sistem ejaan rumi bm1

8/13/2019 Sistem Ejaan Rumi BM1

1/15


2/15

PENGENALAN SISTEM EJAAN RUMI

Abjad Rumi mengandungi 26 huruf yang bermula daripada A-Z.

Pada tahun 1959, Sistem Ejaan Malindo (singkatan kepada Malaysia-

Indonesia) diperkenalkan tetapi tidak dihebahkan kepada masyarakat.

Dalam rundingan kedua, Malaysia dengan Indonesia telah melahirkan Ejaan

Baru dan tidak ada pelaksanaannya secara rasmi.

Dalam suasana ketidaktentuan dalam bahasa Melayu ini, munculnya Ejaan

Baru Universiti Malaya yang disusun berasaskan sistem ejaan yang dipakai

pada masa itu.

Sistem Malindo ini tidak dapat dilaksanakan kerana dikatakan tidak praktis

dan tidak ekonomik.

Selepas konfrontasi, berlakulah krisis ejaan Rumi kerana ia telah timbul

berbagai-bagai jenis sistem ejaan seperti Ejaan UM, UKM, UPM, dan ejaan

sekolah.

Sistem Ejaan Rumi Baharu Bahasa Melayu merupakan sistem ejaan Rumi

yang digunakan sekarang. (dirasmikan penggunaannya pada 16 Ogos 1972)

Sistem ejaan Rumi yang dilaksanakan pada tahun 1972 itu adalah hasil

kesepakatan Majlis Bahasa Indonesia-Malaysia.

Jawatankuasa yang diletakkan di bawah pengurusan Dewan Bahasa dan

Pustaka merupakan badan yang ditugaskan untuk menyusun pedoman ejaan

Rumi di Malaysia.

Maklumat yang terdapat dalam Pedoman Umum Ejaan Rumi Bahasa Melayu

ini berdasarkan dokumen-dokumen ejaan rumi yang diterbitkan oleh Dewan

Bahasa dan Pustaka.


3/15

PENGGUNAAN ABJAD DAN HURUF

Dalam abjad Rumi bahasa Melayu mengandungi sebanyak 26 huruf yang tersusun

seperti yang berikut :

Bil Huruf Besar Huruf Kecil Nama/sebutan (bunyi)

1 A a e (bunyi //) seperti dalam kata elak 2 B b bi

3 C c si

4 D d di

5 E e i

6 F f ef

7 G g ji

8 H h ec

9 I i ai

10 J j je

11 K k ke

12 L l el

13 M m em

14 N n en

15 O o o

16 P p pi

17 Q q kiu

18 R r ar

19 S s es

20 T t ti

21 U u yu

22 V v vi

23 W w dabliu

24 X x eks

25 Y y wai

26 Z z zet

* Sebutan bunyi huruf adalah mengikut sebutan dalam bahasa Inggeris.*


4/15

PENULISAN HURUF VOKAL

a e i o u

Terdapat 6 fonem vokal (bunyi vokal standard) bahasa Melayu yang dilambangkan

oleh lima huruf iaitu a, e, i, o, dan u.

Huruf Fonem Depan Tengah Belakang

a /a/ aneh, atom sapu, lampu sila, gula

e // /e/

entah, emak

epal, ekor

kedai, pelan

petak, sesi

nasionalisme

tauke, subjek

i /i/ ikan, ikut sila, gila, bila guli, barli

o /o/ otak, orang bola, longgar diftong, kupon

u /u/ ular, ungkap kuda, sudah bonus, kasut

1 huruf e digunakan untuk melambangkan 2 fonem :

Huruf e pepet yang ditulis secara fonetik //

Huruf e taling yang ditulis secara fonetik /e/

*Dalam sistem ejaan lama, Ejaan Zaba dikenali sebagai e bertanda atas () *


5/15


6/15

PENULISAN HURUF KONSONAN

Terdapat dua jenis perubahan huruf konsonan daripada ejaan Rumi lama kepada

ejaan Rumi sekarang.

