pencemaran alam sekitar

JAMALUDDIN BIN ABU BAKAR720629065019001

OUMH 3203

PENDAHULUAN

ewasa ini kita sering disajikan dengan paparan tentang kemusnahan

alam sekitar atau lebih tepat lagi pencemaran alam sekitar. Paparan

bukan sahaja melalui surat khabar dan majalah malahan televisyen juga acap

kali membuat liputan tentang pencemaran ini. Terlebih dahulu, mari kita fahami

apa yang dimaksudkan dengan pencemaran alam sekitar.

D

Pencemaran ialah perbuatan mencemarkan atau mengotorkan.

Pencemaran alam ialah perbuatan mencemarkan kebersihan alam sekeliling

dgn sampah-sarap dan sebagainya. Pembuangan bahan-bahan buangan

secara tidak terkawal boleh mengakibatkan pencemaran alam sekitar. Selain

itu, pencemaran merupakan kehadiran atau penambahan sesuatu bahan

semulajadi atau bukan semulajadi ke dalam alam persekitaran, sehingga

merosakkan sebahagian atau keseluruhan ekosistem. Pencemaran ialah

sebarang perubahan atau gangguan fizikal, kimia, dan biologi pada mana-mana

alam sekitar yang menyebabkan keseimbangan alam terjejas. Pencemaran

juga boleh didefinisikan sebagai pengumpulan bahan-bahan yang tidak sesuai

kepada kehidupan di persekitaran kita. Bahan-bahan yang tidak sesuai ini

dipanggil bahan-bahan pencemar.

JENIS-JENIS PENCEMARAN

Terdapat beberapa jenis pencemaran alam sekitar yang terjadi di

Malaysia. Antaranya ialah:

Pencemaran udara

Pencemaran air

Pencemaran bunyi

1


OUMH 3203

Pencemaran tanah

Pencemaran cahaya atau sinaran

Pencemaran haba atau terma

Pencemaran alam marin

Pencemaran Udara

Pencemaran udara merupakan pengotoran udara dengan bahan cemar

pada kepekatan yang dapat mengganggu kebolehan penyerakan udara secara

normal. Pencemaran udara mungkin boleh memberi kesan terhadap kesihatan,

keselamatan dan keselesaan manusia ataupun harta benda. Pencemaran

udara berlaku bila terdapat bahan-bahan pencemar di udara. Contoh bahan-

bahan pencemar ini ialah habuk, debu, asap dan gas-gas beracun. Bahan

pencemar udara berbentuk gas beracun adalah seperti karbon

monoksida, sulfur dioksida, nitrogen dioksida, dan hidrokarbon.

Pencemaran Air

Pencemaran air termasuklah pembuangan sisa toksik ke dalam sungai

oleh kilang-kilang, pembuangan sisa pertanian seperti najis haiwan dan racun

makhluk perosak ke dalam sungai dan tasik. Selain daripada itu, tumpahan

minyak dari kapal juga boleh menyebabkan pencemaran air. Bahan buangan

seperti ammonia, sianida dan sisa-sisa asid akan menyebabkan keracunan

kepada hidupan sungai dan laut. Ianya mengancam kehidupan di air yang

boleh menyebabkan kematian.

Pencemaran Bunyi

Pencemaran bunyi berlaku apabila kebisingan melebihi 80dB

mengganggu keselesaan. Untuk pengetahuan, kenyaringan udara disukat

2


OUMH 3203

dalam unit decibel (dB). Kenyaringan bunyi yang disyorkan oleh WHO adalah

kurang daripada 55 dB. Jika seseorang terdedah secara berterusan di

persekitaran bunyi yang melebihi 80 dB, beliau akan mengalami sakit kepala,

gangguan emosi dan yang paling teruk boleh menyebabkan seseorang itu

menjadi pekak. Pencemaran bunyi berlaku daripada bunyi enjin kenderaan,

tempat hiburan atau pasar malam, pengorek jalan, pemotong rumput dan

sebagainya.

