TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

PP/JP/PPP/PPK

A. Unit Pergigian Tetap (Dental Chair Cum Unit/DCCU) 1. Buka suis utama kompressor dan tutup injap

kompressor.

2. Disinfeksikan DCCU dengan bahan disinfektan yang bersesuaian mengikut arahan pengeluar.

3. Buka suis utama DCCU dan Dental Suction System.

4. Pasangkan Independent Water Reservoir (IWR) dengan air suling dan flush dental line tubing selama 1 minit sebelum mula rawatan pesakit pertama.

5. Pasangkan hanpis dan penyedut liur(saliva ejector) pakai buang.

6. Uji perjalanan hanpis selama 20-30 saat.

7. Mula penggunaan DCCU.

8. Pilih kedudukan kerusi yang sesuai setelah pesakit duduk.

9. Pasangkan lampu dan posisikan lampu dengan betul.

10. Pasangkan bur pada hanpis, pasangkan skaler beserta tip mengikut keperluan rawatan pesakit.

11. Diantara setiap pesakit, lakukan perkara berikut:

Uji perjalanan hanpis bersama bur. Pastikan air keluar dan bur berfungsi dengan baik selama 30 saat

Tukar bur dan rendam didalam larutan disinfeksi yang bersesuaian

Disinfeksikan unit pergigian,ejektor air dan angin (air/water syringe) serta hanpis dengan bahan disinfeksi yang bersesuaian mengikut arahan pengeluar

12. Selepas rawatan, kembalikan kedudukan kerusi, buangkan sisa klinikal dan disinfeksikan/ sterilkan peralatan yang telah pakai.

13. Selepas selesai rawatan pesakit yang terakhir setiap hari,tutup suis kompressor dan buka injap untuk mengeluarkan angin.

14. Disinfeksi dan steril semua hanpis. Untuk cara - cara penggunaan DCCU mengikut jenis pengeluar secara spesifik,rujuk kepada lampiran manual dari pembekal yang berkaitan.

1

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

PP/JP/PPP/PPK PP/JP/PPP/PPK

B. Unit Pergigian Mudah Alih

Sebelum Mula Rawatan 1. Periksa air dalam Independent Water Reservoir (IWR)

2. Tambah air suling/air tapis.

3. Tutup injap kompressor.

4. Buka suis kompressor jika berasingan dari unit.

5. Pasangkan handpis (low speed dan high speed).

6. Pasang “plug” unit pergigian mudah alih pada suis utama.

7. Buka suis unit.

8. Tunggu tekanan (yang ditunjukkan dalam meter tekanan) naik ke tahap yang ditentukan oleh pembekal.

9. Pasangkan bur pada handpis.

10. Uji perjalanan handpis. Pastikan air keluar dan bur berpusing dengan lancar selama 20 – 30 saat.

11. Disinfeksikan unit, ejektor air dan angin serta handpis dengan bahan disinfektan yang bersesuaian mengikut arahan pengeluar

12. Mula penggunaan unit pergigian mudah alih.

13. Di antara pesakit pastikan -Bur ditukar dan rendam dalam bahan disinfektan yang bersesuaian mengikut arahan pengeluar -Disinfeksikan handpis dengan dalam bahan disinfektan yang bersesuaian mengikut arahan pengeluar

Selepas Rawatan Pesakit Terakhir. 14. Keluarkan bur dan tanggal handpis dari unit pergigian

mudah alih. Sterilkan handpis dan disinfeksikan bur dalam bahan disinfektan yang bersesuaian mengikut arahan pengeluar

15. Tutup suis unit pergigian mudah alih dan kompressor.

16. Buka injap kompressor untuk mengeluarkan angin.

17. Tutup suis dan tanggalkan “plug”.

2

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

PPP/PPK

PENYELENGGARAAN UNIT PERGIGIAN

Rujuk PS-BKPPLS-SS5 Senarai Semak Portable Cutting Unit, atau PS-BKPPLS-SS6 Senarai Semak Penyelenggaraan Unit Pergigian Dental Cum Unit

