SEKOLAH MENENGAH KEBANGSAAN DATUK PETER MOJUNTIN 89507 PENAMPANG SABAH

KAJIAN GEOGRAFI TEMPATAN 2012Kajian Tentang Perniagaan Runcit (Tani), Tamparuli, Daerah Tuaran Sabah

Nama Murid Tingkatan Nama Guru

: Valerie Veritinus : 3 Amanah 2012 : Puan Chong Oi Min

--------------------------------------------Tandatangan Murid

Tandatangan Guru

SENARAI KANDUNGANTAJUKPenghargaan Pendahuluan Objektif Kajian Kawasan Kajian Kaedah Kajian Hasil Kajian Rumusan Rujukan Lampiran

MUKA SURAT1 2 3

PENGHARGAANSaya ingin mengucapkan ribuan terima kasih kepada Puan Nurani Fauziah Derin, Pengetua Sekolah Menengah Kebangsaan Datuk Peter Mojuntin kerana telah memberi kebenaran kepada saya dan rakan-rakan sekelas untuk menjalankan kajian ini. Saya juga merakamkan setinggi-tinggi penghargaan dan ucapan kepada guru matapelajaran Geografi kelas 3 Amanah, Puan Chong Oi Min kerana tunjuk ajar serta bimbingannya. Beliau telah memberi keyakinan dan kesenangan kepada saya bagi menyiapkan Kerja Kursus Geografi ini.

Saya juga ingin merakamkan ucapan terima kasih kepada ibu saya, Juliana Pauline James Ringgingon dan bapa saya, Veritinus Santiong yang telah banyak memberikan dorongan dan sokongan moral terutamanya ibu saya untuk melaksanakan kajian dan kerja kursus saya.

Akhir sekali, saya ingin mengucapkan ribuan terima kasih kepada rakan-rakan saya yang telah banyak membantu saya, iaitu Pologia Missi serta juga rakan-rakan saya yang bersekolah di Sekolah Menengah Konven St. Francis, iaitu Rosanne Lo Lim Vun dan Maribelle Madalag. Saya juga ingin mengucapkan sebanyak-banyak terima kasih kepada responden-responden iaitu Randy Peter Lim, Guhibah binti Sunit, Rusimah Gilang dan lain-lain yang telah bekerjasama dengan saya menjayakan kajian bagi kerja kursus ini.

PENDAHULUANSaya, Valerie Veritinus, merupakan seorang pelajar dari Tingkatan Tiga Amanah 2012 di Sekolah Menengah Kebangsaan Datuk Peter Mojuntin, Penampang. Saya telah memilih tajuk Kajian Tentang Perniagaan Runcit Pasar (Tani) di Tamparuli, Sabah. Saya memilih dan mengkaji kawasan Tamparuli dan kawasan di sekitarnya kerana jarak di antara rumah saya dan kawasan tersebut adalah di dalam anggaran 14.4 kilometer. Jauh jarak di antara sekolah dan Tamparuli ialah 41.7 km dan akan mengambil masa 45 minit manakala jarak masa dari Tamparuli ke rumah saya di Telipok ialah 18 minit. Penduduk kawasan tersebut amatlah mesra dan bersedia untuk bekerjasama disebabkan golongan kaum mereka kebanyakkan terdiri daripada kaum etnik Dusun. Selain daripada itu, kawasan tersebut adalah kawasan yang strategik untuk menjalankan kajian kerana kegiatan pasar tani dijalankan pada kawasan tersebut pada setiap hari. Saya menjalankan kajian ini bermula dari bulan Mac 2012 hingga bulan Mei 2012.

