1.0 PENGENALAN

Malaysia, sebuah negara yang pesat membangun mengikut acuannya

tersendiri. Kewujudan Bandar bukan sahaja menandakan jumlah penduduknya yang

semakin meningkat tetapi juga membuktikan bahawa fungsi sesuatu kawasan itu

sudah berubah mengikut perkembangan yang berlaku yang di kawasan tersebut.

Bandar, mempunyai pelbagai tafsiran. Menurut Wan Ibrisam Fikry (1997), Bandar

ditakrifkan sebagai pusat kepada kekuasaan dalam bidang ekonomi, politik dan sosial

dalam masyarakat. Di dalam sesebuah Bandar pula, lahir pelbagai inovasi dan

kawalan pembangunan. Manakala menurut Jabatan Perangkaan Malaysia menerusi

Buletin KKLW 2011 mendefinisikan Bandar dalam Banci 2010 sebagai “kawasan

yang diwartakan serta kawasan tepu bina yang bersempadan dengannya dan gabungan

kedua-dua kawasan ini mempunyai penduduk 10,000 orang atau lebih”.

Kewujudan Bandar selari dengan proses Perbandaran yang merujuk kepada

proses perubahan sesuatu kawasan daripada luar Bandar kepada Bandar. Ianya

berlaku apabila petempatan Bandar berkembang menjadi Bandar yang lebih besar dan

kompleks. Selain itu, perbandaran juga merujuk kepada proses pertumbuhan dan

pembinaan sesuatu Bandar. Hasil daripada proses perbandaran, sesebuah Bandar itu

akan menjadi pusat tumpuan kepada pelbagai aktiviti pentadbiran, perbankan,

komersia dan perumahan. Keadaan ini menyebabkan kawasan bandar menerima

pelbagai kemudahan berbanding keadaan di luar Bandar.

Kesan perbandaran telah mengakibatkan negara ini terdedah dengan masalah

aktiviti globalisasi antaranya melibatkan kesejahteraan dan keselamatan penduduk.

Setiap hari, ada sahaja laporan mengenai ancaman keselamatan penduduk samada

jenayah ragut, pecah rumah, kemalangan jalan raya dan lain-lain lagi diberitakan oleh

media-media tempatan samada oleh media cetak mahupun media elektronik. Aspek

keselamatan menjadi begitu kompleks, kualiti hidup yang ingin dikecapi oleh rakyat

terbatas dek kerana ancaman-ancaman yang berlaku di persekitaran mereka. Justeru,

inisiatif Kerajaan untuk mewujudkan Bandar Selamat dilihat kena pada masanya dan

difikirkan perlu.

1

2.0 DEFINISI BANDAR SELAMAT

Konsep bandar selamat ini merupakan satu pendekatan yang diambil bagi

menyelesaikan isu keselamatan yang berlaku di dalam kawasan Bandar. Pada

awalnya, konsep ini telah diutarakan oleh Yayasan Pencegahan Jenayah Malaysia

(YPJM) pada awal 1998 yang mana YPJM telah mengemukakan cadangan supaya

Kerajaan melaksanakan program yang bersesuaian sebagai langkah untuk menangani

isu jenayah di Malaysia. Lanjutan daripada itu, Kerajaan melalui Kementerian

Perumahan dan Kerajaan Tempatan telah melancarkan Program Bandar Selamat pada

10 Ogos 2004.

Di Malaysia konsep bandar selamat boleh ditakrifkan sebagai bandar yang

bebas daripada semua ancaman fizikal, sosial dan mental di samping persekitaran

yang sentiasa berada dalam keadaan terpelihara. Sehingga kini, konsep bandar

selamat di negara ini telah pun dilaksanakan berpandukan kepada garis panduan

Crime Prevention Through Environmental Design (CPTED) yang disediakan oleh

Jabatan Perancang Bandar dan Desa. CPTED menggunakan 4 prinsip dan 3 strategi

mudah untuk menghasilkan persekitaran fizikal yang selamat supaya dapat

mempengaruhi perlakuan manusia dari melakukan jenayah dan mengurangkan

perasaan takut berlakunya jenayah di samping meningkatkan kualiti persekitaran dan

kehidupan.

