Pemuliharaan Warisan Pemuliharaan Warisan Budaya dan Sejarah Negara Budaya dan Sejarah Negara

Serta Kesannya Kepada Serta Kesannya Kepada Industri Pelancongan NegeriIndustri Pelancongan Negeri

Profesor Madya

Dr. A. Ghafar Ahmad

Pusat Pengajian Perumahan,

Bangunan & Perancangan,

Universiti Sains Malaysia

WARISAN ?WARISAN ?

“Something which is passed down from one generation to another” (Richard Prentice 1994)

“Heritage as cultural property that includes both visible and non-visible cultural heritage” (UNESCO)

WARISAN

Pemuliharaan WarisanPemuliharaan Warisan

1. Bangunan Warisan

2. Tapak atau Kawasan Bersejarah

3. Budaya Masyarakat Tempatan

Bangunan Warisan : Bangunan Warisan : TradisionalTradisional

Bangunan Warisan : Bangunan Warisan : KolonialKolonial

Bangunan Warisan : Bangunan Warisan : KeagamaanKeagamaan

Tapak & Kawasan BersejarahTapak & Kawasan Bersejarah

Budaya Masyarakat TempatanBudaya Masyarakat Tempatan

Aktiviti Pemuliharaan WarisanAktiviti Pemuliharaan Warisan

Kepentingan Pemuliharaan WarisanKepentingan Pemuliharaan Warisan

1. Bukti Sejarah

2. Nilai Seni Bina

3. Pembentukan Minda

4. Pendidikan Masyarakat

5. Pelancongan

Industri Pelancongan Industri Pelancongan MalaysiaMalaysia

1994-1997 – Industri pelancongan penyumbang ke 2 pendapatan negara selepas sektor pembuatan

1998-1999 – ke 3 selepas sektor pembuatan dan minyak kelapa sawit

Kedatangan Pelancong Ke Kedatangan Pelancong Ke Bandar Warisan (Juta)Bandar Warisan (Juta)

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

1994 1995 1996 1997 2000

Georgetown

Melaka

Kota Bharu

Sumber: Tourist Information Centre Kelantan, Malacca Sumber: Tourist Information Centre Kelantan, Malacca Development Corporation & Penang Development CorporationDevelopment Corporation & Penang Development Corporation

Penghunian Hotel di MelakaPenghunian Hotel di Melaka Purata kadar penghunian hotel di bandar Melaka – 50%

hingga 60% Jumlah stok bilik hotel meningkat sebanyak 4,088 bilik

pada 1999 berbanding 1,469 bilik pada 1998 91.3% dari jumlah hotel terletak di Daerah Melaka Tengah Tempoh penghunian di hotel adalah 1.53 malam (tempoh

nasional = 1.43 malam)

Sumber: Laporan Pasaran Harta 1999, Kementerian Kewangan Malaysia

Faktor Pendorong Pelancong Faktor Pendorong Pelancong Ke Bandar WarisanKe Bandar Warisan

1. Sejarah & Latarbelakang Bandar2. Keunikan Budaya Masyarakat Tempatan3. Kepelbagaian Produk Pelancongan4. Pengzonan Kawasan Pemuliharaan5. Kemudahan Laluan Pejalan Kaki6. Pengurusan Pelancongan7. Strategi Pemasaran & Promosi

Pelancongan

Sumber: A. Ghafar Ahmad, (1997), “Pemuliharaan Bandar Warisan Untuk Pembangunan Pelancongan: Kajian Kes Melaka dan Kota Bharu”, USM

Kesan Pemuliharaan Warisan Kesan Pemuliharaan Warisan Kepada Industri Pelancongan NegeriKepada Industri Pelancongan Negeri

1. Ekonomi

2. Sosial

3. Fizikal

EKONOMIEKONOMI

PENJANAAN PELUANG PEKERJAAN & PENDAPATAN:1. Perniagaan – kraftangan / cenderamata,

gerai makanan, bazar2. Perhotelan – budget hotel ke taraf

antarabangsa3. Perkhidmatan – agen / operator /pemandu

pelancong

EkonomiEkonomi

SOSIALSOSIAL

PEMBENTUKAN MASYARAKAT YANG PRIHATIN TERHADAP WARISAN:1. Penglibatan masyarakat tempatan dalam aktiviti

pemuliharaan warisan2. Menanam semangat jatidiri dalam pemuliharaan dan

pembangunan warisan bangsa 3. Kesedaran sivik dalam penjagaan warisan melalui program

pendidikan dan latihan berterusan4. Sistem keselamatan awam (vandalisma, jenayah,

kebakaran, kecurian dll.)