OBJEKTIF KAJIANObjektif khusus Kajian Geografi Tempatan ini adalah seperti berikut:

Mengkaji konsep dan jenis runcit perniagaan runcit di Pasar (Tani) Tamparuli, Sabah

Menghuraikan kepentingan perniagaan runcit

Mengenal pasti faktor yang mempengaruhi perniagaan runcit di Pasar Tani Taman Putera Jaya, Telipok, Sabah

Mengkaji kesan negatif perniagaan runcit di Pasar Tani Taman Putera Jaya, Telipok, Sabah

Menyatakan cadangan untuk mengurangkan kesan perniagaan runcit di Pasar Tani Taman Putera Jaya, Telipok, Sabah

Menerapkan nilai atau unsur patriotisme dalam dapatan kajian di Pasar Tani Taman Putera Jaya, Telipok, Sabah

Contoh: Objektif Kajian yang dijalankan ialah supaya pelajar dapat :1) Mendefinisikan konsep dan jenis perniagaan runcit di pasar minggu pekan Parit Sulong. 2) Menghuraikan dan menjelaskan kepentingan perniagaan runcit di pekan Parit Sulong. 3) Menghuraikan dan menjelaskan faktor yang mempengaruhi perniagaan runcit di pekan Parit Sulong. 4) Menghuraikan kesan negatif perniagaan runcit di pekan Parit Sulong. 5) Mencadangkan langkah untuk mengurangkan kesan kesan negatif perniagaan runcit di pekan Parit Sulong. 6) Memupuk nilai mencintai alam sekitar dan meningkatkan semangat bekerjasama untuk mengatasi masalah kesan negatif perniagaan runcit di pekan Parit Sulong.

KAWASAN KAJIANSaya telah memilih Tamparuli sebagai kawasan kajian saya. Tamparuli ialah kawasan penempatan berpenduduk sederhana. Penduduknya terdiri daripada kaum etnik Dusun, Murut serta kaum Cina. Petempatan penduduk di kawasan ini terdiri daripada kawasan perumahan dan kedai runcit. Tamparuli pula terletak di daerah Tuaran. Tamparuli adalah sebuah pekan yang terletak kira-kira 30.3 kilometer ke utara Kota Kinabalu, Sabah, Malaysia. Pekan ini terletak di bawah pengelolaan dan administratif Majlis Daerah Tuaran. Tambahan pula, jarak dari Tamparuli ke sekolah saya ialah 41.7 kilometer dan boleh memakan masa selama 45 minit. Ciri fizikal yang terdapat pada kawasan Tamparuli adalah berbukit-bukau bagi bukit, sungai adalah di peringkat pertengahan dan berdekatan jalan raya pula, ciri fizikalnya mempunyai sedikit tanah pamah dan sesuai untuk menjalankan kegiatan pertanian dan petempatan. Ciri budaya bagi Tamparuli ialah kebanyakan penduduk bekerja sebagai petani. Tamparuli adalah salah satu pengeluaran hasil tani terbesar yang akan dihantarkan ke pasar tani di Kota Kinabalu selain dari Kundasang. Tambang jarak bagi daerah Tamparuli ke sekolah dengan menggunakan sebuah bas awam adalah RM8.00. Lokasi kawasan kajian saya adalah seperti peta berikut:

Peta Daerah Tuaran

KAEDAH KAJIAN

Saya menjalankan kajian ini menggunakan kaedah-kaedah seperti yang berikut: Pemerhatian: Saya telah membuat pemerhatian di Pasar Tani, Taman Putera Jaya, Telipok untuk mendapatkan maklumat untuk kajian yang dikaji. Temu bual: Saya telah mengumpul maklumat dengan menemu bual 3 orang peniaga dan bertanyakan beberapa soalan-soalan kepada mereka

Rujukan: Saya mencari maklumat tambahan berkaitan dengan langkah-langkah untuk mengatasi masalah dalam melaksanakan kitar semula

Soal selidik Saya telah menyoal selidik 20 orang responden.

Contoh:

1) Pemerhatian = saya telah membuat pemerhatian di pasar minggu ini untuk mendapatkan maklumat tentang kajian yang dijalankan.

