persepsi pelajar spi terhadap buku-buku rujukan … · 2013-11-19 · kaedah soal selidik telah...
TRANSCRIPT
PERSEPSI PELAJAR SPI TERHADAP BUKU-BUKU RUJUKAN ISLAM DI
PERPUSTAKAAN SULTANAH ZANARIAH, UTM, SKUDAI
NOOR AZALEA BINTI MOHD RASIDI
UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA
PERSEPSI PELAJAR SPI TERHADAP BUKU-BUKU RUJUKAN ISLAM
DI PERPUSTAKAAN SULTANAH ZANARIAH, UNIVERSITI
TEKNOLOGI MALAYSIA
NOOR AZALEA BINTI MOHD RASIDI
Laporan projek ini dikemukakan sebagai memenuhi sebahagian daripada syarat
penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Sains Serta Pendidikan
(Pengajian Islam)
Fakulti Pendidikan
Universiti Teknologi Malaysia
APRIL 2009
iii
DEDIKASI
Sekalung penghargaan ku iringkan khas buat Ayahanda dan Bonda tercinta…
Mohd Rasidi bin Nok dan Mahana binti Saidin
Kau amat ku sayangi dan sanjungi. Terima kasih yang tidak terhingga dari
anakandamu ini. Segala jasa dan pengorbananmu tidak akan anakanda
lupakan hingga ke akhir hayat.
Kakak dan Adik-adik yang dikasihi,
Along, Epi, Wani dan Siti
Belajarlah bersungguh-sungguh.
Semoga kejayaan milik kalian.
Kalian cukup bermakna dalam hidupku.
Tidak lupa buat Pensyarahku...
Kalian yang tidak pernah jemu mendidik dan mencurahkan ilmu.
Terima kasih atas segala tunjuk ajar. Halalkan segala ilmu yang pernah kupelajari.
Sahabat-sahabat Seperjuangan...
Terima kasih yang tidak terhingga atas segala jasa, pengorbanan dan tunjuk ajar
kalian. Memori kita bersama tetap terpahat kukuh dalam ingatanku
buat selama-lamanya.
Akhir sekali...
Terima kasih pada semua...
Terima kasih atas sokongan kalian...
Inilah hadiahku untuk kalian semua...
iv
PENGHARGAAN
Alhamdulillah, syukur kepada Allah S.W.T. kerana dengan limpah rahmat
dan kurniaNya, dapatlah penyelidik menyiapkan Projek Sarjana Muda ini. Selawat
serta salam ke atas junjungan besar kita Nabi Muhammad s.a.w. yang diutuskan
untuk membawa rahmat ke seluruh alam.
Setinggi-tinggi penghargaan dan jutaan terima kasih kepada yang berbahagia
Dr Tamar Jaya bin Nizar selaku penyelia dan pembimbing penyelidik kerana
sanggup meluangkan masa dan memberi tunjuk ajar dan panduan yang diberikan
dalam menyiapkan projek sarjana muda ini amatlah penyelidik hargai dan sanjungi.
Di kesempatan ini juga, terima kasih kepada kedua ibu bapa serta keluarga
yang tidak jemu memberi sokongan moral kepada penyelidik dalam apa sahaja yang
penyelidik lakukan. Terima kasih juga ditujukan kepada Perpustakaan Sultanah
Zanariah, Perpustakaan Negara Malaysia dan lain-lain kerana menyediakan bahan-
bahan ilmiah yang berguna kepada penyelidik. Tidak ketinggalan kepada sahabat-
sahabat seperjuangan, terima kasih diucapkan kerana sudi memberi tunjuk ajar,
kerjasama yang baik dan berkongsi idea kepada penyelidik. Semoga segala usaha
dan cita-cita diberkati Allah S.W.T.
Akhir sekali, penyelidik ingin menghulurkan ucapan terima kasih yang tidak
terhingga kepada para pensyarah dan pihak-pihak yang terlibat samada secara
langsung atau tidak. Segala budi dan jasa yang dicurahkan hanya Allah S.W.T. yang
dapat membalasnya. Semoga kita beroleh rahmat dan perlindungan dari Allah
S.W.T.
Sekian, Wassalam.
ABSTRAK
Koleksi bahan yang disediakan di perpustakaan sangat penting dalam proses
pembelajaran mahasiswa di Institusi Pengajian Tinggi. Justeru itu, kajian ini
dijalankan untuk meninjau persepsi pelajar Sarjana Muda Sains Serta Pendidikan
(Pengajian Islam) terhadap buku rujukan Islam di Perpustakaan Sultanah Zanariah.
