Aktiviti-aktiviti kokurikulum sekolah yang menjurus ke arah pemupukan nilai dan etika.

Pengenalan

Kegiatan Kokurikulum ertinya apa-apa kegiatan yang dirancang lanjutan daripada

proses pengajaran dan pembelajaran dalam bilik darjah yang memberikan murid

peluang untuk menambah, mengukuh dan mengamalkan pengetahuan, kemahiran dan

nilai yang dipelajari di bilik darjah. Selain itu, kokurikulum merupakan satu saluran

pembelajaran yang berasaskan gerak kerja yang terancang. Gerak kerja ini merupakan

lanjutan daripada proses pengajaran dan pembelajaran di bilik darjah. Oleh itu aktiviti-

aktiviti kokurikulum dapat menyediakan peluang kepada pelajar untuk menambah,

mengukuh dan mengamalkan pengetahuan, kemahiran dan nilai-nilai yang telah

dipelajari di bilik darjah.

Matlamat aktiviti kokurikulum ke atas pemupukan nilai dan etika.

Aktiviti kokurikulum adalah sebahagian daripada kurikulum sekolah, dan setiap murid

harus melibatkan diri. Aktiviti ini boleh dijalankan di dalam dan di luar bilik darjah,

mengikut kesesuaian sesuatu aktiviti. Dengan andaian bahawa murid-murid tidak

mendapat pengalaman tertentu di bilik darjah, maka aktiviti kokurikulum dapat

menyediakan pelbagai pengetahuan dan pengalaman untuk perkembangan mental,

minat, bakat, jasmani, rohani dan pembentukan nilai-nilai estetika serta sosial yang

positif.

Matlamat utama aktiviti kokurikulum adalah untuk merealisasikan Falsafah Pendidikan

Negara. Antara matlamat yang hendak dicapai ialah seperti berikut:

i. Menyemai kesedaran murid-murid terhadap agama dan kepercayaan kepada

Tuhan;

ii. Menyeimbangkan antara perkembangan mental dengan perkembangan rohani,

jasmani dan emosi murid-murid;

iii. Mengukuhkan perhubungan dan pergaulan di kalangan murid dalam sekolah dan

di antara sekolah;

iv. Membina dan meningkatkan minat dan bakat murid-murid dalam aktiviti yang

diceburi;

v. Membina dan meningkatkan disiplin murid;

vi. Mewujudkan budaya sekolah yang menarik dan menggembirakan;

vii. Membina dan meningkatkan kerjasama dan sumbangan hubungan dua hala

antara sekolah dan masyarakat;

viii. Mewujudkan sekolah berwatak.

Bagi merealisasikan matlamat ini, Kementerian Pelajaran telah menambahkan bilangan

pasukan pakaian seragam, persatuan atau kelab, kelab sukan dan permainan serta

mempelbagaikan aktiviti tersebut, dengan tujuan memberi peluang kepada semua

murid melibatkan diri dengan aktif secara individu atau kumpulan.

1.1Badan Uniform - Tunas Kadet Remaja Sekolah

Matlamat

Kadet Remaja Sekolah ( KRS ) telah ditubuhkan dan diasaskan oleh En.

Muhammad Thani Bin Sha'aban di Sekolah Menengah Raja Abdullah, Jalan Kepong

Kuala Lumpur pada 27 Jun 1987. Pada mulanya pasukan ini dikenali sebagai Kadet

Putera Islam Malaysia (KPIM) yang merupakan pasukan beruniform kepada

Persatuan Pelajar-Pelajar Islam SMRA (PERWIRA). Keahliannya adalah seramai 20

orang pelajar sahaja iaitu terdiri daripada pelajar tingkatan I dan 2. Matlamat utama

penubuhannya ialah untuk melahirkan pelajar cemerlang yang berilmu, beriman,

beramal , berakhlak mulia , bersemangat patriotik dan berketrampilan selaras

dengan usaha dan hasrat mengisi tuntutan Falsafah Pendidikan Kebangsaan ke

arah Wawasan 2020.

Strategi

Langkah-langkah dan strategi untuk memantapkan kokurikulum sebagai suatu

komponen pendidikan yang penting demi kegemilangan bidang

pendidikan negara pada masa hadapan , dalam hal ini salah satunya melalui

pasukan badan beruniform Tunas Kadet Remaja Sekolah. Melalui pasukan

ini boleh membantu proses pembinaan insan, membantu proses pembelajaran

murid. Pelaksanaan pasukan ini pada masa kini telah berjalan dengan lancar,

landasan untuk pembangunannya sudah terbina.

