1 2 Siapakah PengikutImam al-Syafie Dan Mazhab Syafie Yang Sebenar? (Edisi Baru) Penulis Mohd Hairi Bin Nonchi Mohd Yaakub Bin Mohd Yunus www.jahabersa.com.my 3 Judul: Siapakah Pengikut Imam al-SyafieDan Mazhab Syafie Yang Sebenar? (Edisi Baru)

Penulis: Mohd Hairi Nonchi SMS: 014-5679652 Mohd Yaakub Mohd Yunus SMS: 016-2640722 Mohd Hairi Nonchi & Mohd Yaakub Mohd Yunus. Dianjurkanmembuatsalinanuntuktujuanpengajianilmu. Tidakdibenarkanmengulangcetakataumenyalindenganapa cara jua untuk tujuan komersil tanpa keizinan bertulis daripada penulis. Cetakan Kedua: 2010 Penerbit: Perniagaan Jahabersa 15, Jalan Dataran 3/3, Taman Kempas, 81200 Johor Bahru, Johor Darul Takzim, Malaysia. Tel: 07-235 1602, 235 1605 Fax: 07-235 1603 http://www.jahabersa.com.my 4 Siladapatkanjugabuku-bukukarangan UstazRasulBinDahridibawahiniyangturut membongkarpendustaanMuhammadUthmanEl-MuhammadykeatasnamaImamal-Syafiedan Ahl al-Sunnah wa al-Jamaah: 1)UthmanEl-MuhammadyVSImamAs-Syafie (Rahimahullah)terbitanPerniagaan Jahabersa,JohorBahru.Bolehlanggan terus dari Jahabersa di talian 07-2351602. 2)Wahabi! Wahabi! Wahabi! Apa Kata Uthman El-MuhammadyDanApaUlasanUstaz RasulBinDahri?terbitanUmmulQurra, JohorBahru.Bolehlangganterusdari penerbit di talian 07-3353635 / 019- 7783635. 5 KANDUNGAN Kata Pengantar OlehMohd Yaakub Mohd Yunus 8 Mukadimah 21

Memahami Prinsip Imam al-Syafie Dan WahhabiDalam Persoalan BermazhabOleh: Mohd Hairi Nonchi 36 Memahami Manhaj Imam al-Syafie Dan Wahhabi Dalam Persoalan Tauhid al-Asma wa al-Sifat Allah Oleh: Mohd Hairi Nonchi 82 Pandangan Imam al-Syafie Dan Wahhabi Terhadap Amalan Berzikir Dan Berdoa BerjamaahOleh: Mohd Hairi Nonchi 106 Meneliti Pandangan Imam al-Syafie Dan Wahhabi DalamPersoalan Menghadiahkan Pahala BacaanAl-Quran Kepada Orang MatiOleh: Mohd Hairi Nonchi 143 Imam al-Syafie Dan Wahhabi Dalam Persoalan Kenduri ArwahOleh: Mohd Hairi Nonchi 172 Imam al-Syafie Dan Wahhabi Dalam Persoalan Mentalqin Mayat Di Kuburan Oleh: Mohd Hairi Nonchi 213 Wahhabi Mengharamkan Qunut Subuh Dan Penentang Imam al-Syafie?Oleh: Mohd Hairi Nonchi 223 6 AdakahAmalanYasinanMalamJumaatMerupakanAjaranImamal-SyafieDanPara Ulamak Bermazhab Syafie?Oleh: Mohd Hairi Nonchi 251 Benarkah Tidak Melafazkan NiatSebelum Solat Hanya Amalan Wahhabi?Oleh: Mohd Yaakub Mohd Yunus 269 Imam al-Syafie Dan Air MustakmalOleh: Mohd Yaakub Mohd Yunus 280 Benarkah Hanya Wahhabi Sahaja YangMembacaSelawat Nabi Dalam Tasyahhud Tanpa Perkataan Saiyyidina?Oleh: Mohd Yaakub Mohd Yunus 289 Adakah Imam al-Syafie Mengerjakan SolatSunat Mutlak Atau Qabliyyah Jumaat?Oleh: Mohd Yaakub Mohd Yunus 309 Pandangan Imam al-Syafie Tentang Azan Untuk Solat JumaatOleh: Mohd Yaakub Mohd Yunus 326 Adakah Menggerak-gerakkan Jari Telunjuk Ketika Tasyahhud Perbuatan Wahhabi?Oleh: Mohd Yaakub Mohd Yunus 336 Lampiran Lampiran Artikel # 1:WahhabiDanKeruntuhanKerajaanIslamTurki Uthmaniyyah Oleh: Dr. Abdul Rahman Hj. Abdullah 336 7 Lampiran Artikel # 2:Wahabi: Punca Perpecahan Umat Islam?Oleh: Mohd Hairi Nonchi 357 Lampiran Artikel # 3:Imam al-Syafie Dan Bidah Hasanah Oleh: Ustaz Rasul Dahri 376 Lampiran Artikel # 4: Maksud As-Sawadul Azham Menurut Perspektif Ahl al-Sunnah wa al-Jamaah: Sebuah Jawapan Kepada Tulisan Yusri MohamadOleh: Nawawi Subandi 390 Lampiran Artikel # 5: Mengenal Watak Dan Ciri-Ciri Ahl al-Bidah Oleh: Mohd Hairi Nonchi 425 Kata Penutup 457 Bibliografi 462 Biodata Penulis 473 8 KATA PENGANTAR OLEH MOHD YAAKUB MOHD YUNUS Sayaseringmenerimapertanyaandaripelbagaipihak tentanggerakanWahhabiini.Persoalanutamamerekaadalah adakahgerakaninisesatdanbukantermasukdalamgolongan Ahlal-Sunnahwaal-Jamaah?Sehinggakanseorangtokoh agamayangkontroversidanpernahmemilikikolumkhasdi dalamsebuahakhbartempatanpernahmenghubungisaya untuk mengetahui sisi pandangan saya dalam hal ini. Selalunya dalammenanganipersoalansebeginisayaakanlontarkembali soalan kepada yang bertanya itu, Apakah itu Wahhabi?Makakebanyakandarimerekatidakmampuuntuk menjawabkembalipersoalaninikeranamerekasebenarnya amat keliru dengan isu ini. Bagi yang bijak sedikit maka mereka menjawabWahhabiadalahgolonganyangtidakberpegang kepadasatumazhab,tidakmelafazkanniatusholliketika memulakansolat,tidakberzikirberamai-ramaiselepassolat, tidak mengerjakan kenduri arwah, tidak mengamalkan talqin di kuburan,tidakmembenarkanbinaandikuburanparawali, menolakamalantawassuldikawasanperkuburanparawali, tidakberqunutsubuhdanbeberapalagi.Seringkalijawapan balassayakepadamereka:Jikaitulahciri-cirigolongan WahhabimakadenganinisayaumumkanbahawaImam MuhammadbinIdrisal-Syafierahimahullahtaalajugaadalah Wahhabi!Kenyataansayainimenyebabkanadapihakyang terpinga-pinga bahkan ada yang agak kurang senang seolah-olah satumalapetakabesarbakalmenimpaumatIslamdiMalaysia 9 yang terkenal dengan kepatuhan mereka kepada mazhab Syafie. Tapiadajugagolonganyangsememangnyaikhlasingin mengetahuidenganadiltentangisuiniakanmeminta penjelasan lanjut. Penjelasan saya adalah seperti berikut.TuduhanbahawagolonganWahhabiadalahtidak bermazhab adalah tidak benar. Bahkan rata-rata golongan yang dikatakanWahhabidiMalaysiainisecaraumumnyamasih berpegang dengan Mazhab Syafie dan termasuk dalam kelompok Ahlal-Sunnahwaal-Jamaah.Akantetapimerekamenolak sikaptaksubmazhab.SyeikhMuhammadAbdulWahhab rahimahullah taala itu sendiri bermazhab Hanbali sebagaimana diperjelaskan oleh anak beliau: Bahawamazhabkamidalamushuluddin(tauhid)adalah mazhabAhl al-Sunnah wa al-Jamaahdancara pemahamankami adalahmengikutcaraulamakSalaf.Sedangkandalamhal masalahfuru(fikah)kamicenderungmengikutimazhabAhmad binHanbalrahimahullah.Kamitidakpernahmengingkari (melarang)seseorangbermazhabdengansalahsatudaripada mazhabyangempat.Dankamitidakmempersetujuiseseorang bermazhab kepada mazhab yang luar dari mazhab empat seperti mazhab (Syiah) Rafidhah, Zaidiyah, Imamiyah dan lain-lain lagi. Kamitidakmembenarkanmerekamengikutimazhab-mazhab yang batil malah kami memaksa mereka supaya bertaklid kepadasalahsatudarimazhabempattersebut.Kamisama sekalitidakpernahmengakubahawakamisudahsampaike tingkatmujtahidmutlak,jugatidakseorangpundiantara para pengikutkamiyangberanimendakwakandirinyadengan demikian.Hanyaadabeberapamasalahyangkalaukamilihatdi sana ada nas yang jelas, baik dari al-Quran mahupun al-Sunnah, 10 dansetelahkamiperiksadengantelititidakadayang menasakhkannya,ataupunmentakhsiskannyaatauyang menentangnya, lebih kuat daripadanya, serta dipegangi pula oleh salahseorangimamyangempat,makakamimengambilnyadan kami meninggalkan mazhab yang kami anuti...JelasapayangditentangolehSyeikhMuhammadAbdul Wahabrahimahullahtaaladanpengikutnyaadalahbudaya taksubmazhab.TidakkahnegaraArabSaudiyangselalu dikaitkandenganfahamanWahhabijugamengisytiharkan mazhab rasmi negara mereka adalah mazhab Hanbali? Sesetengahgolonganyangmenganggapdirimereka sebagai pembela Ahl al-Sunnah wa al-Jamaah bahkan penganut mazhabSyafieyangtulenamatmenentangbudayatalfiqatau mengikutihukumtentangsesuatuperkaradaripadapelbagai mazhab.UmatIslamdiMalaysiakhususnyaorangMelayu diwajibkanuntukhanyaberpegangkepadamazhabSyafie sahaja bagi kekal sebagai Ahl al-Sunnah wa al-Jamaah. Mereka yangmengamalkantalfiqmakatercemarlahpemikiranmereka dan jadilah mereka ini kelompok Wahhabi.Tetapiapayangmenghairankanadalah,Imamal-Syafie rahimahullahtaalasendiritidakpernah menyuruhsesiapapun untukmengikutipandanganbeliausepenuhnya.BahkanImam al-Syafierahimahullahtaalaamatmenganjurkananakmurid sertapengikutnyauntukmenimbangpandangannyadenganal-Qurandanal-Sunnahsebelummenerimanya.Dalamertikata lainamalantalfiqitutidakpernahditentangolehImamal-Syafierahimahullahtaalasendiri.MenurutImamal-Syafie rahimahullah taala:11 Bilakalianmenemukandalamkitabkusesuatuyang berlainandenganhadisRasulullah,peganglahhadisRasulullah shallallahu alaihi wasallam itu dan tinggalkanlah pendapatku itu. Beliau juga pernah berkata: Apabilasuatumasalahadahadisnyayangsahihdaripada Rasulullahshallallahualaihiwasallammenurutkalanganahli hadistetapipendapatkumenyalahinya,pastiakuakan mencabutnya(meninggalkannya)samaadaketikaakumasih hidup atau selepas kematianku. Namun apabila ada golongan di Malaysia yang mengikuti sarananImamal-Syafieinimakamerekadianggaptelah menderhakakepadamazhabSyafieversiMalaysiayang dipandang paling tulen. MelafazkanniatUsholliketikamengerjakansolatfardhu mahupunsunatmerupakanciri-ciriyangpentinguntuk menjaminseseorangitusahbermazhabSyafie.Jikaadayang berpegangkepadapendapattidakperluberniatUsholliketika solatmakatipislahharapannyauntukmendapattauliah mengajaragamadisesetengahnegeri.Anehnyajikakitabuka kitabal-Ummmakatidakwujudsatupatahbarispunyang mengajar kita lafaz niat Usholli mahupun Nawaitu.BagiImamal-Syafierahimahullahtaalaniatituadalah perbuatandidalamhatidansolatitudimulakandenganlafaz takbir. Di dalam al-Umm beliau berkata:Siapayangpandaimembacatakbir,niscayatidaklahdia memulakansolatnyamelainkandengantakbiritusendiridan takbirnya ialah Allahu Akbar. 12 Jikaselepassolatpulatidakdiamalkanzikirberamai-ramaidengansuarayangkuat,pengamalnyaberkemungkinan tinggiakanterusdicopsebagaipengikutajaranWahhabiyang dianggap oleh sesetengah pihak tidak termasuk dalam kalangan Ahlal-Sunnahwaal-Jamaah.Kitabukasekalilagikitabal-UmmdanlihatapayangdiperkatakanolehImamal-Syafie rahimahullah taala tentang zikir lepas solat. Menurut beliau: Saya(Imamal-Syafie)memandangbaikbagiimamdan makmum, bahawa berzikir kepada Allah, sesudah keluar (selesai) daripadasolat.Kedua-duanyamenyembunyikanzikirkecuali bahawadiaituadalahseorangimamyangharusorangbelajar darinya. Allah Azza wa jalla telah berfirman: > ,.., !> !,Maksudnya: ...danjanganlahengkaumenyaringkanbacaandoa engkau atau solatmu, juga janganlah engkau perlahankannya. [Surah al-Isra': 110] Iaitu-AllahsahajayangMahaMengetahuiialahdoa. Tidaklahengkaukeraskan,ertinyajanganlahengkautinggikan suara.Dantidakengkaudiamsahaja,ertinyasehinggatidak dapat engkau dengar sendiri. Imamal-Baihaqirahimahullahtaalaseterusnya memperjelaskan mazhab Syafie dalam kitabnya Sunan al-Kubra: Bahawazikirdandoasesudahsolatharusdiperlahankan (secarasirr)kecualijikaimaminginmengajarkanzikiritu kepadamanusia,makadikuatkan(secarajahr)supayadapat 13 dipelajari.Apabilasudahselesaidipelajaridandiketahui,maka zikir dan doa itu haruslah diperlahankan (secara sirr semula). SekianpandangansebenarImamal-Syafierahimahullah taalatentangzikirselepassolattetapimalangnyawujud sesetengahtokohdiMalaysiainiberanggapanmerekaitulebih Syafie daripada Imam al-Syafie rahimahullah taala itu sendiri.Mengkritikamalanmengirimbacaanpahalakepada arwahsepertiritualtahlilketikakenduri arwahataumembaca al-Quranditepikuburbukanlahsatutindakanyangbijakdi Malaysia.Sipengkritikpastiakandihamburdenganpelbagai kata-kataberbentukcelaandanyangpalingpopulartentulah tuduhansebagaiWahhabi.Imamal-Nawawirahimahullah taala di dalam Syarah Shahih Muslim telah berkata:Adapunbacaanal-Quran(yangpahalanyadikirimkan kepada simati) maka yang masyhur di dalam mazhab Syafie tidak dapatsampaikepadasimatiyangdikirim.Sedangdalilnyabagi Imam al-Syafie dan pengikut-pengikutnya iaitu firman Allah: _,l _..l | !. _-. __Maksudnya: bahawasesungguhnyatidakada(balasan)bagi seseorangmelainkan(balasan)apayangdiusahakannya. [Surah al-Najm: 39]Dan sabda Nabi shallallahu alaihi wasallam: .14 Maksudnya: Apabilamanusiatelahmeninggaldunia,maka terputuslahamalusahanyakecualitigahaliaitusedekah jariah,ilmuyangdimanfaatkan dan anakshalih(lelakiatau perempuan) yang berdoa untuknya. Namunkata-kataImamal-Nawawirahimahullahtaala ini bagaikan tiada nilai bagi pembela-pembela mazhab Syafie di Malaysia.Bagimerekayangtidakmahumengerjakankenduri arwah bukan sahaja dinggap menderhaka kepada mazhab Syafie bahkanadakalanyamerekadicercasebagaigolonganbakhil. Beginilahsikapmerekayangmengakusebagai pejuangmazhab SyafiediMalaysia,sudahlahkeluargaarwahsedangbersedih denganpemergianinsanyangmerekasayangi,dipaksapula keluargaarwahtersebutuntukmenyediakanjamuanmakan agarperutmerekadapatdiisi.Adakahinibenar-benar pandangan mazhab Syafie?DidalamkitabIanatu al-Talibinadadisebuttentangisu kenduri arwah menurut mazhab Syafie:Apayangtelahmenjadikebiasaanmanusiamenjemput orangmenyediakanhidanganmakananolehkeluargasimati adalahbidahyangdibenci,termasuklahdidalamhalini berkumpulberamai-ramaidirumahkeluargasimatikerana terdapat hadis sahih dari Jabir bin Abdullah radhiallahuanh, dia berkata: .15 Maksudnya: Kamimenganggapberkumpulberamai-ramaidirumah si mati dan menyiapkan makanan sebagai ratapan. Indahnya pandangan mazhab Syafie yang asal berbanding denganpeganganmerekayangmengakuSyafiediMalaysia. Masyarakatsekelilingsepatutnyamembantudalam menggembirakankeluargaarwahdenganmembawamakanan kepadamereka.HujjatulIslamImamal-Ghazalirahimahullah taaladidalamal-WajizFiFiqhial-Imamal-Syafietelah berkata:Disukaimembuatmakananuntukkeluargasimati.Jangan pulaselepasiniImamal-Ghazalirahimahullahtaalajuga dikatakan Wahhabi. Sekiranyaketikaurusanpengkebumianjenazahtidak dilakukanamalantalqin,pastiiaakanmenjaditopikbualan yanghangatdisesebuahkampungkeranaiadianggaptelah mencemartradisiorangMelayuyangberteraskanmazhab Syafie.Tapihakikatnyaamalantalqininitidakpernahtertulis didalammana-manakitabImamal-Syafierahimahullahtaala itusendiri.HanyasahajaulamabermazhabSyafieyang kemudianmenganggapianyasunat.Dr.MuhammadA.W.al-AqildidalamkitabManhajAqidahImamal-Syafie,ms.198 telah berkata:MengenaiTalqin,yangpopulardikalanganmasyarakat yang dilakukan setelah penguburan mayat di mana salah seorang berdiridisampingnyauntukmengajarimayatdenganlafaz berikut:HaiFulanbinFulan,ingatlahkalimahyangengkau pegang sampai masuk ke kubur, iaitu bersaksi bahawa tidak ada IllahkecualiAllahdanMuhammadadalahRasulullahdan seterusnya,ataulafazlainyangsemakna(dengannya),maka 16 kamitidakmendapatkanketerangandariImamal-Syafie tentangmasalahini.Kamihanyamendapatkannyadariulamak mutaakhkhirin(yangdatangkemudian)dariparapengikut mazhab Imam al-Syafie. Hiasan-hiasandikuburansepertibinaankubah terutamanyadikuburanmerekayangdianggapsebagaipara waliataupenerajusesebuahtarekatmerupakansatuperkara yangterimasebagaibaikbagipembelaAhlal-Sunnahwaal- JamaahdiMalaysia.Suasanayangkondusifiniamat bersesuaian untuk mereka melakukan ibadah-ibadah tertentu di kawasan perkuburan tersebut.Yang menghairankan Imam al-Syafie rahimahullah taalasendiritidakpernahmenganjurkanibadah-ibadahseperti tawassul,membacaal-Quran,tawafataumenyembelihhaiwan korbandikawasanperkuburan.MenurutSyeikhal-IslamIbn TaimiyyahrahimahullahtaaladidalamIqtidhaaShirathal Mustaqim:Daripada(Imam)al-Syafiesendiritidakterdapat perkataantentangmasalahini,yangdemikianinimenunjukkan bahwa(bacaal-Qurandiperkuburan)menurutbeliauadalah bidah.TambahanpulaImamal-Syafierahimahullahtaala sendirimelarangdinaikkansebarangbinaandiataskubur. Menurut beliau di dalam al-Umm: Saya menyukai agar kuburan tidak dibangunkan dan tidak puladikapurkeranaperkarainimenyerupaihiasandan kebanggaansedangkankuburanbukanlahperhiasanatau bangunanyangdibanggakan.Dansayatidakmelihatkuburan 17 golonganmuhajirindanansar(iaituparasahabatNabi shallallahu alaihi wasallam) yang dikapur. Imamal-Nawawirahimahullahtaalapuladidalam kitab Majmu menyatakan:Imam al-Syafie dan para sahabatnya mengatakan bahawa termasukhalyangdibenciadalahmenembokkuburan, menuliskannamasimatiatauyanglainnyadanjuga membangunkanbinaan di atasnya.Ini tiada perbezaan pendapat dikalangankita.Denganmazhab(pendapat)inipulaMalik, Ahmad, Daud dan majoriti ulama telah berfatwa. Tetapi pandangan sebegini tidak boleh diajarkan kepada umatIslamdiMalaysiakeranatakutiabolehmengelirukan orangawamwalaupuntidakdapatdinafikaniaadalah pandangan Imam al-Syafie rahimahullah taala . BacaanQunutketikasolatSubuhmerupakanperkara yang diperselisihkan (khilaf) di kalangan ulamak Ahl al-Sunnah waal-Jamaah.Sebagaimanayangtelahdiketahuiumum, mazhabHanafi,MalikidanHanbalituruttidakmengerjakan QunutSubuhini.AdakahmerekasemuainiWahhabi? HakikatnyaRasulullahshallallahu'alaihiwasallamsertapara sahabatnyaradhiallahuanhumtidakmengerjakanQunut Subuh secara terus-menerus sepanjang hayat mereka melainkan jikaterjadisesuatumusibahmakamerekamembacakanqunut nazilah dalam solat-solat fardhu termasuk solat Subuh. Telah berkata Anas bin Malik radhiallahuanh: .Maksudnya: 18 BahawasanyaNabishallallahu'alaihiwasallam itutidakpernahberqunutdalamsolatSubuhkecuali untukmendoakankebaikanbagisesuatukaum (muslimin)ataumendoakankebinasaansesuatukaum (kafir) (iaitu qunut nazilah pen). Persoalannya,adakahRasulullahshallallahu'alaihi wasallamdanparasahabatnyajugaWahhabikeranatidak mengerjakanQunutsecaraterus-menerusdalamsolatSubuh? Tentu sekali tuduhan ini lebih melucukan. Memadailahdenganbeberapacontohdiatasyang diketengahkanbukanbertujuanuntukmengeruhkanlagi suasanaataumengelirukansesiapa.Tapiiasekadaruntuk mengingatkankepadasesetengahpihakagarmengkajiterlebih dahuluperbezaanpendapatyangwujuddikalanganmazhab-mazhabdalamIslamsebelummenuduhseseorangituterkeluar darikelompokAhlal-Sunnahwaal-Jamaahkeranatidak berpegang kepada mazhab Syafie.Walaupunseseorangitupernahbelajardipondok mahupunlulusandariInstitutPengajianTinggidiTimur Tengah,iatidakmenjaminbahawadiatelahmenguasaisemua cabang ilmu. Qatadah pernah berkata:Barangsiapayangtidakmengenalikhtilaf(perbezaan pendapat),makadiabelummenciumfikih(ilmufekah)dengan hidungnya. Bilakefahamantentangperbezaanpendapatyangada dalamIslaminitidakberadaditahapyangmemuaskan,maka pandanganyangsebenarnyaberasaldaripadaImamal-Syafie rahimahullahtaalaturutdipolemikkansebagaiWahhabi. JangannantipandanganImamal-Syafierahimahullahtaala 19 terpaksadiketepikandemiuntukmenjagakesinambungan mazhabSyafieversiMalaysiasebagaisatu-satunyamazhab yangbolehdiamalkandinegaraini.Sebagainasihatkepada semuahayatilahsebuahriwayatdaripadaUthmanbinAtha daripada bapanya, dia berkata: Tidakseharusnyaseseorangberfatwakepadamanusia sebelumdiamengetahuiikhtilafyangterjadidikalangan manusia (ulamak) kerana jika dia melakukan hal itu, boleh terjadi diamenolakilmuyangsebenarnyalebihthiqah(terpercaya kebenarannya) dari ilmu yang dia yakini. Berlapang dadalah dalam isu-isu yang terdapat perbezaan pendapatdikalanganparaulamakAhlal-Sunnahwaal-Jamaah.Merenungkankembalitentangkekeliruantentangisu WahhabidiMalaysiayangcubadibangkitkanolehsesetengah pihakdenganniatjahatmakarakanseperjuangansayaMohd HairiNonchisertasahabat-sahabatyanglainbingkas mengarang beberapa risalah berkaitan isu ini.Artikel-artikelinikemudiandihimpunkanolehsaudara MohdHairiNonchimenjadisebuahbukudengantajuk SiapakahPengikutImamal-SyafiedanMazhabSyafie YangSebenar?Objektifutamabukuiniadalahuntuk meluruskankembalikekeliruanyangcubaditimbulkanoleh merekayangberniatjahatterhadapgolonganyangmereka gelarkan sebagai Wahhabi.SayarasaberbesarhatidiataskesudiansaudaraMohd HairiNonchimenjemputsayamemberisepatahduakata-kata aluansempenapenerbitanedisikeduabukubeliauini.Saya secara peribadiamat mengkagumi kegigihan penulis. Walaupun masihberstatuspelajardiUniversitiMalaysiaSabah(UMS) yangpastisibukdenganpengajianbeliauuntukmendapat 20 segulungijazah,tetapibeliaumasihmampuuntukmenyusun bukuyangpenuhmanfaatinidemiuntukmemperjelaskan kebenaran.Semogabukuinimencapaiobjektifnyaserta mendatangkan manfaat kepada sesiapa yang membacanya serta dapatmenjadikankitainsanyangbersungguh-sungguhdalam mengamalkan sunnah-sunnah Nabi shallallahu 'alaihi wasallam dalam segala perkara. Semoga amalan yang baik dan ilmu yang berfaedah ini diterima oleh Allah Subhanahu wa Ta'ala. Abu Iqbal Mohd Yaakub Bin Mohd Yunuswww.al-fikrah.net

