BAB 3

NEGERI-NEGERI MELAYU UTARADAN

JOHOR BENTENG KESELAMATAN

OBJEKTIF

PEMBELAJARAN

PENGETAHUAN

PENGUKUHAN MASTER

OBJEKTIF PEMBELAJARAN

1. Menerangkan usaha-usaha British menguasai Negeri-Negeri Melayu Utara.

2. Menjelaskan tindakan penasihat British yang mengugat kuasa sultan.

3. Membuat inferens pemodenan Johor berjaya melambatkan campur tangan British

PENGETAHUAN

1.1 3.1 Negeri Melayu Utara (NMU)Penampan Keselamatan Di Tanah Melayu

3.2 Penasihat British Mengancam Kedaulatan NMU.

3.3 Pemodenan Johor Melambatkan Campur Tangan British

3.1 NMU PENAMPAN KESELAMATAN DI TANAH MELAYU

Kemaraan Kuasa-kuasabesar di Asia Tenggara

Langkah British menguasai NMU

PerancisBerminat meluaskan

Kuasa di Lembah Menam Chao Phraya

JermanIngin mendapatkan

Langkawi

Amerika SyarikatIngin bertapak di

P. Redang Terengganu

RusiaBerhasrat buka

penempatan di Sungai Ujung Salang

TujuanPerjanjian Kesan

1897:Perjanjian SulitBritish Siam

1909:Perjanjian Perisytiharan British

Siam

1909Perjanjian Bangkok

Menghalang kuasa lain

bertapak di NMU

Gagal menghalang sultanmenjalinkan hubungandengan kuasa lain

NMU berada di bawahnaungan Siam

British menguasai Tanah Melayu

m/s 55-57

Menghalang kuasa barat

Meluaskan kuasa

Mengukuhkan kuasa British di NNMU

Perjanjian Sulit British – Siam 1897

Syarat-syarat perjanjian :

• Siam tidak akan menyerahkan

Kedah, Kelantan, Terengganu

dan Perlis kepada mana-mana

kuasa lain tanpa izin British.

• British mengakui hak Siam ke

atas negeri-negeri tersebut.

• British akan membantu Siam

jika diserang musuh.

Perjanjian tersebut gagal menghalang sultan

negeri-negeri tersebut menjalin hubungan

dengan kuasa lain.

Perjanjian Perisytiharan British-Siam 1902:

British mengiktiraf Negeri-negeri Melayu Utara diletakkan di bawah naungan Siam.

Beberapa orang warga British dilantik oleh kerajaan Siam sebagai penasihat sultan.

Penasihat British Negeri

W.A. Graham Kelantan

Meadowe Frost Kedah

H.E. Duke Perlis

Perjanjian Bangkok 1909

Siam menyerahkan negeri Kedah, Perlis, Kelantan, dan Terengganu kepada British.

Siam tidak akan menyewakan mana-mana wilayahnya tanpa kebenaran British.

British menyerahkan Hak Wilayah Asingan kepada Siam.

1. Hak yang diberi kepada konsul

British di Bangkok bagi menjalankan

kuasa perundangan ke atas

warganegara British.

2. Hak ini membolehkan rakyat British

diadili mengikut sistem perundangan

British dan tidak mengikut sistem

perundangan Siam.

Hak Wilayah AsinganSyarat-Syarat Perjanjian

PENGETAHUAN

3.2 Penasihat British Mengancam Kedaulatan NMU.

3.2.1 Penasihat British Mengancam Kedaulatan Kedah.

3.2.2 Penasihat British Mengancam Kedaulatan Perlis.

3.2.3 Penasihat British Mengancam Kedaulatan Kelantan.

3.2.4 Penasihat British Mengancam Kedaulatan Terengganu.

3.2.5 Rumusan.

3.2 Penasihat British Mengancam Kedaulatan Negeri- negeri Melayu Utara

Kedah Perlis Kelantan Terengganu

S.Abdul Hamid Halim Shah.

George Maxwell

Sistem pentadbiran Barat

Konflik dalam Majlis Mesyuarat Negeri

Raja Syed AlwiSiam British

Kapten Meadowe Frost

Gubal Undang-undang Jabatan baru

Mahkamah Kadi.

Kewangan Perlis.

S Muhammad IVJ. S Mason (1915)

Kuasa mentadbir jajahan.

Menguasai Jabatan

S Muhammad IIS Zainal Abidin III W. L Conlay (1910)

Hal ehwal luar negeri Terengganu

Undang-undang tubuh kerajaan Terengganu

Lantikan Penasihat British J.L Humphreys

3.2.1 Penasihat British Mengancam Kedaulatan Kedah.

1. Sultan Abdul Hamid Halim Shah

2. George Maxwell sebagai penasihat

British (1910) tanpa pengiktirafan

Sultan Kedah.