Penyelenggaraan Harian Unit Pergigian

Rujuk PS-BKPPLS-SS7 Rekod Penyelenggaraan Harian /mingguan Peralatan Pergigian.

i) Kompressor

Pagi: a) Pasangkan 3 pin “plug” b) Buka suis c) Tutup injap pengeluaran angin pada

kompressor Petang :

a) Buka injap pengeluaran angin dan biarkan angin keluar berserta air

b) Tutup suis c) Cabutkan 3 pin “plug”

ii). Vakum/Monojet (Jika ada)

Biarkan ia menyedut air bersih sekurang-kurangnya 2 tumbler selepas digunakan

iii) Saliva Ejector

Biarkan ia menyedut air bersih sekurang-kurangnya 2 tumbler setiap pesakit.

iv) Cuspidor

Bersihkan dengan air yang mengalir atau bahan disinfektan bersesuaian mengikut arahan pengeluar selepas tamat rawatan.

v) Independent Water Reservoir (IWR) Tambah dengan air suling bila perlu.

vi) Unit dan kerusi pergigian

Bersihkan semua kesan kotoran dengan bahan disinfektan bersesuaian mengikut arahan pengeluar

Akhir sekali naikkan kerusi sehingga ketinggian maksima supaya air dapat mengalir dengan lancar dan tidak bertakung pada saluran

3

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

PPP/PPK Penyelenggaraan Mingguan Rujuk PS-BKPPLS-SS7 Rekod Penyelenggaraan harian/Mingguan Peralatan Pergigian

i) Filter vakum ( jika ada)

Bersihkan filter pada tangki ii) Tangki vakum ( jika ada)

Bersihkan dan tuangkan 4 hingga 5 liter air untuk pastikan semua injap bersih

iii) Dental light, pemegang lampu dan reflection panel Lap dengan tisu dinsikfektan yang bersesuaian

mengikut arahan pengeluar

4

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

PP/PPP

A. PENGGUNAAN MESIN X-RAY

1. Pastikan filem x_ray PA atau Oklusal dalam keadaan baik dan tidak melebihi tarikh luput.

2. Pastikan larutan developer dan fixer adalah mencukupi dan tidak melebihi tarikh luput.

3. Pastikan bahagian mulut dan gigi yang hendak di x-ray.

4. Pilih jenis filem x-ray yang sesuai

5. Buka suis mesin x-ray dan pastikan ia berfungsi.

6. Pilihkan program x-ray yang bersesuaian mengikut bahagian mulut dan gigi yang dikehendaki.

7. Tempatkan pesakit di atas kerusi.

8. Pasangkan apron pelindung sinaran x-ray beserta “thyroid

collar” ke atas pesakit .

9. Letakkan filem x-ray pada bahagian mulut/gigi yang hendak di x-ray dan pastikan filem kekal pada tempat tersebut.

10. Halakan tiub x-ray dengan betul pada kawasan mulut/gigi yang berkenaan .

11. Pastikan pesakit tidak bergerak.

12. Operator perlu memakai apron pelindung sinaran x-ray

atau berada di belakang dinding pelindung sinaran x-ray

sebelum mengambil x-ray pesakit.

13. Tekan butang untuk memulakan pancaran sinaran x-ray.

14. Keluarkan filem dari bahagian mulut pesakit.

15. Tutup suis mesin x-ray.

B. PENYELENGGARAAN MESIN X-RAY

Penyelenggaran mesin x-ray dilakukan 2 tahun sekali.

oleh syarikat yang membekalkan mesin tersebut.

5

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

PP/PPP

C. PENCUCIAN FILEM:

Untuk jenis x-ray instant Hanshin:

16. Keluarkan developer (solution injection) menggunakan

syringe dengan amaun (ml) mencukupi mengikut arahan

pengeluar seperti dibawah :

Dental size : 3-3.5 ml

Junior size : 2-2.5 ml

Occlusal size : 9 – 9.5 ml

17. Masukkan hujung syringe dan tekan cecair developer ke

dalam pembalut plastik x-ray di sudut yang telah

ditetapkan.

