perkembangan perusahaan bijih timah di tanah melayu

8/9/2019 Perkembangan Perusahaan Bijih Timah di Tanah Melayu

1/36

PerkembanganPerusahaan

Bijih Timah di TanahMelayu


2/36


3/36

Pengenalan

Perusahaan bijih timah dijalankan oleh orang

Melayu berabad-abad lamanya sebelum abad

ke-19.

Dipercayai sejak abad ke-9, perusahaan ini

dijalankan secara kecil-kecilan sebagai

pekerjaan sambilan dengan menggunakan

teknologi kuno terutamanya mendulang.

Orang Melayu menguasai perusahaan bijih

timah sehingga tahun 1830-an.


4/36


5/36

Sejak tahun 1840, pembesar-pembesar

Melayu seperti Long Jaafar dan NgahIbrahim (Larut), Dato Kelana (SungaiUjong), Raja Abdullah (Kelang) telahmembawa masuk orang Cina dari Negeri-

negeriSelat untuk mengerjakan lombongbijih timah mereka.

Sejak itu, perusahaan bijih timah dikuasaioleh orang Cina.

Serentak dengan penglibatan orang-orang Cina, berlaku perkembanganperusahaan bijih timah di Tanah Melayu.


6/36


7/36

Faktor-faktorperkembangan

perusahaan

bijih timah


8/36

Bijih timah mula dilombong oleh pelombong Melayu pada pertengahan abad ke-18


9/36

1. Revolusi perusahaan

Perkembangan Revolusi Perusahaan sejak

awal abad ke-19 telah menyebabkan

permintaan bijih timah oleh industri di Eropah

dan AmerikaSyarikat meningkat lebih-lebihlagi selepas terciptanya teknologi mengetin

makanan oleh Peter Durar dan Nicholas Appot

pada tahun 1810.

Permintaan bijih timah juga meningkat akibatberlakunya PerangSaudara Amerika pada

tahun 1860-an.


10/36

Bijih timah diperlukan untuk mengetin makanan

tentera yang terlibat dalam peperangan.

Permintaan yang bertambah menyebabkan harga

bijih timah meningkat kepada lebih 7 pada

tahun 1872.

Harga yang meningkat telah menggalakkanpengeluaran bijih timah di Tanah Melayu.

Permintaan terhadap bijih timah juga meningkat

kerana bijih timah mempunyai kualiti tertentu

yang tidak terdapat pada logam-logam lain. Apabila bijih timah dicampurkan dengan logam

lain, ini akan menambahkan kegunaan logam

tersebut.


11/36

2.Campur tangan British

Campur tangn British danperlaksanaanSistem Residen sejak

tahun 1874 di negeri-negeri yang kayadengan bijih timah iaitu Perak danSelangor telah menamatkankekacauan seperti pergaduhan antarapembesar, pergaduhan antarapelombong Cina, ancaman lanun dansebagainya.


12/36

Keamanan dan peraturan yang wujud

serta kestabilan politik telahmembolehkan kegiatan

perlombongan bijih timah dijalankan

tanpa gangguan. Selain itu,keadaan ini telah menarik

pelabur-pelabur sama ada dari Tanah

Melayu atau dari seberang laut untukmenambah modaldalam perusahaan

bijih timah di TanahMelayu.


13/36

3.Penubuhan Negeri-negeri

Melayu Bersekutu 1896

Penubuhan Negeri-negeri Melayu

Bersekutu 1896

yang

menggabungkanPerak, Selangor,Negeri Sembilandan

Pahangtelah berjaya mewujudkan

keseragaman dalam Undang-undang

Tanah, cukai dan sebagainya di negeri-

negeri tersebut


14/36

Keseragaman dan kecekapan dalam

pentadbiran, keamanan sertakestabilan akibat penubuhanpersekutuan tersebut telah

membolehkan kegiatanperlombongan bijih timah dijalankandengan lebih giat.

Penubuhan Negeri-negeri Melayu

Bersekutu juga telah menarik ramaipelabur terutama dari Eropah untukmenanam modal di Tanah Melayu.


15/36

4. Sistem perhubungan

Pembinaan sistem perhubungan jalan raya dankeretapi telah memudahkan pengangkutan bijihtimah dari kawasan perlombongan ke pelabuhanutama untuk dieksport.

Jalan keretapi pertama dibina pada tahun 1885untuk menghubungkan Taiping dengan PortWeld, 1886 Kuala Lumpur Kelang, 1891 PortDickson Seremban, 1893 Ipoh Teluk Anson.

Menjelang 1903, terdapat jalan keretapimenghubungkan Perai ke Seremban dandisambungkan ke Johor Bahru pada tahun 1909.Pada tahun 1911, sudah terdapat jalan raya dariPerai ke Singapura.


