. "

Sempena kemerdekaan Malaya pada 31 Ogos 1957, Tunku Abdul Rahman telah mengumumkan syarat-syarat penyerahan diri yang baru bagi pengganas­pengganas komunis. Mereka yang menyerahkan diri tidak akan didakwaatas kesalahan-kesalahan yang telah dilakukan sebelumnya dan bantu an dijanjikan kepada mereka yang ingin pulang ke negeri China.'"

Tawaran ini telah membawa kesan yang sungguh baik dan pada 16 September 1957, Perdana Menteri telah mengumumkan bahawa seramai 122 orang komunis telah menerima syarat-syarat baru tersebut. Satu pertiga dari bilangan ini memegangjawatan-jawatan sebagai Ahli Jawatankuasa Cawangan ataupunjawatan yang lebih tinggi dari itll. Pada tahun 1957 sahaja, dianggarkan bahawa satu perempat dari pasllkan pengganas komunis telah menyerahdiri." Mulai bulan September 1957. kadar penyerahan diri pengganas komunislelah meningkat dari lapan orang sebulan kepad 36 orang sebulan."

Tahun 1958 juga telah membawa kejayaaan kepada pihak kerajaan hasil dari beberapa gerakan yang telah dilancarkan sertajuga penyerahan lebihrarnai

17 CN . Parkinson. 1966 A Shorillisfory a/Malaya . Eastern University Press Ltd .. hIm. 42. mengalakan hakikal ini sudah jdas scjak tahun 1953.

18 Noel Barber. oVeit.. hIm. 226-23X. 19 Ibid. 20 Ibid .. him. 182. 21 J.:ellyalaan Akhbar olch K~rajaan Pcrsr..:kutuan. bcrlarikh 31 Julai 1960. him. 8. 22 fhid , hIm. 7.

50

SEJARAH POLIS, ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI1951- 1963

lagi para pengganas komunis. Tidak kurang dari 502 orang pengganas telah menyerahkan diri pada tahun 1958." Pada akhir tahun 1958 hanya seramai 250 orang pengganas komunis yang masih bergiat di Semenanjung Tanah Melayu.14

Menjelang awal tahun 1960, seluruh kawasan tengah dan kawasan selatan Semenanjung Tanah Melayu telah diisytiharkan sebagai ' Kawasan Putih '." Hanya beberapa orang pengganas komunis sahaja yang masih bergerak di kawasan barat laut Tanah Melayu. Oleh yang demikian pada 31 Julai 1960, seeara rasminya keadaan Darurat telah diisytiharkan tamat."

LANGKAH-LANGKAH TEMPLER DAN YOUNG TERHADAP PASUKAN POLIS T ANAH MELA YU 8agi Jeneral Templer, Institusi Polis merupakan institusi pasukan keselamatan penting yang telah pun digunakan oleh kerajaan sejak tahun 1948 bagi menentang pemberontakan pengganas komunis. Pasukan Polis berada di mana­mana dalam negara ini kerana institllsi kepolisan negara ini diperintah dan ditadbir mengikut perintah dan pentadbiran kerajaan, iaitu di peringkat pusat, negeri, daerah dan juga mukim. Mengikut sistem ini rakyat benar-benar terasa uan kehadiran Polis dan sudah tentu Polis berkemampuan memainkan peranan sebagai orang perantaraan antara kerajaan dan rakyat di waktu negara dalam keadaan Darurat.

Sebelum ini, iaitu semasa Pesurllhjaya Tinggi Sir Henry Gurney dan Pesuruhjaya Polis Kol. Gray, Polis telah digunakan sepenuhnya sebagai penggerak utama dalam menentang pengganas komunis di Tanah Melayu. lusteru itu Jeneral Templer telah berpendapat bahawa Pasukan Polis akan terus memainkan peranan utama dalam usaha menentang pihak komunis. Oleh itu Pasukan Polis perlu disusun semula sejajar dengan kehendak-kehendak masa. leneral Templer bersama-sama Kolonel Young telah memulakan proses tersebut sejurus selepas kedatangan mereka ke Tanah Melayu. Perancangan serta merta

2l Ibid .. him. 8. 24 Lihat Noel Barber. op. cit. , him. 269. 25 Anthony Shon. op.eit .. him. 495. 26 Dalam penulisan inL penuJis hanya daral mcmbcrikan sail! gambaran yang ringkas sahaja.

Untuk mengelahui dcngan !chih mendalam dan Icrperinci mcngenai Darura! di Tanah MciaYli sUa rujuk kcpada buku-huku olch Noel Barher. Anthony Short. Gene Z. I Janral',an & Henry MilIer, juga si la liha! R. Cluttcrbuck. 1966. The I.ong. Lmlg War Frederick A. Praegcr. New York. dan Edgar O 'Ballance. 1966 Malaya: The Communislln.mrgenl War, 1948-196f). Anchor Books. USA.

5 I

MALAYSIA dari segi S£JARAH

Templer dan Young telah meninggalkan keberkesanan Pasukan Polis di dalam menentang pengganas komunis, memberi perkhidmatan kepada rakyat dan pads masa yang sam a memainkan peranan sebagai pekerja sosial masyarakat hinggalah ke hari ini. Sebenarnya Templer dan Young telah memberikan sumbangan-sumbangan yang amat penting kepada institusi kepolisan di Tanah Melayu. Segala perancangan serta penyusunan semula polis yang dibuat oleh mereka dapat dilihat dari segi keberkesanannya selepas ini .

ORGANISASI SEMULA IBU PEJABAT POLIS Pada bulan Mei 1952, bentuk organisasi baru bagi Pengurusan Pasukan Polis Persekutuan Tanah Melayu yang dirancangkan oleh Kolonel Young telah dilaksanakan. Dalam bentuk baru ini, Pasukan Polis Malaya telah dibahagi~ kepada lima Jabatan iaitu:-27

Jabatan A Bertanggungjawab ke atas pengurusan dan pentadbiran Pasukan.

Jabatan B Bertanggungjawab ke atas segala aktiviti agensi Jungle Company, Polis Tambahan dan Polis Khas.

Jabatan C Bertanggungjawab mengenai kewangan, Stor, Bangunan­Bangunan dan Harta Benda (Technical).

Jabatan D - Jabatan Siasatan Jenayah . Jabatan E Cawangan Khas.

Perancangan baru ini jelas sangat teratur dan telah melicinkan pentadbiran pasukan serta perlaksanaan tugas-tugasnya. Jawatan Timbalan PesuruhjayaPolis (Field) telah diadakan untuk menyelaraskan hubungan di antara Ibu Pejabat Polis di peringkat Persekutuan dengan Ketua-ketua Polis (C.P.O.) di peringkat negeri." Sebelum ini memang wujud berbagai-bagai masalah dalam konteks hubungan di antara Ibu Pejabat di Bukit Aman (Bluff Road pada masa itu) dengan ketua-ketua Polis Negeri. Di samping itu, satu aspek yang penting ialah pengasingan Cawangan Khas daripada Jabatan Siasatan Jenayah. Ini merupakao' kehendak Templer yang berpendapat bahawa satu cawangan perisikan yang cekap adalah asas kejayaan di dalam peperangan menentang pengganas

27 The Free Press, 1952, 7 Mei. 28 Anthony Short. op.cil., him. 358. (Untuk melihat Carta Organisasi Polis Persekutuan T_

Melayu di peringkat Pusat, sila lihat ladual I).

52

SEJARAH POLIS: ZAMA N KU"fAJlIAN DA N MALAYA NISASI1 952 - 1963

komunis. lQ

Struktur organisasi yang diasaskan pada tahun 1952 ini telah terbukti begitu berkesan sehingga kebanyakan struktur dahulu masih lagi digunakan oleh Pasukan Polis Diraja Malaysia hingga ke hari ini.

OPERASI BERSEDIA BERKHIDMAT (OPERATION SERVICE) lclaslah bahawa Pasukan Polis Persekutuan Tanah Melayu sejak tahun 1948 lagi, terlalu bersifat ketenteraan di dalam perlaksanaan tugas-tugas dan tanggungjawab. Ini ialah kerana Polis telah ditugaskan dalam peperangan menentang pengganas komunis. Justeru itu Pasukan Polis pada masa itu telah dibekalkan dengan latihan-Iatihan ala separa ketenteraan.

Walau bagaimanapun pucuk pimpinan Polis menyedari bahawa Polis perlu mewujudkan imej baru yang lebih dekat kepada orang ramai. Memandangkan bakikat ini , Pesuruhjaya Polis Kolonel A.E. Young telah memperkenalkan operasi "Bersedia Berkhidmat" yang dilancarkan pada 15 Disember 1952. Dalam "Arahan Pesuruhjaya No. 36" beliau telah menyatakan:

It has been our ironic misfortune that because of the Emergency we have been compelled in the course of our duty to protect the public from terrorism by the imposition of restrictive ordinances rather than by cooperation and trust. Although whilst the need exists the protection will remain our f oremost preoccupation, nevertheless we will simultaneously take every opportunity to show evidence of a desire to become a service to the public, both respected and esteemed. JO

Menurut Young, pasukan Polis Malaya seharusnya lebih merupakan satu perkhidmatan dan bukan hanya merupakan sebuah institusi ketenteraan sahaja. Pihak Polis perlu mendapatkan kehormatan rakyat atas keberkesanan dan kebolehannya serta sifat .mesranya terhadap orang ramai . Keberkesanannya sesebuah pasukan polis bergantung kepada persepsi positif rakyat terhadapnya dan kefahaman mereka bahawa pihak polis menjalankan tugas-tugas mereka

29 Ibid. 30 "Commissioner 's Instruction No. 30', 1952. bertarikh 11 November, yang terkandung dalam

Federal Secretarial Files. No. 525311953.

53

V> .,.

SECRETARY TO THE FEDERATION OF MALA VA

POLICE

JADUAL I ORGANISASI PASUAKN POLIS PERSEKUTLIAN TANAH MELA VU (1952)

COMMISSIONER OF POL ICE

r - l DEPUTY COMMISSIONER DEPUTY COMMISSIONER

I 1 1- r- 1--1

"A" DEPARTMENT "S" DEPARTMENT "C DEPARTMENT "0" DEPARTMENT " E" DEPARTMENT (Senior Asst Commissioner i/e .) (Senior Asst. Commissioner i/e.) (Senior Asst. Commissioner i/e.) (Senior Asst. Co,missioner i/e .) (Senior Asst. Commissioner i/c.)

1 1 1 I

AI Administraiton

Branch (Assistant

Commissioner i/c)

BI B2 Communication Marine Branch "Q" C.I.D. Operations Branch Auxiliaries Branch Branch (Assistant (Assista.nt) L.. (Superintendent i/e ) (Superintendent i/e) (Assistant Commissioner i/c)

A2 Personel Branch

(Assistant Commissioner ifc)

Commissioner ife)

I A3 Treasury Accountant

Recruitment and I Training Branch .

(Assistant I 1 I Commissioner i/c) Federal Jungle Special TranspOil Signal

, __ --'1 __ -, Force Constabulary (Superintendent i/e) (Superintendent ile) 1 I (Superintendent lie) and

Recruitment Training Auxiliary Police (Superintendent i/e)

[ [- I -1 l Force

Welfare Officer

Camp Press Force Quanermaster Force Force Works Force foree Commandant Officer (Superintendent ifc) Finance Officer Armaments Paymaster

I Offi", T" [ I

Asst. F.Q.M. Asst. F.Q.M. Asst. F.Q.M. Stores, "Q", Rations and Air

Finance Air Supply Moycntfmts

Inspector or Small Anrt$

Cri~iR Regisu

Special Branch

~ t (;i ';;: 1} ~.

~. '" ~ s: '"

S£JARAH POLIS: ZAMAN K£MAJUAN DAN MALAYANISASI1952 - 1963

dengan sifat ketabahan dan persefahaman. Seterusnya Young telah menyatakan:

The proper regard of the public for police and of police for public leads in turn to confidence and co-operation .. JI

Bagi mencapai tujuan-tujuan tersebut, telah diumumkan bahawa anggota­anggota polis dari hari pelancaran Gerakan 'Bersedia Berkhidmat' akan menjalankan beberapa tugas khas yang berupa kerja-kerja sosial untuk orang ramai dan juga membantu mereka pada bila-bila masa. Rakyat pula disemaikan dengan sikap menganggap balai-balai polis sebagai tempat mereka berinteraksi untuk menyelesaikan segala masalah."

I. Konsep Bersedia Berkhidmat inijuga merupakan strategi memenangi hati dan fikiran rakyat dengan cara membawa pasukan Polis Persekutuan pada ketika itu mendekati orang ramai dengan harapan perhubungan orang ramai dan polis akan terjalin dengan eratnya. Hanya dengan adanya hubungan dua hala, serta saling faham memahami antara satu sarna lain, barulah tugas kepolisan dapat berjalan dengan Iicin dan orang ramai pula dapat hidup dalam suasana aman dan damai pada setiap masa.

