kerja kursus sejarah pmr 2010

KERJA KURSUS SEJARAH PMR 2010

KOD 21/02

Nama Calon : PATRICCIA KARENO

No Angka Giliran : SP004K018

Nombor Kad Pengenalan : 950611-13-5692

Tajuk Kerja Kursus : Perayaan Hari Gawai DayakTingkatan : 3A

Nama Guru Penilai : Cikgu Helen Manjan

Tandatangan Guru Penilai :

______________

Tandatangan Pentaksir :

______________

ELEMEN1

KERJA KURSUS SEJARAH PMR 2010KOD 21/02

NAMA : PATRICCIA

KARENO

TINGKATAN : 3A

NO ANGKA GILIRAN : SP004K018

TAJUK : PERAYAAN HARI GAWAI DAYAK

(ELEMEN 1)

TAJUK:PERAYAAN TRADISI KAUM DI MALAYSIA

(HARI GAWAI)

ORANG SUMBER

BIODATA ORANG SUMBER

Nama Penuh : Ajap Talan

Umur : 35 Tahun

Nombor Kad Pengenalan : 750106-13-5628

Alamat : Klang Ayong, Jalan Selirik

Pekerjaan : Suri Rumah Tangga

TEMUBUAL DENGAN ORANG SUMBER

Patriccia : Ibu, bolehkah saya mengetahui tentang Perayaan Hari Gawai?

Pn.Ajap : Boleh, apa salahnya.

Patriccia : Apakah persediaan yang dilakukan atau perlu dibuat sebelum Perayaan Hari Gawai?

Pn.Ajap : Persediaan yang perlu dilakukan ialah menyediakan tuak, kuih-muih, mengemas dan membersihkan rumah dan sebagainya.

Patriccia : Berapa harikah persediaan perlu dilakukan sebelum perayaan?

Pn.Ajap : Persediaan perlu dilakukan sekurang-kurangnya seminggusebelum perayaan.

Patriccia : Bilakah upacara bagi menyambut Hari Gawai dimulakan?

Pn.Ajap : Upacara bagi menyambut Hari Gawai dimulakan pada petang 31 Mei.

Patriccia : Mengapakah ketua uapacara miring akan membaca doa semasa miring?

Pn.Ajap : Ketua miring perlu membaca doa sebagai tanda kesyukuran kepada Petara (Tuhan) di atas perolehan tuaian yang lumayan. Beliau jugaakan memohon doa kebaikan serta panjang umur untuk semua penduduk.

Patriccia : Apakah maksud “gayu guru, gerai nyamai ,betuah belimpah, lantang senang ngau menoa”?

Pn.Ajap : Maksudnya adalah semoga panjang umur, sihat sejahtera, tuah yang melimpah serta selamat menghuni di dunia.

Patriccia : Bilakah Perayaan Hari Gawai berakhir?

Pn.Ajap : Perayaan dianggap berakhir apabila ranyai atau pokok adat

istiadat yang dibina diruai dibuang. Patriccia : Terima kasih ibu di atas semua maklumat yang ibu berikan.

Pn.Ajap : Sama-sama.

MAJALAH

NO. 1

NO. 2

BUKUILMIAH

INTERNET

NO ISI KANDUNGAN MUKA SURAT1. PENGHARGAAN

2. OBJEKTIF KAJIAN

3. KAEDAH KAJIAN

4. HASIL KAJIAN

5. RUMUSAN

6. LAMPIRAN

7. RUJUKAN

PENGHARGAAN

PENGHARGAAN

Saya ingin mengucapkan ribuan terima kasih kepada En Ananthan a/l Subramaniam yang

merupakan pengetua Sekolah Menengah Kebangsaan Kapit kerana telah mengizinkan

saya melaksanakan kerja kursus ini. Selain itu, saya juga ingin mengucapkan terima kasih

kepada Cikgu Helen Manjan selaku guru matapelajaran Sejarah tingkatan 3A pada tahun

ini kerana telah memberi bimbingan dan panduan kepada saya semasa menjalankan kerja

kursus ini. Seterusnya, saya juga ingin mengucapkan terima kasih kepada ibu dan bapa

saya kerana telah memberi saya sokongan kepada saya dari segi kewangan dan moral. Di

samping itu saya juga ingin mengucapkan terima kasih kepada Pn Ajap Talan kerana sudi

meluangkan masa untuk ditemubual oleh saya. Akhir sekali, saya ingin mengucapkan

ribuan terima kasih kepada rakan-rakan saya kerana sudi bertukar maklumat mengenai

perayaan Hari Gawai dengan saya.

