PERKEMBANGAN ILMU QIRAAT DI MALAYSIA

DAN KEPERLUANNYA DI INSTITUSI PENGAJIAN TINGGI

Siti Intan Dahlia binti Mohammad Harun

Kolej Pengajian Islam Johor (MARSAH)

PENGENALAN• Qiraat secara umum didefinisikan:

Mazhab atau kaedah menyebut lafaz al-Quran yang digunakan oleh beberapaimam atau guru al-Quran yang berbezaantara satu sama lain.

• Kepelbagaian menyebut lafaz-lafaz Al-Quran merangkumi pengetahuan terhadapsifat huruf dan cara sebutan.

PERKEMBANGAN ILMU QIRAAT DI MALAYSIA

Penubuhan Darul Quran• Bermula dengan penubuhan Maahad Tahfiz al

Quran wal Qiraat sebagai salah satu unit di BAHEIS. • Selama 12 tahun di bawah Jawatankuasa Tadbir

Masjid Negara dan Urusetia Majlis Kebangsaan Hal Ehwal Ugama Islam

• Mengalami beberapa kali perpindahan dan akhirnyadengan persetujuan kerajaan negeri Selangor pada 1 November 1998, Darul Quran ditempatkan ke kampustetap di Kompleks Darul Quran di Ampang Pecah Kuala Kubu Baru, Selangor.

PENGIKTIRAFAN DIPLOMA

TAHUN 1983 :

Sijil Tahfiz Al-Quran diiktiraf oleh JPA sebagai Diploma.

TAHUN 1999 :Program Diploma Tahfiz ini ditukar kepada

sistem semester.

PENINGKATAN KURIKULUM :Penambahan subjek seperti Tarikh Qurra’, Tarikh

Mushaf, dan Dhobt al-Quran.

PERKEMBANGAN SEMASA ILMU QIRAAT

TAHUN 1986 : Ilmu Qiraat semakin meningkat danmula tersebar. Maahad Tahfiz Al-Quran muladitubuhkan dengan kurikulum daripada JAKIM. MTQN Johor menjadi negeri pertama yang mengikutinya.

MTQN JOHOR – Kolej Pengajian Islam Johor(MARSAH)

REALITI DAN KEPERLUAN SUBJEK QIRAAT DI INSTITUSI PENGAJIAN TINGGI

• Subjek Qiraat dilihat masih lagi eksklusifuntuk pelajar Tahfiz di institusi-institusipengajian tinggi awam dan swasta.

• Qiraat sebenarnya mempengaruhi disiplinilmu yang lain seperti ilmu Tafsir, Fiqh, dan Bahasa Arab.

PENAWARAN SUBJEK

• UIAM – Pelajar peringkat kedoktoran (Ph.D) ditawarkan subjek:

“Al-Dirasat Al-Nahwiyyah Li Al-Quraniyyah”(Analisis Sintaksis dalam Qiraat Al-Quran)

• Pelajar Bahasa Arab peringkat Sarjana(pengkhususan pengajian linguistik) :

“Al-Qiraat Al-Quraniyyah Wa Al-Lughawiyyat Al-Hadithah”(Qiraat Al-Quran dan Linguistik Moden)

• KOLEJ ISLAM DARUL RIDZUAN : 27 subjek ditawarkan dalam Jurusan Diploma

Bahasa dan Kesusasteraan Arab. Salah satunyaialah subjek :

“Al-Lahajat Wa Al-Qiraat”

(Dialek dan Qiraat Al-Quran)

• KOLEJ UNIVERSITI INSANIAH (KUIN)

Pelajar Sarjana Al-Quran dan Al-Qiraatmengambil subjek : “Al-Lahajat Wa Al-Qiraat”, “IlmAl-Aswat” , dan “ Ilm Al-Lughah Wa Al-Ma’ajim”

QIRAAT DAN LINGUISTIKAL-TARADUF (SYNONYMITY)

• Di dalam Surah Yunus ayat 30 : �� ��� ��� � �� �� � � ��

“ ..pada masa itu tiap-tiap diri dapatlahmengetahui (merasai) apa yang telah

dikerjakan..” Imam Hamzah, Al-Kisaie dan Khalaf

membaca dengan ���� . Imam selainnyamembaca dengan ���.

PERBEZAAN LAHJAH (DIALEK)

• Terdapat suku kaum Arab yang menyebutpermulaan huruf ����� ��� dengan kasrah:

��� � / ������– ��� �� /�������

• Masyarakat Arab Saudi :

!"�� #$%–&'�� #$%

TAUJIH

• Sebagai contoh pada Surah Al-Baqarah

((����) * (����+$ * (����+�)• Bacaan 1 : Imam Hamzah, al-Kisaie dan Khalaf

al-Asyir dengan hazaf huruf alif membawa

maksud larangan membunuh.

• Bacaan 2 : Imam Nafi’, Ibnu Kathir, Abu Amr, Ibnu ‘Amir, A’sim, Abu Jaafar dan Ya’qub al-Hadrami dengan ithbat huruf alif sebagai isyaratatau peringatan agar menghindari perkara-perkara yang membawa kepada pembunuhan.

KESIMPULAN

• Keperluan penawaran subjek Qiraatkepada semua pelajar Pengajian Islam samada sebagai matapelajaran elektifatau wajib adalah sangat tinggi jika dilihatkepada hubungan yang rapat antarasetiap bidang pengajian islam dengan IlmuQiraat.

CADANGAN KERJASAMA BEBERAPA PAKAR AKADEMIK UNTUK MENYUSUN DAN MENGHASILKAN ENSIKLOPEDIA

QIRAAT DALAM BAHASA MELAYU

• Pakar qiraat, pakar bahasa arab, dan pakar rekabentuk grafik perlu bekerjasama bagimenghasilkan Ensiklopedia Qiraat untukdigunakan di Malaysia.

• Memuatkan : Sejarah imam-imam Qiraat, Manhaj Qiraat, kawasan-kawasan yang menggunakan Qiraat tertentu, peta, jadual dancarta dalam grafik yang menarik.

PENUTUP

• Sabda Nabi Muhammad s.a.w :“ Sesungguhnya Al-Quran ini diturunkan dengan tujuhhuruf, maka bacalah ia dengan bacaan yang mudah bagikamu”- Riwayat al-Bukhari-

• Adalah satu keperluan untuk menambah nilai ilmu dalambidang Qiraat.

• Bagi merealisasikan hasrat ini, jawatankuasa khas yang terdiri dari kalangan ahli akademik dan pakar dalampelbagai bidang pengajian islam perlu merangkadengan segera setiap aktiviti dan kursus pengajaran danpembelajaran Ilmu Qiraat degan kaedah yang lebihefektif.