2.0 pembangunan wilayah dan dasar rancangan ... - … awal rtdl lipis/bab 2 rangkawilayah... ·...

D R A F R A N C A N G A N T E M P A T A N D A E R A H T A M P I N

2 - 1

LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020

P E M B A N G U N A N W I L A Y A H D A N D A S A R R A N C A N G A N P E M B A N G U N A N

2.0 PEMBANGUNAN WILAYAH DAN

DASAR RANCANGAN PEMBANGUNAN

Kajian Pembangunan Wilayah akan merangkumi

beberapa analisis ke atas aspek-aspek

perancangan strategik seperti dasar nasional dan

negeri, perancangan wilayah, sistem

pengangkutan, pembangunan spatial dan fizikal.

Aspek-aspek ini akan membentuk rangka

strategik pembangunan bagi daerah Lipis dalam

konteks makro serta menyediakan asas dan

parameter dalam proses menggubal strategi,

konsep dan garis panduan pembangunan

secara terperinci di peringkat kajian sektoral.

2.1 Dasar Dan Strategi Peringkat Nasional

2.1.1 Rancangan Fizikal Negara

Akta Perancangan Bandar dan Desa 1976,

menjelaskan RFN sebagai satu dokumen bertulis

yang mesti diambilkira dalam penyediaan

rancangan-rancangan pembangunan untuk

memandu arah dan halatuju pembangunan

fizikal negara. Rumusan Strategi RFN yang

berkaitan RTD Lipis adalah seperti berikut:

a) Penetapan RFN sebagai rangka asas

pembangunan nasional yang bersepadu dan

berintegrasi, yang perlu diselaras oleh semua

Rancangan Pembangunan.

b) Menggunapakai konsep ‘tumpuan terpilih’

bagi konurbasi bandar yang dikenalpasti.

c) Polisi RFN yang berkaitan RTD Lipis adalah:

• Keperluan keseimbangan wilayah, dengan

penumpuan sumber tempatan, bertujuan

mengelakkan persaingan. Ia terutamanya

dalam bidang industri asas sumber, IKS,

aktiviti hiliran asas pertanian, asas

perhutanan dan eko-lancong.

• Peningkatan infrastruktur menyokong

aktiviti tersebut.

Kawasan RTD Lipis

Sumber: RFN, 2006

Rajah 2.1: Pelan Spatial Negara, 2020

• Pemeliharaan alam sekitar; central forest

spine diperkenalkan menghubungkan

kawasan hutan pemuliharaan.


2 - 2



2.1.1.1 Dasar Rancangan Fizikal Negara

Empat dasar utama RFN yang berkaitan kawasan

RTD Lipis adalah RFN 8, RFN 14 dan RFN 15 dan

RFN 19 sebagaimana di bawah :

RFN 8

Penumpuan pembangunan pelancongan

berdasarkan pakej yang berlainan bagi

menumpukan dan memaksimumkan kelebihan

lokasi dan sumber tempatan.

RFN mengenal pasti pelancongan sebagai satu

sub-sektor daripada perkhidmatan yang akan

menyumbangkan sebanyak 60 peratus daripada

KDNK negara. Empat zon pelancongan yang

dikenalpasti adalah Koridor Kuala Lumpur-

Melaka; Pulau Pinang-Langkawi dan negeri utara;

Johor Selatan dan Timur dan Pantai Timur

Semenanjung. Dasar RFN adalah :

Langkah:

i. Membangunkan kemudahan infrastruktur

dan kemudahan sokongan bagi pengukuhan

dan pemasaran eko-lancong; pelancongan

budaya dan warisan di Pantai Timur.

ii. Pengurusan sumber dan alam sekitar yang

tegas perlu dilaksanakan di kawasan

semulajadi dan eko-lancong. Antara

kawasan yang dikenalpasti adalah Endau-

Rompin, Taman Negara.

iii. Langkah-langkah lain adalah pembaikan

sistem pengangkutan, pakej pelancongan

bersepadu dan mengelakkan industri berat,

incinerator dan landfill.

RFN 14 : Bandar kecil dan sederhana perlu

dibangunkan mengikut potensi ekonomi

setempat

Langkah:

i. Kemudahan awam semua bandar, pekan dan kampung perlu diuruskan setaraf dengan keperluan

penduduk.

ii. Pelaburan swasta dalam industri berasaskan sumber tempatan, kraf dan memberi nilai-tambah

pertanian, eko-pelancongan, industri dan perkhidmatan perlu disokong oleh pembangunan infrastruktur

dan pelaburan kerajaan di kawasan bersesuaian.

iii. Pembangunan bandar dan polisi nasional guna tanah perlu dipertimbangkan dan dikoordinasikan,

contohnya kawasan pertanian/kekal makanan perlu diambilkira dengan pembangunan hanya di

kawasan yang telah ditetapkan. Sokongan kerajaan pusat seperti kewangan perlu disediakan bagi

pembangunan berkaitan.

RFN 15 : Pembangunan Pusat Pertumbuhan Desa (PPD) perlu diperkukuhkan untuk merasionalisasikan

perkhidmatan bagi penduduk luar bandar.

Langkah:

i. PPD sedia ada perlu dikajisemula dengan program pelaksanaannya perlu disegerakan.

ii. Kemudahan awam, sosial dan perdagangan akan diperkukuhkan di PPD.

iii. Pelaburan infrastruktur awam perlu ditumpukan di PPD bagi menyokong aktiviti ekonomi berasaskan

sumber, kraf, aktviti hiliran asas tani dan hutan.

iv. Perkampungan yang mempunyai nilai sejarah, budaya dan senibina harus dipilih sebagai PPD.

v. Kawasan petempatan yang mengecil, terpisah dan tidak ekonomik perlu digalakkan untuk dipindahkan

semula ke kawasan PPD sedia ada.

RFN 19

Central Forest Spine (CFS) diwujudkan bagi membentuk tulang belakang rangkaian Kawasan Sensitif Alam

Sekitar.

Langkah:

i. CFS akan diwartakan sebagai hutan perlindungan di bawah Akta Perhutanan Negara.

ii. Pelan-pelan pengurusan, garis panduan dan prosedur operasi akan dibentuk bagi mengawal fungsi

dan kegunaan CFS.

iii. Ekonomi asas pelancongan di dalam CFS akan dipertingkatkan.

iv. Kajian akan dibuat bagi menentukan kemungkinan mewujudkan semula integriti / kesinambungan

hutan dan tanah lembap di antara empat kompleks hutan utama :

a. Banjaran Titiwangsa – Banjaran Bintang – Banjaran Nakawan.

b. Taman Negara – Banjaran Timur

c. Tanah lembap Tenggara Pahang, Tasek Chini dan Bera.

d. Taman Negara Endau Rompin-Rizab Hidupan Liar Kluang.

v. Sungai-sungai akan digunakan sebagai koridor penghubung untuk mengekalkan integriti dan

kesinambungan ekosistem hutan. RS dan RT akan merangkumkan konsep penggunaan sungai dan

hutan sebagai teras untuk membangunkan rangkaian kawasan rekreasi linear negara serta

mengekalkan keseimbangan ekologi.


2 - 3



2.1.2 Dasar Perbandaran Negara

Pembentukan dasar-dasar perbandaran perlu

berasaskan kepada falsafah bandar yang

sejahtera merangkumi perkara-perkara berikut:

� Menjana pembangunan ekonomi bagi

kemakmuran negara yang boleh dikongsi

dan dinikmati bersama.

• Menyediakan perkhidmatan bandar,

kemudahan awam, infrastruktur dan utiliti

yang berkualiti untuk keselesaan dan

kesejahteraan penduduk.

• Menekankan aspek keselamatan di dalam

bandar.

• Memastikan keindahan rekabentuk dan

kualiti fabrik bandar berasaskan

kebudayaan tempatan negara.

• Memberi fokus kepada pemeliharaan dan

pemuliharaan alam sekitar.

• Menggalakkan pembangunan sosial dan

perpaduan nasional.

• Menggalakkan penduduk untuk

melibatkan diri dalam membangunkan

komuniti masing-masing dengan

peningkatan tadbir urus yang lebih efisien

dan berkesan.

• Membasmi kemiskinan bandar.

• Sensitif dan inovatif kepada

perkembangan dan kemajuan teknologi.

2.1.3 Dasar Perindustrian Negara

Pelan Induk Perindustrian Ketiga (IMP3) mengatur

strategi bagi melonjakkan pertumbuhan ekonomi

negara ke arah mencapai matlamat Wawasan

2020. Ia juga adalah sebahagian daripada

komponen utama menjayakan Misi Nasional

dalam Rancangan Malaysia Kesembilan (RMK-9).

Bertemakan ‘Malaysia- Ke Arah Daya Saing

Global’, IMP3 menggariskan 10 strategi untuk

memacu daya saing ekonomi negara untuk 15

tahun akan datang, iaitu:

• Meningkatkan kedudukan Malaysia sebagai negara pedagangan utama

• Menjana pelaburan dalam bidang yang disasarkan

• Mengintegrasi syarikat Malaysia ke dalam rangkaian serantau dan global

• Memastikan pertumbuhan perindustrian menyumbang ke arah pengagihan saksama dan

pembangunan wilayah yang lebih seimbang

• Mengekalkan sumbangan sektor perkilangan kepada pertumbuhan ekonomi

• Menjadikan sektor perkhidmatan sebagai sumber pertumbuhan utama

• Membantu pembangunan dan aplikasi teknologi berintensifkan pengetahuan

• Membangun modal insan yang inovatif dan kreatif

• Memperkukuh peranan institusi sektor swasta, termasuk persatuan industri dan perdagangan

• Mewujudkan persekitaran operasi perniagaan yang berdaya saing melalui sokongan institusi dan

sistem penyampaian perkhidmatan kerajaan yang cekap.

IMP3 dirumuskan bersandarkan tiga teras ekonomi utama iaitu dalam sektor perkilangan, perkhidmatan dan

pertanian.

Pelan berkenaan akan menggerakkan tiga teras utama itu melangkaui peringkat pembangunan

pertengahan kepada tahap yang lebih produk, bernilai tambah serta lebih berintensifkan pengetahuan.