2) Temu Bual = seterusnya saya telah menemubual beberapa orang penduduk kampung untuk _________

3) Soal Selidik = menyediakan 20 borang soal selidik yang perlu diisi _____________ 4) Rujukan = selain itu, saya juga membuat rujukan di perpustakaan dan melayari internet untuk mendapatkan maklumat tambahan

Dapatan kajian 8.1

Menurut dengan apa yang telah dikaji, perniagaan didefinisikan sebagai urusan membeli dan menjual untuk mendapat keuntungan. Peerniagaan runcit terlibat dalam perniagaan negeri. Perniagaan negeri bermaksud adalah kegiatan aktiviti jual beli yang dilakukan di antara penduduk dalam sempadan sesebuah negara. Contohnya, kegiatan jual beli di antara penduduk Tamparuli dan Sandakan. Selain daripada itu, peruncit merupakan penghubung terakhir dalam saluran agihan. Peruncit menjual dalam kuantiti yang kecil mengikut keperluan pengguna seperti tepung, gula, telur dan garam. Peruncit boleh dibahagikan kepada dua jenis perniagaan iaitu peruncit tanpa kedai dan juga peruncit berkedai. Peruncit tanpa kedai tidak mempunyai premis tetapi mereka berniaga dari tempat ke tempat seperti penjaja dan pergerai. Terdapat banyak peniaga menjadi pergerai yang dikenakan sewa dalam setiap bulan. Contoh seperti pegerai sayur-sayuran, buah-buahan dan penjaja minuman dan rojak. Peruncit berkedai pula mempunyai premis tetap dan selalunya terletak di kampung, di kawasan perindustrian, di taman perumahan dan di bandar. Contohnya ialah kedai makan, kedai runcit, kedai buku dan kedai gunting rambut.

8.2 Kepentingan perniagaan runcit di kawasan kajian:

Menyediakan peluang pekerjaan

- perniagaan pasar minggu ini dapat menyediakan peluang pekerjaan kepada peniaga-peniaga kecil. Sebagai contohnya, berniaga dapat memberikan pendapatan tambahan kepada peniaga. 2) meningkatkan taraf hidup/pendapatan penduduk - perniagaan pasar minggu ini dapat memberi peluang kepada peniaga untuk meningkatkan taraf hidup dan menambah punca pendapatan mereka. 3) memudahkan penduduk tempatan membeli barangan -pasar tani ini menjualkan hasil tani yang banyak seperti sayur-sayuran dan buah-buahan. Penduduk tidak perlu pergi ke Ranau atau tempat-

tempat yang berjauhan untuk membeli hasil tani dan makanan.- dapat menjimatkan masa dan kos penduduk. 4) membolehkan penduduk tempatan memasarkan barangan jualan Pasar tani ini juga menjual makanan-makanan tradisional kaum etnik Kadazandusun yang diperbuatkan daripada ikan mentah sepertiHinava, Noonsom, Pinaasakan, dan Bosou.

Kadangkala, peniaga sayur-sayuran

akan menjual barang-barang lain daipada hasil pertanian mereka seperti parang dan hasil anyaman kraftangan mereka. Mereka juga menjual baja-

baja organik.

5) menyediakan barangan segar - pasar tani ini juga menjualkan hasil pertanian yang segar, berkuantiti banyak dan murah.

Unsur patriotisme35. Mencintai negara Malaysia - bersyukur kerana negara Malaysia boleh menjalankan pelbagai kegiatan ekonomi.

.

LAMPIRAN Borang Soal Selidik BORANG SOAL SELIDIK 1. Nama Responden 2. Jantina : 3. Umur : : ______________________________________________________ Lampiran 1

Lelaki

Perempuan

bawah 18 tahun

19 tahun-30 tahun

31-40 tahun

41 tahun ke atas

4. Tahap Pendidikan? Sekolah Rendah

PMR 1-5 Orang

SPM

Diploma/Universiti

5. Bilangan Tanggungan?

Tiada 6-10 tahun

Lebih 5 Orang

6. Berapa lama berniaga di pasar tani?

Kurang 5 tahun

Lebih 10 tahun

7. Pendapatan sebulan?

Pendapatan Kurang RM500 RM501-RM1000 RM1001-RM1500 RM1501-RM2000 RM2001-RM2500 RM2501 ke atas 8. Pemilikan Harta Jenis Harta Rumah Kedai Kenderaan Lain-lain (Nyatakan): 9. Tabungan:

