Kuasa dan KebebasanIsu 1MDB masih belum selesai, malah ia membuka beberapa isu baruyang nampak begitu jengkel di mata umum.Banyak persoalan intrik muncul bersamanya. Meskipun ia tidak kurangpentingnya, kita memerlukan penambahbaikan dasar dan amalanpolitik untuk melonjak makna kepada apa juga pilihan intrik yang ada.Masalah utama campur tangan kerajaan dalamaktivitiekonomiMasalah awal 1MDB bermula apabila Najib Raak sendirimembelakangi liberalisasi ekonomi yang dikemukakannya. 1MDB menjadi satu lagi syarikat berkaitan kerajaan yang diwujudkanketikabegitubanyakjenissyarikat yangsama!mengawal" ekonominegara. #iberalisasi ekonomi yangbertujuanmengurangkancampurtangankerajaandalamakti$iti ekonomi jelaslarut dalamkata%katasahaja.&ebab mengapa ramai ahli ekonomi menolak campur tanganberlebihan ini kurang mahu di'ahami oleh ahli%ahli politik keranamereka sedar dengan campur tangan itu mereka berpeluang menjanakekayaan peribadi atau kepada keluarga dan kroni. 1MDB sangat jelas menunjukkan bagaimana campur tangan kerajaandalamakti$iti ekonomi adalah sebahagian resepi kepada pelbagaimasalah.(ertama, 1MDB membuat hutang yang cukup besar. )utang ini bukansahajasecaratidaklangsungmenyumbangkepadakesanhimpitankeluar *crowding out efect+, tetapi juga menambah beban tanggunganhutangnegarakeranaiadiberi jaminanolehkerajaanpersekutuanMalaysia.,emudian, kitamendengar keputusananeh1MDBmembeli penjanatenagabebaspadakadar hargamelebihi pasaran, denganbayarankomisen1-.dankadar'aedahpinjamansebanyak/.0.. &ekiranyaahli lembaga pengarah dan pemegang jawatan eksekuti' 1MDBberpengalamandalambidangkorporat, umumyakinpembelianinitidakakandibuat. Iahanyamungkinsekiranyaadacampurtangankuasa lain.,erjasamadengan(etro&audi, di manapendedahanmenunjukkansebuah syarikat kerjasamadibentukterlebih dahulu oleh (etro &audisebelumadanya persetujuan 1MDB, malah dibuat dalamkeadaantergesa%gesa, tidak menggambarkan ada usaha wajar *due diligence+yang cukup sebagaimana laimnya sebuah syarikat seperti iniberoperasi. &ekali lagi, iahanyamungkinberlakujikaadacampurtangan kuasa lain.1pabilasebahagianhutang1MDBtelahmatangdanperludibayar,ternyatasyarikat ini tidakmempunyai wanguntukmembayar danperlukan bantuan kerajaan untuk berbuat demikian. &ekonyong%konyong, kita diberitahu bahawa 1MDB diberi hak milikanjumlahasetyangcukuplumayanharganyadenganpembelianpadaharga yang rendah. 1set ini sebahagiannya tiba%tiba akan dibeli oleh2abung )aji pada harga yang lebih tinggi. ,emudiankita mendapat tahu,etua dan2imbalan,etua(egawai3ksekuti' serta 1nggota (anel (elaburan dan 1hli #embaga (engarah2abung )aji turut terlibat dalam1MDB dengan pelbagai jawatanantaranyasebagai 1hli #embaga(engarah, (engerusi anaksyarikat1MDBdan (anel(enasihat 1MDB. 4ikainibukan kon5ikkepentingan,apakah namanya6&elepas itu, umum dimaklumkan 2abung )aji menjual semula tanah iniatas nasihat (erdana Menteri, Najib Raak sendiri. Di sini, kita meragui bukan sahaja kon5ik kepentingan yang ada tetapiusahawajar yangdibuat oleh2abung)aji dansekali lagi, campurtangan kuasa lain.Masalah lain cubaan menutup pekung1pabila sebahagian wang yang dipinjam 1MDB gagal dibayar sehinggamemerlukan kerajaan membayarnya, selain campur tangan kuasa lainuntuk membolehkan