31 Ibid.

Pendekatan seperti ini perlu kerana pada masa itu orang ramai mempunyai tanggapan bahawa Polis Persekutuan adalah satu pasukan yang ala ketenteraan. Dalam arahan bertarikh II November 1952, antara lain Pesuruhjaya A.E., Young menegaskan bahawa ia bertujuan supaya pasukan polis dihormati kerana kecekapan dan ketabahan menjalankan tugas,juga kerana layanan yang sempuma dan hubungan baik dengan orang ramai.

Kejayaan tugas kepolisan bergantung kepada pandangan dan kerjasama orang ramai terhadap polis yang menjalankan tugas dengan adil dan bertimbang rasa.

Persefahaman antara kedua belah pihak akan menjalin kerjasama yang era!. Ini jelas bahawa orang ramai akan menghormati polis jika mutu

32 Malay Mail. 1952. 14 Disember.

55

MALAYSIA dari segi SEJARAH

kecekapan dan kebolehan pasukan berada pada tahap yang tinggi dan hubungan antara polis dan orang ramai sentiasa mesra.

2. Pasukan polis yang ada pada masa itu telah dapat menyelesaikan serIJI mengatasi apa juga keadaan yang berlaku dalam negeri yang boleh menjejaskan keselamatan awam.

3. Dalam perutusan yang sarna A.E. Young menjelaskan yang orang ramai juga dijemput supaya berani tampil ke hadapan untuk mendapatkan nasihat polis mengenai perkara-perkara yang berkaitan dengan tugas polis.

Manakala anggota polis di setiap peringkat pula harus bersedia untuk memberikan kerjasama dengan sikap jujur, amanah, bertanggungjawab dan mesra. Ini adalah satu sikap yang patut dicontohi oleh setiap anggota polis.

Anggota polis harus pada setiap masa berkemampuan membantu atau menolong orang ramai apabila keadaan dan suasana memerlukan. lika polis boleh berbuat demikian, maka anggota polis bolehlah disifatkan sebagai pemimpin dan juga menjadi agen penyedar masyarakat dan dapat memenuhi tugas-tugas perkhidmatan kepada orang ramai.

4. lika pasukan keseluruhannya boleh melaksanakan perkara ini, maka tidak keterlaluan jika dikatakan pada suatu hari nanti polis boleh mencapai tahap profesionalisme yang tinggi.

Dalam perutusan Kol. A.E. Young ini, didapati bahawa beliau telah menyedari betapa pentingnya perhubungan awam dalam usaha mendapatkan kepercayaan serta mempereratkan perhubungan antara pasukan dengan orang ramai.

Beliau menyarankan supaya di setiap daerah polis, seorang pegawai kanan diberi tanggungjawab sebagai pegawai perhubungan awam. Pegawai ini yang akan menentukan supaya tiada peluang-peluang

dilepaskan dalam usaha mendapatkan kepercayaan serta keyakinan orang ramai.

Kepercayaan dan keyakinan orang ramai terhadap sesebuah organisasi itu ban yak bergantung kepada imej organisasi itu. Dengan itu seseorang pegawai perhubungan awam, tugas utamanya ialah untuk menjaga imej organisasinya, iaitu Pasukan Polis Persekutuan.

56

SEJARAH POLIS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI1952 - 1963

5. Apabila konsep Bersedia Berkbidmat dilancarkan, ia bukan sahaja diamalkan oleh anggota-anggota polis, tetapi juga oleh orang ramai termasuk anggota-anggota kerajaan dan juga orang ramai yang berkerja dengan swasta.

Persuruhjaya Tinggi British ke Tanah Melayu pada ketika itu, Sir Gerald Templer, pemah menyatakan bahawa keperluan yang sam a terdapat dalam semua jabatan kerajaan, dan kejayaan yang telah dicapai oleh pasukan polis boleh juga dicapai oleh jabatan lain jika semua pihak memberikan perkhidmatan yang baik dalam jabatan masing-masing.

Oalam perutusan tahun baharu 1953, iaitu pada I Januari 1953, Sir Gerald Templer mengatakan kakitangan kerajaan adalah kakitangan rakyat dan bukan pemerintah rakyat. Kitalah yang menjadi perantara di antara kerajaan dan rakyat dan kitalah, iaitu kakitangan yang akan melambangkan kemampuan kerajaan.

6. Pada masa itu setiap anggota Polis memakai lencana 'Bersedia Berkhidmat' yang menjadi lam bang kebanggaan . Lambang ini telah dijadikan sebahagian daripada pakaian seragam anggota polis . Manakala lagu Bersedia Berkhidmat yang dicipta pada ketika itu adalah lagu rasmi pasukan polis yang dapat menaikkan semangat kecintaan dan kesetiaan kepada pasukan.

7. Konsep Bersedia Berkhidmat ini amat nyata sekali kesannya kerana ia memberi erti yang mendalam kepada pasukan polis negara ini.

Semangat bersedia berkhidmat juga telah membawa kepada pengiktirafan serta penganugerahan gelaran 'Oiraja ' oleh Ouli Yang Maha Mulia Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agung pada 24 Julai 1958.

Antara tugas-tugas yang akan dijalankan oleh pihak polis sempena gerakan tersebut ialah:-

I. Mendapatkan seorang doktor ataupun sebuah ambulan dan memberikan bantuan kecemasan, pertolongan cemas (First Aid) bagi kes-kes kemalangan ataupun sakit tenat.

2. Memberitahu saudara-mara berkenaanjika berlaku kemalangan, sakit tenat ataupun kematian.

57

MALAYSIA dari segi SEJARAH

3. Menyampaikan pesanan-pesanan persendirian yang penting dengan segera melalui sistem perhubungan polis jika tidak ada kemudahan· kemudahan biasa.

4. Menolong kanak-kanak sekolah dan orang-orang tua menyeberangi jalanraya.

5. Menjaga dan memulangkan kanak-kanak yang sesat kepada ibu bapa ataupun ke rumah mereka.

6. Memberi nasihat kepada tuan punya rumah atau kedai mengenaicara­eara menjamin keselamatan harta benda mereka.

7. Mengawasi rumah-rumah ataupun kedai-kedai ketika tuan punya tidak ada selama beberapa hari.

8. Membantu mendapatkan kembali harta benda yang telah hilang."

Pemimpin di setiap balai polis telah diarahkan supaya menjalankan fungsi sebagai seorang pegawai perhubungan awam yang bertanggungjawab melaksanakan usaha-usaha memperbaiki hubungan polis dengan masyarakat dan pada masa yang sarna polis mestilah berkemampuan memainkan peranan sebagai pekerja sosial dalam masyarakat. Justeru itu seorang Ketua Polis Balai yang dipertanggungjawabkan, beliau mestilah seorang yang serba boleh. Beliau mempunyai banyak tugas dan tanggungjawab yang beraneka rupa dan bentuk dan adakalanya beliau terpaksa beraksi sebagai seorang pendamai, peguam, doktor dan pekerja sosial. Beliau merupakan seorang penjawat awam yang ulung memenuhi segala masalah sosial yang terdapat di kalangan masyarakat selain daripada tugas-tugas kepolisan. Oleh itu beliau bukan sahaja memainkan peranan seorang pen gurus, malahan bertanggungjawab terhadap persekitarannya dari segi keselamatan, jenayah, kesalahan lalu lintas, beneana alam, kematian mengejut, pembunuhan dan sebagainya. Selain daripada itu beliau harus peka dengan masyarakat setempat. Beban dan tanggungjawab seorang Ketua Polis Balai (KPB) amatlah berat. Antara tugas dan tanggungjawab utama KPB ialah:

a) menguatkuasakan undang-undang serta menjaga keselamatan dan ketenteraman dalam kawasan balainya;

b) mengetuai balai polis dari semua bidang aktiviti dan semua aspek tugas-tugas kepol isan;

33 Straits Times, 1952. 14 Disember. Juga "Directive No. I Following C.1. No. 36" dalam Federal Secretarial Files No. 5253//953. Sila lihat Lampiran M.

58

SEJARAH POLIS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI1952 -1963

c) menjalankan tugas-tugas penyiasatan dan pencegahanjenayah. Bagi tugas penyiasatan beliau dibekalkan dengan kuasa undang-undang melalui seksyen 107, 108, 109, 110 Kanun Acara Jenayah, manakala pencegahan pula termaktub dalam seksyen 103, 104, 105 dan \06 akta yang sama.

d) membuat laporan kepada pegawai-pegawai penyiasat ke atas kejadian-kejadian jenayah yang serius seperti pembunuhan, cuba bunuh, rompak, rusuhan, penculikan, pemalsuan, kes senjatapi, dadah, rasuah dan lain-lain.

e) menyelia anggota-anggota bawahan dan menentukan mereka bertugas dengan baik, mematuhi peraturan yang telah ditetapkan.

f) menjaga keselamatan senjatapi serta peluru-peluru yang dibekalkan untuk balai dan juga senjatapi dan peluru kepunyaan orang awam untuk disimpan sementara.

g) mengawasi orang-orang tahanan atau banduan yang dikurung dalam tahanan/lokap polis dengan mengikuti peraturan lokap yang d itetapkan.

h) menentukan semua peralatan perhubungan polis berkeadaan baik dan tidak disalahgunakan.

i) menjaga keselamatan kunci peti besi di balai. j) menyelenggarakan dan mengemaskinikan semua buku dan rekod

balai. k) mengendalikan kawad dan latihan jasmani diperingkat balainya. I) memastikan kebersihan balai. m) menjaga kebajikan anggota-anggota balai dan keluarga mereka. n) menyelenggarakan kandang binatang balai. 0) menjalinkan hubungan yang baik dengan kakitangan kerajaan yang

lain, ketua-ketua masyarakat, penghulu, ketua kampung dan orang ramai keseluruhannya.

p) lain-lain tugas yang diberiidiGlrahkan oleh Ketua Polis Daerah dan Inspektor Kawasan dari masa ke semasa.

Dalam tahap kedua Gerakan Bersedia Berkhidmat, iaitu mulai 29 Disember 1952, pihak polis telah diarahkan supaya tidak lagi membawa senapang semasa menjalankan tugas-tugas rondaan am dan penjagaan keselamatan."

34 Malay Mail. 1952. 28 Disember.

59

MALA )'StA dari segi SEJARAH

Ini juga merupakan permulaan rancangan jangka panjang Young untuk mengadakan satu pasukan polis yang tidak membawa senjata api seperti mana yang wujud di London pada masa itu ." Walau bagaimanapun perkembangan semasa tempatan akibat dari Darurat seterusnya mewajibkan pihak polis di negara ini membawa sekurang-kurangnya sepucuk pistol untuk menjalankan tugas serla memperlahankan diri mereka. Namun begitu, pada masa Darura, seorang anggota polis yang tidak membawa sepucuk senapang sudah tentu merasa takut tetapi pada masa yang sarna ini memudahkan seseorang rakyat menghampiri pihak polis.

Sebagai lanjutan kepada usaha ini, mulai bulan Mac 1953, satu arahan telah dikeluarkan supaya semua pelanggaran undang-undang yang dianggap kecil tidak lagi dibawa ke mahkamah." Ini menyebabkan hanya satu per tiga daripada kes-kes yang biasadibawa ke mahkamah. Sebaliknya, pesalah-peslah tersebut diberikan sepucuk surat amaran yang mencatatkan kesalahan yang telah dilakukan dan menyatakan bahawa "tiada tindakan lanjut yang akan diambil oleh pihak polis dalam kes ini, tetapi kerjasama anda diminta di masa hadapan bagi menentukan bahawa peruntukan-peruntukan undang-undang yang diadakan untuk faedah rakyat dihormat."

Dasar-dasar Young telah dilaksanakan dengan lancarnya oleh kontinjen polis. Misalnya di Selangor telah dilaporkan bahawa seramai 834 orang telah dibantu oleh pihak polis di daerah-daerah Kuala Selangor, Kelang dan Kuala Langat dalam tempoh satu bulan."

Bagi menjamin keberkesanan usaha yang dimulakan oleh Young untuk mengalihkan peranan pasukan polis Malaya, En. W.L.R. Carbonell yangtelah mengambil alihjawatan Pesuruhjaya Polis pada 7 April 1953, telah mengarahkan supaya semua anggota pasukan polis menjalani kursus latihan semula (in-service training)." Kursus-kursus tersebut yang mengambil masa dua minggu telah dimulakan pada bulan Julai 1953 di tujuh buah sekolah di seluruh Malaya.

35 Malay Mail, 1952,29' Disembcr. Adalah merupakan satu tradisi di London bagi pcrlaksanaan tugas oleh anggota-anggota polis. yang dikcnali sebagai 'Bobbies'. tanpa mcmba\\la senjata api.

36 Straits Times. 1953. 8 Mac. 37 Sila lihat Straits Times, 1953. 21 Mac. Jumlah tersebul temlasuklah 484 di Kuala

Selangor. 216 kes di Klang dan 134 kes di Kuala Langat. Pertolongan termasuklah mcndapatkan pcrlindungan bagi mcrcka yang scsat. mencari harta bcnda yang hil'!J1g dan pcrtolongan kepada kanak-kanak .

38 Straits nmes. 1953.22 Februari .

60

SEJARAH POLIS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI1952 - 1963

Penekanan telah diberikan kepada melatih anggota-anggota polis menjalankan tugas-tugas dan peranan semasa aman (peace time roles). Anggota-anggota Pasukan Polis Khas juga telah menerima latihan bersama dengan anggota­anggota polis biasa.