2.1 Prinsip CPTED adalah:

2.1.1 Pengawasan semula jadi (natural surveillance) seperti kedudukan tingkap dan pintu yang membolehkan penglihatan yang jelas dan tidak terlindung. Ini akan mewujudkan risiko kepada penjenayah untuk melakukan kesalahan;

2.1.2 Pengawalan akses semula jadi (natural access control) dengan pintu, pintu gerbang, pagar, landskap kejur dan lembut, kad keselamatan atau elemen fizikal lain.

2.1.3 Kejelasan sempadan (territorial reinforcement) dapat menunjukkan pemilikan sesuatu kawasan dan dapat mengesankan penjenayah dengan cepat ; dan

2

2.1.4 Pengurusan dan penyelenggaraan (management and maintenance) secara berkala untuk mengelakkan tapak atau bangunan terbiar dan kosong yang akan mengundang aktiviti jenayah seperti sarang dadah dan penjenayah.

:

Garis panduan tersebut mengandungi 15 langkah pendekatan pencegahan

jenayah melalui rekabentuk persekitaran fizikal, memperkasakan kawasan sasaran

serta melalui pendidikan dan kegiatan kemasyarakatan. Langkah-langkah ini perlu

dilaksanakan oleh semua pihak berkuasa tempatan di peringkat majlis perbandaran

dan majlis bandaraya.

Menurut Datuk Seri Chor Chee Heung, Menteri Perumahan dan Kerajaan

Tempatan, untuk menjadi bandar selamat, sesuatu kawasan itu perlu mempunyai 15

ciri-ciri keselamatan dan kebanyakan kawasan di negara ini mempunyai hanya enam

ciri keselamatan termasuk cermin keselamatan, lampu jalan tambahan, rel

penghadang antara pejalan kaki dan pengguna motosikal dan kamera litar tertutup

(CCTV). Menurut beliau lagi, kawasan Bandar Selamat yang ada kini adalah Ara

Damansara 1 dan Desa Park City di Kuala Lumpur, serta Setia Eco Park, Shah Alam1.

2.1 Peranan Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) dalam Program

Bandar Selamat.

PBT merupakan hierarki ketiga dalam sistem pentadbiran

Kerajaan Malaysia selepas Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri.

PBT terletak di bawah Kerajaan Tempatan yang mana mempunyai

hubungan dan urusan secara langsung dengan penduduk tempatan.

Subseksyen 5(1) Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976 (Akta 172)

memberi kuasa kepada PBT untuk menjadi Pihak Berkuasa Perancang

Tempatan (PBPT). Ini bermaksud, majlis daerah, majlis perbandaran,

majlis atau dewan bandaraya adalah PBPT di kawasan pentadbirannya.

Pihak Berkuasa Tempatan pada umumnya diberikan kuasa oleh

1 Kenyataan Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan ini dipetik dari laporan akhbar Utusan Melayu, bertarikh 5 April 2011 ketika beliau merasmikan Karnival Bandar Selamat 2011.

3

undangundang untuk memastikan kawasan pentadbirannya berada

dalam keadaan selamat dan merancang sesuatu pembangunan dalam

keadaan sempurna sesuai dengan kondisi masyarakat setempat.

Sebagai Kerajaan Ketiga yang berhubung secara langsung dengan

masyarakat setempat, Pihak Berkuasa Tempatan mempunyai peranan

yang luas. Contoh Akta Kerajaan Tempatan 1976 (Akta 171) yang

menggariskan peranan Pihak Berkuasa Tempatan meliputi:

(a) penyediaan kemudahan infrastruktur yang dapat menjamin keselesaan kehidupan masyarakat setempat

(b) pewujudan pusat-pusat perdagangan seperti pasar, gerai-gerai dan sebagainya.

(c) pengawalan ke atas kesihatan awam, kacau ganggu, keselamatan dan sebagainya.

(d) pelaksanaan tanggung jawab sosial yang meliputi pembangunan tempat-tempat awam, kolam renang dan sebagainya.

