TAJUK :

KAJI SELIDIK MENGENAI PENYEDIAAN KEMUDAHAN DAN PERKHIDMATAN BAGI JEMAAH HAJI SEBELUM DAN SEMASA MENGERJAKAN HAJI DI TANAH SUCI YANG DISEDIAKAN OLEH LEMBAGA URUSAN DAN TABUNG HAJI

Disediakan oleh s

Ibrahim bin Haji Ismail

Noorhafizan Mohd. Noor

Abdul Razak bin Othman

Suhaina Abu Talib

Roziana Othman

Lina Muhammad

84739534

84817170

84494202

84837288

84887832

34272340

DIPLOMA IN BUSINESS STUDIES,

KAJIAN PERNIAGAAN DAN PENGURUSAN,

INSTITUT TEKNOLOGI MARA,

SHAH ALAM SELANGOR.'

Tarikh Penyerahan s 19hb Qktober, 1987

Tempat : Institut Teknologi Mara,

Shah Alam,

Sol angor Darul Ehsan.

ISI KANDUNGAN

Mukasurafc

SEKAPUR SIRIH < i '>

PENGHARGAAN <ii>

A. PENGENALAN 1

1= Sejarah Ringkas - 1

a) Perkembangan Pengurusan Urusan Haji 3 di-Malaysia pada abad ke 20

b) Pendaftaran pertama bagi orang-orang 3 yang datang ke Tanah Suci.

c) Pengerjaan haji sebagai percubaan dalam 3 perniagaan»

d) Ujudnya kesedaran politik. 4

e) Penubuhan pengurusan dan kumpulan wang 5 19S9,

2. Sejarah Penubuhan Tabung Haji„ 7

3. Objektif Koperat. 8

4= Matlamat Penubuhan Tabung Haji, 9

5. Operasi Lembaga Urusan dan Tabung Haji. 10

a) Pengenalan. 10

b.) Institusi Tabungan. 11

c) Jabatan haji : 13

(i) Perkhidmatan Untuk Jemaah Haji 13

(ii) Pendaftaran Bakal-b.akal Haji 13

(i i i !> Pengeluaran paspot dan Visa 13

Civ) Pemeriksaan Kesihatan dan Suntikan 14

<v) Kursus Bimbingan Haji 14

Cvi!> Pengangkutan 15

- Laut

- Udara

COPYRIGHT © UiTM

(vii) Penerbangan Berjadual.

d) Perkhidmatan di Tanah Suei.

e) Jabatan Kewangan dan Pelaburan.

i) Aktiviti Kewangan dan Pelaburan

ii) Aktiviti Simpanan dan Pengeluaran

Wang Ahli

Penyata Masai ah

a) Pengarah Ekonomi

b) Kerjasama Antara Dua Pihak

Objektif Kaji Selidik

Hipotesi s

Skop Dari Pembatasan

a) Masa

b) Ketepatan

c) Kos

Definasi istilah.

Andaian

a) Keadaan Ekonomi

b) Rasa Tidak Puashati

c) Kekurangan kakitangan

Kajian bahan Terdahulu

Kaedah kaji selidik.

