praktis d s k p 2 - penerbitilmubakti.com dskp...j1 genius skp ains ss ahun 5 praktis d s k p •...

J1 Genius DSKP Sains KSSR Tahun 5

Praktis PKSD

• Unit 1 • Kemahiran SaintifikHalaman 4

A (Jawapan murid)B 1 Kanta tangan 2 Memerhati

Halaman 5

Tenggelam Timbul

Bola golfBatuGuliKlip kertasSyiling

KrayonSeliparBatang aiskrimGabusBola pantaiBola keranjangBelonBuah kelapa

Halaman 6

1 (a) 5 cm (b) Pembaris(c) sentimeter

2 (a) (Jawapan murid) (b) Jam randik(c) saat

3 (a) 4 cm2 (b) panjang × lebar(c) sentimeter persegi

4 (a) 12 cm3

(b) panjang × lebar × tinggi(c) sentimeter padu

5 (a) 5.7 cm (b) Tali, pembaris(c) sentimeter

Halaman 7

1 Suhu air meningkat dengan masa. 2 Air menerima haba apabila dipanaskan. 3 Suhu air meningkat apabila dipanaskan.

Halaman 8

1 Masa digunakan Baki kuantiti

10 jam Tiada

Berterusan Sentiasa ada

2 Menggunakan sumber tenaga yang boleh dibaharui 3 Sumber tenaga akan habis dan tidak boleh diganti

semula. 4 Matahari

Halaman 9

1 Minggu Ketinggian (cm)

1 15

2 20

3 25

4 30

2 Ketinggian(cm)

30

25

20

15

0Minggu1 2 3 4

Halaman 10

1 (a) Panjang bayang-bayang(b) Perubahan panjang bayang-bayang dalam

masa 4 jam. 2 (a) Kiub ais melebur

(b) Perubahan saiz bagi kiub ais dalam masa 15 minit.

Halaman 11

1 (Jawapan murid) 2 Menyiasat hubungan antara ketinggian model

dengan masa yang diambil oleh model untuk tumbang 3 Bertambah 4 Jika ketinggian objek bertambah, masa yang

diambil oleh model untuk tumbang berkurang. 5 Jika ketinggian objek bertambah, masa yang

diambil oleh model untuk tumbang berkurang.

Halaman 12

1 (a) Sudu logam(b) Objek yang dapat menyalakan mentol apabila

disambungkan pada litar elektrik. 2 (a) Cahaya dibiaskan apabila bergerak dari

medium udara ke medium air.(b) Cahaya dibiaskan apabila bergerak dari satu

medium ke medium yang lain.

Halaman 13

1 Jenis tumbuhan 2 Ciri khas tumbuhan 3 Keadaan cuaca

Halaman 14

1 (a) Jarak objek dari sumber cahaya(b) Saiz bayang-bayang(c) Kedudukan sumber cahaya

2 Berkurang 3 Jika jarak objek dari sumber cahaya bertambah,

maka saiz bayang-bayang berkurang.

Halaman 15

Hipotesis: Bahan berasid berasa masam, bahan beralkali berasa pahit, dan bahan neutral berasa tawar, manis dan masin.Pemboleh ubah:(a) Jenis bahan (b) Rasa bahan(c) Lidah yang merasa

Genius DSKP Sains Th5 QR 2018 Jwp 4th.indd 1 8/20/2018 3:29:02 PM

J2© Penerbit Ilmu Bakti Sdn. Bhd. (732516-M) 2019

Radas dan bahan: (Jawapan murid)Kaedah: (Jawapan murid)Pemerhatian: (Jawapan murid)Perbincangan: 1 (Jawapan murid) 2 (Jawapan murid)Kesimpulan:Bahan berasid berasa masam, bahan beralkali berasa pahit, dan bahan neutral berasa tawar, manis atau masin.

Halaman 16

1 Menggunakan dan mengendalikan peralatan dan bahan dengan betul

2 Mengendalikan spesimen dengan betul dan cermat 3 Menyimpan peralatan dan bahan sains dengan

betul dan selamat 4 Membersihkan peralatan sains dengan cara yang

betul 5 Melakar spesimen dengan betul dan cermat

Fokus KBATKBAT 1

1 (a) Apabila tahun bertambah, purata indeks kualiti air berkurang.

(b) 63(c) Lebih banyak aktiviti pembuangan sampah

sarap ke dalam sungai dilakukan oleh manusia.(d) Apabila perubahan kadar pencemaran air

bertambah, bilangan orang yang mengalami keracunan makanan juga bertambah.

• Unit 2 • Peraturan Bilik SainsHalaman 19

1 – Membuka tingkap 2 – Jangan menghidu atau menyentuh bahan tanpa

kebenaran guru 3 – Membuang bahan buangan pepejal ke dalam

tong sampah 4 – Simpan peralatan bilik Sains di tempat asal 5 – Pastikan bilik Sains bersih dan kemas sebelum

meninggalkannya

Halaman 20

1 Hidupkan suis lampu dan kipas apabila masuk ke dalam bilik Sains

2 Buka cermin tingkap untuk pengaliran udara yang baik

3 Ikat rambut dengan kemas semasa menjalankan penyiasatan

4 Jangan makan dan minum 5 Jangan membawa beg ke dalam bilik Sains 6 Jangan berlari, bergurau atau bermain 7 Jangan hidu sebarang bahan kecuali telah