Antara langkah yang telah diambil untuk memperbaiki lagi imej rakyat terhadap polis, selain daripada mengeluar sebuah lencana khas untuk menandakan Gerakan Bersedia Berkhidmat, satu lagi langkah yang penting yangdiambil adalah untuk menukarkan nama "Rumah Pasung" yang dahulunya digunakan bagi "Balai Polis" . Penukaran nama ini telah membantu menghilangkan pandangan dan sikap negatifrakyat terhadap polis. Penukaran nama ini disambut baik oleh orang ramai dan ianya berjaya. Rumah Pasong menggambarkan tempat orang-orang salah ditahan dan bukan tempat orang berinteraksi. Lencana yang menunjukkan dua tangan berjabat itu masih lagi digunakan oleh Polis Diraja Malaysia untuk menandakan perkhidmatan dan tanggungjawabnya terhadap masyarakat.

lelaslah bahawa Gerakan Bersedia Berkhidmat telah mencapai kejayaan yang amat membanggakan -'" Ini ditandakan oleh peningkatan semangat di kalangan pasukan polis dan juga di kalangan orang ramai. Persengketaan dalam yang berlaku di kalangan pegawai-pegawai lama dan baru polis, semasa zaman Gray juga telah mula pulih." Peningkatan dalam kepercayaan rakyat terhad.ap pihak polis dicerminkan oleh penambahan dalam kadar penerimaan maklum dariapda mereka mengenai jenayah-jenayah dan keselamatan setempat. Pasukan-pasukan yang bertugas di luar ban dar telah melaporkan suatu sikap persahabatan yang baru di kampung-kampung baru yang dahulunya di bawah pengaruh komunis.

Tambahan pula telah wujud:

... a torally new spirit of self-confidence and initiative in the performance of their duties became apparent in all ranks of the Police Force. 41

Menurut majalah The Planter', iaitu majalah rasml pertubuhan­pertubuhan peladang di Malaya,

39 Federation (?(Mafaya Antilla! Report, 1953. him. 226. 40 Noel Barbl:r. op. cit. , him. 180. 41 Federatioll of Malaya Annual Report. 1953. him . 226

61

:\1.·11..'1 r5;/ .. I dar; segl S/~ /A RA N

Molal'a ill spile oflhe Emergellcy is a killdly place. There is a penl

lip reservoir (~lgo()dwill among (11/ races and classes. 1/ at last seelllS

Ihal Co/. Yo illig has fOlllld Ih" magic key 10 release Ihis hilherlo

frustrated power.~ .!

Cogankata "Bersedia Bcrkhidmat" telah menjadi panduan perkhidmalan anggota-anggota polis sehingga hari ini . Bagi ahli-ahli Polis Diraja Mala) ,i, hari ini. ia mcnandakan kcupayaan Illembcrikan perkhidlllatan kepada orang

ramai pada setiap masa. bukan sahaja dalam aspek kese lamatan dan ketcntcraman awam. bahkanjuga dalam kehidupan seharian ." Ini jelas dilihal dcngan kcberkcsanan penman ya ng dimainkan olch Pcjabat Pertanyaan. (Jllqlll /'l

Office).

Pcjabat Pertanyaan Illcrupakan naeli di scsc buah Balai Polis dan adalah satu tcmpat perhubungan bagi Illasya rakat dcngan poli s. Hubllngan masyarakal dcngan Po li s. tcrutalllanya I11crcka yang di dalalll kesusahan serta ditim pa benean" se lalun ya "gar pertolongan sewajarnya dapat diberikan oleh pihak Polis Terdapatjllga antara masalah-masa lah ya ng dilaporkan itll eli luar bidang ku asa Poli s scpc rti perbalahan pcribadi eli antara kcluarga , rlllllahtangga dan se bagainya.

Dcngan aelanya sambutan dari masyarakat terhadap perkhidmatan Poli ~

eli Pejabal Pertanyaan. ianya Illenunjukkan bahawa masyarakat telah menaruh harapan yang tin ggi terhadap PaslIkan Poli s. Oleh itll paslIkan Polis sentiasa peka dengan keadaan ini dan bcrusaha untuk mcmpcrtingkatkan lagi mulu perkhid111atannya. Antara perkara ya llg 111ustahak yang harlls dijalankan di Pejabat Pertanyaan ialah :

I, Perhubunga n Polis dengan orang ral11ai: 2, Pentadbiran Am Balai: 3. Kejayaan terhadap 111ellglllllllmkan. 111enallgkap dall Illendah a

orang-orang yang Illclakllkan kcsalahan: 4, Mcngawal kcselamatan bangunan-banglll1an balai dan kawasannya.

Di Pcjabat Pcrtanyaan biasa nya ada scorang anggota yang mcnjadi ketlla,

-12 S"ra;ls'limes, 1953, 22 F~hrlLari . .t3 Ilassan Yusofr. 1979. "Bcrs~d i :l Ikrkhidrna( ' £11m. fellgamall, jilid 3 1, Hil. 2. AprjUJun.

hll11. 9.

62

SEJARAH POLlS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAtANISASI1952 - 1963

iaitu seorang yang lebih kanan sama ada dari segi pangkat ataupun kekananan

dalam perkhidmatan. Sebagai seorang ketua beliau mestilah mempunyai daya Ulama dan kebolehan serta kelicinan peribadi bagi melaksanakan tugas-tugas

kepolisan. Antara tanggungjawab Ketua Pejabat Pertanyaan ialah:-

I) Kelicinan dalam menjalankan tugas-tugasnya. 2) Menyelia anggota-anggota yang bertugas di Pejabat Pertanyaan,

sentri-sentri Balai dan lokap, jika ada. 3) Bertanggungjawab terhadap semua kelengkapan harta yang tertulis

dalam senarai Pejabat Peltanyaan. 4) Menggalakan hubungan baik antara Polis dengan orang ramai. 5) Bertanggungjawab atas keselamatan bangunan-bangunan dan

kawasan balai di masa ketiadaan Ketua Polis Balai. 6) Bertanggungjawab untuk pemeriksaan ke atas anggota-anggota yang

keluar bertugas mengikut kehendak-kehendak Hukum Tetap Pesuruhjaya (CSO) KPD, balai dan lain-lain.

7) Menjaga kebersihan di Pejabat Pertanyaan dan Balai pada setiap masa.

8) Menjaga serta mengawasi penyelenggaraan buku, fail dan alat

kelengkapan balai. 9) Memeriksa dengan seberapa kerap, menerima atau melepaskan

orang-orang tahanan dan harta-harta mereka serta menentukan

penyelenggaraan makanan mereka mengikut jadual. 10) Menentukan senjata dan peluru disimpan dengan selamat mengikut

kehendak CSO. II) Bertanggungjawab mcngeluarkan resit-resit wang tunai dan barang­

barang mengikut peraturan. 12) Bertanggungjawab menerima laporan daripada orang ramai yang

hendak mcmbuat laporan sama ada yang datang sendiri ke Balai atau maklumat yang diterima melalui telefon ataupun dengan surat­surat rasm i yang ada nama dan alamat yang Icngkap pengadu dari orang ramai hendaklah dianggap penting dan hendaklah menerima maklumat terscbut dengan tel iti, walaupun ringkas tetapi padat dan lengkap terutama sekali dalam kes-kes jenayah.

13) Menentukan laporan 24 jam disiapkan mengikut masa-masa yang dikehendaki untuk diedarkan kepada pegawai-pegawai yang

berkenaan.

63

MALA ),SIA dar; seg; SEJIfIIAII

Sesebuah Balai Polis yang cekap dan moden sudah semestinya mempun)1i kelengkapan yang lengkap agar ianya dapat memberikan perkhidmatan yang sempuma kepada setiap orang yang datang untuk mendapatkan pertolongan. Antara kelengkapan yang tersimpan di Balai-balai Polis ialah beberapa jenis buku dan failuntuk tindakan dan rujukan yang biasanya digunakan oleh anggOla­anggota yang bertugas di I'ejabat Pertanyaan.

Menjelang akhir tahun 1953 pasukan Polis Persekutuan Tanah Melayu telah membahagikan pasukan polis kepada tiga bahagian khusus yangjelas. iaitu~

I. Cawangan Khas yang menjalankan kegiatan perisikan dan mengumpulkan maklumat terutamanya mengenai PKM.

2. Pasukan Polis Hutan (1'1'1-1) yang menjalankan gejala-gejala menyerang pengganas-pengganas komunis di dalam hutan sena melindungi orang Asli, dan

3. Polis biasa yang menjalankan tugas-tugas kepolisan biasa sepeni rondaan, menjaga lalulintas serta melindungi orang ramai darijena)1b dan menyiasat kelakuan-kelakuan jenayah.

PASUKAN POLIS HUTAN (POLICE FIELD FORCE) Polis para-Ill iliteri yang dikenali sebagai Kompeni Hutan telah disusun semula dan dijadikan sebagai Pasukan Persekutuan dan dipanggil Pasukan PolisHutan (Police Force -I'FF). Sebanyak 19 Kompeni Hutan (78 Plat un) telah ditukarkan Illenjadi 7 I'PH (69 platun) dan ditelllpatkan kepada 7 buah kern yang tetap.' Penyusunan semula PI'H telah menyebabkan pengurangan keanggotaan PPH kerana PPH pada tahap itu berdasarkan kepada ahli-ahli polis biasa (regularl dan tidak lagi mengambil anggota dari kalangan sukarelawan atau eleme~ elemen polis yang lain. Langkah ini diharapkan dapat memberi kecekapan kepada semua anggota I'PH dan juga supaya Illelllbolehkan para anggol'"a ditukarkan kepada tugas-tugas polis biasa apabila keadaan mernerlukan. Dengan itu serarnai 492 anggota KOlllpeni Hutan (terutalllanya Illereka yang terdiri dari kalangan sukarelawan dan lain-lain clemen polis) telah diberhentikan.' Pad a tahun 1954 seramai 2.300 orang anggota Polis biasa telah ditugaskan untuk berkhidmal di dalam PPH. I

44 Federafion of Malaya A/llma/Report 1953. him. 227. 45 lhid

64

SEJARAH POLIS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI1952 - 1963

Menjelang akhir tahun 1955, semua anggota PPH merupakan ahli-ahli Polis biasa yang diberikan latihan yang lengkap dalam gerakan-gerakan hutan. Dalam penyusunan semula PPH ini telah ditetapkan garis panduan kepada peranan-peranan yang harus dijalankan oleh anggota-anggota PPH. Pertamanya,

adalah untuk membekalkan keanggotaan bagi kubu-kubu hutan (jungle/arts), keduanya, untuk membekalkan keanggotaan bagi tugas-tugas operasi menentang pengganas komunis di kawasan sempadan Malaysia Thai, dan ketiganya, untuk menjalankan operasi-operasi tertentu dalam rangka (framework) keselamatan Persekutuan Tanah Melayu. Pada tahap inijuga PPH diletakkan di bawah bidang kuasa perintah Pesuruhjaya Polis dan menjalankan tugas-tugas operasi yang

merangkumi seluruh kawasan Persekutuan (Federal). Tiap-tiap unit PPH kini berupaya menjalankan gerakan-gerakan secara

berasingan (independent) di dalam hutan. Pada masa itujuga terdapat sebanyak 14 kubu-kubu hutan di pedalaman beberapa kawasan tertentu yang pada keseluruhannya didiami oleh orang Asli telah diletakkan di bawah kawalan

dan jagaan PPH. Ini adalah bertujuan untuk memberi perlindungan kepada masyarakat orang Asli serta untuk memenangi hati dan fikiran mereka daripada dipengaruhi oleh propaganda dan hasutan komunis. Kubu-kubu ini dikawal sertadianggotai oleh anggota PPH yang menjadikannya sebagai pangkalan untuk melancarkan gerakan dan operasi yang jauh ke dalam hutan.

Walaupun tamat Darurat diistiharkan pada 31 Julai 1960, tetapi tugas

PPH tidak ditamatkan setakat ini sahaja malah diteruskan dan sehingga I Jun 1962 penempatan unit-unit PPH adalah seperti berikut:'"

Unit Pengkalan (base camp) Kekuatan

PPH No. I Kepala Batas (P/Wellesly) 6 platun PPH No.2 Ipoh, Perak 6 platun PPH No.3 Ampangan, Seremban 5 platun PPHNo.4 Kulai, lohor 12 platun PPH No.5 Alor Akar, Kuantan, Pahang 4 platun PPHNo.7 Pengkalan Chepa, Kelantan 8 platun PPH No.8 Ipoh, Perak 22 platun

lumlah 63 platun

46 Dokumen Polis. 'The Case for Enlarging The Police Field Force Rather Than The Infantry Brigade oCTile Armed Forces". PDRM. !.th. him. 5.