Seramai 84 responden dalam kalangan pelajar SPI tahun 3 dan 4 di UTM Skudai
terlibat dalam kajian ini. Kaedah soal selidik telah digunakan untuk mengukur
persepsi pelajar ke atas ketiga-tiga aspek yang dikaji. Soal selidik bagi kajian ini
adalah menggunakan skala Likert yang mengandungi 30 item soalan. Data yang
diperoleh dianalisis menggunakan Statistical Packages For Social Sciences Windows
(SPSS) Versi 14.0. Hasil kajian rintis menunjukkan nilai Cronbach’s Alpha 0.747.
Dapatan kajian menunjukkan persepsi pelajar SPI terhadap perkhidmatan di
perpustakaan berada pada tahap yang tinggi iaitu dengan nilai min 3.54, diikuti
dengan persepsi pelajar SPI terhadap buku-buku rujukan Islam di perpustakaan
berada pada tahap yang tinggi iaitu dengan nilai min 3.51 dan apakah masalah yang
dihadapi ketika mendapatkan bahan di perpustakaan berada pada tahap sederhana
iaitu dengan nilai min 3.45. Di akhir kajian, penyelidik mengemukakan beberapa
cadangan kepada pihak tertentu untuk diberi perhatian terhadap masalah yang dikaji.
Kajian lanjutan juga turut dicadangkan untuk penyelidikan pada masa akan datang.
vi
ABSTRACT
Library collection is important to fullfill the students learning needs in higher
learning instituion. Therefore, this research was carried out to investigate the
perception of Sarjana Muda Sains Serta Pendidikan (Pengajian Islam), SPI students
towards the Islamic references book provided by PSZ. For this particular study, 84
respondents 0f 3 and 4th year SPI students, UTM Skudai were involved in this study.
Questionnaire methods were utilised to evaluate the perception level of students in
all three aspects that were being studied. The instrument consist of 30 items of Likert
Scale. The Statistical Packages For Social Sciences Windows (SPSS) for windows
version 14.0 (SPSS version 14.0) software was used in order to analyze the data
obtained. Realibility value of the instrument was 0.747. From the findings the
perception of SPI students towards library services is at high with mean value at
3.54, followed by perception of SPI students towards Islamic references book
provided in PSZ is at high with mean 3.51 and the students problems to get the
library collection in PSZ were the medium mean which was 3.45. At the end of the
study, the researcher had proposed several suggestions to the related parties to ensure
full attention was paid towards the studied problems. Suggestions for further research
were also been proposed for further research in the future.
vii
KANDUNGAN
BAB PERKARA MUKA SURAT
JUDUL i
PENGAKUAN ii
DEDIKASI iii
PENGHARGAAN iv
ABSTRAK v
ABSTRACT vi
KANDUNGAN vii
SENARAI JADUAL xii
SENARAI SNGKATAN xv
SENARAI SIMBOL xvii
SENARAI LAMPIRAN xviii
BAB 1 PENDAHULUAN 1
1.1 Pengenalan 1
1.2 Latar Belakang Masalah 3
1.3 Penyataan Masalah 10
1.4 Objektif Kajian 11
1.5 Persoalan Kajian 11
1.6 Kepentingan Kajian 12
1.7 Batasan Kajian 13
1.8 Definisi Istilah 13
1.8.1 Persepsi 13
viii
1.8.2 Pelajar 13
1.8.3 SPI 14
1.8.4 Buku Rujukan 14
1.8.5 Perpustakaan 14
1.9 Penutup 15
BAB 2 SOROTAN KAJIAN 16
2.1 Pendahuluan 16
2.2 Perpustakaan 18
2.2.1. Jenis Perpustakaan 19
2.2.1.1 Perpustakaan Awam 19
2.2.1.2 Perpustakaan Sekolah 19
2.2.1.3 Perpustakaan Masjid 20
2.2.1.4 Perpustakaan Kolej dan Universiti 20
2.2.1.5 Perpustakaan Khas 20
2.3 Perpustakaan Sultanah Zanariah (PSZ) 20
2.4 Kategori Pengguna 22
2.5 Penggunaan Perpustakaan 23
2.6 Keperluan Pengguna 25
2.6.1 Persekitaran dan Suasana 26