a) Kerja-kerja Penyelenggaraan Pejabat

b) Pengumpulan Data Sekunder

i) Bahan Perpustakaan

ii) Bahan-bahan dari LUTH

c) Pengumpulan Data Utama

i) Temubual COPYRIGHT © UiTM

d) Persampelan

e) Pemerosesan Data

f) Analisa dan Interpretasi Data

g) Penulisan lapuran

14. lapuran Mengenai Ujian Perintis

PENGUMPULAN DAN PENQANALISAAN DATA

1» Kursus Haji

a) Masa

b) Masai ah

2. Si stem Muasasah

a) Keberkesanan Media

b) Sambutan Terhadap Si stem

i) Tempat Penginapan

i i ) Makanan

iii) Kenderaan

iv> Tandas

v) Petugas Haji

3. Urusan Melapur Diri

4. Urusan Dal am Penerbangan

a) Layanan anak-anak kapal

b) Makanan

5. Urusan Haji Di Arab Suadi

a) Urusan Ketibaan

b> Perkhidmatan Pengangkutan

c) Perkhidmatan Petugas Haji

d) Layanan Petugas Haji

e) Sambutan Petuqas Haji

COPYRIGHT © UiTM

f) Layanan Ke atas Aduan 55

g> Kematian 57

i) Urusan Pengkebumian

h) Tempat Tinggal 5S

i') Rawatan Kesihatan 61

j) Pengurusan Pengebumian 01 eh Maktab Massasah 63

k\> Kesulitan Dalam Mendapatkan Rawatan 64

1) Kekerapan Pegawai Perubatan liembuat Rondaan 68

70 Kebajikan

n°) Perkhidmatan Perubatan Dari Kawasan 74 Ke Kawasan

Operasi Balik Di Malaysia 75

a) Kesulitan Pemeriksaan Kastam 76

Pendapat Orang Ramai Mengenai Kadar 77

Bayaran LUTH

Sebab-sebab Perkhidmatan LUTH masih 73

digunakan»

Pengaruh Ekonomi Terhadap Kadar Lembaga 80

LUTH

Kesulitan Bahasa Di Tanah Suci 82

Demografik Responden 84

a) Umur 85

b.) Jantina 88

c) Pekerjaan 91

d) Pendapatan 94

COPYRIGHT © UiTM

C. PEMBUKTIAN HIPOTESIS

D. KESIMPULAN

1. Sikap Jemaah Haji

2. Sikap LUTH

E. CADAN8AN

1» Cadangan Kepada LUTH

2. Cadangan Kepada Jemaah

RUJUKAN

NOTA AKHIR

LAMPIRAN A

LAMPIRAN B

LAMPIRAN C

LAMPIRAN D

LAMPIRAN E

LAMPIRAN F

LAMPIRAN G

LAMPIRAN H

LAMPIRAN I

LAMPIRAN J

LAMPIRAN K

LAMPIRAN L

LAMPIRAN M

COPYRIGHT © UiTM

SEKAPUR SIREH

Pada 4 hb April 1987, perjumpaan kumpulan pertama kali telah

diadakan untuk memilih tajuk yang sesu'ai bagi tu.juan projek

'Business Research'.

Kami telah bersepakat untuk meninjau dengan lebih dalam lagi

tentang LUTH kerana perkhidmatannya meluas kepada orang ramai

dan operasinya secara menopoli.

Setelah menimbangkan kebaikan dan keburukan mengenai tajuk

ini, kami akhirnya bersetuju menjadikannya sebagai tumpuan

pengkajian kami.

Kami rasa dalam menjalankan projek ini kami dapat menambahkan

pengalaman dan pengetahuan yang tidak boleh didapati dalam

kuliah atau kelas perbincangan, yang mana pengalaman yang akan

kami perolehi adalah amat berguna di dalam menghadapi masa akan

datang iaitu setelah tamat pengajian kami di I.T.M. nanti.

(i)

COPYRIGHT © UiTM

PEJ\B4AKGAAN

Didalam menjayakan projek in i kami mengucapkan s e t i n g g i - t i n g g i

penghargaan kepada Fuan Noraini I smai l , Pensyarah da r i Kajian

Perniagaan dan Pengurusan, d i a t a s galakan, bimbingan, na s iha t

dan k r i t i k yang membina s e r t a panduan yang t e l a h d i b e r i untuk

melengkapkan lapuran i n i .

Di samping i t u p kami juga i ng in mengucapkan r ibuan t e r i m a kasih

kepada i n d i v i d u - i n d i v i d u yang t e r c a t i t di bawah i n i kerana

t e l a h memberikan kerjasama yang sanga t - sanga t kami per lukan

bagi menjayakan projek i n i .

1. Haji Asnan Darwis, Penolcng Pengarah Bahagian F"engendal ian dan Kebajikan jemaah Haji,, Lembaga Urusan dan Tabung H a j i .

Ustaz l"lohd kamal b in Hj . Muhammad Penolcng Pengarah Penye l id ikan dan La t ihan , Lembaga Urusan dan Tabung H a j i .

