Tern a

agmen Sebuah Kehidupan amsudin Othman)

Dadah membawa kemusnahan kepada banyak pihak.

Persoalan (a) Kerosakan jiwa dan kematian akibat dadah. (b) Penyalahgunaan dadah mampu merosakkan pelbagai

lapisan masyarakat. (c) Peranan generasi muda dalam membangunkan negara. (d) Kekuatan iman mampu menangkis pengaruh negatif. (e) Kebijaksanaan dalam memilih antara yang baik dengan

yang keji .

Bentuk dan Ciri-ciri Sajak (a) Berbentuk bebas. (b) Terdiri daripada lima rangkap. (c) Rangkap pertama: empat baris, rangkap kedua: Iapan

baris, rangkap ketiga : tujuh baris, rangkap keempat: tujuh baris, dan rangkap kelima: empat baris.

(d) Bilangan katanya satu hingga sembilan patah kata sebaris. (e) Terdiri daripada dua hingga dua puluh enam suku kata

sebaris. (f) Rima akhir rangkap pertama: aaaa, rangkap kedua:

abbbbbbb, rangkap ketiga : aaabaca, rangkap keempat: abcdaee, dan rangkap kelima: abcc.

Gaya Bahasa dan Keindahan Bunyi (a) Anafora. Contohnya,

1. adalah dadah itu (baris l , 2, dan 3, rangkap l ); 11. angkara dadah (baris 2, 3, 4, 5, 6, 7, dan 8,

rangkap 2).

(ix)

(b) Metafora. Contohnya, Iorang hidup; Iorang hitam; /aut masa depan.

(c) Sinkope. Contohnya, kau; mu; ku . (d) lnversi. Contohnya, adalah dadah itu perosak jiwa

(sepatutnya dadah itu telah merosakkan jiwa). (e) Simile. Contohnya, seperti tercatat do/am sejarah. (f) Asonansi (pengulangan vokal u). Contohnya, bekalkan

aku kudrat iman yang tutus. (g) Aliterasi (pengulangan konsonan s). Contohnya, sahabat

~egenera~ku . -

Nada Sin is.

Nilai (a) Rasional. (b) Bertanggungjawab.

Pengajaran

(c) Ketakwaan. (d) Kegigihan.

(a) Kita jangan sekali-kali terjebak ke dalam kancah penyalahgunaan dadah yang akan membawa kehancuran.

(b) Sejarah keruntuhan sebuah empayar akibat dadah perlulah dijadikan iktibar.

(c) Kita perlulah berusaha sambil memohon pertolongan daripada Tuhan.

(d) Kita perlulah menasihati rakan-rakan agar tidak menjadi mangsa dadah.

(e) Kita perlulah gigih berusaha untuk memajukan negara. (f) Kita perlulah memilih haluan hidup yang betul.

Tern a Maruah dan jati diri yang perlu dipertaruhkan dengan kebijaksanaan kata-kata.

Persoalan (a) Kebijaksanaan berhujah amat diperlukan agar tidak

mudah ditewaskan musuh. (b) Kemerdekaan yang diperoleh menerusi perundingan.

(c) Kebijaksanaan berhujah mampu mengangkat martabat bangsa dan negara.

(d) Keberanian berdebat secara bijak.

Bentuk dan Ciri-ciri Sajak (a) Berbentuk bebas. (b) Terdiri daripada lima rangkap. (c) Rangkap pertama: empat baris, rangkap kedua: empat

baris, rangkap ketiga: empat baris, rangkap keempat: dua baris, dan rangkap kelima: tiga baris.

(d) Bilangan katanya dua hingga lima patah kata sebaris. (e) Terdiri daripada empat hingga lima belas suku kata sebaris. (f) Rima akhir rangkap pertama: aaaa, rangkap kedua: aaaa,

rangkap ketiga: aaaa, rangkap keempat: aa, dan rangkap kelima: aaa.

Gaya Bahasa dan Keindahan Bunyi (a) Anafora. Contohnya,

Kita merdeka bukan kerana senjata. Kita merdeka kerana bijak kata (rangkap 4).

(b) Epifora. Contohnya, lni martabat f¥Jngsa kita lni kedaulatan negara kita (rangkap 3).

(c) Sinkope. Contohnya, tak. (d) Asonansi (pengulangan vokal e). Contohnya, Kalau

mereka mengherdik dengan kata. (e) Alrterasi (pengulangan -konsonan t) . Contohnya, jangan

kita diam tak terkata. - - - -

Nada Patriotik.

Nilai (a) Keberanian. (b) Kebijaksanaan.