2.6.2 Pengesanan Bahan dan Maklumat 27
2.6.3 Perkhidmatan dan Layanan 28
2.6.3.1 Perkhidmatan Runding Maklumat 30
2.6.3.2 Perkhidmatan Pinjaman Antara 30
Perpustakaan
2.6.3.3 Bantuan Penyelidikan 30
2.6.3.4 Kaunter Khidmat Pelanggan 30
2.6.3.5 Kesedaran Semasa 31
2.6.3.6 Penyebaran Maklumat Terpilih 31
2.6.3.7 Kemudahan Peminjaman dan Pemulangan 31
2.6.3.8 Latihan Kemahiran Menggunakan 31
Perpustakaan dan Internet
ix
2.6.3.9 Perkhidmatan Ahli Korporat 31
2.7 Koleksi Bahan 32
2.8 Buku Islam 35
2.8.1 Mata Pelajaran SPI 36
2.8.2 Mata Pelajaran Umum Universiti 38
2.9 Keberkesanan Perpustakaan 40
2.10 Kajian Lepas 41
2.11 Penutup 44
BAB 3 METODOLOGI KAJIAN 45
3.1 Pendahuluan 45
3.2 Rekabentuk Kajian 45
3.3 Tempat Kajian 46
3.4 Populasi Dan Sampel Kajian 46
3.5 Instrumen Kajian 47
3.5.1 Pengumpulan Data Primer 47
3.5.1.1 Soal selidik 47
3.5.2 Pengumpulan Data Skunder 49
3.6 Prosedur Kajian 50
3.7 Kajian Rintis 51
3.8 Kajian Sebenar 51
3.9 Jangka Masa Kajian 51
3.10 Analisis Data 52
3.11 Penutup 54
BAB 4 ANALISIS DATA 55
4.1 Pendahuluan 55
4.2 Bahagian A : Analisis Data Latar Belakang Responden 55
4.2.1 Latar Belakang Responden Mengikut 56
Jantina
4.2.2 Latar Belakang Responden Mengikut 56
Umur
x
4.2.3 Latar Belakang Responden Mengikut 57
Tahun Pengajian
4.2.4 Latar Belakang Responden Mengikut 57
Pendidikan
4.2.5 Latar Belakang Responden Mengikut 58
Keperluan Pendidikan
4.3 Analisis Data (Bahagian B) 58
4.4 Analisis Data (Bahagian C) 64
4.5 Analisis Data (Bahagian D) 69
4.6 Analisis Keseluruhan 74
4.7 Penutup 79
BAB 5 PERBINCANGAN, RUMUSAN DAN CADANGAN 80
5.1 Pendahuluan 80
5.2 Perbincangan 80
5.2.1 Maklumat Latar Belakang Responden 81
5.2.2 Apakah Persepsi Pelajar SPI Terhadap 82
Perkhidmatan di Perpustakaan
5.2.3 Apakah Persepsi Pelajar SPI terhadap Buku 85
Rujukan Islam di Perpustakaan
5.2.4 Masalah Yang Dihadapi Ketika 88
Mendapatkan Bahan di Perpustakaan
5.3 Rumusan 92
5.3.1 Rumusan Apakah Persepsi Pelajar SPI terhadap 92
Perkhidmatan di Perpustakaan
5.3.2 Apakah Persepsi Pelajar SPI terhadap 93
Buku Rujukan Islam di Perpustakaan
5.3.3 Apakah Masalah Yang Dihadapi Ketika 93
Mendapatkan Bahan di Perpustakaan
5.4 Cadangan 94
5.4.1 Perpustakaan Sultanah Zanariah (PSZ) 94
5.4.2 Pusat Pengajian Islam dan Pembangunan Sosial 95
xi
(PPIPS)
5.4.3 Pelajar 95
5.5 Cadangan Kajian Lanjutan 96
5.6 Penutup 97
BIBLIOGRAFI 98
LAMPIRAN
xii
SENARAI JADUAL
NO. JADUAL TAJUK MUKASURAT
2.1 Jumlah Pengunjung Perpustakaan 23
2.2 Senarai Mata Pelajaran SPI 36
2.3 Senarai Mata Pelajaran Umum Universiti 39
3.1 Skala Pengkelasan Likert 49
3.2 Skala Pemeringkatan Likert Untuk Min 53
3.3 Nilai skor min 53
4.1 Taburan Responden Mengikut Jantina 56
4.2 Taburan Responden Mengikut Umur 56
4.3 Taburan Responden Mengikut Tahun Pengajian 57
4.4 Taburan Responden Mengikut Pendidikan 57
4.5 Taburan Responden Mengikut Keperluan Perpustakaan 58
4.6 Taburan Skor Bagi Item Satu 59
4.7 Taburan Skor Bagi Item Dua 59
4.8 Taburan Skor Bagi Item Tiga 60
4.9 Taburan Skor Bagi Item Empat 60
4.10 Taburan Skor Bagi Item Lima 61
4.11 Taburan Skor Bagi Item Enam 61
4.12 Taburan Skor Bagi Item Tujuh 62
4.13 Taburan Skor Bagi Item Lapan 62
4.14 Taburan Skor Bagi Item Sembilan 63
4.15 Taburan Skor Bagi Item Sepuluh 63
xiii
4.16 Taburan Skor Bagi Item Sebelas 64
4.17 Taburan Skor Bagi Item Dua belas 64
4.18 Taburan Skor Bagi Item Tiga Belas 65
4.19 Taburan Skor Bagi Item Empat Belas 65
4.20 Taburan Skor Bagi Item Lima Belas 66
4.21 Taburan Skor Bagi Item Enam Belas 66