21 MUKADIMAH , , , , . .DengannamaAllahyangMahaPengasihlagiMaha Penyayang.SegalapujibagiAllah,kamimemuji-Nyadankami memohon pertolongan-Nya dan kami memohon keampunan-Nya, dan kami berlindung kepada Allah dari keburukan diri kami dan darikeburukanperbuatankami.Sesiapayangdiberipetunjuk olehAllahmakatiadalahkesesatanbaginyadansesiapayang disesatkanolehAllahmakatiadalahpetunjukbaginya.Kami bersaksi bahawa tiada tuhan kecuali Allah yang Maha Esa, tiada sekutubagi-NyadankamibersaksibahawaMuhammadadalah hamba-Nya dan Rasul-Nya. Firman Allah Subhanahu wa Taala: !!., _.] `.., 1. ..!1. _. | .. .l`..Maksudnya: Wahaiorang-orangyangberiman,bertakwalah kepadaAllahsebenar-benartakwakepada-Nya;dan janganlahsekali-kalikamumatimelainkandalam keadaan beragama Islam. [Surah ali-Imran :102] Firman Allah Subhanahu wa Taala: 22 !!., '_!.l 1. `>`, _.] _>1 l> _. _. :.> _l> !..!> , !,.. l> ,. ,!.1. | ,l. !,, Maksudnya: Wahaisekalianmanusia,bertakwalahkepada Tuhan-muyangtelahmenciptakankamudariseorang diri,dandaripadanyaAllahmenciptakanisterinya.Dan dari pada keduanya Allah memperkembang biakkan laki-lakidanperempuanyangbanyak.Danbertakwalah kepadaAllahyangdengan(mempergunakan)nama-Nya kamusalingmemintasatusamalain,dan(peliharalah) hubungansilaturrahim.SesungguhnyaAllahselalu menjaga dan mengawasi kamu. [Surah al-Nisa : 1] !!., _.] `.., 1. l_>l. .s -, >l >,.:_. _L`, l!-. _|| !. _. . ,,`>`, l _>,.: _,..l ,.,l Maksudnya: Tidakadasesuatupunyangserupa(semisal) dengan-Nya(dzat-Nya,sifat-sifat-Nya,danpentadbiran-Nya)danDialahYangMahaMendengarlagiMaha Melihat. Perhatikan,dalamayatkeduadiatasAllahSubhanahu wa Taala menjelaskan bahawa: 1.AllahSubhanahuwaTaalamenetapkan(ithbat)keatas diri-NyasendiribahawaDiamemilikisifatmendengar danmelihatsebagaimanafirman-NyaDanDiaMaha MendengarlagiMahaMelihat.Disinitimbul persoalan,bukankahkedua-duasifat(mendengardan melihat)inijugaterdapatpadakebanyakanmakhluk-Nya? 2.Allah Subhanahu wa Taala menafikan adanya kesamaan hakikatbagisifatyangdimiliki-Nyadengansifatyang dimiliki oleh para makhluk-Nya. Ini sebagaimana firman-Nya:Tidakadasesuatupunyangserupa(semisal) dengan-Nya.Poinyangkeduainiadalahbertindak sebagaipenjelaskepadapersoalanyangdikemukakan dalampoinpertamadiatasiaitu;meskipunAllah SubhanahuwaTaalamenetapkankeatasdiri-Nya bahawaDiamemilikisifat-sifattertentuyangsecara lafaznyamenyamaisifatparamakhluk-Nya,namundi waktuyangsamaDiajugamenafikanwujudnya kesamaanhakikatsifattersebutdengansifatmakhluk-Nya.86 InikeranaadalahsuatuyangmustahilbagiAllah SubhanahuwaTaalamemilikikesamaansifatdengan makhluk-Nya.Inisebagaimanayangditegaskan-Nya sendirimenerusisurahal-Ikhlasayat4diatasyang bermahfum:Dantidakadasesiapapunyangserupa dengan-Nya. Dengan perkataan lain:69 1.Lafazayat (iaitu)Tidakadasesuatupun yangserupa(semisal)dengan-Nyamerupakan bantahankepadagolonganyangmenyamakansifat-sifat Allah dengan makhluk-Nya (iaitu golongan al-Mujassimah dan al-Musyabbihah). 2.Sedangkan lafaz ayat (iaitu) Dan Dialah yangMahaMendengarlagiMahaMelihatadalah bantahankepadaorangyangmenafikan(mengingkari) sifat-sifatAllah(iaitugolonganal-Jahmiyyah,al-Muktazilah dan seumpama dari kalangan Ahl al-Tathil).70 Demikianbetapamudahnyauntukkitamemahami manhajWahhabidanAhlal-Sunnahwaal-Jamaahdalam berinteraksidengantauhidal-Asma'waal-SifatAllah SubhanahuwaTaalaini.Amatlahmalangapabilamanhaj WahhabidanAhlal-Sunnahwaal-Jamaahyangamatmudah dimengertikaninitidakdapatdifahamiolehAhlal-Bid'ah 69 LihatSyarahAqidahAhlusSunnahWalJamaahkaryaYazidbin Abdul Qadir Jawas, ms. 164. 70 Antaralain-lainsifatAllahSubhanahuwaTaalayangsering diingkariolehAhlal-BidahdarikalanganAhlal-Tathil(parapengingkar sifat-sifatAllah)adalahsepertisifatmemilikiTangan(al-Yad),Wajah(al-Wajh),Mata(al-Ain),Turunkelangitdunia(al-Nuzul)bersemayam(al-Istiwa) dan sebagainya. 87 sehinggayangdemikianmenyebabkanmerekabegitumudah mengaitkanAhlal-Sunnahdenganakidahal-Musyabbihahdan al-Mujassimahsebagaimanayangseringditemuidalambanyak keterangan mereka. AdakahmanhajWahhabidalampersoalantauhidal-Asmawaal-SifatAllahberbezadenganpeganganAhl al-Sunnah wa al-Jamaah termasuk Imam al-Syafie?Tidak. Malah yang lebih tepat dikatakan bahawa Wahhabi memilikimanhajyangsamadenganseluruhparatokoh terkemukaAhlal-Sunnahwaal-Jamaahyangbermanhajal-Salaf al-Shalih. Tidak ketinggalan dalam hal ini ialah Imam al-Syafie sebagaimana yang akan dijelaskan sebentar lagi. Sebelum itu,perhatikandahuluperkataanImamal-Tirmidzi rahimahullah (279H) di bawah ini: 71 : : . : . 71 Sunanat-Tirmidzi,jld.3,ms.50-51;dalamSiapakahAhliSunnah YangSebenar?karyaDr.AzwiraAbdulAziz(PerniagaanJahabersa,Johor Bahru,2006),ms.79-82.Rujukaniniselanjutnyaakandiringkaskankepada Siapakah Ahli Sunnah Yang Sebenar? sahaja. 88 : : . : : . : : .Maksudnya: Dansungguhbukanseorangdaripadaahliilmutelah berkatatentanghadisinidanyangseumpamanyadaripada riwayat-riwayatberkenaansifat-sifat(AllahSubhanahuwa Taala)dan (berkenaansifat) turunTuhan(Allah)TabarakaWa TaalapadasetiapmalamkeLangitDunia.Merekamengatakan (bahawa)riwayat-riwayatdalam(hal)iniadalahtsabit(sahih) dandiimanidengannya,tetapitidakharusdiwahamkan (dibayangkan) atau diperkatakan kaifiyyat (bentuk rupa)nya.Demikianlah(apa)yangdiriwayatkandaripada(Imam) Malik,SufyanIbn Uyainahdan AbdAllahIbnAl-Mubarak bahawamerekaberkatatentanghadis-hadisini:Perjalankanlah (terimalah)iatanpamempersoalkanbagaimana(kaifiyyatnya). DemikianlahpendapatparaulamakdarikalanganAhlal-Sunnah wa al-Jamaah. 89 Manakala golongan al-Jahmiyyah pula mereka mengingkari riwayat-riwayatinikeranamenganggapnyaadatasybih (penyerupaansifatAllahdengansifatmakhluk).Sesungguhnya Allah AzzaWaJallatelahmenyebutpadalebihdarisatu tempat dalam kitab-Nya (sifat) Tangan, Mendengar dan Melihat, lalu puak al-Jahmiyyah mentakwilkan (maksud) ayat-ayat ini dan menafsirkannya dengan tafsiran yang berbeza daripada tafsiran ahliilmu.Mereka(al-Jahmiyyah)berkata:SesungguhnyaAllah tidakmenjadikanNabiAdamdenganTangan-Nya,danmereka juga berkata: Sesungguhya makna Tangan itu di sini ialah kudrat (kuasa). Telah berkata Ishaq Ibn Ibrahim: Sesungguhnya tasybih ituakanberlakubiladiakata:(Sifat)Tangan(Allah)seperti (sifat)tangan(makhluk)atauseumpama(sifat)tangan (makhluk),(sifat)Mendengar(Allah)seperti(sifat)mendengar (makhluk)atauseumpama(sifat)mendengar(makhluk).Biladia kata:(sifat)Mendengar(Allah)seperti(sifat)mendengar (makhluk)atauseumpama(sifat)mendengar(makhluk),maka itulah tasybih.AdapunjikadiakatasebagaimanaAllahSubhanahuwa Taalakata:Tangan,MendengardanMelihat,tanpa mempersoalkankaifiyyat(rupabentuk)dantanpamengatakan seumpama(sifat)mendengar(makhluk)atauseperti(sifat) mendengar(makhluk),makayangdemikiantidakakanmenjadi tasybih.InikeranaiasebagaimanafirmanAllahSubhanahuwa Taaladalamkitab-Nya(bermaksud):Tiadasesuatupunyang sebandingdengan(dzat,sifat-sifatdanpentadbiran)-Nya,dan Dialah yang Maha Mendengar lagi Maha Melihat. 90 Dansungguhtelahberkatatidakseorangdaripadaahli ilmutentanghadisinidanapayangseumpamanyadaripada riwayat-riwayattentangal-Sifatdan(tentang)Penurunan Rabb (Allah)TabarakawaTaalapadasetiapmalamkelangitdunia. Merekaberkatariwayat-riwayatsepertiiniadalahbenar (tsabit)danberimanlahkepadaiadanjangandibayangkan (sepertiapa)danjanganditanyabentuk,ciri-ciridan tatacaranya (kaifiyyat).Inilah yang telah diriwayatkan daripada Malik(binAnas)danSufyanbinUyaynahdanAbdullahbin Mubarak,sesungguhnyamerekatelahberkatatentanghadis-hadis seperti ini (yang berkaitan nas-nas al-Sifat): Terimalah ia (berimanlahkepadanya)tanpamempersoalkanbentuk,ciri-ciri dantatacara(kaifiyyat).Dandemikianlahjugapendapatahli ilmu Ahl al-Sunnah wa al-Jamaah. Manakalagolonganal-Jahmiyyah,merekamengingkari riwayat-riwayat seperti ini (nas-nas al-Sifat) sambil berkata ini adalahtasybih(penyerupaandenganmakhluk).Sesungguhnya AllahAzzawaJallatelahmenyebuthalinitidaksekalidalam kitab-Nya(al-Quran)sepertiTangandanPendengarandan Penglihatanakantetapigolonganal-Jahmiyyahtelah mentakwilkan ayat-ayatini dan menafsirkannya kepada sesuatu yang berlainan daripada tafsiran ahli ilmu.