Pengajaran

(c) Tanggungjawab. (d) Rasional.

(a) Kita hendaklah bijak dan berani mempertahankan hujah. (b) Kita hendaklah gigih mempertahankan maruah diri dan

negara. (c) Kita perlulah berhujah dengan cara bijaksana. (d) Kita mestilah memelihara martabat bangsa dan

kedaulatan negara kita.

usangan Budaya (Roshilawati Razlan)

(x)

lema Peranan golongan muda dalam mempertahankan adat dan budaya Melayu.

Persoalan (a) Keindahan dan kesopanan budaya Melayu yang perlu

dipertahankan. (b) Pengaruh budaya asing ke dalam budaya Melayu. (c) Kecenderungan anak-anak muda terhadap budaya asing

selain melupakan budaya sendiri. (d) Harapan golongan tua agar budaya warisan tradisional

terus dipertahankan.

Bentuk dan Ciri-ciri Sajak (a) Berbentuk be bas. (b) Terdiri daripada lima rangkap. (c) Rangkap pertama: empat baris, rangkap kedua: lima

baris, rangkap ketiga: enam baris, rangkap keempat: em pat baris, dan rangkap kelima: em pat baris.

(d) Bilangan katanya satu hingga lima patah kata sebaris. (e) Terdiri daripada empat hingga tiga belas suku kata sebaris. (f) Rima akhir rangkap pertama: aaab, rangkap kedua:

abbcc, rangkap ketiga: abcdbb, rangkap keempat: aaaa, dan rangkap kelima: abbb.

Gaya Bahasa dan Keindahan Bunyi (a) Anafora. Contohnya,

i. tiada /agi sang dora ayu tiada juga teruna gagah (rangkap 3);

ii. tubuh-tubuh lesu tubuh-tubuh kaku (rangkap 3).

(b) Personifikasi. Contohnya, irama gamat menodai kedamaian; seruling bambu diam keusangan; songket dan batik muram disisihkan.

(c) lnversi. Contohnya, tiada /agi sang dora ayu (sepatutnya sang dora ayu sudah tiada /ag1).

(d) Asonansi (pengulangan vokal u). Contohnya, t':!._b':!._h­tubuh kaku.

(e) Afiterasi (pengulangan konsonan n). Contohnya, ayahar:_da bor:_da di por:_dok.

Nada Melankolik.

Nilai (a) Kesopanan. (b) Kerajinan.

Pengajaran

(c) Bertanggungjawab. (d) Penghargaan.

(a) Golongan muda hendaklah mengekalkan warisan pakaian tradisional kita.

(b) Golongan muda janganlah mudah terpengaruh oleh budaya asing.

(c) Kita mestilah mempunyai jati diri yang kuat. (d) Golongan muda perlulah rajin berusaha. (e) Kita perlulah menjaga perasaan golongan tua.

rang lnsan lstimewa (Natasya Puteri)

Tema Dugaan yang perlu dilalui oleh golongan kurang upaya dalam meneruskan kelangsungan hidup.

Persoalan • (a) Pasrah menerima ketentuan atau takdir llahi. (b) Ketabahan dalam menempuh dugaan. (c) Simpati dan bantuan kepada golongan kurang upaya. (d) Hak golongan orang kurang upaya perlu diberikan dan

dihormati.

Bentuk dan Ciri-ciri Sajak (a) Berbentuk bebas. (b) Terdiri daripada empat rangkap. (c) Rangkap pertama: enam baris, rangkap kedua: tujuh

baris, rangkap ketiga: Iapan baris, dan rangkap keempat: tiga baris.

(d) Bilangan katanya dua hingga lima patah kata sebaris. (e) Terdiri daripada lima hingga lima belas suku kata sebaris. (f) Rima akhir rangkap pertama: aabacd, rangkap kedua:

aaabcdc, rangkap ketiga: abbbacbb, dan rangkap keempat: abb.

Gaya Bahasa dan Keindahan Bunyi (a) Anafora. Contohnya,

sebuah suratan tertulis sudah sebuah kehidupan tetap horus diteruskan (rangkap 1 ).

(b) Responsi. Contohnya, anugerah suatu ujian amanah suatu tuntutan (rangkap 3).

(c) Repetisi. Contohnya, Seorang insan istimewa (baris 1, rangkap 2 dan 3).

(d) lnversi. Contohnya, biar sukar mesti disempurnakan (sepatutnya mesti disempurnakan biarpun sukar).

(e) Asonansi (pengulangan vokal a)- pasti tiada bandingan. (f) Aliterasi (pengulangan konsonan d)-:.. rj_engan ~erita (jjri.