4.22 Taburan Skor Bagi Item Tujuh Belas 67
4.23 Taburan Skor Bagi Item Lapan Belas 67
4.24 Taburan Skor Bagi Item Sembilan Belas 68
4.25 Taburan Skor Bagi Item Dua puluh 68
4.26 Taburan Skor Bagi Item Dua Puluh Satu 69
4.27 Taburan Skor Bagi Item Dua Puluh Dua 70
4.28 Taburan Skor Bagi Item Dua Puluh Tiga 70
4.29 Taburan Skor Bagi Item Dua Puluh Empat 69
4.30 Taburan Skor Bagi Item Dua Puluh Lima 69
4.31 Taburan Skor Bagi Item Dua Puluh Enam 71
4.32 Taburan Skor Bagi Item Dua Puluh Tujuh 71
4.33 Taburan Skor Bagi Item Dua Puluh Lapan 72
4.34 Taburan Skor Bagi Item Dua Puluh Sembilan 72
4.35 Taburan Skor Bagi ItemTiga Puluh 74
4.36 Rumusan dapatan kajian Apakah Persepsi Pelajar SPI 74
Terhadap Perkhidmatan di Perpustakaan
4.37 Rumusan dapatan kajian Apakah Persepsi Pelajar SPI 76
Terhadap Buku Rujukan Islam di Perpustakaan
4.38 Rumusan dapatan kajian Apakah Masalah Yang 77
Di Hadapi Ketika Mendapatkan Bahan Di Perpustakaan
xiv
SENARAI SINGKATAN
CD-ROM Compact Disc Read-Only Memory
CEPP - Pusat Loji Pandu Kejuruteraan Kimia
DIBMM Dewan Industri Buku Melayu Malaysia
ICT - Information and Communication Technology
INFOLAN2 Siatem Berkomputer Perpustakaan
IPT - Institusi Pengajian Tinngi
IPTA Institusi Pengajian Tinggi Awam
MPP - Majlis Perwakilan Pelajar
OPAC Katalog Awam Talian Terus
PNM - Perpustakaan Negara Malaysia
PPIPS - Pusat Pengajian Islam dan Pembangunan Sosial
PSZ - Perpustakaan Sultanah Zanariah
R&D - Proses Penyelidikan dan Pembangunan
Sosial
SPI - Sarjana Muda Sains Serta Pendidikan (Pengajian Islam)
STAM - Sijil Tinggi Agama Malaysia
STPM - Sijil Tinggi Pelajaran Malaysia
UKM - Universiti Kebangsaan Malaysia
UM - Universiti Malaya
UTM - Universiti Teknologi Malaysia
VCD Video Compact Disc
xv
SENARAI SIMBOL
a = Alpha % = Peratus
xvi
SENARAI LAMPIRAN
LAMPIRAN TAJUK MUKA SURAT
A Borang Soal Selidik 106
B Surat Kebenaran Mendapatkan Maklumat
Fakulti Pendidikan
C Surat Kebenaran Mendapatkan Maklumat
PPIPS
BAB 1
PENGENALAN
1.1 Pendahuluan
Ilmu pengetahuan merupakan satu alat yang paling berkesan dalam membentuk
sesebuah masyarakat. Tidak ada masyarakat yang berjaya dan maju tanpa adanya ilmu
pengetahuan. Islam telah meletakkan ilmu pengetahuan sebagai asas pembangunan dan
menitikberatkan penganutnya sentiasa mengkaji, meneliti, menyelidik, meneroka segala
ilmu dan maklumat demi manfaat kehidupan. Kecemerlangan ummah serta pembinaan
tamadun sesuatu bangsa adalah bergantung kepada sejauh mana penguasaan ilmu
pengetahuan yang dicapai oleh bangsa itu. Firman Allah dalam Al-Quran :
يرفع اهللا الذين ءامنوا منكم والذين أوتوا العلم درجت
Maksudnya:“Allah telah meninggikan darjat orang-orang
beriman di antara kamu dan orang-orang yang diberi
ilmu pengetahuan agama (dari kalangan kamu) beberapa
darjat.”
(Surah al-Mujadalah:38)
2
Berdasarkan ayat di atas jelas membuktikan bahawa orang yang berilmu akan
mendapat penilaian yang tinggi dan mulia samada pada pandangan masyarakat atau
agama. Oleh itu, setiap orang hendaklah berusaha mempelajari ilmu pengetahuan dan
memanfaatkannya.
Perpustakaan memainkan peranan penting dalam menyediakan infrastruktur bagi
mewujudkan satu keadaan dan suasana ke arah membina masyarakat yang berilmu. Oleh
kerana itu, perpustakaan amat perlu diwujudkan di desa ataupun di bandar khususnya
untuk memberi kemudahan pinjaman kepada mereka yang tidak berkemampuan
membeli buku atau bahan maklumat lain yang kian meningkat harganya (Ramli Abdul
Samad, 1994:7).
