PELANCONGAN

OLEH:

NURHIDAYAH SAHALAN & AMIRUDIN ZAKI

DEFINISI

Perkataan tourism datang daripada perkataan Latin iaitu tornare dan juga Greek iaitu tornos yang membawa maksud pergerakan dalam suatu bulatan. Pada awalnya, Jafari (1977) mendefinisikan pelancongan sebagai, “Suatu kajian manusia yang bertentangan dengan habitat semula jadi mereka serta penglibatan industri yang bertindak balas pada keperluan mereka, dan juga kesan ke atas diri mereka dan industri itu daripada sudut sosiobudaya, ekonomi dan persekitaran

Leiper (1981) menjelaskan pelancongan sebagai, “Suatu sistem terbuka yang mempunyai hubungan dengan persekitaran yang luas, elemen manusia iaitu pelancong, elemen kawasan iaitu kawasan asal, kawasan persinggahan dan kawasan destinasi yang terpilih, elemen ekonomi iaitu industri pelancongan dan elemen dinamik iaitu terdiri daripada individu yang mengembara bagi tujuan berehat jauh dari tempat asal mereka selama lebih kurang satu hari.” Walaupun definisi ini agak mendalam, sekurang-kurangnya ia memberi pengertian yang jelas berkenaan pelancongan dan elemen-elemen yang terlibat dalam industri pelancongan secara khususnya.

WTO atau World Tourism Organization merujuk kepada, “Aktiviti pengembaraan seseorang individu ke suatu tempat keluar daripada persekitaran asalnya dan menetap di situ tidak lebih daripada setahun bagi tujuan rehat, perniagaan dan sebagainya.” Definisi WTO ini secara langsung membawa kepada pengertian apa yang dimaksudkan sebagai pelancongan antarabangsa, pelancongan dalaman, pelancongan domestik dan pelancongan kebangsaan .

McIntosh dan rakan-rakan (1995). Menurut mereka, “Pelancongan adalah suatu fenomena dan hubungan yang wujud akibat daripada interaksi di antara pelancong, ahli perniagaan, kerajaan dan komuniti selaku tuan rumah dalam proses menarik pelancong dan pelawat asing.” Secara tidak langsung, definisi ini menjelaskan pelancongan adalah lawatan atau pengembaraan ke suatu tempat lain dalam tempoh semalam, bertujuan berhibur, berehat, berniaga dan sebagainya. Malah, definisi ini juga menekankan wujudnya empat elemen utama dalam pengertian pelancongan iaitu:

1. Pelancong: Mereka yang keluar ke suatu destinasi lain bagi beberapa tujuan.

2. Perniagaan: Mereka yang terlibat dengan membekalkan barangan ataupun perkhidmatan dalam industri pelancongan di samping memenuhi permintaan pelancong.

3. Kerajaan: Mereka yang terlibat dalam memenuhi ekonomi sama ada berbentuk pendapatan tuan rumah ataupun pendapatan hasil daripada kedatangan pelancong.

4. Tuan rumah: Mereka yang terlibat secara langsung dengan destinasi terpilih di samping menjaga budaya masyarakat destinasi itu.

JENIS-JENIS PELANCONGAN

1. Eko Pelancongan Pelancongan berasaskan sumber semulajadi

spt pantai, pulau, cerun, hutan, tanah tinggi Contoh: Taman Negara Endau-Rompin,

Gunung Kinabalu, Cameron Highlands, dan Pulau kapas

2. Agro Pelancongan Pelancongan Berasaskan pertanian Akua Pelancongan – penternakan ikan.

Contoh: Kukup Agro Pelancongan – dusun buah2an, Melaka

3. Pelancongan Kesihatan Pelancong akan dtg ke M’sia utk dapatkan

rawatan kesihatan Dirawat d hospital yg standart (hosp. swasta) yg

popular d Melaka ( Mahkota Medical Centre)

4. Pelancongan Pendidikan Membuat lawatan sambil belajar Contoh: Lawatan ke Pusat Sains Negara Pelajar dr Jepun, Maldives, Eropah sering datan ke