2.1.4 Dasar Pertanian Negara

Dasar Pertanian Negara Ketiga (DPN3) digubal dengan tujuan menjadikannya satu dasar yang

komprehensif, melengkapi dasar-dasar yang lain, pragmatik serta fleksibel. Objektif utama DPN3 adalah

untuk memaksimumkan pendapatan melalui penggunaan sumber secara optima dalam sektor ini. Secara

khusus objektif DPN3 adalah seperti berikut:

• Meningkatkan sekuriti makanan;

• Meningkatkan produktiviti dan daya saing sektor pertanian;

• Mengukuhkan pertalian dengan sektor-sektor lain;

• Mewujudkan sumber pertumbuhan yang baru untuk sektor pertanian; dan

• Memelihara dan menggunakan sumber-sumber asli secara mampan.

DPN3 memperkenalkan dua pendekatan strategik yang baru iaitu Pendekatan Agro Perhutanan dan

Pendekatan Berasaskan Produk.

Pendekatan Agro Perhutanan bertujuan untuk memberi perhatian kepada masalah kekurangan sumber-

sumber termasuk tanah, buruh dan bahan mentah. Kegiatan pertanian dan perhutanan dilihat sebagai dua

sektor yang serasi dan saling melengkapi dan boleh dimajukan bersama. Pendekatan Berasaskan Produk

bertujuan memajukan produk-produk dan pasaran-pasaran utama dikenalpasti berdasarkan permintaan,

potensi pasaran dan cita rasa pengguna.


2 - 4



2.1.5 Dasar Pelancongan Negara

Dasar Pelancongan Negara adalah untuk

menjadikan industri pelancongan negara

sebagai satu sektor yang utama, mampan,

berbudaya maju dan berkualiti dalam memberi

sumbangan kepada imbangan pembayaran

negara khususnya dan pembangunan

sosioekonomi negara amnya.

Pembangunan pelancongan di Malaysia akan

memfokus kepada perkembangan dalam aktiviti-

aktiviti, produk dan pasaran dengan tujuan

menambahkan tempoh hari bermalam dan

perbelanjaan pelancong. Strategi-strategi yang

akan dimajukan atau diperkenalkan akan

meliputi :

• Mempelbagaikan produk baru dan

perkhidmatan untuk memenuhi pemintaan

yang pelbagai dan menarik minat

pelancong antarabangsa dan pelancong

domestik.

• Memastikan promosi dan pemasaran yang

lebih efektif dijalankan di dalam dan luar

negeri.

• Menggalakkan pelaburan sektor swasta

dan penyertaan dalam produk pelancong

yang inovatif seperti projek-projek dan

acara-acara yang istimewa.

• Meningkatkan penyertaan penduduk

tempatan terutamanya usahawan kecil

dalam membangunkan projek serta

perkhidmatan pelancongan.

• Memperbaiki dan meningkatkan

kemudahan-kemudahan di dalam negara.

• Menyediakan infrastruktur yang diperlukan

dan keselesaan di tapak pelancongan

yang direkabentukkan.

• Memfokus secara formal terhadap latihan

kemahiran semasa kerja dalam memenuhi

permintaan tenaga manusia yang semakin

meningkat.

2.1.6 Dasar Pelan Induk Pembangunan Luar Bandar

Pelan Induk Pembangunan Luar Bandar (PIPLB) dilaksanakan oleh kerajaan bertujuan menyediakan garis

panduan yang komprehensif berlandaskan Falsafah Strategi Baru Pembangunan Luar Bandar. Pelan ini

merangkumi empat tunggak iaitu 1Malaysia, Program Transformasi Kerajaan, Program Transformasi Ekonomi,

dan Rancangan Malaysia ke-10 (RMK-10).

Jadual 2.1: Dasar Pelan Induk Pembangunan Luar Bandar

Dasar Pembangunan Luar Bandar Tindakan

Teras 1

Pembangunan modal insan dan

pengupayaan masyarakat yang

efektif

• Memperkasa masyarakat luar bandar dalam pendidikan sekurang-kurangnya

memiliki sijil di peringkat menengah atas

• Memperluaskan latihan dan kemahiran pelbagai peringkat, bidang dan

peluang.

• Menyediakan jurulatih dan latihan yang berkualiti.

Teras 2

Pembangunan ekonomi berdaya

saing dan berdaya tahan

• Mengendalikan aktiviti ekonomi desa secara efektif dan inovatif bagi

meningkatkan rantaian antara industri desa dan bandar.

• Mempelbagaikan aktiviti ekonomi pelancongan desa dan industri

berdasarkan sumber.

• Mempelbagaikan pasaran dan aktiviti pemasaran.

• Membangunkan tanah secara bersepadu.

• Mengalakkan pemprosesan dan rantaian nilai.

• Menggunakan pekerja tempatan

• Mengalakkan pengunaan teknologi baru.

• Menambahbaik kemudahan kewangan dan kredit.

• Meningkatkan kemahiran pegurusan, teknikal dan operasi.

Teras 3

Penginterasian

perancangan fizikal

dengan program

pembangunan luar bandar

• Memastikan program luar bandar mengikut sistem rancangan pemajuan yang

disediakan.

• Mengklasterkan kawasan luar bandar mengikut klasifikasi perancangan fizikal.

• Mengalakkan program pembangunan luar bandar mengikut pengkhususan

zon ekonomi.

• Membangunkan projek pembangunan di lokasi yang menepati keperluan

kumpulan sasaran.

• Memulihara karakter luar bandar dari pencerobohan aktiviti pembangunan

yang tidak serasi dengan persekitaran.


2 - 5



Jadual 2.1: Dasar Pembangunan Luar Bandar (samb)

Dasar Pembangunan Luar

Bandar

Tindakan

Teras 4

Pembangunan infrastruktur

dan kemudahan awam

menyeluruh dan efisien

• Menambah dan membaikpulih infrastruktur , sistem pengangkutan dan kemudahan

asas.

• Menilai keperluan infrastruktur dan kemudahan awam sebelum sesuatu projek

dilaksanakan.

• Meningkatkan kerjasama antara agensi pelaksana.

• Menambahbaik kaedah perolehan yang tidak tulus.

• Mempertingkatkan projek perkembangan jalur lebar dan ICT.

Teras 5

Peningkatan kualiti hidup

dan pendapatan golongan

isi rumah dalam 40 peratus

terendah

• Menyediakan perumahan bagi kumpulan rapuh dan miskin tegar serta skim rumah

mampu milik.

• Meningkatkan kesedaran kesihatan dan pemakanan seimbang.

• Memantapkan jaringan keselamatan sosial .

Teras 6

Pengurusan sumber secara

mampan

• Mengawal dan memantau aktiviti penerokaan hutan dan pembagunan tanah.

• Mengawal dan memantau aktiviti industri.

• Mengalakkan amalan pengurusan ladang secara terbaik dan mesra alam.

Teras 7

Pengurusan sumber secara

bersepadu

• Mengkaji semula institusi pembangunan luar bandar.

• Memperkukuhkan sistem pemantauan dan penilaian.

• Memperluaskan serta memperkukuhkan sistem penyampaian.

• Mempertingkatkan kerjasama dengan agensi-agensi awam, swasta, dan badan

bukan kerajaan.

• Meningkatkan tahap kapasiti agensi dan pegawai pelaksana.

2.1.7 Bidang Keberhasilan Utama Negara (NKRA)

Bidang Keberhasilan Utama Negara mengandungi enam sasaran utama dan akan diberikan perhatian

dalam penyediaan RTD Lipis. Hubungkait NKRA dalam penyediaan RTD Lipis dapat dirumuskan seperti

berikut:

a) Pengurangan Kadar Jenayah Perancangan rekabentuk bandar akan menggunapakai prinsip smart-growth dan bandar selamat.

Manakala penyediaan kawasan rekreasi dan kemudahan riadah yang bersesuaian akan

membantu golongan muda menumpukan masa lapang kepada aktiviti sukan dan rekreasi serta

tidak terjebak dengan aktiviti jenayah dan tidak bermoral.


2 - 6



b) Memerangi Rasuah

RTD boleh mencadangkan pengurusan

dan pelaksanaan projek-projek

pembangunan secara lebih transparen di

peringkat Pihak Berkuasa Perancangan

Tempatan dan agensi-agensi berkaitan.

c) Akses Kepada Pendidikan Yang Berkualiti

Perancangan kemudahan masyarakat

terutamanya kemudahan pendidikan di

semua peringkat akan mengambilkira

faktor keupayaan dan keperluan

penduduk setempat.

d) Meningkatkan Taraf Hidup Penduduk

Miskin

Perancangan aktiviti perniagaan,

pelancongan dan IKS yang berpotensi

memberi pulangan ekonomi dan

membuka peluang pekerjaan kepada

penduduk terutamanya penduduk yang

miskin dan kurang berkemampuan.

e) Mempertingkatkan Kemudahan

Infrastruktur Di Luar Bandar

Memastikan kemudahan infrastruktur dan

utiliti di pusat-pusat pertumbuhan desa

termasuk kampung tradisional, kampung

orang asli, kampung baru, penempatan

FELDA dan FELCRA dirancang dan

disediakan dengan mencukupi.

f) Memperbaiki Kemudahan Pengangkutan

Awam

Dokumen RTD ini akan mengenalpasti isu-

isu pengangkutan awam serta merangka

cadangan bagi meningkatkan tahap

sistem pengangkutan awam bagi Daerah

Lipis pada masa hadapan.

2.1.8 Model Ekonomi Baru (MEB)

Dasar Model Ekonomi Baru mensasarkan peningkatan ekonomi golongan miskin dan berpendapatan

rendah tanpa mengira kaum serta penyediaan keperluan asas yang mencukupi.

Program Economic Transformation (ETP) di bawah MEB akan menyediakan mekanisma untuk

memperkuatkan keupayaan golongan 40 peratus terbawah supaya mereka boleh mengambil peluang

untuk mendapatkan pekerjaan, meningkatkan produktiviti dan meningkatkan pendapatan.

Dalam konteks RTD Lipis, cadangan-cadangan yang berupaya untuk meningkatkan ekonomi penduduk,

terutamanya penduduk luar bandar tanpa mengira kaum dan keturunan perlu digalakkan dan

dicadangkan kerana ianya selaras dengan dasar MEB yang menjadi hasrat Kerajaan Persekutuan pada

masa ini.

