JCEA 3312WARISAN BUDAYA &

PELANCONGAN

KONSEP PELANCONGANKONSEP PELANCONGAN Masalah asas pelancongan ialah untuk Masalah asas pelancongan ialah untuk

mengkonsepsikan makna atau apa itu mengkonsepsikan makna atau apa itu pelancongan. Ini disebabkan :pelancongan. Ini disebabkan :

1.1. Pelancongan adalah bidang kajian yang Pelancongan adalah bidang kajian yang meliputi pelbagai disiplin ilmu meliputi pelbagai disiplin ilmu meliputi ekonomi, sosiologi, geografi, meliputi ekonomi, sosiologi, geografi, antropologi budaya dll.antropologi budaya dll.

2. Keanekaragaman aktiviti yang 2. Keanekaragaman aktiviti yang melibatkan pelancong, tuan rumah dan melibatkan pelancong, tuan rumah dan pengusahapengusaha

Pelancong dan Pelancong dan pelanconganpelancongan

Dalam mendifinisikan pelancongan Dalam mendifinisikan pelancongan lazimnya pelancong dan lazimnya pelancong dan pelancongan digunakan secara pelancongan digunakan secara bersilih gantibersilih ganti

TRAVELLERS

INCLUDED IN TOURISM

STATISTICS

VISITOR

TOURIST EXCURSIONISTS

NOT INCLUDED IN TOURISM STATISTICS

 

Day visitors

CrewsCruise passengers

Non-residents National resident abroad

Crew-members (non resident)

Permanent immigrants

Temporary immigrants

RepresentationOf consulates

Members of armed forces

Refugees 

Nomads 

TransitPassengers

Border workers

Holiday

Business

Health

Study

Mission/meeting/congressVisiting friends or relatives

Religion

Sports

Others

                              

     

Pelancongan atau Pelancongan atau tourismtourism berasal dari berasal dari gabungan perkataan Latin iaitu gabungan perkataan Latin iaitu tornare tornare dan perkataan Greek iaitu dan perkataan Greek iaitu tornostornos yang yang membawa maksud pergerakan dalam membawa maksud pergerakan dalam satu bulatan atau pusingan. satu bulatan atau pusingan. –ism–ism membawa erti tindakan atau proses. membawa erti tindakan atau proses.

Gabungan perkataan ini membawa erti Gabungan perkataan ini membawa erti proses pergerakan dalam satu proses pergerakan dalam satu pusingan. pusingan.

MAKNA PELANCONGAN

Pelancongan ialah satu proses Pelancongan ialah satu proses yang meliputi gabungan semua yang meliputi gabungan semua bentuk fenomena dan bentuk fenomena dan hubungannya yang bermula hubungannya yang bermula daripada seseorang pelancong daripada seseorang pelancong meninggalkan kediamannya meninggalkan kediamannya sehinggalah kembali semula ke sehinggalah kembali semula ke kediamannyakediamannya

Difinisi pelancongan boleh Difinisi pelancongan boleh dibahagikan kepada dua iaitu dibahagikan kepada dua iaitu difinisi :difinisi :

konseptual dan konseptual dan teknikal. teknikal.

Takrifan TeknikalTakrifan Teknikal

Takrifan ini digunakan untuk tujuan Takrifan ini digunakan untuk tujuan pengumpulan data atau kerja pengumpulan data atau kerja mengumpul perangkaan pelancongan mengumpul perangkaan pelancongan

informasi pelancongan penting untuk informasi pelancongan penting untuk tujuan statistik dan perundangan, tujuan statistik dan perundangan, seperti membezakan kategori seperti membezakan kategori pelancong. (Visitor, Tourist atau pelancong. (Visitor, Tourist atau Excursionist) Domestik atau Excursionist) Domestik atau antarabangsaantarabangsa

Takrifan yang berbagai dan tiada Takrifan yang berbagai dan tiada penyelarasan akan menyulitkan penyelarasan akan menyulitkan perbandingan antara data perbandingan antara data perjalanan. Oleh itu perlu diketahui, perjalanan. Oleh itu perlu diketahui, siapa itu pelancong.siapa itu pelancong.