Malaysia utk mempelajari budaya msykt M’sia Contoh: Pelajar dr Jepun ke Smk Benut untk

mempelajari budaya msykt stmpt

5. Pelancongan Budaya Melancong ke kawasan bersejarah Contoh: Melaka kaya dgn tempat bersejarah spt

Bangunan Stadhyus

6. Pelancongan Persidangan (MICE) Pelancong datang ke M’sia utk menghadiri

persidangan Contoh: Persada Conventiin Centre, Pameran

Udara dan Maritim d Langkawi, PWTC

7. Pelancongan Kapal Mewah Xtvt pelancongan atas kapal / kapal mewah

seperti Cruise & Star Leo Contoh: Perairan Selat Melaka, Pulau Pangkor,

Pulau Pinang- langkawi

8. Pelancongan Sukan & Budaya Formula One d Sepang menarik minat pelancong

utk datang ke M’sia utk menyaksikan perlumbaan kereta formula

TERAS PEMBANGUNAN SEKTOR PELANCONGAN DI BAWAH RMK-9 Memastikan pembangunan

pelancongan mampan (lestari) Meningkatkan pembangunan produk &

perkhidmatan pelancongan yang inovatif.

Menggalakkan dan memudahkan pelancongan domestik.

Menggaitkan xtvt pemasaran domestik. Meningkatkan pembangunan sumber

manusia. Menjamin keselesaan, keselamatan,

dan kebajikan pelancong.

STRATEGI MENINGKATKAN PELANCONGAN DOMESTIK DI BAWAH RMK-9

Program promosi kembara dan memupuk budaya merancang percutian.

Penambahan kapasiti terminal penerbangan tambang murah.

Meningkatkan kerjasama antara agensi pelancongan kerajaan dan swasta.

Mempromosi TMM 2007 secara agresif. Menyediakan peruntukan RM1 bilion bagi menaik taraf dan menyenggara kemudahan pelancongan.

menyediakan insentif khas bagi membangunkan produk pelancongan baru.

Menggalakkan PKS melibatkan diri dalam rangkaian ekonomi pelancongan.

Penyediaan program latihan sumber manusia dalam sektor pelancongan.

Memupuk pakatan strategik global dan serantau dalam konteks perkongsian pintar antara kerajaan dgn agensi pelancongan luar negara.

Meningkatkan akses pelancongan di pintu masuk, perkhidmatan antara bandar dan antara lokasi pelancongan.

FAKTOR-FAKTOR SEMULA JADI

1. Pulau-pulau dan Taman Maritim P. Langkawi & P. Payar d Kedah, P. Pangkor d

Perak, P. Tioman d Pahang, P, Perhentian, P. Kapas, P. Redang d Terengganu, Pulau Sipadan & P. Lagiitan d Sabah

Pulau2 ini kaya dengan Hidupan laut dan terumbu karang, keindahan fizikal pulau spt gua, pantai berpasir halus, laut yg cetek & jernih menggamit hati pelancong utk menikmati keindahannya

Xtvt yg biasa dilakukan adalah scuba diving, bersantai, BBQ, berkayak dan pelbagai xtvt menarik yg lain.

2. Pantai Pantai yg bersih & indah. Cherating, Teluk Chempedak d Pahang,

Rantau Abang d T’ganu, Desaru & Tanjong Leman d Johor, Port Dicksion d N9

3. Tanah Tinggi Pemandangan yg cantik, suhu yg sejuk dan

nyaman Cameron, Genting d Pahang, T.T Kundasang

d Sabah Untuk xtvt pertanian hawa sederhana spt

teh, sayur2an, strawberi, bunga2an

4. Hutan Lipur

Terdapat pelbagai spesis flora & fauna yg unik, udara yg nyaman serta segar

Xtvt spt merentas hutan, perkhemahan, pelancongan pendidikan, dan pelancongan kesihatan

Fauna yg unik spt Refflesia d Sabah, hutan simpan spt Tmn Negara, Endau Rompin, hutan Belum d Perak