Jadual 2.2: Dasar NKRA dan MEB dalam Konteks RTD Lipis

Dasar Negara Sektor RTD yang Terlibat Nota

Bidang Keberhasilan Utama Negara (NKRA)

a) Pengurangan Kadar Jenayah

i. Rekabentuk Bandar &

Lanskap

ii. Rekreasi

• Menggunapakai prinsip bandar selamat dalam

cadangan rekabentuk Bandar Kuala Lipis

• Penyediaan kawasan rekreasi, riadah dan sukan

yang menepati keperluan golongan umur aktif

b) Memerangi

Rasuah

i. Pengurusan dan

Pelaksanaan

• Mewujudkan sistem pemantauan pelaksanaan

projek yang telus dan efisyen

c) Akses Kepada

Pendidikan Yang

Berkualiti

i. Gunatanah

ii. Kemudahan

Masyarakat

(Pendidikan)

• Menyediakan kawasan yang mencukupi dan

strategik bagi tujuan pembangunan

kemudahan pendidikan

• Penyediaan kemudahan pendidikan yang

mengambilkira faktor keupayaan dan

keperluan penduduk setempat


2 - 7



Jadual 2.2: Dasar NKRA dan MEB dalam Konteks RTD Lipis (samb)

Dasar Negara Sektor RTD yang Terlibat Nota

Bidang Keberhasilan Utama Negara (NKRA)

d) Meningkatkan

Taraf Hidup

Penduduk Miskin

i. Perniagaan

ii. Perindustrian

iii. Pelancongan

iv. Pertanian

v. Perumahan

• Menyediakan ruang perniagaan khusus bagi

peniaga kecil di semua pekan seperti Kuala

Lipis, Benta, Padang Tengku, Sg. Koyan dan

Merapoh

• Menggalakkan pelaburan dalam industri

berteraskan sumber dan industri IKS

• Memperbanyakkan dan mempromosikan

produk pelancongan yang diusahakan oleh

penduduk tempatan seperti makanan tradisi,

selain daripada program jelajah hutan dan

aktiviti kebudayaan

• Mempelbagaikan sumber pertanian

merangkumi tanaman berpotensi tinggi seperti

koko, buah salak dan gula kabung untuk

meningkatkan pendapatan penduduk.

• Penyediaan perumahan mampu-milik yang

mencukupi.

e) Mempertingkatkan

Kemudahan

Infrastruktur Di Luar

Bandar

i. Infrastruktur dan Utiliti

ii. Petempatan Desa

iii. Kemudahan

Masyarakat

• Merancang dan menyediakan kemudahan

infrastruktur dan utiliti di setiap petempatan

desa termasuk kampung tradisional, kampung

orang asli, kampung baru, penempatan FELDA

dan FELCRA yang mencukupi.

• Kemudahan masyarakat yang menjadi

keperluan penduduk seperti sekolah, pusat

kesihatan dan surau perlu disediakan untuk

kegunaan penduduk luar bandar.

f) Memperbaiki

Kemudahan

Pengangkutan

Awam

i. Perhubungan dan

Pengurusan Lalulintas

ii. Pengangkutan Awam

• Menambahbaik dan menaik taraf

perkhidmatan Keretapi Nasional sediada yang

menjadi mod pengangkutan awam yang

penting bagi penduduk daerah Lipis.


2 - 8



2.2 Dasar Pembangunan RTDL Di Peringkat

Wilayah, Negeri Dan Tempatan

2.2.1 Pembangunan Wilayah Ekonomi Pantai

Timur (ECER)

Pada tahun 2007, satu kajian pembangunan

wilayah merangkumi negeri-negeri Kelantan,

Terengganu, Pahang dan Daerah Mersing, Johor

dilaksanakan. Wilayah ECER merupakan salah

satu daripada 4 wilayah UTAMA ekonomi di

Malaysia bertujuan memantau dan menentukan

halatuju pembangunan berdasarkan potensi

tempatan perwilayahan.

Rajah 2.2 : Kawasan di bawah ECER

Sumber : Pelan Induk ECER 2006

Pelan Induk ECER 2007 disediakan untuk mempercepatkan pertumbuhan ECER dalam keadaan

berkemampuan, seimbang dan mampan. Pelan Induk ini akan dijayakan melalui program dan projek untuk

meningkatkan pendapatan dan mengurangkan kadar kemiskinan dengan memperluaskan peluang

pekerjaan melalui pengenalan projek pemangkin dan berimpak tinggi bagi memacu pembangunan di

kawasan ini.

Pelaksanaannya adalah melalui projek-projek yang praktikal, realistik dan boleh dilaksana bagi

mewujudkan kesan jangka panjang mendalam. Pelan Induk ECER dijadikan blueprint untuk pembangunan

di wilayah ini untuk 12 tahun akan datang, meliputi Rancangan Malaysia Ke-9, 10 dan 11. Kajian RTDL akan

mengambilkira polisi dan cadangan ECER yang memberi kesan langsung kepada pembangunan Daerah

Lipis.

Rajah 2.3 : Koridor Daerah Pembangunan ECER 2006

Pelaksanaan polisi, strategi dan cadangan

pembangunan yang digariskan dalam Pelan Induk

ECER dipantau dan dipacu oleh Majlis Pembangunan

Wilayah Ekonomi Pantai Timur yang ditubuhkan di

bawah Akta Parlimen, Akta Majlis Pembangunan

Wilayah Ekonomi Pantai Timur 2008 (Akta 688); yang

dipengerusikan oleh Perdana Menteri Malaysia.

Sumber : Pelan Induk ECER 2006


2 - 9



2.2.1.1 Negeri Pahang Dalam ECER

Bagi negeri Pahang, dalam pembangunan ECER

ianya dipilih sebagai hab industri pembuatan dan

logistik bagi Wilayah Ekonomi Pantai Timur dan

akan menjadi pusat bagi kegiatan pembuatan

bernilai tinggi, di samping menjadi laluan utama

bagi hasil pembuatan untuk menembusi pasaran

global.

Di samping itu, pembabitan dalam pembuatan

kenderaan dan komponen automotif akan

diperkasa dan usaha akan dilakukan bagi

menggalak syarikat pembekal komponen

bertaraf antarabangsa melabur di pusat

perindustrian antomotif di Peramu, Pekan.

Bagi memacu pertumbuhan sebagai hab

pembuatan dan logistik utama, pelbagai

prasarana akan dibangunkan, termasuk

penambahbaikan kemudahan pelabuhan serta

peluasan kawasan perindustrian sedia ada.

Kelompok perindustrian minyak sawit, kawasan

bebas cukai, perbandaran baru dan pusat logistik

akan dibangunkan.

Industri makanan halal akan turut diberi perhatian

apabila taman industri halal akan dibangunkan di

Gambang. Pembinaan Taman Halal Gambang

akan memastikan pengiktirafan amalan dan

produk halal pada peringkat antarabangsa serta

memartabatkan produk halal buatan Malaysia

sebagai produk pilihan global.

Taman itu akan dijadikan hab penting bagi

pembuatan, pemprosesan, pensijilan dan

akreditasi bagi makanan halal dan bukan

makanan ini turut mengambil peluang

pengembangan pasaran halal global, khususnya

di Asia Barat, Eropah dan Amerika Syarikat.

Projek lain yang diperkenalkan adalah program

pembangunan Kelompok Industri Minyak Sawit,

penternakan lembu bersepadu, penternakan

ikan air tawar dan air payau, perladangan kontrak, agropolitan serta pelancongan daerah Mersing. Turut

dibangunkan menerusi ECER adalah Taman Kekal Pengeluaran Makanan (TKPM) di Lanchang yang

mempunyai keluasan 3,600 hektar, adalah antara tiga TKPM di bawah program ECER.

Bagi perkembangan pembangunan di ECER, kerajaan memperuntukkan RM2.6 bilion untuk melaksanakan

107 projek mengikut Rancangan Malaysia Kesembilan (RMK-9). Daripada 107 projek yang dirancang dalam

ECER, 48 sudah dilaksanakani dan lapan akan siapkan pada 2010.

2.2.1.2 Daerah Lipis Dalam ECER

ECER telah mengenalpasti pelaksanaan 2 projek utama di daerah Lipis iaitu:

i. Laluan Central Spine Road pakej 3 & 4 dari Merapoh sehingga ke Benta

ii. Cadangan Taman Bio Teknologi dan ladang herba

Cadangan laluan CSR bertujuan mempertingkatkan tahap aksesibiliti di laluan Koridor Tengah Semenanjung

Malaysia. Cadangan ini akan menghubungkan Bandar Gua Musang dengan Seremban dan laluan

sepanjang kira-kira 140km dalam daerah Lipis dijangka akan mempertingkatkan tahap perhubungan inter

dan intra wilayahnya. Cadagan ini dijangka akan melibatkan program pembesaran Jalan Persekutuan 8

sedia ada, pembinaan jalan baru selain pembinaan persimpangan dan jambatan. Cadangan CSR

dijangka mampu memendekkan jarak perjalanan antara kawasan disamping pembukaan kawasan-

kawasan baru seperti di Penjom, Kg. Telang, Bukit Betong, Chegar Perah dan Merapoh.

Cadangan Taman Bio Teknologi dan ladang herba dalam peringkat perancangan oleh ECER. Pusat ini

dijangka akan dibina dikawasan Chegar Perah dan mampu menjadi ladang Penyelidikan Herba yang

penting bagi wilayah timur Semenanjung Malaysia.


2 - 10



2.2.2 Rancangan Struktur (RSN) Negeri Pahang,

2020

Rancangan Struktur Negeri Pahang 2002-2020

(RSNPhg) merupakan satu dokumen

perancangan yang menggariskan dasar utama,

cadangan pemajuan dan penggunaan tanah

bagi Negeri Pahang menjelang tahun 2020.

2.2.2.1 Matlamat Dan Objektif

a) Matlamat RSN Pahang

‘Untuk Meningkatkan Kualiti Hidup Dan

Kesejahteraan Rakyat Pahang Melalui

Pembangunan Fizikal Yang Mampan’

b) Objektif RSN Pahang

Ekonomi

Pembangunan ekonomi negeri akan ditekankan

kepada tri-fokus ekonomi dimana tiga sektor teras

iaitu pertanian, perindustrian dan pelancongan

akan menjadi impetus kepada pembangunan

ekonomi negeri. Objektif pembangunan ekonomi

adalah seperti berikut:-

1. Menjadikan Pahang sebagai negeri

pengeluar makanan utama negara

2. Menjadikan Pahang sebagai pusat

perindustrian utama di Pantai Timur

3. Menjadikan Pahang sebagai destinasi

pelancongan sepanjang tahun

4. Mengimbangkan agihan penduduk selaras

dengan proses urbanisasi

5. Memastikan pertumbuhan ekonomi selaras

dengan perkembangan sosial penduduk.