mendapat kebenaran guru 8 Laporkan kepada guru jika ada radas yang pecah 9 Bahan buangan pepejal hendaklah dibuang ke

dalam bakul sampah 10 Simpan peralatan dan bahan sains di tempat yang

betul

Halaman 21

1 (a) Pengaliran udara yang bersih boleh berlaku(b) Bahan kimia mungkin berbahaya dan boleh

menyebabkan keracunan atau kematian

(c) Bahan pepejal boleh menyebabkan saluran singki tersumbat

(d) Rambut mudah disambar api dan terbakar seterusnya boleh mencederakan murid

(e) Bahan yang basah sukar menyala semula, dengan ini kebakaran dapat dielakkan

2 (a) tidak berlaku sebarang kecederaan atau kemalangan

(b) penyiasatan atau eksperimen dapat dijalankan dengan lancar

(c) keputusan yang diperoleh daripada penyiasatan atau eksperimen tidak terganggu

Halaman 22

1 Tidak 2 Ya 3 Ya 4 Tidak 5 Ya 6 Ya 7 Tidak 8 Tidak 9 Ya 10 Ya

Fokus KBATKBAT 2

1 (a) Supaya rambutnya tidak disambar api penunu Bunsen.

(b) Makanan yang terdedah kepada bahan sains boleh membahayakan kesihatan.

(c) (i) Tidak(ii) Hal ini kerana serpihan bikar yang tajam

akan melukakan tangannya.(d) Tindakan mereka boleh mengganggu murid-

murid lain menjalankan eksperimen. Perkara ini boleh mengakibatkan kemalangan atau kecederaan di dalam bilik Sains.

• Unit 3 • Proses Hidup HaiwanHalaman 27

A busuk; kuku; tanduk; bersisik; musuh; dakwat; bersembunyi; cangkerang; mati; racun

B 1 – Mengeluarkan bau busuk 2 – Mencakar dengan kuku tajam 3 – Memancurkan dakwat hitam

Halaman 28

1 duri tajam; menakutkan 2 sisik keras; cangkerang 3 sengat; berbisa; membunuh 4 menggulungkan 5 berkumpulan; ahlinya; musuh

Halaman 29

1 Mempunyai cangkerang keras 2 Memancutkan dakwat hitam 3 Bermigrasi 4 Mengeluarkan racun berbisa 5 Mempunyai sisik keras 6 Mengeluarkan bau busuk 7 Berhibernasi 8 Mempunyai kuku tajam 9 Mempunyai bonggol

Halaman 30

1 (a) Berjemur di bawah Matahari untuk membebaskan haba daripada badan

(b) Mempunyai lapisan lemak yang boleh membantu menyekat kehilangan haba di dalam badan

(c) Berkubang di dalam air atau lumpur untuk menyejukkan badan



(d) Berhijrah ke lautan yang lebih panas pada musim sejuk untuk membiak dan mendapatkan makanan

2 (a) Ular, cicak (b) Singa laut(c) Badak air, kerbau (d) Bangau

Halaman 31

1 Penguin 2 Beruang kutub 3 Musang artik 4 Bangau 5 Unta 6 Kerbau 7 Anjing

Halaman 32

(Lakaran murid)

Halaman 33

A Haiwan

BertelurMelahirkan anak

• Kerbau• Gajah• Harimau• Tikus• Paus

• Ayam• Burung• Ularsawa• Cicak• Buaya

B Kemandirian spesies ialah keupayaan haiwan untuk meneruskan kehidupan bagi memastikan spesiesnya terus kekal dengan membiak.

Halaman 34

A 1 – Bertelur sedikit – Menjaga telurnya 2 – Bertelur dengan banyak – Tidak menjaga telurnya – Telurnya diselaputi dengan lendir dan berbau

busukB 1 Haiwan itu akan pupus 2 Ayam

Halaman 35

A 1 Tumbuhan → Berudu → Ikan kecil → Ikan besar → Bangau

2 Tumbuhan → Serangga → Katak → Bangau 3 Tumbuhan → Arnab → HelangB 1 (a) Rumput (b) Belalang, tikus dan burung hantu 2 (a) Padi

(b) Burung pipit dan ular

Fokus KBATKBAT 3

1 P : Unta mempunyai bonggol yang dapat menyimpan air dan lemak untuk bertahan dalam cuaca panas.

Q : Beruang kutub mempunyai bulu yang tebal yang dapat mengurangkan kehilangan haba untuk bertahan dalam cuaca sejuk.

2 (a) 1. Bilangan tikus berkurang 2. Bilangan buah kelapa sawit bertambah(b) 1. Tikus dimakan oleh burung hantu 2. Banyak buah kelapa sawit tidak akan

dirosakkan oleh tikus

• Unit 4 • Proses Hidup TumbuhanHalaman 38

1 – Bergetah 2 – Berduri 3 – Berbulu halus 4 – Beracun 5 – Bergetah 6 – Berduri 7 – Beracun 8 – Berbau busuk

Halaman 39

1 busuk; haiwan; serangga; biji benih 2 racun; mati; bijih benih; tikus

Halaman 40

1 menggulungkan; kehilangan 2 berpecah-pecah; rintangan 3 menggugurkan; kemarau 4 akar; tanah