Mereka (al-Jahmiyyah) berkata sesungguhnya Allah tidak mencipta(Nabi)Adam(alaihissalam)denganTangan-Nya. MerekaberkatamaksudTangan-Nyadisiniadalahkekuatan-Nya.PadahalberkataIshaqbinIbrahim:Sesungguhnyayang dianggaptasybih(penyerupaandenganmakhluk)hanyalah apabila seseorang berkata Tangan sepertimana tangan (makhluk) atauseumpamatangan(makhluk),Pendengaransepertimana 91 pendengaran(makhluk)atauseumpamapendengaran(makhluk). JusteruapabilaseseorangberkataPendengaransepertimana pendengaran(makhluk)atauseumpamapendengaran(makhluk) maka barulah ia dianggap sebagai penyerupaan. Namunapabilaseseorangberkatasebagaimanafirman AllahTaaladidalamkitab-Nya(al-Quran):Tangandan Pendengaran dan Penglihatan tanpa dipersoalkan bentuk, ciri-ciri dantatacaranya(kaifiyyat)dantidakdikatakanseumpama pendengaran(makhluk)dantidakjugadikatakansepertimana pendengaran(makhluk)makainitidakdianggapsebagai penyerupaan. Malah ia adalah sepertimana firman Allah Taala di dalam kitab-Nya (al-Quran): Tidak ada sesuatu pun yang serupa dengan Dia dan Dialah Yang Maha Mendengar lagi Maha Melihat. DemikianpenjelasanImamal-Tirmidzirahimahullah mengenaipegangansebenarAhlal-Sunnahwaal-Jamaah dalampersoalantauhidal-Asmawaal-SifatAllahSubhanahu waTaala.Seterusnyamarikitamenelitipulaketerangan daripadaImamal-SyafierahimahullahdanparatokohAhlal-SunnahterkemukayangturutdilabelsebagaiWahhabi berhubung dengan pegangan mereka dalam berinteraksi dengan tauhid al-Asma wa al-Sifat Allah Subhanahu wa Taala. MenelitipegangansebenarImamal-Syafiedan Wahhabidalampersoalantauhidal-Asmawaal-Sifat Allah. 92 Imamal-Syafierahimahullah(204H)berkatadidalam kitabnya, ar-Risalah, ms. 8: 72

.Maksudnya: Danparapenyifattidakmampumenyifatkanhakikat keagungan-NyayangDiaadalahsebagaimanaDiasifatkandiri-Nya(dalamal-Quran)danmelebihiapayangdisifatkanoleh makhluk-Nya bagi-Nya. Al-HafizIbnHajaral-Asqalanirahimahullah(852H)di dalamkitabnyaFathal-BaariBiSyarhShahihal-Bukhari,jld. 13,ms.407telahmenukilkanperkataanIbnAbiHatim sebagaimanayangdiriwayatkandaripadaYunusIbn Abdal-Ala: : .Maksudnya: Akudengar(Imam)al-Syafieberkata:Allahmempunyai nama-namadansifat-sifatyangtidakbolehsesiapapun menolaknya,dansesiapayang menyalahinyasetelahnyata hujah 72 Sila lihat kedua-dua ucapan Imam al-Syafie ini dalamSiapakah Ahli Sunnah Yang Sebenar? karya Dr. Azwira Abdul Aziz, ms. 76-78. 93 ke atasnya, maka sesungguhnya dia telah kufur. Adapun sebelum tertegaknyahujah,makasesungguhnyadiadimaafkandiatas kejahilanitukeranailmuyangdemikiantidakbolehdicapai melaluiakal,mimpiataufikiran.Makakitamenetapkansifat-sifatinidankita jugamenafikan tasybihdari-Nyasebagaimana Dia menafikannya dari diri-Nya. Selainitu,ImamIbnal-Qayyimal-Jauziyyah rahimahullahmenerusikitabnyaIjtimaal-Juyushal-Islamiyyah,jld.2,ms.164meriwayatkanbahawaImamal-Syafie rahimahullah berkata:73 : .Maksudnya: Akidah yang aku pegang dan pegangan Ahl al-Hadith yang aku kenali dan yang pelajari daripada mereka seperti Sufyan dan Malik dan selain dari dua tokoh tersebut ialah iqrar (pengakuan) denganpenyaksianbahawatiadaTuhansebenaryangberhak disembah melainkan Allah dan Muhammad adalah Rasul-Nya dan AllahdiatasArasydilangit74dekatdenganhamba-Nya 73 DinukildaripadaAl-ImamAl-Syafii:KegemilanganIlmu& PemikiranselenggaraanSakinahAriffJohor(KaryaBestariSdn.Bhd., Selangor, 2006), ms. 103. 74 Alhamdulillahpenulismemilikisebuahbukukhasyang membicarakanpersoalansifatal-IstiwaAllahSubhanahuwaTaaladiatas 94 mengikut(cara)yangdikehendaki-NyadanDiaturunkelangit dunia mengikut cara yang dikehendaki-Nya. Selanjutnya Imam al-Syafie rahimahullah berkata:75 ( ) ( ) ( ) ... ( ) ... ( ) ... ( ) .Maksudnya: Danbagi-Nyaduatangansebagaimanafirman-Nya: (Tidakdemikian),tetapikedua-keduaTanganAllahterbuka. Bagi-Nya tangan sebagai firman-Nya: Dan langit digulung dengan Tangan-Nya.Allahmempunyaiwajahsebagaimanafirman-Nya: SetiapsesuatuakanbinasakecualiWajah-Nya.Bagi-Nyakaki sebagaimana sabda Nabi shallallahu alaihi wasallam: Sehinggalah