Difinisi standard amat berguna untuk Difinisi standard amat berguna untuk kajian pelancongan iaitu untuk kajian pelancongan iaitu untuk mengukur dan membandingkan mengukur dan membandingkan pelancongan dari segi ekonomi, pelancongan dari segi ekonomi, impak kepada negara dan dunia. impak kepada negara dan dunia.

Takrifan UNWTOTakrifan UNWTO

Contohnya jarak yang digunakan untuk Contohnya jarak yang digunakan untuk mengklsifikasakan pelancong dengan mengklsifikasakan pelancong dengan bukan pelancong. WTO (kini UNWTO ) bukan pelancong. WTO (kini UNWTO ) mendifinisikan pelancongan sebagai mendifinisikan pelancongan sebagai aktiviti pengembaraan seseorang aktiviti pengembaraan seseorang individu ke suatu tempat keluar daripada individu ke suatu tempat keluar daripada persekitaran asalnya dan menetap disitu persekitaran asalnya dan menetap disitu tidak kurang dari 24 jam dan tidak lebih tidak kurang dari 24 jam dan tidak lebih daripada setahun bagi tujuan rehat, daripada setahun bagi tujuan rehat, perniagaan dan sebagainya.perniagaan dan sebagainya.

Di Malaysia pelancong ertinya mana-mana Di Malaysia pelancong ertinya mana-mana orang, sama ada dia adalah seorang orang, sama ada dia adalah seorang warganegara Malaysia atau selainnya, yang warganegara Malaysia atau selainnya, yang melawat mana-mana tempat di Malaysia untuk melawat mana-mana tempat di Malaysia untuk apa-apa maksud yang berikut, iaitu:apa-apa maksud yang berikut, iaitu:

Keseronokan, reakreasi atau percutian;Keseronokan, reakreasi atau percutian; Kebudayaan; Kebudayaan; Agama;Agama; Melawat kawan atau saudara mara;Melawat kawan atau saudara mara; SukanSukan PerniagaanPerniagaan Mesyuarat, persidangan, seminar atau Mesyuarat, persidangan, seminar atau

konvensyen;konvensyen; Pengajian atau penyelidikan;Pengajian atau penyelidikan; Apa-apa maksud lain yang tidak berhubungan Apa-apa maksud lain yang tidak berhubungan

dengan suatu pekerjaan yang mendapat saraan dengan suatu pekerjaan yang mendapat saraan daripada tempat dilawati itu.daripada tempat dilawati itu.

PENDEKATAN PENDEKATAN TAKRIFANTAKRIFAN

Menurut Leiper, (1979) terdapat tiga Menurut Leiper, (1979) terdapat tiga pendekatan yang boleh digunakan pendekatan yang boleh digunakan untuk mendifinisikan pelancongan untuk mendifinisikan pelancongan iaitu iaitu

ekonomi, ekonomi, teknikal dan teknikal dan holistik.holistik.

DIFINISI EKONOMIDIFINISI EKONOMI

Difinisi ekonomi ialah untuk Difinisi ekonomi ialah untuk melihat pelancongan dari aspek melihat pelancongan dari aspek komponen perniagaan dan komponen perniagaan dan industri pelancongan. industri pelancongan.

Difinisi ini mengenepikan unsur Difinisi ini mengenepikan unsur manusia sebagai pelakunyamanusia sebagai pelakunya

Jika melihat manusia hanya Jika melihat manusia hanya sebagai pelaku ekonomi sebagai pelaku ekonomi bukannya pelaku sosialbukannya pelaku sosial

Difinisi teknikal pula digunakan untuk Difinisi teknikal pula digunakan untuk mengenalpasti pelancong dan mengenalpasti pelancong dan keperluannya melalui kutipan data. keperluannya melalui kutipan data. (sebenarnya menkategorikan (sebenarnya menkategorikan pelancong)pelancong)

Difinisi holistik pula mengandunggi Difinisi holistik pula mengandunggi keseluruhan intipati subjek tentang keseluruhan intipati subjek tentang pelancongan.pelancongan.

