EDU 3108

ASAS KEPEMIMPINAN dan PERKEBANGAN PROFESIONAL GURU

TAJUK 7 (6 jam)

Struktur Organisasi Pendidikan

DR. MADZNIYAH BT. MD. JAAFAR

Jabatan R& I/ Ilmu Pendidikan

IPG Kampus Sultan Abdul Halim

2

STRUKTUR ORGANISASI KEMENTERIAN PELAJARAN

MALAYSIA (Maklumat terkini sila rujuk laman

web KPM: www.moe.gov.my)

3

Pengenalan kepada struktur dan organisasi

Definisi struktur

• Satu bentuk susunan secara berlapis dan setiap

lapisan mempunyai hirarki tertentu.

• Susunan itu menjelaskan “ranking” jawatan, fungsi,

bidang tugas dan tanggungjawab.

• Semakin tinggi susunan itu, semakin tinggi jawatan

yang disandang, semakin banyak fungsinya, semakin

besar bidang tugas dan tanggungjawab yang perlu

dilakukan.

4

Definisi organisasi

• Satu kumpulan individu yang telah setuju bekerjasama untuk satu-satu tujuan yang tertentu.

• Jentera yang menggembleng kerja dan tenaga manusia untuk mencapai sesuatu matlamat.

• Mempunyai 5 unsur seperti :

• 1. dasar yang tegas,

• 2. tujuan yang jelas,

• 3. adanya kepimpinan wakilan,

• 4. anggota yang konkrit serta

• 5. usaha yang positif dan kreatif.

5

Model organisasi dan struktur.

Kementerian Pelajaran Malaysia ;

satu organisasi formal

terbentuk dari unit-unit sosial yang kompleks

mengandungi peraturan, peranan, dan matlamat, yang berasaskan kepada pola-pola kewibawaan.

• Setiap unit yang terdapat di dalam gabungan yang kompleks itu adalah penting; ia memberi makna ke arah memahami Kementerian Pelajaran Malaysia sebagai satu organisasi.

• Perhubungan di antara unsur atau unit di dalamnya ialah strukturnya.

Misalnya perhubungan di antara Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia dengan Pengarah Bahagian atau di antara Pengetua dengan guru-gurunya.

6

Model Organisasi dan Struktur.

8

7

6

5

2

3

4

1

Petunjuk

1-8 : unit-unit yang terdapat di

dalam Kementerian Pelajaran

Malaysia

Rajah 1 : Model Struktur dan Organisasi Kementerian Pelajaran Malaysia.

7

Rasional Struktur dan Organisasi

• Berdasarkan Rajah 1.

• mencapai matlamat-matlamat yang khusus.

• setiap individu atau unit dapat memainkan peranan

masing-masing secara berkesan.

• matlamatnya menolong dan memajukan pertumbuhan dan

perkembangan seseorang individu dari semua aspek, iaitu

jasmani, akal, emosi, sosial dan moral.

• maka individu yang terdapat di dalam organisasi akan

menjalankan tugas masing-masing demi kepentingan

masyarakat dan negara.

8

Falsafah Pendidikan Kebangsaan, misi dan objektif

Kementerian Pelajaran Malaysia.

• Proses pendidikan menggalakkan;

perkembangan diri individu dan orentasi terhadap masyarakat dan negara.

menjadi warganegara yang berguna, patriotik dan bertanggungjawab.

• Paksinya Falsafah Pendidikan Kebangsaan.

• Bertindak mengikut misi dan objektif yang telah ditetapkan.

9

Falsafah Pendidikan Kebangsaan.

• Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha berterusan ke

arah memperkembangkan lagi potensi individu secara

menyeluruh dan bersepadu untuk mewujudkan insan yang

seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani , emosi dan

jasmani berdasarkankepercayaan dan kepatuhan kepada Tuhan.

Usaha ini adalah bagi melahirkan rakyat Malaysia yang

berilmu, bertanggungjawab dan berkeupayaan mencapai

kesejahteraan diri serta memberi sumbangan terhadap

keharmonian dan kemakmuran masyarakat dan negara.

10

Misi Kementerian Pelajaran Malaysia.

• Membangunkan sistem pendidikan yang berkualiti

bertaraf dunia bagi memperkembangkan potensi

individu sepenuhnya dan memenuhi aspirasi negara

Malaysia.