OBJEKTIF KAJIAN

KAEDAH KAJIAN

Terdapat beberapa kaedah kajian yang saya telah gunakan semasa menjalankan kerja

kursus ini. Antaranya :

a)Kaedah Temubual

saya telah menemubual beberapa penduduk tempatan untuk mengetahui dengan lebih

lanjut mengenai perayaan Hari Gawai.

b)Kaedah Melayari Interner

saya telah melayari internet untuk mencari maklumat mengenai perayaan Hari Gawai.

c)Kaedah Rujukan

saya telah merujuk beberapa buku ilmiah yang berkaitan dengan perayaan Hari Gawai

untuk menambahkan maklumat mengenai perayaan tersebut.

KAEDAH KAJIAN

Terdapat beberapa kaedah kajian yang telah saya gunakan semasa menjalankan

kerja kursus ini. Salah satu daripadanya ialah kaedah temubual. Saya telah menemubual

beberapa penduduk tempatan untuk mengetahui dengan lebih lanjut mengenai perayaan

Hari Gawai iaitu Pn Ajap Talan. Selain itu, saya juga telah melayari internet untuk

mencari maklumat mengenai perayaan Hari Gawai. Akhir sekali, saya juga telah

menggunakan kaedah rujukan. Saya telah merujuk beberapa buku yang berkaitan dengan

perayaan Hari Gawai untuk menambah maklumat mengenai perayaan tersebut dan saya

juga telah merujuk beberapa majalah yang mempunyai maklumat mengenai perayaan ini.

RUMUSAN

OBJEKTIFKAJIAN

OBJEKTIF KAJIAN

Kerja kursus ini dijalankan untuk mengenali dengan lebih dekat tentang perayaan-

perayaan tradisi kaum yang terdapat di Malaysia serta keistimewaan perayaan tersebut.

Melalui kajian yang telah saya lakukan, saya dapat mengenali perayaan yang saya kaji

iaitu perayaan Hari Gawai. Melalui kajian ini, saya dapat mengetahui kaedah yang sesuai

untuk menganalisis maklumat. Kerja kursus ini juga dapat membantu kita memupuk

sikap sabar terutamanya ketika menemubual orang sumber. Saya juga perlu merancang

pelaksanaan kerja kursus ini dengan teliti agar masa yang telah diperuntukkan dapat

dimanfaatkan dengan semaksimum mungkin. Kerja kursus mengenai perayaan tradisi

kaum di Malaysia ini dapat melahirkan rasa bangga serta sayang akan perayaan tradisi

kaum yang saya kaji.

HASIL KAJIAN

1) PERAYAAN TRADISI

Perayaan yang saya kaji ialah perayaan Gawai Dayak. Perayaan Gawai Dayak

juga dikenali sebagai Hari Gawai. Perayaan Gawai Dayak disambut pada setiap tahun

pada 1 sehingga 2 Jun dan perayaan ini disambut dengan meriah di bandar dan desa

khususnya seperti di rumah panjang. Ianya juga merupakan perayaan adat tradisi dan juga

mempunyai unsur-unsur retorik dan keagamaan.

Perayaan Gawai Dayak merupakan perayaan yang disambut oleh bumiputera

Sarawak iaitu kaum Dayak. Gawai Dayak merupakan simbol perpaduan, aspirasi dan

harapan bagi masyarakat ini dan perayaan ini juga telah menjadi satu acara yang penting

dalam kehidupan sosial mereka. Gawai Dayak sebenarnya merupakan upacara atau ritual

terakhir yakni kemuncak dan yang terbesar di antara tujuh upacara Gawai yang

diamalkan oleh kaum Dayak di Sarawak.

Perayaan Gawai Daya disambut secara rasminya pada 1 Jun 1965 setelah ianya

diwartakan pada 25 September 1964.dan pada tarikh tersebut, Sarawak diisytiharkan

sebagai cuti umum. Selain itu, perayaan Gawai Dayak disambut selama satu bulan.

Gawai Dayak disambut bagi menandakan tanda kesyukuran kepada Petara

(Tuhan) di atas kemurahan rezeki yang diperoleh semasa musim menuai padi dan juga

sebagai memohon keberkatan untuk musim penanaman padi yang akan datang.

2) LATAR BELAKANG

Secara tradisinya, perayaan Gawai Dayak telah dirayakan sejak wujudnya kaum

Dayak di Sarawak. Selain itu, perayaan ini di sambut untuk menandakan tamatnya musim

menuai dan pada zaman dahulu dikenali sebaga Gawai Umai.