Peranan dan sumbangan perpustakaan dalam proses pengajaran dan
pembelajaran memang tidak dapat dinafikan. Namun begitu, usaha untuk meningkatkan
penggunaan perpustakaan bukanlah merupakan satu perkara yang mudah kerana antara
lain ia bergantung kepada faktor sikap para pelajar sendiri (Shaharom TM Sulaiman dan
Wan Ab. Kadir, 1996:98).
Agenda budaya ilmu akan memberi arah yang tepat pada kemajuan manusia
terutama para remaja dan belia yang sentiasa memerlukan bimbingan untuk
pembangunan diri. Perpustakaan sebagai satu institusi yang terlibat secara langsung
dengan kegiatan penjanaan ilmu boleh berperanan memasyarakatkan budaya ilmu di
kalangan masyarakat (Shaharom TM Sulaiman dan Salasiah Abd Wahab, 2002:175)
3
1.2 Latar Belakang Masalah
Perpustakaan merupakan pusat rujukan penting bukan sahaja bagi golongan
pelajar, tetapi juga kepada golongan yang menjalankan kajian tertentu. Jika dilihat pada
zaman dahulu, fungsi dan peranan perpustakaan itu sendiri kurang dititikberatkan. Pada
hari ini, pelbagai usaha yang telah dijalankan oleh pihak kerajaan untuk menggalakkan
pelajar dan golongan belia untuk ke perpustakaan.
Hampir di setiap daerah dan negeri di negara ini mempunyai perpustakaan
mereka sendiri yang memuatkan pelbagai bahan bacaan ilmiah. Pada era sains dan
teknologi pada hari ini, pihak kerajaan telah menubuhkan perpustakaan digital untuk
kemudahan orang ramai. Ini sekaligus dapat meningkatkan budaya membaca di
kalangan masyarakat (Berita Minggu:19 Mac 2006).
Ramai pendidik dan pustakawan gelisah kerana perpustakaan semakin kurang
dijejaki pelajar dan generasi muda. Ini bukan bermakna mereka tidak mencari bahan
atau membuat rujukan. Revolusi teknologi maklumat (ICT) telah mengubah bukan
sahaja cara manusia berkomunikasi, berinteraksi, berurus niaga malah membaca dan
membuat rujukan (Berita Minggu:30 Mac 2007). Di Institusi Pengajian Tinggi (IPT)
keperluan kepada bahan rujukan dan akses untuk membantu dalam mencapai kejayaan
di dalam peperiksaan atau menghasilkan penyelidikan yang bermutu, menuntut pelajar
memperolehinya melalui pelbagai sumber.
Kajian Profil Membaca Rakyat Malaysia telah dijalankan oleh Perpustakaan
Negara Malaysia pada tahun 1996 mendapati bahawa tahap literasi rakyat Malaysia
adalah sebanyak 93% namun hanya 87% dari jumlah tersebut yang mengamalkan
budaya membaca. Dalam satu laporan yang diterbitkan oleh Unit Perancang Ekonomi
pula menyatakan bahawa sehigga tahun 2002 kadar literasi adalah sebanyak 93.8%
Walaupun kadar literasi menunjukkan peningkatan, didapati secara purata rakyat
Malaysia hanya membaca dua buah buku setahun. Angka tersebut menunjukkan
4
perkembangan yang menyedihkan memandangkan selaras dengan usaha untuk mencapai
kemajuan, rakyat seharusnya melengkapkan dirinya dengan ilmu dan pengetahuan yang
mantap (http://www.epu.jpm.my/Bi/publi/mqli2002/content.pdf).
Menurut Allahyarham Prof. Atan Long dalam kajian beliau yang betajuk “A
Survey on the Reading Habits and Interests of Malaysia People (1984) mendapati
bahawa seramai 42% yang membaca dalam tempoh enam bulan dan 97% membaca
majalah dan hanya 4% pula yang membaca buku-buku profesional (Shaharom TM
Sulaiman dan Salasiah Abd Wahab, 2002:105).
Membaca buku jauh lebih sukar daripada membaca majalah atau akhbar. Hakikat
ini menunjukkan terdapat perbezaan dalam jenis-jenis perbuatan membaca. Membaca
buku harus dibezakan daripada membaca bahan-bahan bacaan lain. Ini kerana membaca
buku menuntut tumpuan dan kesabaran yang tinggi. Hanya minat dan tabiat dapat
menjamin kesempurnaan pembacaan buku (Zin Mahmud, Utusan Malaysia:29 Mei
2001).