11

Objektif Kementerian Pelajaran Malaysia

• Melahirkan bangsa Malaysia yang taat setia dan bersatu

padu. Melahirkan insan yang beriman, berakhlak mulia,

berilmu, berketrampilan dan sejahtera. Menyediakan sumber

tenaga manusia untuk keperluan kemajuan negara. Memberi

peluang-peluang pendidikan kepada semua warganegara.

12

Carta organisasi Kementerian Pelajaran

Malaysia.

• Perlembagaan Persekutuan telah menentukan bahawa

pendidikan adalah tanggungjawab kerajaan persekutuan.

• Di negara kita, sistem pentadbiran pendidikan diawasi

sepenuhnya oleh Kementerian Pendidikan.

• Ketua Kementerian Pelajaran ialah Menteri Pelajaran.

ahli kabinet dan bertanggungjawab kepada Parlimen.

memastikan dasar pendidikan serta pentadbiran ke seluruh

sistem pendidikan itu berjalan dengan berkesan.

13

CARTA ORGANISASI JABATAN PELAJARAN NEGERI

Pengarah

Pelajaran Negeri

Tim. Pengarah

Pelajaran Negeri

1,2 3,4

5,6

7,8

9,

Sekolah

Pengetua / Guru Besar

Petunjuk :

1. SPA

2. SPS

3. SPIM

4. SPPK

5. SPP

6. SPS/PKhas

7. SJK

8. SKPP(2P)

9. Unit ICT

10. Pegawai Pelajaran

Daerah (11 )

14

CARTA ORGANISASI PEJABAT PELAJARAN DAERAH

Pegawai

Pelajaran

Daerah

Sektor

Pengurusan

Sekolah

Sektor

Pengurusan

Akademik

Sektor

Pengurusan

Pembangunan

Kemanusiaan

dan Khidmat

Sokongan

Sekolah

Pengetua / Guru Besar

Sektor

Pengurusan

Perkhidmatan

Pendidikan

15

CARTA ORGANISASI SEKOLAH

Pengetua/Guru Besar

Lembaga

Pengelola

Sekolah

PIBG

Lembaga Tatatertib

Guru-guru Penolong Kanan

Penyelia Petang

Guru

Ketua Bidang

Guru

Guru

Kakitangan sokongan

Kakitangan sokongan

Guru

16

JABATAN-JABATAN UTAMA DI BAWAH

KETUA PENGARAH PELAJARAN MALAYSIA

17

JABATAN SEKOLAH

KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA

18

CARTA ORGANISASI JABATAN PENDIDIKAN SEKOLAH

Timbalan Ketua Pengarah Jabatan Pendidikan Sekolah

Pengarah Bahagian Sekolah

Pengarah Bahagian

Pendidikan Guru

Pengarah Pusat

Perkembangan Kurikulum

Pengarah Bahagian Buku Teks

Pengarah Bahagian

Sukan

19

FUNGSI JABATAN PENDIDIKAN SEKOLAH

Tim. Ketua Pengarah Malaysia Jabatan Pendidikan Sekolah

1. Bahagian Sekolah (BS) melaksanakan dasar pendidikan melalui perancangan, penggubalan, penyelarasan, pemantauan pelbagai program persekolahan dan pengurusan persekolahan, guru dan pelajar.

2. Pusat Perkembangan Kurikulum (PPK) bertanggungjawab menggubal kurikulum kebangsaan peringkat prasekolah, sekolah rendah dan menengah. Usaha ini adalah bagi mencapai tahap kurikulum yang relevan kepada keperluan negara, koheren dan berkualiti secara berterusan, berteraskan Falsafah Pendidikan Negara.

3. Bahagian Pendidikan Guru (BPG) merupakan bahagian yang bertanggungjawab untuk mengendalikan Program dan Kursus Pendidikan Perguruan Perkhidmatan dan Dalam Perkhidmatan.

4. Bahagian Buku Teks bertanggungjawab menguruskan pemerakuan buku teks, menetapkan harga dan mengawal mutu fizikal buku teks, melaksanakan Skim Pinjaman Buku Teks (SPBT) bagi semua Sekolah Rendah, Sekolah Menengah dan Sekolah Menengah Agama Rakyat, memastikan murid di luar SPBT mendapat bekalan, mengawal penggunaan buku teks di sekolah bantuan kerajaan dan menyemak semula buku teks.