Pelaksanaan

Aktiviti Badan Beruniform Tunas Kadet Remaja Sekolah ini dilaksanakan pada

setiap hari Rabu (minggu kedua dan keempat setiap bulan) sebagai salah satu

aktiviti ko-kurikulum. Tempoh masa yang diperuntukkan untuk setiap sesi ialah

selama sejam sahaja bermula jam 7.40 pagi hingga 8.40 pagi.

Penerapan nilai dan etika kepada pembangunan sahsiah murid

Penganjuran aktiviti Badan Uniform TKRS ini berjaya memberi impak yang positif

kepada semua ahlinya iaitu murid-murid. Perubahan sikap positif yang ditunjukkan

oleh mereka memberi petanda bahawa aktiviti yang dijalankan memberi manfaat

kepada mereka.

Melalui Tunas Kadet Remaja Sekolah, murid-murid ini akan dilatih supaya lebih

berdisiplin kerana sejarah penubuhan badan beruniform ini bermula dengan

ketenteraan. Selain itu, para pelajar akan didedahkan kepada kemahiran kehidupan

seharian melalui perkhemahan dan kemasyarakatan. Sebagai contoh, dalam setiap

aktiviti perkhemahan akan diadakan pertandingan kawad kaki , para ahli akan

mempelajari cara-cara untuk memberikan arahan serta memimpin sesebuah

organisasi. Hasil positifnya, maka akan lahirlah pemimipin yang cekap, berilmu,

dinamik, inovatif dan kreatif.

1.2Persatuan - Persatuan Bola Sepak

Matlamat

Penubuhan Kelab Bola Sepak dilakukan untuk menyahut Falsafah Pendidikan

Kebangsaan iaitu untuk melahirkan individu yang seimbang dari aspek jasmani,

emosi, rohani, intelek dan sahsiah. Murid yang sihat dan cergas akan menunjukkan

prestasi yang cemerlang dalam segala aspek. Selain itu, penubuhan Kelab Bola

Sepak juga menyahut seruan kerajaan untuk menjayakan ‘1 Murid, 1 Sukan’. Selain

itu, ia juga berkesan untuk menerapkan nilai-nilai murni dalam kalangan murid yang

menyertainya. Antara matlamat penubuhannya di sekolah rendah ialah :

i. Memupuk semangat kerjasama dan kesukanan di kalangan ahli persatuan.

ii. Mempertingkatkan kualiti dan kuantiti para pelajar yang terlibat dalam aktiviti

bola sepak.

Strategi

Penyertaan kepada Kelab Bola Sepak dibuka kepada murid-murid tahap satu dan

dua. Penggabungan kedua-dua tahap ini sengaja dilakukan untuk beberapa tujuan.

Antaranya ialah untuk memudahkan pengurusan dan juga memberi peluang kepada

murid untuk mempelajari kemahiran tertentu daripada rakan-rakan yang lain. Ini

merupakan satu langkah yang bijak untuk menyemai semangat bersatu-padu antara

mereka.

Selain itu, terdapat juga perlawanan persahabatan di antara guru dengan murid

yang dianjurkan oleh pihak sekolah. Langkah ini diambil untuk mengeratkan

silaturrahim antara guru dan murid. Ini menunjukkan bahawa hubungan antara guru

dengan murid tidak hanya terbatas dalam bilik darjah sahaja, tetapi melibatkan

seluruh persekitaran sekolah. Strategi yang diambil ini berjaya memupuk nilai-nilai

murni dalam kelompok Kelab Bola Sepak.

Pelaksanaan

Aktiviti Kelab Bola Sepak dilaksanakan juga pada setiap Hari Isnin pada pukul 2.30

hingga 3.30 petang. Murid-murid yang menyertai kelab ini akan menjalani latihan

secara teori dan amali selama sejam secara berkumpulan.