Arasydiataslangit.BukutersebutberjudulAinaAllah?(DiManaAllah?) terbitanPerniagaanJahabersa,JohorBahru.Dipersilakanmerujukbuku tersebutbagimendapatkanmaklumatlanjutberkaitanpersoalandimana Allah? menurut perspektif Ahl al-Sunnah wa al-Jamaah yang bermanhaj al-Salaf al-Shalih. 75 IktiqadAimmahal-ArbaahAbiHanifahwaMalikwaasy-Syafiiwa Ahmad,ms.46-47;dalamKoleksiKuliah-KuliahAkidahAhliSunnahWal JamaahMenurutManhajSalafAs-SolehkaryaUstazRasulDahri (Perniagaan Jahabersa, Johor Bahru, 2001), jld. 1, ms. 14-15. 95 diameletakkanWajahdanKaki-Nya.Diamempunyaijari sebagaimanasabdaNabishallallahualaihiwasallam:Tiadalah hatiitukecualiantaraJari-JaridariJari-Jariar-Rahman (Allah).Kami(Imamal-SyafiedanulamakAhlal-Sunnahwaal-Jamaahlainnya)menetapkansifat-sifat(ithbat)inidan menafikandarimenyerupakan(tasybih)sebagaimanadinafikan sendiriolehAllahsebagaimanadifirmankan(oleh-Nya):Tiada sesuatuyangsemisaldengan-NyadanDiaMahaMendengardan Maha Melihat. Demikiansecararingkaspeneranganmengenai pegangan Imamal-Syafierahimahullahdalampersoalantauhidal-Asma waal-SifatAllahSubhanahuwaTaala.Ringkasnyapegangan Imamal-Syafierahimahullahdalampersoalantauhidal-Asma wa al-Sifat Allah adalah selaras dengan kaedah yang digunakan olehparatokohSalaflainnyaiaitumenetapkan(ithbat)sifat-sifatAllahSubhanahuwaTaalasebagaimanayang dikhabarkanolehal-Qurandanal-Sunnahyangsahihtanpa tasybihiaitutanpamenyerupakansifattersebutdengansifat-sifat makhluk.Manhaj yang dipegangi oleh Imam al-Syafie rahimahullah inijugaturutdigunakanolehparaulamakbermazhabSyafie yangmengikutibeliaudalamberinteraksidengannas-nasal-SifatAllahSubhanahuwaTaala,antaranyaialahSyeikhal-RabibinSulaimanrahimahullahiaitusalahseorangmurid kanan kepada Imam al-Syafie rahimahullah.Imamal-HafizIbnKatsirrahimahullahketika menerangkan pegangan sebenar Syeikh al-Rabi bin Sulaiman al-Syafierahimahullahdalampersoalantauhidal-Asmawaal-96 Sifat menulis di dalam kitabnya, al-Bidayah wa al-Nihayah, jld. 10, ms. 694:76 .Maksudnya: Dan telah diriwayatkan dari al-Rabi, salah seorang murid Imamal-Syafieyangpalingkanandanbeberapasahabatyang senioryangmenunjukkanbahawadiamengikutiayat-ayatdan hadis-hadissifat-sifatAllahsepertiapaadanyatanpatakyif (tanpaditanya,dibincangdandipersoalkanbagaimanasifat tersebut),tanpatasybih(tanpadiserupakan),tanpatathil (tidakdiingkari ataudibatalkan)dantanpatahrif(tidakdiubah atau ditukar). Begitulah cara yang sesuai dengan cara Salaf. Berikutdinukilkanpulapegangansebenarduaorang tokohAhlal-Sunnahyangseringdimasyhurkanoleh kebanyakanAhlal-Bidahsebagaipengasaskepadafahaman Wahhabi.MerekayangdimaksudkanialahSyeikhal-IslamIbn Taimiyyahrahimahullah(728H)danSyeikhMuhammadIbn Abd al-Wahab rahimahullah(1206H).77

76 DinukildaripadaWahabi,Wahabi,Wahabi!:ApaKataUthmanEl-MuhammadydanApaUlasanUstazRasulDahri?(SyarikatUmmulQura Sdn. Bhd., Johor Bahru, 2009), ms. 16-17. 77 Disinipenulismenyerahkankepadakebijaksanaanparapembaca yangbudimansekalianuntukmembuatpenilaiansecaraadilterhadap kebenarandakwaanAhlal-Bidahyangmengatakanbahawapegangan 97 BerkataSyeikhal-IslamIbnTaimiyyahrahimahullah (728H) menerusi kitabnya, al-'Aqidah al-Wasathiyyah, ms. 5-7:78 ... ...Maksudnya: MakainiadalahiktikadFirqahal-Najiyah(puakyang selamat) Ahl al-Sunnah wa al-Jamaah yang beroleh pertolongan sehingga hari Kiamat, iaitu beriman dengan Allah Dan di antara (cara)berimandenganAllahialah berimandenganapayangDia telahsifatkandiri-Nyadengannyadalamkitab-Nyadandengan apa yang telah Rasul-Nya Muhammad shallallahu alaihi wasallam menyifatkan-Nyadengannya,tanpatahrif(mengubahatau

Wahhabi dalam persoalan akidah sebagai bercanggah dengan pegangan Imam al-Syafie dan para ulamak muktabar Ahl al-Sunnah wa al-Jamaah. 78 Lihat kedua-dua ucapan Syeikh al-Islam Ibn Taimiyyah rahimahullah ini dalam Siapakah Ahli Sunnah Yang Sebenar? karya Dr. Azwira Abdul Aziz, ms. 47-50. 98 menukargantimakna),tanpatathil(menafikan/menolaksifat bagiAllahSubhanahuwaTaala),tanpatakyif (menggambarkan/membayangkanrupabentuksifat)dantanpa tamtsil (mengumpamakan makna dengan sesuatu).Bahkan,mereka(Ahlal-Sunnahwaal-Jama'ah)beriman sesungguhnya Allah Subhanahu wa Taala tidak sebanding (dzat, sifat-sifatdanpentadbiran)-Nyadengansesuatuapapundan Dialah yang Maha Mendengar lagi Maha Melihat. Mereka (Ahl al-Sunnahwaal-Jama'ah)tidakmenafikandari-NyaapayangDia telahsifatkandiri-Nyadengannya,merekatidakmentahrifkan perkataandaritempat-tempat(ataumaksud)nyayangsebenar, merekatidakmengilhadkan(menolaksecaraanti)nama-nama Allahsertaayat-ayat-Nya,merekatidakmembentukkanrupa maknadanmerekatidakmengumpamakansifat-sifat-Nya dengansifat-sifatmakhluk-Nya,keranasesungguhnya(Allah) SubhanahuwaTaalatidakadayangmenyamainama-Nya,tidak adayangmenyetarai-Nya,tidakadayangmenyekutui-Nyadan tidakbolehdikiaskan-Nyadenganmakhluk-NyaSubhanahuwa Taala... Dalamkitabyangsama,ms.23-24,Syeikhal-IslamIbn Taimiyyah rahmahullahmenyebut: ...99 Maksudnya: MakasesungguhnyaFirqahal-NajiyahAhlal-Sunnahwa al-Jama'ahberimandenganyangdemikianitu(nas-nashadis berkenaansifatAllahSubhanahuwaTaala),sebagaimana merekaberimandenganapayangdifirmankanolehAllah SubhanahuwaTaaladengannyadalamkitab-Nya,tanpatahrif, tanpa tathil, tanpa takyif dan tanpa tamtsil. Bahkan merekalah yangsederhanadikalanganpuakumatinisebagaimanaumatini jugayangsederhanadikalanganumat-umat(yanglain),kerana mereka(Ahlal-Sunnahwaal-Jama'ah)sederhanadalambab sifat-sifat Allah Subhanahu wa Taala di antara Ahl al-Tathil al-Jahmiyyah dan Ahl al-Tamtsil al-Musyabbihah. Sementaraitu,SyeikhMuhammadIbnAbdal-Wahab rahimahullah (1206H) pula berkata:79 79 DinukildaripadaSiapakahAhliSunnahYangSebenar?karyaDr. Azwira Abdul Aziz, ms. 106-112. 100 : .Maksudnya: AkumempersaksikankepadaAllahdankepadapara Malaikat yang hadir di depanku, dan aku mempersaksikan kepada kamubahawasesungguhnyaakuberiktikad(berpegang)dengan iktikad (pegangan) Firqah al-Najiyah (puak yang selamat) Ahl al-Sunnahwaal-JamaahdarisegiberimandenganAllah,para Malaikat,Kitab-Kitab,paraRasul,(Hari)Kebangkitanselepas kematiandanberimandenganAl-Qadar(samaada)baikatau buruk.Antara (ciri) keimanan dengan Allah ialah beriman dengan apayangDiasifatkandiri-Nyadengannyadalamkitab-Nya melalui lidah Rasul-Nyashallallahualaihi wasallam, tanpatahrif (mengubahataumenukargantimakna)dantanpatathil (menafikansifatbagiAllahSubhanahuwaTaala).Bahkanaku beriktikad bahawa Allah Subhanahu wa Taala tiada sesuatu pun yangmenyerupai-NyadanDiaMahaMendengarlagiMaha Melihat. Justeruakutidakmenafikandari-NyaapayangDia sifatkan diri-Nya dengannya, aku juga tidak tahrifkan kata-kata (lafaz-lafazal-Quran)darimaksud-maksudnya,akujugatidak 101 mengilhadkan (menolak secara anti) nama-nama serta ayat-ayat-Nya,akujugatidakmentakyif(menggambarkanrupabentuk) dantidakmentamtsil(mengumpamakanmakna)sifat-sifat-Nya yangMahaTinggidengansifat-sifatmakhluk-Nya,keranaDia MahaTinggi,tiadapersamaan,tiadakesetaraandantiada sekutu bagi-Nya, Dia tidak boleh dikiaskan (dianalogikan) dengan makhluk-NyakeranasesungguhnyaDiayangMahaSucilebih mengetahui tentang diri-Nya dan yang selain-Nya. Diayangpalingbenardanpalingelokpercakapan-Nya, Diamensucikandiri-Nyadaripadaapayangdisifatkanpada diriNyadengannyaolehparapenyelewengdarikalanganAhlal-Takyif dan Tamtsil, dan (Dia juga mensucikan diri-Nya) daripada apayangdinafikandari-NyaolehparapenafidarikalanganAhl al-TahrifdanTathil,laluDiaberfirman:MahasuciTuhanmu, Tuhanyangmempunyaikeagungandariapayangmereka sifatkan,danselamatsejahterakeatassekelianRasul,dan segala pujian bagi Allah Tuhan sekelian alam. Kemudian beliau juga berkata sebagaimana yang tersebut di dalam kitab ad-Durar al-Saniyyah, jld. 3, ms. 11:80 Ketahuilahsesungguhnyagolonganyangmelakukan penyelewengandanpemesongan(tahrif)terhadapsifat-sifat dannama-namaAllahituberbezadansentiasaberselisih pendapatdengangolonganyangmembayangkanbentukAllah (tajsim).Merekaselalunyatidaksependapatdanbermusuhan 80 DinukildaripadaSyeikhMuhammadBinAbdulWahhab:Antara Fakta&PalsuselenggaraanolehSakinahAriffJohor(KaryaBestariSdn Bhd, Selangor, 2007), ms. 59-60. 102 antarasatusamalain.Ketahuilah,sesungguhnyayangbenar adalah mereka yang bersederhana di antara kedua-duanya. Siapakah yang sebenarnya berakidah al-Musyabbihah dan al-Mujassimah? Jikadifikirkansecaramendalamyangsebenarnya berakidahal-Musyabbihahdanal-Mujassimahialahpara pengingkar dan pentakwil nas-nas al-Sifat Allah Subhanahu wa Taalaitusendiri.Halinikeranamerekapadaasalnyasedia beriktikadbahawasegalasifatAllahSubhanahuwaTaala sebagaimanayangdikhabarkanoleh-Nyamenerusial-Quran dan al-Sunnah Rasul-Nya adalah sesuatu yang menyerupai sifat-sifatmakhluk-Nya.Lantasdenganitumerekamenolaknya (tathil)danmentakwilkansebahagianlainnyakepadasesuatu pengertian yang sesuai menurut kehendak hawa nafsu dan akal fikiran mereka semata-mata. AmattepatlahapayangdijelaskanolehSyeikhAbdal-RahmanbinHassandimanabeliaumenulisdidalamFathal-Majid Syarh Kitab al-Tauhid, ms. 402: 81 Golonganal-Jahmiyyahsertagolonganyangbersepakat denganpandanganmerekadiataspermasalahantathil menafikanapayangdisifatkanolehAllahSubhanahuwaTaala terhadapdiri-NyasertapenetapanRasulullahshallallahualaihi wasallamterhadapdiri-Nyadengansegalasifat-sifat kesempurnaansertaketinggian.Merekamendakwabahawa 81 DinukildaripadaMembersihkanSalahFahamTerhadapDakwah Syaikh Muhammad bin Abdul Wahhab (Edisi Lengkap) karya Abdul Aziz bin MuhammadbinAlial-Abdal-Lathif(PerniagaanJahabersa,JohorBahru, 2009),ms.203.Rujukaniniselanjutnyaakandiringkaskankepada MembersihkanSalahFahamTerhadapDakwahSyaikhMuhammadbin Abdul Wahhab sahaja. 103 sifat-sifatinimenunjukkankepadaal-Ajsam(Tuhanitu mempunyai jasad serta tubuh seperti manusia). Oleh itu sesiapa yangmenetapkannyamakadiamenetapkanbahawaAllah Subhanahu wa Taala itu berjisim. Hakikatnyainimerupakankesesatansertakerosakan akalfikiranmereka.Merekatidakmemahamisesuatupun tentangsifat-sifatAllahSubhanahu waTaala melainkan (pada mulanyamereka)menyamakannyadengansifatmakhluklalu menafikanterussifat-sifattersebutkeranapadasangkaan mereka ia menyamai apa yang terdapat pada makhluk. Dengan itu mereka menolak apa yang termaktub di dalam al-Quran dan al-Sunnah dan di mana Allah Subhanahu wa Taala sendiri yang mengithbathkan(menetapkan) sifat-sifat Diri-Nya sertaiaditetapkanpulaolehRasulullahshallallahualaihi wasallam dengan segala ketinggian serta keagungan-Nya.Kenyataanyanghampirserupajugadiutarakanoleh SyeikhAbuBakaral-Jabiral-Jazairirahimahullahdimana beliau pernah berkata: 82 BukankahorangyangmenolaksalahsatusifatAllah Taala dengan alasan takut menyamakan-Nya dengan makhluk itu sebenarnya telah menyamakan sifat Allah dengan sifat makhluk? Iatakutberlakupenyamaansifatlalularidaripadanyamenuju kepadapenafiansifat-sifatAllahTaaladanmeniadakannya. 82 DinukildaripadaMinhajal-MuslimAqaidwaAdabwaAkhlaqwa Ibadat wa Muamalat karya Syeikh Abu Bakar al-Jabir al-Jazairi; dalam edisi terjemahanolehFadhliBahri(DarulFalah,Jakarta&PustakaDiniSdn. Bhd, Selangor, 2006), jld. 1, ms. 40-41. 104 Akhirnyaiamenafikansifat-sifatAllahTaalayangditegaskan Allah Taala untuk diri-Nya dan meniadakannya.Makadenganitu,iatelahmenghimpunduadosabesar iaitumenyamakansifatAllahTaaladengansifatmakhlukdan meniadakan sifat-sifat-Nya. Oleh yang demikian bukanlah masuk akal kalau Allah Taala boleh disifati dengan sifat-sifat yang Dia sendirisifatkandandengansifat-sifatyangRasulullah shallallahu alaihi wasallam sifatkan untuk-Nya berserta dengan keyakinanbahawaDiamempunyaisifat-sifatyangtidakserupa dengansifatmakhluksebagaimanadzatAllahAzzawaJalla tidak sama dengan dzat makhluk. Kesimpulan. Kesimpulannya,tiadaperbezaanyangketaraantara Wahhabi danAhlal-Sunnah wa al-Jamaahtermasuk Imam al-Syafierahimahullahdalammemahamipersoalantauhidal-Asma wa al-SifatAllahSubhanahu wa Taala. Sebaliknya yang sebenarnyabertentangandenganprinsipImamal-Syafiedan Ahlal-Sunnahwaal-Jamaahdalampersoalaniniialahpara pemfitnah itu sendiri kerana: 1.Kebanyakanparapemfitnahitukhususnyamerekayang mengakubermazhabSyafiedinusantara(termasukdi Malaysia)sendirimenyelisihiakidahImamal-Syafie. Buktinya,cubalahandatanyakankepadamereka mengenaipersoalantauhidal-Asmawaal-Sifatdisisi Imamal-Syafie,nescayaandaakantemuikebanyakan parapemfitnahinimengaitkanImamal-Syafietersebut dengan akidah Sifat 20, walhal kaedah pengajian Sifat 20 initidakpernahdikenalidisisiImamal-Syafie rahimahullah mahupun dalam kalangan murid-muridnya. 105 2.Selainitu,tidaksedikitkitadapatidalamkalangan merekayangmengakusebagaibermazhabSyafieini mentakwilsekian-sekiannasal-SifatAllahatasalasan kononnyabagimengelakkanTasybihdanTajsim terhadapAllahSubhanahuwaTaala.Walhaljikadikaji keseluruhankitab-kitabmuktabarImamal-Syafie rahimahullahmakatidakditemuiadanyasatupun kenyataanbeliauyangmenunjukkanbahawabeliau mengaplikasikankaedahal-Takwilterhadapnas-nasal-SifatAllahSubhanahuwaTaala.Sebaliknyabeliau hanyalahmenetapkansifat-sifattersebuttanpatakwil dantanpatasybihsebagaimanayangterdapatdalam beberapa keterangan beliau yang telah lalu.Persoalannyasekarang,siapakahsebenarnyayang menyelisihi akidah Imam al-Syafie sekaligus terkeluar daripada pegangan Ahl al-Sunnah wa al-Jamaah? 83