Hj. Qiarif Ismai1, Ketua Unit bekalan dan Legistik, Lembaga Urusan dan Tabung haji.

4. Cik Hal i lah Haron, Pensyarah Kajian Sa in s Matematik dan Komputer I .T.M., Shah Alam.

Akhir s e k a l i t i d a k ke t ingga lan juga ucapan t e r ima kas ih kami

d i tu jukan kepada responden-responden yang t e l a h t u r u t memberi

kerjasama mereka dalam menjawab soal s e l i d i k yang t e l a h

d i b e r i k a n .

l i i )

COPYRIGHT © UiTM

« o n a o t* «a 0 a o< SfS

if!

It 's

.J? '.

i I . •J

• • • *

• •g

1 1

COPYRIGHT © UiTM

A. PENGENALAN

1. Se jar art Ringkas Pengurusan Haji di Malaysia

Menurut sumber dari China, Islam mula memasuki Tanah Melayu

pada abad ke 7. Fakta ini telah diperkuatkan lagi oleh Al~-

Mas'uud yang datang ke daerah ini pada 91&, di mana beliau

mendapati tidak kurang daripada 10,000 oranq Arab yang asalnya 1

daripada Oman, E-iasrah dan Baghdad berada di Tanah Melayu.

Pada abad ke 13 dan awal abad ke 14, Islam telah mula tersebar

di Asia Tenggara. Haji adalah merupakan Rukun Islam yang

kelima dan telah mula hendak di tunaikan pada raasa ini»

Namun begitu tiada rekod mengenai siapakah dan bila jemaah

pertama daripada rantau ini yang pergi menunaikan Haji" di

Mekah.

Pada abad ke 15, Sultan Alauddin Riaayat Shah (1477 -1488)

anak kepada Sultan Mansur Shah (1456 ~ 1477.) telah memutuskan

untuk menunaikan haji demi untuk mencapai hajat ayahanda

baginda, yang mana tidak dapat menunaikan haji at as sebab

kesihatan, Kisah ini telah disahkan oleh ahli-ahli sejarah

Maiaysia»

1

COPYRIGHT © UiTM

Pada abad ke 19, menurut rekod yang ada, terdapat juga

beberapa oranq yang telah pergi ke Mekah untuk menunaikan

haji, mereka adalah seperti berikut s

Nama Tahun Masa yang di ambi1 dar i Tanah Mel ayu ke Jeddah»

Syed Muhammad bin Zainal Abidin Al-Idris

Trengganu 1815 Tidak diketahui

Munshi Abdullah bin Abdul Kadir 1854 88 - 89 hari

Mohamad Yusof bin Abdullah

KeIantan ' 1856 3 bulan pada kebiasaan tetapi kerana. kerosakan kapal, masa yang di ambi 1 ialah 6 bulan

Wan Hussain bin Mohd Nasir bin Mohd Taib Al-Mas?uud Al~Banjari

Kelantan 1892 la pulang ke Tanah Melayu pada 1896.

(Sumber :Kertas Kerja yang dibentangkan oleh Haji Ahmad bin Haji Yeop Abdul hamid, Timbalan Pengarah Besar, Haji, "Lembaga Tabuing dan Pengurusan Jemaah Haji Malaysia. " ')y. z

COPYRIGHT © UiTM

a) Perkembagan Pengurusan Urusan Haji di Malaysia pada abad ke 20

Pada awal abad ini, polisi yang dijalankan oleh pihak

pentadbiran Tabung Haji dengan terang dan nyata

menunjukkan bahawa ianya adalah terikat dengan pentadbiran

penjajahan Kerajaan British yang kemudiannya dijalankan juga

di India dan di Selat penempatan.

Pada 1882, seorang doktor India Muslim telah dilantik oleh

wakil Konsul di Jeddah untuk menjaga kesihatan orang-orang

yang berada dibawah Jajahan British yang datang melawat ke

Tanah Suci.

b„ Pendaftaran pertama bagi orang-orang yang datang melawat

ke Tanah Suci.