Fizikal

Proses urbanisasi negeri akan dipertingkat dan diperkukuhkan bagi membentuk pembangunan bandar dan

petempatan yang sistematik untuk manfaat penduduk. Ianya akan dibangunkan melalui pendekatan

seperti berikut;

1. Pembangunan guna tanah yang optimum

2. Mewujudkan keseimbangan taburan dan hierarki bandar serta kawasan-kawasan petempatan di

seluruh negeri

3. Meningkatkan penyediaan kemudahan perhubungan dan pengangkutan serta infrastruktur dan utiliti

yang lebih cekap, menyeluruh, mencukupi dan selaras dengan perkembangan teknologi

4. Memulihara habitat kritikal dan kawasan sensitif alam sekitar serta meningkatkan kualiti alam

sekeliling.

Sosial

Pembangunan sosial akan diseimbangkan dengan pembangunan-pembangunan ekonomi dan fizikal bagi

membentuk masyarakat yang bermoral dan bersahsiah tinggi. Objektif ini akan dilaksanakan secara

berterusan bagi menghadapi cabaran-cabaran Wawasan 2020 dengan memberi penekanan kepada

prinsip berikut;

1. Menyediakan kemudahan perumahan yang mencukupi dan memenuhi keperluan setiap lapisan

penduduk serta meningkatkan pemilikan rumah

2. Menyediakan kemudahan sosial secara adil dan seimbang selaras dengan taburan penduduk

3. Meningkatkan penyediaan kemudahan masyarakat yang mencukupi, berkualiti dan berteknologi

terkini untuk manfaat setiap lapisan masyarakat.

2.2.2.2 Strategi Pembangunan

a) Strategi Pembangunan Pertanian

Strategi pembangunan pertanian adalah seperti berikut:

1. Membangunkan tanah yang berpotensi untuk pertanian seluas 1.55 juta hektar yang mana hanya

95.56 peratus iaitu 1.48 juta hektar telah dimajukan untuk tujuan pertanian. Dari keluasan tersebut pula

95 peratus adalah kelapa sawit dan getah manakala lain–lain tanaman termasuk tanaman makanan

hanya menyumbangkan keluasan sebanyak 5 peratus.

2. Menyeimbangkan pembangunan antara tanaman industri (terutama getah dan kelapa sawit) dengan

tanaman makanan dan herba yang mempunyai potensi untuk pasaran dalam dan luar negara;

3. Mengalakkan pembangunan industri hiliran/industri asas tani untuk tujuan nilai tambahan,

mengurangkan masalah pasaran dan kejatuhan harga serta mewujudkan peluang pekerjaan yang

baru;

4. Menggunakan teknologi moden untuk meningkatkan kuantiti dan kualiti hasil pertanian;

5. Meningkatkan teknologi penternakan lembu, kambing dan biri – biri dengan menggunakan sistem

terkini yang sesuai termasuk sistem ‘feedlot’ dan dari baka haiwan yang bermutu tinggi.


2 - 11



6. Menggalak dan menambah bilangan

kawasan penternakan ayam dan itik di

dalam reban berhawa dingin untuk

menambahkan pengeluaran ayam dari

4.9 juta ekor (tahun 2003) kepada 12.9 juta

ekor pada tahun 2020 dan itik dari 47,000

ekor (tahun 2003) kepada 94,000 ekor

pada tahun 2020;

7. Meningkatkan penternakan ayam telur

untuk menampung permintaan sebanyak

300 juta biji telur ayam pada tahun 2020;

8. Sasaran kawasan tanaman industri seperti

kelapa sawit dan getah sebanyak 1.34 juta

hektar pada tahun 2020 terutama di

Daerah Kuantan, Rompin, Lipis dan Raub;

9. Menambah kilang-kilang memproses hasil

pengeluaran tanaman industri di ladang-

ladang sedia ada seperti kawasan kelapa

sawit dan getah sedia ada FELDA/FELCRA

di Daerah Rompin, Lipis, Pekan, Maran,

Kuantan dan Temerloh;

10. Meningkatkan program penyatuan kebun-

kebun berskala kecil ke dalam satu

pengurusan yang lebih teratur dan

bersistematik;

11. Membangunkan kawasan tanaman buah-

buahan, herba, sayuran dan tanaman

kontan di zon–zon berkaitan mengikut

konsep pembangunan kluster industri

tanaman;

12. Menambah bilangan dan keluasan Taman

Kekal Pengeluaran Makanan untuk buah–

buahan, sayuran dan juga herba di zon–

zon dan kluster yang berkaitan;

13. Menambah peluang latihan kepada

usahawan tani terutama berkaitan

teknologi baru.

b) Strategi Pembangunan Perindustrian

Strategi pembangunan perindustrian adalah seperti berikut:

1. Meningkatkan lagi sistem jaringan jalan raya sedia ada bagi meningkatkan lagi pembangunan

industri.

2. Pembangunan kawasan industri akan dilengkapi dengan kemudahan infrastruktur dan kemudahan

sokongan lain seperti perumahan dan pendidikan;

3. Mempertingkatkan tahap reliability kemudahan utiliti seperti bekalan air, elektrik dan telekomunikasi

di semua kawasan perindustrian di negeri ini.

c) Strategi Pembangunan Pelancongan

Strategi pembangunan pelancongan adalah seperti berikut:

1. Mempergiatkan promosi dan pemasaran produk pelancongan seperti Cuti-cuti Malaysia dan

Malaysia Truly Asia di peringkat negeri bagi menarik pelancong domestik dan antarabangsa;

2. Mengadakan pakej pelancongan yang menarik merangkumi rangkaian lawatan dari pusat

pelancongan utama seperti Genting Highlands, Kuantan, Cameron Highlands, Pulau Tioman dan

Taman Negara bagi meningkatkan tempoh menginap dari 2 hari pada tahun 2002 kepada 4 hari

pada tahun 2020;

3. Menyediakan kemudahan penginapan yang mencukupi dan selesa sebanyak 20,130 bilik

(menjelang 2020) yang merangkumi kemudahan motel, chalet, hotel dan resort yang mampu

disewa oleh semua golongan pelancong;

4. Memperbanyakan acara-acara tahunan berkaitan pelancongan yang merangkumi aktiviti-aktiviti

seperti Pesta Pantai, Pesta Kesenian dan Kebudayaan, sukan air, mendaki gunung, berakit dan

hiburan;

5. Mempromosikan kawasan pelancongan semulajadi seperti Bukit Fraser dan Pulau Tioman sebagai

destinasi pelancongan ekologi berimpak rendah;

6. Kawasan pelancongan berasaskan alam semulajadi perlu dipulihara dengan menggunapakai

garispanduan yang telah ditetapkan di dalam Pelan EkoPelancongan Kebangsaan;

7. Mengekalkan warisan budaya bandar-bandar yang mempunyai nilai estetika sejarah yang tinggi

seperti Bandar Diraja Pekan yang mengekalkan 3K iaitu Keislaman, Kesultanan dan Kemelayuan

yang tidak terdapat di semua bandar;

8. Melaksanakan program mencintai warisan bagi mengekalkan nilai sejarah seperti pengekalan

bangunan-bangunan lama peninggalan zaman British yang terdapat di Kuala Lipis dan Bukit Fraser.

d) Strategi Pembangunan Kemudahan Sosial

strategi pembangunan kemudahan sosial adalah seperti berikut:

1. Menyediakan keperluan perumahan tambahan sebanyak 75,498 unit di Zon Pembangunan Tengah,

27,733 unit di ZonPembangunan Selatan dan 22,893 unit di Zon Pembangunan Utara menjelang

tahun 2020;

2. Menyediakan kemudahan infrastruktur dan utiliti yang mencukupi serta serba lengkap meliputi jalan

raya, bekalan air, elektrik, telekomunikasi, pembetungan dan pusat pelupusan sisa pepejal serta

sisa toksik;


2 - 12



3. Menyediakan kemudahan pendidikan,

keselamatan, kesihatan dan rekreasi yang

mencukupi menjelang 2020;

4. Memastikan setiap bandar dilengkapi

dengan kemudahan sosial yang sesuai

dengan fungsinya;

5. Mewujudkan satu pangkalan maklumat

mengenai perkhidmatan sosial yang

ditawarkan oleh semua sektor yang boleh

dicapai oleh setiap anggota masyarakat

dengan cepat, mudah dan pada kadar

yang termampu.

2.2.2.3 Dasar-Dasar RSN Pahang

Dasar-dasar Rancangan Struktur Negeri Pahang

digubal adalah untuk memandu perancangan

dan pembangunan guna tanah Negeri Pahang

menjelang tahun 2020. Dasar yang digubal

memberi tumpuan kepada petunjuk lokasi bagi

sektor ekonomi dan fizikal negeri. Dasar-dasar RSN

Pahang yang mempunyai implikasi langsung

kepada pembangunan Daerah Lipis adalah

seperti berikut:

Jadual 2.3: Dasar-Dasar RSN Pahang Dasar Huraian Dasar

Lokasi Pembangunan

LP4 Keutamaan Kedua Pembangunan

Bandar Akan Dikhususkan Kepada

Bandar Temerloh – Mentakab Untuk

Mewujudkan Satu Lagi Konurbasi

Bandar Di Negeri Pahang

Bandar Temerloh-Mentakab merupakan

konurbasi sokongan Negeri Pahang yang akan meliputi Lanchang sehingga ke

Bandar Karak, Chenor hingga ke Jengka, Kuala Krau dan Triang. Kedudukan

strategik Bandar Temerloh - Mentakab yang terletak di tengah-tengah antara Kuala

Lumpur ke Kuantan akan membolehkan ia berfungsi sebagai pusat ‘transit’

barangan, hasil produk penduduk dan juga penumpang. Laluan keretapi Johor

Bahru – Gemas - Triang – Mentakab – Jerantut – Kuala Lipis- Kota Bharu merupakan

potensi yang akan memudahkan pembangunan perbandaran Temerloh -

Mentakab. Cadangan pembinaan laluan keretapi berkembar berkelajuan tinggi

Lembah Klang – Kuantan dan naiktaraf laluan keretapi sedia ada Johor Bahru –

Gemas - Triang – Mentakab – Jerantut – Kuala Lipis- Kota Bharu dijangka akan

meningkatkan lagi pembangunan Temerloh-Mentakab.