SosialSosial

FIZIKALFIZIKALKE ARAH PENAMBAHBAIKAN REKABENTUK & IMEJ BANDAR:1. Kualiti Estetika dan Visual Bandar & Tapak Warisan 2. Kawalan Pembangunan (Perancangan gunatanah) – zon

penampan, garispanduan (kawalan ketinggian, fasad bangunan, pengzonan, landskap & kepadatan)

3. Pengwartaan dan Inventori Bangunan & Tapak Warisan4. Infrastruktur – sistem pengangkutan, pembentungan,

rekreasi, medan letak kereta

FizikalFizikal

Pengalaman Luar NegaraPengalaman Luar Negara

1. Pelancongan Warisan

2. Garispanduan Perancangan

& Pembangunan

3. Tarikan Budaya Jalanan

4. Laluan Pejalan Kaki

5. SistemPengangkutan

6. Rekreasi & Riadah

Pelancongan WarisanPelancongan Warisan

Verona, ItaliVerona, Itali

Bath, EnglandBath, England

Borobodur, IndonesiaBorobodur, Indonesia

York, EnglandYork, England

Garispanduan Perancangan Garispanduan Perancangan & Pembangunan & Pembangunan

Pisa, ItaliPisa, Itali

Paris, PerancisParis, Perancis

London, EnglandLondon, England

Paris, PerancisParis, Perancis

LuxembourgLuxembourg

Tarikan Budaya JalananTarikan Budaya Jalanan

San Francisco, USASan Francisco, USA

Amsterdam, HollandAmsterdam, Holland

Venice, ItaliVenice, Itali

Paris, PerancisParis, Perancis

Laluan Pejalan KakiLaluan Pejalan Kaki

Milan, ItaliMilan, Itali

Munich, JermanMunich, Jerman

Amsterdam, HollandAmsterdam, Holland

Innsbruck, AustriaInnsbruck, Austria

Sistem PengangkutanSistem Pengangkutan

San Francisco, USASan Francisco, USA

Basel, SwitzerlandBasel, Switzerland

Venice, ItaliVenice, Itali

Amsterdam, HollandAmsterdam, Holland

Rekreasi & RiadahRekreasi & Riadah

Keukenhof, HollandKeukenhof, Holland

Bath, EnglandBath, England

Verona, ItaliVerona, Itali

Whitley Bay, EnglandWhitley Bay, England

Warisan BudayaWarisan Budaya (samada bangunan (samada bangunan bersejarah, kawasan pemuliharaan atau bersejarah, kawasan pemuliharaan atau

budaya masyarakat )dan budaya masyarakat )dan PelanconganPelancongan adalah adalah 2 aspek berbeza2 aspek berbeza. .

Ianya hanya disatukan apabila warisan budaya Ianya hanya disatukan apabila warisan budaya dilihat sebagai aset kepada sektor dilihat sebagai aset kepada sektor

pelancongan.pelancongan.

““Sektor pelancongan tidak harus Sektor pelancongan tidak harus menjadi sesuatu yang menjadi sesuatu yang

mempengaruhi tatacara mempengaruhi tatacara pembangunan dan pemuliharaan pembangunan dan pemuliharaan

warisan budaya”warisan budaya”

Ku Seman Ku Hussain, “Budaya Tradisi Bukan Untuk Ku Seman Ku Hussain, “Budaya Tradisi Bukan Untuk Pelancong”, UTUSAN MALAYSIA, 21 Nov. 2000, ms. 6Pelancong”, UTUSAN MALAYSIA, 21 Nov. 2000, ms. 6

““Tourism is dynamic but if Tourism is dynamic but if developed too quickly can be developed too quickly can be

destructive to the host destructive to the host community”community”

Bernard M. Feiden, President ICOMOS, Bernard M. Feiden, President ICOMOS, UK (1993)UK (1993)

Plaza Warisan Kuala LumpurPlaza Warisan Kuala Lumpur19901990 19971997

Penambakan Laut Di Bandar Melaka

CADANGANCADANGAN

1. Dasar & Polisi Pelancongan Warisan2. Strategi dan Program Pelancongan Warisan3. Perancangan dan Pengawalan Pembangunan di Kawasan Bersejarah4. Pengurusan Warisan5. Pemasaran & Promosi Warisan6. Pendidikan & Program Latihan Berterusan7. Penglibatan Masyarakat Tempatan & NGO8. Komitmen Kewangan Oleh Pihak Kerajaan & Swasta9. Penglibatan Terus Sektor Awam & Swasta

“ “ While Thailand has its temples and Indonesia While Thailand has its temples and Indonesia is famous for its Balinese culture, Malaysia is famous for its Balinese culture, Malaysia should continue to promote its tourism products should continue to promote its tourism products especially the multi-culture societies and rich especially the multi-culture societies and rich heritage”heritage”

Robert Guy, Managing Director Robert Guy, Managing Director Pacific World (Singapore), 1998Pacific World (Singapore), 1998

TERIMA KASIHTERIMA KASIH

http://www.hbp.usm.my/conservationhttp://www.hbp.usm.my/conservation