65

MALAYSIA dari segi S£JARAH

Dengan berakhirnya Darurat pada 1960 itu dan bertambah baiknya keadaan kese lamatan PPH No: 6 telah dibubarkan pada akhir tahun 1961 dan pam anggotanya telah ditukarkan kepada unit-unit lain pasllkan polis Persekutuan Tanah MelaYll. Sejak tahun 1961 sedikit perubahan kecil dari segi tugas telah dijalankan kepada PPI-I yang kebanyakkannya mengenai:-

I. Menjalankan operasi-operasi seberang menyeberang sempadan di Selatan Thailand

2. Menjalankan rondaan dan menganggotai (mamling) kubu-kubu hutan, dan

3. Menjalankan tugas-tugas ketenteraman awam serta membantu pihak polis Tugas Am."

PPHjuga pad a tahap ini telah disifatkan sebaga i Pasukan Simpanan Pesuruhjaya Polis Persekutuan dan akan dimobilisasikan ke mana sahaja apabila keadaan memerlukan . Sebagai contohnya pad a bulan Disember 1962, beberapa unit PPH telah diterbangkan ke Brunei untuk menolong negeri itu memulihkan keamanan dan ketenteraman selepas berlakunya pemberontakan yang diketuai oleh Azahari ." PPI-I ialah komponen terbesa r yang menjalankan tugas-tugas para-militeri dalalll PDRM"'; Pasukan Polis Hutan (PPI-I) adalah ditugaskan dengan peranan dan tanggungjawab yang tertentu seperti tercatat dalam Arahan Ketlla Poli s Negara Nombor Tiga. Walall bagaimanapun peranan dan fungsi

47 Zara Dian. 1979. "Police Paramilitary : Arm ofGovcmmcnt:' As;all Defence Joltrlla/ SeptJ Ocl. Kuala Lumpur. him. 78. dan juga Ilasan Yusoff. 1979 "Scjarah Pasukan Polis Ilulan, PDRM" dalam Pahlall'an. No. 1179. hIm . 15.

48 Laporan Tahunan Po li s Diraja Malaysia 1964. hIm . 2. 49 Sdain daripada PPI·!. tcrdapatjuga unit-unit lain dalam PDRM yang mcnjalankan perlman

paramilitcri. Misalnya. Unit Kawalan Kawasan (UKK) yang ditubuhkan di pcringka\ dacrah polis yang mcnjaiankan pcranan Seperl! PI-'I-I lClapi lcrhad di kawasan dacrah di mana i3 dilllbllhkan dan £Ii hawah kawalan KClua Poli s Daerah . Dalam soa l kctcnlcraman awam. Pasukan Sirnpanan Pcrsckutuan (FRU) dan Un it Tindakan Khas (UTK) juga mcrupak3n unit yang mcnjalankan pcranan paramilitcri . Bcgitu juga dcngan pcranan yang dijalankan olch Cawa ngan Khas kcrana dalarn mcnjalankan fungsin ya Illl:ndapatkiltl dan mcngumpulkan maklul11at kcsclamalan. para anggolanya juga kadang-kadang Icrpaksa Illcnycrlai opcrasi-opcrasi di hulan. Manakala Cawangan Polis Merin pula Icbih mcrupakan scbagai pasukan yang 'para-naval' mcmandangkan ianya hukan sahaja hcrtanggullgjawab kcpada pcngawasan tli sungai-sung,ai hcstlr dan pclabllhan. IClapi juga bcrtanggungja\\ab kc atas kcst.:lalllatan lillla halu pCrlmna pcrairan Malaysia. Dari scgi kclcngkapilll dan pcrscnjataan Polis Mcrin adalah mcrn,ldai dcngan pc ran an yang uijalallkall walauplill tidak sClallding dcngan Angkalan TCl1lcra Lalit Oiraja Malaysia.

66

SE.JA 11,1 II POUS: ZAMA,\ ' KIOMAJI I.· IN DAN MAL.1IA NtSAStI952 - t963

pasukan PDRM adalah seperti yang dibekalkan dalam Seksyen 3 (3) Akta Polis 1967.

PERANAN DAN FUNGSI PPH Pad" dasamya PPH merupakan pasukan simpanan kepada Ketua Po li s Negara bagi Illenghadapi sebarang keadaan yang mengancam keselamatan dalam negeri dan juga ketcnteraman awam dan peranannya adalah sebaga i pasukan bertindak yang berd i kari serta m udah J i pi ndahkan (mobile self-s "p!,nrt illy, strike fnrce). Dalalll kontoks ini PPHmenjalankan peranan-peranan seperti berikut:

i) LJ ntuk menghadapi dan mcmbcnteras sebarang ancaman kcpada kcwibawaan pihak kerajaan yang memerintah dengan sah dari~ada kcga nasa n. insurgen si. kekacauan aW31ll dan penyusupan

(suhversioll ), ii) Menjalankan rondaan di kawasan perbatasan dan persisiran pantai

se rta lll engawal (to police) kawasan-kawasan m3syarakat orang Asli

di pendalaman. iii) Untuk memberi bantuan dan sokongan khuslls kepada cawangan­

cawangan lain dalam PDRM bagi menegakkan undan g- undang dan kctcntcralll3n awalll dan ju ga mcmbc ri pertolongan kepada

Illasyarakat scm3sa berlakullya bCIlc3n3 alam. dan

iv) Memberi bantuan dan sokonga n kepada pihak tentera di masa pcperangan.

jadi schaga i Pa""kan 5impanan Perscklltuan kepada Ketlla Polis Negara bagi mcnghadapi apa jua keadaan yang mcnganc3m ketenleraman awam dan keselamatan dalam negara. PPH boleh dikejarkan bertllgas di mana-mana sahaja dan pada hila-bila masa sahaja dan dcngan apa jua cara yang diarahkan dan difikirkan perlu o ieh Ketua Poli s Negara.

Daripada peranan-peranan yang digariskan di atas bolchlah dikategorikan kcpada dlla tugas besar yang dimainkan o lch PPH. iaitll :-

i) Pcranan utama (primarv role) PPH sebaga i pasukan simpanan operas i (operatiollal reserve) bagi menghadapi serta membenteras sobarang ancaman kepada kewibawaan pihak kerajaan yang _sah daripada kekac3uan aW31ll. gerakan subversif, kega nasan alau pcmberontakan dalam negara. Juga 1'1'1-1 bertindak sebaga i pasukan

67

MALA ),S I;I dari segi SUA IIA /-I

yang memberi bantuan khusus kepada eawangan-eawangan lain dan daerah-daerah polis bagi menegakkan undang-undang dan mengekalkan ketenteraman awalll.

ii) Peranan kedua (secondary role) PPH adalah membantu pihak tentern dalam operasi-operasi keselamatan bagi menentang pemberontakan, kempen gerila, dalam negara danjuga meneegah peneerobohan sena meyekat penyusupan (subversion) pihak musuh yang berpengkalan di luar negara."

Ini bermakna bahawa PPH di samping menjalankan peranan utamanyaia juga membantu tugas-tugas polis biasa seperti membuat sekatan jalan raya. mengepung dan meneari (cordon and search), tugas ketenteraman awam, mencegah keganasan di ban dar (urban lel'rorism) dan mcmberi bantuan keanggotaan yang diperlukan dalam membuat serbuan ke atas tempat-tempat (sarang) penjenayah-penjenayah. Walau bagaimanapun dengan keupayaandan latihan yang diberikan kepada setiap anggota PPH dalam aspek-aspek paramiliteri, PPH dikerahkanjuga membantu pihak tentera dalam menjalankan operasi-operasi "col/nler-insurgency" dan ini dianggap sebagai peranan keduanya.

Walaupun operasi "'counter- insurgency" merupakan peranan kedua PPH

tetapi memandangkan pasukan ini sebagai eabang utama pasukan paramilite,i PDRM maka ianya banyak teriibat dalam operasi-operasi keselamatan.

Antaranya:

i) Operasi Bersama antara pasukan keselamatan Malaysia dan Thailand di Selatan Thailand (kawasan sempadan bersama),

ii) Operasi-operasi di bawah kawalan polis dan menganggotai (manning) kota-kota dan pos-pos hutan di kawasan Orang-orang Asli.

iii) Dalam rangka operasi membenteras anggota bersenjata Organisasi Pengganas Komunis (CTO) yang beroperasi dalam negara, dan

iv) Operasi-operasi l11embantu projek-projek Cawangan Khas terhadap persenjataan dan infrastruktur l11usuh di kawasan-kawasan Iua, bandar."

50 Laporan Tall/mall Polis Diroja Malaysia /969, him. 29. 51 Taklimat olch DSP Halliff Ahmad kcpada pcserta-pcsert<l kUfSUS di Maktab Turus Angkalan

Tcntcra (MTAT) 1983. 'The Police Field Force Organisation: It's Roles and Functions", Kuala Lumpur. 1983. him. 4-5.

68

SEJARAH POLIS. ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI1952 - 1963

Walau bagaimanapun dalam menjalankan peranan ini terutamanya di kawasan-kawasan hutan pedalaman, pasukan PPH menghadapi beberapa masalah. Antaranya, mereka terpaksa meminta bantuan pihak tentera dalam duajenis bantuan logistik, iaitu bantuan udara (air support) yang disediakan oleh Tentera Udara Diraja Malaysia (TUDM) dan bantuan pasukan meriam (arlillelY support). Walaupun PPH dipersenjatai dengan kekuatan unit Mortar yang menggunakan Mortar 60 mm dan 81 mm tetapi kadang kala ini tidak mencukupi dan terpaksa memerlukan bantuan dari pasukan Artilleri Malaysia (satu unit tentera) untuk sokongan-sokongan yang spesifik."

PPH sebenamya dilatih supaya ianya berkemampuan menjalankan fungsi­fungsi berikut:-

I. Keselama!an Dalam Negeri:

I. I Menjalankan operasi of ens if sama ada secara bersendirian atau bersama dengan pasukan tentera terhadap pasukan musuh (illS urgent),

1.2 Menjalankan operasi di luar bandar dan kawasan hutan bagi menghapuskan infrastruktur musuh,

1.3 Membantu operasi-operasi Cawangan Khas terhadap pemberontak, pengganas atau organisasi subversif."

2. Ketenteraman Awam:"

2.1 Menyediakan para anggota yang dilatih dan lengkap sebagai Unit Rusuhan dan Ketenteraman Awam (Public Order Riot Ullit-PORU) untuk membenteras rusuhan dan menyuraikan perhimpunan haram,

2.2 Menyediakan dan mengendalikan sekatan jalan, pos pemerhatian (observation posts), membuat rondaan semasa

52 Ibid. him. 5. 53 Dokumen Polis, "The Case for Enlarging the Police Field Force" ... op.cil., him. 2. S4 Kcadaan kctcntcraman awam didcfinasikan scbagai situasi yang mcnghadapi apapapa jua

ancaman atal! tcn:r.::!usnya keadaan kacau-bilau olch sckumpulan masyarakat. sarna ada secara termur at au SpOil Ian di mana tiada scnjata api digunakan. Bagaimanapun jika terdapat pcnggunaan scnjata upi atau kekacauan awam tcrsebut I11cnjadi kebangkitan hcrsenjata (armed insurrection) maka kcadaan itu tidak lagi dianggap sehagai masalah ketcntcraman awam tetapi tdah mcnjadi masalah yang I11cngallcam kcadaan kesclamatan dalam ncgcri. Lihat, "Brief On Public Order For Talk To Senior Military Officers", Pejabat KPN. PDRM, 22 Oktobcr 1965 (lCi/121/2/2/1). him. I.

69

MA LA YSIA Jari segi SE.IA RA t-I

perintah berkurung dikuatkuasakan dan melindungi nyawaserta harta benda,

2.3 Membuat serbuan dan operasi kepong dan cari (cordon and search) terhadap elemen-elemen yang tidak diingini, dan

2.4 Meniediakan pasukan pengiring (escorls) untuk keselamatan 'convoys' dan juga upacara-upacara rasmi. ~~

3. Kcsclamatan Sempadan (Fro/llier Security)

3.1 Menjalankan pintu rondaan di kawasan-kawasan terpencil kcmasukkan elemen-elemen subversif dan juga penyeludupan scn.iata serta dadah,

3.2 Menjalankan rondaan dan kawalan di pulau-pulau dan kawasan pantai demi untuk meniamin keselamatan penduduk tempatan dari ancaman lanun dan para penjenayah, dan

3.3 Mengawal kota-kota dan pos-pos hutan serta menjalankan rondaan dan mcmainkan pcranan ' psy-op, kepada masyarakat orang Asli di kawasan pendalaman Y'

4. Masa Pcrang (War Situatio/l)

4.1 Menjalankan operasi terhadap pasukan musuh yang cuba menyusup ke negara ini melaluijalan darat. laut ataupun udara,

4.2 Menjalankan operasi terhadap pemberontakan tempatan yang beroperasi di dalam negara.

4.3 Mcnyediakan anggota dan meronda demi untuk keselamatan komunikasi seperti jalanraya. keretapi , 'walerways' dan lain­lain. dalalll ncgara. dan

4.4 Menyediakan bantuan kepada polis tugas amuntuk mengawal pendatang haram, keselamatan kawasan perindustrian. mengiringi pengiriman barang kepcriuan asas dan juga lain­lain tugas yang bcrkaitan di masa pcpcrangan H

55 Dokumcn Polis. "The Polict! Fid el Fora. U . him. 2-3 . 56 Ibid.. him. 5. 57 Unluk tuju<1n ini PPII akan rncndirikan garis<1n scparllh tctap yang dikcnali 'scbagai 'fons'

atallpun kola hutan yang akan diglltlakan scl1agai pusat di mana pcrkhidmatan-p.:rkhidmatan kcn~iaan boleh dihcri kcpada pcnduduk-pcnduduk yang tcrpcncil (misalnya masyarakat Orang Asli) dan juga scl1agai pcngkalan di mana pcngawalan hokh dilakukan tcrhadap kawasan· kawasan hutan yang rnungkin digltllakan lIntuk kcgiatan-kcgiatan hamill.