LP5 Pembangunan Di Kawasan Desa Akan

Dikhususkan Kepada Pembangunan

Yang Akan Memberi Kesejahteraan Dan

Dapat Meningkatkan Kualiti Hidup

Penduduk Desa Disamping Memelihara

Nilai Dan Tradisi Kawasan Desa

Petempatan desa di Negeri Pahang didapati masih lagi mengekalkan nilai-nilai

tradisi kedesaannya. Keadaan ini akan mewujudkan suatu khazanah warisan yang

berharga kepada negeri untuk tatapan generasi akan datang. Oleh itu, segala

pembangunan yang dirancang di kawasan ini mestilah mampu untuk memelihara

warisan tersebut. Walaupun begitu, pembangunan tanah bagi tujuan

perbandaran berskala besar hendaklah dilengkapi dengan satu laporan ‘Sosial

Impact Assessment’ (SIA) untuk memastikan pembangunan tersebut tidak memberi

impak sosial kepada penduduk setempat.

LP6 Tanah-Tanah Kerajaan Yang Belum Dan

Boleh Dibangunkan Akan Dimajukan

Secara Ekonomik Untuk Memberi

Manfaat Kepada Penduduk Dan

Meningkatkan Hasil Negeri

Seluas 19,496.37 hektar tanah-tanah kerajaan telah diluluskan oleh kerajaan Negeri

Pahang untuk dibangunkan. Cadangan pembangunan secara komersil perlu diberi

keutamaan. Pembangunan projek hendaklah menggunakan pendekatan

teknologi terkini dan pengurusan yang efisien. Walaupun begitu, pengekalan dan

pengurusan sumber jaya hendaklah menjadi salah satu daripada objektif

pembangunan.

LP7 Pembangunan Kawasan Pertanian

Perlulah Selaras Dengan Pelan

Pengezonan Pertanian Negeri

Zon Pembangunan Utara di Negeri Pahang akan terus dikekalkan dengan tanaman

sayur-sayuran dan bunga-bungaan dan teh (Cameron Highlands), tanaman

minuman seperti koko, tanaman komoditi seperti kelapa sawit dan getah serta

tanaman buah-buahan di samping tanaman lain yang berpotensi seperti kabung

dan herba (Lipis dan Raub). Zon Pembangunan Utara juga terlibat dengan

pembesaran pengeluaran pelbagai jenis ikan hiasan (Raub) dan penggalakkan

ternakan lembu, kambing/biri-biri secara integrasi dengan tanaman kelapa sawit

dan getah (Lipis, Jerantut dan Raub).

LP9 Pembangunan Perindustrian Akan

Dilaksanakan Selaras Dengan Pelan

Indikatif Pembangunan Kawasan

Perindustrian Negeri Pahang

Satu Pelan Indikatif Pembangunan Kawasan Perindustrian Negeri Pahang 2006-2020

telahpun disediakan. Oleh itu, pembangunan perindustrian perlulah dirancang

menepati pelan tersebut. Kluster industri pada tahun 2020 telah menetapkan

daerah Lipis sebagai kluster industri berasaskan sumber dan IKS.

LP10 Sistem Perhubungan Dan Pengangkutan

Akan Diperkukuhkan Untuk

Meningkatkan Kemudahsampaian

Kawasan Industri

Pembangunan LPT dijangka akan menyediakan perhubungan pengangkutan yang

lebih efisien daripada kawasan Lembah Klang ke bandar-bandar utama di Pahang.

Hubungan rangkaian lebuhraya dan laluan keretapi dari Mentakab/Temerloh ke

destinasi utama seperti Pelabuhan Klang, Pelabuhan Kuantan, Pasir Gudang dan

Singapura serta kemudahan perkhidmatan kargo dan lapangan terbang juga

memudahkan pengangkutan barangan. Pelabuhan Kuantan yang berperanan

sebagai pintu masuk utama Wilayah Pantai Timur sementara pelabuhan darat

sebagai sokongan kepada pelabuhan laut dari segi pengurusan kontena mampu

mengendalikan kargo import dan eksport bagi aktiviti perindustrian di Negeri

Pahang.


2 - 13



Rajah 2.4: Cadangan Hierarki Petempatan Negeri Pahang Rajah 2.5: Cadangan Aktiviti Pertanian dan Akuakultur Negeri Pahang

Sumber: RSN Pahang, 2002-2020 Sumber: RSN Pahang, 2002-2020


2 - 14



Jadual 2.3: Dasar-Dasar RSN Pahang (samb) Dasar Huraian Dasar

Lokasi Pembangunan

LP11 Pembangunan Industri Kecil Dan

Sederhana Akan Dipertingkatkan Di

Pusat Penempatan Utama Setiap

Daerah

Peranan industri kecil dan sederhana (IKS) adalah penting bagi pertumbuhan

ekonomi setempat. Setakat ini terdapat beberapa kawasan IKS yang beroperasi di

petempatan utama seperti Kuantan, Bentong, Temerloh dan Maran. Kawasan-

kawasan IKS perlu ditingkatkan dan diperbanyakkan diseluruh negeri bagi

merancakkan lagi pertumbuhan ekonomi serta menggunapakai sumber-sumber

setempat sedia ada bagi manfaat penduduk negeri. Ianya juga dapat membantu

mewujudkan pelbagai peluang pekerjaan kepada penduduk.

LP12 Fokus Pembangunan Pelancongan Bagi

Daerah Lipis Adalah Pelancongan

Ekologi (Hutan), Kebudayaan Dan

Warisan (Bangunan Bersejarah)

Strategi utama pembangunan pelancongan Negeri Pahang adalah menjadikan

‘Negeri Pahang Sebagai Destinasi Pelancongan Sepanjang Tahun’.

a. Zon Tanah Tinggi merangkumi kawasan tanah tinggi dari Daerah Cameron

Highlands, Lipis, Raub sehingga ke Daerah Bentong;

b. Zon Ekologi / Tasik merentasi kawasan Pahang Tengah dari Daerah Lipis,

Jerantut, Temerloh, Maran, Kuantan, Pekan, Bera dan Rompin di mana kebanyakan

tempat-tempat tarikan adalah kawasan hutan dan semulajadi; dan


2 - 15



2.2.3 Rancangan Tempatan Bandar Kuala Lipis

RT Bandar Kuala Lipis (1999-2010) ini telah

disediakan dibawah peruntukkan Seksyen 12 Akta

Perancangan Bandar dan Desa 1976 (Akta 172)

dan ianya adalah untuk menterjemahkan dasar

dan cadangan yang terkandung dalam

Rancangan Struktur Majlis Daerah Lipis, 1996 serta

dasar pembangunan negeri Pahang ke dalam

bentuk reruang supaya lebih terperinci dan

mudah dilaksanakan.

RT Bandar Kuala Lipis menerapkan Konsep

Pengelompokan Bersepadu dimana strategi

utama adalah:

• Peningkatan jumlah penduduk bandar

Kuala Lipis.

• Mengukuhkan kekuatan ekonomi bandar

• Penyediaan tanah untuk pembangunan

• Mempertingkatkan tahap aksesibiliti dan

kemudahsampaian

• Memelihara kualiti alam sekitar

Konsep ini memperkenalkan 2 zon penting iaitu:

1. Zon Pusat Perkhidmatan Utama (ZPPU)

ZPPU dipusatkan dikawasan utama

perbandaran semasa iaitu Bandar Kuala Lipis

dan Kawasan Bandar Baru Seberang Jelai.

Ianya merupakan kawasan pentadbiran,

perdagangan, pelancongan, warisan dan

rekreasi daerah.

2. Zon Kemudahan Dan Perkhidmatan

Sokongan (ZKPS)

ZKPS berperanan menyokong pembangunan

di ZPPU. Ianya melibatkan kawasan di

Tempoyang sehingga Institut Pertanian Lipis di

utara dan kawasan Seberang Lipis di selatan.

ZKPS merupakan kawasan sumber tenaga

kerja sektor ekonomi bandar dan merupakan

kawasan utama perumahan, kemudahan

masyarakat dan industri perkhidmatan.

Rajah 2.6: Konsep Pengelompokan Bersepadu

Sumber: RT Bandar Kuala Lipis 1999-2010


2 - 16



2.2.3.1 Strategi Guna Tanah

Kawasan kajian dibahagikan kepada lapan zon

kluster guna tanah seperti berikut:-

Rajah 2.7: Strategi Pembangunan

Sumber: RT Bandar Kuala Lipis 1999-2010

Kuala Lipis


2 - 17



Jadual 2.4: Strategi Pembangunan

Strategi Kluster Gunatanah Ulasan

Pencapaian

Peranan Bandar

sebagai Pusat

Separa Wilayah

dan Pusat

Perkhidmatan

Utama

• Kluster Bandar Baru • Kluster Bandar Lama

• Kluster Perumahan

• Kluster Institusi

• Peranan bandar sebagai Pusat Separa Wilayah dan Pusat

Perkhidmatan Utama memerlukan suntikan projek-projek utama di

satu kawasan zon peumpuan pelaksanaan. Penumpuan zon

perkhidmatan utama boleh mewujudkan economy of scale yang

seterusnya dapat merancakan pembangunan bandar bagi

mencapai peranan yang digariskan.

• Peranan bandar ini juga perlu dilengkapi dengan zon kemudahan

dan perkhidmatan sokongan yang aktif.

Pencapaian

Peranan Bandar

sebagai Pusat

Pelancongan

Wilayah dan

Bandar Taman

Bersejarah

• Kluster Pemeliharaan

Budaya Dan

Pelancongan

• Kluster Bandar Lama

• Kluster Rekreasi

• Untuk menjadi sebuah bandar yang seimbang dari segi

pembangunan fizikal, ekonomi dan kemanusiaan dalah perlu untuk

memastikan aset semulajadi bandar dipelihara dan dibangunkan

untuk tujuan pelancongan dan rekreasi dan secara langsung

dapat meningkatkan tahap kesedaran kepada rasa cinta alam,

kekitaan dan bangga kepada bandar.