Halaman 41

1 Penerangan: Daun bergulung untuk mengurangkan kehilangan air

Contoh lain: Pokok pisang 2 Penerangan: Bentuk jarum yang runcing dan panjang

dapat menghalang kehilangan airContoh lain: Pokok kaktus

3 Penerangan: Daun yang gugur dapat mengelakkan kehilangan air

Contoh lain: Pokok getah 4 Penerangan: Mengelakkan kekurangan air semasa

musim panasContoh lain: Pokok kaktus

5 Penerangan: Mengurangkan rintangan angin supaya tidak mudah tumbang

Contoh lain: Pokok pinang

Halaman 42

1 – Daun yang berpecah-pecah dapat mengurangkan rintangan angin

– Batang yang panjang dan mudah lentur dapat mengikut arah tiupan angin

– Akar yang berserabut dan panjang dapat mencengkam tanah berpasir

2 – Duri yang runcing dan panjang dapat mengurangkan kehilangan air

– Batang yang besar dapat menyimpan air– Akar yang berserabut dan panjang untuk mencari

air bawah tanah 3 (a) Batang pokok kelapa boleh dijadikan titi atau

jambatan dan sebagai bahan binaan bangunan(b) Air di dalam batang dapat membekalkan air

minuman kepada manusia yang berada di kawasan gurun

Halaman 43

1 (a) Rambutan (b) Haiwan 2 (a) Keembung (b) Mekanisme letupan 3 (a) Semalu (b) Haiwan 4 (a) Angsana (b) Angin 5 (a) Kelapa (b) Air 6 (a) Betik (b) Haiwan 7 (a) Getah (b) Mekanisme letupan 8 (a) Kapas (b) Angin 9 (a) Teratai (b) Air



Halaman 44

1 P : Haiwan dan manusia Q : Mekanisme letupan 2 P : Warna menarik / Boleh dimakan / Biji benih keras

Q : Buah menjadi kering dan merekah apabila matang 3 Buah: Mangga

Alasan: Buah ini mempunyai warna yang menarik apabila masak dan boleh dimakan

Halaman 45

1 X: Ringan Berbulu halusY: Mempunyai sabut yang berongga Lapisan kulit yang kalis air

2 X: Dipencarkan oleh anginY: Dipencarkan oleh air

3 Pencaran melalui manusia atau haiwan 4 Tumbuhan memencar biji benih atau buah untuk

memastikan kemandirian spesies masing-masing.

Halaman 46

1 pokok induk; keperluan asas; subur; cahaya 2 – Untuk mengurangkan persaingan antara anak

pokok / biji benih mendapatkan keperluan asas (cahaya matahari, ruang, udara dan air)

– Untuk menghalang spesies daripada pupus 3 – Membekalkan gas oksigen yang diperlukan

oleh hidupan lain untuk bernafas– Menjadi sumber makanan tanpa putus kepada

manusia dan haiwan lain

Halaman 47

1 Spesies haiwan itu akan berkurangan dan mungkin pupus kerana kehilangan habitat.

2 Monyet

Fokus KBATKBAT 4

1 (a) Mempunyai cangkuk(b) (i) Biji benih kemuncup yang melekat pada

pakaian manusia atau bulu haiwan boleh bergerak jauh dari induknya manakala biji benih keembung yang dipencarkan melalui mekanisme letupan hanya bertebaran di sekitar induknya.

(ii) Jarak penyebaran biji benih adalah lebih jauh apabila dipencarkan oleh manusia atau haiwan berbanding dengan yang dipencarkan oleh mekanisme letupan.

(c) Biji benih kemuncup perlu dipencarkan jauh kerana dapat mengelakkan persaingan mendapatkan keperluan asas untuk terus hidup.

• Unit 5 • TenagaHalaman 50

1 Bateri 2 Matahari 3 Ombak 4 Makanan 5 Air 6 Biojisim 7 Angin 8 Bahan api fosil 9 Nuklear

Halaman 51

1 tenaga; haba; cahaya 2 kinetik; kapal layar; kincir angin 3 bentuk; saiz; elektrik 4 Petroelum, arang batu, gas asli

5 kinetik; hidroelektrik; elektrik 6 tenaga; kimia 7 keupayaan; kinetik; elektrik 8 nuklear; elektrik 9 organik; dibakar

Halaman 52

1 Tenaga keupayaan; tenaga kinetik; tenaga bunyi 2 Tenaga suria; tenaga elektrik 3 Tenaga kimia; tenaga elektrik; tenaga cahaya;

tenaga bunyi 4 Tenaga kimia; tenaga cahaya; tenaga haba

Halaman 53

1 sumber tenaga yang boleh dijana daripada sumber yang sentiasa ada yang diperoleh secara berterusan.

2 sumber tenaga yang tidak boleh dijana kerana sumber yang terhad dan tidak boleh diperoleh secara berterusan.

Halaman 54Sumber tenaga

Tidak boleh dibaharuiBoleh dibaharui

• Petroleum• Arangbatu• Gasasli

• Matahari• Ombak• Angin• Air• Makanan• Biojisim

• Bateri• Bahannuklear• Bahanapifosil

Halaman 55

1 Tutup peralatan elektrik apabila tidak menggunakannya

2 Amalkan kitar semula dan guna semula 3 Amalkan kongsi kereta ke tempat kerja 4 Guna peralatan jimat tenaga 5 Guna pengangkutan awam

Fokus KBATKBAT 5

1 (a) Tenaga kinetik; Tenaga bunyi(b) Matahari. Tenaga suria adalah bersih dan tidak

menyebabkan pencemaran. 2 Persamaan: Menghasilkan tenaga

Perbezaan:

Sumber tenaga boleh dibaharui

Sumber tenaga tidak boleh dibaharui

Bekalan yang berterusan

Bekalan terhad

Boleh diganti setelah habis digunakan

Tidak boleh diganti setelah habis digunakan

Tidak menyebabkan pencemaran

Menyebabkan pencemaran

• Unit 6 • CahayaHalaman 58

Pemboleh ubah: (a) Kedudukan lubang kadbod(b) Kedudukan lilin



Pemerhatian: 1 dapat dilihat; dalam satu garis lurus 2 tidak dapat dilihat; tidak disusun dalam satu garis

lurusKesimpulan: Cahaya bergerak dalam satu garis lurus.