3. Maxwell menyerapkan sistem

pentadbiran barat didalam

pentadbiran Kedah

4. Menimbulkan konflik dalam Majlis

Mesyuarat Negeri pimpinan

Tunku Mahmud.

5. Usaha Tunku Mahmud kekalkan

identiti kedah

Usaha Tunku Mahmud mengekalkan identiti Kedah

Menggunakan bahasa Melayu dalam penulisan surat rasmi dan perundangan

Surat rasmi tidak perlu ditapis

Penggunaan kalendar Hijrah

Cuti umum pada hari Jumaat

Keutamaan melantik orang Melayu dalam pentadbiran

Usaha George Maxwell menerapkan pangaruh Barat dalam pentadbiran Kedah

Menggunakan bahasa Inggeris dalam penulisan surat rasmi dan perundangan

Surat rasmi ditapis oleh Penasihat British

Penggunaan Kalendar Masihi

Cuti umum pada hari Ahad

Perlantikan pegawai British dalam pentadbiran Kedah.

Siam menyerahkan Perlis kepada British tanpa persetujuan Raja Alwi.

Kapten Meadowe Frost sebagai Penasihat British

Gubal Undang-undang untuk perkenalkan Jabatan baru seperti Jabatan Hasil dan Cukai, Mahkamah Tinggi dan Mahkamah Kadi.

Penasihat menguasai bidang kewangan Perlis

Raja Syed Alwi

3.2.2 Penasihat British Mengancam Kedaulatan Perlis.

3.2.3 Penasihat British Mengancam Kedaulatan Kelantan.

Sultan Muhammad IV

J. S Mason (1915)

Kuasa mentadbir jajahan.

Menguasai Jabatan penting seperti Mahkamah Tinggi, Jabatan Polis dan Pejabat Tanah.

Sultan Muhammad II

Sultan Zainal Abidin III tidak mengiktiraf Perjanjian Bangkok dan menolak lantikan penasihat British.

W. L Conlay dilantik sebagai wakil British pada 1910 dan berkuasa mengurus hal ehwal luar negeri Terengganu

1911- Sultan Zainal Abidin III menggubal Undang-undang Tubuh Kerajaan Terengganu.

Sultan Muhammad II didesak tandatangan lantikan Penasihat British J.L Humphreys

British menguasai Jabatan Kastam, Perubatan, kerja raya, tanah dan galian

Sultan turun takhta kerana tidak menurut kehendak British

Sultan tidak boleh menyerahkan negeri

Terengganu kepada mana-mana kuasa

asing.

Mustahak ke atas raja bermesyuarat.

Hak raja dan menteri besar dalam memilih

Jemaah Menteri.

Undang-undang Tubuh Kerajaan Terengganu

3.2.4 Penasihat British Mengancam Kedaulatan Terengganu.

3.2 PENASIHAT BRITISH MENGANCAM KEDAULATAN NNMU

Negeri Tokoh Usaha

Kedah

Sultan Abd. Hamid Halim Syah

Tengku Mahmud (Pemimpin

Majlis Mesyuarat Negeri)

George Maxwell

Perkara Tengku Mahmud George Maxwell

Penulisan surat rasmi dan perundangan

Bahasa Melayu Bahasa Inggeris

Surat Rasmi Tidak perlu ditapis Ditapis

Kalendar Hijrah Masihi

Cuti umum Jumaat Ahad

Penglibatan dalam jabatan

Orang Melayu Pegawai British

Perlis

Raja Syed Alwi -

Kapten Meadowe FrostMengubal undang-undang

Memperkenalkan Jabatan baru ( Jabatan Hasil dan cukai, Mahkamah Tinggi, Mahkamah Kadi).

Menguasai Jabatan Kewangan

Kelantan

Sultan Muhammad IV Mengambil alih kuasa

Kuasai jabatan penting (Mahkamah Tinggi, Polis, Pejabat Tanah)J.S.Mason

Terengganu

Sultan Zainal Abidin III Membuat bantahan kepada Pesuruhjaya Tinggi British di Singapura

Menggubal perlembagaan Undang-Undang Tubuh Kerajaan Terengganu

W.L.Conly Bidang kuasa terhad dalam menguruskan hal ehwal Terengganu

Sultan Muhamad II Didesak terima penasihat British

Menandatangani perjanjian dengan British di Singapura

Turun takhta kerana enggan tunduk kepada British

J.L.Humphreys Kuasai jabatan penting kerajaan( Jabatan Kastam, Jabatan Perubatan, Jabatan Kerjaraya, Jabatan Tanah dan Galian) m/s 58-62