Untuk kajian kita difinisi konseptual Untuk kajian kita difinisi konseptual digunakan iaitu yang memfokus digunakan iaitu yang memfokus kepada elemen manusia sebagai kepada elemen manusia sebagai pelaku sosialpelaku sosial

Beberapa difinisi Beberapa difinisi PelanconganPelancongan Menurut Burns dan Holden (1995), pelancongan Menurut Burns dan Holden (1995), pelancongan

boleh didifinisikan dari berbagai aspek iaitu boleh didifinisikan dari berbagai aspek iaitu sebagai produk, proses, sistem dan industri.sebagai produk, proses, sistem dan industri.

Pelancongan melibatkan industri iaitu meliputi Pelancongan melibatkan industri iaitu meliputi hotel, motel dan pelbagai jenis penginapan, hotel, motel dan pelbagai jenis penginapan, retaurant dan pelbagai jenis perkhidmatan retaurant dan pelbagai jenis perkhidmatan makanan, perkhidmatan pengangkutan, pusat makanan, perkhidmatan pengangkutan, pusat hiburan, pusat tarikan dan aktiviti santai, kedai hiburan, pusat tarikan dan aktiviti santai, kedai cenderamata dan pelbagai jenis perniagaan cenderamata dan pelbagai jenis perniagaan kecil. Kebanyakan perniagaan ini dijalankan oleh kecil. Kebanyakan perniagaan ini dijalankan oleh penduduk tempatan dan kesan perbelanjaan penduduk tempatan dan kesan perbelanjaan pelancong tidak dilihat atau tidak ditaksir.pelancong tidak dilihat atau tidak ditaksir.

( Theobold F.W ; 1995:4)( Theobold F.W ; 1995:4)

(McIntoch dan (McIntoch dan Goeldner:1995) Goeldner:1995)

Pelancongan adalah satu Pelancongan adalah satu fenomena dan hubungan yang fenomena dan hubungan yang wujud akibat daripada interaksi di wujud akibat daripada interaksi di antara pelancong, ahli antara pelancong, ahli perniagaan, kerajaan dan perniagaan, kerajaan dan komuniti selaku tuan rumah komuniti selaku tuan rumah dalam proses menarik pelancong dalam proses menarik pelancong dan pelawat asing. dan pelawat asing.

Pelancongan ialah satu kajian Pelancongan ialah satu kajian manusia yang bertentangan dengan manusia yang bertentangan dengan habitat semulajadi mereka serta habitat semulajadi mereka serta peglibatan industri yang peglibatan industri yang bertindakbalas pada keperluan bertindakbalas pada keperluan mereka, dan juga kesan ke atas diri mereka, dan juga kesan ke atas diri mereka dan industri itu daripada mereka dan industri itu daripada susut sosiobudaya, ekonomi dan susut sosiobudaya, ekonomi dan persekitaran (Jafari:1977) persekitaran (Jafari:1977)

Pelancongan ialah gerakan Pelancongan ialah gerakan sementara oleh manusia ke destinasi sementara oleh manusia ke destinasi lain di luar tempat kerja dan tempat lain di luar tempat kerja dan tempat tinggalnya yang biasa, kegiatan yang tinggalnya yang biasa, kegiatan yang mereka lakukan selama tinggal di mereka lakukan selama tinggal di destinasi tersebut, dan kemudahan destinasi tersebut, dan kemudahan yang disediakan untuk memenuhi yang disediakan untuk memenuhi keperluan mereka (Mathieson dan keperluan mereka (Mathieson dan Wall ; 1991:1)Wall ; 1991:1)

Kajian pelancongan ialah kajian tentang Kajian pelancongan ialah kajian tentang manusia yang berada jauh dari tempat manusia yang berada jauh dari tempat kediaman biasanya, mengenai perusahaan kediaman biasanya, mengenai perusahaan yang berkembang hasil daripada usaha yang berkembang hasil daripada usaha untuk memenuhi keperluan pelancong itu, untuk memenuhi keperluan pelancong itu, dan kesannya terhadap keadaan ekonomi, dan kesannya terhadap keadaan ekonomi, fizikal dan kebajikan masyarakat tuan fizikal dan kebajikan masyarakat tuan rumah. Kajian pelancongan melibatkan rumah. Kajian pelancongan melibatkan penelitian terhadap motivasi dan penelitian terhadap motivasi dan pengalaman pelancong, harapan dan pengalaman pelancong, harapan dan bentuk penyesuaian yang dilaksanakan bentuk penyesuaian yang dilaksanakan oleh penduduk tempatan, dan peranan oleh penduduk tempatan, dan peranan yang dimainkan oleh pelbagai agensi dan yang dimainkan oleh pelbagai agensi dan institusi yang menjadi penghubung antara institusi yang menjadi penghubung antara pelancong dan penduduk tempatan. pelancong dan penduduk tempatan. (Mathieson dan Wall ; 1991:1)(Mathieson dan Wall ; 1991:1)

