perubahan iklim & kepentingan hutan
TRANSCRIPT
Perubahan Iklim & Kepentingan Hutan
Hilary Kung
Sahabat Alam Malaysia
18 Ogos 2021
1
SEMBANG SANTAI BEACCH
WEBINAR PENGENALAN
IKLIM - HUTAN > 1.5°C
Agenda:
1. Pengenalan kepada perubahan iklim
2. Perubahan iklim & hutan
3. Perubahan Iklim di peringkat antarabangsa
4. REDD Plus?
5. Kesimpulan
2
Perubahan Iklim &
Kepentingan Hutan
3
Photo credit: https://www.bbc.com/news/science-environment-58130705; https://www.bfm.my/podcast/evening-edition/inside-story/ipcc-report-sounds-alarm-on-climate-change; https://apnews.com/article/asia-pacific-latin-america-middle-east-africa-europe-
1d89d5183583718ad4ad311fa2ee7d83; https://wri-indonesia.org/id/blog/berdasarkan-laporan-ipcc-terbaru-dunia-berada-di-jalur-untuk-melebihi-%E2%80%9Cpersediaan-karbon%E2%80%9D-dalam; https://www.suara.com/tekno/2021/08/09/172004/pbb-terlambat-sudah-dunia-sedang-
menuju-kehancuran-akibat-perubahan-iklim?page=all; https://www.bbc.com/indonesia/dunia-58146664; https://www.beritaharian.sg/setempat/kesan-perubahan-iklim-lebih-besar-boleh-landa-spura-laporan-ipcc; https://www.malaymail.com/news/what-you-think/2021/08/11/a-decade-to-end-the-
pandemic-and-save-the-climate-yin-shao-loong/1996780; https://www.bfm.my/podcast/the-bigger-picture/earth-matters/ipcc-report-are-we-headed-for-hell-on-earth
1. Pengenalankepada
perubahaniklim
4
5
• IKLIM adalah corak purata cuaca untuk tempat tertentu dalam jangka masa yang panjang, biasanya
sekurang-kurangnya 30 tahun.
• Cuaca adalah apa yang anda mengalami sepanjang hari.
• Malaysia beriklim tropika - mengalami cuaca yang panas dan lembap, suhu yang seragam sepanjang
tahun.
Photo credit: https://www.sinarharian.com.my/article/112808/BERITA/Nasional/Amaran-cuaca-buruk-sehingga-Khamis-MetMalaysia;
https://www.met.gov.my/pendidikan/cuaca/fenomenacuaca
Perubahan Iklim
Pemanasan global
Source: http://www.climate-lab-book.ac.uk/spirals/ 6
Kegiatan manusia telah menyebabkan pemanasan global, 1.1°C lebih panas dibandingkan dengan sebelum zaman perindustrian. [Panel Antara Kerajaan mengenai Perubahan Iklim (IPCC)]
Source: https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/; https://www.instagram.com/p/CSge-UaJeLN/
Read more on here on
JEDI Penang:
Tharunbr77, Industrialisation, CC BY-SA 4.0
7
Kegiatan manusia terutama perindustrianyang membebaskan gas rumah hijau –pelepasan karbon dioksida
• Peningkatan kepekatan karbon dioksida akan memerangkap haba dalam sistem iklim bumi
• Sistem iklim bumi menjadi tidak seimbang, iaitu menerima lebih haba daripada matahari berbanding
haba yang keluar daripada sistem berkenaan.
Tropenmuseum, part of the National Museum of World Cultures, Tropenmuseum
Royal Tropical Institute Objectnumber 60009006 Goudwinning door middel van het afspo, CC BY-SA 3.0
Dhscommtech at English Wikipedia, Landfill, CC BY-SA 3.0
8
Perbezaankenaikan suhuantara 1.5 dengan 2 darjah Celsius
9
Perbezaan kenaikan suhu antara 1.5 dengan 2 darjah Celsius
1. Panas terik
Source: https://www.wri.org/insights/8-things-you-need-know-about-ipcc-15c-report; https://www.bharian.com.my/rencana/muka10/2019/04/547871/suhu-melampau-jejas-kesihatan; https://www.instagram.com/p/CSge-UaJeLN/
Panas terik
Populasi sedunia
akan mengalami
panas terik
sekurang-
kurangnya 5 tahun
sekali
2.6 kali
lebih
teruk
10
Perbezaan kenaikan suhu antara 1.5 dengan 2 darjah Celsius
1. Panas terik
Source: https://www.bharian.com.my/rencana/muka10/2019/04/547871/suhu-melampau-jejas-kesihatan; https://www.hmetro.com.my/mutakhir/2016/01/106890/27-hari-tanpa-hujan
Photo credit: https://www.hmetro.com.my/mutakhir/2016/01/106890/27-hari-tanpa-hujan
Di Malaysia
1998 - Bacaan suhu tertinggi berada pada aras 40 darjah Celsius
2019 - MET menyatakan 20 kawasan (Perlis, Kedah, Perak, Pahang dan
Selangor) berada di tahap ‘waspada’ kerana hampir mencecah suhu
gelombang haba berikutan suhunya mencecah 37- 40 darjah Celsius.