83 Lebihlanjutberkaitandenganpersoalantauhidal-Asmawaal-Sifat AllahmenurutAhlal-Sunnahwaal-Jamaahyangbermanhajal-Salafal-Shalih,silarujukKaedahMemahamiNama-NamadanSifat-SifatAllah karyaMohdYaakubMohdYunusterbitanPerniagaanJahabersa,Johor Bahru.106 PANDANGAN IMAM AL-SYAFIE DAN WAHHABI TERHADAP AMALAN BERZIKIR DAN BERDOA BERJAMAAH 84 Oleh Mohd Hairi Nonchi Hairi! betul ke puak Wahhabi mengharamkan amalan berzikir?.85

salahseorangsahabatbertanyakepadapenulissebaiksahajaselesai solatMaghribberjamaahdikerjakandisalahsebuahmasjiddi perkampungan penulis. Siapa yang kata? penulis bertanya kembali. Ramaiorangyangkata,termasukustazdanustazahdisekolah dan beberapa buah masjid, balas sahabat penulis itu. 84 Alhamdulillahpenulismemilikisebuahbukuyangkhasberkaitan amalan berzikir selepas solat-solat fardhu yang diberi judul Marilah Berzikir SelepasSolatFardhuBersamaRasulullah,terbitanPerniagaanJahabersa, JohorBahru.Dipersilakanmerujukbukutersebutbagimengetahuiamalan-amalan sunnah dan bidah berkaitan zikir sesudah solat-solat fardhu. 85 Sejauhkajianpenulisdanrakan-rakanpenulisyanglain,tidakada satujuaalirandalamIslamdiduniainiyangmengharamkanamalan berzikir.Tidakterkecualiialahgolonganyangdimasyhurkansebagai Wahhabiini.SebenarnyayangdiharamkanolehWahhabibukanlahamalan berzikir,akantetapibeberapakaifiyyat(tatacara)zikirbidahyang menyelinapmasukkedalamibadahtersebut.Lebihlanjut,silalihatartikel sahabatpenulis,MohdYaakubMohdYunusyangberjudulWahhabi MengharamkanZikirSesudahSembahyang?Risalahtersebutbolehdilihat dalamsebuahbukususunanpenulisyangberjudulKatakanTidakPada Wahhabi!, terbitan Perniagaan Jahabersa, Johor Bahru. 107 Apa lagi yang mereka katakan?, penulis melanjutkan pertanyaan. Sahabat penulis itu menjawab: MerekakatalagiWahhabiiniharamkan zikirberjamaahsecara terus-menerusdanzikiryangdibacadengansuarayangkuatdaripada imamyangmemimpinsolat jamaah.LagisatumerekakataWahhabiini jugamenentanghabis-habisanmazhabSyafiekeranabanyakajaran Imamal-SyafieyangmasyhurdiMalaysiainiyangmerekaharamkan sepertimentalqinorangmatidikubur,kenduriarwah,menghadiahkan pahalabacaanal-Quranpadaorangmatidantermasuklahberzikir selepas solat berjamaah.... Mungkinadadalamkalanganparapembacayang tertanya-tanya,mengapakahgolonganyangdigelarsebagai Wahhabiinitidakmenggemariamalanberzikirberjamaah secaraterus-menerussebagaimanayangmenjadikebiasaan dalam kalangan sebahagian umat Islam khususnya di Malaysia.Sebenarnyaterdapatbeberapafaktorgolonganyang dilabel sebagai Wahhabi ini tidak menggemari amalan berzikir secaraberjamaah.Apatahlagijikaamalantersebutdilakukan dengansuarayangkerassecaraberterusan(statik)setiapkali selesainyaibadahsolatfardhuberjamaah.Antarasebab-sebab yang dimaksudkan adalah seperti berikut: PERTAMA: Tidakadadalilyangsarih(jelas)danqathi(tegas) mensyariatkan tatacara berzikir secara berjamaah dengan suara yangkeras(jahr)danberterusansetiapkaliselepas mengerjakanibadahsolatfardhu.Sejauhkajianpenulis, sehinggakinitidakadabuktiyangjelasdantegasdaripadaal-Quran,al-SunnahRasulullahyangsahih,atsarparasahabat mahupun keterangan daripada para ulamak empat mazhab yang 108 menerangkanmengenaikesunnahanmengekalkanamalan berzikirdanberdoasecaraberamai-ramaisecaraberterusan setiapkaliselesaimengerjakanibadahsolatfardhu.Jika diandaikanamalantersebuttermasukdalamperkarayang disyariatkan oleh Allah dan Rasul-Nya, maka sudah pasti sahaja akan ada riwayat atau hadis yang menerangkan sedemikian. Memandangkantidakadabuktidaripadaal-Quran,al-Sunnahyangsahihsertaijmak(kesepakatan)paraulamak muktabaryangjelaslagitegasmemerintahkan amalanberzikir danberdoasecaraberjamaahdengansuarayangkerasserta dilakukansecaraberterusanselepasmengerjakanibadahsolat, makanyatalahbahawaamalantersebutbukanlahtermasuk dalamperkarayangdisyariatkandidalamagama.Sedangkan melakukan perkara yang tidak disyariatkan dalam agama inilah yang disebut sebagai bidah.Dalamhalini,Syeikhal-IslamIbnTaimiyyah rahimahullah (728H) menerusi kitabnya, Majmu al-Fatawa, jld. 1, ms. 215 menegaskan:86

Nabishallallahualaihiwasallamtidakpernahberdoa bersamamakmumselepassolatlimawaktusepertiyang dilakukan oleh sesetengah orang selesai menunaikan solat subuh danasar.Halitutidakpernahdiriwayatkanolehsesiapapun. Tidak seorang pun di kalangan imam empat (mazhab) menyatakan amalanitubaik.SesiapayangmenyatakanbahawaImamal-Syafie menyukainya, maka tanggapan itu salah. Kenyataan dalam kitab-kitabnyamenafikanhalitu.ImamAhmaddanyanglain juga tidak menyukai perbuatan itu. 86 DinukildaripadaMembelaIslam:Tanggungjawab&Disiplinkarya Dr. Mohd Asri Zainul Abidin (Karya Bestari Sdn Bhd, Selangor, 2006), ms. 90. 109 Walaubagaimanapun,jikaadadalamkalanganpara pembeladanpenggemaramalaniniyangdapatmenunjukkan kepada kami adanya bukti yangsarihdan qathi dari al-Quran, al-SunnahRasulullahyangsahihsertaijmak(kesepakatan) daripada para ulamak muktabar mengenai pensyariatan perkara tersebut,makakamimenjemputmerekauntukmengemukakan bukti-bukti tersebut kepada kami.InsyaAllah, kami sekali-kali tidakakanteragak-agakuntukmembatalkanpendiriankami terhadap pengharaman amalan berkenaan.87 KEDUA: IabercanggahdenganperintahRasulullahshallallahu alaihiwasallamagartidakmewujudkansuasanabisingdi dalammasjidbagimengelakkangangguankepadaoranglain khususnyamerekayangsedangmengerjakanibadah. Perhatikanhadis-hadisRasulullahshallallahualaihiwasallam di bawah ini: . 87 Padawaktuyangsamapenulisjugatidakmenafikanadanya pendapatsebahagianulamakyangmembolehkanamalanberzikirdengan suara yang jahr (suara yang lantang) dan dilakukan secara berjamaah selepas mengerjakanibadahsolatfardhu.Inidilakukankhususnyabagitujuan mengajar para makmum mengenai sifat zikir-zikir/wirid selepas solat. Walau bagaimanapunsehinggakinitidakpernahpulapenulistemuiadanya pendapatdaripadaparaulamakmuktabaryangmembolehkanamalan berzikir dengan tatacara sedemikian dilakukan secaraberterusan setiap kali selesainyamengerjakanibadahsolatsebagaimanayangmasyhurdiamalkan dalam masyarakat Islam di nusantara, termasuk di Malaysia. Wallahu alam. 110 Maksudnya:Rasulullahshallallahualaihiwasallam memerhatikan orang-orang yang beriktikaf di masjid dan bagindamendengarmerekamenguatkansuaramereka sewaktumembacaal-Qur'an.Bagindamenyelakkain langsirdanberkata:Setiapdaripadakamusedang berkomunikasidenganTuhannya.Janganlahsebahagian daripadakamumenggangguyanglainnya.Janganlah kamumenguatkansuarakamumelebihiyanglainnya sewaktumembacaal-Qur'anatauketikakamusedang solat. 88 Dalamhadisyanglain,ImamMalikrahimahullahtelah meriwayatkanbahawaal-Bayadhiyradhiallahuanhtelah berkata: .Maksudnya:BahawaRasulullahshallallahualaihiwasallam telahkeluarkepadaorangramaisewaktumerekasolat danmerekasedangmeninggikansuaramerekadidalam bacaanmereka,makaRasulullahshallallahualaihi wasallambersabda:Sesungguhnyayangsedangsolat sebenarnyasedangberkomunikasidenganTuhannya AzzawaJalla,biarlahdiaberfikirtentangTuhannya 88 Hadis riwayat Abu Daud (no. 1332). 111 yang sedang disembahnya. Janganlah kamu meninggikan suaramelebihiyanglainnyasewaktukamusedang membaca al-Qur'an. 89 Perhatikan,jikadalamhadisdiatasRasulullah shallallahualaihiwasallambertegasmelarangumatnya daripadamembacaal-Qurandengansuarayangkuatsehingga mengatasisuaraoranglainyangsedangmengerjakanibadah, maka bagaimanakah agaknya reaksi baginda shallallahu alaihi wasallamterhadapmerekayangberzikirdanberdoadengan carayangmelampauibatassehinggamenimbulkansuasana bising dan hingar-bingar di dalam masjid?Lebih-lebih lagi pada zaman ini di mana kebanyakan para imammasjidmelantunkansuaramerekadenganbantuanalat pembesarsuara(mikrofon)sehinggamenimbulkangangguan kepada para jamaah yang kelewatan menyertai solat berjamaah (masbuk)atauyangsedangmelaksanakansolatsunat.Syeikh SayyidSabiqrahimahullahmenerusikitabnyaFiqhSunnah menegaskan: 90 Mengeraskan suara itu sehingga mengganggu orang-orang yang(masih)lagi(mengerjakan)solat,adalahhukumnyaharam meskipun yang dibaca itu al-Quran. Selanjutnya, perhatikan pula hadis berikut: 89 HadisriwayatImamMalikdalamal-Muwaththa'(no.178). Dikeluarkan juga oleh Imam Ahmad dalam Musnad Ahmad (no. 19022). 90 Dinukil daripada Al-Masaa-Il (Masalah-Masalah Agama) karya Abdul HakimAmirAbdat,(DarusSunnahPress,JakartaTimur,2003),jld.2,ms. 291.RujukaniniselanjutnyaakandiringkaskankepadaAl-Masaa-Il (Masalah-Masalah Agama) sahaja. 112 : . : ! .Maksudnya:DariAbuMusaradiallahuanh,diaberkata:Kami pernahbersamaRasulullahshallallahualaihiwasallam dalamsatuperjalanan,laluadasebahagianorangyang mulabertakbirsecarakuat.MakaNabishallallahu alaihi wasallam bersabda: Wahaimanusia!Kasihanilahdirikamusendiri (kerana)sesungguhnyakamubukanlahmenyeru(berdoa kepadaTuhan)yangpekaklagijauh.Akantetapikamu menyeru(kepadaTuhanyangMaha)Mendengarlagi dekatdanDiabersamakamu(denganPengetahuan-Nya).91 DankepadaAliradhiallahuanh,Rasulullahshallallahu alaihi wasallam pernah bersabda:92 .Maksudnya: 91 Hadis riwayat Muslim dalam Shahih Muslim (no. 2704). 92 Sebagaimana yang dikemukakan oleh saudara Drs. Abdul Ghani Azmi Hj. Idris di dalam bukunya, Al-Bidah: Bahaya & Keburukannya (Al-Hidayah Publishers, Kuala Lumpur, 2000), ms. 212. 113 WahaiAli,janganlahengkaumengeraskansuara bacaanmudandoamudikalaorangsedangbersolat kerana yang demikian itu akan merosakkan solat mereka. KETIGA: IabercanggahdenganperintahAllahSubhanahuwa Taalayangmemerintahkankitaagarberzikirdanberdoa dengansuarayangrendahatausederhana.Perhatikanfirman-Nya dalam ayat-ayat berikut: Dalam surah al-Isra, ayat 110 Allah berfirman: > ,.., !> !, _., _,, ,l: ,,. Maksudnya:Danjanganlahengkaumenyaringkanbacaandoa atausolatmujugajanganlahengkauperlahankannya dan gunakanlah sahaja satu cara yang sederhana antara itu. Dalam surah yang sama, ayat ke-55 Allah Subhanahu wa Taala sekali lagi menegaskan: `s: >`, l.. ,>..| > _..-.l __Maksudnya:BerdoalahkepadaTuhankamudenganmerendah diridan(dengansuara)perlahan-lahan.Sesungguhnya Allah tidak suka kepada orang yang melampaui batas. Sementara,dalamitusurahal-Arafayat205pulaAllah Subhanahu wa Taala berfirman: 114 : .`, _ ... l.. ,> : >l _. _1l .-l!,_!. _>. _. _.-l __Maksudnya: DansebutlahsertaingatlahakanTuhanmudalam hatimu dengan merendah diri serta dengan perasan takut dandengantidakpulamenyaringkansuarapadawaktu pagidanpetangdanjanganlahengkaumenjadidari orang-orang yang lalai. KEEMPAT: Terdapat banyak atsar yang masyhur melarang perbuatan berzikirsecaraberjamaahsepertipengingkaranUmaral-Khattab,IbnMasud,Khabbabdansahabat-sahabatyanglain. Athar daripada Umar al-Khattab radhiallahuanh: PadazamanUmaral-Khattabradhiallahuanhtelah berlakuamalanbidahiaituberzikirdanberdoasecara berjamaah.LalubeliaudanbeberapaorangsahabatNabiyang lain seperti Abdullah bin Masud dan Abu Musa al-Asyari telah mengingkari perbuatan itu. Menurut Ibn Wahdah, Abu Uthman al-Nahdi pernah berkata: : . : . : .115 Maksudnya:Seorang pekerja telah menulis sepucuk surat kepada Umaral-Khattabmenceritakanbahawaterdapatsatu kumpulanyangberkumpuldisuatutempatsambil mendoakan kaum muslimin dan pemimpinnya.LaluUmaral-Khattabmembalassemulasuratitu sambilmemerintahkandibawakancemetikepadanya. Apabilakumpulanitumasukmenemuinya,lalubeliau menyebatmerekadengancemetiitu.Aku(pekerja tersebut)berkata:Kamibukanlahorang-orangyangsaya maksudkan,merekaadalahorang-orangyangdatang dari arah timur. KisahinimenunjukkantindakanUmaral-Khattabyang bertindakmenyebatkumpulanyangmelakukandoaberjamaah itusebagaitandapengingkaranterhadapperbuatanitukerana amalanitutidakpernahdilakukandizamanNabishallallahu alaihi wasallam. 93 Akhir sekali, perhatikan atsar di bawah ini: 94 : , : .Maksudnya: 93 LihatAmalanBerzikir:AntaraSunnah&RekaanManusiakarya MohdKhairilAnwarbinAbdulLathif(KaryaBestariSdnBhd,Selangor, 2007), ms. 56-57. Rujukan ini selanjutnya akan diringkaskan kepada Amalan Berzikir: Antara Sunnah & Rekaan Manusia sahaja. 94 Hadis riwayat Ibn Abi Syaibah, jld. 6, ms. 143 (no. 30174), al-Baihaqi, jld.4,ms.74danal-Khathibal-BaghdadidalamkitabnyaTarikhBaghdad, jld. 8, ms. 91. 116 DiriwayatkandariQaisbinAbbadiaberkata: DahuluparasahabatNabishallallahualaihiwasallam tidakmenyukaiuntukmengeraskansuarapadatiga keadaaniaitu(pertama)disaatberperang,(kedua) menghadiri jenazah dan (ketiga) pada saat berzikir.Demikianbeberapaketerangandaripadaayat-ayatal-Quranal-Karimdanal-SunnahRasulullahyangsahihserta atsarparasahabatmengenaiadab-adabyangsepatutnya dilakukanolehumatIslamketikaberdoadanberzikirkepada Allah Subhanahu wa Taala. Seterusnya marilah kita tinjau pula apakah pandangan Imam al-Syafie dan para ulamak bermazhab Syafie terhadap persoalan ini. MenelitipandanganImamal-Syafiedanparaulamak muktabarbermazhabSyafieterhadapamalanberzikir berjamaahsecaraterus-menerusdengansuarayang keras setelah selesai mengerjakan solat-solat fardhu. Bagi membuktikan bahawa Wahhabi bukanlah pihak yang menyendiri di dalam mengharamkan amalan berzikir berjamaah dengansuarayangkerassecaraterus-menerussetiapkali selesaimengerjakanibadatsolatfardhu,makapenulisakan kemukakanbeberapapandanganyangbersumberkandaripada Imamal-Syafierahimahullahdanbeberapaulamakbermazhab Syafie berkenaan dengan kedudukan hukum amalan tersebut.Imam Muhammad bin Idris al-Syafie (204H) Di dalam kitabMausuah al-Imam al-Syafie: al-Umm, jld. 1, ms. 355, Imam al-Syafie rahimahullah berkata:95 95 DinukildaripadaBidahHasanah:IstilahYangDisalahFahami karyaDr.MohdAsriZainulAbidin(PerniagaanJahabersa,JohorBahru, 117 .Maksudnya:Padapendapatku,imamdanmakmumhendaklahberzikir selepasmenunaikansolat.Merekahendaklahmemperlahankan bacaanzikiritu.Melainkanjikaimammahumengajar(bacaan-bacaanitukepadamakmum).Ketikaitu,bacaanzikirdikuatkan. Sehinggalahdilihat(olehimamitumakmummampumempelajari zikir itu sepenuhnya). Selepas itu, hendaklah perlahankannya. Dalamkitabyangsama,Imamal-Syafierahimahullah melanjutkan:96 . : :