70

l\IALA }'.),{A dllri se;:i SI-:"JARAII

Pesllruhjaya Polis. Koloncl Gray. Jenkins akhirnya telah mcletakkanjawatannya pad a akhir tahun 1951 setelah hcrkhidmat sclama setahun.

Cawangan Khas (Spccial Branch) dipertanggungjawabkan untuk mendapat Illaklulllat tektikal dan suhversioll. Maklumat risikan yang diterima dari agcn-agen disalurkan kepada Cawangan Khas untuk dianalisis dan digredkan. Pihak Mililary Inlelli!!.ell ee Officer (MIO) mengumpul dan mcngedarkan maklumat tcktikal untuk kcgunaan tentera. MIO hanya dibenarkan

mengedarkan maklumat tersebut setclah diheri kuasa oleh Ketua Cawangan Khas. Punca-punca risikan diterillla daripada agen-agcn, i,?formcr. peJ11beril~

unit peronda. tinjauan udara. dokumen yang telah herjaya dirampas. pengganas komunis Y'lIlg mati, musuh yang ditawan/mcnycrah diri. Soal-selidik telahjuga digunakan di kal angan orang ramai tetapi tidak mendapat hasil yang menggalakkan. Kcdua-dua punca di atas tertakluk kepada sambutan dan sikap penduduk sctempal. Apa yangjelasnya mercka ini Icbih cenderung membisukan diri. Sistelll co uricI' PKM mudah tordedah . khususnya pad a tahun 1950-1952. Min YUCll scring mcngglillakan pengangkuatan awam bagi tujuan

menyampaikanmaklumal. Cawangan Khas dapat mengesan berita yang hendak disampaikan kepada PKM tcrlcbih dahulu. Kejayaan ini memudahkan Pasukan Keselamatan mengadakan serang hendap di tempat pertemuan mereka.

Sebagailllana yang serlia maklul11, Templer telah Illemberikan keutamaan

kepada penubuhan sebuah badan perisikan yang cekap dan berkemampuan. Atas permintaan beliau , Jack B. Morton telah dihantar dari London untuk menjalankan perancangan awalan mengenai Cawangan Khas. Morton telah

bertugas sclama setahun di Malaya , iaitu pada tahun 1952 dan berjaya meletakkan asas-asas bagi pelllbentukan Cawangan Khas yang kellludiannya telah berkembang Illenjadi salah satu lalllbang kemegahan dan kebanggaan negara. Beliau juga telah mencadangkan supaya Cawangan Khas diasingkan daripada Jabatan Siasatan Jenayah. t

'I'

Tcmpler telah Illencrima cadangan-cadangan Morton dan seterusnya

melantik Guy C. Madoc ~ebagai Ketua Cawangan Khas. Madoc telah ditugaskan Illengembang dan memajukan Cawangan Khas sehingga ia dapat mcmenuhi

dua tugas, iaitu:

I. Mcmbekalkan kcrajaan dengan makluf11at Illas dan terperinci

mengenai pol itik, kesclamalan "C(}Un/~r-e.\pi()Il(J/!.e" bukan sahaja dari

66 Ihid

74

SEJARAH POLIS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI1952 - 1963

segi ancaman semasa tetapi juga ancaman-ancamanjangka panjang dan,

2. Membekalkan pasukan-pasukan keselamatan dengan maklumat yang boleh dijadikan as as untuk merancangkan gerakan-gerakan menghapuskan MRLA67

Cawangan Khas juga telah bekerjasama dengan labatan Keselamatan Dalarn Negeri. Mereka terlibat dalam hal-hal subversif dalaman, revolusi dalarnan dan tindak balas penyuluhan (counter-espionage).

Oalam tugas menangkap agen-agen komunis, kebiasaannya Cawangan Khas rnelancarkan operasi melalui tiga peringkat dengan mengambil masa selama lebih kurang tiga bulan. Pad a peringkat pertama, cawangan ini mengkaji

liap rnaklumat mengenai pertubuhan komunis yang diperolehi daripada agen­agenya. Kebanyakkan maklumat adalah diperolehi dari komunis yang menyerah diri . Diperingkat kedua, ia melibatkan operasi bersama yang dirancangkan oleh lawatankuasa Eksekutif Perang Oaerah (District War Executive Commillee). Operasi ini dijalankan oleh pihak polis. Pada peringkat terakhir, cawangan ini menangkap atau menerima penyerahan dari komunis. Mereka ini akan dijadikan sebagai pemandu (guide) kepada pasukan keselamatan di dalam operasi-operasi menghancurkan markas-markas gerila di dalam hutan. Oi samping itu mereka juga digunakan untuk mendedah tempat-tempat simpanan makanan dan bekalan pengganas komunis.

Cawangan Khas mempunyai 97 orang pegawai yang diwartakan dan 195 Inspektor dan Leftenan Polis pada akhir 1952. Madoc dengan segera telah menjalankan tugasnya dan menjelang akhir tahun 1953, Cawangan Khas sudah mempunyai seramai 126 orang pegawai yang diwartakan dan 279 orang anggota lain . Ini merupakan 20 peratus dari jumlah pegawai yang diwartakan dalam

Pasukan Pol is Malaya, 18 peratus daripada jum lah Inspektor-Inspektor di dalam pasukan juga bertugas di dalam Cawangan Khas pada tahun tersebut."

Pentadbiran Cawangan Khas telah dibahagikan kepada beberapa bahagian untuk melicinkan lagi perlaksanaan tugas-tugasnya, iaitu:

67 Ihid .. him. 93 MRLA ~ Malaya Races Liberation Army adalah sarna yang diberikan oleh PKM kepada pasukan pcngganasnya daJam usaha untuk mendapatkan lebih banyak sokongan tcrutamanya di kalangan kaum bukan Cina.

68 Federation a/Malaya. Annual Report. 1953. him. 232.

75

MALAYSIA dar; seg; SEJARAH

I. Jawatankuasa Perancangan Jawatankuasa Perancangan Pusat, Cawangan Khas Persekutuantelah ditubuhkan pada akhir tahun 1952 untuk menyelaraskan tindabn polis terhadap sasaran-sasaran dan kegiatan-kegiatan PKM yang terpilih di seluruh Malaya. Jawatankuasa-jawatankuasa perancangan juga telah ditubuhkan di Ibu Pejabat setiap kontinjen unluk memastikan bahawa tllgas-tugas yang penting mendapat keutamaan. Satu persidangan ketua-ketua Cawangan Khas Kontinjen lelah diadakan pada 1952 untuk mengenalpasti dan merancangkan tugas­tugas Cawangan Khas supaya dapat mencapai persamaan dan keselarasan dalam perlaksanaan tugas-tugas tersebut."

II. Biro Perisikan Sempadan (Frontier Intelligence Bureau) Bahagian ini telah ditubuhkan di Pulau Pi nang pada bulan Ogos, 1953 untuk menyelaraskan perisikan berkenaan dengan hal-hal sempadan serta bertukar maklumat dengan pihak berkuasa Negeri Thai. Biro ini bertugas untuk mengadakan rundingan erat dengan pihak berkuasa tentera dan Kontinjen Polis yang berkaitan dengan operasi-operasi yang dijalankan di sempadan. Bagi menjaminkan penyelarasan pihak berkuasa Thai, dan penilaian yang lebih baik terhadap Thai, dan penilaian yang lebih baik terhadap masalah bersama di kawasan-kawasan sempadan, maka sekumpulan pegawai Cawangan Khas Tanah Melayu - Thai diletak di Songkhla, yang mempunyai pejabatnya di Sadao dan Betong di sempadan Thai. Seorang Pegawai Perunding Polis Thai diletakkan di Ibu Pejabal Cawangan Khas Alor Star, Kedah. Lanjutan dari kerjasama itu, maka siasatan operasi bersama di antara Pasukan Polis Hutan Tanah Melayu dan Polis Thai dilancarkan dalam kempen memerangi sasaran komunis di kawasan hutan. 7o

III. Unit Soal Siasat Polis (Police Interrogation Unit) Seorang pegawai yang diwartakan dan sekumpulan Inspektor dari

69 Ibid. 70 Federat;on of Malaya. Annual Report. 1954. him. 411.

76

SEJARAH POLIS' ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI1952 - 1963

Cawangan Khas ditempatkan di setiap kern tahanan untuk menjalankan soa l siasat lanjutan terhadap mereka yang telah ditahan se lepas kes-kes mereka sudah dikaji. Tugas mereka adalah untuk mengasingkan golongan yang menyokong pihak PKM kerana diperdayakan dari golongan yang benar-benar mempercayai dan meng ikuti fahaman komun isme. Selepas itu, cadangan-cadangan dibuat o le h unit ini untuk ' pemulihan' pemikiran mereka dan

mengembalikan kehidupan biasa di pangkuan masyarakat."

IV . "Surrelldered EllenlY Persollllef' Cawa nga n Kha s juga berta nggungjawab menguruskan para penyokong dan pejuang komunis yang telah menyerah diri sena membantu dalam pemulihan mereka. Terdapat pejuang-pejuang komuni s yang telah menyerah diri se lepas bertahun-tahun berada di

dalam hutan . Mereka dihina o leh anggota-anggota dan penyokong perjuangan komunis serta tidak dipercayai o leh orang ramai. Dari golongan yang menyerah diri tcrdapat beberapa orang yang telah memberi bantuan kepada pihak po lis dari segi peri sikan dan juga kerja-kerja propaganda. Pembentukan "Sp ec ial Operational Volullfeel' Force" telah memberikan mereka peluang beljuang untuk

pihak kc rajaan menentang pengganas komuni s yang dahulunya mcnjadi rakan-rakan mereka . Ini seo lah-olah memberikan mereka peluang untuk mempero lehi hak untuk kembali ke pangkuan masya rakat. Jabatan Hal-ehwal C ina dan Jabatan Suruh juga telah membantu mendapatkan pekerjaaa n bagi mereka ini n

v. Bahagian Tahanan (De/lIillee.l· Sec/ioll)

Sahagian ini bertanggungjawab mengemukakan kes-kes untuk penahanan dan menentukan sejauhmana seorang yang telah ditahan itll dipengaruhi oleh fahaman komunisme."

IV. Sekolah Latihan Cawangan Khas Templer dan YOllngjuga telah sedar bahawa latihan yang diberikan

71 IbJd .. him . 233 . 12 Ibid. 7J Ibid.

77

MA LA rSIA dari segi S£/A RA Il

semasa menghadiri kursus di Pusat Latihan, Polis Depah tidak

mencukupi untuk menyediakan pegawai-pegawai polis menjalankan

tugas-tugas perisikan. Kepakaran dan kecekapan dalam beberapa

bidang khusus diper/ukan bagi menjalankan tugas-tugas perisikan.

Oleh itu sebuah sekolah khas terpaksa didirikan untuk melatih

kakitangan Cawangan Khas dan dengan itu meningkatkan lagi

keberkesanan cawangan terse but.

Sekolah Latihan Cawangan Khas telah ditubuhakn pada bulan Ogos

1952 di sebuah rumah yang terbiar di Kuala Lumpur. Latihan di

sekolah ini tertumpu kepada cara-cara menentukan kebenaran

maklumat-maklumat dan bagaimana memperolehi serta cara-cara

menggunakan maklumat yang telah diperolehi.

'Pelatih-pelatih' yang pertama menghadiri sekolah ini adalah terdiri

dari pegawai-pegawai Jabatan Siasatan Jenayah yang telah diarahkan

supaya bertugas dengan Cawangan Khas. Beberapa orang pegawai

dari golongan ini telah dijadikan ketua-ketua Cawangan Khas

peringkat negeri . Untuk memudahkan penerimaan latihan ataupun

'kuliah' yang diberikan berbentuk seminar dan terbuka untuk

perbincangan. Pakar-pakar dari Cawangan MI 5, Britain telah

memberi ceramah-ceramah mengenai kerja-kerja perisikan.lni dikaji

sendiri oleh pegawai-pegawai tempatan dan diubahsuaikan supaya

dapat digunakan dalam keadaan-keadaan tempatan. Kuliah-kuliah

yang diberikan oleh jurulatih setap sekolah tersebut juga terbuka

kepada kritikan dan perbincangan."