5. Bahagian Sukan berperanan melaksanakan pengurusan Sukan Untuk Semua, Sukan Untuk Kecemerlangan Dan Sukan Untuk Integrasi Nasional di sekolah-sekolah.

20

JABATAN

PENDIDIKAN TEKNIKAL

21

CARTA ORGANISASI JABATAN PENDIDIKAN TEKNIKAL

Tim. Ketua Pengarah Jabatan Pendidikan Teknikal

Pengarah Bahagian

Pengurusan Teknikal dan Vokasional

Pengarah Bahagian Kurikulum Teknikal & Vokasional

Pengarah Bahagian

Pengurusan Politeknik

Pengarah Bahagian

Perancangan & Penyelidikan Teknikal & Vokasional

Pengarah Bahagian Latihan & Kemajuan

Staf

Pengarah Bahagian

Kolej Komuniti

22

FUNGSI JABATAN PENDIDIKAN TEKNIKAL

Tim. Pengarah Jabatan Pendidikan Teknikal

Bertanggungjawab mengawal selia; Bahagian Pengurusan Teknikal dan Vokasional, Bahagian Kurikulum Teknikal dan Vokasional, Bahagian Pengurusan Politeknik, Bahagian Perancangan dan Penyelidikan Teknikal dan

Vokasional, Bahagian Latihan dan Kemajuan Staf Bahagian Kolej

Komuniti.

23

JABATAN

JABATAN PENDIDIKAN AGAMA DAN MORAL

24

CARTA FUNGSI JABATAN PENDIDIKAN ISLAM DAN MORAL

Tim. Ketua Pengarah Jabatan Pendidikan

Islam dan Moral

Pengarah Bahagian

Pendidikan Islam dan Moral

Pengarah Bahagian

Pendaftaran & Piawaian

Pengarah Bahagian

Penguatkuasaan

25

FUNGSI JABATAN PENDIDIKAN ISLAM DAN MORAL

Tim. Ketua Pengarah Jabatan Pendidikan Islam dan Moral

Bertanggungjawab mengendalikan : pengurusan dasar Pendidikan Islam dan Bahasa Arab

dalam sistem pendidikan kebangsaan. Tanggungjawab tersebut meliputi : perancangan pembangunan dan penyelenggaraan

kemajuan pendidikan Islam dan Bahasa Arab di semua peringkat persekolahan, selaras dengan falsafah dan aspirasi pendidikan negara.

26

JABATAN

PENDIDIKAN SWASTA

27

CARTA ORGANISASI JABATAN PENDIDIKAN SWASTA

Tim. Ketua Pengarah Jabatan Pendidikan

Swasta

Pengarah Bahagian Perancangan &

Penyelidikan

Pengarah Bahagian Pendaftaran &

Piawaian

Pengarah Bahagian Penguatkuasaan

28

FUNGSI JABATAN PENDIDIKAN SWASTA

Tim. Ketua Pengarah Jabatan Pendidikan Swasta

1. Jabatan Pendidikan Swasta (JPS) berperanan; menguruskan penubuhan dan pendaftaran semua jenis institusi pendidikan

swasta (IPS) menjalankan pemantauan dan pengawalseliaan untuk memastikan dasar dan

peruntukan perundangan dipatuhi.

2. Juga dipertanggungjawabkan untuk; mengubal peruntukan perundangan yang berkaitan, menguruskan data dan maklumat pendidikan swasta, menjalankan penyelidikan ke arah penggubalan dasar dan mempromosikan

pendidikan swasta ke luar negara. 3. Pelaksanaan semua fungsi dan tanggungjawab tersebut dijuruskan kepada

pencapaian matlamat untuk menjadikan Malaysia sebagai pusat

kecemerlangan pendidikan.