Upacara khusus yang dilakukan semasa perayaan ialah upacara miring iaitu

penyembahan atau pemujaan. Barang-barang yang digunakan untuk upacara miring tidak

boleh dilangkahi dan dalam keadaan yang bersih. Semasa menghantar piring, orang yang

menghantar piring tersebut haruslah menggunakan pua kumbu kerana ini menandakan

bahawa kita menghormati Petara (Tuhan). Sebelum upacara ini dimulakan, gendang

rayah yang merupakan alat muzik ritual akan dipalu untuk beberapa kali. Dalam upacara

ini, seekor ayam jantan akan dikorbankan dan darah ayam jantan tersebut akan

direnjiskan ke atas bahan persembahan.

Individu yang megetuai upacara miring adalah manang(dukun). Ketua upacara

miring iaitu manang akan membaca doa sebagai tanda kesyukuran kepada Petara di atas

perolehan tuaian yang lumayan. Beliau juga akan memohon doa kebaikan serta panjang

umur untuk semua penduduk rumah panjang tersebut. Pada 1 Jun tepat pada jam 12.00

malam, gong akan dipalu bagi menandakan Hari Gawai Dayak telah pun tiba. Tuai rumah

akan mengetuai seluruh keluarga dan tetamu di rumah panjang untuk minum Ai Pengayu

atau air tuak yang dipercayai boleh memanjangkan umur. Pada masa yang sama, masing-

masing akan mengucapkan “gayu guru, gerai nyamai, betuah berlimpah, lantang senang

nguan menoa” yang bermaksud semoga panjang umur, sihat sejahtera, tuah belimpah

serta selamat menghuni dunia.

Upacara miring biasanya dijalankan di ruai atau beranda rumah panjang. Selepas

itu, satu perarakan di ruai yang dipanggil Ngalu Petara iaitu menyambut kehadiran roh

Dewa akan diadakan. Biasanya sambutan perayaan Gawai akan bertambah meriah setelah

selesainya upacara meminum ai pengayu. Ia akan disusuli dengan pelbagai acara yang

akan disambut sehingga pagi. Tarian Ngajat iaitu tarian tradisional masyarakat Dayak

khususnya Ngajat Lesung adalah satu kemestian dalam perayaan Gawai diiringi dengan

paluan taboh dan alat-alat muzik tradisional Dayak.

3) PERSIAPAN SAMBUTAN PERAYAAN

Persediaan yang dilakukan sebelum perayaan adalah menyediakan tuak iaitu arak

yang diperbuat daripada beras, kuih muih seperti penganan, nasi pulut atau ngelulun pulut

atau lemang, kuih chuan atau biskut bunga ros, kuih tumpe, kuih sarang semut atau kuih

karas dan sebagainya. Persiapan lain juga perlu dilakukan seperti mengemas dan

membersihkan rumah. Manakala di ruang ruai atau ruang tamu rumah panjang pula akan

dihamparkan tikar-tikar baru untuk kegunaan tetamu duduk bagi upacara sambutan

perayaan. Bilik-bilik dan dinding-dinding akan dihiasi pua kumbu iaitu kain tradisi yang

mempunyai corak-corak tertentu.

Semasa perayaan persiapan yang perlu dilakukan ialah menyediakan makanan

dan air tuak yang akan dipersembahkan kepada Petara. Selain itu, ayam jantan juga perlu

disediakan untuk upacara yang akan dilakukan terutamanya bagi upacara “miring”

Persiapan yang perlu dilakukan selepas perayaan ialah, penduduk rumah panjang

akan mengemas dan membersihkan rumah masing-masing.

4) KESAN PERAYAAN

Perayaan Gawai Dayak juga mempunyai kesan. Kesan yang pertama ialah kesan

terhadap keluarga iaitu dapat mengeratkan hubungan kekeluargaan. Semasa perayaan

Gawai Dayak menjelang, semua anggota keluarga yang tinggal di luar bandar akan

pulang ke rumah panjang dan mereka dapat bertemu dengan keluarga mereka yang

tinggal di kampung dan mereka juga dapat beramah mesra dan ini dapat menyebabkan

hubungan antara ahli keluarga tersebut akan menjadi lebih erat. Apabila membuat

persiapan untuk perayaan, ahli keluarga akan bekerjasama dan ini juga dapat

mengeratkan hubungan antara ahli keluarga. Selain itu, perayaan ini juga membolehkan

penduduk kampung lain akan bersatu padu dengan penduduk kampung yang lain dengan

adanya aktiviti yang dipanggil “ngabang” yang bermaksud menziarahi kampung-

kampung lain secara beramai-ramai.

Kesan yang kedua ialah kesan terhadap aktiviti pelancongan. Ini kerana apabila

perayaan Gawai Dayak menjelang, ramai pelancong asing akan datang melancong ke

negara kita untuk menyaksikan bagaimana perayaan ini disambut kerana perayaan Gawai

Dayak merupakan sebuah perayaan yang sangat unik dan dapat menarik minat pelancong

asing untuk melancong ke negara kita. Apabila aktiviti pelancongan negara kita

meningkat, ekonomi negara kita juga turut meningkat kerana mata wang pelancong dari

negara lain akan ditukarkan kepada mata wang negara kita.