Suhu melampau menjejas kesihatan
• Kejadian jerebu mudah berlaku dan menyebabkan kualiti udara terjejas
• Strok haba
• Sungai, tasik dan empangan akan mengering
• Cuaca kering dan peningkatan suhu berpotensi menyebabkan virus denggi
disebarkan dengan cepat.
11
Source: https://www.malaymail.com/news/malaysia/2018/10/12/climate-related-natural-disasters-cost-malaysia-rm8b-in-last-20-years/1681977
Impak pemanasan global
• Banjir di Kelantan pada 2014 menyebabkan kerugian infrastruktur dan aset
awam RM200 juta tidak termasuk kerugian orang persendirian dan perniagaan.
Source: https://www.bharian.com.my/rencana/lain-lain/2021/02/782503/isu-perubahan-iklim-risiko-bencana-perlu-diberi-perhatian;
Source: https://www.bharian.com.my/dunia/eropah/2021/06/831145/pemanasan-global-beri-impak-
besar-kehidupan-manusia
12
Perbezaan kenaikan suhu antara 1.5 dengan 2 darjah Celsius2. Kehilangan spesies
Source: https://www.wri.org/insights/8-things-you-need-know-about-ipcc-15c-report;
2 kali
lebih teruk
2 kali
lebih teruk
3 kali
lebih teruk
Kehilangan spesies:
Vertebrata
Kehilangan sekurang-
kurangnya separuh
daripada kelompoknya
Kehilangan spesies:
Tumbuh-tumbuhan
Kehilangan sekurang-
kurangnya separuh
daripada kelompoknya
Kehilangan spesies:
Serangga
Kehilangan sekurang-
kurangnya separuh
daripada kelompoknya
13
• Perubahan iklim akan mengganggu pengeluaran pertanian.
Ini juga menyebabkan peningkatan harga makanan.
Read more: https://bitesizeclimateact.wixsite.com/malaysia/basics?lightbox=dataItem-
kn8xjcvt
Impal pemanasanglobal
Source: https://www.astroawani.com/berita-dunia/belalang-juta-serang-arab-dan-afrika-tanaman-
penduduk-musnah-235979; https://www.astroawani.com/berita-dunia/somalia-isytihar-darurat-akibat-
serangan-belalang-juta-281712
2. Perubahan Iklim & Hutan
14
15Source: https://redd.ketsa.gov.my/en-my/Publication/4.%20Pelaksanaan%20REDD%20Plus%20di%20Malaysia.pdfPhoto credit: https://www.youtube.com/watch?v=qLVoHMLdzcA; https://www.dw.com/id/perubahan-iklim-kebakaran-hutan-jadi-risiko-global-masa-depan/a-51956922;
Perubahan Iklim & Hutana) Hutan menyerap karbon dioksida dan melepaskan karbon
dioksida apabila dinyahutan atau terosot.
b) Jika dipelihara, hutan dapat membantu menyimpan karbon –
mitigasi/ pengurangan perubahan iklim
c) Hutan juga memain peranan penting sebagai fungsi ekologi
seperti hutan semula jadi dalam mencegah banjir (daya
tampungan hutan untuk menyimpan air hujan) -
adaptasi/penyesuaian perubahan iklim.
d) Tetapi, kapasiti hutan untuk menyimpan karbon, produktiviti dan
kesihatan hutan juga akan dipengaruhi oleh peningkatan suhu.