Perubahan lima huruf

konsonan :

i. ch c

chachat cacat

ii. dh d

dharab darab

iii. dz z

dzat zat

iv. sh sy

sharat syarat

v. th s

Tanda koma di atas () digugurkan dan digantidengan sistem yang baharu.

i.Tanda () yang sepadan dengan huruf jawi ain ( )

dihapuskan jika membuka suku kata.

maaf maaf

raI rai

ii.Tanda () yang sepadan dengan huruf jawi ain ( ) digantikan dengan huruf konsonan k jika

menutup suku kata.

mana makna

rayat rakyat

iii.Tanda () yangsepadan dengan huruf jawihamzah ( ) dihapuskan jika membuka suku kata.

masaalah masalah

soal soal

iv. Tanda () yang sepadan dengan huruf jawihamzah ( ) digantikan dengan huruf konsonan k

jika menutup suku kata.

dato datuk

ruyah rukyah


7/15

PENULISAN HURUF KONSONAN

Terdapat 3 huruf yang telah diperkenalkan supaya digunakan secara tetap sejak

tahun 1972 iaitu q, v, dan x.

Huruf x digunakanpada pangkal kata

istilah khusus yag

tidak menjadi z.

xenon xenon

xylophone xilofon

xenomorph xenomorf

Bagi mengeja kata

serapan daripada

bahasa Inggeris dan

bahasa-bahasa

Eropah yang lain,

huruf v digunakan dipangkal ayat atau di

pangkal suku kata,

sebagaimana yang

terdapat dalam ejaan

bahasa sumber.

Versi

Vitamin

Universiti

Huruf ve di akhir kataditukarkan menjadi

huruf f .

active aktif

negative negatif

Sebagai padanan

kepada huruf jawi qaf

huruf q digunakan ,()untuk mengeja kata

istilah agama/kata yang

mengenai agama yang

berasal daripada

bahasa Arab.

Quran

wuquf

qunut


8/15

Bil. Digraf Awal Tengah Akhir

1 kh khusus, khuatir akhbar, akhir tarikh

2 gh ghaib, ghairan maghrib mubaligh

3 ng ngilu, nganga tengah, angin sedang, perang

4 ny nyanyi, nyata senyap, sunyi -

5 sy syarat, syarikat isytihar, isyarat quraisy

5 digraf dalam bahasa melayu

ialah sy, ny, ng, gh, dan kh.

Digraf juga disebut konsonan

rangkap yang melambangkan satu

bunyi.

DIGRAF

Digraf merupakan gabungan hurufkonsonan yang masing-masing

melambangkan satu bunyi

konsonan.

Daripada 26 huruf konsonandalam bahasa Melayu, terdapat 5

huruf gabungan yang disebut

digraph atau konsonan rangkap.


9/15

DIFTONG

ai au oi

Dalam bahasa Melayu, terdapat 3 fonem diftong sahaja yang dilambangkan oleh 3

pasang huruf vokal iaitu ai, au, dan oi.

Fonem Huruf Awal Tengah Akhir

/ai/ ai aising, ais ghairan pandai

/au/ au aurat, auditorium saudara harimau

/oi/ oi oidium boikot amboi

TAMBAHAN

Dalam bahasa Melayu diftong

dianggap sebagai satu suku kata yang

dilambangkan oleh dua fonem vokal,

tetapi disebut sebagai satu bunyi.

Diftong dibunyikan secara geluncuran.


10/15

SUKU KATA

Suku kata tertutup

adalah suku kata yang

diakhiri oleh konsonan.

kam pung

sam - pul

Suku kata terbuka

adalah suku kata yang

diakhiri oleh vokal.

dra ma

ke la bu

Mengacau kepada bunyi akhir, suku kata

dibahagikan kepada 2 iaitu suka kata

terbuka dan suku kata tertutup.

Suku kata adalah satu

ujaran terkecil dari sebuah

kata yang didengarkan

pada kehadiran vokal.

1 kumpulan konsonan dan vokal yang

mempunyai status unit, iaitu sebagai satu

unit yang boleh diduduki di awal kata, di

tengah kata dan di akhir kata.

Satu deretan bunyi

yang mengandungi satu

uncak kelantan an.


11/15

POLA SUKU KATA

*Setiap suku kata bahasa melayu ditandai oleh satu vokal. Vokal itu dapat didahului

atau diapitkan oleh konsonan.

Dari segi ejaan, dalam bahasa Melayu sekarang terdapat 11 pola suku kata.

