bahagian pengurusan sumber manusia kementerian …. prosedur kecemasan v. cara pengendalian dan...

Bahagian Pengurusan Sumber Manusia Kementerian Pendidikan Malaysia

MOHAMAD HAIRUL AZMIR BIN HARUN

http://www.youtube.com/watch?v=6aK2CKrdjbE

Penggunaan Bahan Kimia

Penyimpanan Bahan Kimia

• Pengasingan bahan kimia mengikut abjad

sesuatu bahan kimia.

• Jenis bahan kimia (cecair atau serbuk)

• Simbol hazard bahaya bahan kimia

• Sentiasa mengemaskini MSDS

• Mengamalkan konsep 5S (sisih,susun,sapu,seragam

sentiasa amal)

MSDS mengandungi maklumat mengenai bahan kimia dan cara-cara mengendalikannya.

Boleh juga rujuk MSDS di laman web Sigma-Aldrich.

CHEMICAL STORAGE CABINET

Contoh penyimpanan menggunakan

penyimpanan kabinet bahan kimia yang selamat

• pelupusan buangan bahan terjadual yang dihasilkan oleh makmal

sahaja.

• pelupusan buangan terjadual adalah berpandukan Peraturan Kualiti

Alam Sekitar (Buangan Terjadual) 2005.

Beberapa kandungan utama garis panduan ini adalah seperti :

i. pengurusan sisa berbahaya makmal,

ii. jenis sisa bahan kimia dari makmal,

iii. meminimakan sisa kimia makmal,

iv. prosedur kecemasan

v. cara pengendalian dan pelupusan bahan kimia makmal.

Garis panduan pelupusan bahan kimia

Contoh perlabelan pada botol

Sisa bahan kimia

Maklumat yang terdapat pada

sesuatu bahan kimia

Habih bab ni dah..

TATACARA PENGGUNAAN ALAT

RADAS DAN KAEDAH PENYIMPANAN

DATA DAN PRAKTIKAL

Penyimpanan Bahan/Radas Sains dan Jenis stor

Di sekolah, terdapat dua jenis stor, iaitu stor utama dan stor

agihan.

STOR UTAMA

• Menyimpan semua alat dan bahan pengajaran sains.

• Bahan/alat dari stor ini tidak diagihkan kepada individu.

• Bahan/alat diagihkan kepada stor disetiap makmal.

STOR AGIHAN

• Di setiap makmal.

• Agihan/pengeluaran bahan/alat kepada pelajar di makmal

berkenaan.

Ciri-ciri stor utama

1.Biasanya di bahagian belakang bangunan, di

tingkat bawah untuk memudahkan hantaran

bahan/alat.

2.Cukup besar dan ada ruang untuk pergerakan

troli.

3.Pencahayaan yang baik. Sumber cahaya dari

atas.Cukup cahaya di lorong,antara lorong dan

antara rak

Sistem penyimpanan item-item sains

Di stor dan makmal, terdapat ruang-ruang simpanan, iaitu laci,

almari, kabinet, rak dan sebagainya. Setiap ruang mestilah

Dilabel mengikut apa yang disimpan padanya. Selain label,

ruang simpanan diberi kod yang sesuai supaya mudah mencari

bahan/item semasa pemeriksaan stok.

Penyediaan stok bahan kimia

Unit pengukuran

Buku data adalah penting untuk mencatitkan semua maklumat penyediaan stok bahan kimia, seperti melalui pencairan (dilution).

Pastikan tarikh dicatit, dan cara pengiraan stok bahan kimia ditulis dengan jelas.

Rujuk kepada guru berkaitan untuk

memastikan pengiraan adalah betul.

Pengiraan yang salah boleh membuat

sesuatu eksperimen itu gagal!.

Unit pengukuran adalah penting dalam setiap eksperimen. Pastikan unit yang betul digunakan seperti liter, mililiter, sentimeter, meter, dan sebagainya.

Kenapa unit pengukuran penting?

Bahan A·

1 serbuk koko · 1 gula pasir

· 1 susu cair · 1 minyak masak · 1/2 susu pekat Bahan B · 11/2 tepung gandum · 1 bikarbonat · baking powder · 1 teh esen vanilla · 3 telur (suhu bilik) Cara-cara 1. Masak Bahan A dalam periuk sampai sebati. Api kecil. Sejukkan. 2. Pukul telur sampai betul2 kembang (lebih kurang 5) kemudian masukkan bahagian A. 3. Masuk esen vanilla. Pukul sampai sebati. 4. Masuk bahagian B sedikit demi sedikit. (seelok2nya tepung, bikarbonat dan baking powder diayak bersama terlebih dahulu). kacau sebati selama 5 5. Masukkan adunan dalam loyang dan ikat dengan beg plastik. Boleh juga pakai kertas foil. Papepun pastikan wap air tak boleh masuk dalam adunan.