Dalam usaha menjayakan program Bandar Selamat ini,

Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan telah mengarahkan

PBT menjadikan Program Bandar Selamat sebagai agenda tetap dala

mesyuarat Majlis Penuh dan menghantar cabutan minit mesyuarat

tersebut kepada kementerian untuk tujuan pemantauan. Selain itu,

PBT perlu memandang serius, bertanggungjawab dan fokus dengan

menguatkuasakan setiap tindakan mencegah jenayah seperti penerapan

konsep Crime Prevention Through Environmental Design (CPTED)

dalam kelulusan Kebenaran Merancang, Pelan Bangunan, Pelan

Kejuruteraan dan Sijil Perakuan Siap dan Pematuhan (CCC),

melebarluaskan kesedaran awam, penyediaan papan tanda peringatan

jenayah, CCTV, pemasangan tempat letak motosikal berkunci dan

sebagainya di kawasan masing-masing.2

2 Dipetik dari Teks Ucapan Perasmian Menteri Perumahan dan Kerajaan Tempatan pada Majlis Pelancaran Sistem Pemantauan Bandar Selamat bertarikh 5 April 2011 di Hotel Intercontinental Kuala Lumpur.

4

3.0 MATLAMAT PROGRAM BANDAR SELAMAT

Terdapat empat matlamat utama program Bandar Selamat iaitu:

3.1 Mewujudkan Bandar yang bebas daripada keganasan seperti kes kecurian,

jenayah ragut, pecah rumah dan sebagainya yang menyebabkan kehilangan

nyawa dan trauma, kerosakan harta benda dan sosial;

3.2 Mewujudkan Bandar yang bebas daripada bencana alam seperti banjir dan

tanah runtuh;

3.3 Mewujudkan Bandar yang bebas daripada kemerosotan sosial dan moral

seperti penagihan dadah, jenayah kolar putih, rasuah, salah guna kuasa,

integriti dan kerosakan moral; dan

3.4 Mewujudkan Bandar yang bebas daripada segala jenis kemalangan dalam dan

luar bangunan seperti kebakaran dan kemalangan jalan raya

4.0 LANGKAH / STRATEGI PELAKSANAAN BANDAR SELAMAT

Kertas kerja Pelaksanaan Bandar Selamat di negara ini telah dibentangkan

untuk makluman Jemaah Menteri di Kabinet pada 14 Julai 2004. Strategi dan

langkah-langkah pencegahan jenayah dirangka hasil daripada beberapa siri

perbincangan dengan pelbagai agensi dan jabatan kerajaan khususnya Polis Diraja

Malaysia (PDRM), Institusi Pengajian Tinggi serta Badan-Badan Bukan Kerajaan

(NGO) seperti Yayasan Pencegahan Jenayah Malaysia (MCPF), Gabungan Persatuan-

Persatuan Pengguna Malaysia (FOMCA) dan Persatuan Pemaju Hartanah dan

Perumahan Malaysia (REHDA). Bagi memberi gambaran yang jelas kepada semua

pihak terutamanya Pihak Berkuasa Tempatan di seluruh Negara, sebuah Buku 15

Langkah Bandar Selamat telah diterbitkan pada Julai 2010 bagi menggantikan Buku

Panduan Edisi Keempat Program Bandar Selamat: Ilustrasi 23 Langkah Pencegahan

Jenayah yang telah diterbitkan pada Mac 2008 Urusetia Program Bandar Selamat,

5

Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia, Kementerian

Perumahan dan Kerajaan Tempatan. Terdapat 3 strategi utama dalam pelaksanaan

Bandar Selamat yang terkandung dalam buku panduan tersebut iaitu:

4.1 Strategi I : Mereka Bentuk Persekitaran Fizikal

Pengasingan Laluan Pejalan Kaki dari Laluan Bermotor. Pengasingan

ini dilakukan bertujuan untuk mengasingkan laluan pejalan kaki

dengan kenderaan bermotor bagi mengelak jenayah ragut dan

kemalangan yang melibatkan pejalan kaki. Ia juga dapat memberi

keselesaan sekaligus dapat mewujudkan suasana yang selamat kepada

pejalan kaki. Langkah ini boleh dilaksanakan melalui pilihan berikut:

Penyediaan laluan pejalan kaki khusus.

