sejarah dan perkembangan sistem ejaan rumi di malaysia

5/21/2018 Sejarah Dan Perkembangan Sistem Ejaan Rumi Di Malaysia

SEJARAH DAN PERKEMBANGAN SISTEM EJAAN RUMI DI MALAYSIA

Sejarah awal penggunaan tulisan Rumi bahasa Melayu telah dilakukan oleh

pedagang, pengembara dan penjelajah dari Eropah ke Nusantara secara

perseorangan. Pada ketika itu bahasa Melayu menggunakan sistem ejaan tulisan

huruf Rumi atin. Mereka telah tertarik dengan tatabahasa yang terdapat dalam

sistem ejaan ini. !ermula pada abad ke"#$ itu para pedagang, sarjana dan

penjelajah terus menggunakan tulisan Rumi atin dalam bahasa Melayu.

Pada tahun #%&' perancangan awal terhadap sistem ejaan telah dilakukan

oleh kerajaan tanah melayu pada ketika itu. (al ini bermula apabila kerajaan Negeri"

negeri Melayu !ersekutu telah menubuhkan sebuah jawatankuasa ejaan yang telah

diketuai oleh R.) *ilkinson. (al ini telah menghasilkan sistem ejaan *ilkinson yang

telah diterbitkan pada +ktober, #%&. Ejaan *ilkinson ini telah digunakan di semua

sekolah -anah Melayu serta turut diaplikasikan dalam kamus bahasa Melayu iaitu

amus )awi"Melayu"/nggeris 0#%&12.

Sistem ejaan Rumi terus berkembang mengikut peredaraan masa dan

keadaan sekeliling ketika itu. Maktab Perguruan Sultan /dris 0S/-32 telah ditubuhkan

pada tahun #%'' adalah bagi meneruskan perkembangan sistem ejaan di -anahmelayu. !eberapa buku bahasa dalam tulisan Rumi dan tulisan Rumi yang

memperluaskan sistem ejaan sekolah yang berasaskan sistem ejaan *ilkinson telah

disusun, digubal dan diterbitkan oleh tokoh"tokoh bahasa, pengkaji bahasa dan

tenaga pengajar di maktab perguruan tersebut. 3ontoh bahan ilmiah yang telah

berjaya dihasilkan seperti itab oghat Melayu, itab umpulan Nama Melayu

0/!rahin 4ato5 Muda inggi2 dan itab Pelita Mengarang 0rumi2.

Perkembangan sistem ini bukan hanya terhenti disitu, malah kemunculanSistem Ejaan 6aaba telah memartabatkan lagi sistem ejaan Rumi di -anah Melayu

yang wujud pada tahun #%7'. Sistem ejaan 6aaba telah diperkenalkan oleh Maktab

Perguruan Sultan /dris 0S/-32.

Selain daripada sistem ejaan 6a5ba, dalam 8aman pendudukan )epun tahun

#%'" #%9, terdapat penggunaan :Ejaan ;ajar


tanpa sistem apa"apa, atau sistem yang menyatukan ciri"ciri ejaan daripada sistem"

sistem yang ada, termasuk daripada sistem ejaan di /ndonesia. Ejaan !ebas

digunakan dengan agak meluas dalam urusan bukan rasmi dan dalam beberapa

penerbitan akhbar, majalah dan buku.

Sistem ejaan Rumi 6a5ba daripada satu segi memperlihatkan kaedah

penggunaan lambang huruf yang beraneka ragam yang mengakibatkan

ketidakseragaman pengejaan kata dalam amalan penulisan sehari"hari dalam semua

urusan yang menggunakan tulisan Rumi. Penggunaan Sistem Ejaan Rumi 6a5ba

menjadi bertambah sukar kerana adanya pengejaan kata yang masih menurut

Sistem Ejaan Rumi *ilkinson 0#%&12 dan beberapa sistem ejaan Rumi yang lain

yang digunakan di dalam pelbagai jenis kamus ekabahasa dan dwibahasa yang

terbit serta tersebar semenjak tahun #%'&"an.

Pada tahun #%9$, satu perhatian serius yang penting dan besar telah

diberikan terhadap sistem ejaan di tanah Melayu. antaran itu satu kongres telah

diadakan iaitu ongres !ahasa dan Persuratan Melayu. !eberapa pembaharuan

telah dirancang dan dilaksanakan. Semangat yang tinggi dalam memperjuangkan

sistem ejaan pada ketika itu telah mendapat perhatian dan sokongan dari kerajaan

sehingga sebuah )awatankuasa Ejaan telah berjaya dibentuk. Pada tarikh #7


Ejaan Rumi !aharu tahun #%7' ialah hasil daripada pemikiran yang matang

yang berlandaskan prinsip"prinsip perancangan bahasa yang baik. Ejaan Rumi

!aharu merupakan penyataan pertama daripada perancangan korpus pada

peringkat supranasional yang menjadi asas bagi pembinaan dan pengembangan

bahasa Melayu serantau seterusnya. Sebagai sistem ejaan yang dirancang untuk

keperluan dua buah masyarakat bahasa yang berlainan latar belakang sosiolinguistik

dan sejarah pertumbuhannya, Ejaan Rumi !aharu dirumuskan sedemikian rupa

supaya dapat diterima oleh semua golongan pengguna kedua"dua bahasa Melayu

dan bahasa /ndonesia.