Tandakan []

Tandakan []

Bilangan

Ada

Tiada

SOALAN TEMUBUAL Siapakah nama anda? Nama saya Tanima Suikim. Boleh berikan sebab-sebab anda berniaga? Saya berniaga hanya untuk mengisi masa lapang dan juga ingin membantu kewangan keluarga sedikit. Adakah anda berniaga sepenuh masa atau sambilan?

Saya bekerja sepenuh masa. Saya tidak mempunyai pekerjaan lain daripada berniaga. Jika sambilan, apakah pekerjaan tetap anda? Berapakah pendapatan pekerjaan tetap? Mengapakah anda memilih lokasi ini? Lokasi ini tidaklah jauh dari kampung saya. Kampung saya dekat sahaja, mungkin sekurang-sekurangnya tidak lebih daripada 2 kilometer. Adakah anda berniaga di tempat lain selain dari sini? Saya pernah berniaga di Tuaran selama 4 tahun. Saya menjalani perniagaan menjual sayur-sayuran di pasar tani. Apakah pendapat anda tentang kegiatan perniagaan? Untung atau tidak? Secukup-cukupnya untuk menanggung keluarga dalam pembiayaan anakanak ke sekolah

OBJEKTIF KAJIAN (Nombor 6) KAWASAN KAJIAN 1) Kajian ini telah dijalankan di pekan Parit Sulong Batu Pahat Johor. 2) Pasar minggu ini diadakan pada setiap hari sabtu bermula 7.00 pagi hingga 1.00 petang. Pelbagai barangan dijual seperti ________________________________ 3) Lokasi pasar minggu ini ialah di pekan Parit Sulong Batu Pahat Johor 4) Pekan Parit Sulong ini mempunyai bentuk muka bumi _____________. Pekerjaan utama penduduk ialah dalam sektor _________ dan sesetengahnya _____________ 5) Lokasi kawasan kajian ini terletak kira-kira ____ kilometer dari Bandar Batu Pahat dan kira-kira ______ km dari tempat tinggal saya. PETA KAJIAN 1) Lukis Peta Daerah / Zon Batu Pahat i) Tajuk dan Bingkai [1 m ] ii) Nama kawasan kajian dan arah mata angin [ 1 m]

nota : tandakan kawasan kajian 2) Peta Pekan Parit Sulong ( pelajar diminta melukis peta kawasan kajian tempat mereka menjalankan kajian) = kena lukis sendiri dan lengkapkan dengan i) Tajuk dan Bingkai [1 m] ii) Arah mata angin dan petunjuk [ 1 m] iii) Simbol Piawai [ 1 m ] iv) Kekemasan dan kesempurnaan peta [ 1 m ] (Nombor 7) KAEDAH KAJIAN (Nombor 8) DAPATAN KAJIAN 8.1 Konsep dan jenis perniagaan runcit di kawasan kajian Menurut buku teks perdagangan tingkatan empat, perniagaan runcit ialah perniagaan yang menjalankan urusniaga menjual kepada pengguna terakhir dalam kuantiti yang sedikit untuk kegunaan diri sendiri, ahli keluarga, isi rumah atau untuk diberi kepada individu lain seperti rakan dan jiran. Jenis perniagaan runcit yang terdapat di kawasan kajian ini ialah perniagaan runcit kecil-kecilan sahaja. Sebagai contohnya, penjual makanan dan minuman, penjual aiskrim, penjual ikan dan sayur, buahbuahan dan pakaian. Biasanya gerai yang didirikan bersifat sementara dan mereka ini akan bergerak daripada satu tempat ke tempat yang lain. 8.2 Kepentingan perniagaan runcit di kawasan kajian 1) menyediakan peluang pekerjaan - perniagaan pasar minggu ini dapat menyediakan peluang pekerjaan kepada peniaga-peniaga kecil. Sebagai contohnya, berniaga _____________ dapat memberikan pendapatan tambahan kepada peniaga. 2) meningkatkan taraf hidup/pendapatan penduduk - perniagaan pasar minggu ini dapat memberi peluang kepada peniaga untuk meningkatkan taraf hidup dan menambah punca pendapatan mereka. 3) memudahkan penduduk tempatan membeli barangan - pasar minggu ini menyediakan pelbagai barangan dan pembeli tidak perlu ke bandar Batu Pahat. - dapat menjimatkan masa dan kos penduduk. 4) membolehkan penduduk tempatan memasarkan barangan jualan