Pada 1924 Encik Abdul Majid bin Zainuddin telah dilantik untuk

menguruskan pendaftaran bagi bakal-bakal haji sebaik sahaja 3

mereka sampai ke Jeddah.

c. Pengerjaan haji sebagai percubaan dalam perniagaan.

Pada waktu ini pengerjaan haji telah dianggap sebagai satu

percubaan perniagaan di Pelabuhan-pelabuhan . di Selat„

Peraturan juga telah diperkenalkan dibawah Ordinan

Saudagar Perkapalan 1982 untuk mengatur kapal bagi bakal-bakal

haji dan laluan sementara oleh kapal-kapal. Kapal Kargo (Blue

Funnel Line) telah digunakan dan bakal-bakal haji telah diberi

layanan yang buruk seperti ;

- jadual perjalanan kapal yang tidak memuaskan

dan tidak tersusun.

3 COPYRIGHT © UiTM

- keadaan dek kapal yang tidak memuaskan,

- kekurangan udara yang mencukukpi dalam kapal

- makanan yang disediakan adalah tidak memuaskan, dan

~ ketidakcekapan dalam memperuntukan tempat-tempat

dalam kapal untuk bakal-bakal haji clari negara yang

ber1ainan.

Ujudnya kesediiran politik.

Selepas perang dunia ke' 2, dengan ujudnya kesedaran

politik di kalangan orang-orang Melayu, beberapa perubahan

telah dilakukan contohnya pada tahun 1949 sebuah

jawatankuasa penasihat bagi lembaga haji telah ditubuhkan

pada taraf bersekutu.

- Per aturan Jemaah Haji 1926

- Peraturan Perkapalan bagi Jemaah Haji 1929

- Peraturan bagi Jemaah Haji' dan Perkapalan 1929

- Peraturan Tiket bagi Jemaah Haji 1937

- Jawatan Kuasa Penasihat Haji 1949 - 1969.

Sebuah jawatankuasa telah ditubuhkan untuk menyusun

kembali pertadbiran di dalam menyelenggarakan bakal-bakal

haji, di antaranya s

- menetapkan jadual perjalanan kapal.

- menghantar pengutusan perubatan

- melantik pegawai kebajikan

- melantik guru-guru agama untuk memberi tunjuk ajar

dan. penerangan kepada bakal-bakal haji semasa dalam

u COPYRIGHT © UiTM

perjalanan, dan

- memperbaiki mutu makanan yang disediakan dalam

perjalanan.

(Sumber : Kertas Kerja yang dibentangkan oleh Haji Ahmad bin Haji Yeop Abdul Hamid, Timbalan Pengaral-f Besar Haji, "Lembaga Tabung dan Pengurusan Jemaah Haji Malaysia," (23 June 1986) m. s. 5)

Walau bagaimanapun pada mulanya jawatankuasa ini tidak bc?rjaya

untuk menyelesaikan masalah tambang yang sesuai bagi perjalanan

ke Tanah Suci kerana ianya ditetapkan oleh saudagar perkapalan.

Dalam tahun 1951, masalah ini dapat diatasi apabila penggunaan

kapal-kapal tempahan. Pada masa yang sama juga pentadbiran

bakal-bakal haji seperti pendaftaran, persediaan, penyediaan

paspot dan penempatan bakal-bakal haji adalah di bawah

tanggungjawab kerajaan negeri melalui pejabat daerah.

e. Penubuhan pengurusan bagi bakal-bakal ' haji dan

perbadanan kumpulan wang 1969

Pada tahun 1951, dibawah Akta Ordinan 1951 sebuah

Jabatan perhubungan bagi bakal-bakal haji telah ditubuhkan

di Pulau Pinang. ia adalah di bawah Pengawalan Pen:: i arahan

ke Tanah Suci. Jabatan ini telah mengambil alih operasi

pentadbiran bagi bakal-bakal haji.

5

COPYRIGHT © UiTM

Pelancaran kedua perbadanan ini tidak mencapai yang

cemerlang yang mana pada tahun 1S69, kedua-dua akta ini

telah d i s a t u k a n k e pada A k t a Pengurusan B a k a 1 - B a k a 1 l-l a. j i

dan Perbadanan Kumpulan Wang 1969 dan ia telah di

tubuhkan dengan rasminya.4

6

COPYRIGHT © UiTM

2» Sejarah Penubuhan Tabung Haji .