18. Pastikan cecair developer meliputi filem xray dengan

menekan perlahan-lahan kesemua bahagian balutan

plastic filem x-ray.

19. Cuci filem mengikut masa yang ditetapkan oleh pembekal

(lebih 30 saat).

20. Buka penutup plastik dan buangkan cecair developer ke

dalam bekas yang disediakan.

21. Rendam filem kedalam “fixer”.

22. Bilas filem dengan air paip yang bersih.

23. Keringkan x-ray yang siap dan serahkan kepada Pegawai

Pergigian.

24. Setelah dipastikan x-ray adalah memuaskan, letakkan

label pada x-ray dengan maklumat nama pesakit, no kad

pengenalan menggunakan pen berdakwat kekal dan

diletakkan didalam sampul khas x-ray.

25. Tulis tarikh dan bahagian mulut/gigi yang diambil pada

sampul x-ray tersebut dengan pen berdakwat kekal.

26. simpan filem x-ray di dalam kad rawatan setelah selesai

rawatan.

6

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

PPP/PPK

A. Autoklaf Jenis “Table Top” 1. Masukkan air suling ke dalam tangki hingga ke paras

maksima (pastikan kebersihan tangki sebelum mengisi air)

2. Pastikan semua peralatan yang hendak disteril telah dibersihkan dan dikeringkan.

3. Bagi autoklaf jenis “non-vacuum” susun peralatan di atas ceper dan masukkan ke dalam autoklaf.

4. Bagi autoklaf jenis “vacuum” susun peralatan yang telah dimasukkan ke dalam “pouch” dan diseal ke atas ceper dan dimasukkan kedalam autoklaf.

5. Buka suis utama dan suis kuasa.

6. Tutup pintu autoklaf.

7. Pilih program mengikut kaedah pensterilan.

8. Tunggu sampai proses pensterilan selesai.

9. Buka pintu.

10. Guna pemegang tray untuk menarik muatan dengan berhati hati kerana panas.

11. Pada akhir proses tutup suis.

12. Keringkan pintu gasket dan air lebihan dalam chamber.

13. Cuci tangki dan tukar air suling setiap 2 minggu.

Untuk cara menggunakan secara terperinci mengikut jenama, rujuk : PS-BKPPLS-AM4

B. PENYELENGGARAAN AUTOKLAF Rujuk ; PS-BKPPLS-SS4 Senarai Semak Penyelenggaraan Autoklaf PS-BKPPLS-SS7 Rekod Penyelenggaraan Harian /mingguan

7

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

PPP/PPK JT JP/PPP/JT

i) Penyelenggaraan Harian 1. Masukkan air suling ke dalam takungan reservoir 2. Pastikan paras air dalam takungan reservoir berada pada

paras maksimum sebelum memulakan pensterilan 3. Bersihkan tray, rak,chamber, reservoir, getah gasket pintu

tekanan serta bahagian luar autoklaf 4. Gantikan semua air suling dalam takungan reservoir dua

minggu sekali. ii) Penyelenggaraan setahun sekali 1. Buka penutup

2. Bersihkan habuk bahagian dalam

3. Buang dan bersihkan tangki air suling

4. Uji-pakai autoklaf

5. Periksa/tentukan tiada kebocoran di pintu gasket, injap keselamatan & tekanan pintu penutup semasa uji pakai

PENTENTUKURAN a. UJIAN “EFFICACY” AUTOKLAF MELALUI CARA BIOLOGIKAL (ATTEST BIOLOGICAL)

1. Periksa:

tarikh luput semua indikator yang akan digunakan. samaada indikator yang digunakan adalah dari kotak yang

sama.

Ampul indikator berubah warna atau retak pada tiub. 2. Buat label pada indikator mengikut kod pada autoklaf dan tarikh. 3.Masukkan indikator ke dalam autoklaf bersama peralatan yang lain. 4.Pastikan indikator di letakkan di kawasan kritikal dalam autoklaf : - tempat air keluar-masuk - dalam "pouch”

5. Jalankan proses penterilan

8

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

JP/PPP/JT

6. Setelah selesai proses pensterilan, keluarkan indikator dari autoklaf :

Periksa ampul jika terdapat keretakan atau perubahan warna pada medium pertumbuhan.