- pasar minggu ini memberi peluang kepada penduduk tempatan untuk memasarkan barangan jualan mereka seperti buah-buahan, kerepek, hasil kraftangan dan lain-lain. 5) menyediakan barangan segar - pasar minggu ini menjual barangan yang segar seperti ikan, sayursayuran dan buah-buahan dengan harga yang berpatutan. Unsur patriotisme 8.3 Faktor yang mempengaruhi perniagaan runcit di kawasan kajian 1) Governan - Kerajaan telah menyediakan tapak-tapak perniagaan kepada peniaga yang ingin menjalankan perniagaan. 2) Modal- pasar minggu ini tidak memerlukan modal yang besar. Kebanyakan peniaga mengeluarkan modal yang kecil antara RM 200 RM 300 untuk berniaga di pasar minggu ini.3) Infrastruktur- Antaranya tapak perniagaan yang selesa dan strategik, tempat meletakkan kenderaan yang luas dan tempat pembuangan sampah yang sistematik. 4) Pertambahan penduduk- kebiasaannya pasar minggu ini menjadi tumpuan penduduk untuk membeli belah. Ini disebabkan oleh bilangan penduduk di kawasan ini yang semakin bertambah. - penduduk di kawasan lain turut sama singgah ke pasar minggu ini.5) Darjah ketersampaian - lokasi pasar minggu ini sangat strategik kerana terletak di tengahtengah pekan Parit Sulong dan mempunyai kemudahan jalan raya yang selesa.6) Kesesuaian waktu berniaga- pasar minggu ini menjalankan perniagaan pada hari sabtu (hari cuti) iaitu bermula pada pukul 7.30 pagi dan berakhir pada 1.00 petang. Unsur patriotisme 8.4 Kesan negatif perniagaan runcit di kawasan kajian Ketika melaksanakan kerja kursus ini, terdapat beberapa kesan negatif yang telah dikenalpasti. 1. Masalah sosial - pelajar-pelajar sekolah kadangkala mengambil kesempatan untuk membeli barangan tani dan menghabiskan masa mereka melihat hasilhasil pertanian baru yang akan menyebabkan mereka lambat dating ke sekolah dan lambat pulang ke rumah - pelanggan yang mencuri barang perniagaan

.2. Persaingan dengan kedai runcit tempatan - Keadaan ini boleh menyebabkan rasa tidak puashati kerana pelanggan kedai runcit tempatan akan kehilangan pelanggan dan akibatnya mereka akan mengalami kerugian. 3. Pencemaran - kebiasaannya selepas habis berniaga, persekitaran kawasan pasar minggu ini akan dipenuhi dengan sampah sarap. 4. Kesesakan lalu lintas - masalah kesesakan lalu lintas sering berlaku kerana pengunjung suka meletakkan kenderaan mereka sesuka hati terutamanya di bahu-bahu jalan yang mengganggu dan menyekat kenderaan lain. 5. Harga tanpa kawalan - kebanyakan harga barang di pasar minggu ini tidak dipantau oleh pihak kerajaan. Oleh itu, terdapat kemungkinan pengunjung akan ditipu oleh peniaga yang menjual barangan melebihi harga biasa. 6. Barangan tidak berkualiti - peniaga menipu pembeli dengan menjualkan hasil pertanian mereka yang tidak beberapa segar -peniaga menjual barangan-barangan palsu seperti rempah-ratus dan ubat-ubatan tradisional Unsur patriotisme 8.5 Cadangan Untuk Mengurangkan Kesan Negatif Perniagaan Runcit di Kawasan Kajian 1. Kuat kuasa undang-undang - Pihak berkuasa hendaklah mengenakan denda dan hukuman yang berat kepada peniaga. 2. Pengawalan harga - kerajaan perlu sentiasa memantau dan mengawal harga barangan yang dijual di pasar minggu ini bagi mengelakkan pembeli daripada ditipu oleh pihak peniaga.3. Kempen kesedaran - boleh gunakan risalah tampal poster dan banner bagi memberi kesedaran kepada pengunjung dan peniaga. 4. Menyediakan kemudahan asas - pihak berkuasa perlu menyediakan lebih banyak tong sampah di kawasan perniagaan bagi memudahkan peniaga membuang sisa dan sampah ke dalam tong tersebut. Unsur patriotism