Peningkatan

Jumlah

Penduduk Masa

Hadapan

• Kluster Perumahan

• Kluster Perindustrian • Jumlah penduduk masa hadapan boleh dicapai dengan

menggalakkan penumpuan kawasan perumahan baru di Zon

Perkhidmatan dan Sokongan. Kawasan zon ini boleh membantu

menggalakkan Bandar Kuala Lipis menjadi Bandar Pesara ’Retreat

Town’

• Zon Pusat Perkhidmatan Utama boleh menwujudkan peluang

pekerjaan baru yang menggalakkan peghijrahan penduduk masuk

ke kawasan bandar. Zon kemudahan dan perkhidmatan sokongan

juga akan menerima tekanan kepada pembangunan perumahan

dan kemudahan masyarakat.

Kekuatan

Ekonomi Bandar

dan

Kesinambungan

Hayat Bandar

Lama Kuala Lipis


• Kluster Bandar Baru • Kekuatan ekonomi bandar bergantung erat kepada penumpuan

aktiviti ekonomi yang berterasakan economy of scale.

Penyelerakan boleh menyebabkan bandar mengalami

kemerosotan yang berterusan. Zon Perkhidmatan Utama boleh

mengelompokkan aktiviti ekonomi bandar.

Kesediaan dan

Kesesuaian

Tanah

Pembangunan

• Semua Kluster • Tanah-tanah yang berpotensi untuk pembangunan akan

diarahkan dan dikawal untuk tujuan pembangunan mengikut jenis

gunatanah yang ditetapkan.

Kos infrastruktur

yang optimum


• Kluster Bandar Baru • Kluster Institusi Utama

• Kluster Pemeliharaan

Budaya Dan

Pelancongan

• Kos pelaksanaan infrastruktur akan ditumpukan untuk

membangunkan dan mempertingkatkan kawasan tumpuan Zon

Perkhidmatan Utama.


2 - 18



Jadual 2.4: Penentuan Strategi Pembangunan (samb)

Faktor

Penentuan

Kluster Gunatanah Ulasan

Tahap Aksesibiliti

Yang Lebih Baik

• Jalan Protokol • Jalan Lipis-Benta akan dipertingkatkan sebagai jalan protokol yang akan menjadi jalan perhubungan utama utara-selatan dengan

melalui Bandar Kuala Lipis(Kuala Lipis-Kg.Melaka). Kepentingan

Jalan Pintas Tempoyang dan Jalan Cheneras akan diturunkan bagi

menggalakkan kenderaan dengan sengaja melalui bandar dan

bukan memintasinya melalui jalan lain. Kawasan R&R di Bandar

Seberang Jelai dan di Cheneras akan diwujudkan untuk mencapai

tujuan penyimpangan trafik.

2.2.3.2 Tahap Pencapaian RT Bandar Kuala Lipis

Jadual dibawah memberi ulasan terhadap tahap pencapaian semasa RTDBKL 1997-2010 berbanding

gunatanah semasa Bandar Kuala Lipis 2010.

Jadual 2.5: Rumusan Tahap Pencapaian Perlaksanaan RTBL 1997-2010

Sektor Blok

Perancangan

Cadangan Tahap

Pencapaian

Landskap &

Rekreasi

BP 2 Promenade Sungai Jelai Belum

Dilaksanakan

BP 2 Tourist Passage Jalan Silang Dan Laluan Belakang Kedai Belum

Dilaksanakan

BP 3 Taman Linear Sungai Lipis Dalam

Perancangan

BP 5 Zoo Negeri Belum

Dilaksanakan

BP 5 Jalan Masuk Bukit Bius Dalam

perlaksanaan

BP 5 Taman Tema Kanak-Kanak Bukit Bius Belum

Dilaksanakan

BP 5 Gymnasium Daerah Bukit Kerani Dalam

Perlaksanaan

BP 5 Taman Equestrian

Belum

Dilaksanakan

*Nota

BP1: Seberang Jelai

BP2: Bandar Lama Kuala Lipis

BP3: Tanjung Lipis

BP4: CheneRas

BP5: Bukitkerani/Bukit Bius

BP6: Sg. Kerpan


2 - 19



Jadual 2.5: Rumusan Tahap Pencapaian Perlaksanaan RTBL 1997-2010 (samb)

Sektor Blok

Perancangan

Cadangan Tahap

Pencapaian

Pengangkutan &

Lalulintas

BP1 Menaiktaraf Jalan Kuala Lipis-Kg Melaka Melalui Felda

Kechau/Seberang Jelai (24.3km)

Belum

Dilaksanakan

BP 4,5,2,1 Menaiktaraf Jalan Lipis-Benta Dari Jambatan Sg. Jelai Ke

Laluan 8

Belum

Dilaksanakan

BP 2,6 Menaiktaraf Jalan Ong Chia Jim-Jalan Dato’ Mahmud Belum

Dilaksanakan

BP 2 Menaiktaraf Jalan Besar Belum

Dilaksanakan

BP 4,5 Menaiktaraf Persimpangan Jalan Lipis-Kg.Melaka Belum

Dilaksanakan

BP 6 Menaiktaraf Simpang Jalan Pekelilng/Jalan Cheneras Belum

Dilaksanakan

BP 4,5 Menaiktaraf Persimpangan Jalan Lipis-Benta/Laluan 8 Dalam

Perlaksanaan

BP 6 Menaiktaraf Persimpangan Jalan Mat Kilau/Jalan Ong Chia

Jim

Belum

Dilaksanakan

BP 5 Menaiktaraf Persimpangan Jalan Lipis Benta-Jalan Cheneras Dalam

Perlaksanaan

BP 2 Menaiktaraf Perhentian Bas Dan Teksi Bandar Kuala Lipis Belum

Dilaksanakan BP 2 Menaiktaraf Perhentian Keretapi Bandar Kuala Lipis Belum

Dilaksanakan BP 2 Membina Perhenian Pengangkutan Awam – Bas Dan Teksi Di

Seberang Jelai

Siap Bina

Perdagangan BP 5/6 Bukit Kerani/Bukit Bius Belum

Dilaksanakan

BP 5/6 Sg. Kerpan Dalam

Perancangan BP 2 Bandar Lama Kuala Liipis Dalam

Perancangan Perindustrian BP 4 Taman KSM Dalam

Perancangan BP 5 Jalan Lipis-Benta Belum

Dilaksanakan

BP 4 Jalan Pintas Tempoyang (Jalan Cheneras) Dalam

Perancangan


2 - 20



Jadual 2.5: Rumusan Tahap Pencapaian Perlaksanaan RTBL 1997-2010 (samb)

Sektor Blok

Perancangan

Cadangan Tahap

Pencapaian

Infrastruktur &

Utiliti

BP 4 K. Tempoyang (Tangki Air) Belum

Dilaksanakan BP 4 Batu 4 Penjom (Tangki Air) Belum

Dilaksanakan BP 1 Penggantian Paip Lama Belum

Dilaksanakan

BP 1 Mempergiatkan Keupayaan Ibu Sawat Telefon Dalam

Perlaksanaan

BP 1 Sistem Saliran : Sg.Lipis Dan Sg. Jelai (Takungan Pembetung) Belum

Dilaksanakan BP 1 Pelan Induk Perparitan Belum

Dilaksanakan Pelancongan BP 1,2 Promenade Sg. Jelai Belum

Dilaksanakan

BP 4 Pelancongan Agrotourism

• Kg. Binjai

• Kg. Tempoyang

• Bukit Bius

Dalam

Perlaksanaan

BP 2 Perdagangan Pelancongan

• Barangan Pelancongan

• Kraftangan

• Pasaraya Ikan

• Hasil Tani

Dalam

Perlaksanaan

BP 5 Adventure Garden (Bersebelahan Mini Zoo Sedia Ada) Belum

Dilaksanakan

BP 5 Kaunter Penerangan Pelancongan Siap Bina

Rekabentuk

Bandar

BP 5 Pengekalan Dan Pemeliharaan 14 Bangunan Bersejarah Dalam

Perlaksanaan BP 2 Rekabentuk Bandar Lama Dengan Bandar Baru Lipis Dalam

Perlaksanaan

Berpandukan analisis, tahap pencapaian RT Bandar Lipis masih belum dapat dilaksanakan sepenuhnya.

Kajian RTD Lipis akan menilai kesesuaian projek-projek yang belum dilaksanakan serta keperluan untuk

meneruskan perlaksanaan projek-projek tersebut dalam tempoh perancangan 2010-2020


2 - 21



2.2.4 Rancangan Kawasan Khas Bandar Kuala

Lipis

a) Matlamat RKK adalah:

’Membangun dan Memperkukuh Bandar Kuala

Lipis Sebagai Bandar Warisan Sejarah Dan

Pelancongan Lestari Dengan Meletakkan Kuala

Lipis di dalam Peta Warisan Sejarah Peringkat

Nasional’

b) Cadangan kawasan RKK melibatkan kawasan bandar lama Kuala Lipis Bukit Kerani dan Bukit Bius

dengan keluasan 166 hektar.

c) Pengezonan kawasan RKK dibahagikan kepada:-

i. Zon 1 Kawasan Pemeliharaan Bangunan Warisan

ii. Zon 2 Kawasan Pembangunan Semula

iii. Zon 3 Kawasan Pemuliharaan Bandar Lama

iv. Zon 4 Kawasan Pembangunan Terhad

Rajah 2.8: Lokasi dan Senarai 14 Bangunan Warisan Bandar Kuala Lipis


2 - 22



Rajah 2.9: Cadangan Pelan Induk Pembangunan Kuala Lipis


2 - 23



Rajah 2.10: Pelan Konsep Cadangan Pembangunan Pelancongan


2 - 24



d) Cadangan Projek-Projek Utama RKK

Bandar Kuala Lipis

- Cadangan projek yang dikenalpasti ini

akan dilaksanakan dalam 4 fasa dan

akan dilaksanakan secara berperingkat.

