panduan keselamatan kebakaran sesi
TRANSCRIPT
1
PANDUAN KESELAMATAN KEBAKARAN DI PREMIS
PANDUAN KESELAMATAN KEBAKARAN DI PREMIS
Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
2
APA ITU API ?APA ITU API ?
Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
3
MERUPAKAN CAMPURAN DARIPADA TIGA UNSUR PENTING BAGI MEWUJUDKAN PEMBAKARAN IAITU :
Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
OKSIGEN – SEJENIS GAS YANG MEMBANTU PROSES PEMBAKARAN. PERATUSAN KANDUNGAN NYA DIDALAM UDARA IALAH 16% – 21%.
BAHAN API – MERUPAKAN BAHAN BAKAR SAMADA PEPEJAL, CECAIR ATAU GAS. MEMBEBASKAN GAS APABILA PANAS.
HABA – SEJENIS TENAGA YANG DIPERLUKAN SEMASA PROSES PEMBAKARAN. MENAIKKAN SUHU BAHAN API PADA TAKAT SUHU TERTENTU AGAR GAS/WAP MUDAH TERBAKAR DAPAT DIBEBASKAN KELUAR DARIPADA BAHAN API.
4Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
HABA OKSIGEN
BAHAN API
GAMBARAJAH SEGI TIGA KEBAKARAN
5
• KELALAIAN MANUSIA – PEMBAKARAN TERBUKA, KEBAKARAN HUTAN, DAPUR GAS DAN SEBAGAINYA.
• KEROSAKAN MEKANIKAL DAN ELEKTRIKAL – LITAR PINTAS.
• KEJADIAN SEMULAJADI – PETIR ATAU KILAT.
Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
BERIKUT ADALAH DINYATAKAN PUNCA – PUNCA BERLAKUNYA KEBAKARAN :
6Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
API BOLEH DIPADAMKAN DENGAN CARA MENGURANGKAN SALAH SATU UNSUR PENTING BAGI PEMBAKARAN IAITU :
• OKSIGEN – MELEMASKAN.
• BAHAN API – MELAPARKAN.
• HABA – MENYEJUKKAN.
7
MERUPAKAN TEKNIK MEMADAMKAN KEBAKARAN MERUPAKAN TEKNIK MEMADAMKAN KEBAKARAN DENGAN MENGURANGKAN KADAR OKSIGEN YANG DENGAN MENGURANGKAN KADAR OKSIGEN YANG
DIPERLUKAN BAGI PEMBAKARAN. CONTOHNYA DIPERLUKAN BAGI PEMBAKARAN. CONTOHNYA SEPERTI MENYELIMUTI BAHAGIAN YANG TERBAKAR SEPERTI MENYELIMUTI BAHAGIAN YANG TERBAKAR DENGAN MENGGUNAKAN KAIN TEBAL ATAU BUIH.DENGAN MENGGUNAKAN KAIN TEBAL ATAU BUIH.
MELEMASKAN.
Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
8
MELAPARKAN
Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
MERUPAKAN TEKNIK MEMADAMKAN KEBAKARAN MERUPAKAN TEKNIK MEMADAMKAN KEBAKARAN DENGAN MENYINGKIRKAN ATAU MENGASINGKAN DENGAN MENYINGKIRKAN ATAU MENGASINGKAN
BAHAN API DARIPADA TERKENA DENGAN PUNCA API. BAHAN API DARIPADA TERKENA DENGAN PUNCA API.
9
MENYEJUKKAN
Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
MERUPAKAN TEKNIK MEMADAMKAN KEBAKARAN MERUPAKAN TEKNIK MEMADAMKAN KEBAKARAN DENGAN MENGURANGKAN TAHAP KEPANASAN HABA DENGAN MENGURANGKAN TAHAP KEPANASAN HABA
IAITU KAEDAH PENYEJUKAN CONTOHNYA IAITU KAEDAH PENYEJUKAN CONTOHNYA MENGGUNAKAN AIR MENGGUNAKAN AIR
10
BAGAIMANA API MEMBUNUH?BAGAIMANA API MEMBUNUH?
Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
11
TERDAPAT TIGA CARA BAGAIMANA API BOLEH TERDAPAT TIGA CARA BAGAIMANA API BOLEH MEMBUNUH IAITU DENGAN MELALUI KESAN :MEMBUNUH IAITU DENGAN MELALUI KESAN :
Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• MELECUR YANG TERUK.
• TERHIDU GAS MERBAHAYA.
• KEKURANGAN OKSIGEN.
12
KEKURANGAN OKSIGEN
KEMEREBAKAN API YANG TERLALU CEPAT AKAN MENYEBABKAN KANDUNGAN ASAP BERLEBIHAN DAN KANDUNGAN OKSIGEN PADA UDARA BIASA BERKURANGAN ( KURANG 21% ).
• SEKIRANYA KANDUNGAN OKSIGEN PADA UDARA DIPARAS 17% BOLEH MENYEBABKAN :
- GANGGUAN PADA PEMIKIRAN SECARA NORMAL/TIDAK WARAS.
- MASALAH DI DALAM PERGERAKAN OTOT – OTOT.
- FIKIRAN CELARU MENYUKARKAN USAHA MENYELAMATKAN DIRI.