Menurut Ida Suhaila dalam laporan akhbar, pelajar Malaysia semakin kronik
dalam mengharapkan `nota suapan'. Pelajar tidak berinisiatif untuk membaca buku di
perpustakaan, membuat nota sendiri hasil daripada pembacaan yang banyak ataupun
membeli buku rujukan yang tidak disuruh oleh pensyarah mereka. Sebaliknya mereka
mampu membeli telefon bimbit yang beratus-ratus harganya dan sentiasa menukarnya
mengikut trend semasa (Utusan Malaysia:18 Jun 2004).
Najib Anuar dalam satu rencana akhbar mengatakan perpustakaan universiti
biasanya dipenuhi oleh mahasiswa Cina dan India tidak kira siang atau malam. Ke mana
saja mereka berada, setiap seorang daripada mereka pastinya berkepit dengan buku
mencari ilmu. Ini sama sekali jauh berbeza dengan mahasiswa Melayu Kebanyakan
5
siswa-siswi Melayu kita nampaknya lebih gemar berkepit dengan pasangan masing-
masing, leka dengan hiburan dan kehidupan luar kampus. Mereka kurang berminat
dengan budaya keilmuan dan tidak endah dengan isu-isu penting yang sepatutnya
menjadi tumpuan mahasiswa (Utusan Malaysia:24 September 2002).
Dalam konteks Universiti Teknologi Malaysia (UTM), saluran terhampir yang
menepati keperluan pembelajaran dan penyelidikan adalah Perpustakaan Sultanah
Zanariah (PSZ). Norazlinda Mohd Nordin (2002:68) dalam kajian beliau yang bertajuk
“Persepsi Pelanggan Terhadap Perkhidmatan Pengguna di PSZ” mencadangkan agar
kajian perlu dilakukan untuk meninjau sejauhmanakah infrastruktur di PSZ mencukupi
dan memenuhi keperluan pengguna PSZ perlu menumpukan usaha untuk memenuhi
keperluan pengguna dari segenap aspek. Apatah lagi sebahagian besar daripada
pengguna menggunakan perpustakaan untuk tujuan rujukan dan pembelajaran dalam
bidang masing-masing.
Datuk Zawiyah Baba menyatakan kebanyakan perpustakaan mempunyai koleksi
yang menyedihkan. Punca utama adalah ketiadaan peruntukan atau peruntukan yang
tidak mencukupi untuk membina koleksi yang mantap serta menampung pertambahan
buku-buku baru yang diperlukan. Kualiti koleksi perpustakaan penting kerana
sebahagian pengguna tidak mampu membeli buku yang masih dianggap mahal dan
bergantung kepada perpustakaan untuk menyediakan perkhidmatan ini. (Utusan
Malaysia:24 Julai 2006).
Menurut Md Yunus dan Mohamad Khair Hasb Al-Rasoul (2003:192).rujukan
yang terdapat di negara ini masih tidak menyeluruh, pelajar tidak terdedah dengan
sumber ilmu Islam dalam pelbagai bidang. Rujukan yang dipakai dalam kuliah hanya
terhad kepada satu atau dua kitab sahaja. Selain itu, hasil daripada seminar tersebut juga
6
mendapati bahawa kebanyakan bahan bacaan kurang dibeli oleh pelajar untuk membuat
rujukan. Pengajian ilmu-ilmu Islam di dalam negara ini masih kurang mendalam.
Datuk Zawiyah Baba berkata, selama ini terdapat pelbagai penyelewengan dan
maklumat tidak benar mengenai Islam kerana tiadanya kemudahan untuk mendapatkan
maklumat yang berwibawa mengenai agama itu. Selepas 11 September, peristiwa
serangan pengganas di Amerika Syarikat dua tahun lepas, perpustakaan di seluruh dunia
melaporkan bahawa permintaan terhadap maklumat mengenai Islam telah meningkat
dengan banyak. Terdapat perasaan ingin tahu, orang ingin tahu lebih banyak tentang
Islam (Utusan Malaysia:2 September 2003).
Para pensyarah seharusnya dapat mengemukakan satu bentuk pengajaran yang
lebih banyak menekankan kepada latihan berfikir dan berusaha menerokai ilmu melalui
sumber-sumber pembacaan dan rujukan yang pelbagai. Buku-buku ilmiah yang yang ada
hubungan dengan sesuatu bidang ilmu itu haruslah dijadikan bahan rujukan dan
diwajibkan kepada para pelajar supaya merujuk buku-buku tersebut. Tradisi menghafal
dan menggunakan buku-buku yang terhad dalam pengajaran janganlah menjadi dasar
pengajian akademik kerana ini akan menimbulkan pemikiran dan sikap pelajar yang
sentiasa tertutup (Abd Halim El-Muhammady, 1994:147).