e) Perubahan iklim juga meningkatkan risiko kebakaran hutan
(kebakaran hutan melepaskan karbon dioksida)
Hutan Perubahan Iklim
Read more on here on JEDI Penang:
16
Source: https://www.theguardian.com/world/2021/aug/09/smoke-siberia-wildfires-reaches-north-pole-historic-first; https://www.bbc.com/news/world-europe-58141336; https://www.theguardian.com/world/2021/aug/06/canada-wildfire-monte-lake-climate-crisis; https://www.theguardian.com/us-news/2021/aug/10/greenville-california-wildfire; https://www.theguardian.com/world/2021/aug/06/last-month-worst-july-wildfires-since-2003; https://www.dw.com/id/perubahan-iklim-kebakaran-hutan-jadi-risiko-global-masa-depan/a-51956922; https://www.theguardian.com/world/2021/aug/17/thousands-forced-to-evacuate-by-wildfire-near-saint-tropez-france-portugal-spain
Perubahan Iklim & HutanIsu-isu semasa berkenaan risiko kebakaran hutan di seluruh dunia
17
Perubahan Iklim & Hutan
Source: https://www.bharian.com.my/rencana/lain-lain/2021/02/782503/isu-perubahan-iklim-risiko-bencana-perlu-diberi-
perhatian;
Hutan memain peranan penting dalam mencegah banjir
Source: https://foe-malaysia.org/my/articles/kegagalan-menghentikan-kehilangan-hutan-di-sarawak-hanya-akan-mengundang-banjir-yang-
lebih-teruk/
18
Perubahan Iklim & Orang Asal• Masyarakat Orang Asal adalah masyarakat yang hidup dengan alam semulajadi.
• Mereka bijak menjaga alam sekitar kerana mereka bergantung kepada hutan, laut dan sungai untuk
kehidupan mereka.
• Cara hidup mereka tidak menyumbang kepada masalah perubahan iklim. Akan tetapi, kehidupan mereka
yang paling terancam oleh perubahan iklim. Contohnya, ketidakpastian musim kemarau pasti akan
menyulitkan penanaman padi bukit oleh masyarakat Orang Asal di Malaysia.
3. PerubahanIklim di
peringkatantarabangsa
19
Perubahan Iklim: Siapa yang bertanggungjawab?
20
Perjanjian Iklim Paris 2015
Ditandatangani oleh 196 negara pada tahun 2015
Mengehadkan peningkatan suhu purata global jauh di bawah 2 °C, atau lebih selamat kepada1.5 °C dibandingkan dengan tahap pra-industri, menyedari bahawa hal ini akan mengurangkanrisiko dan impak perubahan iklim
Nationally Determined Contributions (NDC)
*Malaysia ingin mengurangkan
intensiti pelepasan GHG
daripada GDP secara 45%
(tanpa syarat) sebelum 2030
berbanding dengan intensiti
pelepasan pada tahun 2005
Source: https://unfccc.int/process-and-meetings/the-paris-agreement/the-paris
agreement#:~:text=The%20Paris%20Agreement%20is%20a,compared%20to%20pre%2Dindustrial%20levels.;
https://www4.unfccc.int/sites/ndcstaging/PublishedDocuments/Malaysia%20First/Malaysia%20NDC%20Updated%20Submission%20to%20UNFCCC%20July%2020
21%20final.pdf21
22
Pada tahun 2016, sektor guna tanah, perubahan guna
tanah dan perhutanan (LULUCF) memain peranan
penting dalam mengurangkan ~77.4% daripada jumlah
pelepasan gas rumah hijau di Malaysia.
LULUCF means Land Use, Land Use Change and Forestry
Kepentingan Hutan dalam Laporan Nationally
Determined Contribution Malaysia
Source: https://unfccc.int/sites/default/files/resource/MALAYSIA_BUR3-UNFCCC_Submission.pdf
4. Apa itu REDD+ (REDD Plus)?
23
REDD+ merujuk kepada
Pengurangan Pelepasan Gas Rumah Hijau daripada Aktiviti Penyahhutanan dan
Kemerosotan Hutan, serta Peranan Pemuliharaan, Pengurusan Hutan Secara
Berkekalan dan Peningkatan Stok Karbon Hutan di Negara Membangun.