Pencemaran Tanah

Tumpahan minyak dan sisa kimia boleh menyebabkan tanah menjadi

tidak sesuai untuk tumbuhan hidup di kawasan tersebut. Contohnya, apabila

tumpahan minyak berlaku di kawasan padang, rumput di situ terjejas dan

mungkin menyebabkannya tidak dapat hidup. Pencemaran tanah juga boleh

terjadi akibat aktiviti penggondolan bukit, pembuangan sampah-sarap di

merata-rata tempat, penyemburan racun serangga serta aktiviti pembinaan,

perlombongan dan pembalakan.

Contoh paling mudah yang dapat kita lihat ialah peristiwa tanah runtuh

yang berlaku semenjak kebelakangan ini. Kebanyakan peristiwa tanah runtuh

tersebut berlaku akibat penggondolan tanah di kawasan tanah tinggi untuk

dijadikan kawasan petempatan. Peristiwa terbaharu yang berlaku ialah di

Kampung Pasir, Hulu Klang yang mengakibatkan 4 orang terbunuh.

Pencemaran Cahaya atau Sinaran

Pembakaran terbuka menyebabkan sinaran terjejas akibat jerebu, jarak

penglihatan rendah dan fotosintesis kurang berkesan. Asap yang berlebihan di

udara daripada pembakaran terbuka akan menyebabkan alam sekeliling

berjerebu. Ianya berlaku akibat pembakaran hutan bagi kegiatan pertanian

seperti yang berlaku di Kalimantan dan Sumatera, Indonesia. Akibatnya asap

3


OUMH 3203

yang berlebihan hasil daripada pembakaran itu telah menyebabkan berlakunya

jerebu bukan sahaja di kawasan Kalimantan dan Sumatera bahkan negara kita

juga turut terjejas. Pada tahun 2005, negara kita telah mengalami jerebu yang

amat teruk sehingga beberapa kawasan di sekitar Lembah Klang terpaksa

diisytiharkan darurat. Pembinaan bangunan yang tinggi juga boleh

menyebabkan cahaya tidak dapat sampai ke tanah. Seterusnya, ia akan

menyebabkan pokok kurang mendapat cahaya dan ini menyebabkan

permasalahan bagi tumbuh-tumbuhan untuk melakukan proses fotosintesis.

Pencemaran radiokatif juga amat merbahaya. Salah satu peristiwa yang tidak

dapat dilupakan oleh dunia ialah letupan kilang radioaktif di Chernobyl, Rusia.

Pencemaran Haba atau Terma

Pencemaran haba atau terma merupakan pencemaran yang diakibatkan

oleh peningkatan suhu terutamanya dalam proses-proses industri.

Pencemaran haba atau terma akan mengubah suhu air dan udara, yang

seterusnya akan memberi kesan negatif terhadap organisma akuatik. Sebagai

contoh, haba yang dibebaskan dari janakuasa, secara tidak langsung akan

memanaskan air sungai. Ini akan menyebabkan pertumbuhan bakteria dan

mengurangkan jumlah oksigen di dalam air. Seterusnya, ia akan menyebabkan

ikan-ikan di dalam sungai mati.

Pencemaran Alam Marin

Pencemaran alam marin adalah satu lagi jenis pencemaran alam sekitar.

Ianya baru sahaja diketengahkan. Seharusnya kita semua sedar bahawa alam

marin juga merupakan sebahagian daripada alam sekitar kita. Pencemaran

alam marin lebih tertumpu kepada kemusnahan terumbu karang. Salah satu

contoh kemusnahan alam marin ialah di sekitar perairan Pulau Sipadan, Sabah.

Ekoran daripada kedegilan kontraktor, sebahagian besar kawasan terumbu

4


OUMH 3203

karang seluas 372.4 meter persegi yang hidup sejak beratus tahun dahulu telah

musnah dalam sekelip mata.

PUNCA-PUNCA PENCEMARAN

Kenderaan dan Janakuasa

Pembakaran bahan api untuk kenderaan dan janakuasa yang tidak

sempurna menghasilkan gas karbon monoksida, sulfur dioksida, nitrogen

dioksida dan plumbum atau asap. Biasanya asap yang dibebaskan merupakan

bahan pencemar alam sekitar yang paling ketara. Asap mengandungi zarah

karbon yang terhasil daripada pembakaran bahan api. Apabila karbon ini

terdapat dengan banyak di atmosfera, ia boleh menyebabkan wap air

terkondensasi di sekelilingnya pada cuaca yang sejuk dan membentuk asbut.