8.3 faktor yang mempengaruhi perniagaan runcit di kawasan kajian Governan Kerajaan telah banyak menyumbangkan tapak-tapak peniagaan bagi peniaga-peniaga Buruh Dapat melatihkan buruh-buruh Modal Pengeluaran modal untuk pembelanjaan bagi sewa untuk tapaktapak perniagaan tidak beberapa mahal dan hanya meliputi harga rm20-rm60 sebulan. Pasaran tempatan Insfrastruktur Tapak-tapak yang disediakan telah dibina dengan betul untuk menjamin keselamtan peniaga Pertambahan penduduk penduduk Peningkatan taraf hidup

Darjah ketersampaian Peranan persatuan penduduk/JKKK Kesesuaian waktu berniaga

8.4 Kesan negatif perniagaan runcit di kawasan kajian Masalah social Persaingan dengan kedai runcit tempatan Pencemaran Kesesakan lalu lintas Wabak penyakit Harga tanpa kawalan Barangan tifak berkualiti Pembaziran (masa/wang)

- Pelajar boleh memilih untuk menggunakan dua bahan grafik :i) Jadual ii) Carta Pai iii) Peta Minda - Bahan grafik boleh diletakkan di mana-mana aspek dapatan kajian yang sesuai. (Nombor 9) RUMUSAN - perniagaan runcit pasar malam ini banyak memberi manfaat kepada peniaga dan pengunjung. - dapat menambah pendapatan mereka manakala pembeli dapat membeli barangan keperluan harian dengan mudah dan dapat menjimatkan masa. 1. Gambar / foto yang berkaitan 2. Bahan daripada pelbagai sumber seperti majalah, surat khabar dan internet (Nombor 11). PENILAIAN UMUM Susunan mengikut format, kemas, teliti dan menepati jadual pelaksanaan JADUAL : Jenis Barangan Yang Dijual di Pasar Minggu Pekan Parit Sulong Batu Pahat Johor 1. Jenis Barangan Yang Diperniagakan Jenis Barangan Makanan Minuman Buah-buahan Kasut/pakaian/kai n Jumlah Gerai

Ayam/daging/ikan Sayur-sayuran Catatan : Daripada jadual di atas pelajar boleh membina graf bar untuk menunjukkan jenis barangan yang diperniagakan di pasar minggu pekan Parit Sulong. Kesan Negatif Perniagaan Runcit Pasar Minggu di Pekan Parit Sulong Batu Pahat Johor (Tandakan 4 kesan utama) Kesan Masalah sosial Persaingan dengan kedai runcit tempatan Pencemaran Kesesakan lalu lintas Wabak penyakit Harga tanpa kawalan Barangan tidak berkualiti Pembaziran (masa/wang) Tandakan (x)

Catatan : Daripada jadual di atas pelajar boleh membina peta mindauntuk menunjukkan jenis barangan yang diperniagakan di Pasar Minggu pekan Parit Sulong. Semoga subjek Geografi terus diminati dan tidak dipinggirkan