2005),ms.26.RujukaniniselanjutnyaakandiringkaskankepadaBidah Hasanah: Istilah Yang Disalah Fahami sahaja. 96 DinukildaripadaBidahHasanah:IstilahYangDisalahFahami karya Dr. Mohd Asri Zainul Abidin, ms. 26-29. 118 . .Akuberpendapat,bagindamenguatkansuaranya(ketika berzikir)hanyauntukseketika.Agarorangramai mempelajarinyadaripadabaginda.Inikerana,kebanyakan riwayatyangtelahkamitulisbersamainiatauselainnyatidak menyebutselepassalamadatahlildantakbir.Kadangkala riwayatmenyebutbagindaberzikirselepassolatsepertiyang akunyatakan,kadangkaladisebutbagindaterusbangun (meninggalkansaf)tanpazikir.UmmuSalamahpulamenyebut bahawabagindaduduk(selepassolat)tetapitidakmenyebut bagindazikirsecarakuat.Akuberpendapat,bagindatidak duduk melainkan untuk berzikir secara tidak terang (perlahan).Jikaseorangberkata:Macammana?Akukatakan: Sepertibagindapernahsolatdiatasmimbar,dimanabaginda berdiridanrukukdiatasnya,kemudianbagindaundurke belakanguntuksujuddiatastanah.Kebanyakanumurbaginda, baginda tidaksolat di atasnya.Tetapiakuberpendapatbaginda mahuagarorangyangdudukjauhdantidakdapatmelihat baginda mengetahui cara berdiri (dalam solat), rukuk dan bangun 119 (dari rukuk).Bagindainginmengajarmerekakeluasandalamitu semua.Aku suka sekiranya imam menyebut nama Allah di tempat duduknyasedikitdengankadaryangseketikaselepaskaum wanitapergi.InisepertiapayangUmmuSalamahkatakan. 97 Kemudianimambolehbangun.Jikadiabangun sebelumituatau duduklebihlamadisitu,tidakmengapa.Makmumpulaboleh pergisetelahimamselesaimemberisalam98,sebelumimam 97 PandanganImamal-Syafierahimahullahiniadalahberdasarkan kepada hadis berikut: : .Maksudnya: UmmuSalamah(radhiallahuanha)isteriNabishallallahu 'alaihiwasallamberkata:Rasulullah(shalallahu'alaihiwasallam) apabila memberi salam setelah solatnya, kaum wanita berdiri setelah baginda menyelesaikan salamnya; sedangkan Nabi shalallahu 'alaihi wasallam sendiri diam di tempatnya sebentar. [Hadis riwayat al-Baihaqi di dalam al-Sunan al-Kubra (no. 2827)] 98 PandanganImamal-Syafierahimahullahiniadalahselarasdengan al-SunnahRasulullahshallallahualaihiwasallamsebagaimanariwayatdi bawah ini: , .Maksudnya: JabirbinYazidIbnuAswadberkata,dariayahnyabahawa diapernahsolatbersamaRasulullahshalallahu'alaihiwasallam dalamsolatSubuh.Setelahselesaisolatnya,bagindasegera meninggalkan tempat solatnya. [Hadis riwayat al-Nasai. Hadis ini dinilai sahiholehSyeikhMuhammadNashiruddinal-AlbanidalamShahihSunan al-Nasai (no. 1334)] 120 bangun.Jikadialewatkansehinggaimampergiataubersama imam, itu lebih aku sukai padanya. Imam Abu Zakaria Yahya bin Syaraf al-Nawawi (676H) TerhadapperkataanImamal-Syafiediatas,Imamal-NawawimengulasdidalamkitabnyaberjudulSyarhShahih Muslim, jld. 5, ms. 84 di mana dia berkata: 99 .Maksudnya: Imamal-SyafierahimahullahuTaalamenafsirihadisini bahawabeliaushallallahualaihi wasallammengeraskan suaranya dalambeberapawaktusahaja,guna(untuk)mengajarisahabatnyacaraberzikir,bukanberertimerekasenantiasamengeraskan suaranya.

FatwaImamal-Syafierahimahullahyangmembolehkanmakmum meninggalkanimamsebaiksahajaselesaimengerjakansolatinibertolak belakangdenganpandanganmajoritimasyarakatdinegarainiyangsering menganggaporangyangtidakberzikirdanberdoabersamaimamsebagai biadap atau tidak menghormati imam. Dengan penerangan Imam al-Syafie ini maka jelaslah kepada kita bahawa yang sebenarnya biadap ialah diri mereka sendiri lantaran sikap mereka yang sering sahaja menentang sunnah-sunnah Rasulullahshallallahualaihiwasallamdanpandanganimammazhab mereka sendiri. 99 DinukildaripadaSorotanTajamTerhadapDzikirJamai:Koreksi BukuDzikirBerjemaah:SunnahAtauBidahkaryaK.H.Drs.Ahmad DimyathiBadruzzaman,M.AkaryaUstazMuhammadArifinBaderi;dalam edisie-bookPDF,ms.164-165yangdimuatturundaripadainternet.Sila lihat:http://dear.to/abusalma.Rujukaniniselanjutnyaakandiringkaskan kepada Sorotan Tajam Terhadap Dzikir Jamai sahaja. 121 Dalam kesempatan yang lain, beliau berkata: 100

.Maksudnya: Imamal-Syafieberpegangpadahadisyangmenyatakan bahawazikirbolehdikuatkansekalisekala.Tetapi,pendapat yangpalingrajih(tepat)ialahmakmumdanimam memperlahankan suara ketika berzikir dan boleh menguatkannya ketika mengajar makmum. KetikamensyarahkanhadisAbuMusaradhiallahuanh, Imamal-NawawirahimahullahmenerusikitabnyaSyarh Shahih Muslim, jld. 17, ms. 26 berkata:101

100 DinukildaripadaWuduk&Solat MenurutSunnah&MazhabSyafie karya Ustaz Abu Ruwais Al-Syubrawi, ms. 230. 101 Dinukil dengan beberapa suntingan bahasa penulis daripada Sorotan TajamTerhadapDzikirJamaikaryaUstazMuhammadArifinBaderi,ms. 161-162. 122 .Kasihanilahdirimudanrendahkanlahsuaramukerana mengeraskansuarabiasanyadilakukanseseorangkeranaorang yangiaajakberbicaraberadaditempatyangjauhagaria mendengarucapannya.Sedangkankamusedangmenyeru (kepada)AllahTaala,danDiatidaklahtulidantidak juga jauh. Akan tetapi Dia Maha Mendengar dan Maha Dekat Sehingga dalam hadis ini ada anjuran untuk merendahkan suarazikirselamatidakadakeperluanuntukmengeraskannya keranadenganmerendahkansuaraitulebihmenunjukkanakan penghormatandanpengagungan(kepadaAllahSubhanahuwa Taalapen).Danapabilaadakepentinganuntukmengeraskan suaramakabolehuntukdikeraskansebagaimanayang disebutkan dalam beberapa hadis. Seterusnyabeliaumenulisdidalamkitabnyaat-Tahqiq, ms. 219 yang bermaksud:102 .Maksudnya: Disunatkanberzikirdanberdoasetiapkaliselesaisolat (limawaktu)danhendaknyaiaperlahankansuaranya.Sekiranya dia seorang imam dan hendak mengajarkan mereka (makmumnya 102 Dinukildenganbeberapasuntinganbahasaolehpenulisdaripada SorotanTajamTerhadapDzikirJamaikaryaUstazMuhammadArifin Baderi,ms. 165-166. 123 mengenaizikir-zikirselepassolat-pen)makadiaboleh mengeraskan (menyaringkan) suaranya. Kemudian apabila mereka (makmum)telahcukupbelajar(makahendaklah)diakembali merendahkannya. Imam al-Baihaqi al-Syafie (458H) PendirianImamal-Baihaqial-Syafierahimahullah terhadap kewajipan memperlahankan bacaan zikir selepas solat selainuntuktujuanmengajarinidinyatakanolehImamal-Nawawimenerusikitabnya,MajmuSyarhal-Muhadzdzab,jld. 3, ms. 469. Imam al-Nawawi menyebut:103 Olehitu,Imamal-Baihaqidanselainnyaberpendapat bahawahendaklahberzikirdanberdoasecaraperlahan berdasarkanhadisyangtelahdiriwayatkanolehAbuMusaal-Asyari. Imamal-Baihaqial-Syafierahimahullahmenerusi kitabnya Sunan al-Kubra menulis:104

Bahawazikirdandoasesudahsolatharusdisirrkan (diperlahankan)kecualijikaimaminginmengajarkanzikiritu kepadamanusia,makadijaharkan(dikuatkan)supayadapat dipelajari.Apabilasudahselesaidipelajaridandiketahui,maka zikir dan doa itu haruslah disirrkan (diperlahankan). Imam al-Hafiz Ibn Katsir al-Syafie (774H) 103 DinukildaripadaAmalanBerzikir:AntaraSunnah&Rekaan Manusia karya Mohd Khairil Anwar bin Abdul Lathif, ms. 108. 104 Dinukil daripada Zikir-Zikir Selepas Solat Fardhu Sebagaimana Yang DiajarkanDanDilakukanOlehRasulullahSAWkaryaHafizFirdaus Abdullah (Perniagaan Jahabersa, Johor Bahru, 2005), ms. 46. 124 Beliau ialah seorang ahli tafsir al-Quran yang unggul dan merupakansalahseorangulamakbesarbagimazhabSyafie. BeliauberkatamenerusikitabnyaTafsiral-Quranal-Azhim, jld.2,ms.281ketikamenafsirkan firman Allah dalamayat205 dari surah al-Araf:105 : : .Maksudnya: BerzikirlahkepadaTuhanmudalamhatimudenganrasa harapdantakutdandengansuaramu(lisanmu)tanpa mengeraskannya.OlehkarenaituAllahberfirman:dandengan tidakmengeraskansuara,dandemikianlahyangdisunnahkan. Hendaknyazikiritu(dengansuara)tidaksampaiseperti panggilandansuarayangterlalukeras.Olehkarenaitutatkala parasahabatbertanyakepadaRasulullahshallallahualaihi wasallam dan mereka berkata:ApakahTuhankitaitudekat,sehinggakita bermunajat(berdoadenganberbisik-bisik)kepada-Nya 105 Dinukil dengan beberapa suntingan bahasa penulis daripada Sorotan TajamTerhadapDzikirJamaikaryaUstazMuhammadArifinBaderi,ms. 158-159.125 ataukahjauhsehinggakitamemanggilnya?MakaAllah turunkan firman-Nya: .Danapabilahamba-hamba-Kubertanyakepadamu tentangAku,makasesungguhnyaAkuitudekat,Aku mengabulkanpermohonanorangyangmemohon,bilaia memohon kepada-Ku. [Surah al-Baqarah: 186]Maksudmerendahkandiridanrasatakutialah menyebutnamaTuhanmudenganbersungguh-sungguhdanrasa takut serta tidak meninggikan suara. Sebab itulah Allah kaitkan dengantidakmeninggikansuara.Begitulahcaraberzikiryang sepatutnya(kitalakukan)iaitutidakmeninggikansuarasecara berlebih-lebihan. Al-Hafiz Imam Jalaluddin al-Suyuthi al-Syafie (911H) Beliauialahseorangahlitafsiral-Quranbermazhab Syafie.MenerusikitabtafsirnyayangberjudulTafsiral-Jalalain,jld.1,ms.226beliauberkatasetelahmenafsirkan surah al-Araf ayat 205:106 WadzkurRabbakafinafsika(Dansebutlahserta ingatlahakanTuhanmudan(dalam)hatimu...)ertinyasecara rahsiaatausembunyi.Tadharruanertinyamerendahdiri. Khifatanertinyarasatakut.Tingkatandiatasal-Sirrialah perkataan, tapi tidak nyaring dan tidak terdengar (bisikan). 106 DinukildaripadaBeberapaPersoalanLazimTentangSolatkarya MohdYaakubbinMohdYunus(PerniagaanJahabersa,JohorBahru,2006), ms. 144. 126 Imam Ibn al-Qayyim al-Jauziyyah al-Syafie Menerusikitabnya,Zadal-Maad,jld.1,ms.93beliau berkata:107