• JIKA KANDUNGAN OKSIGEN BERADA DI DALAM 10 – 12% BOLEH MENYEBABKAN MANGSA PENGSAN / TIDAK SEDARKAN DIRI.
• JIKA BERLARUTAN SELAMA 4 – 6 MINIT BOLEH MENYEBABKAN KEMATIAN OTAK DAN KEMATIAN SELURUH FUNGSI DI DALAM BADAN.
13Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• MERUPAKAN PUNCA KEMATIAN YANG UTAMA AKIBAT KEBAKARAN.
• LEBIH CEPAT MEMBUNUH DARIPADA API. CONTOH TERHIDU GAS DARIPADA KEBAKARAN SEMASA TIDUR.
ASAP BERACUN
14Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
TERDAPAT BEBERAPA JENIS GAS BERACUN YANG WUJUD DI PREMIS
AKIBAT KEBAKARAN
TERDAPAT BEBERAPA JENIS GAS BERACUN YANG WUJUD DI PREMIS
AKIBAT KEBAKARAN
15
• KARBON MONOKSIDA – GAS BERACUN YANG MAMPU MENGURANGKAN OKSIGEN DIDALAM DARAH.
• HIDROGEN SINIDA – KEBAKARAN YANG BERPUNCA DARIPADA NYLON, SUTERA ATAU PLASTIK.
• HIDROGEN KLORIDA – GATAL PADA MATA, TEKAK, MENINGKATKAN KADAR PERNAFASAN DAN MENGABURKAN MATA.
• KARBON DIOKSIDA – KESUKARAN BERNAFAS MENYEBABKAN PENINGKATAN RISIKO TERHIDU GAS BERACUN YANG LAIN.
Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
16Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
ANDA SELAMAT DARIPADA KEBAKARAN DI PREMIS JIKA?
ANDA SELAMAT DARIPADA KEBAKARAN DI PREMIS JIKA?
17Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• MEMBUAT PERSEDIAAN AWAL DAN BERTINDAK DENGAN CEPAT APABILA BERLAKUNYA KEBAKARAN.
. MEMASANG ALAT KELENGKAPAN PENGESANAN ASAP BAGI MEMBERI AMARAN TENTANG BAHAYA KEBAKARAN.
• MERANGKA REKABENTUK RUMAH DENGAN MENGIKUT PERATURAN YANG TELAH DITETAPKAN BAGI MENGELAKKAN KESUKARAN MENYELAMATKAN DIRI SEMASA BERLAKUNYA KEBAKARAN DAN JUGA MENGURANGKAN RISIKO BERLAKUNYA KEBAKARAN.
18Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
PENGESAN ASAP MERUPAKAN SALAH SATU BAHAN KELENGKAPAN YANG SEPATUTNYA DIPASANGKAN
DI SETIAP BANGUNAN KEDIAMAN.
SEBAGAI PEMBANTU DI DALAM MENGHADAPI RISIKO BAHAYA KEBAKARAN MELALUI FUNGSINYA.
MERUPAKAN SATU TEKNIK PERLINDUNGAN DAN KELENGKAPAN AKTIF.
PENGESAN ASAP PENYELAMAT ANDA
PENGESAN ASAP PENYELAMAT ANDA
19Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• MANGSA LAMBAT MENYEDARI AKAN BERLAKUNYA KEBAKARAN SEKIRANYA KEDIAMAN MEREKA TIDAK TERDAPAT SEBARANG KELENGKAPAN PENGESAN KEBAKARAN.
• AMARAN AWAL KEPADA PENGHUNI KEDIAMAN ATAU YANG BERHAMPIRAN.
• KARBON DIOKSIDA BOLEH MENYEBABKAN PENGHUNI TIDAK SEDARKAN DIRI SEMASA TIDUR NYAWA ATAU HARTA BENDA MUNGKIN AKAN TERANCAM JIKA TIADA SEBARANG PENGGERA YANG MENGEJUTKAN PENGHUNI DARIPADA TIDUR.
MENGAPA IA PENTING !!MENGAPA IA PENTING !!
20Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• MEMBERI AMARAN AWAL TERHADAP KEWUJUDAN KEBAKARAN.
• MEMBERI AMARAN AWAL UNTUK MENYELAMATKAN NYAWA DAN HARTA BENDA.
• MEMBOLEHKAN ANDA MELAKUKAN TINDAKAN MENGHAPUSKAN KEBAKARAN.
• MEMBERIKAN MASA KEPADA PENGHUNI KEDIAMAN UNTUK MENGAMBIL LANGKAH MENYELAMATKAN DIRI JIKA KEADAAN ADALAH TIDAK TERKAWAL.
FUNGSI PENGESAN ASAP
21Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
CONTOH ALAT PENGESAN ASAP YANG DIGUNAKAN UNTUK MENGESAN KEHADIRAN
KEBAKARAN
22Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• UNTUK KEDIAMAN PENGESAN ASAP JENIS BERKUASA BATERI LEBIH SESUAI DIGUNAKAN.
• TERDAPAT DUA JENIS PENGESAN DERIA PADA MASA KINI IAITU JENIS ION DAN JENIS FOTO ELEKTRIK.
JENIS – JENIS PENGESAN ASAP
KEKERAPAN MENGUJI
• PENGUJIAN ALAT PENGESAN ASAP SEBAIK – BAIKNYA DILAKUKAN PADA SETIAP BULAN.