Rumusan Ejaan Rumi !aharu memperlihatkan prinsip"prinsip linguistik, ekonomi,

kesederhanaan, kejelasan dan fleksibiliti serta taraf standardisasi yang tinggi dan

lebih nyata berbanding dengan sistem"sistem yang terdahulu. Ejaan Rumi !aharu

tidak syak lagi merupakan wahana yang cukup mudah dan cekap bagi penulisan

Rumi bahasa Melayu di rantau ini untuk beberapa dasawarsa yang akan datang.


CADANGAN CARA-CARA PENYEBARAN TULISAN JAWI

1. PERANAN MEDIA

Media boleh dibahagikan kepada, penggunaan media massa, elektronik dan

bercetak. Sesungguhnya, ketiga"tiga komponen ini amat signifikan untuk

menyalurkan maklumat dan ilmu pengetahuan kepada masyarakat. 3ontohnya,

penggunaan medium elektronik seperti /nternet dan tele=isyen dapat memberi

pendedahan kepada masyarakat. 4i samping itu, penggunaan surat khabar dalam

menyalurkan maklumat dapat memberi peluang kepada masyarakat untuk

mempelajari tulisan jawi dengan menyelitkan ruangan"ruangan yang mengajak

masyarakat untuk mempelajari tulisan jawi.

2. SISTEM PENDIDIKAN

Melalui sistem pendidikan negara, tulisan jawi hendaklah diajarkan secara

meluas kepada semua warga sekolah. Maksudnya, guru"guru hendaklah dipateri

dengan pengetahuan dan ilmu mengenai tulisan jawi. emudian, para pelajar pula

diajar dengan tulisan jawi secara holistik yakni dengan melibatkan pelajar bukan

/slam yang tidak mengambil subjek Pendidikan /slam. antaran itu, para guru,termasuk guru bukan /slam hendaklah mengikuti kursus dan seminar yang diadakan

oleh pihak kementerian sebagai usaha untuk memartabatkan tulisan jawi agar dapat

disampaikan kepada murid"murid di sekolah.

3. KEMPEN DAN PERTANDINGAN

!agi menarik minat golongan muda terhadap tulisan jawi, maka, pihak

kerajaan hendaklah menarik minat mereka terlebih dahulu dengan memberikan

pendedahan kepada generasi muda mengenai tulisan jawi. 4alam kempen tersebut,

pendedahan hendaklah meliputi sejarah tulisan jawi, keistimewaan tulisan jawi, dan

kepentingan mengekalkan tulisan jawi. 4engan demikian, minat generasi muda

dapat dipupuk secara tidak langsungnya. Setelah minat mereka dipupuk, maka

program pengayaan seperti pertandingan kaligrafi jawi dan pertandingan

menterjemahkan tulisan jawi ke rumi atau sebaliknya boleh dilaksanakan.

Sesungguhnya, penganjuran pertandingan tersebut akan mewujudkan satu

persaingan sihat dalam kalangan generasi muda untuk mempelajari tulisan jawisecara lebih mendalam dan meluas.


4. CADANGAN LAIN (BERDASARKAN TOKOH)

Menurut Prof (ashim Musa, beberapa pendekatan baru telah disarankan

oleh beliau bagi memartabatkan tulisan jawi.

?olongan yang terlibat haruslah mengadakan satu publisiti besar"besaran

bagi memartabatkan tulisan jawi.

eindahan dan seni khat harus dipertontonkan umum bagi memberi satu

dimensi baru tentang tulisan jawi.

ha8anah lama yang berkaitan dengan tulisan jawi juga harus dikaji dengan

lebih mendalam lagi. (al ini penting bagi memberi nilai dan nafas baru

kepada tulisan jawi yang kian dilupakan. ?enerasi hari ini dapat membudayakan tulisan jawi. 4engan adanya cara

sedemikian, tulisan jawi dapat dipertahankan pada masa akan datang.

@Minggu )awi5 juga harus dilakukan bagi menghargai tulisan dan keindahan

yang ada pada jawi itu sendiri.

sejarah dan perkembangan sistem ejaan rumi di malaysia

Documents