Datuk Abdul Ghani Ngah, Presiden Dewan Industri Buku Melayu Malaysia
(DIBMM) berkata walaupun Internet kini menjadi pilihan untuk mendapatkan bahan
bacaan, namun buku masih tetap relevan kerana tidak semua bahan mampu dimuat turun
dalam bentuk salinan asal. Malah jelas beliau, tidak semua murid juga mampu
menyediakan kemudahan Internet di rumah masing-masing selain ada sekolah yang juga
masih berkeadaan serba kekurangan (Utusan Malaysia:2 Februari 2009)
7
Datuk Seri Abdullah Ahmad Badawi dalam ucapan bajet 2009 menyatakan bagi
meningkatkan kualiti pembelajaran di peringkat pengajian tinggi, peruntukan RM14.1
billion disediakan kepada Kementerian Pengajian Tinggi. Daripada jumlah ini, RM8
bilion diperuntukkan bagi perbelanjaan mengurus Institusi Pengajian Tinggi Awam,
RM627 juta kepada politeknik dan kolej komuniti serta RM37 juta kepada Agensi
Kelayakan Malaysia (Utusan Malaysia:30 Ogos 2008).
Penyelidik telah menjalankan sesi temubual dengan beberapa orang pelajar
Pengajian Islam bagi mendapatkan pandangan mereka terhadap buku rujukan Islam di
perpustakan. Menurut Rafidah Mohd Noor, pelajar tahun akhir Pengajian Islam, beliau
berpendapat buku-buku rujukan Islam yang terdapat di perpustakaan sangat kurang jika
hendak dibandingkan dengan universiti-universiti lain yang berada di Malaysia. Ini
menimbulkan kesukaran untuk mendapatkan bahan yang bersesuaian dengan tugasan
yang diberikan oleh pensyarah.
Farhatul Hakimah pelajar tahun dua Pengajian Islam, beliau memberikan
pendapat yang sama dengan dengan responden yang pertama. Beliau lebih gemar
mendapatkan sumber rujukan daripada internet. Pada pendapat beliau cara ini lebih
cepat, mudah dan memenuhi keperluan beliau dalam menyempurnakan tugasan yang
diberikan. Selain itu, terdapat koleksi bahan rujukan Islam yang terdiri daripada buku-
buku lama yang “kekuningan”, “outdated” dan mudah terkoyak.
Keghairahan terhadap penggunaan alat teknologi maklumat yang serba canggih
di perpustakaan bagi menyediakan maklumat yang cepat merupakan sesuatu yang
penting. Masalah pertanyaan rujukan sering berlaku apabila pengguna tidak begitu jelas
tentang maklumat yang diinginkan dan hasilnya mereka menerima maklumat yang tidak
diperlukan (Shaharom TM Sulaiman dan Wan Ab. Kadir Wan Dolah, 1996:25).
8
Pendapat ini diakui oleh Siti Fairus, pelajar tahun akhir Pengajian Islam. Beliau
berpendapat maklumat yang dicari tidak ditemui dan menyukarkan beliau mendapatkan
buku rujukan yang diperlukan. Tidak semua pelajar mempunyai kemahiran pencarian
maklumat. Dan akhirnya beliau terpaksa mencari sendiri buku tersebut di rak yang
disediakan.
Dalam satu kajian yang dijalankan, lebih 65% pelajar daripada 20 universiti
utama yang ditinjau berpendapat perpustakaan dalam bentuk fizikal tidak relevan lagi
pada masa kini. 55% mendakwa tidak lagi menjejakkan kaki ke perpustakaan untuk
membuat rujukan. Lebih 90% mendakwa mereka menggunakan internet untuk rujukan
dan hanya 27% yang secara aktif masih menggunakan perpustakaan sebagai sumber
rujukan utama (Berita Minggu:19 Mac 2006).
Walaupun internet merupakan gelombang besar dalam pengwujudan masyarakat
bermaklumat tetapi ia tidak dapat menggantikan peranan buku. Buku bukan sahaja
menawarkan maklumat tetapi ia merupakan alat bagi penggalakkan ilmu pengetahuan
dan kebijaksanaan dalam berfikir (Utusan Melayu:5 Mac 2002). Justeru itu, penyelidik
melihat kepada keperluan buku-buku rujukan Islam di perpustakaan perlu ditambah
selaras dengan perkembangan dunia teknologi pada hari ini.
Budaya mengambil maklumat daripada Internet atau lebih dikenali sebagai cut
and paste merupakan antara punca kemerosotan kualiti penyelidikan di kalangan pelajar
Institusi Pengajian Tinggi Awam (IPTA) di negara ini, kata Ketua Pengarah Jabatan
Pengajian Tinggi, Datuk Dr. Radin Umar Radin Sohadi. Walaupun kemudahan
komputer dan Internet menjadi alat pembelajaran terpenting pada hari ini, namun pelajar
IPTA tidak seharusnya membudayakan amalan ini kerana ia tidak menggambarkan ciri-
ciri kesarjanaan graduan yang berkualiti dan berwibawa (Utusan Malaysia:23 Mac
2009).