• ALAT PENGESAN ASAP JUGA SEHARUSNYA SELALU DIBERSIHKAN DAN HINDARKAN DARIPADA DITUTUPI OLEH HABUK UNTUK MENGELAKKAN DARIPADA PENGURANGAN KEPEKAAN TERHADAP KEBAKARAN.
23Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• SEJENIS KELENGKAPAN UNTUK MENGESAN BAHAYA KEBAKARAN MELALUI KAEDAH PENGESANAN HABA.
• TIDAK BERFUNGSI SECARA AKTIF (PENGGERA) PADA TAKAT SUHU YANG NORMAL.
• BERTINDAK SECARA AKTIF APABILA BERADA DITAKAT SUHU YANG MELEBIHI NORMAL YANG BERKEMUNGKINAN MENYEBABKAN BERLAKUNYA BAHAYA KEBAKARAN.
PENGESAN HABA
24Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• BAGI KEDIAMAN / BANGUNAN YANG BERTINGKAT ADALAH DISYORKAN UNTUK MEMASANGNYA PADA SETIAP TINGKAT.
• PEMASANGAN PADA SILING, KURUNGAN TANGGA, BILIK TIDUR, RUANG TAMU ATAU STOR.
TEMPAT YANG SESUAI DIPASANG
25
PERINGATAN!!!!!PERINGATAN!!!!!
Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
26Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• SEKIRANYA BANGUNAN TERDAPAT ALAT PENGESAN ASAP DAN HABA SEKURANG – KURANGNYA 50% DARIPADA RISIKO BAHAYA KEBAKARAN DAPAT DIKURANGKAN.
• HASIL KAJIAN MENDAPATI KEBANYAKAN KEBAKARAN BERLAKU KETIKA PENGHUNI DALAM BANGUNAN ASYIK BERKERJA / SEDANG TIDUR.
• JIKA TIADA LANGKAH AWAL BAHAYA ATAU RISIKO BAHAYA KEBAKARAN BERKEMUNGKINAN AKAN MENINGKAT.
27Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
TATACARA PENGUNGSIAN DARI
PREMIS
TATACARA PENGUNGSIAN DARI
PREMIS
28Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• SEBAGAI LANGKAH ATAU PERANCANGAN AWALAN APABILA BERLAKUNYA KEBAKARAN AGAR TIDAK PANIK, KELAM KABUT DAN TAKUT BERTINDAK BAGI MENYELAMATKAN DIRI.
• DISEBABKAN RAMAI YANG TIDAK TAHU BAGAIMANA UNTUK BERTINDAK APABILA BERLAKUNYA KEBAKARAN.
MENGAPA !
29Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• MEMASTIKAN SETIAP JALAN KELUAR ALTERNATIF SEPERTI TINGKAP DAN PINTU TIDAK DIHALANG.
• PASTIKAN TINGKAP ADALAH JENIS YANG MUDAH DIBUKA.
• PASTIKAN PINTU YANG DIKUNCI BOLEH DIBUKA OLEH ORANG DARI SEBELAH LUAR.
• JIKA TERDAPAT HALANGAN ALIHKAN HALANGAN TERSEBUT DENGAN SEGERA.
JALAN KELUAR KECEMASAN DAN HALANGAN
30Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
TEMPAT BERKUMPUL
• KAWASAN MESTILAH DITEMPAT YANG TERBUKA.
• BERJAUHAN DARIPADA KAWASAN KEBAKARAN UNTUK MENGELAKKAN BAHAYA LAIN BERLAKU.
• PASTIKAN TIADA MURID / GURU YANG TERPERANGKAP.
• PASTIKAN TIADA MURID / GURU YANG MEMASUKI KEMBALI BANGUNAN TERSEBUT.
31Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
TIPS KESELAMATAN SEMASA KEBAKARAN
TIPS KESELAMATAN SEMASA KEBAKARAN
32
TIPS KESELAMATAN KEBAKARAN1 Disyorkan pengesan asap dipasang pada setiap tingkat. Tempat yang
sesuai ialah pada siling, didalam kurungan tangga, bilik Kelas dan ruang tamu.
2 Pastikan ada dua jalan keluar kecemasan dari setiap bilik dan setiap penghuni tahu menggunakannya dan telah berlatih.
3 Jangan sekali – kali merokok sambil berbaring atas katil atau semasa anda berada dalam keadaan mabuk atau setelah mengambil ubatan yang menyebabkan mengantuk.
4 Gunakan bekas rokok yang besar dan berat. Pastikan puntung rokok dipadamkan sepenuhnya sebelum dibuang.
5 Elakkan membuat penyambungan haram atau membebankan palam pencucuh elektrik.
6 Letakkan mancis dan pemetik api ditempat yang tinggi dimana kanak – kanak tidak boleh capai.
7 Simpan bekas – bekas yang mengandungi cecair mudah bakar jauh dan selamat dari punca api dan kanak – kanak.
8 Jangan biarkan lilin menyala tanpa diawasi walaupun sesaat dan jauhkan daripada kanak – kanak.
9 Disyorkan mengadakan satu unit APA jenis debu kering atau jenis gas di setiap kelas
33Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
MENUTUP PINTU
• MERUPAKAN LANGKAH BIJAK BAGI MENGELAKKAN KEPANTASAN KEMEREBAKAN KEBAKARAN.