Gambar 1: Laluan khas untuk pejalan kaki dibina untuk keselesaan dan keselamatan pengguna

Penyediaan bollard;

6

Gambar 2: Bollard berantai untuk menghalang kenderaan bermotor melalui kawasan pejalan kaki.

Penyediaan rel penghadang;

Gambar 3: Rel penghadang di bina bagi memisahkan laluan pejalan kaki dan jalan raya.

Penyediaan tanaman landskap; atau

7

Gambar 4: Penanaman landskap untuk memisahkan jalan raya dan laluan pejalan kaki.

Penyediaan laluan motosikal khas.

8

Gambar 5: Motorsikal menggunakan laluan khas yang telah disediakan

4.2 Strategi 2: Memperkasakan Kawasan Sasaran.

Kawasan yang sering menjadi tumpuan jenayah atau kerap berlaku kes

jenayah seperti ragut, rompak bersenjata, pecah rumah dan sebagainya akan

dikenalpasti dan langkah-langkah berikut akan dilaksanakan:

4.2.1 Penyediaan Balai Polis Tetap atau balai polis bergerak

Gambar 6: Pondok Polis dan Balai Polis Bergerak

Ini bagi memudahkan pemantauan oleh pihak polis di tempat-tempat awam

dan sekaligus memberi kesenangan kepada orang awam untuk melaporkan

sebarang kejadian jenayah dan tindakan segera dapat diambil memandangkan

lokasi balai polis adalah berhampiran.

4.2.2 Penyediaan cermin keselamatan

9

Gambar 7: Penyediaan cermin keselamatan memberi pendedahan keadaan

di celah-celah bangunan dan disebalik lorong yang lazimnya

sunyi dan merupakan temoat bermulanya segala aktiviti

jenayah.

4.2.3 Penyediaan papan tanda peringatan jenayah

Gambar 8: Papan tanda peringatan jenayah ini mengandungi peringatan

agar orang awam dapat berwaspada, nombor telefon juga turut

10

disediakan untuk memudahkan orang awam membuat aduan,

menyalurkan maklumat dan mendapatkan pertolongan semasa

kecemasan.

4.2.4 Penyediaan penggera keselamatan

Gambar 9: Penggera ini dipasang dikawasan tumpuan orang ramai yang

senang digunakan oleh mangsa atau orang awam apabila

berlaku sesuatu kejadian ragut ataupun jenayah. Penggera ini

boleh diaktifkan dengan menekan butang yang dipasang di

tempat-tempat yang mudah ditemui oleh orang awam.

4.2.5 Penyediaan tempat motosikal berkunci.

11

Gambar 10: Penyediaan tempat parking motorsikal berkunci ini

dapat mengurangkan risiko kecurian kenderaan ini.

4.2.6 Pemasangan kamera litar tertutup atau CCTV di premis perniagaan dan

tempat awam.

Gambar 11: Kamera litar tertutup merupakan sistem pengawasan

yang mengandungi kamera dan peralatan yang berkaitan

untuk pemantauan, transmisi dan pengawalan zon

kawasan tertentu.

4.2.7 Pencahayaan

12

Gambar 12: Pemasangan lampu di kaki lima premis perniagaan pada

waktu malam dilaksanakan agar kawasan tersebut

mudah diawasi dan tidak menjadi tempat jenayah.

Premis perniagaan juga perlu dipasang lampu yang

lebih cerah bagi mewujudkan suasana yang selamat di

sepanjang kawasan premis perniagaan tersebut.

4.2.8 Laluan awam tidak terlindung daripada pandangan awam;

Membersihkan atau mengemaskan kawasan semak yang

terlindung.

13

Gambar 13: Laluan awam seperti laluan pejalan kaki, lorong

belakang bangunan dan tempat menunggu kenderaan

awam dipastikan berada dalam keadaan bersih tidak

dipenuhi semak samun mahupun sampah sarap bagi

meluaskan pandangan. Hal ini dapat mengelak

berlakunya kes jenayah di kawasan-kawasan sunyi dan

tersorok.