Halaman 59

1 objek legap 2 Badan 3 lurus 4 hitam 5 bayang-bayang 6 bentuk, saiz

Halaman 60

1 1. Satu objek legap diletakkan sejauh 5 cm dari lampu suluh.

2. Ketinggian bayang-bayang yang terbentuk pada skrin diukur dan direkod dalam jadual.

3. Jarak objek dengan lampu suluh diubah kepada 10 cm, 15 cm dan 20 cm.

4. Setiap ketinggian bayang-bayang yang terbentuk diukur dan direkodkan dalam jadual.

2 8; 6 3 Menyiasat hubungan antara jarak objek dari sumber

cahaya dengan saiz bayang-bayang 4 (a) Jarak di antara objek dengan lampu suluh

(b) Ketinggian bayang-bayang(c) Jarak di antara objek dengan skrin

5 4 cm 6 Jika jarak objek dari sumber cahaya bertambah,

maka saiz bayang-bayang berkurang.

Halaman 61

1 (a) (b)

2 – Orientasi objek

– Kedudukan sumber cahaya

Halaman 62

1 Lampu suluh; Cermin muka 2 1. Aktiviti dijalankan di tempat yang gelap.

2. Cahaya lampu suluh dihalakan ke arah cermin muka.

3. Laluan sinar cahaya diperhatikan. 3

4 Cahaya boleh dipantulkan.

Halaman 63

1 – Memeriksa keadaan gigi pesakit 2 – Melihat objek yang berada di permukaan laut 3 – Melihat imej wajah dengan jelas 4 – Melihat kenderaan yang berada di belakang 5 – Menghasilkan imej pelbagai warna dan bentuk

apabila diputarkan 6 – Melihat pejalan kaki atau kenderaan dari sudut

jalan

Halaman 64

1

Cermin muka memantulkan cahaya dari muka ke mata.

2

Cermin sisi kereta A memantulkan cahaya dari kereta B ke mata pemandu kereta A.

3 A

B

Cermin A memantulkan cahaya dari objek ke cermin B, cermin B memantulkan cahaya ke mata pemerhati

Halaman 65

1 terpesong 2 laju; berlainan 3 pembiasan 4 tegak

Halaman 66

1 Apabila cahaya bergerak dari air ke udara, cahaya itu akan dibiaskan. Imej ikan kelihatan dekat dengan permukaan air.

2 Cahaya boleh dibiaskan 3 – Kolam kelihatan lebih cetek daripada kedalaman

yang sebenar– Sudu kelihatan bengkok apabila berada di dalam

air

Fokus KBATKBAT 6

1 (a) (i) P : Membolehkan pemandu melihat kenderaan di belakang tanpa perlu menoleh ke belakang

Q : Membolehkan pemandu melihat kenderaan di sebalik selekoh tajam

(ii) Imej pantulan tidak dapat dilihat dengan jelas.

(iii) Cahaya boleh dipantulkan(b)

Cermin

Cermin



• Unit 7 • ElektrikHalaman 69

1 – 10 2 – 12 3 – 7 4 – 11 5 – 8 6 – 9

Halaman 70

1 Komponen Simbol

(a) Mentol

(b) Sel kering

(c) Wayar penyambung

(d) Suis

2

3 Menyambung dan memutuskan litar elektrik.

Halaman 71

1 Malap; Lebih malap 2 Lebih terang; Paling terang 3 Semakin bertambah bilangan mentol, semakin

malap nyalaan mentol. 4 Semakin bertambah bilangan sel kering, semakin

terang nyalaan mentol.

Halaman 72

1 (a)

(b)

2 Kecerahan mentol

Inferens

MalapMentol-mentol berkongsi tenaga elektrik yang dibekalkan oleh sel kering atau bateri

TerangJumlah tenaga elektrik yang melalui setiap laluan adalah sama

3 Nyalaan mentol dalam litar selari lebih cerah berbanding dengan dalam litar bersiri.

4 – Apabila satu mentol rosak, mentol yang lain masih menyala

– Mudah untuk mengawal lampu yang banyak

Halaman 73

1 3 4 3 6 3

Fokus KBATKBAT 7

1 (a)

Bateri

Suis

Mentol

(b) (i) Dua mentol lain masih menyala(ii) Hal ini kerana cabang litar yang

menyambungkan mentol-mentol lain masih lengkap.

2 (a) Tidak wajar. Riana boleh terkena renjatan elektrik jika tersalah sambungan dalam litar elektrik dalam seterika itu.

(b) Arus elektrik boleh mengalir melalui air dan juga peralatan elektrik yang diperbuat daripada konduktor elektrik. Antara langkah keselamatan yang boleh diambil ialah pastikan semua peralatan di dalam bilik air diperbuat daripada bahan penebat elektrik seperti plastik dan getah.