PENGETAHUAN

3.3 Pemodenan Johor Melambatkan Campur Tangan British

3.3.1 Faktor Johor Dapat Kekalkan Kedaulatan Negeri Sehingga Tahun 1914

3.3.2 Pemimpin Johor Yang Berwibawa

3.3.3 Sistem Kangcu

3.3.4 Johor di Ambang Penjajahan British

3.3 PEMODENAN JOHOR MELAMBATKAN CAMPUR TANGAN BRITISH

3.3.1 Faktor Johor Dapat Kekalkan Kedaulatan Negeri Sehingga Tahun 1914

Persahabatan Dengan British

Pengenalan Sistem Birokrasi Moden

KebijaksanaanPemerintah

Tokoh FOTO Sumbangan

Temenggung Daeng Ibrahim

- Menandatangani Perjanjian Persahabatan

dengan Sultan Ali

Mengasaskan pusat pentadbiran baru

Memperkenalkan Sistem Kancu

Menggalakkan kemasukan orang Cina

Sultan

Abu Bakar

(Bapa Pemodenan Johor)

Menandatangani Perjanjian Persahabatan dengan British

Meneruskan Sistem Kangcu

Mewujudkan pasukan polis dan tentera

Isytiharkan Undang-Undang Tubuh Kerajaan

Menubuhkan Mahkamah, Perkhidmatan Pos, Jabatan Kerja Raya, Sekolah,Hospital dan Jalan Raya m/s 63-66

3.3.2 Pemimpin Johor Yang Berwibawa

Tokoh Jawatan Gelaran Sumbangan Penting

Dato’ Jaafar

bin

Muhammad

Setiausaha Kerajaan Johor Pertama

Menteri Besar Johor Pertama

Datuk Bentara 1.Mewajibkan pegawai British memakai

pakaian rasmi kerajaan Johor.

2.Mewajibkan penggunaan Bahasa Melayu.

3.Mengarahkan bendera Union Jack dikibar

lebih rendah dari bendera negeri Johor.

Dato’ Abdul Rahman bin Andak

Setiausaha Sulit Sultan Johor

Setiausaha Kerajaan Johor

Dato’ Sri Amar Diraja

1.Berperanan dalam hal ehwal hubungan

luar negeri.

2.Mengawal hubungan Johor dengan

British.

3.Perintis penubuhan Pakatan Belajar 4.Mengajar Pengetahuan Bahasa Johor.

Dato’ Muhammad Salleh bin Perang

Pesuruhjaya Polis

Ketua Jabatan Ukur

Ketua Jabatan Tanah

Dato’ Bentara Luar 1.Menjaga keamanan dan kestabilan.

2.Melukis peta pembangunan Johor.

Dato’ Muhammad Ibrahim Munsyi

Ketua Jabatan Pendidikan Johor

Timbalan Menteri

Dato’

Bentara

Dalam

Bapa

Pendidikan Melayu Johor

1.Mendirikan banyak sekolah.

2.Mewajibkan pendidikan kepada semua

rakyat Johor.

m/s 67-68

SISTEM KANGCU

Diperkenalkan oleh Temenggung Ibrahim

Kangcu bermakna Tuan Sungai

Surat Kebenaran mengusahakan pertanian di tebing sungai dikenali Surat Sungai

Kawasan pertanian dikenali Kangkar / Kaki Sungai.

Ketua kawasan dikenali Kangcu

Tanam Lada hitam & Gambir

Kangcu perlu bayar cukai hasil tanamanCukai ini

sumber pendapatan Johor

Hal : 64

3.3.3 Sistem Kangcu

3.3.4 Johor di Ambang Penjajahan British

Pengukuhan kuasa British di Johor

British menubuhkan Lembaga Penasihat Johor di London

Lembaga Penasihat menawarkan pinjaman kepadaSultan Johor untuk membinalandasan kereta api

Muslihat dapat dikesan oleh Dato’ Abdul Rahman Andakdan menasihati Sultan supayatidak menerima tawaran

Pindaan membuka peluangBritish menjadi ahli dalam majlis Mesyuarat Negeri

Sultan Ibrahim terpaksa meminda Undang-undang tubuh Kerajaan Johor

British menggunakan peluang tersebut menguasaikerajaan Johor

Dato’ Abdul Rahman dihantar ke London

John Anderson mencadangkan Dato’ Abdul Rahman dibersarakan

Douglas Campbelldilantik sebagai Penasihat

British pada 1914

m/s 69

PENGUKUHAN

1.1 3.1 Negeri Melayu Utara (NMU)Penampan Keselamatan Di Tanah Melayu

3.2 Penasihat British Mengancam Kedaulatan NMU.

3.3 Pemodenan Johor Melambatkan Campur Tangan British

Perancis berminat meluaskan kuasa ke Lembah Menam Chao Praya dan membina terusan di Segenting Kra.

Jerman berusaha mendapatkan Langkawi.

Amerika Syarikat ingin bertapak di Terengganu.