Imamberdoasesudahsalamdarisolatsambilmengadap kiblatataumengadapmakmumtidakpernahdikerjakanoleh Nabishallallahualaihiwasallamyangbertindaksebagaiimam (yang memimpin solat pen) dan tidak ada pula satu riwayat yang menyuruh kita mengerjakan demikian. Imam Tajuddin al-Fazari ad-Dimasyqi al-Syafie ImamTajuddinal-Fazarial-Dimasyqial-Syafie rahimahullahpernahditanyatentangsekelompokorangyang membacaal-Qurandengansuarayangkerassehingga menggangguoranglain,apakahhalinibolehatautidak?Dia menjawab:108Lebihutamajikamerekatidakmelakukanhal tersebut dan lebih utama jika hal ini dilarang. Imam Zainuddin bin Abdul Aziz al-Malibari al-Syafie MenerusikitabnyayangberjudulFathal-Mu'in,ms.39 beliau berkata:109

Dandisunatkanmemperlahankan(suara)zikirdandoa bagimerekayangberseorangandanmakmumsertaimam sekiranya tidak bertujuan mengajar dan tidak diaminkan doanya 107 DinukildaripadaAl-Bidah:Bahaya&KeburukannyakaryaDrs. Abdul Ghani Azmi bin Hj. Idris, ms. 208.108 Dinukil daripada Irsyidat An Badah al-Mukhalafat Fi ath-Thaharah, ash-Shalat,al-MasajidkaryaSyeikhAbdulAzizbinMuhammadas-Sadhan; dalamedisiterjemahanolehNurAlim,LcdiatasjudulAgarIbadahSesuai Sunnah (Pustaka At-Tazkia, Jakarta, 2006), ms. 269. 109 DinukildaripadaAmalanBerzikir:AntaraSunnah&Rekaan Manusia karya Mohd Khairil Anwar bin Abdul Lathif, ms. 111-112. 127 bagiyangmendengarnya.Beliaumenyambung:Adapun berlebihandalammeninggikansuaradalamberdoadanberzikir di masjid yang menyebabkan gangguan kepada orang yang sedang bersolat maka sepatutnya diharamkan. Imam Ibn Hajar al-Haithami al-Syafie (973H) IbnHajaral-Haithamirahimahullahdidalamkitab fatwanya berkata:110

Berkataal-Zarkasy:Menurutsunnahialah memperlahankan suara pada semua zikir, kecuali Talbiah. Dan al-Auzaiberkata:(Imam)al-Syafiemengagungkanhadis-hadis yang menyatakan dengan suara keras ialah terhadap orang yang mengajar.Dandisebutkandidalamal-Adab.Dandisunatkan berzikirdandoaselepassecaraperlahandandikeraskansuara dengan bacaan zikir dan doa selepas salam imam untuk mengajar orang-orangmukmindanapabilamerekatelahbelajar,maka hendaklah diperlahankan. Imam Yahya bin Abil Khair al-Imrani al-SyafieImamYahyabinAbilKhairal-Imranial-Syafie rahimahullahsetelahmenyebutkanriwayat-riwayattentang zikir-zikirRasulullahshallallahualaihiwasallam menyimpulkan di dalam kitabnya, al-Bayan, jld. 2, ms. 250:111 110 DinukildaripadaAl-Bidah:Bahaya&KeburukannyakaryaDrs. Abdul Ghani Azmi Hj. Idris ms. 207. 111 Dinukil dengan beberapa suntingan bahasa penulis daripada Sorotan TajamTerhadapDzikirJamaikaryaUstazMuhammadArifinBaderi,ms. 145-146. 128 .Maksudnya: Riwayatperawiyangmeriwayatkanbahawabaginda shallallahualaihiwasallamberdoadanmengeraskansuaranya, ditafsiribahawabagindashallallahualaihiwasallammelakukan halituagarparasahabatnyabelajardaribaginda.Danriwayat perawi yang menyebutkan bahawa baginda (setelah mengerjakan solat) diam sejenak kemudian berdiri dan pergi ditafsiri bahawa baginda berdoa dengan merendahkan suaranya sehingga baginda hanya memperdengarkan dirinya sendiri. Beberapa syubhat dan jawapan. Berikutakanditurunkanbeberapasyubhat(kekeliruan) yanglazimdijadikanhujaholehsesetengahpihakbagi menjustifikasikanamalanberzikirdanberdoaberamai-ramai dengan suara yang keras dan dilakukan secara tetap setiap kali selesainya ibadah solat berjamaah. SYUBHAT# 1: Mereka berhujah kepada hadis Ibn Abbas radhiallahuanh berikut: : .129 Maksudnya:Bahawasanyamengangkatsuaradenganzikir sewaktumanusiabersuraidarisolatfardhuadalah berlakupadazamanRasulullahshallallhualaihi wasallamdanberkataIbnAbbas:Akumengetahuiyang demikianapabilamerekapulangdansaya mendengarnya. 112 Penjelasan: Hadisiniditujukankepadakeperluanmengajarzikir, yakniNabidanparasahabatpernahmengeraskansuara membacazikirbuatsementarawaktusahaja,bukanterus-menerussecaratetap.Merekalakukandemikianituuntuk maksudmengajarzikirkepadaparahadirin.Demikian ditegaskanolehImamal-Syafiesepertiyangdinukilkanoleh Imam al-Nawawi di dalam kitab al-Majmu, jld. 3, ms. 478.113

Justeru,dimanakah hadisatauriwayatyangsahihyang menerangkan bahawa bagindashallallahu alaihi wasallam dan parasahabatmelakukanamalanberzikirdanberdoasecara berjamaah dengan suara yang lantang terus menerus setiap kali selesainya mengerjakan ibadah solat fardhu? SYUBHAT # 2: Parapenggemaramalanberzikirdanberdoaberjamaah berhujah kepada hadis yang menerangkan kelebihan orang yang berzikir dalam kalangan orang ramai. Hadis yang dimaksudkan adalah seperti berikut: 112 Hadis riwayat al-Bukhari, jld. 1, ms. 288 (no. 805) dan Muslim, jld. 1, ms. 410 (no. 583). 113 RujukAl-Bidah:Bahaya&KeburukannyakaryaDrs.AbdulGhani Azmi Hj. Idris ms. 208. 130 : : .Maksudnya:DariAbuHurairahradhiallahuanh,diaberkata: Nabi shallallahu alaihi wasallam bersabda: Allah Taala berfirman:Akusesuaidenganpersangkaanhamba-Ku kepada-KudanAkusentiasabersamanyabiladia mengingati-Ku.Apabiladiamengingati-Kudidalam dirinya,nescayaAkuakanmengingatnyadalamDiri-Ku danapabiladiamengingati-Kudiperkumpulanorang maka Aku akan mengingatnya di perkumpulan yang lebih baik dari mereka. 114 Penjelasan: Menjadikanhadisdiatassebagaidalilbagimensabitkan amalanberzikirdanberdoasecaraberamai-ramaisetiapkali selesaimengerjakansolatfardhujugaadalahtidaktepat.Ini kerana,jikadilihatkepadamatan(teks)hadistersebutjelas menunjukkanbahawaapayangdimaksudkanolehhadisini adalahmengenaikeutamaanyangdiberikanolehAllahkepada setiapparahamba-Nyayangsentiasaberzikirkepada-Nya (mengingatiAllah)dalampelbagaisituasi,baikdisaatia bersendirianmahupunketika iasedangberadadi perkumpulan orang ramai.Dalam perkataan lain, hadis di atas bukanlah bermaksud zikir(amalanmengingatiAllah)itudilakukansecaraserentak 114 Hadis riwayat al-Bukhari (no. 2700) dan Muslim (no. 6970). 131 beramai-ramaiakantetapiadalahmerujukkepadaperbuatan seseorangyangsedangmengingatiAllahSubhanahuwaTaala secarapersendirianmeskipunpadaketikaitudiaialahsedang berada di tengah-tengah khalayak ramai. Inisebagaimanafirman-Nya:...apabiladia mengingati-KudiperkumpulanorangmakaAkuakan mengingatinya...Jikadiandaikanmaksudhadistersebut sebagaimerujukkepadaperbuatanberzikirsecaraberamai-ramai,makasudahpastisahajaAllahSubhanahuwaTaala akanmenyebut:...apabilamerekamengingati-Kusecara beramai-ramai maka Aku akan mengingati mereka.. SYUBHAT # 3: Parapenggemarzikirberjamaahberhujahdenganhadis-hadisyangmenerangkantentangkeutamaanberadadidalam majliszikirdankelompokzikir.Antarahadisyang dimaksudkan adalah seperti berikut:115 Sabda Rasulullah shallallahu alaihi wasallam: .Maksudnya: Tidaklah duduk suatu kaum dalam suatu majlis (di mana) mereka berzikir kepada Allah di sana kecuali para Malaikatmenyelimutimereka(menggerumuni)mereka, 115 Menyenaraikan kesemua hadis berkaitan majlis zikir dan kelompok zikirpastinyaakanmengambilruangyangamatbanyak.Atasfaktorini penulis merasakan adalah memadai disenaraikan dua buah sahaja hadis yang dimaksudkan. 132 merekadiliputirahmatdanAllahmenyebutmereka dalam kelompok orang yang berada di sisi-Nya. 116 Sabdanya lagi: .Maksudnya: AllahAzzawaJallaakanberfirmanpadahari Kiamat: Semua golongan akan tahu siapakah yang paling mulia.Rasulullahshallallahualaihiwasallamditanya: Siapakahgolonganyangpalingmuliaituwahai Rasulullah?Bagindamenjawab:Golonganmajlis-majlis zikir. 117 Penjelasan: Sebelumpenulismenjawabsyubhatdiatas,marilahkita tinjau terlebih dahulu apakah yang dimaksudkan dengan majlis zikirataukelompokzikirmenuruttafsirangenerasial-Salaf al-ShalihdanparaulamakAhlal-Sunnahwaal-Jamaah berikut di bawah ini:118 : : 116 Hadis riwayat Muslim dalam Shahih Muslim, jld. 4, ms. 2074. 117 HadisriwayatAhmaddanIbnHibbanbersumberkandaripadaAbu Said al-Khudri radhiallahu anh. 118 Dinukilsecaraterpisahdenganbeberapasuntinganbahasaoleh penulisdaripadaSorotanTajamTerhadapDzikirJamaikaryaUstaz Muhammad Arifin Baderi,ms. 129-130. 133 . : : : .Maksudnya: Abu Hazzan: Aku pernah mendengar Atha bin Abi Rabah (salah seorang tabiin) berkata: Barangsiapa yang duduk di majlis zikir,makaAllahakanmengampunidengannyasepuluhmajlis kebatilan. Dan apabila majlis zikir itu ia lakukan di saat berjihad dijalanAllah,nescayaAllahakanmengampunidenganyatujuh ratus (700) majlis kebatilan.AbuHazzanberkata:AkubertanyakepadaAtha: Apakahyangdimaksudkandenganmajliszikir?Iamenjawab: Iaitu majlis (yang membahas) halal dan haram, bagaimana engkau menunaikansolat,bagaimanaengkauberpuasa,bagaimana engkaumenikah,bagaimanaengkaumenceraikan,bagaimana engkau menjual dan bagaimana engkau membeli.119 Imamal-Nawawial-Syafierahimahullahberkatadi dalam kitabnya, al-Azkar, ms. 9: : 119 AtharriwayatAbuNuaimdalamkitabHilyahal-Auliya,jld.3,ms. 313. 134 .Maksudnya: Ketahuilah bahwa keutamaan/pahala berzikir tidak hanya terbataspadabertasbih,bertahlil,bertahmid,bertakbirdan yangserupa.Akantetapisetiaporangyangmengamalkan ketaatankepadaAllahTaalaberertidiatelahberzikirkepada AllahTaala,demikianlahdikatakanolehSaidbinJubairdan ulamakyanglainnya.Atha(binAbiRabah)berkata:Majlis-majliszikirialahmajlis-majlisyangmembicarakanhalaldan haram,bagaimanaengkaumembelidanmenjual,mendirikan solat, berpuasa, menikah, menceraikan, berhaji dan yang serupa dengan ini. Demikianlahtafsiranyangtepatdaripadagenerasial-Salaf al-Shalih dan tokoh ulamak Ahl al-Sunnah wa al-Jamaah terhadapmaksudsebenarbagihadis-hadismajliszikirdan kelompokzikir.Denganpenjelasaninimakaterbatallah pandangan sesetengah pihak yang sering berpaut kepada hadis-hadismajliszikirdankelompokzikirbagimenjustifikasikan amalanberzikirdanberdoasecaraserentakberamai-ramai setiapkaliselesainyamengerjakanibadahsolatfardhu berjamaah.Dalam hal ini, Syeikh Muhammad bin Shalih al-'Utsaimin rahimahullahmenerusikitabnyaSyarhRiyadhusShalihin,jld. 4, ms. 35 menjelaskan: 120