Penerapan nilai dan etika kepada pembangunan sahsiah murid

Latihan yang dijalankan secara berkumpulan memerlukan murid sentiasa

berkomunikasi dengan rakan-rakan yang lain. Secara tidak langsung, nilai-nilai

murni dapat disemai dalam diri mereka. Antara kesan baik yang dilihat melalui

perwatakan ahli-ahli Kelab Bola Sepak ini ialah, mereka semakin menghormati

antara satu sama lain, lebih bertanggungjawab dan berani mencuba sesuatu yang

baru. Sebagai contoh, terdapat seorang murid yang telah dilantik menjadi kapten

pasukan mula mengubah perilakunya menjadi seorang murid yang lebih

bertanggungjawab berbanding sebelum ini.

1.3Kelab - Program Kelab Usahawan Muda

Matlamat

Program Usahawan Muda (PUM) merupakan satu pendekatan pembudayaan

keusahawanan kepada pelajar sekolah menengah. Ianya mula diperkenalkan pada

tahun 1989 dengan penglibatan dua buah sekolah iaitu Sekolah Menengah Petaling

dan Sekolah Menengah Vokasional Kuala Lumpur. Pada ketika itu program

dikendalikan oleh Unit Penyelarasan Pelaksanaan, Jabatan Perdana Menteri.

Kemudian program ini dipindahkan kepada Kementerian Perusahaan Awam mulai

tahun 1990.

Pada tahun 1995 Kementerian Perusahaan Awam telah diperluaskan skop tugasnya

dan ditukar namanya kepada Kementerian Pembangunan Usahawan dan

kemudiannya kepada Kementerian Pembangunan Usahawan dan Koperasi.

Selaras dengan itu, Program Usahawan Muda telah diletakkan di bawah

Kementerian Pembangunan Usahawan dan Koperasi. Pada 9 April 2009,

Kementerian Pembangunan Usahawan dan Koperasi telah dibubarkan, dan

program ini dipindahkan dibawah tanggungjawab Kementerian Perdagangan

Antarabangsa dan Industri (MITI). Kini, Kelab Program Usahawan Muda mula

ditubuhkan di sekolah rendah untuk memberi pendedahan kepada murid-murid

dengan lebih awal. Antara matlamat penubuhannya ialah :

i. Memupuk dan membentuk budaya keusahawanan di kalangan pelajar

sekolah.

ii. Meningkatkan kemahiran dan pengetahuan untuk memula dan melaksanakan

perniagaan dengan berkesan.

iii. Menyediakan peluang pembelajaran keusahawanan melalui pengalaman.

iv. Menjadikan keusahawanan sebagai satu kerjaya yang menarik.

v. Melahirkan usahawan yang berdaya tahan, berdaya saing dan berdaya maju.

Strategi

Program Usahawan Muda (PUM) memberikan pendedahan dan pengalaman

kepada murid-murid mengenai penubuhan sistem operasi dan pembubaran syarikat

berdasarkan model koperasi. Pelajar akan terlibat di dalam program latihan “hands-

on” selama sembilan bulan di sekolah masing-masing. Pada penghujung latihan

tersebut, pelajar akan membentangkan akaun untung rugi hujung tahun syarikat

berkenaan. Sejumlah 13,372 pelajar dari 682 buah sekolah menyertai Program

Usahawan Muda.

Selain program “hands-on” penubuhan dan pembubaran syarikat, Program

Usahawan Muda(PUM) ini juga meliputi Simposium Keusahawanan, Konvensyen

PUM Negeri, Konvensyen PUM Nasional dan Kem Keusahawan.

Pelaksanaan

Aktiviti Kelab Program Usahawan Muda ini dilaksanakan pada setiap hari Rabu

(minggu pertama dan ketiga setiap bulan) sebagai salah satu aktiviti ko-kurikulum.

Tempoh masa yang diperuntukkan untuk setiap sesi ialah selama sejam sahaja

bermula jam 7.40 pagi hingga 8.40 pagi.

Penerapan nilai dan etika kepada perkembangan sahsiah murid.

Aktiviti-aktiviti yang dijalankan di kelab ini lebih kepada keusahawanan. Jadi hal ini

memerlukan murid untuk lebih berinteraksi dan komunikasi dengan masyarakat luar.

Murid-murid juga diajar cara untuk berkomunikasi dengan berkesan disamping

mengamalkan adab bercakap dengan betul. Murid-murid juga dapat menjalinkan

hubungan silaturrahim sesama mereka. Murid juga dilibatkan dengan dunia

perniagaan yang sebenar. Contohnya, pada Hari Sukan Sekolah, murid daripada

kelab ini dikehendaki membuka gerai jualan di padang sekolah. Murid bukan sahaja

mendapat pendedahan awal tetapi mereka juga dapat mempraktikkan apa yang

telah mereka pelajari.