Source: https://redd.ketsa.gov.my/en-my/Publication/4.%20Pelaksanaan%20REDD%20Plus%20di%20Malaysia.pdf
Reducing Emissions from Deforestation and forest Degradation, plus the sustainable management of forests, and the conservation
and enhancement of forest carbon stocks (REDD+)
Di peringkat antarabangsa– Perubahan iklim & Hutan
24
Menurut laporan Panel Antara Kerajaan mengenai Perubahan
Iklim (IPCC):
• Aktiviti-aktiviti perhutanan, ladang monokultur, dan
penukaran guna tanah lain telah menyumbang kira-kiranya
23% daripada jumlah gas rumah hijau yang dilepaskan oleh
kegiatan manusia.
• Pemeliharaan dan pemuliharaan hutan merupakan satu
tindakan mitigasi perubahan iklim yang paling berkesan dan
mantap.
PBB telah mencadangkan sebuah usaha antarabangsa yang
dikenali dengan singkatan REDD (kemudiannya REDD+)
untuk membantu negara-negara membangun dalam
mengurangkan pengeluaran dan meningkatkan penyerapan
karbon dioksida.
Kementerian Tenaga dan Sumber
Asli (KeTSA) sedang merancangpelaksanaan REDD+ di Malaysia
Source: https://redd.ketsa.gov.my/en-
my/Documents/malaysia_national_redd__strategy.pdf
Source: https://www.ipcc.ch/srccl/chapter/summary-for-policymakers/
25
1. Penyertaan Orang Asli/Orang Asal dan komuniti
setempat yang sepenuhnya dalam projek REDD +
sering kali terhad.
2. REDD+ tidak mencapai objektif sepenuhnya dalam
mengiktiraf hak-hak adat masyarakat Orang
Asal/Orang Asli ke atas tanah dan sumber asli .
3.REDD+ terlalu mementingkan nilai karbon hutan
berbanding dengan nilai ekosistem dan sosial. Ia
berpotensi menggalakan ladang monokultur,
perdagangan karbon dan offset serta bersih sifar
karbon (net zero).
Source: (1) https://www.cifor.org/knowledge/publication/7045; (2) https://globalforestcoalition.org/wp-content/uploads/2020/09/REDD-briefing.pdf (3) https://www.cifor.org/knowledge/publication/7952/; (4) https://globalforestcoalition.org/wp-content/uploads/2020/09/REDD-briefing.pdf; (5) https://www.foei.org/resources/publications/chasing-carbon-unicorns-carbon-markets-net-zero-report
Pengalaman-pengalaman dari negara-negara lain dalam melaksanakan REDD+
Apa yang kita tahu dan risau tentang REDD+?
Photo credit: https://redd.ketsa.gov.my/en-my/Pages/default.aspx
5. Kesimpulan
26
• Pemanasan global dijangka berkemungkinan besar mencecah
1.5°C pada tahun 2021 – 2040
• Kegiatan manusia punca utama kepada perubahan iklim.
• Impak perubahan iklim adalah sangat kritikal.
• Pemeliharaan hutan semula jadi merupakan satu tindakan
mitigasi/pengurangan perubahan iklim yang paling berkesan.
• Hutan semula jadi juga memain peranan penting dalam
adaptasi/penyesuaian perubahan iklim. Sebagai contoh, fungsi
ekologi seperti hutan semula jadi dalam mencegah banjir.
• Tetapi, kapasiti hutan untuk menyimpan karbon, kesihatan dan
produktiviti hutan juga dipengaruhi oleh peningkatan suhu.
Kesimpulan
27
• Banyak frasa baru yang dicadangkan untuk menangani
perubahan iklim, sebagai controh REDD+, pasaran karbon,
pelepasan bersih sifar karbon (net zero), ‘penyelesaian
berasaskan alam’ (nature-based solution) kebelakangan ini.
• Jadi, adalah sangat penting bagi masyarakat mengambil tahu
dan peka terhadap isu dan wacana perubahan iklim ini supaya
kita dapat membezakan penyelesaian yang palsu
(greenwashing) daripada penyelesaian perubahan iklim yang
menjaga kepentingan dan hak-hak orang asli/orang asal dan
komuniti setempat.
https://foe-malaysia.org/product/community-agroecology-
and-agroforestry-initiatives-in-sarawak/
Perubahan Iklim & Kepentingan Hutan
Terima KasihHilary Kung
Sahabat Alam Malaysia
18 Ogos 2021
28