Jadual 2.6: Cadangan Projek-Projek Utama RKK Bandar Kuala Lipis

No. Cadangan Utama Lokasi

Pemuliharaan Bangunan Bersejarah

1. Pembangunan Jejak Warisan 1 (Bandar Lama)

- Informasi, promosi, papan penerangan

- Papan tanda khas bangunan yang dikenalpasti

Bandar lama Kuala Lipis –

sepanjang Jalan Besar

dan Jalan Jelai

2. Pembangunan Jejak Warisan 2

- Pelan Induk Jejak Warisan Bukit Bius/Bukit Residen

- Perabot jalan dan landskap keras

- Medan Penceritaan

- Penanaman pokok hiasan

- Trek basikal/pejalan kaki

- Arboratum

Bukit Bius, Bukit Residen,

Bukit Kerani

Cadangan Pembangunan Semula Zon Pasar dan Stesen Bas

1. Lipis Mall – Pembangunan Semula Stesen Bas Lama

- Restoran Makanan Nusantara Lipis (Pulut Rendang, Sambal

Terung Pipit, Sambal Hitam, Gulai Tempoyak

Patin/Kelah/Jelawat)

- Hasil kraftangan (Penduduk tempatan, orang asli, hasil hutan

tempatan)

- Akuarium

- Peralatan rekreasi dan pengembaraan

- Pusat penerangan pelancong

Bandar Lama (Stesyen Bas

Lama)

2. Pembangunan Hotel Butik Tapak Pasar Besar Lama

Bandar Lipis

Cadangan Pembangunan Kawasan Awam (Public Square) Bandar Lama

1. Pembangunan Medan Stesen

- Meruntuhkan bangunan sedia ada

- Air pancut dan arca

- Elemen dan perabot landskap

- Koisk informasi pelancong

Medan Stesen (Bazar

MARA sedia ada)

2. Pembangunan Jalan Silang (Medan Tangga) Jalan Silang

3. Pembangunan Semula Dataran Informasi

- Arca Informasi

- Elemen dan perabot jalan

- Batu tanda jarak 0 km

Dataran Informasi –

hadapan Pejabat Pos

4. Pembangunan Anjung Jelai Jalan Jelai – pinggiran

Sungai Jelai

5. Replika Jongkong Emas

- Jongkong Emas da Pahar Tembaga

- Landskap lembut

- Pencahayaan

Persimpangan Jalan Besar

& Jalan Jelai (Menara

Jam sedia ada)


2 - 25



Jadual 2.6: Cadangan Projek-Projek Utama RKK Lipis (samb)


6. Cadangan Tugu Peringatan Pahlawan

- Tugu peringatan dan mural

- Landskap dan pencahayaan

Bulatan (berhadapan

Ibu Pejabat Polis daerah

Kuala Lipis)

7. Naiktaraf Stesen KTM, termasuk landskap pintu masuk

- Mengecat bangunan

- Pembaikan bangunan

Stesen KTM

8. Pembinaan Jambatan Gantung

- Menghubungkan bandar lama dan bandar baru di Seberang Jelai

- Jenis jabatan gantung khusus untuk perhubungan pejalan kaki

Antara kawasan pasar

lama Kuala Lipis ke

Seberang Jelai

9. Pengindahan Landskap Pintu Masuk Masjid Lama Masjid Madrasathul

Firdaus

Cadangan Pembangunan dan Pengindahan Landskap Khas

1. Naiktaraf Zoo Lipis Bukit Bius

2. Cadangan Pembangunan Arboratum Trail Bukit Bius

3. Cadangan Naiktaraf Astaka Dataran Lipis Dataran Lipis – padang

hadapan Tasik Residen

4. Pengindahan Landskap Pinggir Sungai Jelai/Lipis Pinggir Sungai Jelai/Lipis

5. Cadangan Pembangunan Semula Lipis Golf Valley Di antara lembah

kawasan Bukit Residen

dan Bukit Bius

6. Cadangan Replika Rumah Bot di Tasik Residen Taman Tasik Residen

7. Pembangunan Pusat Sukan Ekstrem

- Kemudahan asas

- Mountain bike

- Jungle Treking

- Flying fox

- Wall climbing

- Forest paint ball

- Indoor games

- Sukan memanah

Bukit Bius

8. Pembanguna Landskap Taman Ros Rumah SUK

Cadangan Pembangunan Sistem Pengangkutan dan Lalulintas

1. Cadangan Menaiktaraf dan Melebarkan Jalan Benta (5.42km) Pusat Bandar Kuala Lipis

2. Cadangan Pembinaan Jalan Baru – Jalan Pasar ke Jalan Pekeliling Pusat Bandar Kuala Lipis

3. Cadangan Pembaikan Jalan

- Jalan Besar & Jalan belakang Jalan Besar

- Jalan Stesen

- Jalan Masjid Lama

- Jalan Jelai dan Jalan di Centrepoint


2 - 26



Jadual 2.6: Cadangan Projek-Projek Utama RKK Lipis (samb)


4. Cadangan tempat letak kenderaan berpusat dan penyediaan lay-by Pusat Bandar Lama

5. Cadangan pembaikan infrastruktur dan utiliti Pusat Bandar Lama

6. Cadangan pembaikan sistem perparitan Pusat Bandar Lama

Kajian RTD Lipis akan menilai semua cadangan-cadangan dalam RKK Bandar Kuala Lipis untuk

perlaksanaan dan mengesyurkan penambahbaikan terhadap cadang-cadangan yang perlu kepada

perubahan.

2.3 Hala Tuju Pembangunan Daerah Lipis

Berpandukan strategi pembangunan wilayah dan tren pembangunan semasa, halatuju pembangunan

daerah adalah seperti berikut:-

a) Fizikal

Pembinaan Central Spine Road Gua Musang-Seremban dijangka mempengaruhi halatuju

pembangunan gunatanah. Rumusan faktor fizikal:

1. Cadangan Jalan Central Spine Road pakej 3 & 4 akan membuka akses ke kawasan

pembangunan baru seperti Penjom, Benta, Chegar Perah, Aur Gading dan Merapoh.

2. Koridor Pembangunan Utama adalah Kuala lipis-Benta Dan Kuala Lipis-Padang Tengku dan

koridor pembangunan kedua adalah Kuala Lipis-Kerambit, Koridor Padang Tengku-

Sg.Koyan Dan Koridor Kuala Lipis-Kechau.

3. Pengukuhan fungsi bandar Kuala Lipis sebagai pusat pentadbiran, perdagangan,

perkhidmatan dan bandar warisan.

4. Kawasan Merapoh dan Kem Relau sebagai pintu masuk utama ke Taman Negara.

5. Menaiktaraf dan mempertingkatkan kemudahan di kawasan eko dan agro lancong.

6. Membangunkan PPD baru dikawasan berpotensi sebagai strategi meningkatkan

pembangunan infrastruktur dan sosial diluar bandar.

7. Memperbaiki sistem sirkulasi, rangkaian jalanraya dan kemudahan tempat letak kereta

dan pusat-pusat tempatan utama.

b) Ekonomi

1. Mempelbagaikan aktiviti industri ringan dan perkhidmatan khususnya aktiviti pemprosesan

hasil makanan dan pertanian serta IKS bagi menambah peluang pekerjaan dan

meningkatkan pendapatan penduduk.

2. Menggalakkan dan mengukuhkan aktiviti industri berasaskan sumber khususnya industri

berasaskan hutan, kayu kayan dan perabut.

3. Mengoptimumkan aktiviti pelancongan sebagai aset utama ekonomi. Fokus utama adalah

pelancongan berteraskan eko dan agro lancong. Program promosi perlu dipertingkatkan.

4. Penekanan kepada pembangunan sektor IKS diluar bandar khususnya dalam

memperkenalkan produk-produk hasil tempatan.


2 - 27



5. Mempertingkatkan hasil aktiviti

pertanian serta komoditi

khususnya dalam skim

rancangan Felda dan Felcra.

6. Memastikan sasaran

pembangunan Taman Herba

dan Bioteknologi oleh ECER

mempunyai rangkaian sokongan

bagi pengusaha tempatan.

c) Alam Sekitar

1. Semua hutan simpan kekal,

tanah tinggi melebihi 300 meter

dan kecerunan melebihi 35

darjah tidak boleh dibangunkan

dan berada dalam Zon

Pengekalan.

2. Pembangunan KSAS memerlukan

kajian lanjutan bagi memastikan

garispanduan KSAS dipatuhi.

3. Aktiviti perlombongan emas dan

bijih besi perlu dipastikan ianya

mematuhi garispanduan yang

ditetapkan.

4. Kepelbagaian biodeversiti hutan

dalam Daerah Lipis perlu

dikekalkan dan dimanfaatkan

untuk pembangunan daerah

yang mampan.

5. Pembangunan kawasan baru

khususnya selepas penyediaan

kemudahan infrastruktur perlu

mengambilkira impak fizikal

supaya ianya tidak menimbulkan

masalah kacau ganggu dan

memusnahkan ekologi setempat.

d) Sosial

1. Pembangunan bandar Kuala

Lipis sebagai bandar bersejarah

dengan imej Little London yang

disokong dengan elemen

rekabentuk bandar dan landskap dan kawasan aktiviti bandar.

2. Konsep pembangunan bandar selamat dan bandar sejahtera akan diterapkan dalam

perancangan.

3. Penyediaan kemudahan masyarakat dan sosial yang mencukupi di kawasan bandar dan

luar bandar selaras dengan keperluan penduduk.

4. Penyediaan perumahan mampu milik dan perumahan kos rendah dikawasan terpilih.

5. Peningkatan kemudahan rekreasi dan kawasan lapang untuk keselesaan penduduk dan

pengunjung sama ada untuk aktiviti sosial, budaya dan sejarah.

Kegiatan ekonomi yang terdapat di sekitar Daerah Lipis


2 - 28



2.4 Analisis SWOT Mengikut Sektor Kajian

Jadual 2.7: Analisis SWOT (Kekuatan, Kelemahan, Peluang, Ancaman) mengikut kepada sektor kajian RTD Lipis 2010-2020

Sektor Kekuatan

(Strength)

Kelemahan

(Weakness)

Peluang

(Opportunity)

Ancaman

(Threat)

1. Perancangan Fizikal

Dan Guna Tanah

• Daerah Lipis mempunyai tanah

yang berpotensi untuk

pembangunan pertanian dan

perbandaran yang luas.

• Kedapatan kawasan rezab hutan

yang luas sebagai kawasan

pelancongan eko dan hutan

penyelidikan.

• Keadaan topografi yang berbukit, mempunyai kawasan berlembah

dan berhutan yang luas.

• Jauh dari koridor strategik utama

pantai barat Semenanjung

Malaysia.

• Potensi pembangunan aktiviti

pertanian, perhutanan, IKS dan

bahan galian adalah besar.

• Kawasan dan tanah yang sesuai

untuk pelbagai aktiviti pertanian.

• Penghijrahan keluar penduduk. • Pembangunan daerah terlalu

bergantung kepada pembangunan

infrastruktur.

• Fokus pembangunan lebih kepada

kawasan bandar secara berjajar akan

menyebabkan kawasan ‘hinterland’

menjadi terbiar.