Bil Pola Contoh

1 V a - pa, i - kan

2 VK em -pa-ti, ka- in 3 KV bu -kit, ban- tu

4 KVK rin- du, tu - lang

5 KKV dra -ma , in-dus- tri

6 KKVK trak tor, kon trak7 VKK eks - port

8 KVKK kon- teks

9 KKVKK kom pleks10 KKKV skru

11 KKKVK spring

Catatan :

Pola (1) (4) merupakan pola umum suku kata yang terdapat dalam

kebanyakan kata dasar dalam bahasa Melayu.

Pola (5) (11) merupakan 7 pola suku kata yang terdapat dalam hurufkonsonan rangkap atau gugus konsonan. (diserap daripada bentuk ejaan bahasa

Inggeris atau bahasa-bahsa Eropah lain.)

Daripada 11 pola suku kata dalam bahsa Melayu itu, terdiri daripada 4 suku

kata terbuka (V,KV,KKV,KKKV) dan 7 suku kata tertutup

(VK,KVK,KKVK,VKK,KVKK,KKVKK,KKKVK).


12/15

PEMISAHAN SUKU KATA PADA KATA DASAR

1. Kalau di tengah kata mempunyai 2 huruf vokal yang berurutan, pemisahan

tersebut dilakukan di antara kedua-dua vokal itu.

Main ma in

2. Kalau di tengah kata mempunyai huruf konsonan, termasuk gabungan huruf

konsonan, di antara dua huruf vokal, pemisahan tersebut dilakukan sebelum

huruf konsonan / gabungan huruf konsonan itu.

Akhir a-khir

3. Kalau di tengah kata mempunyai dua huruf konsonan yang berurutan, kecuali

digraph, pemisahan tersebut terdapat di antara kedua-dua huruf konsonan itu.

Sombong som-bong

4. Kalau di tengah mempunyai 3 konsonan atau lebih, pemisahan tersebut

dilakukan di antara huruf konsonan yang pertama (termasuk digraf) denganhuruf konsonan kedua.

Ikhlas ikh las

5. Imbuhan, termasuk awalan yang mengalami perubahan bentuk dan partikel

biasanya ditulis serangkai dengan kata dasarnya, dalam penyukuan kata

dipisahkan sebagai satu kesatuan.

Makanan ma-kan-an

Memenangi me-me-nang-i

6. Apabila suku kata terdiri lebih daripada satu unsur dan salah satu unsur itu

dapat bergabung dengan unsur lain, pemisahan dilakukan di antara unsur-

unsur itu.

Kilo-meter ki-lo-me-ter


13/15


14/15

Contoh Kata Tunggal Tiga Suku Kata

Bil Pola Contoh

1 KV + V + KV tiada, biola

2 KV + V + KVK ziarah, siasat

3 V + KV + V usia, idea

4 KV + KV + V semua, belia

5 KVK + KV + V mentua

6 KV + KV + VK sekian, maruah

7 KVK + KV + VK berlian, manfaat

8 V + KV + KV utama, usaha

9 V + KV + KVK akibat, isyarat

10 VK + KV + KV asrama, antara

11 KV + KV + KV keliru, terima

12 KVK + KV + KV misteri, bendera

13 VK + KV + VK ikhtiar

14 V + KV + VK elaun, ideal

15 KV + KV + KVK belalang, binatang

16 KVK + KV + KVK matlamat

17 KV + KVK + KV keranda

18 KVK + KVK + KV sempurna

19 KV + KVK + KVK gelanggang


15/15

Contoh Kata Tunggal Empat Suku Kata Dan Lebih

Bil Pola Contoh

1 KV + KV + VK + KV keluarga

2 KV + KVK + KV + KV sejahtera

3 KVK + KV + KV + KV bendahari

4 KVK + KV + V + KV sentiasa

5 KV + KV + KV + KV serigala

6 KV + KV + KV + KVK masyarakat

7 KVK + KV + KV + KVK sentimeter

8 KVK + KVK + KV + KV singgahsana

9 KV + KV + V + KVK nasional

10 V + KV + KVK + KV + KV universiti

11 KVK + KV + KV + KV + KVK kosmopolitan

12 KV + KV + KV + KV + KV + KV maharajalela

sistem ejaan rumi bm1

Documents