• HABA, API, ASAP DAN GAS BERACUN DAPAT DIHALANG DARIPADA MASUK KE BILIK ATAU RUANG YANG LAIN JIKA PENGURANGAN OKSIGEN UNTUK PEMBAKARAN DILAKUKAN.
34Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
RASA KEPANASAN PINTU SEBELUM DIBUKA
• BUKA PINTU PERLAHAN – LAHAN DAN BERHATI – HATI.
• GUNA BELAKANG TAPAK TANGAN UNTUK MERASAI KEPANASAN HABA.
• JIKA TOMBOL PANAS JANGAN BUKA PINTU.
• MELUTUT DAN LEKAPKAN BAHU PADA PINTU DAN BUKA PERLAHAN – LAHAN.
• TUTUP PINTU JIKA KEADAAN TERUK DAN TUTUP LUBANG PADA LIANG PINTU DENGAN KAIN CADAR ATAU SEBAGAINYA.
35Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• JIKA LALUAN UTAMA TERHALANG.
• PASTIKAN PINTU BILIK TERTUTUP.
• TURUN DENGAN SELAMAT.
• TURUNKAN INDIVIDU YANG KURANG KEUPAYAAN /LEMAH TERLEBIH DAHULU.
MENYELAMATKAN DIRI MELALUI TINGKAP
36Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
APA YANG SEPATUTNYA DILAKUKAN SEKIRANYA ANDA
TERPERANGKAP
APA YANG SEPATUTNYA DILAKUKAN SEKIRANYA ANDA
TERPERANGKAP
37Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• MELALUI TINGKAP, BERANDA, GARAJ, POKOK.
• TUNGGU SEHINGGA ANGGOTA BOMBA TIBA.
•BERI ISYARAT DI MANA KEDUDUKAN ANDA KEPADA PENYELAMAT / JIRAN.
38Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• DILAKUKAN SEKIRANYA MENCARI JALAN KELUAR ATAU TIADA JALAN KELUAR YANG LAIN.
• UDARA BERSIH AKAN BERADA DI ZON SELAMAT.
• KEDUDUKAN TERSEBUT MENYEBABKAN SESEORANG ITU PERLU MERANGKAK DI RUANG ZON SELAMAT.
• MAMPU MENCARI JALAN KELUAR DISEBABKAN ASAP BERKUMPUL DI BAHAGIAN ATAS.
MERANGKAK DI BAWAH ASAP
39Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
APAKAH TINDAKAN YANG PERLU DILAKUKAN
SEKIRANYA PAKAIAN ANDA TERBAKAR
APAKAH TINDAKAN YANG PERLU DILAKUKAN
SEKIRANYA PAKAIAN ANDA TERBAKAR
40Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• BERHENTI - BERHENTI DAN JANGAN LARI SEMASA PAKAIAN SEDANG TERBAKAR.
REBAH - REBAHKAN BADAN KELANTAI.
GULING - TUTUP MUKA DAN GULINGKAN BADAN
SEKIRANYA PAKAIAN ANDA TERBAKAR
41
BERHENTI
REBAH
GULING
Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
42Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• MELECUR HENDAKLAH DIRAWAT DENGAN SEGERA ATAU DIHANTAR KE HOSPITAL.
• BERHATI – HATI KETIKA MERAWAT UNTUK MENGELAKKAN KECEDERAAN MENJADI LEBIH TERUK.
• PASTIKAN TIDAK MENGGUNAKAN BAHAN BAHAN YANG DILARANG DAN BOLEH MENGAKIBATKAN KECEDERAAN LEBIH TERUK LAGI.
BANTUAN KECEMASAN BAGI KECEDERAAN KEBAKARAN
43Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
1. MELECUR DARJAH PERTAMA.
- MERUPAKAN KELECURAN KULIT DIPERINGKAT LUAR.
- PERINGKAT KELECURAN YANG PALING SAKIT.
2. MELECUR DARJAH KEDUA.
- KELECURAN KULIT PERINGKAT SERIUS.
- MEMERLUKAN RAWATAN DENGAN SEGERA.
3. MELECUR DARJAH KETIGA.
- KELECURAN KULIT YANG LEBIH SERIUS PADA TISU – TISU BADAN.
- MEMERLUKAN RAWATAN KECEMASAN.
MELECUR• MEMPUNYAI TIGA PERINGKAT :
44Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
KEBAKARAN DI BANGUNAN TINGGI
KEBAKARAN DI BANGUNAN TINGGI
45Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• ELAKKAN DARIPADA MENGGUNAKAN LIF SEMASA BERLAKUNYA KEBAKARAN.
• BAGI MENGELAKKAN BEKALAN ELEKTRIK TERPUTUS DAN MUNGKIN AKAN MENYEBABKAN TERPERANGKAP DI DALAMNYA.
• PENGGUNAAN TANGGA ADALAH JALAN YANG TERBAIK.
LIF
46Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• PINTU, TINGKAP ATAU LUBANG DITUTUP DENGAN RAPAT.
• JIKA DITINGKAT TINGGI JANGAN TERJUN KEBAWAH.
• HUBUNGI BILIK KAWALAN BOMBA.
• TUNGGU TINDAKAN DARI BOMBA SELANJUTNYA.
• BERIKAN ISYARAT KEPADA ORANG RAMAI DAN BOMBA DIMANA KEDUDUKAN ANDA.