Bahan pencemar yang lain ialah gas berasid seperti oksida sulfur dan

oksida nitrogen. Gas-gas ini bertindak dengan oksigen dan wap air untuk

membentuk asid yang turun bersama air hujan sebagai hujan asid. Hujan asid

ini serta bahan pencemar yang lain memberi beberapa kesan yang buruk ke

atas kesihatan manusia serta haiwan yang lain, tanaman, bangunan dan iklim.

Industri Perkilangan

Pencemaran juga boleh berlaku akibat aktiviti perkilangan seperti

pembuangan sisa toksik ke dalam sungai dan tasik. Antara contoh yang dapat

dilihat ialah pembuangan sisa cecair dan pepejal kilang kelapa sawit, getah,

plastik dan sebagainya. Kilang-kilang perindustrian seperti kilang melebur bijih,

kilang kertas, kilang papan, kilang kimia (baja, insektisid dan herbisid)

perindustrian pembinaan dan kilang radioaktif juga menghasilkan banyak gas-

gas beracun dan bahan-bahan lain ke udara. Bahan pencemar yang terhasil

termasuklah gas beracun seperti sulfur dioksida dan nitrogen dioksida serta

debu-debu. Bahan-bahan ini bukan sahaja menyebabkan pencemaran udara

5


OUMH 3203

dan tanah tetapi ia juga boleh menyebabkan penyakit bronkitis, lelah, sakit

mata dan paru-paru serta kanser respirasi.

Industri Pertanian

Pencemaran daripada industri pertanian adalah disebabkan oleh hasil

buangan cecair atau pepejal secara tidak terancang. Bahan buangan seperti

aliran air yang bercampur dengan racun makhluk perosak, baja, sisa makanan

dan najis haiwan dialirkan ke dalam sungai atau sesuatu kawasan.

Kebiasaanya ia berlaku di tempat-tempat yang jauh dari pandangan

masyarakat sekeliling. Ianya boleh menyebabkan pencemaran air dan tanah.

Penghasilan debu yang berlebihan daripada pembajakan dan asap daripada

proses pembakaran pula meenyebabkan berlakunya pencemaran udara.

Pembalakan Tidak Terancang

Kegiatan pembalakan yang tidak terancang menyebabkan negara kita

kehilangan banyak kawasan tadahan hujan. Ini menyebabkan berlakunya

banjir kilat seperti yang kerap berlaku di kawasan sekitar Kuala Lumpur.

Ketiadaan kawasan tadahan hujan juga menyebabkan berlakunya hakisan

yang akhirnya membawa kepada tragedi tanah runtuh. Peristiwa tanah runtuh

seumpama ini banyak berlaku di negara kita sejak kebelakangan ini.

Industri Perkapalan

Tumpahan minyak akibat pelanggaran kapal atau pengurusan tidak

sempurna di kawasan persisiran pantai boleh mengakibatkan pencemaran.

Ianya akan menyebabkan kemusnahan kepada hidupan laut seperti ikan dan

karangan laut. Keadaan ini menyumbang kepada kekurangan sumber

makanan khususnya makanan laut dan juga menjejaskan ekonomi penduduk

setempat khususnya di kawasan perkampungan nelayan. Apabila pantai

negara kita kotor, bukan sahaja pelancong luar negara malahan rakyat

6


OUMH 3203

tempatan juga tidak berminat untuk melancong. Fenomena ini akan

menjejaskan industri pelancongan negara.

Pembakaran Terbuka

Pembakaran terbuka untuk selalunya terjadi akibat aktiviti pertanian dan

pembangunan. Pembakaran terbuka menyebabkan peningkatan kepekatan

gas karbon dioksida dan karbon monoksida yang menyebabkan kesan rumah

hijau. Selain itu, asap yang berlebihan di udara menyebabkan jerebu.

Pencemaran juga boleh berlaku akibat pembakaran hutan bagi kegiatan

pertanian seperti yang berlaku di Kalimantan dan Sumatera, Indonesia.

Akibatnya asap yang berlebihan hasil daripada pembakaran itu telah

menyebabkan berlakunya jerebu bukan sahaja di kawasan Kalimantan dan

Sumatera bahkan negara kita juga turut terjejas.