KesimpulanKesimpulan

Pelancongan adalah berkaitan dengan aktiviti Pelancongan adalah berkaitan dengan aktiviti seseorang individu atau kumpulan yang seseorang individu atau kumpulan yang meninggalkan tempat asalnya untuk sementara meninggalkan tempat asalnya untuk sementara waktu bagi tujuan melawat atau mengembara. waktu bagi tujuan melawat atau mengembara.

Bermula daripada permintaan atau keperluan Bermula daripada permintaan atau keperluan pelancong apabila meninggalkan tempat asal pelancong apabila meninggalkan tempat asal inilah wujudnya rangkaian aktiviti perniagaan inilah wujudnya rangkaian aktiviti perniagaan dan perkhidmatan samada secara langsung dan perkhidmatan samada secara langsung atau tidak langsung dalam industri pelancongan. atau tidak langsung dalam industri pelancongan.

Industri pelancongan merupakan semua bentuk Industri pelancongan merupakan semua bentuk perniagaan yang menyediakan barangan dan perniagaan yang menyediakan barangan dan perkhidmatan khusus untuk keperluan serta perkhidmatan khusus untuk keperluan serta permintaan pelancong. permintaan pelancong.

Ia meliputi peniaga-peniaga yang Ia meliputi peniaga-peniaga yang menjalankan aktiviti perniagaan untuk menjalankan aktiviti perniagaan untuk memenuhi keperluan pelancong. memenuhi keperluan pelancong.

Tergolong di dalamya industri Tergolong di dalamya industri pelancongan utama seperti penginapan, pelancongan utama seperti penginapan, pengangkutan dan makanan dan industri pengangkutan dan makanan dan industri sekunder seperti perusahaan sekunder seperti perusahaan cenderamata, hiburan, bank, kesihatan, cenderamata, hiburan, bank, kesihatan, utiliti, keselamatan. Industri pelancongan utiliti, keselamatan. Industri pelancongan meliputi setiap bentuk perkhidmatan meliputi setiap bentuk perkhidmatan yang diberikan oleh pelbagai jenis yang diberikan oleh pelbagai jenis perusahaan bermula daripada pelancong perusahaan bermula daripada pelancong meninggalkan tempat asal, sampai ke meninggalkan tempat asal, sampai ke destinasi sehinggalah ia kembali semula destinasi sehinggalah ia kembali semula ke tempat asalnya.ke tempat asalnya.

Kajian pelancongan adalah kajian Kajian pelancongan adalah kajian tentang manusia yang terlibat tentang manusia yang terlibat dalam pelanconganiaitu melibatkan dalam pelanconganiaitu melibatkan empat “stakeholder” iaitu :empat “stakeholder” iaitu :

PelancongPelancong Perniagaan atau pengusaha yang Perniagaan atau pengusaha yang

terlibat untuk memenuhi keperluan terlibat untuk memenuhi keperluan pelancongpelancong

Kerajaan yang terlibat dengan Kerajaan yang terlibat dengan penerimaan pelancong.penerimaan pelancong.

Tuan rumah atau penduduk Tuan rumah atau penduduk tempatan yang terlibat dengan tempatan yang terlibat dengan penerimaan pelancong.penerimaan pelancong.