4.0 Keberkesanan Aktiviti Ko-kurikulum dalam Menerapkan Nilai dan Etika.

Beberapa data telah dikumpul untuk dianalisis. Seramai 20 orang murid telah

diminta untuk menjawab soalan di dalam borang soal selidik berkenaan dengan

aktiviti ko-kurikulum yang telah mereka sertai. Berikut adalah keputusan dan hasil

dapatan yang berjaya direkodkan:

4.1 Bola Sepak

Bola sepak0

2

4

6

8

10

12

14

16

Keberkesanan Penerapan Nilai dan Etika :Kelab Bola Sepak

Ya Tidak

Graf 1.0 Menunjukkan keberkesanan penerapan nilai dan etika dalam permainan bola sepak.

Berdasarkan graf di atas, seramai 15 orang murid bersetuju bahawa Kelab Bola Sepak

berjaya menerapkan nilai dan etika dalam kalangan ahlinya. Walaubagaimanapun,

terdapat juga 5 orang murid yang tidak bersetuju dengan penyataan tersebut.

Berdasarkan kepada hasil dapatan, murid yang tidak bersetuju mungkin didorong oleh

beberapa faktor. Pertama, perjumpaan untuk mengadakan aktiviti kelab terlalu singkat.

Ini menjadikan tempoh interaksi sesama mereka dengan ahli yang lain menjadi begitu

terhad. Kedua, ahli kelab yang ramai menyebabkan murid tidak berpeluang membuat

latihan dengan secukupnya. Tambahan pula, setor sukan tidak menyediakan alatan

yang secukupnya buat murid-murid.Namun, melalui persatuan ini guru dapat

menerapkan nilai moral dan etika. Antaranya ialah aktiviti kelab ini dapat

menimbulkan semangat berpasukan, persefahaman, bekerjasama,

ketabahan, ketangkasan, berdisiplin, ketahanan diri dan ketepatan membuat

keputusan. Ia memberi peluang kepada murid-murid memperkukuhkan dan

memperkayakan pendidikan jasmani, nilai agama dan moral, sivik dan lain-

lain.

Cadangan Penambahbaikkan:

Aktiviti berpersatuan ini akan menjadi lebih berkesan jika murid diberi ruang masa

yang bersesuaian dengan keperluan aktiviti mereka. Selain itu, kepelbagaian bentuk

aktiviti semasa tempoh berpersatuan juga boleh membantu murid untuk menimba ilmu

berkenaan dengan nilai dan etika secara tidak langsung. Antara aktiviti yang boleh

dijalankan ialah pertandingan bola sepak. Pertandingan ini akan mengeratkan

silaturrahim serta merapatkan jurang antara murid Tahap 1 dan Tahap 2.

4.2 Tunas Kadet Remaja Sekolah

Tunas Kadet Remaja Sekolah 02468

101214161820

Keberkesanan Penerapan Nilai dan Etika :

Tunas Kadet Remaja Sekolah

Ya Tidak

Graf 1.1 Menunjukkan keberkesanan penerapan nilai dan etika.

Analisis graf :

Berdasarkan graf, seramai 18 orang murid bersetuju bahawa Tunas Kadet Remaja

Sekola berjaya menerapkan nilai murni dan etika dalam pembentukan sahsiah murid-

murid manakala baki 2 orang menyatakan sebaliknya. Kejayaan ini dikesan disebabkan

oleh beberapa faktor. Pertama, tempoh interaksi murid dalam aktiviti ko-kurikulum ini

agak panjang dan ini memberi peluang kepada mereka untuk bersosialisasi sesama

anggota yang lain. Kedua, aktiviti yang diaturkan meliputi 'indoor' serta 'outdoor' dan

kebanyakan aktiviti ini memerlukan kekuatan berpasukan dan kesepaduan. Sepanjang

melaksanakan tugasan yang diberi, mereka akan didedahkan dengan pelbagai nilai dan

etika yang baik. Nilai murni seperti berdisiplin, berani, saling membantu dan etika

sebagai seorang anggota unit beruniform dipraktikkan sepanjang tempoh masa latihan.