Cara pengendalian latihan di sekolah ini jelas dapat membawa faedah

dan kesan yang memuaskan. la tidak hanya terbuka kepada anggota­

anggota Cawangan Khas sahaja tetapi juga kepada pegawai-pegawai

Jabatan Siasatan Jenayah dan anggota-anggota polis biasa yang

terpilih untuk menjalani latihan asas mengenai prinsip-prinsip dan

tektik-tektik Cawangan Khas. Selain daripada itu, pemimpin­

pemimpin tentera juga telah dilatih di Sekolah Latihan Cawangan

Khas mengenai PKM dan organisasi dalam bentuk kursus-kursus

yang pendek.

74 Ihid. , MI 5 mcrupakan hadan pcrisikan kdlClIlgsaan ncgara Britain yang takcnal. lajuga adalah satu hadan yang hcbas yang tidal..: {erik at h:pada pasllkan polis ncgara ilu.

78

SEIARAH POLIS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI1952 -1963

Dalam masa yang singkat sahaja sekolah ini telah mencapai kejayaan yang cemerlang di dalam membentuk sebuah pasukan perisik-perisik yang berkebolehan. Akhirnya ia menjadi terkenal di rantau Asia Tenggara sebagai pusat latihan yang paling baik bagi melatih perisik­perisik. Dengan itu negara-negarajiran telah menghantar pegawai­pegawainya untuk dilatih di Kuala Lumpur."

Sehingga akhir lahun 1954, daripada sejumlah 4,004 orang yang telah dilatih di Sekolah Latihan Cawangan Khas, 232 orang pelatih telah datang dari jabatan-jabatan kerajaan yang lain, tentera dan negara­

negara jiran termasuklah Australia, Fiji , Borneo Utara (Sabah, Sarawak), Singapura, Myanmar dan Negeri Thai."

Pada tahun 1956 pula, enam Kursus Asasi dan 25 Kursus Ulangkaji telah dihadiri oleh sejum lah 129 orang pegawai yang diwartakan dan 340 orang Inspektor dari Pasukan Polis Persekutuan Tanah Melayu . Selain daripada itu , sembilan kursus te1ah diadakan khas bagi pegawai-pegawai dari negara-negara asing dan tanah-tanah jajahan British di Asia Tenggara. Kursus-kursus ini telah dihadiri oleh sejumlah 49 orang pelatih yang datang dari Sarawak, Hong Kong, Pakistan, Sri Lanka, Singapura, Borneo Utara, Vietnam, Laos,

Kampuchea dan Indonesia ..

Dari segi keberkesananya, Cawangan Khas telah memainkan peranan

yang amat penting dalam usaha mengatasi ancaman pengganas komunis. Dalam masa yang singkat sahaja, iaitu pad a bulan Ogos, 1952, pemimpin dan pengatur sistem perhubungan PKM, Lee Meng

telah diberkas. Tahun-tahun berikutnya menyaksikan kejayaan demi kejayaan terutamanya dalam usaha melemahkan serta melumpuhkan organisasi Min Yuen komunis. Maklumat yang disediakan oleh

Cawangan Khas telah menjadi asas kejayaan gerakan-gerakan memburu pengganas komunis yang dijalankan oleh kedua-dua pihak pol is dan tentera. J7

Tugas Cawangan Khas ialah mendapatkan maklumat dan panduan gerakan Pas uk an Keselamatan kerana tentera British tidak boleh bergantung

75 Sila lihat Federation of Malaya, Annual Report, 1954. him. 278. 16 Ibid. 11 Miller H.S. 1954. Menace in Malaya. George. G. Harrap & Co., London, him. 90-102.

79

MALAYSIA dari segi S£JARi t!-l

hanya kepada pegawai pasukan perisik (intelligence officers) merek. bagi mendapatkan sesuatu maklumat yang khusus dan oleh itu Pasukan Keselamatan yang meliputi tentera berganlung kepada Cawangan Khas bagi mendapalkan maklumat-maklumat sebelum sesualu operasi dijalankan.

Menurul Lucian Pye:

... as a result. the Federatian Police have played a critical parI ill determining military policy throughout the Emergency. '"

Dengan itu kepakaran dan kemah iran gerakan bahagian perisik dan Cawangan Khas dalam membenteraskan kegialan gerila dan anasir subversif adalah sanga! mengkagumkan:

Kejayaan Cawangan Khas ada kailan juga dengan kegialan Jabalan Keselamatan Dalam Negeri . Mereka terlibat dalam hal-hal internal­subversion. internal revolution dan counter-espionage. Kejayaan terbesar cawangan khas dalam zaman Darural ialah penangkapan seorang agen Komunis yang bernama Lee Meng."

Cawangan Khas melancarkan operasi melalui liga peringkat dengan mengambil masa selama lebih kurang tiga bulan. Peringkat Pertama, mengkaji tiap-tiap maklumat mengenai pertubuhan komunis yang diperolehi daripada agen-agennya.80 Kebanyakan maklumat itll diperolehi daripada Komunis yang menyerah diri; seperti kala Anthony Short:

Apartfrom voluntary information and routine detective work a great

78 Lucian Pye. Lessonsfrom the Malayan Struggle Against Communism, him. 60. 79 Lee Ming merupakan orang terpcnting yang Chin Peng gunakan untuk Illcnyampaikandan

mencrima utusan dari unit rahsia. Ia sangat bijak menjalankan tugas rahsia dalam courier. 80 Kekuatan musuh dan rckod-rekod gcrakan mcrcka pada masa lalu dipcriksa dcngan teliti.

Segala hutir berhubung dcngan gcrakan individu dan kumpulan termasuk nama dan alamat tiap-tiap orang yang ada pcrtalian dcngan aktiviti MRLA dan Min Yucn dipcriksa. Hasilnya ialah ia mcndapat satu gambaran yang lcngkap berhubung dcngan tcktik musuh dan scbagainya. Pihak Cawangan Khas sClltiasa mcndapat kc~iasama pcnuh daripada semua pcringkat masyarakat ketika itu . Kita kctahui bahawa stratcgi gcrakan PKM ialah melalui gerakan massa. maka dcngan kc~iasama daripada bebcrapa orang ahli pcrtubuhan itu yang menjadi agen kcpada Cawangan Khas maka dapatlah pihak kerajaan mClllcrangkapkan aktivi6 mereka ilu . Maklumal dari agen PKM mcnjadi pcdoman kepada pihak pasukan keselarnal8ll menjalankan tugasnya.

80

SEJARAH POLIS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI1952 - 1963

deal af passive intelligence was built up from captured guerilla dOClImnts.11

Peringkat kedua, dikenali sebagai operasi bersama (combinedoperation)12 yang dirancangkan oleh Jawatankuasa Eksekutif Perang Daerah (District War Executive Committee). Operasi ini dijalankan oleh Polis. Peringkat yang terakhir ialah menangkap komunis atau menerima penyerahan diri komunis. Mereka ini akan dijadikan sebagai pemandu kepada tentera di dalam operasi mereka menghancllrkan markas-markas gerila di dalam hutan. Operasi bersama pihak Cawangan Khas serta tentera sangatlah berkesan. Kejayaan yangdicapai adalah menggalakkan.

Pada bulan Oktober 1958, Tan Sri Claude Fenner yang telah menjadi Pesuruhjaya Polis telah menyatakan bahawa Pasukan Polis Persekutuan Tanah Melayu telah menjadi pasukan yang paling handal dalam bidang kelja Cawangan Khas dirantau Asia."

PENYUSUNAN SEMULA DAN PENYURAIAN POLIS KHAS Jeneral Templer dan Kolonel Youngjuga telah mengarahkan perubahan dalam peranan yang dimainkan oleh Pasukan Polis Khas. Pada tahun 1952 peranannya diubah dari penyediaan pertahanan setempat (static defence) kepada tugas rondaan secara aktif (offensive patrolling). Untuk mencapai tujuan ini pasukan tersebut disusun menjadi Unit-unit Kawalan Kawasan. Unit-unit ini diketuai oleh Leftenan-Ieftenan Polis (sebelumnya dikenali sebagai Sarjan Palestin) dan Inspektor-inspektor Sementara."

Unit-unit Kawalan Kawasan telah ditugaskan bagi meronda dan mempertahankan kawa:san-kawasan yang telah dibangunkan bagi maksud pembangllnan ekonomi dan sosial masyarakat. Police Special Squad Groups pula menjalankan gerakan-gerakan di dalam dan di kawasan pingir-pingir hutan. "'

it Anthony Short, op.cit .• him. ~63 . 12 Tiap· tiap kBlT'pung yang lerlibal alau disyaki lerlibal diletakkan di bawab kawasan perintab

berkurllng. Polis mengadakan gerakan memeriksa tiap~tiap individu yang keluar bekerja dan mClsuk ke kawasan tersebut Pemeriksaanjuga diadakan dengan teliti untuk mengelakkan pcnycludupan makanan keluar kerana berkemungkinan barang itu diberi kepada Komunis.

iJ The Singapore Standard. 1958, 20 Oklober. i4 Lampiran B, yang bertajuk The Role of Federalion of Mataya Police in Ihe Emergeney,

dalam "'(~Iryataan Akhbar Kerajaon Persekutuan. 1960,31 Julai, hIm. 3. 85 Ibid. , him. 4.

81

MALA ),SIA dari s(~gi 5,fJ ARAII

Penyusunan semu la ini jelas tclah membawa kesan yang baik. Misalnya pada tahun 1953 sahaja, pasukan Po li s Khas telah membunuh seramai 67 orang pengganas komunis . Seramai lapan orang pengganas komunis yang lain telah ditawan dan sembilan orang lagi telah menyerahkan eliri kepada Polis Khas. Sementara itu bagi Polis Khas pula mengalami seramai tujuh orang anggotanya terkorban dan 15 orang lagi tcrcedera '"

Keadaan Darurat yang semakin pulih te lah mendorong kerajaan men gam bi I keputusan urlluk mengurangkan j umlah anggota Pol is Khas mulai tahun 1953. Dari sejum lah 44,224 anggota pad a akhir tahun 1952, ia telah dikurangkan mcnjadi 32,570 orang pada 1953 dan 23 ,817 orang pada 1954."

Bagi menyelaraskan proses tcrscbut, jawatan PesUfuhjaya Bagi Pemulihan Polis Khas ke dalam Kehidupan "wam (Commi.\·.I'ioner/or the Rehabilitation

ofS/Jecial ('vlIStahies in Civil Life ) tclah diwujudkan pada 22 Disember 1952," Bagi mengcnang jasa-jasa pasukan pol is khas kcrajaan telah memberi

bcberapajeni s pampasan kepada anggota-anggota Poli s Khas untuk rnembantu mercka menyesuaikan diri semula dalam kehidupan sebagai rakyat awarn. Semua anggota yang dihentikan kerja setclah bertugas tidak kurang dari 30 bulan layak menerima pampasan wang tunai (Termillal Cash Bellefits)" Di sam ping itu , anggota-anggota yang tertentu juga layak mendapatkan faedah· faedah berikut:

a) Subsidi Tanah Pertanian bcrjumlah tidak lebih dari $500 bagi lanah yang sudah dimajukan, tidak Icbih $1 ,000 bagi tanah terbiar dan tidak lebih $1,500 bagi tanah yang bellll1l dimajllkan .

b) Pinjal1lan Pemlllihan bagi tajuan perniagaan ataupun membaiki sesebuah nJmah.

c) BantuHn mendapatkan pckerjaall, ataupull

86 Federalioll o/ Ma!llya, Al/lIlIa/Rep ol" . 1953. him . 227 . 87 Silalihat JachIil14 .1. Juga Fedt'rolioll t.?f.\lalaYli. AlllllfulUcporf. 1953. him. 227: 195-1. him.

273 dan Federat ioll 0/ Alafa.\'(I , .-I lIl1l1alll('lwrt. 1956. him. 317. X8 Ft'dC!rafioll oJA/a/aya. Anfl/wl Re/wr/. I 95ti, him. J 18. Mcrcka yang tdah l1lt.!mcgangjawatan

ini adalah : En. E,c.ri. 13arret En . . J.(~ . I3laL'k Ell . II.(i . Tlima En. E.L Pengilly En. ( i,S. Rawlings

89 Ihid. . him. 317.

22/ 12/52 1111·1153 111 1153 6/04154 61O~ 156

82

SEJARAH POLIS: I.AMAN KI' MA.JUAN /JAN MALA rANIS,ISI1952, 1963

d) Bagi warganegara asing. dihantar balik ke negara asal mereka,'l(l

Kebanyakan daripada mereka ini telah menerima Subsidi Tanah Pertanian dan Pinjaman Pemulihan, Semasa perisytiharan tamatnya keadaan Darurat, pada akhir bulan lun 1960. pasukan ini berjumlah 1.150 orang, Pasukan Polis Khas telah dibubarkan sejurus selepas tamatnya Darura!.· '

Untuk Illenandakan perkhidmatan cemerlang semasa Darurat, empat

anggota Polis Khas telah dianugerahkan pingat "George Med"I", seorang menerima "Killg '-' Police Medal " dan 39 orang menerima "Colollial Police Medal"

PENGURANGAN JUMLAH ANGGOTA POLIS BIASA Tahun-tahun 1952-1954 yang menandakan permulaan kejayaan pihak kerajaan menentang pellgganas komun is juga menyaks ikan dasar pellgurangan jum lah anggota-anggota dalam pasukan polis biasa.