2.Perumahan,

Kemudahan

Masyarakat dan

Petempatan Desa

• Mempunyai aset tanah yang luas

dan sesuai untuk menampung

keperluan perumahan dan

kemudahan masyarakat akan

datang,

• Taburan kemudahan masyarakat

seperti sekolah, rumah ibadat,

kemudahan kesihatan adalah

agak menyeluruh dikawasan

kajian.

• Keupayaan untuk merancang

secara strategik PPD dan

kampung tersusun dalam kawasan

kajian.

• Terdapat beberapa kawasan

perumahan khususnya kampung-

kampung tradisi yang

menghadapi masalah

kemunduran persekitaran dari segi

infrastruktur dan kemudahan

masyarakat yang perlu

ditingkatkan.

• Sumberjaya desa tidak

dimanfaatkan sepenuhnya.

• Kawasan kampung-kampung tradisi

yang terletak dikoridor

pembangunan perlu

dipertingkatkan kemudahan

infrastrukturnya.

• Petempatan desa boleh dimajukan

dalam sektor industri pertanian,

ekopelancongan dan sumberjaya

desa.

• Pembangunan perumahan akan

terbantut sekiranya projek-projek

ekonomi dan infrastruktur tidak

dilaksanakan mengikut sasaran

jangkasama perancangan.

3. Pelancongan • Kesediaan kawasan alam

semulajadi dan kawasan

pertanian yang luas serta tanah

tinggi yang menawarkan aktiviti

eko-pelancongan dan agro-

pelancongan.

• Kedapatan bangunan-bangunan

warisan yang berpotensi sebagai

tarikan untuk pelancongan

warisan sejarah.

• Keadaan semasa produk

pelancongan hanya dapat

menarik minat pelawat harian dan

bersifat rekreasi.

• Penyediaan kemudahan dan

infrastruktur bagi menyokong

pembangunan pelancongan tidak

memuaskan.

• Cadangan projek strategik akan

perkukuhkan destinasi pelancongan

sedia ada dan memberi peluang

kepada kawasan kajian untuk

memperkukuhkan sektor

pelancongan.

• Persaingan dengan daerah-daerah

bersempadanan untuk menarik

pelancong kerana jenis pelancongan

yang ditawarkan hampir sama.

4.Kawasan Sensitif

Alam Sekitar

• Daerah Lipis masih mempunyai

kawasan hutan yang luas, selain

itu kekayaan flora dan faunanya

menjadikan Daerah Lipis sangat

berpotensi bagi tujuan

pengekalan dan pemuliharaan

alam sekitar.

• Penguatkuasaan dan

pemantauan yang lemah oleh

badan-badan yang

bertanggungjawab telah

menyebabkan kerapnya berlaku

pencerobohan terutamanya

dikawasan-kawasan sensitif alam

sekitar.

• Kawasan-kawasan sensitif alam

sekitar atau kawasan yang

berkepentingan ekologi adalah

amat sesuai untuk digazetkan

sebagai kawasan yang dilindungi

dari ancaman pembangunan.

• Pengintegrasian badan-badan

seperti Perhilitan dan Jabatan

Perhutanan selain kerjasama badan-

badan lain yang berkaitan seperti

• Kebanyakkan badan-badan yang

telah bertanggungjawabkan untuk

memantau kesehteraan alam sekitar

seperti JAS, Perhilitan dan Jabatan

Perhutanan beroperasi dengan dana

kewangan yang sangat terhad dan

jumlah kakitangan yang tidak

mencukupi, ini telah membataskan

bidang kuasa pelaksanaan dan

panguatkuasaan badan-badan


2 - 29



Jabatan Alam Sekitar dan Majlis

Daerah Lipis akan dapat

memastikan pengurusan alam

sekitar yang lebih dinamik, efektif

dan berkesan.

tersebut.

• Pencerobohan hutan yang tidak

terkawal akan menyumbang kepada

kehilangan habitat bagi flora dan

fauna terutamanya kehidupan liar

terancam.

5. Perindustrian • Keupayaan industri berasaskan

mineral iaitu emas dan besi untuk

berkembang di Daerah Lipis.

• Potensi pembangunan yang besar

bagi aktiviti industri berasaskan

sumber dan pemprosesan hasil

pertanian.

• Pembangunan terancang aktiviti

IKS.

• Pembangunan industri yang

perlahan dan bersifat tempatan.

• Masih terdapat banyak tanah

berpotensi dan sesuai untuk

dibangunkan sebagai kawasan

perindustrian baru.

• Kewujudan sumber asli dan bahan

galian yang boleh dimajukan.

• Kedapatan pelbagai sumber hasil

hutan, pertanian dan galian yang

mampu mempertingkat ekonomi

daerah.

• Potensi yang besar untuk aktiviti IKS dan industri berasaskan sumber.

• Penghijrahan keluar penduduk

tempatan menjejaskan kedapatan

tenaga kerja.

• Kekurangan sektor sokongan dan

hiliran melambatkan pertumbuhan

sektor perindustrian.

6.Pertanian dan

Penternakan

• Sumberjaya pertanian yang masih

luas: kawasan pertanian yang

belum dibangukan secara

maksimum, kawasan tanah kelas 2

yang berpotensi untuk pertanian

masih luas dan berpotensi

dibangunkan.

• Aktiviti perternakan berpotensi

untuk dikomersialkan.

• Pasaran tidak stabil: pengeluaran hasil yang tidak menentu dan

berterusan akan mengganggu

pasaran.

• Pasaran yang luas: tanaman

berpotensi seperti sayur-sayuran,

buah-buahan dan pokok hiasan

mempunyai pasaran tempatan dan

luar negeri, tanaman komoditi yang

luas dikawasan kajian memberi

sumber pembekal utama sumber

perindustrian.

• Pengeluaran secara komersil

dengan penggunaan teknologi

moden: pertanian berskala komersial

mempunyai tarikan kepada aktiviti

agro-lancong.

• Pemeliharaan hutan untuk kawasan

tadahan air dan penanaman

semula hutan untuk hasil perkayuan.

• Sistem Pemasaran yang tidak efektif

dan berkualiti.

• Pembangunan pertanian di kawasan

berbukit.

• Peningkatan kos dan urusan

penyelengaraan dan operasi.

7. Pengangkutan dan

Pengurusan Lalu Lintas

• Memiliki kepelbagaian mod

pengangkutan (jalan raya dan

keretapi)

• Jaringan jalan raya wilayah yang

baik

• Perkhidmatan keretapi peringkat

wilayah

• Pembangunan jaringan

pengangkutan sedia ada dan

baru dapat menyokong

pembangunan ekonomi Daerah

Lipis.

• Hierarki jalan yang kurang jelas • Kadar permintaan terhadap

pengangkutan awam masih

rendah

• Sistem jaringan jalan raya

dipertingkatkan melalui pembinaan

jalan baru, naik taraf jalan sedia ada

dan pengurusan lalu lintas yang

berkesan dalam bandar.

• Memajukan sistem pengangkutan

transit agar lebih efisyen melalui

pembinaan laluan berkembar dan

naiktaraf terminal KTMB.

• Kualiti perkhidmatan pengangkutan

awam yang rendah


2 - 30



8. Infrastruktur dan

Utiliti

• Daerah Lipis direntasi oleh

kemudahan infrastruktur utama

negara seperti Grid Utama Tenaga

Negara (National Grid) Dan

Landasan Keretapi

• Daerah Lipis mempunyai ruang

dan kawasan yang luas serta

selesa untuk merancang dan

seterusnya melaksanakan aktiviti

dan program yang berkaitan

dengan sektor infrastruktur dan

utiliti di masa hadapan.

• Kemudahan infrastruktur dan utiliti

sedia ada masih pada tahap

yang kurang memuaskan

terutama aspek sistem saliran dan

sistem pelupusan sisa pepejal;

• Tahap penyediaan kemudahan

infrastruktur dan utiliti bagi

pembangunan dan pertumbuhan

sektor seperti pelancongan dan

perindustrian masih pada tahap

yang kurang memuaskan.

• Cadangan projek-projek

pembangunan yang boleh menjadi

pemangkin pembangunan daerah.

• Keupayaan kewangan yang kurang

mantap menghalang perlaksanaan

projek-projek infrastruktur dan utiliti

dan memperlahankan program-

program peyelenggaraan

kemudahan infrastruktur dan utilti

sedia ada.

Sustainability

Assessment (SA)

• Hutan merupakan guna tanah

terbesar di dalam kawasan kajian

RTD Lipis, maka indikator yang

digunakan adalah lebih mudah

dan menjurus kepada penjagaan

dan pengekalan kawasan yang

telah digazetkan sebagai kawasan

hutan simpan

• Pembangunan yang akan

dibangunkan akan dikawal bagi

meningkatkan mutu kemampanan

bagi kawasan RTD Lipis terutama

impak pembangunan tanah

tinggi.

• Kawasan RTD Lipis berpotensi untuk

menjalankan aktiviti yang akan

menjana ekonomi kawasan dengan

mewujudkan kerjasama dengan

daerah bersempadan

• RTD Lipis berpotensi untuk dijadikan

kawasan aktiviti agro serta eko-

pelancongan kerana guna tanah

terbesar adalah hutan dan

pertanian.

• Pembangunan RTD Lipis akan

memberi kesan kepada persekitaran

semula jadi dalam kawasan kajian

Pembentukan Sistem

Aplikasi GIS

Rancangan Tempatan

• Meningkatkan rasionaliti

perancangan wilayah dengan

membantu memperbaiki

ketepatan data dan capaian

maklumat menjadi lebih mudah

• Memudahkan penyimpanan data

geospatial, pengemaskini,

penilaian dan pemaparan

maklumat dari segi spatial dan

attribut

• Meningkatkan keupayaan

pengguna membuat keputusan

dalam bidang penyelidikan,

perancangan dan pengurusan.

• Tiada panduan pembangunan

bagi aplikasi GIS PBT.

• Penggunaan sistem maklumat

geospatial dalam aplikasi Pahang-

GIS

• Polisi dan dasar semasa yang

berkaitan dengan teknologi dan ICT

sama ada di peringkat negeri

ataupun persekutuan dapat

membantu ke arah pelaksanaan

sistem maklumat geospatial.

• Terdapat agensi yang tidak

menyedari kelebihan penggunaan

GIS.

2.0 pembangunan wilayah dan dasar rancangan ... - … awal rtdl lipis/bab 2 rangkawilayah... ·...

Documents