TINDAKAN JIKA TERPERANGKAP
47Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• PENGHUNI ADALAH DINASIHATKAN UNTUK BERBINCANG DENGAN PIHAK PENGURUSAN DAN JABATAN BOMBA DIATAS PERANCANGAN – PERANCANGAN AWAL BAGI MENANGANI MASALAH KEBAKARAN DAN TINDAKAN – TINDAKAN AWAL UNTUK MENYELAMATKAN DIRI.
• MERUPAKAN LANGKAH PERSEDIAAN UNTUK MENGHADAPI KEBAKARAN.
• MENGELAKKAN PERASAAN CEMAS UNTUK MENCARI JALAN KELUAR SEKIRANYA KEJADIAN BERLAKU.
KETAHUI KE ARAH MANA HENDAK DITUJU
48Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• BERGERAK SECARA BERHATI – HATI DAN MERASAI KEPANASAN PINTU YANG DITEMUI.
• JIKA GAGAL TEMUI JALAN KELUAR KEMBALI KE BILIK ASAL.
• JIKA KELUAR PASTIKAN SEMUA PINTU DITUTUP.
• GUNAKAN TEKNIK MENYANDAR DAN BERGERAK MENGIKUT DINDING SAMADA KIRI ATAU KANAN SEKIRANYA KEADAAN TIDAK NAMPAK.
JIKA LOCENG PENGGERA KECEMASAN BERBUNYI
49Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• BIASAKAN DIRI ANDA DENGAN LOCENG KECEMASAN.
• KENALPASTI KEDUDUKANNYA.
• KETAHUI SEKURANG – KURANGNYA DUA JALAN KELUAR.
• KETAHUI JALAN TERDEKAT.
• PILIH SATU TEMPAT DI LUAR BANGUNAN UNTUK BERKUMPUL.
SENTIASA BERSEDIA
50
• LOCENG – LOCENG KECEMASAN, SISTEM PANCUR BASAH/KERING DAN ALAT PENGESAN LAIN.
- PASTIKAN SELALU DIPERIKSA.
- ADUAN KEPADA PIHAK BERTANGGUNGJAWAB JIKA KELENGKAPAN TERSEBUT MENGHADAPI MASALAH.
- MEMBUAT ADUAN RASMI DI JBPM SEKIRANYA TIDAK DILAYAN.
• JALAN – JALAN KELUAR.
- JANGAN MELETAKKAN HALANGAN PADA JALAN – JALAN KELUAR, TANGGA ATAU PINTU.
- PASTIKAN PINTU SENTIASA TERTUTUP.
LANGKAH – LANGKAH BAGI MEMASTIKAN BANGUNAN ANDA
SELAMAT
51Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
SITUASI KHAS !!!SITUASI KHAS !!!
52Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
BERDASARKAN KAJIAN YANG DILAKUKAN DIDAPATI KEUPAYAAN UNTUK
MENYELAMATKAN DIRI BAGI GOLONGAN ORANG YANG KURANG UPAYA
ADALAH RENDAH DAN KEBIASAANNYA MELIBATKAN KECEDERAAN YANG SERIUS
ATAU KEMATIAN.
53
• GOLONGAN KURANG UPAYA.
- PEMASANGAN KELENGKAPAN PENGESAN ASAP TERSENDIRI.
- PEMASANGAN TALIAN TERUS TELIFON.
- PENEMPATAN BILIK TIDUR KHAS YANG TERDEKAT DENGAN JALAN KELUAR.
• KANAK – KANAK.
- PENERANGAN KEPADA KANAK-KANAK TATACARA PENGUNGSIAN.
- LAKUKAN LATIHAN.
- KANAK – KANAK DI BAWAH UMUR DILETAKKAN BERDEKATAN PENJAGA.
- MEREKA PELAN TINDAKAN KECEMASAN UNTUK DIRI MEREKA.
KEMUDAHAN DAN KEPERLUAN KESELAMATAN KEBAKARAN
54
• PENGASUH BAYI.
- MEMBERI PENERANGAN TATACARA PENGUNGSIAN.
- LAKUKAN LATIHAN.
- MENUNJUKKAN TEKNIK MENGHUBUNGI TALIAN BALAI BOMBA.
- MENYIMPAN SENARAI TALIAN KECEMASAN SEPERTI POLIS DAN HOSPITAL.
- MEMASTIKAN SEMUA PENGHUNI KELUAR DARI PREMIS / RUMAH TERMASUK ANAK – ANAK ASUHAN SEMASA BERLAKU KEBAKARAN.
55
• MEMASTIKAN JERIJI YANG DIPASANG BOLEH DIBUKA.
•MEMBERI KESEDARAN SIVIK KEPADA ANAK – ANAK MENGENAI BAHAYA KEBAKARAN.
• MEMASANG KELENGKAPAN PENGESAN KEBAKARAN.
• ADAKAN ALAT PEMADAM API YANG SESUAI.
• MAKLUMKAN KEPADA JIRAN JIKA TERDAPAT PENGHUNI KURANG UPAYA DI DALAM BANGUNAN.
• PASTIKAN PENDAWAIAN ELEKTRIK DALAM KEADAAN YANG BAIK.
• JANGAN BIARKAN ORANG TUA / KURANG UPAYA MEMASAK, AMALKAN GOOD HOUSE KEEPING.