Sebelum tahun 1963 orang-orang Melayu (Islam) menabung dan

berjimat-cermat dalam berbagai kaedah tradisional bagi tujuan

membiayai perbelanjaan ke Tanah Suei untuk menunaikan Ibadah

Haji. Mereka berkebun dan menternak deng'an harapan segala

ternakan dan hasil daripada kebun»kebun mereka itu nanti dapat

dijual dan wangnya digunakan untuk menunaikan fardhu haji,

Mereka menyimpan wang dengan berbagai cara yang halal dengan

usaha mereka sendiri» Mereka kemudian akan menghadapi masalah

seperti kebun dan ternakan yang tidak rapi pengendaliannya dan

ketiadaan wang simpanan setelah pulang dari menqerjakan haji bagi

menyambung kehidupan harian mereka.

Dalam tahun 1959, Ungku Aziz iaitu seorang ahli ekonomi, dari

Universiti Malaya dan kini seorang professor di Raja telah

mengemukakan kepada kerajaan sebuah kertas kerja yang bertajuk 5

"Rancangan Membaiki Ekonomi Bakal-Bakal Haji."

Melalui kertas kerja ini beliau mencadangkan supaya kerajaan

menubuhkan suatu institiusi kewangan yang dapat raembantu

menyel esai kan masalah kewangan bakal-baksd haji. Cadangan

tersebut disusuli dengan penubuhan Perbadanan Wang Simpanan

Efakal-Baikal Haji yang beribu pejabat di Kuala Lumpur.

7

COPYRIGHT © UiTM

Pada t ahun 19£2, konsep or gani sasi dan akt i vi t i per badanan i t u

telah dikemukakan kepada Mufti Besar Mesir, Sheikh Mahmud Al~

Shaltut yang juga Rektor Universiti Al-Azhar pada ketika itu.

Beliau telah mengesahkan bahawa usul--usul yang dikemukakan 6

di dalam kertas kerja Ungku t\ziz tidak bercanggah dengan Islam»

Pada bulan Ogos .1.962, Perbadanan Wang Simpanan Bakal-fiakal Haji

telah diwartakan pada bulan November tahun yang sama dan

perbadanan tersebut dilancarkan dengan rasminya pada bulan 7

September 1963. Enam tahun kemudian, iaitu paida tahun 1969,

Perbadanan Wang Simpanan Bakal-Bakal Haji yang beribu pejabat di

Kuala Lumpur telah digabungkan dengan Pejabat Urusan Haji di

Pulau Pinang yang telah beroperasi sejak 1951= Dengan ini

lahirlah Lembaga Urusan Dan Tabung Haji yang ditubuhkan di bawah

Undang-undang Malaysia Akta 8 Lembaga Urusan Dan Tabung Haji

tahun 1969 dan Akta 168 Lembaga Urusan Dan Tabung Haji Cpindaan)

1973.

3- Objektif Korporat

Memberi perkhidmatan yang terbaik dan memuaskan kepada bakal-

bakal haji Malaysia yang berhubungan dengan pengerjaan haji.

Member! pulangan pelaburan yang maksima kepada penyimpan di at as

simpanan mereka.

Untuk mencapai objektif diatas, Lembaga Urusan dan Tabung Haji

telah menyusun berbagai struktur agar mendapat secukupnya

"flexibility" untuk memastikan kscekapan di dalam menjalankan

f u n g s i ••- f u n g s i. n y a.

8

COPYRIGHT © UiTM

4. Matlamat Penubuhan Tabung Haji

Lembaga Urusan dan Tabung Haji atau lebih dikenali dengan nama

Tabung Haji telah ditubuhkan dengan tujuan untuk mencapai

matlamat seperti dibawah s~

Untuk membolehkan kaum Musiimin menyimpan per 1ahan-1ahan dari

untuk mehyara perbelanjaan mereka semasa mengerjakan haji

ataupun untuk Iain-lain perbelanjaan y£-mg ber f aedah kepada

mereka.