Tidak membenarkan perniagaan dan kenderaan diletakkan di

laluan pejalan kaki

Gambar 14: Tindakan segelintir masyarakat yang berdegil

meletakkan kenderaan mahupun kerusi dan meja makan

premis perniagaan mereka mengundang ketidakselesaan

kepada pejalan kaki.

Jejantas tidak terlindung dari pandangan awam

14

Gambar 15: Reka bentuk jejantas tidak menghalang pandangan awam.

Oleh itu, reka bentuk jenis intricate ornate design atau bumbung

condong hingga menghalang pandangan adalah tidak dibenarkan.

4.2.9 Penjanaan aktiviti bersesuaian di kawasan terdedah dengan jenayah

Semenjak abang

Kewujudan gerai-gerai atau apa jua bentuk perniagaan di kawasan

yang sunyi boleh mengelakkan ia menjadi sasaran jenayah. Kewujudan

aktiviti perniagaan kecil-kecilan di kawasan yang sebelum ini sunyi

dan gelap ini mampu menjadikan kawasan tersebut terang, menjadi

tumpuan orang ramai dan tidak lagi sunyi. Namun begitu,

pembinaannya haruslah tidak menghalang lalulintas.

4.3 Strategi 3: Pengurusan, Penyertaan Komuniti dan Kesedaran Awam

4.3.1 Pendidikan, kesedaran awam dan publisiti;

Media Massa

15

Semenjak abang ni berniaga kat sini,

semakinramai orang lalu-

lalangdi sini. Dia sebenarnyamembantu

mengurangkan kadar jenayah di kawasan

ini.

Media massa merupakan medium perhubungan yang penting

antara Kerajaan dan orang ramai. Maklumat-maklumat

mengenai program Bandar Selamat, pendidikan mengenai

tatacara mengelak dari dijadikan mangsa jenayah akan

disalurkan melalui media massa. Semua maklumat yang ingin

disampaikan boleh disalurkan melalui media cetak iaitu surat

khabar mahupun media elektronik iaitu televisyen, blog dan

laman web.

Gambar 16 : Contoh hebahan maklumat melalui media cetak.

Penyediaan papan iklan luar

16

Penyediaan papan iklan luar ini bertujuan memberi maklumat,

peringatan dan nombor-nombor yang boleh dihubungi jika

berlaku sebarang kecemasan, jenayah mahupun aduan.

Gambar 17: Contoh papan iklan luar

Laman web Program Bandar Selamat.

Gambar 18: Laman Web Majlis Rasmi Bandar Selamat

17

Penyediaan laman web ini akan memudahkan orang ramai

mendapatkan maklumat. Maklumat-maklumat ini boleh dicapai

dalam semua laman web Majlis Perbandaran dan Majlis

Bandaraya dan juga laman web rasmi Kementerian Perumahan

dan Kerajaan Tempatan.

Penyertaan awam dalam melaksanakan dan merancang

langkah-langkah Bandar Selamat.

Semua pihak samada PBT, PDRM, NGO, Persatuan-persatuan

penduduk mahupun orang awam perlu komited mengambil

bahagian dalam melaksanakan dan merancang langkah-langkah

Bandar Selamat ini. Penglibatan semua pihak akan mampu

menjayakan program ini.

Gambar 19: Penglibatan semua pihak dalam menjayakan

Program Bandar Selamat amat dituntut.

18

4.3.2 Meningkatkan rondaan di kawasan perumahan.

Mewujud, menggerak dan mengaktifkan jawatankuasa atau

persatuan penduduk;

Mendapatkan khidmat pengawal keselamatan swasta;

4.3.3 Agenda tetap bulanan Mesyuarat Majlis Penuh PBT.

Pelaporan status kadar jenayah dan pelaksanaan Program

Bandar Selamat

Mengemukakan cabutan minit mesyuarat penuh PBT kepada

Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan dan Jabatan

Pembangunan Bandar dan Desa.