KEPERLUAN TAMBAHAN KESELAMATAN KEBAKARAN
56Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
JERIGI KERAP MEMBERIKAN MASALAH SEKIRANYA MENGIKUT TATACARA PEMASANGAN YANG BETUL UNTUK
KECEMASAN. IA JUGA BOLEH MENYEBABKAN BERLAKUNYA KEMATIAN SEKIRANYA
PEMASANGANNYA ADALAH TETAP DAN BERKUNCI.
57Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• TANPA KUNCI DAN MUDAH DIBUKA DARI DALAM.
• MUDAH DIBUKA UNTUK KANAK – KANAK, ORANG TUA / KURANG UPAYA.
• TIDAK BERKARAT.
• TAHAN LAMA DAN TIDAK PERLU PENYELENGGARAAN YANG RUMIT.
• PASANG DITEMPAT YANG PERLU SEPERTI BILIK TIDUR, RUANG TAMU, LAIN – LAIN TEMPAT YANG DIKENAL PASTI OLEH JBPM.
PEMASANGAN JERIJI YANG SESUAI
58Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
LANGKAH – LANGKAH MENCEGAH KEBAKARAN
LANGKAH – LANGKAH MENCEGAH KEBAKARAN
59Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
HABA OKSIGEN
BAHAN API
BERIKUT ADALAH GAMBARAJAH SEGI TIGA KEBAKARAN
60
• MEROKOK
- HINDARKAN DARIPADA MEROKOK
- KALAU MEROKOK PASTIKAN API PUNTUNG DIPADAM BETUL – BETUL..
• MANCIS DAN PEMETIK API.
- LETAKKAN MANCIS DITEMPAT YANG SELAMAT DAN TIDAK DAPAT DICAPAI OLEH KANAK – KANAK.
• GAS MASAK.
- MENERANGKAN BAHAYA KEBAKARAN GAS LPG DIMANA PEMBAKARANNYA MENCAPAI SEHINGGA 2000 0C
BAHAYA KEBAKARAN DI PREMIS PRA - PERSEKOLAHAN
61
• DILARANG MEMASAK KETIKA MENGANTUK, PENING, KERACUNAN.
• JANGAN BIARKAN AKTIVITI MEMASAK TANPA DIAWASI.
• ELAKKAN PERALATAN MUDAH TERBAKAR DILETAKKAN PADA TEMPAT MEMBAKAR.
• ELAKKAN KANAK – KANAK DAN BINATANG MENGHAMPIRI.
• DILARANG MENGGUNAKAN PAKAIAN TERLALU LONGGAR UNTUK MENGELAKKAN API TERKENA PADA PAKAIAN.
• SELALU MENGGUNAKAN SARUNG TANGAN TAHAN API DAN ELAKKAN SARUNG TANGAN BASAH BAGI MENGELAKKAN IANYA BERUBAH KEPADA STIM YANG MAMPU MELECURKAN TANGAN.
• PUSINGKAN PEMEGANG PERIUK KEARAH DALAM UNTUK ELAK DARIPADA DITARIK / TERSENGGOL.
• INGATKAN KANAK – KANAK BAHAWA PENUTUP YANG PANAS SANGAT BAHAYA.
• BELAJAR CARA MEMADAM KEBAKARAN KECIL
KESELAMATAN KETIKA MEMASAK
62Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• ELAKKAN KANAK – KANAK BERMAIN DENGAN ALAT YANG MUDAH TERBAKAR.
• LETAKKAN DITEMPAT YANG TINGGI ATAU SELAMAT.
• TUNJUK AJAR ANAK ANDA TENTANG KESELAMATAN KEBAKARAN.
KANAK – KANAK BERMAIN API !!!!
63Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• BERHATI – HATI MENGGUNAKAN ALAT ELEKTRIK.
• SELALU MENYELENGGARANYA.
• JANGAN BIARKAN TERLALU PANAS.
LITAR ELEKTRIK DAN PERLATAN ELEKTRIK
64Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• JIKA BEKALAN TERPUTUS KENALPASTI MASALAH SEBELUM MENUKAR FIUS.
• PASTIKAN RINTANGAN FIUS ADALAH SAMA SEPERTI YANG DIPERLUKAN.
• ELAKKAN MENGGUNAKAN FIUS YANG TIDAK DIIKTIRAF.
• ELAKKAN DARI MENGGUNAKAN PERKAKAS ELEKTRIK SECARA BERTERUSAN.
• KENALPASTI KEDUDUKAN PERKAKAS YANG SEDANG DIGUNAKAN AGAR PENGALIRAN HABA BERJALAN DENGAN LANCAR.
• MEMERIKSA SEMUA PENYAMBUNGAN ELEKTRIK.
• GUNAKAN LAMPU YANG MEMPUNYAI TAHAP PENGALIRAN YANG SESUAI SAHAJA.
FIUS DAN PEMUTUS LITAR
65Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• JANGAN BIARKAN LILIN ATAU PUNCA API TERDEDAH TANPA DIAWASI.
• PADAMKAN LILIN APABILA TIDAK DIGUNAKAN.
• LETAKKAN JAUH DARIPADA DINDING, LANGSIR ATAU BARANGAN YANG MUDAH TERBAKAR.