29

JABATAN

PENDIDIKAN KHAS

30

CARTA FUNGSI JABATAN PENDIDIKAN KHAS

Tim. Ketua Pengarah Jabatan Pendidikan Khas

Pengarah Bahagian

Perancangan & Penyelidikan Khas

Pengarah Latihan &

Khidmat Bantu

Pengarah Bahagian

Perkhidmatan

Pendidikan Khas

31

FUNGSI JABATAN PENDIDIKAN KHAS

Tim. Ketua Pengarah Jabatan Pendidikan Khas

Jabatan Pendidikan Khas bertanggungjawab merancang dan melaksanakan aspek-aspek yang berkaitan;

perancangan dan pengurusan dasar, pengurusan kurikulum, pengurusan kokurikulum, pengurusan murid, pembangunan, penyenggaraan dan perolehan, latihan dan perkembangan staf, khidmat sokongan, pengurusan dan pentadbiran, dan pengurusan kewangan bagi murid-murid kurang upaya.

32

BAHAGIAN PERANCANGAN

DAN PENYELIDIKAN DASAR

PENDIDIKAN

(EPRD)

33

FUNGSI BAHAGIAN PERANCANGAN DAN PENYELIDIKAN DASAR

PENDIDIKAN (EPRD)

Pengarah Bahagian Perancangan dan

Penyelidikan Dasar Pendidikan

Bahagian Perancangan dan Penyelidikan Dasar Pendidikan berperanan sebagai urusetia Jawatankuasa Perancangan Pendidikan dan perancangan perkembangan dan pembangunan pendidikan.

34

LEMBAGA PEPERIKSAAN

MALAYSIA

35

FUNGSI LEMBAGA PEPERIKSAAN MALAYSIA

Pengarah Lembaga Peperiksaan Malaysia

1. Lembaga Peperiksaan Malaysia sebagai badan peperiksaan kebangsaan dengan mengendalikan peperiksaan UPSR, PMR, SPM (Bertulis), STAM (Bertulis) dan SPM (Matematik dan B. Melayu). Peperiksaan Sijil Tinggi Agama Malaysia (STAM) juga diperkenalkan mulai tahun 2000.

2. Lembaga Peperiksaan Malaysia mengendalikan peperiksaan-peperiksaan luar negeri iaitu University of London, Associated Board of the Royal School of Musics (ABRSM), City and Guilds of London Institute, Institute of Chartered Secretaries and Administrators (ICSA), The Chartered Association of Certified Accountants (CACA), Institute of Transport, Institute of Fire Engineers, London Chamber of Commerce and Industry (LCCI), Association of Certified Accountants (London), Association of Business Executives (ABE), University of Michigan, Institute of Building, Institute of Chartered Shipbrokers, Institute of Quantity Surveyors dan Institute of Statisticians.

36

BAHAGIAN TEKNOLOGI

PENDIDIKAN

37

FUNGSI BAHAGIAN TEKNOLOGI PENDIDIKAN

Pengarah Bahagian Teknologi Pendidikan

Bahagian Teknologi Pendidikan (BTP) bertanggungjawab: meningkatkan akses bagi pelajar-pelajar khususnya di luar bandar

kepada bahan-bahan pengajaran dan pembelajaran dalam pelbagai media yang bermutu;

memperkayakan persekitaran pembelajaran khususnya di sekolah-sekolah luar bandar dengan media dan teknologi pendidikan;

meningkatkan keberkesanan proses pengajaran dan pembelajaran dengan memastikan guru-guru dan pelajar-pelajar menggunakan media dan teknologi pendidikan.

38

INSTITUT AMINUDDIN BAKI

39

FUNGSI INSTITUT AMINUDDIN BAKI

Pengarah Institut Aminuddin Baki

Institut Aminuddin Baki (IAB) bertanggungjawab: memperbaiki kualiti pendidikan di samping mempertingkatkan

kecekapan dan keberkesanan operasi sistem pendidikan negara. IAB turut membina dan membangunkan profesionalisme dalam

kepemimpinan dan pengurusan pendidikan dalam semua program latihan yang dilaksanakan setiap tahun.

IAB menyediakan program-program latihan berkualiti, khidmat perundingan, penerbitan, penyelidikan serta berusaha secara berterusan mempertingkat tahap pengurusan dan kepemimpinan pendidikan di kalangan pemimpinan-pemimpinan di pelbagai peringkat sistem pendidikan.