Untuk membolehkan umat Islam melalui simpanan mereka, sama--sama

bergiat di dalam pelabuhan di bidang industri, perladangan dan

jug a di bidang harta-harta tetap menurut pr i nsi p-~pr insi p Islam.

Untuk memberikan per 1indungan, pengawalan dan kebajikan kepada

orang-orang Islam yang menunaikan fardhu haji melalui beberapa

kemudahan dan perkhidmatan Tabung Haji.

9 COPYRIGHT © UiTM

b. Operasi Lembaga Urusan Dan Tabung Haji.

a) Pengenalan

Sewaktu Lembaga Urusan dan Tabung Haji ditubuhkan

buat pertama kalinya pada tahun 1963, ia mempunyai 1,281

penyimpan deposit dengan penyimpan kira-kira M$46,610„0'3„

Sejak beberapa tahun yang lalu, bilangan penyimpan dan

sumbangan mereka telah meningkat dengan pesatnya sehingga

pada bulan Mei 1986, ia mempunyai $921,998.00 penyimpanan 8

dengan simpanan terkumpul sebanyak M$l,684 juta.

Satu daripada peranan utama Lembaga Urusan dan Tabung Haji

ialah monopoli ini didapati di dalam Akta Lembaga Urusan

dan Tabung Haji. Dari sudut perdagangan, ' kedudukan

menopoli ini menjamin kemasukan tabungan Jemaah Haji

setiap tahun.

Sepanjang beberapa tahun, Lembaga Urusan dan Tabung Haji

telah diterima sebagai sebuah institusi kewangan yang

menjalankan aktiviti kev/angannya berdasarkan prinsip-

prinsip syariah. Ia merupakan sebagai kunci keteguhan

yang berjaya menarik ramai lagi penyimpan-penyimpan»

Lembaga Urusan dan Tabung Haji menggalakan mereka

menyimpan bukan hanya untuk tujuan menunaikan farclhu haji

malahan juga untuk keperluan-keperluan lain.

10

COPYRIGHT © UiTM

Walaupun dengan ber tambahnya 'jumlah penyimpan-penyi mpan

dan simpanan, namun Lembaga Urusan dan Tabung Haji tetap

peka terhadap persaingan dalam pasaran simpanan deposit.

Oleh itu, Lembaga Urusan dan Tabung Haji akan meneruskan

dan mempertingkatkan strategi-strateginya untuk menarik

lebih ramai penyimpan agar meneruskan urusan mereka dengan

Lembaga Urusan dan Tabung Haji sebuah institusi tabungan

yang bersih dari riba dalam jangkamasa yang panjang.

b) Institusi Tabungan

Dalam melaksanakan fungsinya sebagai Institusi Tabungan„

Lembaga Urusan dan Tabung Haji menggunakan prinsip

"Wadiah" iaitu Wadiah al wakalah Al Mutlaqah di mcina

penyimpan-penyimpan memberi kebesaran kepada Tabung Haji

untuk menguruskan simpanan mereka bagi tujuan pelaburan.

Keuntungan yang diterima daripada pelaburan akan diagihkan

kepada penyimpan-penyimpan dalam bentuk bonus» Ini

dilakukan selepas Tabung Haji telah menentukan keuntungan

bersih untuk tahun tersebut selepas pembayaran sakat.

Fungsi utama LUTH ialah sebagai institusi yang menguruskan

jemaah haji. la juga berfungsi sebagai institusi kewangan

atau tabungan. Tabung Haji mempunyai imej sebagai

institusi tabungan yang selamat dan mempunyai rekod yang

b a i k.

11

COPYRIGHT © UiTM

Untuk mengukuhkan lagi imej tersebut, kerajaan Malaysia

manlieri jaminan kepada setiap ringgit yang di simpan oleh

penyimpan-penyimpan. Ini memberikan keyakinan kepada

penyimpan-penyimpan bahwa simpanan mereka berada di dalam

keadaan selamat.

Adalah menjadi hasrat Tabung Haji untuk memudahkan aturan

simpanan dan menambahkan lagi cawangan-cawangan ke seluruh

negara untuk menjamin kemudahan penyimpan.