Pada tahun 2005, negara kita telah mengalami jerebu yang amat teruk

sehingga beberapa kawasan di sekitar Lembah Klang terpaksa diisytiharkan

darurat. Ini kerana jerebu yang terjadi mengakibatkan penduduk di kawasan itu

mengalami sesak nafas, asma dan jarak penglihatan yang terlalu dekat. Ia

membahayakan kerana boleh mengakibatkan kemalangan.

Kesan Rumah Hijau

Kesan rumah hijau (greenhouse effect) ialah kesan pemanasan

atmosfera terhadap bumi. Gelombang cahaya matahari melalui udara diserap

oleh bumi. Bumi kemudiannya memancarkan semula tenaga ini sebagai

gelombang haba dan diserap oleh udara, terutamanya oleh karbon dioksida.

Karbon dioksida di atmosfera bertindak seperti kaca di dalam rumah hijau

dimana kaca menukarkan jarak gelombang cahaya yang memasuki rumah

kaca menjadi semakin memanjang dan membebaskan haba dalam rumah kaca

dan memerangkap haba tersebut.

7


OUMH 3203

CARA-CARA MENGATASI PENCEMARAN

Malaysia ialah sebuah negara yang sedang membangun dengan pesat.

Pembangunan yang pesat ini menyebabkan kualiti alam sekitar juga turut

terjejas. Masalah pencemaran alam yang kian meruncing kebelakangan ini

umumnya terjadi akibat tindakan manusia itu sendiri. Kegiatan-kegiatan seperti

perindustrian, pembangunan dan pertanian telah menyumbang kepada

peningkatan masalah ini. Oleh itu, kerjasama semua pihak termasuk orang

awam, badan-badan koperat, badan bukan kerajaan dan pihak kerajaan

seharusnya bersatu bagi membendung masalah ini. Langkah-langkah

berkesan yang perlu diambil untuk melindungi kualiti alam sekitar termasuklah:

Kesedaran Terhadap Tanggungjawab Sosial

Sebagai pengusaha terutama sekali pengusaha kilang, mereka

seharusnya memikirkan kesan jangka masa panjang aktiviti yang dijalankan

oleh mereka. Jangka masa panjang di sini bukan bererti 30 atau 50 tahun

tetapi jangka masa 100 tahun ataupun 200 tahun. Kebanyakan pengusaha

cuma mengambil kira kesan dalam jangka masa 30 hingga 50 tahun. Ini

sebenarnya adalah tidak mencukupi kerana banyangkan jika beratus-ratus

kilang sebegitu didirikan. Tentu kadar pencemarannya adalah jauh lebih tinggi.

Para pengusaha terutama pengusaha kilang secara besar-besaran patutlah

mendapatkan nasihat daripada Jabatan Alam Sekitar sebelum sesuatu operasi

perindustrian dijalankan.

Pengguna juga boleh memainkan peranan yang terpenting dalam

menangani masalah pencemaran. Sebagai seorang pengguna yang

bertanggungjawab, kita perlulah memilih barangan yang mendatangkan

pencemaran yang kurang sekali. Tanpa permintaan terhadap barangan yang

mendatangkan pencemaran, pengusaha kilang juga akan mula menggunakan

bahan-bahan yang lebih sesuai dengan alam sekitar. Sebagai contoh, kita

8


OUMH 3203

sebagai pengguna sepatutnya memilih racun serangga dalam tin aerosol yang

tidak mengandungi CFC.

Pendidikan Alam Sekitar

Untuk membentuk rakyat yang bertanggungjawab kepada alam sekitar,

mereka perlulah mempunyai kesedaran. Untuk memupuk kesedaran di

kalangan rakyat, cara yang terbaik ialah melalui pendidikan. Sebab-sebab

pendidikan alam sekitar ini perlu ialah kerana ia dapat membentuk sikap positif

diri terhadap alam sekitar. Dengan adanya kesedaran pada seseorang

individu, dia akan sedar tentang betapa pentingnya kualiti alam sekitar yang

tinggi dikekalkan. Ini kerana mereka sudah tahu apa masalah yang mungkin

akan timbul akibat sesuatu perbuatan yang tidak bertanggungjawab yang

mencemarkan alam sekitar.