• JANGAN MENGGUNAKAN LILIN UNTUK MENERANGI SEMASA MENAMBAH CECAIR MUDAH BAKAR.
• DIGALAKKAN MELETAKKAN LILIN DITENGAH – TENGAH BEKAS YANG BERISI DENGAN AIR SEBAGAI LANGKAH KESELAMATAN KEBAKARAN.
LILIN DAN BAHAYANYA
66Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• JAUHKAN SEMUA BEKAS BERTEKANAN.
• SIMPAN DITEMPAT YANG SELAMAT.
• JANGAN MEROKOK ATAU MENYALAKAN ROKOK SEMASA MENGISI MINYAK.
• LETAKKAN BEKAS ISISAN CECAIR MUDAH BAKAR KE LANTAI SEBELUM MENGISINYA.
• JANGAN ISI PENUH BEKAS.
CECAIR MUDAH BAKAR
67Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• JAUHKAN DARIPADA LANGSIR ATAU BAHAN MUDAH TERBAKAR.
• GUNAKAN BEKAS YANG BERPENUTUP.
• JAUHKAN DARI KANAK – KANAK.
• SENTIASA DIAWASI DARIPADA GANGUAN BINATANG ATAU SEBAGAINYA.
UBAT NYAMUK ATAU PELITA
68Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• PERIKSA PILI BOMBA TERDEKAT.
• PASTIKAN CHAMBER BEBAS DARIPADA BENDA ASING.
• PASTIKAN TIADA GANGGUAN TERHADAP PILI BOMBA.
• PASTIKAN PILI BOMBA DAPAT DILIHAT DARIPADA JAUH.
• MAKLUMKAN KEPADA PIHAK BERKENAAN JIKA ROSAK.
• PASTIKAN PILI BOMBA TIDAK TERKAMBUS DENGAN TANAH.
PENYELENGGARAAN PILI BOMBA
69Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• MEMASTIKAN LALANG DAN SEMAK SENTIASA DIPOTONG.
• MENGELAKKAN DARIPADA MENJADI TEMPAT TINGGAL HIDUPAN LIAR.
• MERBAHAYA DAN DIKHUATIRI MENJADI PUNCA KEMEREBAKAN API.
LALANG DAN SEMAK
70
Perkara Tindakan Yang Perlu Langkah Keselamatan Senarai Semak
TV & Perkakas
Lain
Tutup – OFF Menanggalkan semua plug dari soket
Jangan ditutup dengan menggunakan remote control
Areal TV Cabut dari soket TV Jika perlu pasangkan pemerangkap petir
Gas Memasak
LPG
Menanggalkan kepala gas dari silinder
Asingkan kepala gas dari silinder
Peti Ais Tutup – OFF tanggalakan plug dari soket “Kosong dan Bersihkan”.
Jika perlu dipasangkan sepanjang tempoh percutian adakan pemutus bekalan berasingan
Suis Utama Tutup – OFF Jika perlu pastikan pemutus litar berfungsi dengan baik
Lampu Tutup – OFF Jika perlu gunakan “Auto Timer” elakkan lampu mentol.
Kereta Tanggalkan kepala bateri
Jauhkan bahan mudah bakar dari tempat letak kereta.
71
Perkara Tindakan Yang Perlu Langkah Keselamatan Senarai Semak
Akuarium Letakkan pam diatas penutup akuarium: jika terbakar pam akan terjatuh kedalam air bahagian akuarium
Jauhkan dari dinding, langsir dan bahan mudah bakar adakan pemutus litar berasingan
Jiran Maklumkan kepada jiran Tinggalkan satu kunci bagi pintu masuk utama berikan no telifon percutian anda
Kipas (Siling/dindin
g/berdiri)
Tutup – OFF tanggalkan plug dari soket
Pastikan tidak berfungsi sebelum keluar
Penghawa Dingin
Tutup – OFF tanggalkan plug dari soket
Jika perlu adakan “Auto Timer”
Peralatan Sembahyang
Puntung Rokok, Ubat
Nyamuk, Lilin
Pastikan semua bentuk punca api telah dipadamkan sepenuhnya sebelum meninggalkan Bilik
Pastikan semua bentuk punca api dipadamkan
72Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
ALAT PEMADAM API (APA)
ALAT PEMADAM API (APA)
73Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
MAMPU MEMBANTU MENYELAMATKAN NYAWA DAN HARTA BENDA DENGAN PEMADAMAN KEBAKARAN DI PERINGKAT AWALAN.
KENAPA IANYA PENTING
74Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• TERDAPAT EMPAT JENIS KELAS API IAITU KELAS A(PEPEJAL), KELAS B(CECAIR), KELAS C(GAS) DAN KELAS D(LOGAM).
• SEMUA NYA MEMPUNYAI CIRI – CIRI PEMADAMAN YANG BERBEZA.
• KEBAKARAN LOGAM JARANG BERLAKU KERANA MEMERLUKAN HABA YANG TINGGI UNTUK PEMBAKARAN (UNCOMMON FIRE).