PELANCONGAN DAN PELANCONGAN DAN BUDAYABUDAYA

Tujuan kuliahTujuan kuliah

1.1. Hubungan budaya dengan Hubungan budaya dengan pelanconganpelancongan

2.2. Aspek pelancongan yang Aspek pelancongan yang menjadi tumpuan kajian menjadi tumpuan kajian budayabudaya

PELANCONGAN PELANCONGAN

SEBAGAI FENOMENA BUDAYASEBAGAI FENOMENA BUDAYA

Pelancong dilihat sebagai Pelancong dilihat sebagai fenomena budaya kerana fenomena budaya kerana melibatkan elemen komunikasi, melibatkan elemen komunikasi, interaksi manusia, produk interaksi manusia, produk samada budaya fizikal atau samada budaya fizikal atau budaya bukan material, budaya bukan material, perubahan budayaperubahan budaya

Mathieson dan Wall (1991), menyenaraikan 3 Mathieson dan Wall (1991), menyenaraikan 3 unsur asas dalam pelancongan iaitu : unsur asas dalam pelancongan iaitu :

Unsur dinamikUnsur dinamik iaitu unsur yang melibatkan iaitu unsur yang melibatkan perjalanan ke destinasi atau destinasi yang perjalanan ke destinasi atau destinasi yang dipilihdipilih

Unsur statikUnsur statik iaitu unsur yang melibatkan masa iaitu unsur yang melibatkan masa tinggal di destinasi tersebuttinggal di destinasi tersebut

Unsur akibatUnsur akibat iaitu unsur yang berpunca iaitu unsur yang berpunca daripada kedua unsur tadi dan berkaitan dengan daripada kedua unsur tadi dan berkaitan dengan kesan terhadap subsistem ekonomi, fizikal dan kesan terhadap subsistem ekonomi, fizikal dan sosial yang berhubungan dengan pelancongan sosial yang berhubungan dengan pelancongan secara langsung ataupun secara tidak langsung.secara langsung ataupun secara tidak langsung.

UNSUR DALAM PELANCONGAN

Kenapa kaji Kenapa kaji pelanconganpelancongan Set aktiviti manusia yang merentas Set aktiviti manusia yang merentas

budaya – memerlukan kefahaman budaya – memerlukan kefahaman tentang interaksi antara pelancong dan tentang interaksi antara pelancong dan masyarakat yang menerima pelancongmasyarakat yang menerima pelancong

Budaya memainkan peranan yang Budaya memainkan peranan yang dominan sebagai sumber tarikandominan sebagai sumber tarikan

Pelancongan merupakan elemen Pelancongan merupakan elemen perubahan budaya (impak sosial dan perubahan budaya (impak sosial dan budaya)budaya)

Apa yang boleh dikajiApa yang boleh dikaji

1.1. Perbandingan – kaji Perbandingan – kaji kepelbagaian fenomena dan kepelbagaian fenomena dan mengenalpasti trend yang lazimmengenalpasti trend yang lazim

2.2. Holistik – gabungan aspek sosial, Holistik – gabungan aspek sosial, persekitaran dan ekonomi untuk persekitaran dan ekonomi untuk melihat hubungan diantaranyamelihat hubungan diantaranya

3.3. Mengakaji impak pelancongan Mengakaji impak pelancongan ke atas budayake atas budaya

Pelancongan merupakan Pelancongan merupakan aktiviti manusia/aktiviti aktiviti manusia/aktiviti sosialsosial Pelancongan khususnya yang Pelancongan khususnya yang

melibatkan perjalanan merentas melibatkan perjalanan merentas negara melibatkan pertukaran negara melibatkan pertukaran pengalaman manusiapengalaman manusia

Hubungan Host/tuan rumah dan Hubungan Host/tuan rumah dan Guest/tetamuGuest/tetamu

Pelancongan ialah aktiviti/tingkahlaku manusia yang melibatkan 4

pelaku/stakeholder1.Pelancong2.Pengusaha yang terlibat untuk

memenuhi keperluan pelancong3.Kerajaan yang terlibat dengan

penerimaan pelancong4.Tuan rumah iaitu penduduk yang

terlibat dengan penerimaan pelancong

Pembangunan Pembangunan Pelancongan dan Pelancongan dan Warisan BudayaWarisan Budaya

Memajukan secara berasinganMemajukan secara berasingan Pelancongan dan warisan budaya Pelancongan dan warisan budaya

membangun seiring dan sokong membangun seiring dan sokong menyokongmenyokong

Pelancongan dan warisan budaya Pelancongan dan warisan budaya bertentangan apabila bertentangan apabila pelancongan memberi kesan pelancongan memberi kesan negatifnegatif