Pendidikan alam sekitar mula diperkenalkan secara formal pada

peringkat rendah melalui Kurikulum Bersepadu Sekolah Rendah (KBSR) dalam

mata pelajaran Kajian Tempatan. Seterusnya adalah pada peringkat

menengah melalui Kurikulum Bersepadu Sekolah Menengah (KBSM),

khususnya dalam mata pelajaran sains seperti Biologi. Peringkat ketiga dan

terakhir ialah di pengajian tinggi. Salah satu contohnya ialah melalui kursus

Sains Alam Sekitar dan Biologi Persekitaran. Pendidikan alam sekitar kepada

masyarakat umum pula disampaikan melalui media massa. Peranan media

massa dapat membantu. Antara media massa yang memainkan peranan yang

penting ialah surat khabar, majalah, televisyen dan radio. Selain itu, terdapat

juga agensi kerajaan dan swasta yang mengadakan kempen dan ceramah.

Penggubalan dan Penguatkuasaan Undang-Undang

Kementerian Sains dan Alam Sekitar melindungi alam sekitar melalui

penggubalan dan penguatkuasaan undang-undang atau akta ke atas orang

9


OUMH 3203

ramai. Undang-undang mengenai pelbagai jenis pencemaran harus memberi

panduan tentang langkah-langkah yang perlu dijalankan untuk mengawal kadar

pencemaran, terutamanya dari kilang-kilang perindustrian. Kerajaan Malaysia

telah menggubal pelbagai undang-undang, peraturan dan akta untuk

melindungi dan mencegah pencemaran alam sekitar. Ianya bertujuan untuk

melindungi alam sekitar. Diantaranya ialah :

a) Akta Kualiti Alam Sekitar 1974, 1984 (pindaan)

Mula dikuatkuasa pada 1 April 1988.

Berkaitan dengan udara bersih, kelapa sawit, getah, gas

kenderaan, kumbahan, fluen industri dan juga bahan-bahan

buangan kilang.

Penguatkuasaan dibuat oleh Jabatan Alam Sekitar.

b) Peraturan Kenderaan Bermotor ( Kawalan Pelepasan Asap, 1977)

Dikuatkuasa pada 15 Mac 1978.

Asap ekzos tidak boleh melebihi 50 HSU (Hartridge Smoke Unit).

Semua kenderaan bermotor perlu dipasang dengan alat-alat

kawalan yang boleh memerangkap gas-gas berbahaya seperti

karbon monoksida.

c) Peraturan Kualiti Alam Sekitar ( Minyak Kelapa Sawit, 1977)

Dikuatkuasa pada 1 Julai 1978.

Berkaitan dengan beberapa parameter kualiti air seperti BOD,

pepejal termendak, pH dan suhu.

Perlaksanaan dibuat berperingkat-peringkat.

Penggunaan Teknologi

Penggunaan teknologi moden untuk mengurangkan pencemaran alam

sekitar adalah amat penting. Sebagai contohnya, tanpa teknologi moden,

10


OUMH 3203

adalah tidak mungkin untuk membersihkan tumpahan minyak di laut. Dengan

adanya teknologi moden, sisa pepejal seperti surat khabar lama, majalah lama,

kertas, kain, bahan plastik dan kaca dapat dikitar semula. Ini sudah tentu dapat

mengurangkan pencemaran yang disebabkan oleh pengurusan sisa pepejal

yang tidak sempurna.

Bahan-bahan buangan industri pertanian boleh diubah kepada bahan-

bahan yang berguna dan kurang bahaya. Sebagai contoh, sampah sarap

boleh dijadikan bahan api untuk menghasilkan tenaga elektrik. Hampas

pertanian seperti hampas kelapa sawit boleh digunakan untuk menghasilkan

metana.

Selain itu, dengan adanya teknologi moden, penapis udara telah dicipta

dan dipasang pada ekzos kenderaan dan cerobong asap kilang-kilang

perindustrian. Penggunaan petrol tanpa plumbum juga merupakan satu hasil

daripada penggunaan teknologi moden. Ini dapat mengurangkan kandungan

plumbum dalam atmosfera yang bahaya kepada kesihatan manusia.