KELAS – KELAS API
75
KELAS API JENIS BAHAN JENIS PEMADAM API
KELAS ‘A’ API PEPEJAL
KAYU, KERTAS, KAIN DLL
AIR, DEBU KERING
KELAS ‘B’ API CECAIR
MINYAK, CAT, VARNISH, PLASTIK DLL
BUIH, DEBU KERING, CO2
KELAS ‘C’ API GAS
GAS BUTANA, GAS ACETYLENE DLL
DEBU KERING CO2
KELAS ‘D’ API LOGAM
LOGAM POTASSIUM, LOGAM SODIUM, LOGAM KALSIUM DAN LOGAM MAGNESIUM
DEBU KERING
JADUAL KELAS – KELAS API
76Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• BIASANYA DIPERBUAT DARIPADA SODIUM BIKARBONATE.
• TERBUKTI SELAMAT.
• UNTUK KELAS A,B DAN C.
• BERWARNA BIRU.
ALAT PEMADAM API JENIS (ABC)
77Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
CONTOH ALAT PEMADAM API JENIS DEBU KERING
78Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• DIPERBUAT DARIPADA KARBON DIOKSIDA.
• AGEN PEMADAM YANG BERSIH.
• TIDAK MEROSAKKAN KOMPONEN ELEKTRIK.
• BERWARNA HITAM.
ALAT PEMADAM API JENIS CO2
79
• MEMASTIKAN KESELAMATAN DIRI DAN ORANG LAIN TERJAMIN.
• MEMASTIKAN PENGHUNI TELAH KELUAR DARIPADA BANGUNAN
• PASUKAN JBPM TELAH DIHUBUNGI.
• MEMASTIKAN SAIZ API MASIH KECIL DAN BELUM MEREBAK.
• MEMASTIKAN PARAS ASAP TIDAK MENJEJASKAN PERNAFASAN DAN MENGABURKAN PANDANGAN.
• MEMASTIKAN TEKNIK PEMADAMAN DENGAN MEMBELAKANGKAN JALAN PELEPASAN.
TEKNIK – TEKNIK MELAWAN KEBAKARAN
80Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• MUDAH DILIHAT.
• MUDAH DICAPAI.
• TEMPAT YANG BERISIKO TINGGI BERLAKUNYA KEBAKARAN.
• LALUAN KELUAR.
DIMANAKAH ALAT PEMADAM API SESUAI DITEMPATKAN
81Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
BAGAIMANA MENGGUNAKAN ALAT PEMADAM API?
BAGAIMANA MENGGUNAKAN ALAT PEMADAM API?
82Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
P – PULL (CABUT PIN).
A – AIM (HALAKAN NOZLE KE PANGKAL API (BASE)).
S – SQUEEZE (TEKAN TUIL (LEVER)).
S – SWEEP (LAYANGKAN NOZLE KEKIRI DAN KEKANAN)
83Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
APA YANG ANDA PERLU TAHU SEBELUM MEMBELI ALAT
PEMADAM API?
APA YANG ANDA PERLU TAHU SEBELUM MEMBELI ALAT
PEMADAM API?
84Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• PASTIKAN MENDAPAT MAKLUMAT YANG LENGKAP DARIPADA PEMBEKAL MENGENAI CARA PEMAKAIAN PEMASANGAN DAN PENYELENGGARAAN.
• HUBUNGI JBPM UNTUK MENDAPATKAN KEPASTIAN.
• PASTIKAN MEMPUNYAI TANDA SIRIM.
85Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
ALAT PEMADAM API ADALAH PENTING SEBAGAI LANGKAH AWAL MENANGANI KEBAKARAN SEBELUM
IANYA MEREBAK. “INGATLAH (APA) AMAT PENTING AGAR ANDA DAPAT MEMBUNUH API SEBELUM API
MEBUNUH ANDA”.
86Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
TALIAN HAYAT ANDA !!!TALIAN HAYAT ANDA !!!
87Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• DATANG SENDIRI KE BALAI BOMBA YANG BERHAMPIRAN UNTUK MELAPORKAN KEJADIAN.
• TELEFON MENGHUBUNGI TALIAN TERUS KECEMASAN BOMBA “999” DENGAN SEGERA.
CARA PANGGILAN
88Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
• TERANGKAN JENIS KEBAKARAN ATAU KECEMASAN SEBENAR.
• ALAMAT LOKASI TEMPAT KEJADIAN.
• BAGI MEMUDAHKAN PASUKAN JBPM TANDAKAN KAWASAN TEMPAT KEJADIAN.
• BERI NAMA, NO TELIFON PEMANGGIL, ALAMAT, DAN JANGAN MELETAKKAN TELEFON SEHINGGA DIBERITAHU OLEH PETUGAS.
TATACARA PANGGILAN
89Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
ANDA DINASIHATKAN MENGAWASI TINGKAH LAKU ANAK- ANAK DIDIKAN ANDA SUPAYA TIDAK MELAKUKAN KESALAHAN DENGAN MELAKUKAN
PANGGILAN PALSU KEPADA JABATAN INI DENGAN TUJUAN UNTUK KEPENTINGAN DIRI DAN
MASYARAKAT IA BUKAN SAHAJA MENJADI PUNCA KELEWATAN UNTUK KE TEMPAT
KEJADIAN MALAHAN MENJEJASKAN MORAL PETUGAS DI BILIK KAWALAN BOMBA
90Jabatan Bomba Dan Penyelamat Malaysia
TERIMA KASIHTERIMA KASIH
Drp:
Bhg. Latihan, PBK II Razali bin Ismail
Jabatan Bomba dan Penyelamat,
Muar.