Dari jum lah 31.623 orang anggota pada tahun 1952, ia telah dikurangkan kepada 30,275 orang pada 1953 dan 26.046 orallg pada 1954, Apabila keadaall Darurat tam at pad a tahun 1960, jum lah anggota polis di Malaya adalah 20']00 orang. iaitu hallya dua pertiga dari jum lah pada 1952:"

Pengurangan ini tclah dijalankan terutamanya kerana an cam all kOlllunis yang semakin reda se lepas tahun 1952 dan juga penyusunan semula pasukan polis Tanah Melayuuntuk menumpukan perhatian kepada perlaksanaan tugas­tugas kepolisan biasa di masa kC3manan .'Q Pengurangan ini ialah pengurangan anggota yang berkhidmat dalam pasukan-pasukan biasa tetapi ditempatkan dalam kompcni-kompeni hutan yang tidak dimasukan dalam kategori berpencen,

Dengan ketibaan kemerdekaan, pasukan polis Tanah Melayu telah mengubahsuaikall perananllya kepada perallan-perallall seperti mellye lesa ikan jenayah dall mellyesuaikall diri kepada keperluall sebuah negara demokratik yang baru merdeka. misalnya dellgallmellycdiakall keselamatall di pusat-pusat

90 Ibid. 91 The Role (~(lhe Federatiol1 of Alafaya Police IIIlhe /:.:mergell(v. dalarn Kt:nyataan Akhhar.

1960.3 1 Julai. him. 4. Juga lihall-larry Millt.:r. .JIII/gle IVar ill Mala;llfl. hIm . 198. 92 The Role of/he Federation ofMa/uya Po/iCl' ill the I~·merge,,(.'y. dalam Kcnyataan Akhbar.

Op.cil .. him. 4. 93 Strails Times. 1960. 12 Oktohcr. 94 Federalion of Malaya Anflual Report. 1953. hIm . 225.

83

M .. II.:I rS/A d/lri sl'gi SIi.IAR .. II-/

pcngundian selllasa rakyat Illcmilih kerajaan mereka yang baru dan menjaga kealllanan dan kese lamatan dalam negeri kese luruhannya.

Apabila kerajaanillulai Illengurangkan anggota-anggota Polis, kitadapati bahawa be lanja Illengurus Pasukan Pol is Persekutuan Tanah M elayu juga turut dikurangkan . Dipcrtllrllnkan di bawah ini perbelanjaan men gurus Pasukan Polis dari tahun 1957 hingga 1962.

1957 t958 1959 1960 t961 t962

MALA YANISASI

$132,961.846 $1 18.006.650 $ 106.2 10.195 $ 87,953.977 $ 81.885.048 $ 86,042.625'"

Malaya ni sas i adalah istilah yang diglillakan untllk l11 erujuk kepada rancangan yang telah dimulakan pada laluill 11) 56 ya ng mana pegawai-pegawai. khususnya pegawai -pcgawa i British ya ng Ic lah berlllgas di dalalll perkhidmatan­perkhidllwtan awalll di Persckut uan Tanah Melayu digantikan oleh pegawai· pegawai tempatan . dan dibayar ganjaran serta ga nti rllgi ya ng tclah ditetapkan kadarn ya scbc lulll kemerdekaan.'J(,

Apahila Illcmhica rakan mcngcnai A1u/uYUllizlIliol1 dalam pasukan polis negara in i, boleh lah d i I ihat kcpada keadaan pasukan pol is sebe lulll Perang Duni, Kcdua. Sebenarn ya pcrancangan lIntuk menggalakkan anak-allak tempatan mcmegang jawatan pCllting dalam pasllkan pol is te lah dilaksanakan pad a ketika itll . Sebagai cOlltohjawatan I'cnolong PeslIrllhjaya Poli s Mclayu (/vIu/ayACP) telah diwujudkan dalam pasukan po li s Negeri-negeri MelaYll Bersekutu. Ked uClnya. pasukan polis pad a masa ilujuga tclah mcmberi anak-anak tempatan Illcmegangjawatan-jawatan pcnting sepc rti digalllbarkan dalam Laporan Polis Negcri-ncgcri Melayu Bcrsek llill tahull 1931:

"A far proporlioll f?lrespollsihilily Ihun in former years has been

95 A ." ·'\" { '..II. NU'ON/" 1902. Roy,,1 r~xkr"tilln of Malaya Poli(t.:. him. 57. 9() I.akaria J 1.1. Ahmad. Thc Polil"l.' and Pnlilicllllkvdllprncill in M<llaysia: Changt.:. Continuity

<lnd Institution Building of a ··Cocrcivc·· App,lrallls in a lkveloping, Ethnic1l1y Divided Socidy. [977 TI.'s is Ph.D .. Massachussl.'t s Institute llf Tt.:chnology. him. 2~O.

84

SEJARAIi POLIS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALA }'ANISASI/952 - /963

placed on Malay and olher Asialic officers. sOllie oflhe 1I10s1 difficull dis/riels in Ihe Federaled Malay Slales having been under Iheir charge. Alone or anolher during 1931. 20 out oflhe 10lal of 41 police dislriels were inlhe cliar)!,e of Ihese officers. "'n

Bagaimanapun dasar Malayanisasi di dalam pasllkan po li s Malaya

sebenarnya telah pun diwujudkan seeara tidak rasmi dalam masa pemerintahan

Jeneral Templer. Menurut Zakaria Hj. Ahmad , Temp ler telah berusaha

mewujudkan sebuah pasukan polis di Malaya yang:

I. tidak lagi dipimpin oleh pegawai-pegawai Eropah , tetapi dipimpin

o leh pegawai-pegawai tempatan.

II. mencerminkan komposisi kaulll di negara ini, dan

III. tidak hanya terlibat dalam tugas-tugas yang berbentuk ketenteraan .'''

Sebagai salah saW langkah awal, Templer telah menyeru supaya pemuda­

pemuda bangsa Ci na menunjukkan kesetiaan kepada negara dengan

menganggotai pasukan polis. Beliau menghendaki sek urang-kurangnya 2,000

orang pemllda Cina dalam pasukan polis Malaya. Tujuan akhir, mengikut

Templer adalah untuk mewujudkan sebuah pasukan polis yang boleh dipercayai

oleh rakyat dari setiap kaum dan lapi san masyarakat .''' Perancangan bagi

menggalakkan pemuda C ina memasuki perkhidmatan polis tidak berjaya kerana

pemuda Ci na boleh mendapatkan wang yang lebih melalui kerja-kerja lain

seperti perniagaan. Di samping itu pemuda Cina tidak suka kepada unifom .

Proses Malayanisas i yang sebenar telah mula dilaksanakan oleh W.L.R .

Carbonell yang mengambil alihjawatan Pesuruhjaya Polis dari Young pada 7

April 1953. Beliau telah mengumumkan pada akhir tahun 1952 lagi bahawa

beliau akan cuba mewujudkan se buah pasukan polis dengan lebih ramal

pemim pin-pem i III P in tem patan. 100

Mi sa lnya pad a 14 April 1953, telah diumumkan bahawa lim a orang

97 Federated A.falllY Slafe.\", 193'. Reports or tilt.: Stale or Crime and the Administration or Ihl.! Policl.: J:orec for the Year 193 1 (Kuala I,umpur: Government Printer, 1(32), him. 15. (i'ada

lahun 1931 Icrdapal cna111 orang. Mcla)'u sehagai pcgawai yang diwartak.m bcrbunJang dcngan 74 orang pcg,l\vai British) .

98 Ibie/. , hIm. 76. 99 Ibid Juga lihat Slmif.\· Times. 1952. 1 Apri l.

100 Malay Ma il. 1952. 20 Discmbcr.

85

MALA YSIA dar; seg; SEJARAH

Penolong Penguasa Polis (ASP) tempatan telah dinaikkan pangkat menjadi Penguasa Polis.' 01 Tahun berikutnya seramai 22 orang pegawai tempatan telah dijadikan Timbalan Penguasa Polis (DSP), iaitu satu jawatan yang baru dalam pasukan polis Malaya.'·' Menjelang akhir bulan September 1954, sudah terdapat dua orang anak tempatan yang memegangjawatan Timbalan Ketua Pegawai Polis Negeri.' ·J Pada tahun 1955 Mohd. Din bin Sharifftelah dilantik sebagai Komandan Maktab Polis Kuala Kubu Sharu. Pada tahun 1956, beliau dilantik sebagai ketua Polis negeri Kelantan dan pad a tahun 1958 dilantik sebagai Timbalan Pesuruhjaya Polis Persekutuan, Tanah Melayu.'04

Di antara tahun 1952 hingga 1954, bilangan pegawai Eropah dalam jawatan

yang diwartakan dalam pasukan polis Malaya telah dikurangkan dari 532 orang pada 1952 kepada 520 orang pada akhir tahun 1953 dan kepada 461 orang pada akhir tahun 1954. Pada akhirtahun 1955,jumlah pegawai Eropah dalamjawatan· jawatan yang diwartakan adalah 425 orang.

Pada masa yang sama,jumlah pegawai-pegawai tempatan dalamjawatan­jawatan tersebut telah ditambahkan, iaitu dari 93 orang pada 1952 kepada 124 orang pada 1953 dan 143 orang pada akhir tahun 1955.'·5

Jadi, sebenarnya, sekurang-kurangnya sejak awal 1953, kerajaan

Persekutuan telah pun mula melaksanakan dasar memberikan tanggungjawab yang lebih tinggi kepada pegawai-pegawai tempatan di dalam pasukan polis Malaya. '06 Setiap pegawai tempatan yang memegang pangkat yang diwartakan ataupun dijangka akan mencapai jawatan sedemikian telah dihantar untuk menjalani kursus latihan di Maktab Polis yang baru dibuka di Kuala Kubu Saru atau di maktab-maktab polis di Sritain ataupun di kedua-dua tempat tersebut.

Oleh kerana jawatan-jawatan Inspektor telahpun diisi oleh pegawai­pegawai tempatan, Malayanisasi di dalam pasukan polis sebenarnya hanya melibatkanjawatan-jawatan ' kepimpinan penguasaan ' (command andcontro0. Lebih khususnya, ia merujuk kepada pangkat Penolong Penguasa Polis dan pangkat yang lebih tinggi darinya .'·7

101 Straits Times. 1952. 14 April. 102 Straits Times. 1953.22 Mei . 103 Straits Times, 1954.28 September. Pcgawai tersebut adalah Mohd Sallch bin Ismail di

Negcri Scmbilan dan Talib bin Lisut di Terengganu. 104 Malayan Police Magazine, 1961. Mac. Kuala Lumpur. him. 7. 105 Sila rujuk Lampiran K. 106 Straits Times, 14 April. 1953. 107 Zakaria H.i . Ahmad. op.eir .. him. 284-285 .

86

SUA I/A II POLIS: ZAAlIIN KEMAHIAN DAN MALA l'ANISASI1952 - 1963

Usaha menyediakan Pasukan Polis Malaya untuk Malayanisasi secara rasminya telah dimulakan dalam bulan Oktober 1955 apabila Carbonell mengarahkan wakil-wakil pegawai tempatan dari setiap negeri dihantar ke Kuala Lumpllr. Satll perjumpaan wakil-wakil terse but telah diadakan pad a 5 dan 6 November 1955. Hasilnya sebuah Jawatankuasa Kerja terdiri dari lima orang pcgawai polis tempatan telah dilantik . lO

•

Pada bulan Disember 1955, jawatankuasa tersebut telah mengemukakan satll laporan kepada Carbonell dan kerajaan Persekutuan. Laporan tersebut menycntuh tentang bagaimana Malayanisasi boleh dijalankan, iaitu jawatan­

jawatan yang boleh diambil alih o leh pegawai-pegawai tempatan . Bagail1lanapun tugas menentukan kadar ganti rugi yang akan dibayar kepada pegawai-pegawai Eropah terpulang kepada kerajaan.

Antara cadangan-cadangan yang telah dibuat dalam laporan tersebut adalah bahawa;

I. Malayanisasi dibahagikan kepada empat tahap yang meliputijangka masa empat tahun. Di dalam kes-kes tertentu, tempoh peralihan selama beberapa bulan diperlukan untuk membenarkan pegawai tempatan dilatih dalam tugas-tugasnya oleh pegawai Eropah berkenaan yang akan digantinya.

11. Pegawai-pegawai Eropah tidak dapat dikeluarkan sepenuhnya secara serta-merta kerana keadaan Darurat yang masih berterusan.

III. Di dalam beberapa cawangan teknikal seperti Pengangkutan , Komunikasi dan Persenjataan , pegawai-pegawai tempatan harus diberi jangka masa yang lebih panjang untuk memperolehi

pengetahuan yang diperlukan. IV. Walau apa yang dilakukan, keberkesanan pasukan tidak boleh terjejas .

Jika pun ia terpaksa dikorbankan, ia mestilah pada kadar yang paling minima.'oq

Menje lang tahun 1956, gerakan menuntut Malayanisasi semakin giat. Pad a

bulan Januari , Persatuan Pegawai-pegawai Rendah Polis Persekutuan yang mel1lpunyal kekuatan ah li seramai 20,000 orang telah menghantar satu

108 Tcmuramah dcngan Tuan Mohd Din bin SharifTpada 5 Oklobcr 1978. (Tirnbalan Pcsuruhjaya Polis pada lahull 1958).

t09 Ibid.