• Unit 8 • HabaHalaman 75

1 (a) Suhu ialah ukuran darjah kepanasan sesuatu bahan

(b) Darjah Celsius (°C) 2 Termometer 3

Pegang batang termometer secara tegak

Letakkan termometer ke dalam air. Tunggu sehingga aras merkuri berhenti bergerak.

Laraskan kedudukan mata pada meniskus merkuri. Baca bacaan suhu.

Halaman 76

1 (a) sejuk (b) sejuk; kehilangan 2 (a) panas (b) panas; menerima 3 (a) kering (b) kering; menerima 4 (a) panas (b) panas; menerima

Halaman 77

1 Menyiasat hubungan antara masa dengan suhu 2 Suhu air meningkat apabila dipanaskan. 3 (a) Masa (b) Suhu

(c) Isi padu air 4 Suhu air bertambah apabila menerima haba dan

berkurang apabila kehilangan haba.



Halaman 78

1 mengembang; menerima; mengecut; kehilangan 2 meningkat; menerima; menurun; kehilangan 3 mengembang; menerima; mengecut; kehilangan

Halaman 79

1 Membuat ruang di antara penyambungan landasan kereta api untuk mengelakkan landasan daripada bengkok akibat mengembang semasa cuaca panas.

2 Memasang kabel elektrik secara kendur untuk mengelakkan kabel daripada terputus semasa cuaca sejuk.

3 Pengembangan dan pengecutan merkuri dalam termometer memberi bacaan suhu bahan yang tepat.

Fokus KBATKBAT 8

1 (a) (i) Aras air berwarna menaik.(ii) Hal ini kerana udara di dalam kelalang

dasar bulat mengembang lalu menolak air berwarna ke atas.

(b) Keluli mengembang semasa cuaca panas.(c) Landasan kereta api itu akan membengkok pada

waktu panas disebabkan oleh pengembangan rel. Kereta api akan tergelincir.

• Unit 9 • JirimHalaman 82

Keadaan jirim

GasPepejal Cecair

• Beras• Buku• Bikar• Sikat

• Minyakmasak

• Hujan• Air• Sususegar

• Udarapanasdalam belon

• Wapair• Angin• Gelembung

udara

Halaman 83

1 Jisim 3 3 3

Isi padu tetap 3 3 7

Bentuk tetap 3 7 7

Memenuhi ruang 3 3 3

2 (a) mempunyai jisim, isi padu dan bentuk yang tetap serta memenuhi ruang.

(b) mempunyai jisim dan isi padu yang tetap tetapi tidak mempunyai bentuk yang tetap dan mengikut bentuk bekas yang mengisinya serta memenuhi ruang.

(c) mempunyai jisim tetapi tidak mempunyai isi padu dan bentuk yang tetap dan mengikut bentuk bekas yang mengisinya, serta memenuhi ruang.

Halaman 84

1 Pepejal berubah kepada cecair (pepejal → cecair) 2 Ya. 3 Air boleh wujud dalam tiga keadaan iaitu pepejal,

cecair dan gas.

4 Keadaan air Keadaan jirim

Ais Pepejal

Air Cecair

Wap air Gas

Halaman 85

1 Tiga keadaan air iaitu ais dalam keadaan pepejal, air dalam keadaan cecair dan wap air dalam keadaan gas.

2 Ais Air Wap air

3 (a) padat; tetap(b) longgar; berubah(c) longgar; tetap

Halaman 86

1 (a) Pembekuan (b) cecair; pepejal

2 (a) Peleburan (b) pepejal; cecair

3 (a) Pendidihan (b) cecair; gas

4 (a) Penyejatan (b) cecair; gas

5 (a) Kondensasi (b) gas; cecair

Halaman 87

1 ais menerima haba 2 air kehilangan haba 3 air menerima haba 4 wap air kehilangan haba

Halaman 88

1 pergerakan air dari permukaan Bumi ke udara dan kembali semula ke permukaan Bumi.

2 tersejat; wap air 3 tersejat; wap air; terkondensasi; awan; berat; hujan 4 Penyejatan; kondensasi; awan; hujan; benda hidup;

mati

Halaman 89

1 – Sungai– Telaga– Tasik– Mata air



2 Faktor Cadangan

– Pembuangan sampah

– Pembuangan sisa toksik daripada industri

– Tumpahan minyak daripada bot dan kapal

– Mengadakan kempen kesedaran kepada orang ramai tentang kepentingan memelihara sumber air

– Mengadakan aktiviti gotong-royong membersihkan kawasan sumber air

– Mengenakan hukuman lebih berat kepada pihak yang mencemari sumber air

3

Pencemaran alam sekitar

Benda hidup akan mati

Pembalakan dan

pemusnahan hutan

Sumber air bersih akan berkurangan

Pembinaan empangan

Penyakit berjangkit

akan merebak

Fokus KBATKBAT 9

1 (a) (i) M (ii) Penduduk daerah M paling ramai//Penduduk

daerah M suka membuang sampah ke dalam sungai.

(b) Mengadakan kempen cintai sungai kita atau kempen kesedaran kebersihan sungai.

(c) (i) K(ii) Daerah K mempunyai penduduk yang

menjaga kebersihan dan dapat mengekalkan persekitaran yang bersih.

(d) Mata air

• Unit 10 • Asid dan Alkali

Halaman 91

1 bahan yang menukarkan warna kertas litmus biru menjadi merah.