Sejukkan indikator selama 10 minit ke suhu bilik.

7. Pecahkan ampul gelas setiap indikator dengan memasukkannya ke dalam inkubator (Lihat Panduan penggunaan inkubator).

8. Masukkan indikator kontrol ke dalam inkubator (ampul yang tidak diautoklaf 9. Buka suis inkubator pada suhu 56o C + 2o C. ). Indikator

diinkubat selama 24 - 48 jam (mengikut jenis indikator)

10. Periksa perubahan warna pada indikator secara berkala, setiap selepas, 24 jam hingga 48 jam keputusan pembasmian kuman

Positif : pembasmian kuman tidak efektif. : ada perubahan warna dari warna ungu

ke warna kuning Negatif : pembasmian kuman efektif

: tiada perubahan warna

11. Indikator kontrol akan menunjukkan perubahan warna dari warna ungu ke warna kuning. A. Jika keputusan positif; hendaklah mengambil tindakan

memeriksa bungkusan alat, susunan dan amaun alat, dan fungsi autoklaf itu sendiri. Buat laporan untuk pembaikan autoklaf.

B. Pelupusan indikator 12. Indikator kontrol dan indikator positif disterilkan semula dalam autoklaf yang berfungsi. Ia kemudian dimasukkan ke dalam “sharps container”. Indikator negatif dimasukkan terus ke dalam "sharps container".

9

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

JP/PPP/JT

B. UJIAN HELIX 1. Periksa alat pengujian agar berada didalam keadaan baik. 2. Pastikan peralatan tersebut kering dan tidak mengandungi kelembapan. Sekiranya masalah itu berlaku tanggalkan dan biarkan selama 15 minit. 3. Lipat strip “indicator” kepada 2 bahagian dimana warna kuning berada di sebelah dalam dan masukkan ke dalam kapsul peralatan pengujian tersebut. 4. Pastikan strip “indicator” tidak terkeluar dari kapsul. 5. Tutup kapsul tersebut dan masukkan ke dalam `Pouch’ dan letakkan di tengah-tengah autoklaf 6. Jalankan pengujian. 7. Keluarkan alat pegujian dari autoklaf dalam masa 10 minit selepas pengujian selesai. 8. Keluarkan strip indikator dari kapsul 9. Jika indikator bertukar dari kuning ke biru/unggu,ini bermakna autoklaf berfungsi dengan baik. 10. Jika indicator tidak berubah ,sila laporkan pada pihak

atasan untuk tindakan selanjutnya. 12. Simpan Bukti keputusan ujian Helix dengan melekatkan

di bahagian catatan pada borang PS-BKPPLS-BK59

10

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

PP/JP/PPP/PPK PP/JP/PPP/PPK PP/JP/PPP/PPK PP/JP/PPP/PPK

Sebelum setiap pesakit Seperti penerangan pada tajuk DCCU Diantara Setiap Pesakit 1. Uji perjalanan handpis. Pastikan air keluar dan bur

berpusing dengan lancar selama 20 – 30 saat.

2. keluarkan bur dari hanpis, lap hanpis dengan menggunakan tisu disinfektan yang bersesuaian mengikut arahan pengeluar.Minyakan dan masukkan ke dalan autoklaf

Selepas Rawatan Pesakit Terakhir 3. Uji perjalanan handpis. Pastikan air keluar dan bur

berpusing dengan lancar selama 20 – 30 saat.

4. Keluarkan bur dari hanpis, bersihkan dengan menggunakan tisu disinfektan, minyakkan, balut kepala hanpis dengan “gauze” dan lekatkan pita pelekat (autoclave tip) dengan kemas, masukkan ke dalam “pouch” dan sterilkan dalam Autoclave.

5. Simpan dalam tempat yang bersih dan kering. PENYELENGGARAAN Rujuk PS-BKPPLS-SS7 Rekod Penyelenggaran Harian/ Mingguan Peralatan Pergigian.