87

A,IA LA ..-S/;I dari sl!gi SEJ.- f UA II

memorandum kepada Jawalankuasa Malayanisas i Persekutuan yang telah

dibentuk. Memorandum tersebulmenuntut supaya Malayani sas i pasukan polis

diselesaikan dalam tempoh dua lahun dan juga menegaskan bahawa tuduhan­

tuduhan mengatakan pegawai-pegawai lempatan tidak berkemampuan tidaklah

benar. Pad a hakikatnya mereka yang sebena rnya setaraf dengan pegawai­

pegawai Eropah."°

Jadi kerajaan pada masa ilu berpendapat bahawa konsep " Malayanizalioll"

perlu dilaksanakan:

"It was unavoidable Ihal expatriale qfficers should he aI/owed 10

gil. tlthey wished. with compensation. "alsofell "it was ,,·t,.ong~y in the interest qf their coulllry tlial a considerable number should slay Oil. alleasl ulllil adequate supplies of qualified Malayan staff' should become available. III

Untuk menentukan bahawa perancangan ini berjaya maka satLi skim yang

lerbaik lelah diwujudkan seperli mana kala Sir Charles Jeffries:

"The Public Service COllllllission would be established on l.fuly

1957 and the compensation scheme introduced on the same dale.

The Federation Government would assure the public service thai

until the compensation scheme \Vas introduced,1O qfficer would have his services dispensed with except in accordance with traditional service principles. Meanwhile. every pensionable expatriate officer

would be asked to say whether he wished 10 be kept on ({(ter l.fuly

195 7. Ifhe allswered yes. his case would he considered and he would

be inj(mlled of the lIIillilllulII periodj(u' which he lIIight expeci . .\'u~jeci

110 So'ailS Times. 1956. 12 Januari. Pcrsatuan tcrscbul tdah Illcngclllukakan lillla cadangan untuk Illclnpcrcc.patkan proses Malayanisasi :

I. Pcrlantikan rcgawai~rcgawai <Ising banI dihcntikan dcngnn scgcra. 2. Pcgawai-rcgawai yang dibawah kOlltrak dihclltikan scleras tarnal Icmpoh kontrak. 3. Pcgawai-pcgawai asing dibcnarkan Illcilloholl su r aya dipindah kc tanah-tanah jajahan

British yang lain. 4. Mcrcka yang rlliang untuk cuti pillljang dihcntikan dcngan pcnccn walaupun mcrcka

mungkin bclum mcncapa; 1I11lllr bcrsara. 5. J\:gawai-pcgawai asing tidak lag; dinaikkan pangkat.

111 Sir Charles kflics. 1972. IVhi/ehalland Ihe Colonial Service: An Administrative Memoir. 1939-1956 London: The Athlorc Press. him . 93-94.

88

SEJARAH POLIS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI1952 -1963

to health and efficiency, to be retained. The periods would naturally vary according to the circumstances of each individual; but. while the officer would keep his right to retire under the compensation scheme, the Federation Government would notJor its part, exercise the right, except on traditional service principles, to retire any officer during any periodfor which he had been promised employment. "112

Sementara itu , proses penggantian pegawai-pegawai asing dengan pegawai-pegawai tempatan terus dijalankan dengan giatnya. Pada akhir tahun 1956 hanya terdapat seramai 376 orang sahaja pegawai Eropah. Hampir seratus orang pegawai Eropah telah digantikan dalam masa dua tahun. Untuk menyediakan sekumpulan pegawai-pegawai tempatan yang sedia mengambil alih tugas-tugas tersebut , jumlah Inspektor-inspektor tempatan telah ditingkatkan , iaitu dari 753 orang pada 1952 kepada 1,191 pada akhir tahun 1956."1

Menjelang hari kemerdekaan Tanah Melayu pad a 31 Ogos 1957, hampir seluruh pentadbiran ibu pejabat Jabatan Siasatan Jenayah diambil alih oleh pegawai-pegawai tempatan . Menjelang tarikh tersebut, kerajaan Persekutuan dianggarkan telah membelanja sejumlah $10 juta dalam bentuk ganti rugi dan ganjaran kepada pegawai-pegawai asing. ' "

Proses Malayanisasi berjalan dengan lebih lancar lagi selepas Merdeka dan Suruhanjaya Perkhidmatan Polis ditubuhkan untuk mengelolakan hal ehwal Pasukan Polis Tanah Melayu. 'iS Ini merupakan satu titik peralihan yang penting dalam sejarah institusi kepolisan di Persekutuan Tanah Melayu, iaitu untuk pertama kalinya institusi polis moden di negara ini se lepas Perang Dunia Kedua telah diletakkan di bahawa kewibawaan kerajaan tempatan sendiri .

Dalam melaksanakan Malayanisasi, penerusan taraf keberkesanan yang tinggi telah menjadi faktor penentu yang utama. '" Secara umumnya, pegawai­pegawai asing yang terlibat telah melepaskan jawatan-jawatan mereka secara

112 Ibid .. him. 94. 113 Sila rujuk Lllmpiran L. 114 The Singapore Standard, 1957, 10 Jun. 115 Selain dari ini Suruhanjaya Perkhidmatan Awam dan Suruhanjaya Perkhidmatan Keadilan

(Judicial) tl!lah ditubuhkan untuk menguruskan hal-hal pentadbiran di Tanah Melayu yang telah mcrdcka.

116 Zakaria I-Ij . Ahmad. Police and Polifical Development in Malaysia, him. 286.

89

MALA rSIA dar; seg; SEll/RAil

rela. Ini mungkin disebabkan oleh ganjaran wang yang begitu memuaskan yang telah diterima, kesedaran tentang cita-cita kebangsaan rakyat tempatan dan juga hakikat bahawa sebahagian besar pegawai-pegawai tersebut sudah lanjut usia mereka.

Sikap kedua-dua Pesuruhjaya Polis yang terlibat, iaitu W.L.R. Carbonell (1953-1958) dan Claude Fenner (1958-1962) juga melicinkan proses tersebut."1

Kedua-dua mereka telah menjalankan dasar Malayanisasi dengan jujur dan teratur sehingga ianya berjalan begitu liein sekali. Akibatnya, keberkesanan Pasukan Polis Tanah Melayu tidak terjejas, rnalahan dapat disesuaikan dan dimajukan untuk rnenernui eabaran-cabaran yang terpaksa dihadapi kemudiannya.

Di antara talullt 1956 dan 1962 lebih dari 300 orang pegawai polis Eropah telah menghentikan perkhidmatan rnereka. Malayanisasi boleh dikatakantelah mencapai tujuannya pada 8 lulai 1962, apabila En. Mohd Salleh bin Ismail telah dilantik rnenjadi Pesuruhjaya Polis Tanah Melayu. Walaupun masih terdapat sekumpulan keei I pegawai-pegawai asing selepas 1962, namun tujuan Malayanisasi pada dasarnya sudah tereapai kerana teraju kepimpinannya sudahpun diambil alih oleh pegawai-pegawai tempatan."·

Pad a tahun 1962 kebanyakan jawatan tinggi dalam pasukan polis telah diarnbil alih oleh anak-anak ternpatan, yakni rakyat negeri ini sendiri. Oleh kerana Malaysia akan lahir pada tahun 1963, maka amatlah wajar jawatan­jawatan penting yang dipegang oleh orang-orang British seramai 32 orang termasuk Pesuruhjaya dikekalkan selama dua tahun lagi. Pada tahun 1966 dan 1967 bolehlah dikatakan Malayanization benar-benar berhasil dan dapat dicapai.

ladual 2 dan 3 menunjukkan peeahan/jumlah pegawai-pegawai yang diwartakan dari tahun 1947 hingga 1962 di Semenanjung Malaysia. Ini menunjukkan bahawa pada tahun 1953 jumlah pegawai-pegawai berbangsa British (dagang) yang diwartakan ialah sebanyak 86 peratus dan pada tahun 1962 jumlah ini telah menurun ke 12 peratus sahaja. Pad a tahun 1947 pegawai­pegawai Melayu yang diwartakan rnelebihi pegawai-pegawai bukan Melayu (Cina, India, Pakistan, dan lain-lain) dengan jumlah kelebihan 9 peratus dan pada tahun 1957 pegawai-pegawai bukan Melayu melebihi pegawai Melayu

117 Tcmuramah dcngan Tuan Mohd Din. me;:l1urut bcliau. Carbonell telah rnelawat seliap kontinjen pada tahap awal perlaksanaan Malayanisasi dan menerangkan dengan sendi ri kepada pegawai-pegawai Eropah yang tidak puashati tentang matlamat-matlamatnya.

118 Ini tcrmasuklah em pat jawatan yang tcrkanan sckali. iaitu Pcsuruhjaya Polis (2) dan Pegawai Tinggi Khas (2) .

90

SEJARAH POLlS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI 1952 - 1963

JADUAL2

Komposisi Kaum-kaum, Pegawai Yang Diwartakan, Pasukan Polis Persekutuan Tanah Melayu 1947-1953*

Bangsa 1947 1950 1951 1952 1953

Pegawai

British 133 (85%) 316(82%) 422 (87%) 454 (88%) 541 (86%)

Melayu 19 (12%) 52 (I 3%) 40 (8%) 45 (7%) 55 (8%)

Cina 2 (1.5%) 6(2%) 8 (2%) 14 (2%) 17 (3%)

India 2 (1.5%) 9(2%) 12 (2%) 13 (2%) 16 (3%)

Lain-lain - - 3 (%) 5(1%) 6(1%) 1 (0%)

lumlah 156 386 487 532 630

• Jumlah pegawai bagi tahun 1948 dan 1949 tidak diperolehi. 2. Meliputi Pegawai Pakistan.

Sumber: Malaya. Annual StaJfLists. Kuala Lumpur: Government Printer.

dengan kelebihan 2 peratus (lihatjadual 3). Jika dilihat kepada komposisi pegawai polis berpangkat Inspektor pada

tabun 1959 dan seterusnya seperti dijadual 4, didapati bahawajumlah Inspektor­inspektor Melayu bertambah. Pada tahun 1959 terdapat sebanyak 36.6 peratus Inspektor dari orang Melayu dan sebanyak 61.4 peratus terdiri dari bukan Melayu. Pada tahun 1963 orang-orang Melayu yang berkhidmat sebagai Inspektor telah naik hingga 42.7 peratus dan bukan Melayu sebanyak 57.3 peratus.

Oleh yang demikian pada tahun 1962, proses Malayanisasi pasukan polis di Tanah Melayu seeara keseluruhannya dapat dikatakan telah meneapai kejayaan.

91

~ I:

JADUAL3 (;l ;;:

Komposisi Kaum, Pegawai-Pegawai Yang Diwartakan Pasukan Polis ~ ~.

Persekutuan Tanab Melayu 1957 - 1962 ~

~. '"

Bangsa 1957 1958 1959 1960 1961 1962 ~ ~ :x:

Pegawai British 345 (62%) 248 (45%) 160 (32%) 110 (24%) 83(18%) 57 (12%)

Melayu 99 (18%) 129 (23%) 145 (29%) 147 (32%) 156 (34%) 169 (36%) ..., Cina 51 (9%) 85 (15%) 99 (20%) 99 (22%) 108 (24%) 124 (27%) IV

India 52 (9%) 82 (15%) 85(17%) 89 (20%) 96 (21%) 99(21%)

Lain-lain II (2%) 12 (2%) 12 (2%) 9 (2%) 13 (3%) 18 (4%)

lumlah 558 556 501 454 456 467

2 Meliputi Pegawai Pakistan. Sumber: Malaya. Annual Staff Lists (Kuala Lumpur: Government Printer).

SEJARAH POLIS: ZAMAN KEMAJUAN DAN MALAYANISASI1952 - 1963

JADUAL4

Komposisi Kaum Pegawai Berpangkat Inspektor Polis Semenanjung Malaysia 1959 - 1967

Tabun Melayu Cina India' Lain-lain Jumlab

1959 408 (36.6%) 382 (36.2%) 228 (21.6%) 38 (3.6%) 1056

1960 374 (37.9%) 366 (37.1 %) 211 (21.4%) 35 (3.5%) 986

1961 403 (39.8%) 364 (36.0%) 211 (20.8%) 34 (3.4%) 1012

1962 491 (43.3%) 382 (33.7%) 226 (19.9%) 35 (3.1%) 1134

1963 487 (42.7%) 387 (33.9%) 232 (20.3%) 35 (3.1%) 1141

1964 536 (43.8%) 401 (32.7%) 252 (20.6%) 36 (2.9%) 1225

1965 567 (46.2%) 385 (31.4%) 243 (19.8%) 33 (2.7%) 1228

1966 521 (45.9%) 364 (32.1 %) 222 (19.6%) 27 (2.4%) 1134

1967 555 (47.7%) 359 (30.8%) 227 (19.5%) 23 (2.0%) 1164

I. Meliputi Pakistan. Sumber: Headquarters, Royal Malaysia Police.

93