Boleh buat ke kek nie?Apa yang tak kena?!

Bahan A· 1 cawan serbuk koko ( tak kisah jenama apa pun ) · 1 cawan gula pasir · 1 cawan susu cair · 1 cawan minyak masak · 1/2 cawan susu pekat Bahan B · 11/2 cawan tepung gandum · 1 sudu teh bikarbonat · 1 sudu teh baking powder · 1 sudu teh esen vanilla · 3 biji telur (suhu bilik) Cara-cara 1. Masak Bahan A dalam periuk sampai sebati. Api kecil. Sejukkan. 2. Pukul telur sampai betul2 kembang (lebih kurang 5 minit ++) kemudian masukkan bahagian A. 3. Masuk esen vanilla. Pukul sampai sebati. 4. Masuk bahagian B sedikit demi sedikit. (seelok2nya tepung, bikarbonat dan baking powder diayak bersama terlebih dahulu). kacau sebati selama 5 minit ++ 5. Masukkan adunan dalam loyang dan ikat dengan beg plastik. Boleh juga pakai kertas foil. Papepun pastikan wap air tak boleh masuk dalam adunan.

Jisim Molekular Relatif (JMR)

Bacaan Buret

Bacaan pipet

Penimbang analitikal

H2O : 18 g/mol (1 + 1 + 16) g/mol

HCl: 36 g/mol (1 + 35) g/mol

NaOH: 40 g/mol (23 + 16 +1) g/mol

M1V1 = M2V2

Contoh: Penyediaan 0.3M HCl sebanyak 500 mL dari 12 M HCl.

M1 = 12 M

V1 = ?

M2 = 0.3 M

V2 = 500 mL

M1V1 = M2V2

(12 M) (V1) = (0.3 M) (500 mL)

V1 = 0.3 𝑀 ×500 𝑚𝐿

12 𝑀= 12.5 𝑚𝐿

12.5 mL 12 M HCl digunakan dan air sebanyak 487.5 mL (500 – 12.5) mL digunakan.

Sentiasa tambah asid pada air dan bukan sebaliknya!!!

ASID AIR

𝑀𝑜𝑙 =𝐽𝑖𝑠𝑖𝑚

𝐽𝑀𝑅 (Persamaan 1)

𝑀𝑜𝑙𝑎𝑟 𝑎𝑡𝑎𝑢 𝐾𝑒𝑝𝑒𝑘𝑎𝑡𝑎𝑛 =𝑀𝑜𝑙

𝐼𝑠𝑖𝑝𝑎𝑑𝑢 =

𝐽𝑖𝑠𝑖𝑚

𝐽𝑀𝑅

𝐼𝑠𝑖𝑝𝑎𝑑𝑢 (Persamaan

2) 𝑃𝑒𝑛𝑡𝑖𝑛𝑔, 𝑢𝑛𝑖𝑡 𝑖𝑠𝑖𝑝𝑎𝑑𝑢 𝑚𝑒𝑠𝑡𝑖 𝑑𝑖 𝑑𝑎𝑙𝑎𝑚 𝑙𝑖𝑡𝑒𝑟!

Contoh: 3 g NaOH , bil mol NaOH = 3𝑔

40𝑔/𝑚𝑜𝑙=

0.075 𝑚𝑜𝑙 (guna Persamaan 1)

Untuk sediakan 5 M NaOH: 5 𝑀 =0.075 𝑚𝑜𝑙

𝑖𝑠𝑖𝑝𝑎𝑑𝑢 𝑎𝑖𝑟 (guna

Persamaan 2)

Maka isipadu air yang diperlukan ialah: 0.075 𝑚𝑜𝑙

5 𝑀=

0.015 𝐿𝑖𝑡𝑒𝑟 𝑎𝑖𝑟 = 15 𝑚𝐿 𝑎𝑖𝑟

Pastikan bacaan buret itu betul, dibaca pada “eye-level”

meniskus

Bacaan buret

yang betul

mempunyai 2

tempat desimal

(decimal places).

pasti pasti

anggaran

Penggunaan dengan betul.

Jenis pam yang digunakan.

Seperti buret, bacaan pipet

juga dibaca sehingga 2 tempat

desimal (yang bersenggat atau tidak).

Pipet volumetrik Pipet bersenggat

Penentukuran (Callibration) sangat penting.

Sentiasa pastikan tarikh penentukuran dilakukan. Perlu dilakukan sebulan sekali.

Ini untuk mengelakkan kesilapan sistematik (systematic error).

Sebagai contoh, jika penimbang tidak ditentukur, kita akan tetap mendapat timbangan yang salah walau sebanyak mana kita timbang.

Mohamad Hairul Azmir

calcheuts010@um.edu.my

03-79675866/5868/2337/