2 bahan yang menukarkan warna kertas litmus merah menjadi biru.

3 bahan yang tidak menukarkan warna kertas litmus merah dan biru.

Halaman 92

1 Berasid; Beralkali; Neutral; Beralkali; Berasid; Neutral 2 (a) – Mempunyai rasa masam

– Menukarkan kertas litmus biru kepada merah

(b) – Mempunyai rasa pahit – Menukarkan kertas litmus merah kepada biru(c) – Mempunyai rasa masin, tawar atau manis – Tidak menukarkan warna kertas litmus

3 Bahan

NeutralBerasid Beralkali

• Badam• Serbukpenaik

• Cuka• Buahlimau

• Airgaram• Airmineral

Halaman 93

1 Bahan neutral 2 Bahan berasid 3 Bahan neutral 4 Bahan beralkali 5 Bahan beralkali 6 Bahan berasid

Fokus KBATKBAT 10

1 (a) (i) Bahan-bahan dalam Stesen 1 menukarkan warna kertas litmus kerana terdiri daripada bahan berasid dan beralkali manakala bahan-bahan dalam Stesen 2 tidak menukarkan warna kertas litmus kerana terdiri daripada bahan neutral sahaja.

(ii) Kertas litmus yang tidak disimpan dengan betul akan rosak kerana kertas litmus sangat sensitif dan cepat berubah warna dalam keadaan basah.

(b) 1. Campuran air dengan bunga raya dididihkan. 2. Rebusan bunga raya itu dibiarkan menyejuk. 3. Bunga raya yang telah direbus dikeluarkan

dan air rebusan dituras. 4. Ekstrak bunga raya dihasilkan. Ekstrak bunga raya akan mengubah warna

bahan berasid kepada merah dan bahan beralkali kepada kehijauan.

• Unit 11 • Bumi, Bulan dan Matahari

Halaman 96

1 – Bumi berputar pada paksinya– Bumi beredar mengelilingi Matahari

2 Bumi berputar pada paksinya dan pada masa yang sama beredar mengikut orbitnya mengelilingi Matahari.

3 (a) Putaran Bumi pada paksinya dan peredaran Bumi mengelilingi Matahari ialah dari Barat ke Timur mengikut arah lawan jam.

(b) Tempoh masa yang diambil untuk membuat satu putaran lengkap ialah 24 jam atau satu hari manakala tempoh masa untuk peredaran lengkap ialah 365¼ hari atau satu tahun.

Halaman 97

1 (a) Bumi(b) Matahari

2 Separuh glob terang, separuh lagi gelap. 3 Bahagian glob yang gelap menjadi terang dan

bahagian yang terang menjadi gelap.



4 Kejadian siang berlaku apabila bahagian Bumi menghadap Matahari dan terang kerana menerima cahaya Matahari, kejadian malam pula berlaku apabila bahagian Bumi membelakangi Matahari dan gelap kerana tidak menerima cahaya Matahari.

Halaman 98

1 Kejadian siang dan malam 2 Perubahan kedudukan Matahari 3 Perubahan panjang dan arah bayang-bayang objek

Halaman 99

1 Dari Barat ke Timur 2 Dari Barat ke Timur 3 Matahari terbit di Barat dan terbenam di Timur 4 Hujan/Mendung/Gerhana Matahari berlaku 5 Jika Matahari berada di Timur, maka arah bayang-

bayang ke Barat. Jika Matahari berada di Barat, maka arah bayang-bayang ke Timur.

Halaman 100

1 (a) Tidak(b) Bulan tidak mengeluarkan cahaya tetapi

kelihatan bercahaya kerana Bulan memantulkan cahaya daripada Matahari. Bahagian Bulan yang menghadap Matahari yang bercahaya.

2 (a) Apabila cahaya daripada Matahari yang dipantulkan oleh Bulan sampai ke mata kita.

(b) Bulan berputar pada paksinya dalam tempoh 271⁄3 hari dari Barat ke Timur. Pada masa yang sama, Bulan juga beredar mengelilingi Bumi dalam masa 271⁄3 hari dari Barat ke Timur. Bumi berputar pada paksinya dalam tempoh 24 jam dari Barat ke Timur. Pada masa yang sama, Bumi juga beredar mengelilingi Matahari dalam masa 365¼ hari dari Barat ke Timur.

Halaman 101

1 A: Anak bulanC: Bulan separaF: Bulan hampir purnamaH: Bulan sabit

2 Semasa Bulan mengelilingi Bumi, kedudukan Bulan berubah dengan masa dan menyebabkan bentuk Bulan kelihatan berbeza-beza dari Bumi.

3 Pada hari ke-15 dalam Takwim Qamari 4 Berdasarkan fasa-fasa Bulan 5 Hanya sebahagian daripada permukaan Bulan

yang sentiasa disinari oleh Matahari. Sebahagian yang lain dalam kegelapan. Hanya bahagian yang cerah yang menghadap Bumi yang dapat dilihat oleh mata kita.

Halaman 102

(Jawapan murid)

Fokus KBATKBAT 11

1 (a) Pada waktu pagi, bayang-bayang mengarah ke barat manakala pada waktu petang, bayang-bayang mengarah ke timur.

(b) Pada waktu pagi, Matahari berada di Timur. Pada waktu petang, Matahari berada di Barat.