apa juga cara untuk menyelamatkan 1MDBberhasil, iasudahcukupuntukmenunjukkanadayangtidakkenadengansyarikat ini. 2ambahanpula, dalamtempohrelati' singkat,pertukaran 7rma%7rma audit terkenal dan ketua%ketua pegawaieksekuti' tidak memberikan imej yang positi'.1khirnya timbul dakwaan Najib Raak menerima wang berjumlah8&D9-- juta ke dalam akaun peribadinya. &ekiranyaini wangdaripada1MDB, kitatertanyaadakahapayangdidakwa oleh ,etua (egawai 3ksekuti' 1MDB yang baru sebagailaporanaudit terhadapsyarikat itubolehdipercayai6 &ekiranya iasumbangan politik orangkaya dari 1rab, ia perlu didedahkan. Inikeranajumlahnyasangat luar biasa. Malah, seorangcalonpresidendalampilihan raya di 1merika &yarikat sukar memobilisasi danasebanyak itu.,etika siasatan dan intrik politik berjalan, kita dikejutkan denganrombakan kabinet serta beberapa tindakan yang jelas dilihatbermoti'kan politik.Bukan sahaja Muhyiddin digugurkan daripada kabinet, (eguam Negarayang terlibat dalam pasukan petugas khas untuk menyiasat mengenaiwang yang masuk ke dalamakaun peribadi Najib Raak telahditamatkan perkhidmatan lebih awal. 3mpat orang anggotajawatankuasa kira%kira awam*(1:+ dimasukkan ke dalamkabinet.Dalamtempohsiasatan, tiba%tibadimaklumkan,etuadan2imbalan,etua (esuruhjaya bercuti dan &uruhanjaya (encegahan RasuahMalaysia *&(RM+ menjadi sasaran siasatan dan muncul juga sejumlahblog yang menyerang ;abenor Bank Negara.,enyataan seorang daripada (engarah &(RM yang ditukar jawatan danhari ini baru diumum dikembalikan kepada &(RM bahawa tindakan luarbiasa polis menyiasat &(RM berpunca daripada arahan pihak lain jelasmudah diterima umum meskipun ia dina7kan pihak polis. Demi Malaysia yang lebih baik1MDB dan kemasukan wang ke akaun peribadi Najib Raak adalah kesyang cukup besar untuk menarik perhatian ramai, baik di dalam ataudi luar negeri. Ia boleh disi'atkan sebagai skandal kewangan terbesarterhadap seorang (erdana Menteri di Malaysia.8ntukmenangani semuamasalahini danmengelakdaripadaianyaberulang, empat perkara asas mesti segera dilakukan+ Desentralisasi kuasa. 1gensi penguatkuasaan seperti (DRM dan&(RM perlu diletakkan di bawah parlimen dan diberi kuasa mendakwa.,uasa pendakwaan yang banyak kepada (eguam Negara mestidikurangkan kerana dalam kes%kes tertentusepertiini, boleh berlakukon5ik kepentingan dengan tugasnya menasihati kerajaan. 2idak adasesiapa pun boleh mengatasi atau mempengaruhi undang%undangsupaya memihak kepada dirinya secara tidak benar.?+ 4amin kebebasan ekonomi. ,erajaan mestilah mengurangkancampur tangan dalam akti$iti ekonomi, sebaliknya memainkan'ungsinya untuk menggubal mana%mana peraturan untuk memastikanpersaingan yang adil. Dasar perlindungan harus diminimakansebanyak mungkin untuk membolehkan kesan sebenar ekonomi yangdidorong oleh swasta dirasai dan dinikmati.Ingatlah, kuasa pemerintah yang tidak terbatas sangat lebihberbahaya berbanding kebebasan rakyat. Menutup suara bebasbukanlah bukti mereka mem7tnah tetapi petunjuk bahawa pemerintahtakutdenganapayangmahudiperkatakanmereka. :ampurtangankerajaandalamakti$iti ekonomi hanyaakanmemperkayasegelintirpihak yang rapat dan berkepentingan.%%1min1hmadialah(engarah3ksekuti', Institute'or #eadershipandDe$elopment &tudies *#31D+