TINDAK BALAS KIMIA

Objektif Pembelajaran:Memahami formula kimia bagi sebatian ion

Memahami tindak balas redoks

SAINS TAMBAHAN BAB 2

TING. 5

Dua jenis ikatan kimia:Ikatan ion

Contoh : Natrium klorida, NaCl, Magnesium oksida, MgO dan kalsium karbonat, CaCO3

Ikatan kovalenContoh : air, H2O, karbon dioksida, CO2 dan

metana, CH4

2.1 PEMBENTUKAN SEBATIAN

Jirim terdiri daripada zarah-zarah yang bleh wujud sama ada dalam bentuk atom, molekul atau ion

Atom ialah zarah yang paling kecik dan bersifat neutral dalam suatu unsur.

Unsur boleh wujud sama ada dalam bentuk:a) Logam tulen, contohnya logam natrium dan

kuprumb) Bukan logam, contohnya karbon dan silikonc) Gas adi, contohnya gas argon dan neon.

2.1.1 Pembentukan Ion

Bilangan proton = bilangan elektron dalam atom neutral

Semasa pembentukan sebatian ion, atom neutral membentuk ion apabila berlaku pemindahan elektron sama ada elektron dilepaskan atau diterima.

Melibatkan elektron valens sahajaElektron valens ialah elektron yang berada di

petala paling luar atom.Tujuan pemindahan untuk mencapai

konfigurasi elektron oktet atau duplet yang stabil.

Ion positif atau kation terbentuk apabila atom unsur melepaskan satu atau lebih elektron valens.

Atom unsur logam cenderung membentuk kation.

Kumpulan 1, Kumpulan 2 dan Kumpulan 13 masing-masing mempunyai cas (1+), (2+) dan (3+).

Pembentukan ion positif

Jadual ion positif dan formula ionnya.

Satu atom natrium melepaskan satu elektron valens pada petala paling luar untuk mencapai konfigurasi elektron oktet yang stabil.

Pembentukan ion natrium

Satu atom Magnesium perlu melepaskan dua elektron valens yang terdapat pada petala paling luar bagi mencapai konfigurasi elektron oktet yang stabil

Pembentukan ion magnesium

Tajuk : Pembentukan Ion Positif1. Lukis struktur atom bagi kalium dan kalsium dengan

menunjukkan semua petala yang mengandungi elektron.

2. Berdasarkan struktur atom yang telah dilukis, tulis konfigurasi elektron dan nyatakan bilangan elektron valens bagi setiap atom unsur yang telah dinyatakan di atas.

3. Bagaimanakah setiap atom unsur ini mencapai konfigurasi elektron oktet atau duplet yang stabil? Nyatakan cas bagi setiap ion yang terbentuk.

4. Bentangkan dapatan kumpulan kamu kepada rakan sekelas.

Aktiviti 2.1

Ion negatif atau anion terbentuk apabila atom unsur bukan logam menerima satu, dua atau tiga elektron valens pada petala paling luar semasa tindak balas kimia.

Atom unsur bukan logam cenderung membentuk anion.

Kumpulan 15, Kumpulan 16 dan Kumpulan 17 masing-masing mempunyai cas (3-), (2-) dan (1-).

Pembentukan ion negatif

Jadual ion negatif dan formula ionnya

Atom klorin menerima satu elektron valens untuk mencapai konfigurasi elektron oktet yang stabil.

Pembentukan ion klorida

Atom oksigen perlu menerima dua elektron valens untuk mencapai konfigurasi elektron oktet yang stabil

Pembentukan ion oksida

Tajuk : Pembentukan Ion Negatif1. Lukis struktur bagi atom fluorin dan atom bromin

dengan menunjukkan semua petala yang mengandungi elektron.

2. Berdasarkan struktur atom yang telah dilukis, tulis konfigurasi elektron dan nyatakan bilangan elektron valens bagi setiap atom unsur yang telah dinyatakan di atas.

3. Bagaimanakah setiap atom unsur ini mencapai konfigurasi elektron oktet atau duplet yang stabil? Nyatakan cas bagi setiap ion yang terbentuk.

4. Bentangkan dapatan kumpulan kamu kepada rakan sekelas.

Aktiviti 2.2

Atom Logam + Atom Bukan Logam Sebatian Ion

Terhasil apabila pemindahan elektron valens dari atom unsur logam ke atom unsur bukan logam.

Untuk mencapai konfigurasi elektron yang stabil.

Pembentukan sebatian ion

Atom logam natrium, Na yang mempunyai konfigurasi 2.8.1 mencapai konfigurasi elektron oktet yang stabil 2.8 apabila menderma satu elektron valens untuk membentuk ion natrium, Na+

Atom unsur bukan logam, Cl akan menerima satu elektron valens untuk mencapai konfigurasi elektron yang oktet.

Contoh : Natrium Klorida, NaCl

Contoh : Magnesium oksida, MgO

Contoh : kalsium oksida , CaO

Contoh : Kalsium klorida, CaCl2

Tajuk : Pembentukan Formula Kimia bagi Sebatian Ion

1. Bentuk kumpulan yang mempunyai empat orang murid

2. Bincangkan pembentukan formula kimia bagi sebatian ion:

Magnesium fluorida (MgF2) Natrium oksida (Na2O) Kalium oksida (K2O) Aluminium oksida (Al2O3)

3. Bentangkan jawapan kumpulan kamu kepada rakan sekelas

Aktiviti 2.3

Unsur Simbol

Kalsium

Ferum

Natrium

Nitrogen

Fluorin

Oksigen

Bromin

Karbon

Latihan 2.11. Tulis simbol bagi unsur yang berikut.

Ion Simbol

Ion magnesium

Cl-

Ion oksida

Al3+

F-

OH-

Ion sulfat

Ion iodida

2. Isi tempat kosong dalam jadual di bawah.

Unsur Nombor Proton

Konfigurasi Elektron

Bilangan Elektron Valens

H 1

Li 3

N 7

O 8

Na 11

Mg 12

Al 13

3. Tulis konfigurasi elektron dan bilangan elektron valens bagi unsur-unsur di bawah

Sebatian Ion Formula Kimia Ion Positif Ion Negatif

Natrium klorida

Kuprum (II) sulfat

Kalsium karbonat

Magnesium oksida

Plumbum (II) oksida

Kalsium hidroksida

Kalsium sulfat

Aluminium nitrat

4. Tulis formula kimia dan nyatakan ion positif dan ion negatif bagi sebatian berikut.