11

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

PPP/PPK

1. Pasang kabel kawalan kaki dan motor ke unit. 2. Sambung kabel handpis ke unit. 3. Sambung “plug” unit ke sumber kuasa dan buka suis. 4. Pasang handpis dan bur. 5. Buka suis mikromotor. 6. Pilih butang FORW/REV untuk pusingan bur “clockwise”

atau “anti clockwise”. 7. Pilih kelajuan. 8. Tekan pedal kawalan kaki mikromotor untuk jalankan

hanpis. 9. Hentikan mikromotor buat seketika untuk mengelakkan

handpis menjadi terlalu panas. 10. Tutup suis mikromotor apabila selesai rawatan.

12

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

JP/PPP/PPK

1. Isikan IWR dengan air suling dan pasangkan di unit

penskaleran mudah alih. 2. Pasang “plug”, buka suis utama dan unit. 3. Masukkan tip pada skaler hanpis. 4. Pilih kelajuan semburan air dengan memutar ‘Knob’. 5. Tekan pedal kawalan kaki untuk memulakan

penskaleran. 6. Tukar dan sterilkan tip skaler selepas setiap pesakit. 7. Setelah selesai rawatan, tutup suis unit dan suis

utama. Untuk cara penggunaan unit penskaleran rujuk manual mengikut jenama pembekal yang digunakan

PENYELENGGARAAN 1. Pasangkan / keluarkan scaler tip secara “upright”. 2. Bersihkan scaler hanpis selepas setiap rawatan

penskaleran. 3. Disinfek/sterilkan selepas rawatan. Rujuk PS-BKPPLS-SS 7 Rekod Penyelenggaraan Harian/ Mingguan Peralataan Pergigian.

13

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

PPP/PPK

1. Pastikan bekas kaca untuk air liur/darah:

Bersih dan berada dalam rangka besi Isi dengan bahan disinfektan yang bersesuaian

mengikut arahan pengeluar Penutup getah ketat

2. Pasang saliva ejector ke paip getah sediada.

3. Pasang “plug”.

4. Buka suis utama.

5. Buka suis vaculyser Apabila meter tekanan naik ke tahap lingkungan 76 cm Hg vac – Peralatan sedia untuk menyedut. Semasa menyedut, tekanan meter adalah pada

paras lingkungan 30 cm Hg vac.

6. Tutup suis unit dan buka penutup getah bila bekas kaca penuh dengan air liur / darah ke paras ‘safe filling limit’.

7. Keluarkan bekas kaca dari rangka besi, air liur/ darah dibuang ke dalam mangkuk tandas.

8. Bersihkan bekas tersebut, diisi dengan bahan disinfektan yang bersesuaian mengikut arahan pengeluar dan dimasukkan ke dalam rangka besi semula.

9. Tutupkan penutup getah dengan ketat dan unit sedia digunakan semula.

10. Tukar saliva ejector pakai buang selepas setiap pesakit.

11. Cuci dan disinfeksi bekas kaca pada hujung hari.

12. Tutup suis unit dan suis utama, tanggalkan “plug”.

13. Gantikan ‘tubing’ getah bila perlu.

14

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

JP/PPP/PPK

Penyelenggaraan Pastikan botol vaculyser mengandungi disinfektan. 1. Tukarkan tip saliva ejector selepas setiap pesakit. 2. Pada akhir sesi rawatan, sedutkan disinfektan untuk

membersihkan tubing. Tukarkan tubing pada akhir rawatan atau setiap bulan mengikut mana yang dahulu.

3. Bersihkan botol vaculyser .

Rujuk: PS-BKPPLS-SS 7 Rekod Penyelenggaraan Harian/ Mingguan Peralatan Pergigian

15

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

PPP/PPK

PPP/PPK JP/PPP/PPK

1. Caraguna “Ultrasonic Cleaner”.

1.1 Sediakan larutan yang sesuai serta mencukupi dan masukkan ke dalam takungan “Ultrasonic cleaner”.

1.2 Bersihkan perkakas / peralatan.

1.3 Masukkan peralatan / perkakas ke dalam takungan “Ultrasonic cleaner”. Bakul yang disediakan boleh digunakan untuk peralatan / perkakas kecil.