Nada Melankolik.

Nilai (a) Reda. (b) Ketabahan. (c) Keikhlasan.

Pengajaran

(d) Simpati . (e) Bantu-membantu. (f) Bertanggungjawab.

(a) Kita perlulah pasrah menerima ketentuan Tuhan. (b) Ki_ta hendaklah membantu go Iongan kurang upaya

dengan sungguh-sungguh.

(xi)

(c) Kita hendaklah memberikan hak-hak golongan kurang upaya.

(d) Golongan kurang upaya janganlah berasa rendah diri atau tersisih atas kekurangan diri.

(e) Kita janganlah menyisihkan golongan kurang upaya.

Tema Rintihan nasib seseorang yang dipandang rendah dan dipandang hina.

Persoalan (a) Sikap saling menghormati sesama insan walaupun

terhadap golongan yang kurang berkemampuan. (b) Penghormatan kepada orang lain. (c) Penindasan terhadap golongan yang bertaraf rendah. (d) Cabaran dalam kehidupan.

Bentuk dan Ciri-ciri Sajak (a) Berbentuk bebas. (b) Terdiri daripada tiga rangkap. (c) Rangkap pertama: Iapan baris, rangkap kedua : enam

baris, dan rangkap ketiga: dua baris. (d) Bilangan katanya dua hingga enam patah kata sebaris. (e) Terdiri daripada empat hingga tiga belas suku kata

sebaris. (f) Rima akhir rangkap pertama: aaabcddd, rangkap kedua:

abcbdd, dan rangkap ketiga: ab.

Gaya Bahasa dan Keindahan Bunyi (a) Personifikasi. Contohnya, tongon hendok menari. (b) Sinkope. Contohnya, tok. (c) Anafora. Contohnya,

cepat ponjong cepat dopat wong! (rangkap 2).

(d) Repetisi. Contohnya, boru soja (baris 3, rangkap 1; baris 1, rangkap 2).

(e) Simile. Contohnya, bagai menunggu mati. (f) Asonansi (pengulangan vokal o). Contohnya, /alu

dipotongnya jari doo. (g) Aliterasi (pengulangan konsonan m). Contohnya, mujur

e'!2bun pagi '!2e'!2bersih diri. -

Nada Melankolik.

Nilai (a) Ketabahan. (b) Kegigihan.

Pengajaran (a) Kita perlulah mengamalkan sikat hormat-menghormati,

terutamanya terhadap golongan miskin. (b) Janganlah kita memperkecil bakat seseorang. (c) Janganlah kita menghina orang yang susah atau

miskin. (d) Janganlah kita menutup peluang orang lain, terutamanya

peluang golongan yang susah atau miskin.

tang Tua (Puspo Rani o/p Munusomy)

lema Kesengsaraan yang dialami oleh warga tua akibat diabaikan.

Persoalan (a) Penderitaan hidup warga tua. (b) Sikap anak-anak yang tidak bertanggungjawab dan tidak

mengenang budi. (c) Masyarakat yang mementingkan diri.

Bentuk dan Ciri-ciri Sajak (a) Berbentuk bebas. (b) Terdiri daripada empat rangkap. (c) Rangkap pertama hingga rangkap keempat mempunyai

enam baris. (d) Bilangan katanya satu hingga enam patah kata sebaris. (e) Terdiri daripada satu hingga tiga belas suku kata sebaris. (f) Rima akhir rangkap pertama: abcdee, rangkap kedua:

abcdce, rangkap ketiga: abacbb, dan rangkap keempat: abccda.

Ciaya Bahasa dan Keindahan Bunyi (a) Repetisi. Contohnya, Nampakkah kau (baris 1, rangkap

1, 2, dan 3). (b) Sinkope. Contohnya, kau; mu. (c) Peribahasa. Contohnya, menga/as perut. (d) Bahasa puitis. Contohnya, mukanya comot rambutnya kusut. (e) Asonansi (pengulangan vokal a) - tiq_dq_ siqpq_ dq_tq_ng

menuntutnya. (f) Aliterasi (pengulangan konsonan m) - membawa

bersamanya beg usang.

Nada Sin is.

Nilai (a) Kasih sayang.

(xii)

(b) Mengenang budi. (c) Prihatin.

Pengajaran (a) Kita hendaklah memberikan sepenuh kasih sayang

terhadap golongan warga emas terutamanya ibu bapa. (b) Kita hendaklah membalas budi kedua-dua ibu bapa kita. (c) Kita janganlah mementingkan diri. (d) Kita janganlah lupa akan jasa ibu bapa kita.