Penyelidikan ke atas minyak kelapa sawit sebagai pengganti bahan api

fosil adalah satu usaha yang menggalakkan dalam mengatasi masalah

pencemaran alam sekitar. Dengan adanya teknologi moden, jentera-jentera

dan mesin-mesin dapat diubahsuai supaya menggunakan bahan api baru ini.

Dengan penggunaan bahan api baru ini, ia dapat mengurangkan pecemaran

alam sekitar.

Amalan Harian di Rumah

Masalah pencemaran alam bermula dari diri kita sendiri. Oleh itu, kita

seharusnya memulakannnya dengan amalan harian di rumah seperti

membuang sampah ke dalam tong yang disediakan, memasukkan bahan-

bahan yang boleh dikitar semula ke dalam tong kitar semula, kurangkan

11


OUMH 3203

penggunaan racun serangga dan bahan Clorofluorocarbon (CFC). Kita juga

seharusnya mendidik diri agar tidak membuang sisa minyak ke dalam sinki di

mana minyak seharusnya dibungkus dan dibuang dalam tong sampah.

Perbuatan membuang minyak di dalam sinki menyebabkan air sukar dirawat.

Selain itu, kita mesti elakkan daripada melakukan pembakaran secara terbuka

Kitar Semula

Mengitar semula bermaksud memproses atau menggunakan semula

bahan buangan seperti kertas bekas kaca atau plastik, tin aluminium, kertas

dan cebisan kayu. Kitar semula juga bermaksud proses yang sangat selamat

kepada alam sekitar kerana ia dapat mengurangkan tahap pencemaran. Selain

itu, kitar semula juga dapat mengurangkan pembakaran sampah sarap secara

terbuka. Kempen kitar semula dapat kita saksikan di televisyen. Seharusnya,

semua rakyat Malaysia harus faham tentang warna yang digunakan untuk

pengasingan iaitu coklat, jingga dan biru. “Coklat untuk kaca, biru kertas punya

tin untuk jingga dan plastik juga.”

Pameran

Pameran yang dimaksudkan di sini ialah pameran segala bahan yang

berkaitan dengan isu pencemaran. Pameran ini boleh dilakukan di sekolah-

sekolah dan juga tempat-tempat awam seperti kompleks membeli-belah.

Pameran ini bolehlah merangkumi isu-isu alam sekitar, sebab-sebab

pencemaran, kesan-kesannya dan apa yang boleh dibuat untuk mengurangkan

kadar pencemaran.

Bahan-bahan menarik seperti carta, poster dan keratan surat khabar

bolehlah dipamerkan. Selain itu, pita video dan slaid-slaid yang berkenaan

dengan pencemaran juga boleh ditayangkan. Pameran sebegini boleh

12


OUMH 3203

meningkatkan kesedaran di kalangan masyarakat dan mengajar masyarakat

untuk melindungi alam sekitar.

Kempen

Menyertai sesuatu kempen untuk melindungi alam sekitar adalah

sesuatu yang sihat dan amat digalakkan. Kempen-kempen ini dapat memberi

kesan yang mendalam terhadap peserta-pesertanya. Dalam kempen-kempen

ini, peserta-peserta akan diajar tentang pentingnya menjaga alam sekitar.

Kempen kitar semula dapat menggalakkan pengguna untuk mengitar semula

bahan yang boleh dikitar semula. Secara tidak langsung juga, peserta akan

belajar untuk berjimat-cermat.

Sahabat alam telah menjalankan pelbagai aktiviti seperti menanam

pokok-pokok bunga, membersihkan kawasan yang kotor dan sebagainya.

Penanaman pokok bunga akan mencantikkan pemandangan sesuatu kawasan.

Selain itu, ia juga dapat menapis debu yang berterbangan di udara. Tumbuhan

hijau juga adalah penting untuk mengurangkan kandungan karbon dioksida

yang boleh menyebabkan kesan rumah hijau.

Kempen cintai sungai juga banyak membantu melaui aktiviti

membersihkan kawasan sungai. Selain membersih, mereka juga menanamkan

kesedaran kepada penduduk tempatan tentang kepentingan sungai kepada

manusia amnya.