16/36

5. Penubuhan bandar

Penubuhan bandar-bandar di kawasanperlombongan bijih timah telah menyediakanpelbagai kemudahan seperti pejabat kerajaan,klinik, sekolah dan sebagainya.

Kemudahan-kemudahan ini telah memberikankebaikan kepada penduduk di kawasan yangterlibat di kawasan perlombongan.

Contohnya, kemudahan kesihatan yang

disediakan dapat menjamin kesihatan pekerja-pekerja dan membolehkan kegiatanperlombongan bijih timah dapat dijalankan tanpagangguan.


17/36

6.Kilang melebur bijih timah

Pada tahun 1890-an, kilang meleburbijih timah telah didirikan di PulauPinang dan Singapura.

Pembinaan kilang ini menyebabkanbijih timah tidak perlu dihantar keEropah untuk dileburkan.

Bijih timah dapat dilebur diTanahMelayu dan dieksport ke Eropah danAmerika dalam bentuk jongkong.


18/36

7.Kapal korek

Pengenalan kapal korek sejak 1912 telahmemberikan sumbangan dalamperusahaan bijih timah di Tanah Melayu.

Penggunaan kapal korek telahmenambahkan pengeluaran bijih timahkerana kapal korek dapat digunakan di

kawasan yang teknik-teknik lain tidakdapat digunakan terutamanya kawasanberpaya.


19/36

KAPAL KOREK


20/36

Pada peringkat awal, kapal korekhanya mampu dimiliki oleh pemodalEropah kerana harganya mahal.

Kapal korek yang pertamadigunakan dengan jayanya padatahun 1912 oleh Malayan TinTrading, Batu Gajah (Perak).

Menjelang tahun 1929 terdapat 105buah kapal korek di Tanah Melayu.


21/36

8.Dasar British yang liberal

Dasar Britishyangliberalterhadap kemasukan

imigran-imigran juga memberikan sumbangan

terhadap perusahaan bijih timah.

Britishbukan sahaja tidak menyekat kemasukanimigran malah menggalakkan lagi kedatangan

mereka.

Buktinya,Britishtelah menandatangani

perjanjian dengan pemilik kapal dan saudagar-saudagar Cina bahawa Britishakan memberikan

subsidi sebanyak $5terhadap setiap imigran

Cina yangdibawa masuk ke TanahMelayu.


22/36

Untuk menggalakkan kedatangan orang Cina,

British menyediakan pelbagai kemudahan. Pada tahun 1877, Jabatan Perlindungan

Orang-orang Cina telah ditubuhkan bagi

mengurus hal-ehwal orang Cina terutamanya

yang berkaitan dengan kemasukan,pekerjaan, perlindungan dan sebagainya.

Untuk mendapat keyakinan orang Cina,

Jabatan Perlindungan Orang-orang Cina

diketuai oleh W.A. Pickering yang dapatbertutur dalam 4 jenis dialek Cina.


23/36

9.Bantuan modal

Pelombong-pelombong Cina bukan sahaja

mendapat bantuan modal daripada saudagar

Negeri-negeriSelat, tetapi juga daripada

pihak British. Contohnya, pada tahun 1883, Frank

Swettenham telah memberikan pinjaman

sebanyak $52 000 kepada pelombong Cina di

Selangor dan pada tahun 1890, Maxwell telahmemberikan pinjaman sebanyak $57 000

kepada pelombong Cina di Perak.


24/36

10. Sistem ekonomi orang Cina

Perkembangan perusahaan bijih timah di TanahMelayu berkait rapat dengan kejayaan sistemekonomi orang Cina.

Dalam sistem ekonomi orang Cina terdapat 4aspek penting yang memberikan sumbangankepada perkembangan perusahaan bijih timah,iaitu tenaga buruh, teknik peleburan, modal danpengusaha.

Tenaga buruh didapati dengan mudah dan murahhasil daripada usaha-usaha mereka untukmembawa imigran-imigran Cina dariSelatan Cinaterutama dari Kwantung, Kwangsi, Fukkien


25/36

Terdapat antara buruh ini yang sudahmempunyai pengalaman dalamkegiatan perlombongan di negaramereka.

Merekalah yang kemudiannya menjadi

tenaga mahir dan separuh mahir dalamperlombongan bijih timah di TanahMelayu.

Orang Cina juga telah memperkenalkanteknik-teknik melombong yang lebihbaik daripada orang Melayu.