Terdapat juga gua bt kapur, jeram & air terjun, sungai, tasik smljd dsb

FAKTOR BUATAN MANUSIA

1. Tempat Bersejarah (Arkeologi) Cth: Makam Mahsuri, d Langkawi, Kota A Famosa d

Melaka, Candi Buddha d Lembah Bujang

2. Seni Berasaskan seni budaya msykt M’sia yg berbilang

kaum & unik

3. Pengangkutan & Perkhidmatan Jalan raya, lapangan terbang antarabangsa (KLIA),

kemudahan Feri yg dapat mengangkut pelancong berterusan

4. Kemudahan Prasarana tempat penginapan, kemudahan riadah & sukan,

menyelam, membeli-belah yg mencukupi

5. Tindakan Promosi Olh Kerajaan Promosi d jalankan olh TDC Malaysia melalui pertunjukan

kebubayaan, rombongan perniagaan, lawatan ke luar negara, persidangan antbgsa,

Kempen “Cuti-cuti Malaysia”, “Pergilah Melancong”, & “Tahun Melawat Malaysia” dsb

KEPENTINGAN

1. Menyumbang KDNK Negara Aliran masuk mata wang asing ke dlm negara melalui

perbelanjaan pelancong mggunakan perkhidmatan d M”sia.

Pengangkutan, hotel, membeli-belah dll Pembayaran cukai olh sykt2 yg jalankan perkhidmatan . Sykt perlu membayar 27% dpd keuntungan sykt kpd

kerajaan Cth: Tahun 2000, sumbangan sektor Tertier sebanyak

RM77,496juta kpd pndptn ngra Nilai mata wang asing adlh lbh tinggi. Oleh sebab nilai mata wang M’sia d sandarkan kpd rezab

emas dan simpanan mata wang asing, semakin ramai pelancong yg datang ke Malaysia, semakin kukuh nilai RM

Kemasukan ini akan dapat membantu mengurangkan defisit imbangan dagangan malaysia.

2. Menyediakan Peluang Pekerjaan Pelancongan akan memajukan perkhdmtn

perbankkan, pengangkutan, telekomunikasi dsb

Cth: Pemandu pelancong, pengusaha resort, tukang masak, pengurus kewangan, pemandu kndraan awam dsb.

Dgn adanya pekerjaan kpd msykt setempat, kurang pengangguran, pendapatan isi rumah akan bertambah, kuasa beli bertambah, taraf hidup meningkat

3. Menggalakkan Pemindahan Teknologi & Kepakaran Dgn memajukan sek. Tertier tlh dapat mmbwa masuk

teknologi & kepakaran dr negara luar ke sek. Ini.

Cth: Teknologi dlm bidang ICT yg moden/terkini telah dapat d bawa masuk ke M’sia dgn cara membeli teknologi dr luar & membawa masuk pakar2 ICT dr negara maju.

Dalam telekomunikasi, M’sia lebih maju dr negara2 Asia

Cth: melancarkan satelit MEASAT I & II, projek MSC dlm bidang perisian komputer & perkhidmatan telefon mudah alih

Malaysia mampu membawa masuk teknologi dgn cepat.

4. Menggalakkan Pengaliran Masuk Modal Luar

Aliran masuk modal asing dlm sektor ini adlh lebh pantas brbndg sektor2 lain.

Pelaburan dlm bidang perkhidmatan terutamanya pelancongan mempunyai risiko yg rendah krn persaingannya rendah.

Pelanggan yg tetap

Cth: Di Malaysia, projek MSC bukan shj berkonsepkan IT shj malah menjadi 1 daya tarikan baru dalam bidang pelancongan. Projek MSC, 60% drpd modalnya adlh terdiri dpd pelaburan luar.

5. Membantu mengembangkan kegiatan2 ekonomi lain.

Dengan adanya xtvt pelancongan, kegiatan ekonomi spt pertanian, perhutanan, pengangkutan, telekomunikasi dsb akan turut berkembang.

Cth: pelancongan berkaitan pertanian ( agro pelancongan) akan membantu petani mempromosikan hasil ladang mereka kpd pelancong. Oleh itu, hasil pertanian dapat diluaskan saiz pasarannya.