1. Kesemua kuasa-kuasa imperial di atas muncul pada abad ke 19 M. (ms55) Apakah tujuan utama mereka?

A. Meluaskan empayarB. Mendapatkan bahan mentahC. Mencapai zaman kegemilangan mereka. D. Menimbulkan ketakutan kuasa-kuasa lain

B

Kebimbangan terhadap kemunculan kuasa-kuasa besar di Asia Tenggara telah menyebabkan British bertindak terhadap Negeri-negeri Utara Tanah Melayu.

A. Jerman, Belanda dan Bugis.B. Portugis, Belanda dan British .C. Rusia, Amerika Syarikat dan Portugis.D. Perancis, Jerman dan Amerika Syarikat.

2.Antara kuasa-kuasa besar yang cuba meluaskan kuasa di Asia Tenggara pada abad ke -19 ialah (m/s 55)

D

.......berikutan peristiwa ini sebilangan penduduk di Tabal telah berhijrah ke Kelantan.

3. Peristiwa ini berlaku kesan daripada .....(m/s 57)

A. Perjanjian Bangkok 1909B. Perjanjian British-Siam 1902C. Perjanjian Sulit British- Siam 1897D. Perjanjian Sempadan British – Siam 1899

A

4. Mengapakah Negeri-negeri Melayu menghentikan penghantaran bunga emas ke Siam selepas tahun 1909 ? (m/s 58)

A. Mendapat kemerdekaanB. Menjadi negeri naungan BritishC. Menjalin hubungan baik dengan SiamD. Mempunyai pasukan tentera yang kuat.

B

Usaha Tunku Mahmud mengekalkan identiti negeri Kedah

Menggunakan bahasa Melayu dalam penulisan surat rasmi dan perundangan Penggunaan kalender Hijrah. Cuti umum pada hari Jumaat.

5. Apakah nilai yang dapat dikaitkan dengan tokoh di atas ? (ms59)

A Jati diriB TolerensiC Berhemat D Berhemah

A

Lambang penjajahan British di Negeri-negeri Melayu Utara.

6. Apakah kesan daripada kewujudan lambang-lambang

di atas terhadap Negeri-negeri Melayu Utara? ms 60- 61

A. Residen menjadi penasihat sultan.

B. Wujud jawatan Penasihat British.

C. Pemulihan kuasa Raja-raja Melayu.

D. Sistem pentadbiran bertambah mantap.

B

8. Oleh sebab Sultan Abu Bakar banyak berjasa dalalm membangunkan Johor, baginda digelar sebagai ..... (m/s 66)

A. Bapa Perpaduan JohorB. Bapa Pemodenan JohorC. Bapa Pembangunan JohorD. Bapa Kemerdekaan Johor

A

Sistem Kangcu yang telah diperkenalkanoleh Temenggung Ibrahim

7. Apakah kepentingan sistem itu? ( ms 64 )

A Menjadikan Johor negeri termajuB Meningkatkan taraf ekonomi imigran CinaC Menjadi pembesar Melayu pengusaha kayaD Johor menjadi pengeksport utama lada hitam

B

Daeng Ibrahim menjadi Temenggung Johor dan menggantikan ayahandanya Temenggung Abdul Rahman pada tahun 1825

9. Apakah kejayaan yang telah dicapai oleh Temenggung Daeng Ibrahim semasa pemerintahannya di Johor?

I. Mengasaskan pentadbiran baru di KesangII. Mengadakan peta pembangunan pertama JohorIII. Memajukan pusat pentadbiran baru di Tanjung PuteriIV. Membawa masuk buruh cina untuk mengusahakan pertanian

• I dan II• II dan III• III dan IV• I dan IV

C

11.Dato Abdul Rahman Andak merupakan pembesar Johor yang sangat berjasa. Apakah sumbangan penting beliau ? ( ms 69 )

A Memperkenalkan sistem KangcuB Membuat peta Johor yang pertamaC Menghalang British menguasai JohorD Memulihkan hubungan diplomatik Johor dengan British

B

C

Dato’ Muhammad Salleh bin Perang 10. Apakah sumbangan utama

beliau ?

A Memajukan pendidikan JohorB Melukis peta lengkap negeri

JohorC Menghalang British menguasai

JohorD Memartabatkan bahasa Melayu di

Johor

12. Apakah jawatan yang diperoleh oleh British setelah Sultan Ibrahim terpaksa meminda Undang-Undang Tubuh Kerajaan Johor pada tahun 1914?

ms.69

A Residen B GabenorC Penasihat BritishD Persuruhjaya Tinggi

C

13 Apakah inferens yang boleh anda buat berkaitan gambar di atas?

A. Sikap sultan yang menginginkan kemajuan

B. Tanah Melayu bertambah maju di bawah British.

C. Ramai orang tempatan berpeluang menjawat jawatan tinggi.

D. British pengaruhi sultan supaya memperkenalkan jabatan baru.

D