(c) Arah bayang-bayang adalah bertentangan dengan kedudukan Matahari.

(d) Apabila Matahari kelihatan rendah di langit, bayang-bayang objek adalah panjang. Apabila Matahari kelihatan tinggi di langit, bayang-bayang objek adalah pendek.

• Unit 12 • Teknologi

Halaman 105

1 2

3 4

Halaman 106

1 Menyiasat hubungan antara luas tapak silinder dengan masa untuk silinder tumbang.

2 Lebih besar luas tapak silinder, lebih lama masa untuk silinder tumbang.

3 (a) Ketinggian silinder(b) Luas tapak silinder(c) Masa untuk silinder tumbang

4 Luas tapak silinder Y lebih kecil berbanding dengan silinder X.

5 Semakin besar luas tapak suatu silinder, semakin stabil silinder itu.

Halaman 107

1 P 2 Q kerana gelas Q lebih rendah daripada gelas P. 3 Semakin bertambah ketinggian gelas, semakin

berkurang kestabilannya. 4 Semakin bertambah ketinggian objek, semakin

berkurang kestabilan objek.

Halaman 108

1 Buaian besi. Besi ialah bahan binaan yang lebih kuat dan tahan lebih lama manakala kayu tidak tahan lama dan mudah reput apabila terdedah kepada cuaca panas dan hujan yang berterusan.

2 Mengurangkan kos penyelenggaraan binaan dan bahan buangan

3 Mengecat buaian / Meletakkan di bawah bumbung untuk mengelakkan daripada terkena hujan

Halaman 109

1 Jambatan K 2 Ya. Struktur yang dibina dalam bentuk melengkung

menjadikan struktur itu lebih kuat. 3 Jenis bahan yang digunakan 4 – Tahan lama

– Lebih selamat digunakan



Halaman 110

(Lakaran murid)

Halaman 111

A 1 beg barang; mengurangkan 2 terpakai 3 bekas makanan 4 botol plastik 5 membaikiB

Membawa beg barang

sendiri semasa

membeli-belah

Membawa bekal

menggunakan bekas

makanan

Membaiki barangan

atau peralatan lama

Menggunakan semula botol

plastik dengan menjadikannya

pasu bunga

Fokus KBATKBAT 12

1 (a) 1. Mempunyai reka bentuk yang stabil2. Menggunakan bahan-bahan yang kuat dan

tahan lebih lama(b) Rumah mudah roboh dan penghuni berasa tidak

selamat(c) Persamaan: Konkrit dan kayu tidak berkarat Perbezaan: Konkrit tidak mudah terbakar

manakala kayu mudah terbakar

Praktis RSPU

• Unit 1 • Kemahiran Saintifik

Kertas 1

1 B 2 C 3 D 4 B 5 A

Kertas 2

1 (a) Bilangan beluncas berkurang manakala bilangan burung pipit bertambah sepanjang penyiasatan dijalankan.

(b) Beluncas dimakan oleh burung pipit.(c) Semakin banyak bilangan burung pipit, semakin

kurang bilangan beluncas.(d) Sifar

2 (a) Bilangan kematian di negeri Y paling tinggi(b) Negeri Y mempunyai penduduk yang paling

ramai/mempunyai kilang yang banyak/jumlah kenderaan banyak

(c) 14 kes

(d) Kes yang melibatkan masalah pernafasan bertambah/Bilangan kematian akibat masalah pernafasan bertambah

• Unit 2 • Peraturan Bilik Sains

Kertas 1

1 D 2 B 3 D 4 D 5 B

Kertas 2

1 (a) guru(b) 1. Menyentuh, menghidu dan merasa sebarang

bahan di dalam bilik Sains. 2. Menggunakan ubat-ubatan di dalam peti

pertolongan cemas.(c) (i)

(ii) Pemetik api lebih selamat dan mudah digunakan.

2 (a) (i) 3 Ya(ii) Untuk memastikan pengaliran udara di bilik

Sains sentiasa berlaku(b) (i) 3 Tidak

(ii) Bahan buangan pepejal hendaklah dibuang ke dalam tong sampah manakala bahan buangan cecair hendaklah dibuang ke dalam singki dengan air paip yang mengalir.

• Unit 3 • Proses Hidup Haiwan

Kertas 1

1 D 2 A 3 D 4 C 5 B 6 A

Kertas 2

1 (a) Ikan tilapia(b) (i) Cicak (ii) Katak(c) Ibu kanggaru menjaga anaknya untuk

memastikan kemandirian spesiesnya. 2 (a) Pergerakan pelbagai spesies haiwan yang

sering dilakukan secara bermusim.(b) Untuk mendapatkan makanan/membiak(c) Mati kerana tidak dapat melindungi diri daripada

cuaca sejuk melampau dan ketiadaan makanan.(d) Bangau

3 (a) Pengeluar: Tumbuhan Sebab: Tumbuhan membuat makanan sendiri

melalui proses fotosintesis.(b) Dimakan oleh burung pipit(c) Ular(d) Tumbuhan → burung pipit → ular → helang



• Unit 4 • Proses Hidup Tumbuhan

Kertas 1

1 B 2 C 3 D

Kertas 2

1 (a) Menyiasat hubungan antara jarak anak pokok dari pokok induk dengan keadaan anak pokok

(b) Anak pokok itu mendapat air, cahaya matahari, ruang dan nutrien yang mencukupi.