Pertandingan

Pertandingan seperti kuiz tentang pencemaran alam sekitar boleh

meningkatkan pengetahuan dan kesedaran tentang pentingnya melindungi

alam sekitar. Dengan mengadakan kuiz, peserta akan cuba memahami

apakah itu pencemaran. Dalam proses ini, mereka akan mendapat

pengetahuan tersebut. Mereka juga mungkin akan mencari penyelesaian

13


OUMH 3203

kepada masalah pencemaran. Ini sudah tentu akan membawa kebaikan

kepada peserta itu dan alam sekitar.

Pertandingan melukis poster yang berkaitan pencemaran juga adalah

baik. Ia bukan sahaja memberi kesedaran kepada peserta sahaja tetapi

mesejnya juga akan sampai kepada orang ramai. Selain pertandingan yang

telah disebutkan, pertandingan menulis karangan dan sajak juga dapat

memberikan kesedaran kepada orang ramai tentang kepentingan menjaga

alam sekitar.

Pendedahan Media Massa

Pada hari ini media massa memainkan peranan yang penting dalam

membentuk cara pemikiran semua pengguna. Oleh itu, dengan adanya

pendedahan media massa tentang isu pencemaran, masyarakat umum akan

berhati-hati dalam menanggani masalah pencemaran. Setakat ini, media

massa yang paling banyak membuat pendedahan tentang isu pencemaran

ialah majalah dan surat khabar. Televisyen juga ada membuat pendedahan ini.

Salah satu contoh berkesan adalah kempen kitar semula yang menerangkan

warna-warna yang digunakan untuk pengasingan iaitu biru, coklat dan jingga.

Projek Riadah Alam Sekitar

Salah satu cara yang paling berkesan untuk meningkatkan kesedaran

tentang pencemaran ialah melalui Projek Riadah Alam Sekitar (PRIAS). Projek

ini telah memberi kesan yang hebat kepada diri saya. Melalui projek ini, saya

telah membuat kajian yang mendalam tentang pencemaran udara, pencemaran

air, penipisan ozon, kesan rumah hijau, sisa toksik, sisa pepejal dan kitar

semula. Saya juga menjadi lebih peka kepada isu-isu semasa dunia

terutamanya yang berkaitan dengan pencemaran. Oleh itu, saya rasa projek ini

memang satu projek yang baik dan patut diteruskan.

14


OUMH 3203

Penggunaan Petrol Tanpa Plumbum

Penggunaan petrol berplumbum telah menyumbang peratusan

pencemaran udara yang tinggi. Petrol berplumbum berupaya menghasilkan

karbon monoksida yang membahayakan kualiti udara kerana mengandungi

kadar plumbum yang tinggi. Untuk mengatasi masalah ini penggunaan petrol

tanpa plumbum diperkenalkan pada 1990. Petrol tanpa plumbum dapat

mengurangkan plumbum di dalam petrol daripada 0.4 gram per liter kepada

0.15 gram per liter.

Kaedah Pelupusan Sampah

Kaedah pelupusan sampah oleh pihak-pihak tertentu hendaklah dikaji

semula supaya tidak berlaku pembakaran secara terbuka. Sesetengah pihak

berkuasa telah menggunakan sistem menimbus sisa bandaran seperti

menimbus kawasan bekas lombong. Cara ini digunakan bagi mengelakkan

pembakaran secara terbuka.

PENUTUP

Pembangunan sains dan teknologi juga perlu dilihat dari sudut negatif

yang memberi kesan buruk kepada alam sekitar. Memang penemuan baru

baik kepada pembangunan manusia tetapi, tidak semuanya memberi faedah

yang banyak malah ada sesetengahnya yang memberi kesan buruk melebihi

kebaikan yang sepatutnya. Pengkajian dan penilaian perlu seiring dengan

mengambilkira sudut kejejasan terhadap alam sekitar. Kemudahan perlu

diberikan kepada kajian yang cenderung membaikpulih alam sekitar sebagai

rangsangan.

Inilah beberapa perkara penting dalam usaha menjaga alam sekitar.