Xtvt eko pelancongan berasaskan hutan akan membantu kerancakkan program pemeliharaan & pemuliharaan hutan agar fungsi huttan dpt d kekalkan & seterusnya mengurangkan penyahutanan secaraberleluasa.

Pelancongan menjadi pemangkin kpd peningkatan pembangunan perkhidmatan perhubungan & pengangkutan. Dgn adanya xtvt ini, kerajaan akan cuba memperbaiki kualiti pengangkutan agar pelancong dapat keselesaan sms melancong d negara kita.

MASALAH-MASALAH YANG DITIMBULKAN OLEH SEKTOR PELANCONGAN

A) TERHADAP ALAM SEKITAR FIZIKAL

1. Masalah hakisan tanah. Terjadi di kawasan tanah tinggi dan pantai

akibat pembinaan hotel, resort, jalan. Restoran dll utk xtvt pelancongan.

Akibat xtvt penarahan & perataan cerun. Hal ini akan mendedahkan permukaan tanah

terdedah secara langsung kpd agen hakisan spt percikan air hujan, larian permukaan air akan menyebabkan kegagalan cerun.

Akibatnya terjadilah kejadian tanah runtuh, banjir kilat dsb

2. Masalah pencemaran air. Akibat pengaliran sisa kumbahan dr hotel & resort, sisa

makanan dr restoran dsb. Kwsn pinggir pantai sering mgalami mslah pencemaran

air. Kualiti air merosot dgn bakteria E-Coli. Hal ini akan

menjejaskan bekalan air bersih & selamat

3. Gangguan kpd ekosistem daratan & lautan. Akibat pemusnahan & pncmaran air Fungsi ekosistem hutan spt habitat, rantaian makanan

pelbagai hidupan, membekalkan O₂, mengimbangi CO₂, sumber ubatan herba, dan pelbagai hasil hutan akan lenyap.

Hal ini kerana aktiviti pembinaan hotel & resort akan menlenyapkan sebahagian besar kwsn hutan.

4. Perubahan iklim mikro.

Terjadi khususnya d kwsn tanah tinggi / fenomena pemanasan setempat berlaku.

Kini, kwsn tanah tinggi tidak sesejuk dahulu akibat pemusnahan hutan secara berleluasa utk bina pusat2 pelancongan.

Cth: kwsn Genting Highlands & Cameron Highlands tidak sesejuk 20 tahun lalu kerana banyak pokok2 telah d tebang.

B) TERHADAP PERSEKITARAN MANUSIA

1.Pencemaran budaya

Pendedahan & penyerapan budata kuning terhadap sosiobudayapenduduk tempatanberlaku bgn cepat.

Termasuk cara berpakaian, pergaulan bebas, minum minuman keras dsb mudah mempengaruhi generasi muda.

Nilai ketimuran semakin terhakis.

2. Masalah kesesakan di pusat2 pelancongan popular

Berlaku d pintu2 masuk pusat pelancongan utama spt Genting, Cameron, Jeti Kuala Perlis, Langkawi, P. sipadan dsb pada misim cuti sekolah.

3. Masalah wabak penyakit pelancong melanggan pekerja seks d

negara kita. Risiko mendapat pnykt AIDS, GONORHEA, SIFILIS adalah tinggi

USAHA-USAHA MEMAJUKAN SEKTOR PELANCONGAN MALAYSIA

1. Pembukaan kawasan berpotensi sbg destinasi pelancongan

Kwsn pinggir pantai, pulau, tanah tinggi, tasik dll

Menyediakan hotel, resort, ahalet, restoran dsb

Cth: Pulau Langkawi, Pulau Perhentian, Cameron, Bukit Fraser & Hutan Lipur Taman Negara

2. Memajukan / menyediakan sistem pengangkutan & perhubungan serta prasarana yg lengkap.

Supaya destinasi pelancongan mudah dihubungi.

Mempunyai darjah ketersampaian yang tunggi. Memodenkan rangkaian pengangkutan. Supaya pelancing mudah tiba ke destinasi

percutian dgn cepat dan selesa.

3. Promosi

Menawarkan pakej yang menarik spt rombongan kebudayaan, pameran antarabangsa, edaran risalah, penambahan cuti hujung minggu.