26/36

Antara teknik tersebut ialah lombong dedah,

enjin wap, pam berantai dan lain-lain. Orang-orang Cina juga telah

memperkenalkan teknik roda air yang dapatmengelakkan banjir di kawasan

perlombongan. Saudagar-saudagar Cina di Negeri-negeriSelat pula telah memberikan sumbanganmodal bagi menjalankan perusahaan bijih

timah di Negeri-negeri Melayu. Selain itu, terdapat pengusaha-pengusaha

yang berkebolehan dalam menjalankanperlombongan bijih timah di Tanah Melayu.


27/36

11.Kanun Galian 1896

Kanun Galian 1896 meletakkan hal ehwalperlombongan bijih timah di bawah 2 orangpenguasa galian persekutuan.

Di bawah mereka terdapat merinyu-merinyu

yang ditugaskan untuk melicinkan kegiatanperlombongan bijih timah seperti mengeluarkanlesen dan menentukan kawasan perlombongan.

Pada tahun 1893, seorang ahli kaji bumi telah

dilantik untuk menjalankan kerja-kerja saintifikyang berkaitan dengan perlombongan bijih timahterutamanya bagi menentukan kawasan-kawasan yang kaya dengan bijih timah.


28/36

12.Perang Dunia Pertama

Perang Dunia Pertama yang meletus di

Eropah pada tahun 1914 hingga 1918 juga

memberikan sumbangan kepada perusahaan

bijih timah di Tanah Melayu. Peperangan tersebut menyebabkan

permintaan bijih timah meningkat kerana

diperlukan untuk mengetin makanan tentera

yang terlibat dalam peperangan dan untukmembuat senjata.


29/36

13.Undang-undang Tanah yang liberal

Undang-undang Tanah yang liberal telah

membolehkan pengusaha-pengusaha asing

memiliki tanah untuk menjalankan

perlombongan bijih timah. British berjaya menghapuskan hak pemilikan

tanah oleh pembesar.

Tanah menjadi hak kerajaan dan sesiapa

sahaja dibenarkan memohon untukmendapatkan tanah terutamanya bagi

menjalankan perusahaan bijih timah.


30/36

14.Sistem pengukuran

Sistem pengukuran tanah yang

tepat dan hak milik yangjelas

telah menamatkan pertikaianmerebut tanah terutamanya

tanah perlombongan.

Ini membolehkan kegiatanperlombongan bijih timah dapat

dijalankan tanpa gangguan.


31/36

15.Pembukaan Terusan Suez 1869

Pembukaan Terusan Suez 1869telah memendekkan perjalanan laut

dari Eropah ke Tanah Melayu. Keadaan ini menarik ramai pelabur

Eropah untuk datang ke Tanah

Melayu dan melabur dalamperusahaan bijih timah.


32/36

16.Penglibatan firma Eropah Penglibatan firma-firma Eropah telah memajukan

lagi perusahaan bijih timah di Tanah Melayu.

Kekuatan modal mereka membolehkan lebih banyaklombong bijih timah dibuka.

Antara firma itu ialah Syarikat Peterson and Simons,Syarikat Bijih Timah Sungai Ujong dan Syarikat BijihTimah Selangor, Syarikat Tin Trading dansebagainya.

Selain itu, terdapat juga firma kuasa Barat lain yangmenjalankan kegiatan perlombongan bijih timah di

Tanah Melayu. Sebagai contoh, firma Perancis yang menjalankan

perlombongan bijih timah di Tapah Do Societe desMines dEtains.


33/36

17.Dasar Kerajaan British

Dasar Kerajaan British di Tanah Melayu dan diEngland memberikan sumbangan kepadaperkembangan perusahaan bijih timah di TanahMelayu.

Untuk menggalakkan eksport, Kerajaan British diTanah Melayu telah mengurangkan cukai eksportke atas bijih timah.

Kerajaan British juga berjaya menghalangpembesar-pembesar mengenakan cukai ke atas

bijih timah yang dibawa melalui kawasan mereka. Kerajaan British di England pula menghapuskan

cukai import ke atas bijih timah pada tahun 1823.


34/36

Kesimpulan

Mulai pertengahan abad ke-19, perusahaan

bijih timah di Tanah Melayu telah berkembang

dengan pesat.

Menjelang tahun 1883, Semenanjung TanahMelayu merupakan pengeluar bijih timah

yang terbesar di dunia.

Hasil daripada perusahaan bijih timah

membolehkan British memodenkan TanahMelayu.


35/36

Jelaskan faktor-faktor yangMempengaruhi perkembangan

perusahaan bijih timah di

Negeri-negeri Melayu dari tahun1840-an hingga 1920-an.

[STPM 2004]


36/36

Bincangkan perkembanganperusahaan bijih timah di

Tanah Melayu hingga tahun

1941.

[STPM 2007]

perkembangan perusahaan bijih timah di tanah melayu

Documents