9
Kebanyakan buku rujukan yang digunakan oleh pelajar-pelajar universiti ialah
buku-buku import terbitan penerbit antarabangsa. Sudah tentu ianya dalam bahasa
Inggeris. Namun begitu kita juga perlu terima hakikat, bukan semua pelajar universiti
bagus bahasa Inggeris mereka. Menggunakan buku rujukan dalam bahasa Inggeris
menyukarkan lagi mereka untuk faham subjek yang dipelajari.
http://www.terbitsendiri.com/index.php?option=com_content&view=article&id=75&Ite
mid=94
Walaupun bahasa Melayu telah menjadi bahasa kebangsaan sekian lama, koleksi
perpustakaan menunjukkan bahawa buku-buku dalam Bahasa Malaysia masih belum
mencukupi untuk menampung keperluan penyelidikan dalam Negara. Selepas hampir 50
tahun merdeka, perpustakaan masih bergantung kuat kepada buku terbitan luar Negara
dalam bahasa Inggeris untuk membina koleksi bagi menampung keperluan pelajar dan
tenaga pengajar di Institusi Pengajian Tinggi (Utusan Malaysia:31 Julai 2006).
Dalam satu sesi temubual yang dijalankan, Amani pelajar tahun dua SPI
berpendapat terdapat buku-buku pengajian Islam yang lama dan usang. Tambahan pula
buku-buku terbitan Indonesia. Bahasa Indonesia yang digunakan agak sukar difahami
dan menyukarkan beliau untuk mengambi isi-isi penting dalam kandungan buku
tersebut.
Oleh itu, penerbit buku ilmiah di negara ini perlu mencari penyelesaian berkesan
supaya buku-buku ilmiah dapat dijual pada harga yang lebih rendah, ekoran ancaman
budaya fotokopi yang semakin meluas kini. Ini kerana buku ilmiah kini dibaca
segolongan kecil sahaja seperti pelajar universiti kerana ia dianggap bacaan serius dan
tidak menarik, kata Setiausaha Parlimen Kementerian Pendidikan, Datuk Mahadzir
Mohd Khir (Utusan Online:12 November 2001).
10
PSZ telah mengadakan kajian kepuasan pelanggan bagi mengukur tahap
kepuasan pelanggan terhadap mutu perkhidmatan dan kemudahan yang disediakan di
PSZ. Hasil kajian yang dijalankan mendapati bahawa indeks perkhidmatan mengalami
penurunan sebanyak 0.6% dari 61.4% kepada 60.8% pada tahun 2008
(http://portal.psz.utm.my). Ini menunjukkan bahawa indeks perkhidmatan masih rendah.
Melihat beberapa isu dan masalah bekalan oleh PSZ yang dibincangkan di atas, maka
pengkaji merasa satu kajian perlu dilakukan untuk mengetahui persepsi pelajar terhadap
PSZ.
1.3 Pernyataan Masalah
Penggunaan Perpustakaan Sultanah Zanariah (PSZ) secara konsisten dapat
memberikan sumbangan kepada pencapaian dan perolehan pengetahuan oleh pelajar
seterusnya membentuk masyarakat berbudaya ilmu. Pelajar Sarjana Muda Sains Serta
Pendidikan (Pengajian Islam), SPI perlu menguasai beberapa kemahiran asas semasa
proses pencarian bahan dari koleksi bahan di PSZ. Namun demikian, kadang kala
kedengaran rungutan dari pelajar SPI sendiri terhadap kekurangan buku rujukan terkini,
akses maklumat yang sukar dicapai, bahan lapuk dan sebagainya. Oleh yang demikian
kajian yang akan pengkaji jalankan ialah “Apakah Persepsi Pelajar SPI Terhadap Buku-
Buku Rujukan Islam di PSZ, UTM Skudai”.
11
1.4 Objektif Kajian
Kajian ini mempunyai beberapa objektif yang ingin dicapai oleh penyelidik.
Objektif tersebut adalah :
1.4.1 Mengenalpasti persepsi pelajar SPI terhadap perkhidmatan di perpustakaan.
1.4.2 Mengenalpasti persepsi pelajar SPI terhadap buku-buku rujukan Islam di
perpustakaan.
1.4.3 Mengenalpasti masalah yang di hadapi ketika mendapatkan buku rujukan
di perpustakaan.
1.5 Persoalan Kajian
Berdasarkan objektif yang telah dinyatakan di atas, maka persoalan kajian yang
ingin dijawab ialah :
1.5.1 Apakah persepsi pelajar SPI terhadap perkhidmatan di perpustakaan.
1.5.2 Apakah persepsi pelajar SPI terhadap buku-buku rujukan Islam di perpustakaan.
1.5.3 Apakah masalah yang di hadapi ketika mendapatkan buku rujukan di
perpustakaan.