Pakej penginapan kadar rendah, pakej bulan madu, pakej rawatan sauna dsb.

Menarik minat penduduk tempatan & luar negara.

4. Galakan / insentif

Di berikan kepada pengusaha2 chalet, hotel, resort mahupun homestay.

Modal, khidmat nasihat, latihan & bimbingan pengurusan dan membantu mempromosi kawasan pelancongan baru.

Bantuan & bimbingan adalah d bawah Skim Industri Kecil & Sederhana.

5. Kewujudan kerjasama yang erat antara negara

Bertujuan menarik kedatangan pelancong. Tahun melawat ASEAN dan negeri secara

bergilir. 2008 ~ Tahun melawat negeri

Terengganu 2007 ~ Tahun Melawat Malaysia (TMM) Tumpuan pelancong akan lebih terarah.

LANGKAH-LANGKAH LAIN 1. Menjualkan imej ke luar negara. Memperkenalkan Malaysia kita ke dunia.

Masih terdapat negara-negara dalam dunia ini masih belum mengetahui kedudukan negara kita. Pihak kerajaan sendiri telah mengeluarkan belanja yang besar bagi membiayai kos untuk memperkenalkan negara kita di seluruh dunia. Melalui Sistem Penerbangan Malaysia (MAS), kesenian dan keindahan alam Malaysia telah dihebohkan ke luar Malaysia.

 

2. Tempat peranginan. Tempat yang menarik yang terdapat di

negara kita haruslah dijaga dan dibangunkan supaya kelihatan menarik sepanjang masa. Tanggungjawab ini bukan sahaja harus diambil oleh kerajaan pusat bahkan harus melihat kerajaan negeri, penguasa-penguasa tempatan dan juga pihak-pihak swasta sama ada memberikan sumbangan tenaga atau kewangan. Penjagaan tempat-tempat menarik ini akan menggalakkan kehadiran pelancong sepanjang musim. Kebanyakan pelancong kehendakkan satu suasana yang nyaman dan tenteram penuh dengan kesenian untuk dinikmati.

 

3. Program dan aturcara. Pelancong dari luar negeri telah dihiburkan

dengan program-program yang menarik di negara kita. Acara-acara yang disediakan ini merangkumi aspek kesenian dan

kebudayaan tempatan agar masyarakat pelancong akan lebih mendekati dan mendalami keperibadian hidup penduduk negara ini. Negara kita kaya sekali dengan pelbagai kesenian. Pertandingan bercorak tradisional juga boleh diadakan untuk menarik penduduk tempatan serta pelancong-pelancong asing mengalami dan merasai permainan tradisi yang kita ada. Contoh: sepak takraw, wau,gasing, perkhemahan sambil belajar. Pelancong-pelancong akan menyedari bahawa kerajaan kita sangat mengambil berat mengenai keadaan alam sekitar yang terdapat di negara kita.

4. Media massa. Kementerian Penerangan perlu mengadakan

kempen secara besar-besaran. Televisyen, radio, majalah, suratkhabar,Far Eastern Economic Review, Newsweek, Times Magazine dsb perlu memberitakan imej Malaysia ke seluruh dunia.Risalah dan poster perlu diedarkan dan dilekatkan di sepanjang jalan di Malaysia khususnya dan di pasaran baru amnya. Isu ini haruslah dihebohkan setiap kali pemimpin negara memberi ucapan dan dalam upacara perasmian. Setiap rakyat perlu tahulah hal berkaitan dengan Tahun Melawat Malaysia 1994 ini iaitu dari murid darjah satu sehingga mahasiswa dan mahasiswi.

  5. Kebudayaan unik Malaysia. Malaysia harus mempamerkan kekayaan

budaya unik ialah makanan tradisional, tarian tradisional, permainan tradisional, lagu tradisional, perayaan Tahun Baru Cina, Deepavali, Hari Raya Aidil Fitri dsb untuk menarik minat pelancong. Hotel dan agensi pelancongan menganjurkan aktiviti berkaitan dengan kebudayaan kita seperti pertandingan tarian tradisonal di antara pelancong yang menginap di hotel mereka.