5.0 KEBERKESANAN PROGRAM BANDAR SELAMAT

Program Bandar Selamat yang selari dengan Program Transformasi Kerajaan

(GTP) dalam mengurangkan kadar jenayah ternyata berjaya memberikan hasil yang

positif apabila Malaysia diletakkan selangkah di hadapan Amerika Syarikat bagi

Ketenteraman dan Keselamatan, dalam penilaian oleh Indeks Kedaulatan Undang-

undang 2011, World Justice Project (WJP). Menurut Laporan Tahunan GTP 2011,

Malaysia diletakkan pada kedudukan ke-12 daripada 66 negara yang diliputi di bawah

penilaian WJP dalam Ketenteraman dan Keselamatan. WJP meletakkan Malaysia di

hadapan Amerika Syarikat (kedudukan ke-13), disusuli Britain, Belgium dan

Perancis. Laporan tahunan itu menyebut WJP turut menempatkan Malaysia sebagai

paling selamat dalam kalangan 19 negara berpendapatan menengah atas.

Justeru, tidak hairanlah jumlah pelancong yang mengunjungi Malaysia

semakin meningkat saban tahun. Menurut laporan yang dikeluarkan oleh Kementerian

Pelancongan Malaysia, jumlah kedatangan pelancong asing ke Malaysia meningkat

1.2 peratus kepada 9.45 juta orang bagi tempoh Januari hingga Mei tahun 2012

berbanding 9.32 juta orang bagi tempoh yang sama pada tahun 2011. Secara tidak

19

langsung ia turut menyumbang RM21.8 bilion kepada pendapatan negara bagi tahun

2012 berbanding RM21.4 bilion pada tahun 2011.3

Selain itu, Program Bandar Selamat ini juga telah menyaksikan bukan sahaja

pertambahan Persatuan Penduduk tetapi juga pemerkasaan terhadap persatuan-

persatuan penduduk yang sudah lama wujud. Mengikut belanjawan 2013, YAB

Perdana Menteri telah mengumumkan bahawa sebanyak 4,025 Persatuan Penduduk

yang berdaftar dengan Jabatan Pendaftaran Pertubuhan (ROS) akan diberikan geran

berjumlah RM10,000 bagi menggalakkan aktiviti rondaan di kawasan kejiranan yang

dilakukan persatuan terbabit. Tujuan pemberian geran ini adalah membantu

mengurangkan jenayah dan mewujudkan bandar selamat.

Jelas sekali, keberkesanan program Bandar Selamat boleh diukur melalui

statistik kes jenayah yang semakin menurun hari demi hari. Indeks jenayah

mencatatkan penurunan yang baik saban tahun. Hal ini boleh dilihat melalui jadual di

bawah:

Jadual 1: Statistik Perbandingan Jenayah Indeks dan Jenayah (sumber dari laman web PDRM)

3 Kenyataan Menteri Pelancongan , YB Dr. Ng Yen Yen yang dikeluarkan Sinar Harian pada 9 Julai 2012.

20

6.0 KESIMPULAN

Program Bandar Selamat yang telah diperkenalkan pada tahun 2004 ini telah

menampakkan kesan yang positif terhadap usaha dan kesungguhan Kerajaan untuk

memberikan jaminan keselamatan dan kualiti hidup yang bermutu kepada penduduk

Malaysia. Dengan adanya Sistem Pemantauan Bandar Selamat (SPBS)4 yang

dijalankan oleh Polis Diraja Malaysia (PDRM) dengan kerjasama Pihak Berkuasa

Tempatan (PBT) sistem pemantauan dapat dilaksanakan dengan berkesan terutama

dalam menangani jenayah jalanan di kawasan-kawasan PBT. Namun begitu,

kesungguhan dan usaha dari Pihak Berkuasa Tempatan dan Polis Diraja Malaysia

sahaja tidak memadai jika orang awam tidak menunjukkan kerjasama dalam

menyalurkan maklumat yang berkaitan.

Kebergantungan terhadap polis juga tidak mencukupi untuk menjamin

kehidupan yang sejahtera dan selamat. Hidup bermasyarakat yang harmoni, bantu-

membantu dan saling ingat-mengingati perlu diterap dalam diri masyarakat di Bandar

khususnya. Persatuan penduduk perlu diaktifkan dengan giat sekali memandangkan

risiko kehidupan di Bandar amat besar dan pelbagai. Kejadian rompakan, pecah

rumah dan samun bersenjata dapat dikurangkan sekiranya persatuan penduduk

mengambil inisiatif sendiri dengan melakukan rondaan di kawasan penempatan

mereka.