(c) (i) Jarak anak pokok dari pokok induk (ii) Keadaan anak pokok(d) Semakin jauh jarak anak pokok dari pokok induk,

semakin subur anak pokok itu bertumbuh.(e) Pencaran biji benih dapat memastikan

kemandirian spesies tumbuhan.

• Unit 5 • Tenaga

Kertas 1

1 C 2 A 3 D 4 C 5 B 6 B

Kertas 2

1 (a) (i), (iv)(b) Tenaga boleh berubah daripada satu bentuk

kepada bentuk yang lain.(c) (i) Tenaga yang boleh dibaharui (ii) Tenaga yang tidak boleh dibaharui

• Unit 6 • Cahaya

Fokus UPSR

Kertas 1

1 A 2 A 3 D 4 B 5 B

Kertas 2

1 (a) (i) 3 M(ii) Cahaya tidak terhalang kerana tiub plastik

M adalah lurus.(b) (i) Bentuk tiub plastik

(ii) Kebolehan nyalaan lilin dilihat(c) Jika bentuk tiub plastik lurus, maka nyalaan lilin

boleh dilihat(d) Cahaya bergerak lurus

• Unit 7 • Elektrik

Kertas 1

1 C 2 A 3 B 4 D

Kertas 2

1 (a) Penggunaan tenaga elektrik dalam sebulan bagi Bandar Y lebih banyak berbanding dengan Bandar X.

(b) X : 12.0 juta kilowatt Y : 18.0 juta kilowatt(c) Jika bilangan lampu jalan bertambah, maka

penggunaan tenaga elektrik bagi sesebuah kawasan bertambah.

2 (a) Litar R(b) Lebih banyak arus elektrik mengalir dalam litar

R.(c) (i) Kecerahan mentol bertambah (ii) Kecerahan mentol berkurang(d) Membekalkan tenaga elektrik dalam litar

3 (a) X: Litar selariY: Litar bersiri

(b) Mentol dalam litar X lebih terang daripada mentol dalam litar Y.

(c) Mentol-mentol menjadi lebih malap.

(d)

Litar bersiri Litar selari

• Unit 8 • Haba

Kertas 1

1 C 2 B 3 C 4 C 5 D

Kertas 2

1 (a) (i) Suhu air akan turun sehingga 27°C.(ii) Hal ini kerana 27°C merupakan suhu bilik.

(b) Suhu air bertambah apabila dipanaskan dan berkurang apabila disejukkan.

(c) Merkuri boleh mengembang dan mengecut dengan seragam apabila menerima haba dan kehilangan haba.

2 (a) Termometer(b) 32°C(c) (i) Suhu ketiga-tiga air itu menjadi 29°C. (ii) Suhu bilik pada ketika itu ialah 29°C.

3 (a) Bebola besi mengembang apabila dipanaskan.(b) (i) Rendam bebola besi di dalam air panas.

(ii) Bebola besi akan mengecut apabila disejukkan dan saiznya akan menjadi lebih kecil.

(c) Ruang di antara penyambungan landasan kereta api.

• Unit 9 • Jirim

Kertas 1

1 A 2 A 3 C 4 D 5 B

Kertas 2

1 (a) (i) Peleburan(ii) Letak aiskrim itu di dalam penyejukbeku.(iii) Ya; Keadaan jirim cecair boleh berubah

kepada pepejal melalui proses pembekuan.(b) (i) Jika saiz ketulan ais bertambah, maka masa

yang diambil untuk ketulan ais melebur sepenuhnya bertambah.



(ii) Saiz ketulan ais – Pemboleh ubah dimanipulasi

Suhu persekitaran – Pemboleh ubah dimalarkan

2 (a) Jisim kain basah semakin berkurang sepanjang penyiasatan dijalankan.

(b) Air pada kain tersejat ke udara.(c) (i) Masa (ii) Jisim kain basah(d) Semakin bertambah masa, semakin berkurang

jisim kain basah.

• Unit 10 • Asid dan Alkali

Kertas 1

1 B 2 C 3 C 4 D 5 D 6 A

Kertas 2

1 (a) (i) Serbuk pencuci menukarkan warna kertas litmus merah menjadi biru manakala air asam jawa menukarkan warna kertas litmus biru menjadi merah.

(ii) Serbuk pencuci bersifat alkali manakala air asam jawa bersifat asid.

(b) (i) Bahan neutral ialah bahan yang tidak menukarkan warna kertas litmus merah dan kertas litmus biru.

(ii) Minyak masak

• Unit 11 • Bumi, Bulan dan Matahari

Kertas 1

1 C 2 A 3 D 4 B

Kertas 2

1 (a) (i)

Bulan

Bumi

Matahari

(ii) Bulan separa(iii) Semasa fasa anak bulan, bahagian

permukaan Bulan yang gelap menghadap Bumi.

(b) Bulan beredar mengelilingi Bumi.(c) Matahari. Bulan memantulkan cahaya daripada

Matahari ke Bumi.

• Unit 12 • Teknologi

Kertas 1

1 C 2 B 3 D 4 A 5 B 6 A

Kertas 2

1 (a) Menyiasat hubungan antara bentuk model dengan berat yang ditampung

(b) (i) Bentuk model (ii) Berat yang dapat ditampung(c) 1. Besi 2. Konkrit(d) Jenis bahan yang digunakan


praktis d s k p 2 - penerbitilmubakti.com dskp...j1 genius skp ains ss ahun 5 praktis d s k p •...

Documents