Kesan yang ketiga ialah kesan terhadap perpaduan. Ini kerana masyarakat akan

bekerjasama menyiapkan persiapan perayaan dan ini dapat meningkatkan perpaduan

antara masyarakat. Selain itu, perpaduan antara kaum juga dapat ditingkatkan kerana

semasa perayaan berlangsung, kaum yang tidak menyambut perayaan ini akan datang

menziarah kaum yang merayakan perayaan ini dan perpaduan antara kaum akan

terbentuk.

Kesan yang keempat ialah kesan terhadap peluang pekerjaan. Sebelum perayaan

Gawai Dayak menjelang, kaum yang merayakan perayaan ini akan membeli barang-

barang seperti kuih-muih, daging, kad-kad ucapan dan sebagainya. Individu yang tidak

mempunyai pekerjaan akan dapat peluang pekerjaan kerana mereka dapat membuka

sebuah kedai atau menjual barang-barang yang diperlukan untuk perayaan Gawai Dayak

dan mungkin kaum yang merayakan perayaan ini akan datang membeli barang-barang

yang mereka perlukan daripada mereka yang mengambil peluang ini untuk berniaga.

Kesan yang kelima adalah kesan terhadap kebudayaan. Ini kerana perayaan ini

mempunyai budaya dari segi tarian yang unik seperti tarian Ngajat yang merupakan

tarian tradisional masyarakat Dayak khususnya Ngajat Lesung yang merupakan satu

kemestian dalam perayaan dengan paluan taboh dan alat-alat muzik tradisional Dayak.

Apabila perayaan ini dirayakan maka budaya tersebut juga tidak akan luput ditelan

zaman.

Kesan yang terakhir adalah kesan terhadap tradisi kaum yang merayakan

perayaan tersebut. Walaupun dunia semakin moden, kita juga haruslah mengekalkan

tradisi kaum kita. Dalam perayaan ini, saya dapat mengesan bahawa terdapat pelbagai

tradisi yang telah diselitkan dalam perayaan tersebut dan merayakan perayaan ini dapat

mengekalkannya. Malah, perayaan Gawai Dayak telah dijadikan sebagai satu perayaan

yang kebangsaan baru-baru ini. Sekarang ini kita dapat bahawa perayaan ini telah

diadakan diperingkat negeri pada setiap tahun.

RUMUSAN

Rumusan yang dapat saya rumuskan berdasarkan kerja kursus ini ialah kerja

kursus ini dapat memupuk semangat patriotisme dalam diri saya. Selain itu, kerja kursus

ini memberi saya iktibar agar tidak mengulangi kesilapan masa lalu. Di samping itu, kerja

kursus ini juga telah membuat saya lebih mengenali perayaan Gawai Dayak dan

mengetahui asal usulnya. Akhir sekali, kerja kursus ini juga telah membuat saya menjadi

lebih sabar tertamanya ketika menemubual orang sumber.

PERAYAAN GAWAI DAYAK

Perayaan Hari Gawai merupakan perayaan yang disambut oleh masyarakat

Dayak di Sarawak pada setiap tahun iaitu pada 1 Jun hingga 2 Jun. perayaan ini disambut

bagi menandakan bahawa pesta menuai telah pun berakhir. Perayaan ini juga disambut

dengan meriah di bandar dan di desa khususnya di rumah panjang. Perayaan ini disambut

secara rasminya pada 1 Jun 1965 setelah ianya diwartakan pada 25 September 1964 dan

pada tarikh tersebut, Sarawak diisytiharkan sebagai cuti umum.

Gawai Dayak disambut bagi menandakan tanda kesyukuran kepada Petara

(Tuhan) di atas kemurahan rezeki yang diperoleh semasa musim menuai padi dan juga

sebagai memohon keberkatan untum musim menuai yang akan datang. Gawai Dayak

juga merupakan upacara terakhir dan yang terbesar di antara tujuh upacara Gawai yang

diamalkan oleh kaum Dayak di Sarawak.

RUJUKAN

RUJUKAN

» Buku Ilmiah

Nama penulis : Zainal Jaslan

Tahun Terbit : 2006

Tajuk : Hari-hari Perayaan Masyarakat Malaysia ( KeKKWA)

Halaman dirujuk : muka surat 55-65

» Majalah

Nama majalah : Program Integrasi Keagamaan

Tahun Terbit : 2009 (edisi ke-4)

Halaman dirujuk : muka surat 25

» Internet

Alamat : http://kddmusarts.com/festival/5633.htm/

http://www.tourismmalaysia.gov.my/