1.4 Pastikan peralatan / perkakas tenggelam dalam larutan.

1.5 Tutupkan takungan “Ultrasonic cleaner”.

1.6 Buka suis “Ultrasonic cleaner”, mulakan pembersihan dengan memilih masa pembersihan antara 5-15 minit mengikut tahap kekotoran yang ada pada peralatan.

1.7 Apabila selesai pembersihan, keluarkan peralatan / perkakas dan cuci dengan air paip yang mengalir.

1.8 Perkakas / peralatan sedia untuk disteril/disinfeksi.

1.9 Gunakan larutan baru setiap hari. 2. Penyediaan Larutan “Ultrasonic Cleaner” Penyediaan larutan “ultrasonic cleaner” adalah mengikut arahan pembekal/pengeluar 3.0 PENYELENGGARAAN

- Pastikan larutan ultrasonik mencukupi untuk digunakan. - Buangkan larutan pada akhir hari, bersihkan unit dan

tukarkan larutan dengan yang baru Rujuk PS-BKPPLS-SS7 - Rekod Penyelenggaraan

Harian/mingguan Peralatan Pergigian.

16

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

JP/PPP/PPK

JP/PPP/PPK

JT

1. Pasang “plug”.

2. Buka suis utama dan suis unit.

3. Pilih jangka masa yang dikehendaki.tekan butang ‘second’ , halakan cahaya kepada permukaan gigi tampalan beserta pelindung cahaya UV dan tunggu sehingga cahaya berhenti. (manual penggunaan unit light cure adalah mengikut jenama dan arahan pengeluar)

4. Cahaya akan memancar selama masa yang dipilih. 5. Selepas diguna, tutup suis unit dan suis utama. 6. Disinfeksikan dengan bahan disinfeksi yang bersesuaian

selepas selesai setiap rawatan. PENYELENGGARAAN .

Rujuk Rekod Pemonitoran “Unit Light Cure”

UJIAN DAN PENTENTUKURAN ( DENGAN

MENGGUNAKAN METER ‘ CURE RITE’)

1. Pasangkan suis dibahagian tepi unit. Bacaan

seharusnya “ 0 “.

2. Aktifkan cahaya pempolimeran sekurang-kurangnya

untuk 30 saat sebelum mengambil bacaan output.

3. Letakkan hujung rod cahaya serapat yang mungkin

ke bukaan meter.

4. Meter ‘ Cure Rite ‘ bercirikan ‘High Latch ‘ yang

unik akan merekod dan memaparkan bacaan

output tertinggi.

5. Rekodkan bacaan ini sebagai perbandingan di masa

hadapan.

6. Untuk bacaan baru, tutup dan pasangkan semula

suis untuk menghapuskan bacaan yang terdahalu.

17

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

JT

TERJEMAHAN KEPUTUSAN

1. 300 mw/cm2 atau lebih:

Tahap tenaga ini mencukupi untuk pempolimeran yang

lengkap.

2. 150-300 mw/cm2: Tambahkan masa pempolimeran .

3. Kurang daripada 150 mw/cm2: Sekiranya bacaan jatuh bawah paras ini unit polimer cahaya ini tidak boleh digunakkan. Rujuk semula kepada pembekal.

18

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

PPP/ PPK /JP

1. Tutup drain Valve.

2. On kan suis utama.

3. On kan suis di kompressor

4. Tunggu sehingga kompressor berhenti mengepam.Pastikan

meter tekanan tidak melebihi tanda maksima.

5. Selepas penggunaan off kan suis.

6. Buka drain valve maksima.

19

TANGGUNGJAWAB

TINDAKAN

JT 1. On kan suis utama.

2. On kan suis di unit. 3. Rendahkan pintu Fume cupboard ke aras selamat.

4. Selepas penggunaan off kan suis di unit dan suis utama.

20