Berdasarkan kepada latihan kawad yang mereka jalani, konsep hukuman dan ganjaran

yang diberi menjadikan mereka lebih berdisiplin dalam melaksanakan apa jua

pergerakan. Bagi mereka yang kurang bersetuju mungkin kerana mereka kurang

menggemari aktiviti ‘outdoor’ dan lasak.

Cadangan penambahbaikkan :

Aktiviti badan beruniform ini akan lebih berkesan jika guru menyeimbangkan

aktiviti ‘indoor’ dengan aktiviti ‘outdoor’. Guru tidak seharusnya fokus kepada aktiviti

‘outdoor’ sahaja. Antara aktiviti yang bole dijalankan ialah pertolongan cemas. Aktiviti

ini dapat memberi peluang kepada murid mencuba pengetahuan dan pengalaman

tentang cara-cara memberi rawatan kecemasan serta menggunakan pengetahuan yang

dipelajari dalam mata pelajaran sains. Dengan ini murid yang kurang menggemari

aktiviti lasak seperti kawat kaki tidak akan rasa terpinggir sekaligus tidak dapat

menerapkan nilai dalam dirinya.

4.3 Program Usahawan Muda

Persatuan Us-ahawan Muda

0

5

10

15

20

25

Keberkesanan Penerapan Nilai dan Etika :Persatuan Usahawan Muda

Ya Tidak

Graf 1.2 Menunjukkan keberkesanan penerapan nilai murni dan etika dalam Persatuan

Usahawan Muda

Analisis graf :

Berdasarkan graf, jumlah 100% murid setuju menunjukkan bahawa Persatuan

Usahawan Muda berjaya mencapai matlamatnya dalam menerapkan nilai murni dan

etika dalam pembentukan sahsiah murid-murid. Kejayaan ini didorong oleh beberapa

faktor antaranya pertama, aktiviti-aktivti yang dianjurkan oleh persatuan tersebut. Setiap

kali perjumpaan diadakan. Aktiviti-aktiviti yang dijalankan lebih kepada kegiatan sosial

seperti penghasilan produk, jual beli dan sebagainya. Aktiviti-aktiviti seperti ini

memerlukan murid untuk berkomunikasi dan berinteraksi dengan masyarakat sekeliling.

Ini bermakna guru dapat menerapkan nilai-nilai murni dan etika dalam percakapan

tersebut.

5.0 Penutup

Kesimpulannya, Kegiatan kokurikulum dapat didefinisikan sebagai kegiatan yang

dijalankan di luar bilik darjah. Kegiatan ini termasuklah kegiatan sukan dan permainan,

unit beruniform dan kelab atau persatuan. Setiap pelajar diwajibkan menyertai aktiviti

kokurikulum. Kegiatan kokurikulum ini bukan sahaja dapat memberikan keseronokan di

samping dapat mendatangkan pelbagai kebaikan kepada pelajar yang menyertainya.

Aktiviti kokurikulum turut berperanan membentuk sahsiah dan perwatakan para pelajar

yang cemerlang selaras dengan Falsafah Pendidikan Kebangsaan, yakni meliputi

aspek jasmani, emosi, rohani dan intelek. Dalam hal ini , aktiviti kokurikulum seperti

sukan dan permainan serta kelab dan persatuan amat memerlukan semangat

kerjasama daripada setiap ahli. Aktiviti sebegini akan dapat menyemarakkan semangat

berpasukan dalam kalangan ahli kumpulan yang terdiri daripada berbilang bangsa

sekali gus dapat mempererat perpaduan dan integrasi kaum di negara kita sejajar

dengan Gagasan Satu Malaysia. Sesungguhnya, penglibatan ahli yang berbilang ras

dan agama dalam sesuatu aktiviti kokurikulum membolehkan mereka berinteraksi,

saling menghormati dan memahami antara satu sama lain. Ringkasnya, kita bukan

sahaja dapat mewujudkan perpaduan malah dapat mempererat tali silaturahim antara

kaum melalui semangat kerjasama dan bertolak-ansur.

Akhir kata, aktiviti kokurikulum bermanafaat dan penting kepada generasi pelajar di

samping merupakan antara jalan perintis untuk melahirkan barisan pelapis pemimpin

negara bangsa yang berwibawa, beriltizam dan berketrampilan.