Begitu juga dengan pengeluaran simpanan, Tabung Haji akan

cuba untuk memudahkan lagi cara pengeluaran agar setanding

dengan institusi kewangan yang lain.

Tabung Haji sedia maklum bahwa didalam persaingan pasaran,-

kecekapan dan perkhidmatan yang cepat kepada penyimpan-

penyimpan memainkan peranan yang penting untuk menarik

lebih ramai lagi penyimpan-penyimpan.

12

COPYRIGHT © UiTM

c) Jabatan Haji

i) Perkhidmatan untuk jemaah haji

Perkhidmatan yang diberikan oleh Tabung Haji adalah

menyeluruh dan diiktirafkan sebagai yang tetbaik di

dunia„ Sebelum seseorang jemaah haji itu bertolak ke

Tanah Suci, Tabung Haji membantu mereka menyediakan

segala keperluan dan persediaan untuk menunaikan

ibadah haji. Tidak ada satupun aspek perkhidnBtan dan

kebajikan yang tidak diusahakan oleh Tabung Haji untuk

diberikan kepada setiap jemaah haji dengan sebaik-

baiknya. Perkhidmatan-perkhidmatan yang diberikan

ialah :

ii) Pendaftaran bakal-bakal haji

Bakal-bakal haji boleh mendaftar di mana-mana pejabat

cawangan Lembaga Urusan dan Tabung Haji.

iii) Pengeluaran paspot dan visa haji

Paspot haji dikeluarkan untuk rakyat Malaysia dan

residen kekal sahaja. Visa haji diuruskan oleh

Lembaga Urusan dan Tabung Haji bagi pihak bakal-bakal

haji dan dikeluarkan oleh Kedutaan Arab Saudi di. Kuala

Lumpur.

13

COPYRIGHT © UiTM

i v) Pemeriksaan kesi hat an dan sunt i kan

Pemer i ksaan kesihatan termasuk X-Ray dad a dan sunt ik. an

kolera diberi di hospital tempatan dan pusat

kesihatan. Jika perlu, mereka diberi rawatan dan

dimasukkan ke wad sebelum "enjit kesihatan" untuk

mennnaikan ibadah haji di kel uar ke n .

v) Kursus bimbingan haji

Kursus bimbingan haji diberikan kepada bakal-bakal

haji di peringkat negeri dan daerah setiap kumpulan

yang mengandungi 100 - 200 orang bakal-bakal haji

diberi keterangan mengenai ibadah haji selama 2 jam

dalam sehari, selama 2 hari» ,..

Hari ' pertama : bimbingan mengenai ibadah haji

dan umrah serta soalan dan jawapan»

Hari kedua : Ceramah mengenai pentadbiran haji

dan kesihatan dan pengedaran risalah dan poster

kepada bakal-bakal haji semasa kursus

Sebulan sebelum perjalan bakal-bakal haji, suratkhabar,

televisyen dan stesyen-stesyen radio juga menerbit dan

menyiarkan artikel atau program mengenai ibadah haji,

yan g d i t u1i s dan d i t er bit k an o1 eh p eg awa i-peg awa i

L.ert - .u* Urusan dan Tabung Haji .

u COPYRIGHT © UiTM

vi) Pengangkutan

Urusan pengangkutan bakal-bakal haji adalah seperti

berikut :~

- Melalui 1aut — sekiranya permintaan yang

dibuat melebihi 3000 orang bakal-bakal haji

Cmemad&i untuk sekurang-kurangnya 2 perjalanan), 9

pengangkutan air boleh diuruskan.

Melalui udara — i) penerbangan khas sebanyak

E,Q hingga 70 penerbangan dengan DC 10 (muatan 380

orang) atau B0EN6 747 (muatan SOOorang) diurus oleh

Lembaga Urusan dan Tabung Haji tiap-tiap musim

haji .

i'.' Penerbangan berjadual. Bakal-bakal haji juga

boleh menggunakan penerbangan berjadual MAS

sekiranya penerbangan khas tidak mencukupi.

15

COPYRIGHT © UiTM