Secara ringkas, masyarakat perlu sedar bahawa setiap perbuatan mereka akan

memberi kesan kepada alam sekitar dalam ukuran kecil atau besar. Bukanlah

15


OUMH 3203

umur panjang menjadi impian tetapi umur panjang dengan tahap kesihatan

yang baik yang diharapkan. Kalau hidup seribu tahun sekalipun tetapi sentiasa

berada dalam keadaan sakit yang memudaratkan dari segi rohani, aqli dan

jasmani, apalah erti kehidupan tersebut. Jawapannya terletak pada diri kita

sendiri sebagai penghuni alam ini.

Rasulullah (s.a.w.) pernah menyebut di dalam hadith yang diriwayatkan

oleh Imam Al-Hakim bahawa rebutlah lima perkara sebelum datang lima

perkara iaitu muda sebelum tua, masa sihat sebelum sakit, masa kaya sebelum

miskin, lapang sebelum sibuk, dan hidup sebelum mati. Janganlah menunggu

keadaan tidak mengizinkan baru kita mencari ikhtiar. Kaedah sedia ada

pengurusan alam sekitar tidak akan berkesan sekiranya semua pihak leka dan

tidak memahami falsafah sebenar pengurusan alam sekitar.

16


OUMH 3203

RUJUKAN

http://ahba.tripod.com/notakt06.html

http://www.geocities.com/RainForest/Canopy/3145/cara.html

http://www.edutraining.cc/pendidikan/semester2/Manusia%20dan%20alam

%20sekitar.htm

http://members.fortunecity.com/prias 98/

http://cloud.prohosting.com/zaim87/biologi bab ekosistem terancam.htm

http://agrolink.moa.my/moa1/newspaper/pengairan/ud980212.html

Kamus Dewan. (1995). Edisi Ketiga. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan

Pustaka.

Mohd. Hazli Hassan. (2006). Mingguan Malaysia. 28 Mei, 2006.

Yulpisman Asli. (2006). Mingguan Malaysia. 4 Jun, 2006.

17

http://agrolink.moa.my/moa1/newspaper/pengairan/ud980212.html

http://cloud.prohosting.com/zaim87/biologi%20bab%20ekosistem%20terancam.htm

http://members.fortunecity.com/prias%2098/

http://www.edutraining.cc/pendidikan/semester2/Manusia%20dan%20alam%20sekitar.htm

http://www.edutraining.cc/pendidikan/semester2/Manusia%20dan%20alam%20sekitar.htm

http://www.geocities.com/RainForest/Canopy/3145/cara.html

http://ahba.tripod.com/notakt06.html


OUMH 3203

ISI KANDUNGAN

PENDAHULUAN 1

JENIS-JENIS PENCEMARAN

Pencemaran Udara 2

Pencemaran Air 2

Pencemaran Bunyi 2

Pencemaran Tanah 3

Pencemaran Cahaya atau Sinaran 3

Pencemaran Haba atau Terma 4

Pencemaran Alam Marin 4

PUNCA-PUNCA PENCEMARAN

Kenderaan dan Janakuasa 5

Industri Perkilangan 5

Industri Pertanian 6

Pembalakan Tidak Terancang 6

Industri Perkapalan 6

Pembakaran Terbuka 7

18


OUMH 3203

Kesan Rumah Hijau 7

CARA-CARA MENGATASI PENCEMARAN

Kesedaran Terhadap Tanggungjawab Sosial 8

Pendidikan Alam Sekitar 9

Penggubalan dan Penguatkuasaan Undang-Undang 9

Penggunaan Teknologi 10

Amalan Harian di Rumah 11

Kitar Semula 12

Pameran 12

Kempen 13

Pertandingan 13

Pendedahan Media Massa 14

Projek Riadah Alam Sekitar 14

Penggunaan Petrol Tanpa Plumbum 15

Kaedah Pelupusan Sampah 15

PENUTUP 15

RUJUKAN 17

19


OUMH 3203

OUMH 3203Professional Ethics

Name: Jamaluddin bin Abu BakarProgram: BEMATH

Matric No: 720629065019001Tel: 019-9926737

E-mail: [email protected]

Tutor: En. Abdul Aziz bin AbdullahLearning Centre: PPT Kuantan

20


OUMH 3203

Semester: May / 2006

21

pencemaran alam sekitar

Documents