40

JABATAN

PELAJARAN NEGERI

41

FUNGSI JABATAN PELAJARAN NEGERI

PENGARAH PELAJARAN NEGERI

Jabatan Pelajaran Negeri adalah bertanggungjawab: melaksanakan dasar pendidikan Malaysia serta menyelaraskan

perkara-perkara yang berkaitan dengan kurikulum, sukatan pelaqjaran, kokurikulum, pinjaman buku teks, perpustakaan, pendidikan radio dan tv, majlis sukan sekolah-sekolah, bantuan kewangan, pembangunan , penempatan, guru serta pencalonan guru untuk latihan dan pelbagai kursus.

Diperingkat daerah pula diketuai oleh Pegawai Pelajaran Daerah yang bertanggung jawabdidalam semua hal pentadbiran dan semua sekolah di satu-satu daerah

42

BIDANG TUGAS

KETUA SETIAUSAHA

43

BIDANG TUGAS

• Sebagai Ketua Eksekutif dan Pegawai Pengawal:

• Ketua Setiausaha Kementerian Pelajaran bertanggungjawab:

menentukan pengurusan dan pentadbiran Kementerian Pelajaran berada pada tahap kualiti yang tinggi.

Untuk tujuan ini, tugas utama Ketua Setiausaha Kementerian Pelajaran adalah seperti berikut:

• Penggubalan, Perancangan dan Pelaksanaan Dasar

• Pengurusan kewangan

• Pengurusan Pembangunan dan Bekalan

• Pengurusan dan Pembangunan Personel

• Lain-lain tugas

44

BIDANG TUGAS

KETUA PENGARAH

PELAJARAN MALAYSIA

45

BIDANG TUGAS

• Penasihat utama Menteri Pelajaran berhubung dengan dasar pendidikan negara dan pelaksanaannya serta hal ehwal pendidikan pada amnya.

• Merancang dan mengubal kurikulum persekolahan kebangsaan, rancangan perkembangan keiktisasan dan kenaikan pangkat pegawai perkhidmatan pendidikan.

• Menentukan fungsi Jabatan Pelajaran Negeri di semua negeri di Malaysia berjalan lancar.

• Bertanggungjawab menentukan semua Jabatan dan Bahagian-Bahagian Profesional Kementerian Pelajaran berfungsi dan berjalan lancar selaras dengan keperluan negara.

• Lain-lain tugas.

JANGKAAN GURU

Jangkaan guru merupakan harapan dan

keinginannya yang sangat kuat untuk

memperolehi sesuatu ganjaran atau hasil

setelah melakukan sesuatu tugasan.

• Dalam profesion perguruan jangkaan guru

dapat dikelompokkan dalam empat bentuk

jangkaan iaitu jangkaan terhadap pelajar,

jangkaan terhadap pengurus atau pentadbir,

jangkaan terhadap ibu bapa dan komuniti

serta jangkaan terhadap diri sendiri.

• Penentuan hasil pembelajaran adalah jangkaan

guru pada setiap kali pengajaran dan guru

akan berpuas hati sekiranya hasil

pembelajaran tercapai.

• Semangat guru yang kuat untuk memenuhi

jangkaan tersebut mendorong guru bekerja

keras dengan menggunakan pelbagai strategi

bagi memastikan muridnya memiliki

keperibadian dan akhlak yang mulia.

• Guru juga mempunyai jangkaan agar pihak

atas dapat memimpin dengan penuh amanah,

berintegriti dan bersungguh-sungguh.

• Guru perlu merancang sesuatu strategi bagi

membina jambatan yang menghubungkan ibu

bapa dan masyarakat dengan guru di sekolah.

• Guru meletakkan jangkaan bahawa mereka

akan mempunyai peluang yang luas dalam

laluan kerjaya di samping insentif dari sudut

kebajikan mereka sebagai guru.

51

SOALAN-SOALAN LATIHAN

• 1. Bina semula carta organisasi Kementerian Pelajaran di

peringkat Pejabat Pelajaran Daerah dan Sekolah.

• 2. Senaraikan 2 (dua) fungsi dari setiap Jabatan utama

Kementerian Pelajaran Malaysia.

• 3. Anda memohon pertukaran antara negeri dengan

mengikut saluran yang ditetapkan. Untuk mengetahui

status permohonan tersebut, Jabatan manakah anda perlu

membuat rujukan.

• 4. Nyatakan tugas Ketua Setiausaha Kementerian

Pelajaran dan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia.

• 5. Jika anda bertugas di sekolah, siapakah Ketua Jabatan

anda?

Perbincangan

52

53