Namun, harus diakui bahawa faktor cara hidup di Bandar mungkin menjadi

penghalang kepada kewujudan Persatuan Penduduk. Akan tetapi, jika orang ramai

serius untuk memastikan keselamatan mereka terjamin, adalah menjadi satu

kebanggaan jika mereka dapat bersama-sama mencegah jenayah walau apa jua cara

sekalipun. Program-program pendidikan kesedaran mengenai bahaya jenayah

terutamanya jenayah jalanan seperti ragut perlu diselitkan dalam aktiviti sekolah

supaya para pelajar dapat di didik atau di ajar dengan pengetahuan untuk

4 Sistem Pemantauan Bandar Selamat – SPBS merupakan satu transformasi ke atas Sistem Laporan Polis (PRS)

PDRM yang telah diintegrasikan dengan elemen penandaan lokasi kejadian jenayah di atas peta digital secara

online dengan menggunakan pelantar Sistem Maklumat Geografi (GIS) yang mempunyai koordinat. Sistem ini

telah beroperasi pada 1 Januari 2011 dan digunapakai oleh 35 PBT dan 217 balai polis hotspot sehingga 2012.

21

mengelakkan dari mendedahkan diri menjadi mangsa jenayah, teknik –teknik

mempertahankan diri dan juga cara-cara menyalurkan maklumat mengenai kes-kes

jenayah yang berlaku.

Kesimpulannya, setiap individu, para perekabentuk seperti pemaju, akitek,

akitek landskap, jururancang bandar, jurutera, pelukis pelan dan sebagainya perlu

menyedari dan mengamalkan CPTED dalam semua rekabentuk bangunan dan pelan

susunatur pembangunan. Dengan terlaksananya program Bandar Selamat ini, ianya

mampu menjadi satu strategi pencegahan jenayah yang menjamin tahap keselamatan

bukan sahaja penghuni di Bandar bahkan juga pelancong-pelancong di kawasan-

kawasan Bandar.

22

7.0 BIBLIOGRAFI

Ahmad Sanusi Hassan (2005), Reka Bentuk Bandar Di Semenanjung Malaysia: Kuala Lumpur dan Bandar di Sekitarnya. Pulau Pinang: Universiti Sains Malaysia.

Author.(2012, September 13). Indeks Jenayah Menurun. Utusan Melayu. Diperoleh pada November 10, 2012 daripada. http://utusan.com.my/utusan/Jenayah/20120913/je_05/Indeks-jenayah menurun#ixzz2Coz17lYP

Author. (2012, April 3). Negara Paling Selamat. Diperoleh pada November 15, 2012 daripada. http://www.hmetro.com.my/articles/Negarapalingselamat/Article/

Author. (2010, Disember 18) Program Bandar Selamat Diperluas. Diperoleh pada November 20, 2012 daripada. http://www.bharian.com.my/bharian/articles/ProgramBandarSelamatdiperluas/Article

Jamaludin Mustaffa. (2007). Aspek Keselamatan Awam dalam Pembentukan Bandar Selamat di Malaysia. Ph.D Dissertation. Universiti Sains Malaysia.

Siapakah Pihak Berkuasa Tempatan Anda. [Brochure].(n.d).Kuala Lumpur: Jabatan Perancangan Bandar dan Desa

Unit Komunikasi Korporat Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan (2010, Julai 26). Panduan Bandar Selamat. Utusan Malaysia. Diperoleh pada November 10, 2012 daripada. http://www.utusan.com.my/utusan/info.asp?y=2010&dt=0726&pub=Utusan_Malaysia&sec=Rencana&pg=re_01.htm#ixzz2CoyS3s5l

Unit Khas NKRA Bandar Selamat. (n.d). Bandar Selamat (Pamphlet). Kuala Lumpur: Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia.

Urusetia Program Bandar Selamat. 2004. Program Bandar Selamat: Ilustrasi 23 Langkah Pencegahan Jenayah Yang Perlu Dilaksanakan Pihak Berkuasa Tempatan. Kuala Lumpur: Jabatan Perancangan Bandar dan Desa Semenanjung Malaysia

23