120 DinukildaripadabukuAmalanBerzikirAntaraSunnah&Rekaan Manusia karya Mohd Khairil Anwar bin Abdul Lathif, ms. 80. 135 Setiap hadis yang disyarahkan menggunakan lafaz majliszikirbukanbermaksudmelakukannyasecaraberjamaah (beramai-ramaidenganserentak).Tetapidisunatkanberkumpul untukberzikir,membacaal-Qur'an,bertasbih,bertahmiddan bertahlil.Yangtepat,masing-masingmelakukannyasecara sendiri sama ada berdoa atau berzikir. Tambahan beliau lagi dalam kitab yang sama, ms. 36: BukanbermaksudberkumpuliaituberzikirkepadaAllah melaungkannyaserentakberjamaah.Walaupunlafazhadisyang digunakansecarakatagantinamajamak(ramai),tetapitidak diriwayatkandaripadaal-Salafal-Shalihbahawamereka melakukanzikirsecaraberjamaahsepertiyangdilakukanoleh sebahagian kumpulan tarekat kesufian dan lain-lainnya. SYUBHAT# 4: Parapenggemaramalanberzikirdanberdoaberjamaah berhujahkepadabeberapaayatal-Quranyangmenggunakan dhamir jama atau kata ganti nama secara jamak (plural) seperti kamu/kum,mereka/humdanseumpama.Salahsatuayatal-Quran yang dimaksudkan adalah seperti berikut: _.] `., ` ., _ _l>,.,.l _ !.`, !. 1l> ..> L., ,..>,. !.1 ,.s !.lMaksudnya: (Iaitu)orang-orangyangmenyebutdanmengingati Allahsemasamerekaberdiridandudukdansemasa merekaberbaring,mengiringdanmerekapula memikirkantentangkejadianlangitdanbumi(sambil 136 berkata):WahaiTuhankami!tidaklahEngkau menjadikanbenda-bendainidengansia-sia,Mahasuci engkau,makapeliharalahkamidariazabneraka.[Surah Ali-Imran: 191] Penjelasan: Bagimenjawabsyubhatini,marilahkitasemaksemula ayat191surahAli-Imrandiatas.Perhatikan,dalamayatyang samaAllahSubhanahuwaTaalamenyebut:...orang-orang yangmenyebutdanmengingatiAllahsemasamereka berdiri dan duduk dan semasa mereka berbaring .... Di sini timbulpersoalan,bukankahdidalamayatiniAllahmenyebut bahawaorang-orangyangberzikirituberadadalamkeadaan berdiri,dudukdanberbaring?Apakahayatinijugabermaksud kitadiperintahkanuntukberzikirdanberdoasecaraserentak beramai-ramai sambil berada dalam keadaan berdiri, duduk dan berbaring?Anehnya mengapakah sehingga saat ini tidak pernah pula penulistemuihattaseorangjuadaripadaparapenggemardan pembelaamalanberzikirdanberdoaberjamaahsecaraterus-menerusiniyangmelakukanzikirdandoaserentaksambil berbaringan,walhalkaedahberzikirdengancarayang sedemikian juga terkandung di dalam ayat yang sama. Sebagai tambahan, perhatikan pula surah al-Maidah ayat 6 di bawah ini: !!., _.] `.., :| `.. _|| :l.l l.s! >>`>`>,., _|| _ .l >.. >.',`, l`> _|| _,,->l| ..137 !,`.`> `L!| .. _.`. _ls . ,l> .> >.. _. 1!-l `,.`...l ,!..l l .> ,!. ..,. .,-. !,,L >..!>`>', >,., .. Maksudnya:Wahaiorang-orangyangberiman,apabilakamu hendakmengerjakansembahyang(padahalkamu berhadaskecil),maka(berwuduklah)iaitubasuhlah mukakamudankeduabelahtangankamumeliputisiku dan sapulah sebahagiandari kepalakamu dan basuhlah kedua belah kaki kamu meliputi buku lali. Dan jika kamu junub(berhadasbesar)makabersucilahdenganmandi wajibdanjikakamusakit(tidakbolehkenaair),atau dalampelayaranatausalahseorangdarikamudatang daritempatbuangairataukamusentuhperempuan, sedangkamutidakmendapatair(untukberwudukdan mandi),makahendaklahkamubertayamumdengan tanah-debuyangbersihiaitusapulahmukakamudan kedua belah tangan kamu dengan tanahdebu itu ....Sebagaimanaayat191darisurahAli-Imransebelumini, didalamayatinijugaAllahSubhanahuwaTaalatelah menggunakan dhamir jama iaitu kamu yang merujuk kepada umatIslamsebagaiperintahuntukmerekamenyempurnakan amalanberwuduk,mandiwajibdanbertayamum.Persoalannya di sini adalah, apakah di dalam ayat ini juga Allah Subhanahu waTaalamemerintahkanumatIslamuntukmengerjakan 138 wuduk,mandiwajib(hadasbesar)danbertayamumitusecara serentak beramai-ramai? Jawapannya sudah tentu tidak. SYUBHAT # 5:Mereka juga berhujah kepada hadis berikut: .Maksudnya: Tidaksepatutnyaseseorangyangmenjadiimam mengkhususkandoauntukdirinya,sekiranyadia melakukannya, dia telah mengkhianati mereka.Penjelasan: HadisinidiriwayatakanolehAbuDaud,al-Tirmidzidan lain-lain dan ia adalah hadis yang dhaif (lemah). Selain hadis di atas, terdapat sebuah hadis lain yang sering dijadikan sandaran olehsesetengahpihakbagimenjustifikasikanamalanberzikir danberdoaberjamaahdibawahpimpinanimam.Hadisyang dimaksudkan adalah seperti berikut: DariAbuHurairahradhiallahuanhdariNabi, baginda shallallahu alaihi wasallam bersabda: .Maksudnya: Tidakhalalbagiseseorangyangberimankepada Allahdanhariakhir(HariKiamat)mengimamisuatu kaumkecualiatasizinmerekadandiatidakberdoa 139 khusus untuk dirinya tanpa menyertakan mereka. Jika ia melakukannya maka ia telah mengkhianati mereka. HadisdiatasdiriwayatkanolehAbuDauddanhadisini jugabukanlahhadisyangsahih.Olehituiatidakdapat dijadikansebagaidalilbagimensabitkanamalanberdoasecara berjamaah.SyeikhMuhammadNashiruddinal-Albani rahimahullah ketika mengomentari hadis di atas berkata:121 Sanadnyadhaifmudhtharib(goncang).....kemudiandi dalam sanadnya ada seorang perawi yang tergolong majhul (tidak dikenali). Itu semua sudah saya jelaskan dalam Dhaif Sunan Abu Daud (no. 12 dan 13).... Bahagian kedua dari (isi) hadis ini dinilai maudhu(palsu)olehIbnKhuzaimahdandisetujuiolehIbn Taimiyyah danIbn al-Qayyim kerana pada umumnya hadis-hadis Nabishallallahualaihiwasallammengenaisolatdanbaginda sebagaiimam(diucapkan)dalambentuktunggal(sighah mufrad).Sebahagiandaripadahadis-hadisinisudahdisebutkan dalamkitabini(FiqhusSunnah1/321).Lalubagaimanahalini (mengkhususkandirinyadalamberdoatanpamenyertakan mereka)sebagaipengkhianatanseorangimamkepadapara makmumnya?. Demikianlimasyubhatyanglazimdijadikanhujaholeh para penggemar amalan berzikir secara berjamaah yang sempat penuliskemukakandisini.Untukperbahasanyanglebih mendalam,penulismenyarankankepadaparapembacayang 121 LihatTamamul MinnahFit Taliq Ala FiqhusSunnahkaryaSyeikh MuhammadNashiruddinal-Albani;dalamedisiterjemahanolehAfifuddin SaiddiatasjudulTerjemahTamamulMinah(PustakaSumayyah, Pekalongan, 2007), ms. 304. 140 budimansekalianagardapatmenelitisendiribuku-bukudi bawah: 1)KoreksiDzikirJamaahM.ArifinIlhamkaryaAbu Amsaka (Darul Falah,Jakarta). 2)Dzikir Ala Tasawuf: Mengungkap Fenomena Tasawuf Dan DzikirAlaTasawufMasaKinikaryaMuhammadArifin Badri (Pustaka Darul Ilmi, Bogor). 3)AmalanBerzikir:AntaraSunnah&RekaanManusia karyaMohdKhairilAnwarbinAbdulLathif(Karya Bestari Sdn Bhd, Selangor). 4)36KritikanKeAtasBukuAmalanSunnahSelepasSolat DanKelebihannyakaryaHafizFirdausAbdullah (Perniagaan Jahabersa, Johor Bahru). Kesimpulan. Berdasarkankepadaketeranganayat-ayatal-Quranal-Karim, al-Sunnah Rasulullah shallallahu alaihi wasallam, atsar parasahabatdanketeranganparaulamakAhlal-Sunnahwa al-Jamaah(khususnyayangbermazhabSyafie)diatasmaka dapatlah disimpulkan bahawa kaedah yang benar dalam berzikir selepas mengerjakan ibadah solat fardhu adalah: 1.Hendaklahzikiratau/dandoaitudibacadengansuara yangsederhanaiaitupertengahandiantaraterlalukuat sehinggamenimbulkansuasanabisingdangangguan kepadaoranglaindengansuarayangterlalu rendah/perlahansehinggatidakdapatdidengariolehdiri sendiri. 2.Terkecualidaripadalaranganmengeraskanbacaanzikir secaraberjamaahadalahapabilawujudnyakeperluan untukmengajarparamakmummengenaisifatzikir-zikir 141 Rasulullahshallallahualaihiwasallam.Walau bagaimanapun,kebolehaninitidaklahharusdilakukan secararutin(terus-menerus),melainkanhanyalahsecara sekali-sekalaiaituketikahendakmengajarpara makmum.Dalamhalini,paratokohsemasabermazhab SyafieiaituDr.Mustafaal-Khin,Dr.Mustafaal-Bugha danAlial-Syarbajimenjelaskandidalamkitabmereka, al-Fiqh al-Manhaji, jld. 1, ms. 158 bahawa:122 Sebenarnyatidakmengapaimammeninggikan suaraketikaberzikirbertujuanmengajar.Tetapi,jika orang ramai telah mempelajarinya, dia hendaklah kembali merendahkan suara. 123

Adapunkebiasaanorangramaiketikainitermasuk merekayangmengakusebagaibermazhabSyafieiaitu melakukanamalanberzikirdanberdoasecaraberamai-ramaidengansuarayanglantangdibawahpimpinan seorangimamsecaraterus-menerussetiapkaliselepas 122 DinukildaripadaAmalanBerzikir:AntaraSunnah&Rekaan Manusia, karya Mohd Khairil Anwar bin Abdul Lathif, ms. 115. 123 Termasukdalamperkarayangdikecualikandaripadalarangan mengeraskan bacaan zikir selain daripada tujuan mengajar zikir-zikir selepas solatadalah:[1]Ketikaazandaniqamah[2] ketikabertakbirpadadua hari raya[3]ketikabertalbiahketikahajidanumrah[4]ketikamembacadoa setelahsolatwitiriaituucapanSubhaanalMalikilQuddus.Rasulullah shallallahu alaihi wasallam menguatkan dan memanjangkan suara pada kali yangketiga[5]ketikamengucapkanhamdalahsemasabersindan menjawabnyaYarhamukallah[6]Ketikamendoakankeberkatanbagikedua mempelaiyangtelahbernikahiaitudoaBarakallaahlakawabaaraalaika wa jamaa bainakumaa fii khair serta [7] ketika mengucapkan dan menjawab salam.Inilahdiantarabeberapatempatyangdisyariatkanuntuk menguatkansuaradalamberzikir.[LihatpenjelasaninidalamSifatZikir Rasulullahs.a.wkaryaAbuAbdillahbinLuqmanAl-Atsari(Al-Hidayah Publications, Kuala Lumpur, 2010), ms. 23-24] 142 mengerjakanibadahsolatfardhubukansahaja bercanggah denganperintahAllahdanRasul-Nya,malah jugaianyamenyanggahiajaranImamal-Syafiedanpara ulamak bermazhab Syafie lainnya. 3.Jikahendakmemilihuntukmengeraskanbacaanzikir bagitujuanmemberipelajarankepadamakmum,maka hendaklahsetiaplafazdanbilanganzikirituadalah sesuai dengan petunjuk al-Sunnah Rasulullah shallallahu alaihiwasallamyangsahih.Iniberbezadenganpara imam di kebanyakan masjid hari ini di mana kebanyakan lafazdanbilanganzikiryangmerekalantunkanitu adalahtidakberasaldaripadatunjukajarbaginda shallallahu alaihi wasallam. 143 MENELITI PANDANGAN IMAM AL-SYAFIE& WAHHABI DALAM PERSOALAN MENGHADIAHKAN PAHALA BACAANAL-QURAN KEPADA ORANG MATI Oleh Mohd Hairi Nonchi Salahsatuamalanyangmasyhurdalamkalanganumat Islamkhususnyadinusantaraketikaberlakunyakematian keatasseseorangadalahmembacaal-Quranlalupahala daripadabacaanitudihadiahkankepadaorangyangtelah meninggaldunia.Antarasurahatauayatyanglazimdibaca untuk dihadiahkan pahalanya kepada si mati ialah surah Yasin dan al-Fatihah. Selain itu tidak kurang juga ada dalam kalangan sebahagian umat Islam yang membaca al-Quran sehingga habis 30juzuk,baikiadilakukansecaraperseoranganmahupun secara beramai-ramai (berjamaah). SyeikhAbdAllahAbdal-AzizbinBazzrahimahullah menerusi Majmu al-Fatawa wa Muqallat, jld. 4, ms. 348 berkata ketika ditanya mengenai amalan menghadiahkan pahala bacaan al-Quran kepada mereka yang telah mati, apakah ianya sampai atau sebaliknya:124

124 DinukildaripadaJenazah:MenghuraiKemusykilanBerkaitan PengurusanJenazahselenggaraanolehMohd.YusofArbaindanSakinah AriffJohor(KaryaBestariSdn.Bhd.,Selangor,2008),ms.170.Rujukanini selanjutnyaakandiringkaskankepadaJenazah:MenghuraiKemusykilan Berkaitan Pengurusan Jenazah sahaja. 144 Terdapatduapendapatdikalanganparaulamaktentang (menghadiahkan)pahalamembacaal-Quransamaadaiasampai atautidakkepadasimati.Pendapatyangpalingrajih(tepat) ialahtidaksampaikeranatiadadalilyangmengatakan sebaliknya.Rasulullahshallallahualaihiwasallamtidakpernah melakukandemikianterhadapmayatorang-orangIslamseperti anak-anakperempuannyayangtelahmeninggalduniasemasa bagindahidup.Begitujugaparasahabatradhiallahuanhum, merekatidakpernahberbuatdemikiansebagaimanayangkita tahu.Lebihbaikorang-orangmukminmeninggalkansemua perbuatansepertimembacakanal-Quranuntukmerekayang telah mati dan yang masih hidup. Apabiladiajukanpertanyaankepadamereka(iaitupara penggemaramalanmengirimpahalabacaanal-Qurankepada orang mati) tentang dalil yang dip